Table of Contents

⮲

Buddhavaṃsapāḷi

Edit
1779

13. Sumedhabuddhavaṃso

The Tenth Chronicle: that of the Buddha Padumuttara.

13. Phật chủng Sumedha

1780
1.
1.
1.
1781
Padumuttarassa aparena, sumedho nāma nāyako;
After Padumuttara, there was a leader named Sumedha,
Sau Đức Padumuttara, có một vị Đạo sư tên là Sumedha;
1782
Durāsado uggatejo, sabbalokuttamo muni.
Unassailable, of fierce energy, the sage supreme in all the world.
Vị ẩn sĩ có oai lực bất khả xâm phạm, tối thượng trong tất cả thế gian.
1783
2.
2.
2.
1784
Pasannanetto sumukho, brahā uju patāpavā;
With serene eyes and a beautiful face, great, upright, and majestic,
Mắt trong sáng, dung mạo đoan trang, thân hình to lớn, thẳng thắn, oai nghiêm;
1785
Hitesī sabbasattānaṃ, bahū mocesi bandhanā.
A well-wisher to all beings, he freed many from their bonds.
Ngài mong cầu lợi ích cho tất cả chúng sinh, đã giải thoát nhiều người khỏi trói buộc.
1786
3.
3.
3.
1787
Yadā buddho pāpuṇitvā, kevalaṃ bodhimuttamaṃ;
When the Buddha, having attained the complete, supreme enlightenment,
Khi Đức Phật đạt được Giác ngộ tối thượng toàn vẹn;
1788
Sudassanamhi nagare, dhammacakkaṃ pavattayi.
Set the Wheel of Dhamma in motion in the city of Sudassana.
Ngài đã chuyển Pháp luân tại thành Sudassana.
1789
4.
4.
4.
1790
Tassāpi abhisamayā tīṇi, ahesuṃ dhammadesane;
For him too, there were three realizations during his teaching of the Dhamma;
Cũng có ba lần chứng ngộ trong các bài thuyết pháp của Ngài;
1791
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
The first realization was for one hundred thousand koṭis.
Lần chứng ngộ đầu tiên có một trăm ngàn triệu chúng sinh.
1792
5.
5.
5.
1793
Punāparaṃ kumbhakaṇṇaṃ, yakkhaṃ so damayī jino;
Again, when the Conqueror tamed the yakkha Kumbhakaṇṇa,
Sau đó, vị Toàn thắng ấy đã chế ngự quỷ Kumbhakaṇṇa;
1794
Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
The second realization was for ninety thousand koṭis.
Lần chứng ngộ thứ hai có chín mươi ngàn triệu chúng sinh.
1795
6.
6.
6.
1796
Punāparaṃ amitayaso, catusaccaṃ pakāsayi;
Again, the one of limitless fame explained the Four Truths;
Sau đó, Đức Amitayasa đã thuyết giảng Tứ Diệu Đế;
1797
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
The third realization was for eighty thousand koṭis.
Lần chứng ngộ thứ ba có tám mươi ngàn triệu chúng sinh.
1798
7.
7.
7.
1799
Sannipātā tayo āsuṃ, sumedhassa mahesino;
There were three assemblies for the great sage Sumedha,
Có ba cuộc tập hợp của Đức Sumedha, vị Đại Hiền;
1800
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
Of Arahants, stainless, of tranquil minds, and steadfast.
Của các vị A-la-hán đã tận các lậu hoặc, vô nhiễm, tâm tĩnh lặng, những bậc như vậy.
1801
8.
8.
8.
1802
Sudassanaṃ nāma nagaraṃ, upagañchi jino yadā;
When the Conqueror approached the city named Sudassana,
Khi vị Toàn thắng đến thành phố tên là Sudassana;
1803
Tadā khīṇāsavā bhikkhū, samiṃsu satakoṭiyo.
Then one hundred koṭis of monks, destroyers of the cankers, assembled.
Lúc đó, một trăm triệu Tỳ-kheo đã tận các lậu hoặc đã tập hợp.
1804
9.
9.
9.
1805
Punāparaṃ devakūṭe, bhikkhūnaṃ kathinatthate;
Again, at Devakūṭa, when the kathina was spread for the monks,
Sau đó, tại Devakūṭa, trong buổi lễ Kathina của các Tỳ-kheo;
1806
Tadā navutikoṭīnaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
Then there was a second gathering of ninety koṭis.
Lúc đó, cuộc tập hợp thứ hai có chín mươi triệu vị.
1807
10.
10.
10.
1808
Punāparaṃ dasabalo, yadā carati cārikaṃ;
Again, when the one of Ten Powers was wandering on tour,
Sau đó, khi Đức Thập Lực du hành;
1809
Tadā asītikoṭīnaṃ, tatiyo āsi samāgamo.
Then there was a third gathering of eighty koṭis.
Lúc đó, cuộc tập hợp thứ ba có tám mươi triệu vị.
1810
11.
11.
11.
1811
Ahaṃ tena samayena, uttaro nāma māṇavo;
At that time, I was a young brahmin named Uttara;
Vào thời đó, tôi là một thanh niên tên là Uttara;
1812
Asītikoṭiyo mayhaṃ, ghare sannicitaṃ dhanaṃ.
Eighty koṭis of wealth were accumulated in my house.
Tôi có tám mươi triệu tài sản tích trữ trong nhà.
1813
12.
12.
12.
1814
Kevalaṃ sabbaṃ datvāna, sasaṅghe lokanāyake;
Having given all of it to the Leader of the World with his Saṅgha,
Sau khi bố thí tất cả tài sản cho Đức Đạo sư của thế gian cùng với Tăng chúng;
1815
Saraṇaṃ tassupagañchiṃ, pabbajjañcābhirocayiṃ.
I went to him for refuge and delighted in the going forth.
Tôi đã quy y Ngài và hoan hỷ xuất gia.
1816
13.
13.
13.
1817
Sopi maṃ buddho byākāsi, karonto anumodanaṃ;
That Buddha also, giving his approval, made a prediction about me:
Vị Phật ấy cũng đã thọ ký cho tôi, khi Ngài đang tùy hỷ;
1818
‘‘Tiṃsakappasahassamhi, ayaṃ buddho bhavissati.
“In thirty thousand kappas, this one will become a Buddha.
“Trong ba mươi ngàn đại kiếp, vị này sẽ thành Phật.
1819
14.
14.
14.
1820
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
“Having striven the striving... and so on... we will be in the presence of this one.”
“Sau khi tinh tấn… (vân vân)… chúng ta sẽ có mặt trước vị này.”
1821
15.
15.
15.
1822
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
Hearing his words as well, I gladdened my mind even more;
Nghe lời thọ ký của Ngài, tâm tôi càng thêm thanh tịnh;
1823
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
I undertook a further practice to fulfill the ten perfections.
Tôi càng kiên định giữ giới nguyện để viên mãn mười Pāramī.
1824
16.
16.
16.
1825
Suttantaṃ vinayañcāpi, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;
The Suttanta and the Vinaya, the nine-fold teaching of the Teacher,
Kinh tạng, Luật tạng và giáo pháp chín phần của Bậc Đạo sư;
1826
Sabbaṃ pariyāpuṇitvāna, sobhayiṃ jinasāsanaṃ.
Having learned it all, I adorned the Conqueror's Dispensation.
Tôi đã học thuộc tất cả và làm rạng danh giáo pháp của Đức Toàn thắng.
1827
17.
17.
17.
1828
Tatthappamatto viharanto, nisajjaṭṭhānacaṅkame;
Dwelling there diligently, in sitting, standing, and walking,
Sống không phóng dật ở đó, tại nơi ngồi và kinh hành;
1829
Abhiññāsu pāramiṃ gantvā, brahmalokamagañchahaṃ.
Having gone to perfection in the higher knowledges, I went to the Brahma-world.
Tôi đã đạt đến sự viên mãn trong các Abhiññā và đã đến cõi Phạm thiên.
1830
18.
18.
18.
1831
Sudassanaṃ nāma nagaraṃ, sudatto nāma khattiyo;
The city was named Sudassana, the khattiya was named Sudatta,
Thành phố tên là Sudassana, vị vua tên là Sudatta;
1832
Sudattā nāma janikā, sumedhassa mahesino.
And Sudattā was the name of the mother of the great sage Sumedha.
Mẫu thân của Đức Sumedha, vị Đại Hiền, tên là Sudattā.
1833
19.
19.
19.
1834
Navavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
For nine thousand years he lived in the household;
Ngài đã sống trong gia đình chín ngàn năm;
1835
Sucandakañcanasirivaḍḍhā, tayo pāsādamuttamā.
Sucanda, Kañcana, and Sirivaḍḍha were the three excellent palaces.
Sucanda, Kañcana và Sirivaḍḍhā là ba cung điện tối thượng.
1836
20.
20.
20.
1837
Tisoḷasasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
Sixteen thousand three hundred women, beautifully adorned;
Bốn mươi tám ngàn mỹ nữ trang điểm lộng lẫy;
1838
Sumanā nāma sā nārī, punabbasu nāma atrajo.
Sumanā was the name of his wife, and Punabbasu was his son.
Tên của hoàng hậu là Sumanā, con trai là Punabbasu.
1839
21.
21.
21.
1840
Nimitte caturo disvā, hatthiyānena nikkhami;
Having seen the four signs, he went forth by elephant-back;
Nhìn thấy bốn điềm báo, Ngài rời đi bằng xe voi;
1841
Anūnakaṃ aḍḍhamāsaṃ, padhānaṃ padahī jino.
The Conqueror strove in the striving for exactly half a month.
Vị Toàn thắng đã tinh tấn khổ hạnh trọn nửa tháng.
1842
22.
22.
22.
1843
Brahmunā yācito santo, sumedho lokanāyako;
Having been requested by Brahmā, the serene Sumedha, leader of the world,
Được Phạm Thiên thỉnh cầu, Đức Sumedha, vị Đạo sư của thế gian;
1844
Vatti cakkaṃ mahāvīro, sudassanuyyānamuttame.
the great hero, turned the wheel in the excellent Sudassana park.
Đấng Đại Hùng đã chuyển Pháp luân tại vườn Sudassana tối thượng.
1845
23.
23.
23.
1846
Saraṇo sabbakāmo ca, ahesuṃ aggasāvakā;
Saraṇa and Sabbakāma were the chief disciples;
Saraṇa và Sabbakāma là hai vị Thượng thủ đệ tử;
1847
Sāgaro nāmupaṭṭhāko, sumedhassa mahesino.
the one named Sāgara was the attendant of the great sage Sumedha.
Sāgara là thị giả của Đức Sumedha, vị Đại Hiền.
1848
24.
24.
24.
1849
Rāmā ceva surāmā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
Rāmā and Surāmā were the chief female disciples;
Rāmā và Surāmā là hai vị Thượng thủ đệ tử ni;
1850
Bodhi tassa bhagavato, mahānīpoti vuccati.
the Bodhi tree of that Blessed One is called the great Nīpa tree.
Cây Bồ-đề của Đức Thế Tôn ấy được gọi là Mahānīpa.
1851
25.
25.
25.
1852
Uruvelā yasavā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
Uruvela and Yasavā were the chief male lay supporters;
Uruvelā và Yasavā là hai vị Thượng thủ cận sự nam;
1853
Yasodharā sirimā ca* , ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
Yasodharā and Sirimā were the chief female lay supporters.
Yasodharā và Sirimā là hai vị Thượng thủ cận sự nữ.
1854
26.
26.
26.
1855
Aṭṭhāsītiratanāni, accuggato mahāmuni;
The great sage was eighty-eight cubits tall;
Vị Đại Hiền cao tám mươi tám tầm (ratana);
1856
Obhāseti disā sabbā, cando tāragaṇe yathā.
he illuminated all directions, like the moon among the host of stars.
Ngài chiếu sáng khắp mọi phương, như mặt trăng giữa các chòm sao.
1857
27.
27.
27.
1858
Cakkavattimaṇī nāma, yathā tapati yojanaṃ;
Just as the jewel of a wheel-turning monarch shines for a yojana,
Như viên ngọc Cakkavattimaṇī chiếu sáng một do-tuần;
1859
Tatheva tassa ratanaṃ, samantā pharati yojanaṃ.
so too did the jewel of his radiance spread for a yojana all around.
Cũng vậy, ánh sáng từ thân Ngài lan tỏa khắp một do-tuần.
1860
28.
28.
28.
1861
Navutivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;
The lifespan at that time was ninety thousand years;
Tuổi thọ của Ngài là chín mươi ngàn năm;
1862
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
living for that long, he ferried many people across.
Trong suốt thời gian đó, Ngài đã cứu độ vô số chúng sinh.
1863
29.
29.
29.
1864
Tevijjachaḷabhiññehi, balappattehi tādihi;
With those of the triple knowledge, the six supernormal powers, who had attained the strengths, who were steadfast,
Thế gian này đã trở nên đông đúc bởi các vị A-la-hán thiện lành;
1865
Samākulamidaṃ āsi, arahantehi sādhuhi.
with those virtuous Arahants, this Dispensation was filled.
Những vị đã đạt được Tam minh, Lục thông, đầy đủ năng lực, những bậc như vậy.
1866
30.
30.
30.
1867
Tepi sabbe amitayasā, vippamuttā nirūpadhī;
All of them, of immeasurable fame, completely liberated, without attachments,
Tất cả những vị ấy, với danh tiếng vô lượng, đã hoàn toàn giải thoát, không còn chấp thủ;
1868
Ñāṇālokaṃ dassayitvā, nibbutā te mahāyasā.
having shown the light of knowledge, those of great fame attained Nibbāna.
Sau khi hiển lộ ánh sáng trí tuệ, những vị đại danh tiếng ấy đã nhập Niết-bàn.
1869
31.
31.
31.
1870
Sumedho jinavaro buddho, medhārāmamhi nibbuto;
The supreme conqueror, the Buddha Sumedha, attained Nibbāna in Medhārāma;
Đức Sumedha, vị Phật tối thắng, đã nhập Niết-bàn tại Medhārāma;
1871
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
his relics were widely dispersed in various regions.
Xá lợi của Ngài đã được phân tán khắp nơi.
1872

14. Sujātabuddhavaṃso

The Chronicle of the Buddha Sujāta

14. Phật chủng Sujāta

1873
1.
1.
1.
1874
Tattheva maṇḍakappamhi, sujāto nāma nāyako;
In that very Maṇḍa-kappa, there was a leader named Sujāta,
Cũng trong đại kiếp Maṇḍa ấy, có một vị Đạo sư tên là Sujāta;
1875
Sīhahanusabhakkhandho, appameyyo durāsado.
with a jaw like a lion, shoulders like a bull, immeasurable, and unassailable.
Ngài có hàm sư tử, vai bò tót, vô lượng, bất khả xâm phạm.
1876
2.
2.
2.
1877
Candova vimalo suddho, sataraṃsīva patāpavā;
Like the moon, spotless and pure, like the hundred-rayed sun, full of majesty,
Trong sạch như mặt trăng không tì vết, rực rỡ như mặt trời ngàn tia;
1878
Evaṃ sobhati sambuddho, jalanto siriyā sadā.
so did the Perfectly Enlightened One shine, ever blazing with splendor.
Đức Chánh Đẳng Giác luôn rực rỡ và trang nghiêm như vậy.
1879
3.
3.
3.
1880
Pāpuṇitvāna sambuddho, kevalaṃ bodhimuttamaṃ;
Having attained complete and supreme enlightenment,
Sau khi đạt được Giác ngộ tối thượng toàn vẹn;
1881
Sumaṅgalamhi nagare, dhammacakkaṃ pavattayi.
the Perfectly Enlightened One turned the Wheel of Dhamma in the city of Sumaṅgala.
Đức Chánh Đẳng Giác đã chuyển Pháp luân tại thành Sumaṅgala.
1882
4.
4.
4.
1883
Desente* pavaraṃ dhammaṃ, sujāte lokanāyake* ;
When Sujāta, the leader of the world, was teaching the excellent Dhamma,
Khi Đức Sujāta, vị Đạo sư của thế gian, thuyết giảng Pháp tối thượng;
1884
Asītikoṭī abhisamiṃsu, paṭhame dhammadesane.
eighty crores realized the truth at the first teaching of the Dhamma.
Tám mươi triệu chúng sinh đã chứng ngộ trong bài thuyết pháp đầu tiên.
1885
5.
5.
5.
1886
Yadā sujāto amitayaso, deve vassaṃ upāgami;
When Sujāta of immeasurable fame entered the rains retreat among the devas,
Khi Đức Sujāta, danh tiếng vô lượng, an cư mùa mưa với chư thiên;
1887
Sattatiṃsasatasahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
the second realization of the truth occurred for thirty-seven hundred thousand beings.
Lần chứng ngộ thứ hai có ba mươi bảy ngàn triệu chúng sinh.
1888
6.
6.
6.
1889
Yadā sujāto asamasamo, upagacchi pitusantikaṃ;
When Sujāta, the peerless one, approached his father,
Khi Đức Sujāta, Đấng Vô Song, đến yết kiến phụ thân;
1890
Saṭṭhisatasahassānaṃ* , tatiyābhisamayo ahu.
the third realization of the truth occurred for sixty hundred thousand beings.
Lần chứng ngộ thứ ba có sáu mươi ngàn triệu chúng sinh.
1891
7.
7.
7.
1892
Sannipātā tayo āsuṃ, sujātassa mahesino;
There were three assemblies for the great sage Sujāta,
Có ba cuộc tập hợp của Đức Sujāta, vị Đại Hiền;
1893
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
of those whose cankers were destroyed, who were stainless, of tranquil minds, and steadfast.
Của các vị A-la-hán đã tận các lậu hoặc, vô nhiễm, tâm tĩnh lặng, những bậc như vậy.
1894
8.
8.
8.
1895
Abhiññābalappattānaṃ, appattānaṃ bhavābhave;
Of those who had attained the power of the supernormal knowledges, who were not to be reborn in any state of existence,
Những vị đã đạt năng lực thần thông,
1896
Saṭṭhisatasahassāni, paṭhamaṃ sannipatiṃsu te.
sixty hundred thousand of them assembled for the first time.
Không còn tái sinh trong các cõi hữu vi nữa.
1897
9.
9.
Sáu trăm ngàn vị (Arahant) đó đã hội tụ lần đầu tiên.
1898
Punāparaṃ sannipāte, tidivorohaṇe jine;
Then again, at another assembly, when the Conqueror descended from the deva world,
9.
1899
Paññāsasatasahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
the second gathering was of fifty hundred thousand.
Lần hội tụ kế tiếp, khi Đức Phật giáng trần từ cõi trời,
1900
10.
10.
Năm trăm ngàn vị đã hội tụ lần thứ hai.
1901
Upasaṅkamanto narāsabhaṃ, tassa yo aggasāvako;
When his chief disciple approached the bull among men,
10.
1902
Catūhi satasahassehi, sambuddhaṃ upasaṅkami.
he approached the Perfectly Enlightened One with four hundred thousand.
Khi đệ tử tối thượng của Ngài đến gần vị Nhân Ngưu,
1903
11.
11.
Bốn trăm ngàn vị đã đến gần Đức Phật Toàn Giác.
1904
Ahaṃ tena samayena, catudīpamhi issaro;
At that time, I was a sovereign over the four continents,
11.
1905
Antalikkhacaro āsiṃ, cakkavattī mahabbalo.
a traveler through the sky, a wheel-turning monarch of great power.
Vào thời đó, ta là một vị vua Chuyển Luân vương vĩ đại,
1906
12.
12.
Bay lượn trên không, có đại uy lực, là chủ tể của bốn châu lục.
1907
Loke acchariyaṃ disvā, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
Seeing the wonder in the world, an astonishing and hair-raising event,
12.
1908
Upagantvāna vandiṃ so, sujātaṃ lokanāyakaṃ.
I approached and paid homage to Sujāta, the leader of the world.
Thấy điều kỳ diệu, phi thường, dựng tóc gáy trong thế gian,
1909
13.
13.
Ta đã đến và đảnh lễ Đức Sujāta, bậc Đạo Sư của thế gian.
1910
Catudīpe mahārajjaṃ, ratane satta uttame;
The great sovereignty over the four continents and the seven supreme jewels,
13.
1911
Buddhe niyyādayitvāna, pabbajiṃ tassa santike.
having offered them to the Buddha, I went forth in his presence.
Sau khi dâng cúng đại vương quyền trên bốn châu lục,
1912
14.
14.
Cùng bảy báu vật tối thượng cho Đức Phật, ta đã xuất gia dưới chân Ngài.
1913
Ārāmikā janapade, uṭṭhānaṃ paṭipiṇḍiya;
The people in the countryside, having gathered the revenue,
14.
1914
Upanenti bhikkhusaṅghassa, paccayaṃ sayanāsanaṃ.
offer requisites and lodging to the Saṅgha of bhikkhus.
Những người giữ vườn trong các vùng quê, sau khi thu thập các khoản thuế,
1915
15.
15.
Đã cúng dường các vật dụng và chỗ nằm nghỉ cho Tăng đoàn.
1916
Sopi maṃ buddho* byākāsi, dasasahassimhi issaro;
That Buddha, the lord of the ten-thousand-world system, also made a prophecy about me:
15.
1917
‘‘Tiṃsakappasahassamhi, ayaṃ buddho bhavissati.
“In thirty thousand kappas from now, this one will become a Buddha.
Vị Phật ấy cũng đã thọ ký cho ta, bậc chủ tể của một vạn thế giới:
1918
16.
16.
“Trong ba mươi ngàn đại kiếp, vị này sẽ thành Phật.”
1919
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
“Having striven in the striving… and so on… we will be in the presence of this one.”
16.
1920
17.
17.
“Sau khi tinh tấn tu hành…pe… chúng ta sẽ đối diện với vị này.”
1921
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo hāsaṃ janesahaṃ;
Hearing his words as well, I generated even greater joy;
17.
1922
Adhiṭṭhahiṃ vataṃ uggaṃ, dasapāramipūriyā.
I resolved upon the austere practice to fulfill the ten perfections.
Nghe lời thọ ký ấy, ta càng hoan hỷ hơn;
1923
18.
18.
Ta đã kiên quyết thực hành hạnh nguyện cao cả để viên mãn mười Pāramī.
1924
Suttantaṃ vinayañcāpi, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;
The Suttanta and the Vinaya, the nine-fold teaching of the Master—
18.
1925
Sabbaṃ pariyāpuṇitvāna, sobhayiṃ jinasāsanaṃ.
having mastered it all, I glorified the Conqueror’s Dispensation.
Sau khi học thuộc lòng toàn bộ giáo pháp của Đức Đạo Sư,
1926
19.
19.
Gồm Suttanta, Vinaya và chín phần, ta đã làm rạng rỡ giáo pháp của Đức Jinā.
1927
Tatthappamatto viharanto, brahmaṃ bhāvetva bhāvanaṃ;
Dwelling there diligently, having developed the sublime states,
19.
1928
Abhiññāpāramiṃ gantvā, brahmalokamagañchahaṃ.
and having reached the perfection of the supernormal knowledges, I went to the Brahma-world.
Sống không phóng dật ở đó, sau khi tu tập thiền Brahmā-vihara,
1929
20.
20.
Ta đã đạt đến đỉnh cao của Abhiññā và sinh về cõi Phạm thiên.
1930
Sumaṅgalaṃ nāma nagaraṃ, uggato nāma khattiyo;
The city was named Sumaṅgala, the khattiya father was named Uggata;
20.
1931
Mātā pabhāvatī nāma, sujātassa mahesino.
the mother of the great sage Sujāta was named Pabhāvatī.
Thành phố tên là Sumaṅgala, vua là Uggata;
1932
21.
21.
Mẹ của Đức Sujāta, bậc Đại Hiền, tên là Prabhāvatī.
1933
Navavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
For nine thousand years he lived in the household life;
21.
1934
Sirī upasirī nando, tayo pāsādamuttamā.
Sirī, Upasirī, and Nanda were the three excellent palaces.
Ngài đã sống trong gia đình chín ngàn năm;
1935
22.
22.
Sirī, Upasirī, Nanda là ba cung điện tối thượng.
1936
Tevīsatisahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
There were twenty-three thousand women, beautifully adorned;
22.
1937
Sirinandā nāma nārī, upaseno nāma atrajo.
The chief consort was named Sirinandā, and his son was named Upasena.
Hai mươi ba ngàn mỹ nữ trang điểm lộng lẫy;
1938
23.
23.
Vợ tên là Sirinandā, con trai tên là Upasena.
1939
Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhami;
Seeing the four signs, he went forth on horseback;
23.
1940
Anūnanavamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
For nine full months, the Victor strove in his striving.
Thấy bốn điềm báo, Ngài xuất gia bằng xe ngựa;
1941
24.
24.
Đức Jinā đã tinh tấn tu hành không thiếu chín tháng.
1942
Brahmunā yācito santo, sujāto lokanāyako;
Requested by Brahmā, the serene Sujāta, the Leader of the World,
24.
1943
Vatti cakkaṃ mahāvīro, sumaṅgaluyyānamuttame.
The Great Hero turned the Wheel in the excellent Sumaṅgala Park.
Được Phạm thiên thỉnh cầu, Đức Sujāta, bậc Đạo Sư của thế gian,
1944
25.
25.
Vị Đại Hùng đã chuyển Pháp luân tại khu vườn Sumaṅgala tối thượng.
1945
Sudassano sudevo ca, ahesuṃ aggasāvakā;
Sudassana and Sudeva were the chief disciples;
25.
1946
Nārado nāmupaṭṭhāko, sujātassa mahesino.
The attendant was named Nārada, for the great sage Sujāta.
Sudassana và Sudeva là hai vị Thượng thủ đệ tử;
1947
26.
26.
Nārada là thị giả của Đức Sujāta, bậc Đại Hiền.
1948
Nāgā ca nāgasamālā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
Nāgā and Nāgasamālā were the chief female disciples;
26.
1949
Bodhi tassa bhagavato, mahāveḷūti vuccati.
The Bodhi tree of that Blessed One is called the great bamboo.
Nāgā và Nāgasamālā là hai vị Thượng thủ đệ tử Ni;
1950
27.
27.
Cây Bồ-đề của Đức Thế Tôn ấy được gọi là Mahāveḷu.
1951
So ca rukkho ghanakkhandho* , acchiddo hoti pattiko;
That tree had a dense trunk, was without holes, and was leafy;
27.
1952
Uju vaṃso brahā hoti, dassanīyo manoramo.
Its stem was straight and tall, beautiful and delightful.
Cây ấy có thân dày đặc, không có lỗ hổng, lá xanh tươi;
1953
28.
28.
Thân tre thẳng, to lớn, đáng chiêm ngưỡng, đẹp đẽ.
1954
Ekakkhandho pavaḍḍhitvā, tato sākhā pabhijjati;
Growing from a single trunk, from there its branches spread out;
28.
1955
Yathā subaddho morahattho, evaṃ sobhati so dumo.
Like a well-bound peacock's tail-fan, so did that tree shine.
Thân cây mọc lên một khối, rồi từ đó các cành phân nhánh;
1956
29.
29.
Cây ấy đẹp như một chùm lông công được buộc chặt.
1957
Na tassa kaṇṭakā honti, nāpi chiddaṃ mahā ahu;
It had no thorns, nor were there any large hollows;
29.
1958
Vitthiṇṇasākho aviralo, sandacchāyo manoramo.
With spreading branches, dense foliage, and thick shade, it was delightful.
Cây ấy không có gai, cũng không có lỗ lớn;
1959
30.
30.
Cành lá xum xuê, dày đặc, bóng mát rậm rạp, đẹp đẽ.
1960
Sudatto ceva citto ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
Sudatta and Citta were the chief male patrons;
30.
1961
Subhaddā ca padumā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
Subhaddā and Padumā were the chief female patrons.
Sudatta và Citta là hai vị Thượng thủ cư sĩ nam;
1962
31.
31.
Subhaddā và Padumā là hai vị Thượng thủ cư sĩ nữ.
1963
Paññāsaratano āsi, uccattanena so jino;
That Victor was fifty cubits in height;
31.
1964
Sabbākāravarūpeto, sabbaguṇamupāgato.
Endowed with all the best features, he possessed every virtue.
Đức Jinā ấy cao năm mươi cubit;
1965
32.
32.
Ngài đầy đủ mọi tướng tốt, đạt đến mọi công đức.
1966
Tassa pabhā asamasamā, niddhāvati samantato;
His peerless radiance shone forth in all directions;
32.
1967
Appamāṇo atuliyo, opammehi anūpamo.
Immeasurable, incomparable, beyond all comparison.
Hào quang của Ngài vô song, tỏa ra khắp mọi phía;
1968
33.
33.
Vô lượng, vô song, không thể so sánh bằng bất kỳ ví dụ nào.
1969
Navutivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;
The life-span at that time was ninety thousand years;
33.
1970
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
Living for that long, he ferried many people across.
Tuổi thọ của Ngài là chín mươi ngàn năm;
1971
34.
34.
Sống lâu như vậy, Ngài đã cứu độ vô số chúng sinh.
1972
Yathāpi sāgare ūmī, gagane tārakā yathā;
Just as the waves in the ocean, just as the stars in the sky,
34.
1973
Evaṃ tadā pāvacanaṃ, arahantehi cittitaṃ* .
So at that time was the teaching adorned with Arahants.
Như sóng biển trong đại dương, như sao trời trên bầu trời;
1974
35.
35.
Cũng vậy, vào thời đó, giáo pháp được trang hoàng bởi các vị Arahant.
1975
So ca buddho asamasamo, guṇāni ca tāni atuliyāni;
That peerless Buddha and those incomparable virtues,
35.
1976
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
All that has vanished. Are not all conditioned things empty?
Đức Phật ấy vô song, và những công đức ấy cũng vô lượng;
1977
36.
36.
Tất cả đều đã biến mất. Há chẳng phải tất cả các hành đều trống rỗng sao?
1978
Sujāto jinavaro buddho, silārāmamhi nibbuto;
The supreme Victor, the Buddha Sujāta, attained Nibbāna in the Silārāma;
36.
1979
Tattheva tassa cetiyo* , tīṇigāvutamuggatoti.
Right there his cetiya stands three gāvutas high.
Đức Sujāta, bậc Jinā tối thượng, đã nhập Niết-bàn tại Silārāma; Bảo tháp của Ngài ở đó cao ba gāvuta.
1980

15. Piyadassībuddhavaṃso

The Chronicle of the Buddha Piyadassī

15. Phật Sử của Đức Piyadassī

1981
1.
1.
1.
1982
Sujātassa aparena, sayambhū lokanāyako;
After Sujāta, the Self-Existent One, the Leader of the World,
Sau Đức Sujāta, bậc Đạo Sư của thế gian, vị Phật Tự Sinh đã xuất hiện;
1983
Durāsado asamasamo, piyadassī mahāyaso.
Piyadassī of great fame, unassailable and peerless, arose.
Ngài là Piyadassī, khó tiếp cận, vô song, có đại danh tiếng.
1984
2.
2.
2.
1985
Sopi buddho amitayaso, ādiccova virocati;
That Buddha, of limitless fame, shines like the sun;
Vị Phật ấy có danh tiếng vô lượng, rực rỡ như mặt trời;
1986
Sabbaṃ tamaṃ nihantvāna, dhammacakkaṃ pavattayi.
Having dispelled all darkness, he set the Wheel of Dhamma in motion.
Sau khi diệt trừ tất cả bóng tối, Ngài đã chuyển Pháp luân.
1987
3.
3.
3.
1988
Tassāpi atulatejassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;
For him of incomparable power, there were three realizations;
Vị ấy có oai lực vô song, đã có ba lần chứng ngộ;
1989
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
The first realization was for one hundred thousand koṭis.
Lần chứng ngộ đầu tiên có một trăm ngàn vạn chúng sinh.
1990
4.
4.
4.
1991
Sudassano devarājā, micchādiṭṭhimarocayi;
The deva king Sudassana delighted in wrong view;
Khi vua trời Sudassana ưa thích tà kiến;
1992
Tassa diṭṭhiṃ vinodento, satthā dhammamadesayi.
To dispel his view, the Teacher taught the Dhamma.
Đức Đạo Sư đã thuyết pháp để loại bỏ tà kiến của vị ấy.
1993
5.
5.
5.
1994
Janasannipāto atulo, mahāsannipatī tadā;
An incomparable gathering of people, a great assembly, took place then;
Một cuộc hội tụ lớn của chúng sinh, vô song, đã xảy ra vào lúc đó;
1995
Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
The second realization was for ninety thousand koṭis.
Lần chứng ngộ thứ hai có chín mươi ngàn vạn chúng sinh.
1996
6.
6.
6.
1997
Yadā doṇamukhaṃ hatthiṃ, vinesi narasārathi;
When the Tamer of men tamed the elephant Doṇamukha,
Khi vị Điều Ngự Nhân điều phục con voi Doṇamukha;
1998
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
The third realization was for eighty thousand koṭis.
Lần chứng ngộ thứ ba có tám mươi ngàn vạn chúng sinh.
1999
7.
7.
7.
2000
Sannipātā tayo āsuṃ, tassāpi piyadassino;
There were three assemblies for that Piyadassī;
Đức Piyadassī ấy cũng có ba lần hội tụ (của Arahant);
2001
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.
The first gathering was of one hundred thousand koṭis.
Lần hội tụ đầu tiên có một trăm ngàn vạn vị.
2002
8.
8.
8.
2003
Tato paraṃ navutikoṭī, samiṃsu ekato munī;
After that, ninety koṭi sages assembled together;
Sau đó, chín mươi vạn vị ẩn sĩ đã hội tụ lại;
2004
Tatiye sannipātamhi, asītikoṭiyo ahū.
At the third assembly, there were eighty koṭis.
Trong lần hội tụ thứ ba, có tám mươi vạn vị.
2005
9.
9.
9.
2006
Ahaṃ tena samayena, kassapo nāma brāhmaṇo* ;
I, at that time, was a brahmin named Kassapa,
Vào thời đó, ta là một Bà-la-môn tên Kassapa;
2007
Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū.
A reciter and master of the mantras, a master of the three Vedas.
Là người học thuộc lòng, ghi nhớ các bài chú, tinh thông ba bộ Veda.
2008
10.
10.
10.
2009
Tassa dhammaṃ suṇitvāna, pasādaṃ janayiṃ ahaṃ;
Having heard his Dhamma, I generated confidence;
Sau khi nghe pháp của Ngài, ta đã phát tâm tịnh tín;
2010
Koṭisatasahassehi, saṅghārāmaṃ amāpayiṃ.
With one hundred thousand koṭis, I had a monastery built for the Saṅgha.
Ta đã xây dựng một khu vườn tịnh xá cho Tăng đoàn với một trăm ngàn vạn (đồng tiền).
2011
11.
11.
11.
2012
Tassa datvāna ārāmaṃ, haṭṭho saṃviggamānaso;
Having given that monastery, joyful and with a sense of urgency,
Sau khi dâng cúng khu vườn ấy, ta hoan hỷ và tâm khởi sự sợ hãi (samsara);
2013
Saraṇe pañca sīle ca* , daḷhaṃ katvā samādiyiṃ.
I firmly undertook and established myself in the Refuges and the Five Precepts.
Ta đã kiên định thọ trì Tam quy và Ngũ giới.
2014
12.
12.
12.
2015
Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;
That Buddha also made a prophecy about me, seated in the midst of the Saṅgha:
Vị Phật ấy cũng đã thọ ký cho ta, khi Ngài ngồi giữa Tăng đoàn;
2016
‘‘Aṭṭhārase kappasate, ayaṃ buddho bhavissati.
“In eighteen hundred kappas, this one will become a Buddha.
“Trong một ngàn tám trăm đại kiếp, vị này sẽ thành Phật.”
2017
13.
13.
13.
2018
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
“Having striven in the striving… we will be in the presence of this one.”
“Sau khi tinh tấn tu hành…pe… chúng ta sẽ đối diện với vị này.”
2019
14.
14.
14.
2020
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
Having heard his words as well, I made my mind even more confident;
Nghe lời thọ ký ấy, ta càng làm cho tâm mình thanh tịnh hơn;
2021
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
I undertook a further vow to fulfill the ten perfections.
Ta đã kiên quyết thực hành thêm hạnh nguyện để viên mãn mười Pāramī.
2022
15.
15.
15.
2023
Sudhaññaṃ nāma nagaraṃ, sudatto nāma khattiyo;
The city was named Sudhañña, the khattiya was named Sudatta;
Thành phố tên là Sudhañña, vua là Sudatta;
2024
Candā nāmāsi janikā, piyadassissa satthuno.
The mother of the Teacher Piyadassī was named Candā.
Mẹ của Đức Piyadassī, bậc Đạo Sư, tên là Candā.
2025
16.
16.
16.
2026
Navavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
For nine thousand years he lived in the household;
Ngài đã sống trong gia đình chín ngàn năm;
2027
Sunimmalavimalagiriguhā, tayo pāsādamuttamā.
Sunimmala, Vimala, and Giriguhā were the three excellent palaces.
Sunimmala, Vimala, Giriguhā là ba cung điện tối thượng.
2028
17.
17.
17.
2029
Tettiṃsasahassāni ca, nāriyo samalaṅkatā;
And there were thirty-three thousand well-adorned women;
Ba mươi ba ngàn mỹ nữ trang điểm lộng lẫy;
2030
Vimalā nāma nārī ca, kañcanāveḷo nāma atrajo.
the chief consort was named Vimalā, and the son was named Kañcanaveḷa.
Vợ tên là Vimalā, con trai tên là Kañcanāveḷa.
2031
18.
18.
18.
2032
Nimitte caturo disvā, rathayānena nikkhami;
Having seen the four signs, he departed by chariot;
Thấy bốn điềm báo, Ngài xuất gia bằng xe ngựa;
2033
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
for six months the supreme among men practiced the striving.
Vị Bậc Tối Thượng của loài người đã tinh tấn tu hành sáu tháng.
2034
19.
19.
19.
2035
Brahmunā yācito santo, piyadassī mahāmuni;
Having been requested by Brahmā, the great sage Piyadassī,
Được Phạm thiên thỉnh cầu, Đức Piyadassī, bậc Đại Hiền;
2036
Vatti cakkaṃ mahāvīro, usabhuyyāne manorame.
the great hero, set the Wheel in motion in the delightful Usabha Park.
Vị Đại Hùng đã chuyển Pháp luân tại khu vườn Usabha đẹp đẽ.
2037
20.
20.
20.
2038
Pālito sabbadassī ca, ahesuṃ aggasāvakā;
Pālita and Sabbadassī were the chief disciples;
Pālita và Sabbadassī là hai vị Thượng thủ đệ tử;
2039
Sobhito nāmupaṭṭhāko, piyadassissa satthuno.
the attendant of the Teacher Piyadassī was named Sobhita.
Sobhita là thị giả của Đức Piyadassī, bậc Đạo Sư.
2040
21.
21.
21.
2041
Sujātā dhammadinnā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
Sujātā and Dhammadinnā were the chief female disciples;
Sujātā và Dhammadinnā là hai vị Thượng thủ đệ tử Ni;
2042
Bodhi tassa bhagavato, kakudhoti pavuccati.
the Bodhi tree of that Blessed One is called Kakudha.
Cây Bồ-đề của Đức Thế Tôn ấy được gọi là Kakudha.
2043
22.
22.
22.
2044
Sandhako dhammako ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
Sandhaka and Dhammaka were the chief male lay supporters;
Sandhaka và Dhammaka là hai vị Thượng thủ cư sĩ nam;
2045
Visākhā dhammadinnā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
Visākhā and Dhammadinnā were the chief female lay supporters.
Visākhā và Dhammadinnā là hai vị Thượng thủ cư sĩ nữ.
2046
23.
23.
23.
2047
Sopi buddho amitayaso, dvattiṃsavaralakkhaṇo;
That Buddha of immeasurable fame, endowed with the thirty-two excellent marks,
Vị Phật ấy có danh tiếng vô lượng, có ba mươi hai tướng tốt;
2048
Asītihatthamubbedho, sālarājāva dissati.
was eighty cubits in height, appearing like a kingly Sāla tree.
Cao tám mươi cubit, Ngài hiện ra như một cây Sāla vương.
2049
24.
24.
24.
2050
Aggicandasūriyānaṃ, natthi tādisikā pabhā;
The radiance of fire, moon, and sun is not like that;
Hào quang của lửa, mặt trăng và mặt trời không thể sánh bằng;
2051
Yathā ahu pabhā tassa, asamassa mahesino.
such was the radiance of that incomparable Great Sage.
Với hào quang của Đức Piyadassī, bậc Đại Hiền vô song.
2052
25.
25.
25.
2053
Tassāpi devadevassa, āyu tāvatakaṃ ahu;
The lifespan of that Deva of devas was of such a length;
Tuổi thọ của Đức Thiên Nhân Sư ấy cũng là như vậy;
2054
Navutivassasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
for ninety thousand years the One with Vision remained in the world.
Vị Nhãn Giả đã trụ thế chín mươi ngàn năm.
2055
26.
26.
26.
2056
Sopi buddho asamasamo, yugānipi tāni atuliyāni;
That Buddha, equal to the unequalled, and those pairs of disciples, also incomparable—
Đức Phật ấy vô song, và những thời kỳ ấy cũng vô lượng;
2057
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
all that has vanished. Are not all conditioned things empty?
Tất cả đều đã biến mất. Há chẳng phải tất cả các hành đều trống rỗng sao?
2058
27.
27.
27.
2059
Piyadassī munivaro, assatthārāmamhi nibbuto;
The supreme sage Piyadassī attained Nibbāna in the Assatthārāma;
Đức Piyadassī, bậc Hiền Giả tối thượng, đã nhập Niết-bàn tại Assatthārāma; Tháp của Đức Jinā ở đó cao ba yojana.
2060
Tatthevassa jinathūpo, tīṇiyojanamuggatoti.
there itself, the Jina's thūpa is three yojanas high.

16. Phật Sử của Đức Atthadassī

2061

16. Atthadassībuddhavaṃso

16. The Chronicle of the Buddha Atthadassī

1.
2062
1.
1.
Cũng trong Manda-kappa ấy, Đức Atthadassī có đại danh tiếng,
2063
Tattheva maṇḍakappamhi, atthadassī mahāyaso;
In that same Maṇḍa kappa, Atthadassī of great fame,
Sau khi diệt trừ bóng tối lớn, Ngài đã đạt đến Giác ngộ tối thượng.
2064
Mahātamaṃ nihantvāna, patto sambodhimuttamaṃ.
dispelling the great darkness, attained supreme Sambodhi.
2.
2065
2.
2.
Được Phạm thiên thỉnh cầu, Ngài đã chuyển Pháp luân;
2066
Brahmunā yācito santo, dhammacakkaṃ pavattayi;
Having been requested by Brahmā, he set the Wheel of Dhamma in motion;
Ngài đã làm cho thế gian cùng với mười ngàn cõi trời được no đủ bằng Pháp bất tử.
2067
Amatena tappayī lokaṃ, dasasahassisadevakaṃ.
he satisfied the world with its devas in the ten-thousand world systems with the deathless.
3.
2068
3.
3.
Vị Đạo Sư của thế gian ấy cũng có ba lần chứng ngộ;
2069
Tassāpi lokanāthassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;
For that Lord of the World, there were three realizations;
Đấng Bảo Hộ Thế Gian ấy cũng đã có ba sự chứng ngộ;
2070
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
the first realization was for one hundred thousand koṭis.
Một trăm ngàn crore chúng sinh đã chứng ngộ lần đầu tiên.
2071
4.
4.
4.
2072
Yadā buddho atthadassī, carate devacārikaṃ;
When the Buddha Atthadassī was journeying through the deva realms,
Khi Đức Phật Atthatassī du hành cõi trời;
2073
Koṭisatasahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
the second realization was for one hundred thousand koṭis.
Một trăm ngàn crore chúng sinh đã chứng ngộ lần thứ hai.
2074
5.
5.
5.
2075
Punāparaṃ yadā buddho, desesi pitusantike;
Again, on another occasion, when the Buddha taught in his father's presence,
Lại nữa, khi Đức Phật thuyết pháp trước phụ vương;
2076
Koṭisatasahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
the third realization was for one hundred thousand koṭis.
Một trăm ngàn crore chúng sinh đã chứng ngộ lần thứ ba.
2077
6.
6.
6.
2078
Sannipātā tayo āsuṃ, tassāpi ca mahesino;
There were three assemblies for that Great Sage,
Vị Đại Hiền ấy cũng có ba cuộc hội chúng;
2079
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
of those who had destroyed the cankers, were stainless, of tranquil minds, and steadfast.
Của các bậc lậu tận, vô nhiễm, tâm tĩnh lặng, như vậy.
2080
7.
7.
7.
2081
Aṭṭhanavutisahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo;
The first gathering was of ninety-eight hundred thousand;
Chín mươi tám ngàn crore vị là cuộc hội chúng đầu tiên;
2082
Aṭṭhāsītisahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
the second gathering was of eighty-eight hundred thousand.
Tám mươi tám ngàn crore vị là cuộc hội chúng thứ hai.
2083
8.
8.
8.
2084
Aṭṭhasattatisatasahassānaṃ, tatiyo āsi samāgamo;
The third gathering was of seventy-eight hundred thousand,
Bảy mươi tám ngàn crore vị là cuộc hội chúng thứ ba;
2085
Anupādā vimuttānaṃ, vimalānaṃ mahesinaṃ.
of those liberated without grasping, the stainless great sages.
Của các bậc đại hiền vô nhiễm, giải thoát không chấp thủ.
2086
9.
9.
9.
2087
Ahaṃ tena samayena, jaṭilo uggatāpano;
At that time, I was a matted-hair ascetic of severe austerity,
Vào thời ấy, tôi là một vị đạo sĩ tóc bện, tu khổ hạnh;
2088
Susīmo nāma nāmena, mahiyā seṭṭhasammato.
named Susīma, esteemed as the most excellent on earth.
Tên là Susīma, được tôn kính là bậc tối thượng trên thế gian.
2089
10.
10.
10.
2090
Dibbaṃ mandāravaṃ pupphaṃ, padumaṃ pārichattakaṃ;
The divine Mandārava flower, the Paduma, and the Pārichattaka,
Tôi đã mang hoa Mandārava, hoa sen, hoa Pāricchattaka từ cõi trời;
2091
Devalokāharitvāna, sambuddhamabhipūjayiṃ.
having brought them from the deva world, I revered the Sambuddha.
Và cúng dường Đức Sambuddha.
2092
11.
11.
11.
2093
Sopi maṃ buddho byākāsi, atthadassī mahāmuni;
That Buddha Atthadassī, the great sage, also made a prophecy about me:
Đức Phật Atthatassī, bậc Đại Hiền ấy cũng đã thọ ký cho tôi:
2094
‘‘Aṭṭhārase kappasate, ayaṃ buddho bhavissati.
“In eighteen hundred kappas from now, this one will become a Buddha.
“Sau một ngàn tám trăm đại kiếp, vị này sẽ thành Phật.
2095
12.
12.
12.
2096
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
“Having striven the striving... and so on... we shall be in the presence of this one.”
“Sau khi tinh tấn tu hành… (v.v.)… chúng ta sẽ đối diện với Ngài.”
2097
13.
13.
13.
2098
Tassāpi vacanaṃ sutvā, haṭṭho* saṃviggamānaso;
Having heard his words, with a joyful and stirred mind,
Nghe lời thọ ký ấy, tâm tôi vui mừng và xúc động;
2099
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
I resolved upon a further vow to fulfill the ten perfections.
Tôi đã kiên định thực hành thêm nữa để hoàn thành mười Pāramī.
2100
14.
14.
14.
2101
Sobhaṇaṃ nāma nagaraṃ, sāgaro nāma khattiyo;
The city was named Sobhaṇa, the khattiya was named Sāgara;
Thành phố tên là Sobhaṇa, vị vua Khattiya tên là Sāgara;
2102
Sudassanā nāma janikā, atthadassissa satthuno.
the mother of the Teacher Atthadassī was named Sudassanā.
Mẫu thân của Đức Đạo Sư Atthatassī tên là Sudassanā.
2103
15.
15.
15.
2104
Dasavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
For ten thousand years he dwelt in the household;
Ngài đã sống tại gia trong mười ngàn năm;
2105
Amaragiri sugiri vāhanā, tayo pāsādamuttamā.
Amaragiri, Sugiri, and Vāhana were the three excellent palaces.
Ba cung điện tối thượng là Amaragiri, Sugiri và Vāhanā.
2106
16.
16.
16.
2107
Tettiṃsañca sahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
And there were thirty-three thousand well-adorned women;
Ba mươi ba ngàn phụ nữ trang sức lộng lẫy;
2108
Visākhā nāma nārī ca, selo nāmāsi atrajo.
the chief consort was named Visākhā, and the son was named Sela.
Vị hoàng hậu tên là Visākhā, con trai của Ngài tên là Sela.
2109
17.
17.
17.
2110
Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhami;
Having seen the four signs, he departed by horse-back;
Sau khi thấy bốn điềm báo, Ngài đã xuất gia bằng cỗ xe ngựa;
2111
Anūnaaṭṭhamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
for a full eight months the Jina undertook the striving.
Đức Jina đã tinh tấn tu hành trọn tám tháng.
2112
18.
18.
18.
2113
Brahmunā yācito santo, atthadassī mahāyaso;
Having been requested by Brahmā, Atthadassī of great fame,
Được Phạm thiên thỉnh cầu, Đức Atthatassī, bậc Đại Danh tiếng;
2114
Vatti cakkaṃ mahāvīro, anomuyyāne narāsabho.
the great hero, the bull among men, set the Wheel in motion in the Anoma Park.
Vị Đại Anh Hùng, bậc Tối Thượng trong loài người, đã chuyển Pháp luân tại Anomuyyāna.
2115
19.
19.
19.
2116
Santo ca upasanto ca, ahesuṃ aggasāvakā;
Santa and Upasanta were the chief disciples;
Santo và Upasanto là các Đại Thinh Văn hàng đầu;
2117
Abhayo nāmupaṭṭhāko, atthadassissa satthuno.
the attendant of the Teacher Atthadassī was named Abhaya.
Vị thị giả của Đức Đạo Sư Atthatassī tên là Abhaya.
2118
20.
20.
20.
2119
Dhammā ceva sudhammā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
Dhammā and Sudhammā were the chief female disciples;
Dhammā và Sudhammā là các Đại Thinh Văn Ni hàng đầu;
2120
Bodhi tassa bhagavato, campakoti pavuccati.
the Bodhi tree of that Blessed One is called Campaka.
Cây Bồ-đề của Đức Thế Tôn ấy được gọi là Campakoti.
2121
21.
21.
21.
2122
Nakulo ca nisabho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
Nakula and Nisabha were the chief male lay supporters;
Nakula và Nisabha là các Đại Cận Sự Nam hàng đầu;
2123
Makilā ca sunandā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
Makilā and Sunandā were the chief female lay supporters.
Makilā và Sunandā là các Đại Cận Sự Nữ hàng đầu.
2124
22.
22.
22.
2125
Sopi buddho asamasamo, asītihatthamuggato;
That Buddha, equal to the unequalled, was eighty cubits tall;
Đức Phật ấy, bậc vô song, cao tám mươi cubit;
2126
Sobhate sālarājāva, uḷurājāva pūrito.
He shines like a kingly sāla tree, like the full moon.
Ngài tỏa sáng như vị vua cây Sāla, như mặt trăng tròn đầy.
2127
23.
23.
23.
2128
Tassa pākatikā raṃsī, anekasatakoṭiyo;
His natural rays, many hundreds of millions,
Các tia sáng tự nhiên của Ngài, vô số trăm crore;
2129
Uddhaṃ adho dasa disā, pharanti yojanaṃ sadā.
always spread for a yojana above, below, and in the ten directions.
Luôn lan tỏa một dojana lên trên, xuống dưới, và mười phương.
2130
24.
24.
24.
2131
Sopi buddho narāsabho, sabbasattuttamo muni;
That Buddha, the bull among men, the sage supreme among all beings,
Đức Phật ấy, bậc Tối Thượng trong loài người, bậc Hiền giả tối thượng trong tất cả chúng sinh;
2132
Vassasatasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
the one with vision, remained in the world for one hundred thousand years.
Bậc có nhãn lực, đã trụ thế trong một trăm ngàn năm.
2133
25.
25.
25.
2134
Atulaṃ dassetvā obhāsaṃ, virocetvā sadevake* ;
Having displayed an incomparable radiance, having illuminated the world with its devas,
Sau khi hiển thị ánh sáng vô song, và chiếu rọi khắp thế giới chư thiên;
2135
Sopi aniccataṃ patto, yathaggupādānasaṅkhayā.
he too reached impermanence, just as a fire is extinguished when its fuel is consumed.
Ngài cũng đã đạt đến vô thường, như lửa tắt khi nhiên liệu cạn.
2136
26.
26.
26.
2137
Atthadassī jinavaro, anomārāmamhi nibbuto;
The supreme conqueror Atthadassī attained Nibbāna in the Anoma park;
Đức Jina tối thượng Atthatassī đã nhập Niết-bàn tại Anomārāma;
2138
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
the dispersal of his relics occurred in various places.
Xá-lợi của Ngài đã được phân tán ở khắp các vùng đất ấy.
2139

17. Dhammadassībuddhavaṃso

17. The Chronicle of the Buddha Dhammadassī

17. Phật Sử Dhammadassī

Next Page →

Settings