Table of Contents

⮲

Saṃyuttanikāya (pu-vi)

Edit
916

Saḷāyatanavaggasaṃyuttapāḷi

The Saḷāyatana Vagga Saṃyutta Pāḷi

Tương Ưng Sáu Xứ

917
Ajjhattāniccasutta, bāhirasutta
The Ajjhatta Anicca Sutta, The Bāhira Sutta
Kinh Nội Vô Thường, Kinh Ngoại Vô Thường
918
Pucchā – tenāvuso bhagavatā…pe… sammāsambuddhena saḷāyatanavaggasaṃyutte paṭhamaṃ ajjhattāniccasuttañca catutthaṃ bāhirāniccasuttañca kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – And Venerable sirs, where, concerning whom, and how were the first Ajjhatta Anicca Sutta and the fourth Bāhira Anicca Sutta, spoken by the Blessed One...the Fully Self-Awakened One, in the Saḷāyatana Vagga Saṃyutta?
Hỏi – Thưa chư Tôn giả, Đức Thế Tôn, bậc Chánh Đẳng Chánh Giác… (v.v.) đã thuyết kinh Nội Vô Thường thứ nhất và kinh Ngoại Vô Thường thứ tư trong Tương Ưng Sáu Xứ ở đâu, nhân ai và như thế nào?
919
Vissajjanā – sāvatthiyaṃ bhante sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘cakkhuṃ bhikkhave aniccaṃ, yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ, yaṃ dukkhaṃ tadanattā, yadanattā taṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabba’’nti evamādināca.
Answer – In Sāvatthī, venerable sir, concerning many bhikkhus, the Blessed One spoke thus, starting with: "Monks, the eye is impermanent; what is impermanent is suffering; what is suffering is non-self; what is non-self should be seen as it really is with right wisdom: 'This is not mine, this I am not, this is not my self.'"
Giải đáp – Bạch Thế Tôn, tại Sāvatthī (Xá-vệ), liên quan đến nhiều Tỳ-khưu, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng như vầy: “Này các Tỳ-khưu, con mắt là vô thường; cái gì vô thường là khổ; cái gì khổ là vô ngã; cái gì vô ngã thì phải được thấy bằng chánh trí tuệ như thật rằng: ‘Cái này không phải của tôi, tôi không phải là cái này, cái này không phải tự ngã của tôi’.”
‘‘Rūpā bhikkhave aniccā.
"Monks, forms are impermanent.
“Này các Tỳ-khưu, các sắc là vô thường.
Yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ, yaṃ dukkhaṃ tadanattā, yadanattā taṃ netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’’ti ca evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
What is impermanent is suffering; what is suffering is non-self; what is non-self: 'This is not mine, this I am not, this is not my self' – thus the Blessed One spoke, starting with this."
Cái gì vô thường là khổ; cái gì khổ là vô ngã; cái gì vô ngã thì phải được thấy rằng: ‘Cái này không phải của tôi, tôi không phải là cái này, cái này không phải tự ngã của tôi’,” và những điều tương tự như vậy.
920

Sabbavagga

The All Chapter

Phẩm Sabbavagga (Tất cả)

921
Ādittasutta
The Discourse on Burning
Kinh Āditta (Cháy Bỏng)
922
Pucchā – tatthāvuso sabbavagge chaṭṭhaṃ ādittasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – Venerable sir, where, concerning whom, and how was the sixth Discourse on Burning in the All Chapter spoken by the Blessed One?
Câu hỏi – Thưa Tôn giả, trong phẩm Sabbavagga, Kinh Āditta thứ sáu đã được Đức Thế Tôn thuyết giảng ở đâu, liên quan đến ai và như thế nào?
923
Vissajjanā – gayāyaṃ bhante gayāsīse purāṇajaṭilaṃ bhikkhusahassaṃ ārabbha ‘‘sabbaṃ bhikkhave ādittaṃ, kiñca bhikkhave sabbaṃ ādittaṃ.
Answer – In Gayā, venerable sir, at Gayāsīsa, concerning a thousand bhikkhus who were formerly Jaṭilas, the Blessed One spoke thus, starting with: "Monks, all is burning. And what, monks, is all that is burning?
Giải đáp – Bạch Thế Tôn, tại Gayā, trên đỉnh Gayāsīsa, liên quan đến một ngàn Tỳ-khưu bện tóc (jaṭila) xưa, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng như vầy: “Này các Tỳ-khưu, tất cả đều cháy bỏng. Này các Tỳ-khưu, cái gì là tất cả đều cháy bỏng?
Cakkhu bhikkhave ādittaṃ, rūpā ādittā, cakkhuviññāṇaṃ ādittaṃ, cakkhusamphasso āditto, yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati, vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃvā, tampi ādittaṃ.
The eye, monks, is burning; forms are burning; eye-consciousness is burning; eye-contact is burning; and whatever feeling arises dependent on eye-contact—whether pleasant or painful or neither pleasant nor painful—that too is burning.
Này các Tỳ-khưu, con mắt cháy bỏng, các sắc cháy bỏng, nhãn thức cháy bỏng, nhãn xúc cháy bỏng, và cái gì khởi lên do duyên nhãn xúc, cảm thọ hoặc lạc, hoặc khổ, hoặc bất khổ bất lạc, cái đó cũng cháy bỏng.
Kena ādittaṃ.
By what is it burning?
Cháy bỏng với cái gì?
Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi ādittanti vadāmī’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
It is burning by the fire of lust, by the fire of hatred, by the fire of delusion, I say; it is burning by birth, by aging, by death, by sorrows, lamentations, pains, griefs, and despair" – thus the Blessed One spoke, starting with this.
Ta nói rằng nó cháy bỏng với lửa tham, lửa sân, lửa si; cháy bỏng với sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não,” và những điều tương tự như vậy.
924

Migajālavagga

The Migajāla Chapter

Phẩm Migajāla

925
Paṭhama migajālasutta
The First Migajāla Discourse
Kinh Migajāla thứ nhất
926
Pucchā – migajālavagge āvuso paṭhamamigajālasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kathañca bhāsitaṃ.
Question – Venerable sir, where, concerning whom, in what context, and how was the First Migajāla Discourse in the Migajāla Chapter spoken by the Blessed One?
Câu hỏi – Thưa Tôn giả, trong phẩm Migajāla, Kinh Migajāla thứ nhất đã được Đức Thế Tôn thuyết giảng ở đâu, liên quan đến ai, trong sự việc nào và như thế nào?
927
Vissajjanā – sāvatthiyaṃ bhante āyasmantaṃ migajālattheraṃ ārabbha bhāsitaṃ.
Answer – In Sāvatthī, venerable sir, it was spoken concerning the Venerable Migajāla Thera.
Giải đáp – Bạch Thế Tôn, tại Sāvatthī (Xá-vệ), liên quan đến Trưởng lão Migajāla (Miga-già-la) đáng kính, đã được thuyết giảng.
Āyasmā bhante migajālatthero bhagavantaṃ etadavoca ‘‘ekavihārī ekavihārīti bhante vuccati, kittāvatānukho bhante ekavihārī hoti, kittāvatāca pana sadutiyavihārī hotī’’ti.
The Venerable Migajāla Thera, venerable sir, said to the Blessed One: "It is said, venerable sir, 'one living alone,' 'one living alone.' To what extent, venerable sir, is one living alone, and to what extent is one living with a second?"
Bạch Thế Tôn, Trưởng lão Migajāla đáng kính đã bạch Đức Thế Tôn như vầy: “Bạch Thế Tôn, người ta nói ‘sống độc cư, sống độc cư’. Bạch Thế Tôn, cho đến mức độ nào thì là sống độc cư, và cho đến mức độ nào thì là sống có bạn đồng hành?”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ ‘‘santi kho migajāla cakkhuviññeyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati, tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato uppajjati nandī, nandiyā sati sārāgo hoti, sārāge sati saṃyogo hoti, nandisaṃyojanasaṃyutto kho migajāla bhikkhu sadutiyavihārīti vuccatī’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
In that context, venerable sir, the Blessed One spoke thus, starting with: "Migajāla, there are forms cognizable by the eye, desirable, agreeable, charming, pleasing, connected with sensual pleasure, inciting lust. If a bhikkhu delights in them, welcomes them, and remains clinging to them, then delight arises in him who delights in them, welcomes them, and remains clinging to them. When there is delight, there is attachment. When there is attachment, there is entanglement. A bhikkhu entangled with the bond of delight, Migajāla, is said to be 'living with a second.'"
Bạch Thế Tôn, trong sự việc đó, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng như vầy: “Này Migajāla, có những sắc khả tri bằng con mắt, đáng ưa, khả ái, khả ý, đáng yêu thích, liên hệ đến dục, đáng say đắm. Nếu một Tỳ-khưu hoan hỷ, tán thán, bám víu vào chúng, thì khi hoan hỷ, tán thán, bám víu vào chúng, niềm hoan hỷ khởi lên nơi vị ấy. Khi có hoan hỷ, có sự tham đắm. Khi có sự tham đắm, có sự trói buộc. Này Migajāla, Tỳ-khưu bị trói buộc bởi kiết sử hoan hỷ được gọi là sống có bạn đồng hành,” và những điều tương tự như vậy.
928
Paṭhama chaphassāyatanasutta
The First Discourse on the Six Sense Bases
Kinh Sáu Xúc Xứ thứ nhất
929
Pucchā – tattheva navamaṃ saṃgītaṃ paṭhamachaphassāyatanasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – In that same place, venerable sir, where, concerning whom, and how was the ninth compiled First Discourse on the Six Sense Bases spoken by the Blessed One?
Câu hỏi – Thưa Tôn giả, tại đó, Kinh Sáu Xúc Xứ thứ nhất đã được kết tập lần thứ chín, đã được Đức Thế Tôn thuyết giảng ở đâu, liên quan đến ai và như thế nào?
930
Vissajjanā – rājagahe bhante sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘yo hi koci vikkhave bhikkhu channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti, avusitaṃ tena brahmacariyaṃ, ārakā so imasmā dhammavinayā’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
Answer – In Rājagaha, venerable sir, concerning many bhikkhus, the Blessed One spoke thus, starting with: "Monks, whoever among bhikkhus does not understand as it really is the origin, the passing away, the gratification, the danger, and the escape from the six sense bases—the holy life has not been lived by him; he is far from this Dhamma and Discipline."
Giải đáp – Bạch Thế Tôn, tại Rājagaha (Vương Xá), liên quan đến nhiều Tỳ-khưu, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng như vầy: “Này các Tỳ-khưu, bất cứ Tỳ-khưu nào không như thật tuệ tri sự tập khởi, sự diệt tận, vị ngọt, sự nguy hiểm và sự xuất ly của sáu xúc xứ, thì Phạm hạnh của vị ấy chưa được hoàn mãn, vị ấy còn xa lìa Pháp và Luật này,” và những điều tương tự như vậy.
931
Ahaṃ hi bhante channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāmi.
Indeed, venerable sir, I do not understand as it really is the origin, the passing away, the gratification, the danger, and the escape from the six sense bases.
Bạch Thế Tôn, con không như thật tuệ tri sự tập khởi, sự diệt tận, vị ngọt, sự nguy hiểm và sự xuất ly của sáu xúc xứ.
932
Cakkhuṃ etaṃ mama, esohamasmi, eso me attāti samanupassasi.
Do you, bhikkhu, perceive the eye as: 'This is mine, this I am, this is my self'?
Này Tỳ-khưu, ông có quán xét con mắt là của tôi, tôi là cái này, cái này là tự ngã của tôi không?
933
No hetaṃ bhante.
No, venerable sir.
Bạch Thế Tôn, không phải vậy.
934
Ettha ca te bhikkhu cakkhu netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attāti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhaṃ bhavissati, esevanto dukkhassa.
Here, bhikkhu, when you see the eye as: 'This is not mine, this I am not, this is not my self'—when this is well seen as it really is with right wisdom, that is the end of suffering.
Này Tỳ-khưu, nếu ông như thật thấy rõ bằng chánh trí tuệ rằng con mắt này không phải của tôi, tôi không phải là cái này, cái này không phải tự ngã của tôi, thì đó chính là sự chấm dứt khổ đau.
935

Gilānavagga

The Sick Chapter

Phẩm Gilāna (Bệnh)

936
Paṭhama gilānasutta
The First Discourse on the Sick
Kinh Gilāna thứ nhất
937
Pucchā – gilānavagge panāvuso paṭhamaṃ gilānasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kathañca bhāsitaṃ.
Question – And venerable sir, where, concerning whom, in what context, and how was the First Discourse on the Sick in the Sick Chapter spoken by the Blessed One?
Câu hỏi – Thưa Tôn giả, trong phẩm Gilāna, Kinh Gilāna thứ nhất đã được Đức Thế Tôn thuyết giảng ở đâu, liên quan đến ai, trong sự việc nào và như thế nào?
938
Vissajjanā – sāvatthiyaṃ bhante aññataraṃ navaṃ bhikkhuṃ gilānaṃ ābādhitaṃ dukkhitaṃ bāḷhagilānaṃ ārabbha bhāsitaṃ.
Answer – In Sāvatthī, venerable sir, it was spoken concerning a certain newly ordained bhikkhu who was sick, afflicted, suffering, and gravely ill.
Giải đáp – Bạch Thế Tôn, tại Sāvatthī (Xá-vệ), liên quan đến một Tỳ-khưu mới bị bệnh, đau ốm, bệnh nặng, đã được thuyết giảng.
Aññataro bhante bhikkhu gilāno ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno bhagavantaṃ etadavoca ‘‘nakhvāhaṃ bhante sīlavisuddhatthaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī’’ti.
A certain bhikkhu, venerable sir, who was sick, afflicted, suffering, and gravely ill, said to the Blessed One: "Venerable sir, I do not understand the Dhamma taught by the Blessed One as being for the purification of moral conduct."
Bạch Thế Tôn, một Tỳ-khưu bị bệnh, đau ốm, bệnh nặng đã bạch Đức Thế Tôn như vầy: “Bạch Thế Tôn, con không hiểu rằng Pháp được Đức Thế Tôn thuyết giảng là vì sự thanh tịnh của giới.”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ taṃ bhikkhuṃ paṭipucchitvā tassa ca vacanaṃ sādhukāraṃ datvā ‘‘rāgavirāgattho hi bhikkhu mayā dhammo desito, taṃ kiṃ maññasi bhikkhu, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vāti.
In that context, venerable sir, the Blessed One questioned that bhikkhu in return, and having given applause to his words, spoke thus, starting with: "Bhikkhu, the Dhamma has been taught by me for the purpose of dispassion towards lust. What do you think, bhikkhu? Is the eye permanent or impermanent?"
Bạch Thế Tôn, trong sự việc đó, sau khi hỏi lại vị Tỳ-khưu ấy và ban lời tùy hỷ cho lời nói của vị ấy, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng như vầy: “Này Tỳ-khưu, Pháp do Ta thuyết giảng là vì sự ly tham. Này Tỳ-khưu, ông nghĩ sao, con mắt là thường hay vô thường?
Aniccaṃ bhante.
"Impermanent, venerable sir."
Bạch Thế Tôn, vô thường.
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti, dukkhaṃ bhante’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
"And what is impermanent—is it suffering or happiness?" "Suffering, venerable sir" – thus the Blessed One spoke, starting with this.
Cái gì vô thường thì khổ hay lạc? Bạch Thế Tôn, khổ,” và những điều tương tự như vậy.
939
Na me bhante khamanīyaṃ.
Venerable sir, it is not agreeable to me.
Bạch Thế Tôn, con không thể chấp nhận được.
940
Sādhu kho tvaṃ bhikkhu rāgavirāgatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi,
It is good, bhikkhu, that you understand the Dhamma taught by me as being for the purpose of dispassion towards lust.
Này Tỳ-khưu, ông thật tốt khi hiểu rằng Pháp do Ta thuyết giảng là vì sự ly tham.
941

Channavagga

The Channa Chapter

Phẩm Channa

942
Puṇṇasutta
The Puṇṇa Discourse
Kinh Puṇṇa
943
Pucchā – channavagge panāvuso pañcamaṃ saṃgītaṃ puṇṇasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kathañca bhāsitaṃ.
Question – And venerable sir, where, concerning whom, in what context, and how was the fifth compiled Puṇṇa Discourse in the Channa Chapter spoken by the Blessed One?
Câu hỏi – Thưa Tôn giả, trong phẩm Channa, Kinh Puṇṇa thứ năm đã được kết tập, đã được Đức Thế Tôn thuyết giảng ở đâu, liên quan đến ai, trong sự việc nào và như thế nào?
944
Vissajjanā – sāvatthiyaṃ bhante āyasmantaṃ puṇṇattheraṃ ārabbha bhāsitaṃ, āyasmā bhante puṇṇatthero bhagavantaṃ etadavoca ‘‘sādhu me bhante bhagavā saṃkhittena dhammaṃ desetu, yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto vihareyya’’nti.
Answer – In Sāvatthī, venerable sir, it was spoken concerning the Venerable Puṇṇa Thera. The Venerable Puṇṇa Thera, venerable sir, said to the Blessed One: "Venerable sir, may the Blessed One briefly teach me the Dhamma, so that having heard the Dhamma from the Blessed One, I may dwell alone, secluded, diligent, ardent, and resolute."
Giải đáp – Bạch Thế Tôn, tại Sāvatthī (Xá-vệ), liên quan đến Trưởng lão Puṇṇa (Phú-na) đáng kính, đã được thuyết giảng. Bạch Thế Tôn, Trưởng lão Puṇṇa đáng kính đã bạch Đức Thế Tôn như vầy: “Bạch Thế Tôn, xin Đức Thế Tôn hãy thuyết giảng Pháp một cách vắn tắt cho con, để con sau khi nghe Pháp từ Đức Thế Tôn, có thể sống một mình, viễn ly, không phóng dật, tinh cần, chuyên tâm.”
Tasmiṃ vatthusmiṃ ‘‘santi kho puṇṇa cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati, tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato uppajjati nandī, nandī samudayo dukkhasamudayo puṇṇāti vadāmī’’ti evamādinā bhante bhagavatā bhāsitaṃ.
In that context, venerable sir, the Blessed One spoke thus, starting with: "Puṇṇa, there are forms cognizable by the eye, desirable, agreeable, charming, pleasing, connected with sensual pleasure, inciting lust. If a bhikkhu delights in them, welcomes them, and remains clinging to them, then delight arises in him who delights in them, welcomes them, and remains clinging to them. The arising of delight is the arising of suffering, Puṇṇa, I say" – thus, venerable sir, the Blessed One spoke.
Bạch Thế Tôn, trong sự việc đó, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng như vầy: “Này Puṇṇa, có những sắc khả tri bằng con mắt, đáng ưa, khả ái, khả ý, đáng yêu thích, liên hệ đến dục, đáng say đắm. Nếu một Tỳ-khưu hoan hỷ, tán thán, bám víu vào chúng, thì khi hoan hỷ, tán thán, bám víu vào chúng, niềm hoan hỷ khởi lên nơi vị ấy. Này Puṇṇa, sự khởi lên của hoan hỷ là sự tập khởi của khổ,” và những điều tương tự như vậy.
945
Pucchā – evañcāvuso bhagavā āyasmato puṇṇattherassa saṃkhittena ovādaṃ datvā kathañca naṃ paṭipucchi, kathañca so bhagavato ārocesi, kathañcassāyasmato puṇṇattherassa abhisamparāyo ahosi.
Question – And venerable sir, having thus given a brief exhortation to the Venerable Puṇṇa Thera, how did the Blessed One question him in return, how did he report to the Blessed One, and what was the Venerable Puṇṇa Thera's final outcome?
Câu hỏi – Thưa Tôn giả, sau khi Đức Thế Tôn ban lời khuyên vắn tắt cho Trưởng lão Puṇṇa đáng kính như vậy, Ngài đã hỏi lại vị ấy như thế nào, và vị ấy đã trình bày với Đức Thế Tôn như thế nào, và sự chuyển hóa của Trưởng lão Puṇṇa đáng kính đã diễn ra như thế nào?
946
Vissajjanā – evaṃ kho bhante bhagavā āyasmato puṇṇattherassa saṃkhittena ovādaṃ datvā ‘‘iminā tvaṃ puṇṇa mayā saṃkhittena ovādena ovadito katamasmiṃ janapade viharissasī’’ti taṃ āyasmantaṃ puṇṇattheraṃ paṭipucchi.
Answer – Venerable sir, having thus given a brief exhortation to the Venerable Puṇṇa Thera, the Blessed One questioned the Venerable Puṇṇa Thera in return: "Puṇṇa, in which country will you dwell, having been exhorted by me with this brief exhortation?"
Giải đáp – Bạch Thế Tôn, sau khi Đức Thế Tôn ban lời khuyên vắn tắt cho Trưởng lão Puṇṇa đáng kính như vậy, Ngài đã hỏi lại Trưởng lão Puṇṇa đáng kính rằng: “Này Puṇṇa, được Ta khuyên bảo vắn tắt như vậy, ông sẽ sống ở xứ sở nào?”
So ca bhante āyasmā ‘‘atthi bhante sunāparanto nāma janapado, tatthāhaṃ viharissāmī’’ti evamādinā bhagavato ārocesi.
And that venerable one, venerable sir, reported to the Blessed One thus, starting with: "Venerable sir, there is a country called Sunāparanta; I will dwell there."
Và bạch Thế Tôn, vị Trưởng lão ấy đã trình bày với Đức Thế Tôn như vầy: “Bạch Thế Tôn, có một xứ sở tên là Sunāparanta, con sẽ sống ở đó.”
So hi bhante āyasmā sunāparante janapade vasitvā teneva antaravassena tisso vijjā sacchākāsi.
And that venerable one, venerable sir, having dwelled in the country of Sunāparanta, realized the three knowledges within that very rainy season.
Bạch Thế Tôn, vị Trưởng lão ấy đã sống ở xứ sở Sunāparanta và trong cùng mùa mưa ấy, đã chứng đắc Tam Minh.
Teneva antaravassena parinibbāyi.
Within that very rainy season, he attained Parinibbāna.
Trong cùng mùa mưa ấy, vị ấy đã nhập Niết-bàn.
Evaṃ kho bhante tassa āyasmato abhisamparāyo ahosi.
Thus, venerable sir, was the final outcome of that venerable one.
Bạch Thế Tôn, sự chuyển hóa của vị Trưởng lão ấy đã diễn ra như vậy.
947
Santi kho tassa bhagavato sāvakā kāyena ca jīvitena ca aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā satthahārakaṃ pariyesanti.
Indeed, there are disciples of that Blessed One who, feeling wearied, ashamed, and disgusted with both body and life, seek a knife-edge.
Thật vậy, có những đệ tử của Thế Tôn ấy, chán ghét, hổ thẹn, ghê tởm thân và mạng sống của mình, tìm kiếm người rút dao (tức tự sát).
948
Sakkhissasi kho tvaṃ puṇṇa iminā damūpasamena samannāgato sunāparasantasmiṃ janapade vatthuṃ.
Indeed, Puṇṇa, endowed with this self-restraint and tranquility, you will be able to dwell in that fierce and hostile country.
Này Puṇṇa, ông có thể sống trong xứ Sunāparanta với sự tự chế và an tịnh này.
949

Saḷavagga

The Saḷavagga (Chapter of Sixes)

Phẩm Sáu Xứ

950
Mālukyaputtasutta
The Discourse to Mālukyaputta
Kinh Mālukyaputta
951
Pucchā – tenāvuso bhagavatā…pe… sammāsambuddhena saḷavagge dutiyaṃ mālukyaputtasuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, on what occasion, and how was the second Mālukyaputta Sutta in the Saḷavagga spoken by the Blessed One…the Perfectly Self-Awakened One?
Câu hỏi – Thưa chư hiền, Kinh Mālukyaputta thứ hai trong Phẩm Sáu Xứ, do Đức Thế Tôn… (vân vân)… bậc Chánh Đẳng Giác thuyết giảng, đã được thuyết ở đâu, nhân ai, trong trường hợp nào và như thế nào?
952
Vissajjanā – sāvatthiyaṃ bhante āyasmantaṃ mālukyaputtattheraṃ ārabbha bhāsitaṃ.
Answer – Venerable Sir, it was spoken at Sāvatthī concerning the Venerable Elder Mālukyaputta.
Trả lời – Thưa ngài, kinh ấy được thuyết tại Sāvatthī, nhân Tôn giả Trưởng lão Mālukyaputta.
Āyasmā bhante mālukyaputtatthero bhagavantaṃ etadavoca ‘‘sādhu me bhante bhagavā saṃkhittena dhammaṃ desetu, yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto vihareyya’’nti.
Venerable Sir, the Venerable Elder Mālukyaputta said this to the Blessed One: "It would be good, Venerable Sir, if the Blessed One would teach me the Dhamma in brief, so that, having heard the Dhamma from the Blessed One, I might dwell alone, secluded, diligent, ardent, and resolute."
Thưa ngài, Tôn giả Trưởng lão Mālukyaputta đã bạch với Đức Thế Tôn rằng: “Bạch Thế Tôn, xin Thế Tôn hãy thuyết pháp tóm tắt cho con, để con sau khi nghe pháp của Thế Tôn, có thể sống một mình, viễn ly, không phóng dật, tinh cần, tinh tấn.”
Tasmiṃ vatthusmiṃ ‘‘ettha dāni mālukyaputta kiṃ dahare bhikkhū vakkhāmāti’’ādinā theraṃ apasādetvā ceva ussādetvā ca ‘‘taṃ kiṃ maññasi mālukyaputta, ye te cakkhuviññeyyā rūpā adiṭṭhā adiṭṭhapubbā, na ca passasi, na ca te hoti passeyyanti, atthi te tattha chando vā rāgo vā evamādinā bhante bhagavatā bhāsitaṃ.
On that occasion, Venerable Sir, the Blessed One spoke thus: "Here now, Mālukyaputta, what shall we say to the young bhikkhus?" and so on, both reproving and encouraging the elder, and then: "What do you think, Mālukyaputta, those forms cognizable by the eye, which are unseen, never seen before, and you do not see them, nor do you have the thought to see them – is there desire or lust for them?" and so on.
Trong trường hợp ấy, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng, bắt đầu bằng lời quở trách và khích lệ vị Trưởng lão rằng: “Này Mālukyaputta, bây giờ ta sẽ nói gì cho các Tỳ-khưu trẻ tuổi đây?” và “Này Mālukyaputta, ông nghĩ sao, những sắc khả tri bằng mắt mà ông chưa từng thấy, chưa từng thấy trước đây, và ông không thấy, và ông không có ý muốn thấy, ông có tham ái hay dục lạc trong đó không?”
953
Pucchā – imasmiṃ ca kho panāvuso bhagavatā ovāde saṃkhittena bhāsite so āyasmā mālukyaputtatthero bhagavantaṃ kiṃ avoca kathañcassa bhagavā anuññāsi.
Question – And Venerable Sir, when that instruction was spoken in brief by the Blessed One, what did the Venerable Elder Mālukyaputta say to the Blessed One, and how did the Blessed One assent to him?
Câu hỏi – Thưa chư hiền, khi Đức Thế Tôn thuyết giảng lời giáo huấn tóm tắt này, Tôn giả Trưởng lão Mālukyaputta đã bạch gì với Đức Thế Tôn và Đức Thế Tôn đã chấp thuận cho ngài như thế nào?
Kīdiso cassāyasmato mālukyaputtattherassa dhammābhisamayo ahosi.
What kind of penetration of the Dhamma did the Venerable Elder Mālukyaputta attain?
Sự chứng ngộ Pháp của Tôn giả Trưởng lão Mālukyaputta đã diễn ra như thế nào?
954
Vissajjanā – imasmiṃ kho bhante ovāde bhagavatā saṃkhittena bhāsite āyasmā mālukyaputtatthero bhagavantaṃ etadavoca ‘‘imassa khvāhaṃ bhante bhagavatā saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājānāmi.
Answer – Venerable Sir, when that instruction was spoken in brief by the Blessed One, the Venerable Elder Mālukyaputta said this to the Blessed One: "Venerable Sir, I understand the meaning of what the Blessed One has spoken in brief, in detail, thus:
Trả lời – Thưa ngài, khi Đức Thế Tôn thuyết giảng lời giáo huấn tóm tắt này, Tôn giả Trưởng lão Mālukyaputta đã bạch với Đức Thế Tôn rằng: “Bạch Thế Tôn, con hiểu ý nghĩa rộng rãi của lời giáo huấn tóm tắt này của Đức Thế Tôn như sau:
955
Rūpaṃ disvā muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;
Having seen a form, mindful and creating a pleasing image,
Thấy sắc mà thất niệm, tâm chấp giữ tướng khả ái;
956
Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhati.
With a mind tinged with passion, one experiences it, and clings to it.
Tâm bị tham ái chi phối, cảm thọ và trụ vào đó.
957
Tassa vaḍḍhanti vedanā, anekā rūpasambhavā;
His feelings, born of form, multiply in various ways;
Các cảm thọ của người ấy tăng trưởng, nhiều loại phát sinh từ sắc;
958
Abhijjhā ca vihesā ca, cittamassūpahaññati;
Covetousness and vexation, his mind becomes afflicted;
Tham lam và phiền não, tâm người ấy bị hủy hoại;
959
Evaṃ ācinato dukkhaṃ, ārā nibbāna vuccati;
Accumulating suffering thus, Nibbāna is said to be far away;
Người tích lũy khổ như vậy, Niết Bàn được gọi là xa xôi;
960
Peyyāla
The Extensive Passage (Peyyāla)
Phần Lặp Lại
961
Na so rajjati dhammesu, dhammaṃ ñatvā paṭissato;
He is not infatuated with phenomena, knowing phenomena, he is mindful;
Người ấy không đắm nhiễm các pháp, nhận biết pháp với niệm;
962
Virattacitto vedeti, tañca nājjhosa tiṭṭhati.
With a mind free from passion, he experiences it, and does not cling to it.
Tâm đã ly tham cảm thọ, và không trụ vào đó.
963
Yathāssa jānato dhammaṃ, sevato cāpi vedanaṃ;
As he understands the Dhamma, and also experiences feelings,
Khi người ấy biết pháp, và cảm thọ;
964
Khīyati nopacīyati, evaṃ so caratī sato;
It wanes, it does not increase; thus he dwells mindfully;
Khổ được tiêu trừ chứ không tăng trưởng, người ấy sống chánh niệm như vậy;
965
Evaṃ apacinato dukkhaṃ, santike nibbāna vuccatīti.
Thus dispelling suffering, Nibbāna is said to be near."
Người tiêu trừ khổ như vậy, Niết Bàn được gọi là gần kề.”
966
Imassa khvāhaṃ bhante bhagavatā saṃkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmīti.
"Venerable Sir, I understand the meaning of what the Blessed One has spoken in brief, in such detail."
“Bạch Thế Tôn, con hiểu ý nghĩa rộng rãi của lời giáo huấn tóm tắt này của Đức Thế Tôn như vậy.”
Bhagavā ca bhante ‘‘sādhu sādhu mālukyaputta, sādhu kho tvaṃ mālukyaputta mayā saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājānāsī’’ti sādhukāraṃ datvā–
And, Venerable Sir, the Blessed One, having applauded with "Good, good, Mālukyaputta! Good, Mālukyaputta, that you understand the meaning of what I have spoken in brief, in detail!" –
Thưa ngài, Đức Thế Tôn đã tán thán: “Lành thay, lành thay, Mālukyaputta! Này Mālukyaputta, ông đã hiểu ý nghĩa rộng rãi của lời ta thuyết giảng tóm tắt thật lành thay!” và sau đó–
967
‘‘Rūpaṃ disvā sati muṭṭho, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;
"Having seen a form, mindfulness is lost, creating a pleasing image,
“Thấy sắc mà thất niệm, tâm chấp giữ tướng khả ái;
968
Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhatī’’ti–
With a mind tinged with passion, one experiences it, and clings to it" –
Tâm bị tham ái chi phối, cảm thọ và trụ vào đó.”–
969
Ādinā
And so on,
Bằng lời mở đầu đó,
970
Therassa vacanaṃ samanuññāsi.
He assented to the elder's words.
Đức Phật đã chấp thuận lời của vị Trưởng lão.
So ca bhante āyasmā mālukyaputtatthero eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi, ‘‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi.
And, Venerable Sir, the Venerable Elder Mālukyaputta, dwelling alone, secluded, diligent, ardent, and resolute, before long, with his own direct knowledge, in this very life, realized and abided in that unsurpassed culmination of the holy life, for the sake of which clansmen rightly go forth from the household life into homelessness. He declared: "Destroyed is birth, the holy life has been lived, what was to be done has been done, there is no more for this state of being."
Thưa ngài, Tôn giả Trưởng lão Mālukyaputta, sống một mình, viễn ly, không phóng dật, tinh cần, tinh tấn, chẳng bao lâu đã tự mình chứng ngộ và an trú vào mục đích tối thượng của đời sống Phạm hạnh, mà vì đó các thiện gia nam tử xuất gia từ bỏ gia đình để sống không gia đình, ngay trong hiện tại, và ngài đã tuyên bố: “Sự sinh đã tận, đời Phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm, không còn tái sinh nữa.”
Aññataroca panāyasmā mālukyaputto arahataṃ ahosi.
And the Venerable Mālukyaputta became one of the Arahants.
Và Tôn giả Mālukyaputta trở thành một vị A-la-hán.
Evaṃ kho bhante tassa āyasmato abhisamparāyo ahosi.
Thus, Venerable Sir, was the Venerable one's penetration of the Dhamma.
Thưa ngài, đó là sự chứng ngộ của Tôn giả ấy.
971
Rūpaṃ disvā sati muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;
Having seen a form, mindfulness is lost, creating a pleasing image,
Thấy sắc mà thất niệm, tâm chấp giữ tướng khả ái;
972
Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhati.
With a mind tinged with passion, one experiences it, and clings to it.
Tâm bị tham ái chi phối, cảm thọ và trụ vào đó.
973
Pamādavihārīsutta
The Discourse on Dwelling Negligently
Kinh Kẻ Sống Phóng Dật
974
Pucchā – tattheva āvuso catutthaṃ pamādavihārīsuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, was the fourth Pamādavihārī Sutta (Discourse on Dwelling Negligently) spoken by the Blessed One?
Câu hỏi – Thưa chư hiền, Kinh Kẻ Sống Phóng Dật thứ tư, cũng tại đó, đã được Đức Thế Tôn thuyết giảng ở đâu, nhân ai?
975
Vissajjanā – sāvatthiyaṃ bhante sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘pamādavihāriñca vo bhikkhave desessāmi appamādavihāriñca, taṃ suṇātha.
Answer – Venerable Sir, it was spoken at Sāvatthī concerning many bhikkhus, as the Blessed One declared: "Bhikkhus, I will teach you about dwelling negligently and dwelling diligently; listen to it.
Trả lời – Thưa ngài, tại Sāvatthī, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng nhân một số Tỳ-khưu, bắt đầu bằng lời: “Này các Tỳ-khưu, ta sẽ thuyết giảng cho các ông về kẻ sống phóng dật và kẻ sống không phóng dật. Hãy lắng nghe.
Kathañca bhikkhave pamādavihārī hoti.
And how, bhikkhus, does one dwell negligently?
Này các Tỳ-khưu, thế nào là kẻ sống phóng dật?
Cakkhundriyaṃ asaṃvutassa bhikkhave viharato cittaṃ byāsiñcati cakkhuviññeyyesu rūpesu, tassa byāsittacittassa pāmojjaṃ na hoti, pāmojje asati pīti na hoti, pītiyā passaddhi na hoti, passaddhiyā asati dukkhaṃ hoti, dukkhino cittaṃ na samādhiyati, asamāhi te citte dhammā na pātubhavanti, dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārītveva saṅkhaṃ gacchatī’’ti evamādinā bhante bhagavatā bhāsitaṃ.
Bhikkhus, for one dwelling with the eye-faculty unrestrained, the mind is scattered among forms cognizable by the eye. For one whose mind is scattered, there is no joy. When there is no joy, there is no rapture. When there is no rapture, there is no tranquility. When there is no tranquility, there is suffering. For one suffering, the mind does not become concentrated. When the mind is not concentrated, phenomena do not become manifest. Due to the non-manifestation of phenomena, one is reckoned as dwelling negligently." Thus, Venerable Sir, was it spoken by the Blessed One.
Này các Tỳ-khưu, khi một người sống với nhãn căn không được phòng hộ, tâm bị phân tán bởi các sắc khả tri bằng mắt. Với tâm phân tán như vậy, người ấy không có hỷ. Khi không có hỷ, không có tịnh. Khi không có tịnh, có khổ. Tâm của người đau khổ không được định tĩnh. Khi tâm không định tĩnh, các pháp không hiển lộ. Do các pháp không hiển lộ, người ấy được gọi là kẻ sống phóng dật.”
976

Lokakāmaguṇavagga

The Chapter on Mundane Sensual Pleasures

Phẩm Thế Gian Dục Lạc

977
Rāhulovādasutta
The Discourse of Advice to Rāhula
Kinh Giáo Huấn Rāhula
978
Pucchā – lokakāmaguṇavagge āvuso aṭṭhamaṃ rāhulovādasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, and how was the eighth Rāhulovāda Sutta (Discourse of Advice to Rāhula) in the Lokakāmaguṇavagga spoken by the Blessed One?
Câu hỏi – Thưa chư hiền, Kinh Giáo Huấn Rāhula thứ tám trong Phẩm Thế Gian Dục Lạc, đã được Đức Thế Tôn thuyết giảng ở đâu, nhân ai và như thế nào?
979
Vissajjanā – sāvatthiyaṃyeva bhante āyasmantaṃ rāhulaṃ ārabbha ‘‘taṃ kiṃ maññasi rāhula, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vāti.
Answer – Venerable Sir, it was spoken at Sāvatthī concerning the Venerable Rāhula, as the Blessed One declared: "What do you think, Rāhula, is the eye permanent or impermanent?"
Trả lời – Thưa ngài, tại Sāvatthī, Đức Thế Tôn đã thuyết giảng nhân Tôn giả Rāhula, bắt đầu bằng lời: “Này Rāhula, ông nghĩ sao, mắt là thường hay vô thường?”
Aniccaṃ bhante.
"Impermanent, Venerable Sir."
“Bạch Thế Tôn, vô thường.”
Yaṃ panāniccaṃ, dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃvāti.
"Now, what is impermanent, is that suffering or happiness?"
“Cái gì vô thường, cái đó là khổ hay lạc?”
Dukkhaṃ bhante.
"Suffering, Venerable Sir."
“Bạch Thế Tôn, là khổ.”
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti.
"Now, what is impermanent, suffering, and subject to change, is it proper to regard that as: 'This is mine, this I am, this is my self'?"
“Cái gì vô thường, khổ, có bản chất biến hoại, có hợp lý không khi xem cái đó là ‘của tôi, tôi là cái đó, tự ngã của tôi là cái đó’?”
No hetaṃ bhante’’ti evamādinā bhante bhagavatā bhāsitaṃ.
"No, Venerable Sir." Thus, Venerable Sir, was it spoken by the Blessed One.
“Bạch Thế Tôn, không hợp lý.”
980
Yaṃnūnāhaṃ rāhulaṃ uttariṃ āsavānaṃ khaye vineyyaṃ.
"What if I were to train Rāhula further in the destruction of the Taints?"
“Ước gì ta có thể huấn luyện Rāhula thêm nữa để diệt trừ các lậu hoặc.”
981
Gaṇhāhi rāhula nisīdanaṃ.
"Take your sitting cloth, Rāhula."
“Này Rāhula, hãy lấy chỗ ngồi.”
982

Gahapativagga

The Householder Chapter

Phẩm Gia Chủ

983
Bhāradvājasutta
The Discourse to Bhāradvāja
Kinh Bhāradvāja
984
Pucchā – gahapativagge āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi catutthaṃ saṃgītaṃ bhāradvājasuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kena kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, on what occasion, and by whom and how was the fourth Bhāradvāja Sutta, compiled by the ancient great elders of the Dhamma, spoken in the Gahapativagga?
Câu hỏi – Thưa chư hiền, Kinh Bhāradvāja thứ tư trong Phẩm Gia Chủ, được các vị Đại Trưởng lão kết tập Pháp thời xưa kết tập, đã được thuyết giảng ở đâu, nhân ai, trong trường hợp nào, do ai và như thế nào?
985
Vissajjanā – kosambiyaṃ bhante rājānaṃ udenaṃ ārabbha āyasmatā piṇḍolabhāradvājattherena bhāsitaṃ.
Answer – Venerable Sir, it was spoken at Kosambī, concerning King Udena, by the Venerable Elder Piṇḍolabhāradvāja.
Trả lời – Thưa ngài, tại Kosambī, kinh ấy được Tôn giả Trưởng lão Piṇḍola Bhāradvāja thuyết giảng nhân vua Udena.
Rājā bhante udeno āyasmantaṃ piṇḍolabhāradvājaṃ etadavoca ‘‘ko nu kho bho bhāradvāja hetu ko paccayo, yenime daharā bhikkhū susū kāḷakesā bhadrena yobbanena samannāgatā paṭhamena vayasā anikīḷitāvino kāmesu yāvajīvaṃ paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ caranti, addhānañca āpādentī’’ti.
Venerable Sir, King Udena said this to the Venerable Piṇḍolabhāradvāja: "What, Venerable Bhāradvāja, is the reason, what is the cause, that these young bhikkhus, with fresh, black hair, endowed with the blessing of youth, in the prime of life, unattached to sensual pleasures, live the complete and purified holy life for as long as they live, and journey forth?"
Thưa ngài, vua Udena đã bạch với Tôn giả Piṇḍola Bhāradvāja rằng: “Thưa Tôn giả Bhāradvāja, nguyên nhân và điều kiện nào khiến những Tỳ-khưu trẻ tuổi này, tóc đen nhánh, đầy đủ tuổi trẻ tươi đẹp, ở độ tuổi đầu đời, chưa từng vui đùa với các dục, lại sống Phạm hạnh viên mãn, thanh tịnh trọn đời, và tiếp tục sống lâu?”
Tasmiṃ vatthusmiṃ ‘‘vuttaṃ kho
On that occasion, Venerable Sir, the Venerable Elder Piṇḍolabhāradvāja spoke thus: "This was declared, great king, by that Blessed One, the Knower, the Seer, the Arahant, the Perfectly Self-Awakened One: 'Come, bhikkhus, establish in yourselves a mother-mind towards those like mothers.'
Trong trường hợp ấy, thưa ngài, Tôn giả Trưởng lão Piṇḍola Bhāradvāja đã thuyết giảng, bắt đầu bằng lời: “Này Đại vương, điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc Toàn Tri, Toàn Kiến, A-la-hán, Chánh Đẳng Giác, nói rằng: ‘Này các Tỳ-khưu, hãy an trú tâm như mẹ đối với những người nữ bằng tuổi mẹ.
986
Etaṃ mahārāja tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena etha tumhe bhikkhave mātumattīsu mātucittaṃ upaṭṭhapetha.
"Establish a sister-mind towards those like sisters, establish a daughter-mind towards those like daughters.'"
Hãy an trú tâm như chị em đối với những người nữ bằng tuổi chị em, hãy an trú tâm như con gái đối với những người nữ bằng tuổi con gái.’”
Bhaganimattīsu bhaginicittaṃ upaṭṭhapetha, dhītumattīsu dhītucittaṃ upaṭṭhapethā’’ti evamādinā bhante āyasmatā piṇḍola bhāradvājattherena bhāsitaṃ.
Thus, Venerable Sir, was it spoken by the Venerable Elder Piṇḍolabhāradvāja.
Như vậy, thưa ngài, Tôn giả Trưởng lão Piṇḍola Bhāradvāja đã thuyết giảng.
987
Verahaccānisutta
The Discourse to Verahaccānī
Kinh Verahaccāni
988
Pucchā – tattheva āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi dasamaṃ saṃgītaṃ verahaccānisuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kena kathañca bhāsitaṃ.
Question – Venerable Sirs, where, concerning whom, on what occasion, by whom, and in what manner was the Verahaccāni Sutta, the tenth recited by the ancient Great Elders who compiled the Dhamma, expounded?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, tại đó, kinh Verahaccāni thứ mười đã được các Đại Trưởng lão kết tập Pháp thời xưa tụng đọc, được nói ở đâu, liên quan đến ai, trong bối cảnh nào, bởi ai và như thế nào?
989
Vissajjanā – kāmaṇḍāyaṃ bhante verahaccānigottaṃ brāhmaṇiṃ ārabbha āyasmatā udāyittherena bhāsitaṃ.
Answer – Venerable Sirs, it was expounded by the Venerable Elder Udāyi at Kāmaṇḍā, concerning the brahmin woman of the Verahaccāni clan.
Giải đáp – Bạch Ngài, tại Kāmaṇḍā, kinh ấy được Trưởng lão Udāyi nói, liên quan đến nữ Bà-la-môn thuộc dòng Verahaccāni.
Verahaccānīgottā bhante brāhmaṇī āyasmantaṃ udāyittheraṃ etadavoca ‘‘kismiṃ nu kho bhante sati arahanto sukhadukkhaṃ paññapenti, kismiṃ asati arahanto sukhadukkhaṃ na paññapentī’’ti.
Venerable Sirs, the brahmin woman of the Verahaccāni clan said to the Venerable Elder Udāyi: ‘Venerable Sir, when what exists do arahants declare pleasure and pain? When what does not exist do arahants not declare pleasure and pain?’
Bạch Ngài, nữ Bà-la-môn thuộc dòng Verahaccāni đã nói điều này với Trưởng lão Udāyi: “Bạch Ngài, khi có điều gì, các bậc A-la-hán tuyên bố về khổ và lạc? Khi không có điều gì, các bậc A-la-hán không tuyên bố về khổ và lạc?”
Tasmiṃ vatthusmiṃ ‘‘cakkhusmiṃ kho bhagini sati arahanto sukhadukkhaṃ paññapenti, cakkhusmiṃ asati arahanto sukhadukkhaṃ na paññapentī’’ti evamādinā bhante āyasmatā udāyittherena bhāsitaṃ.
On that occasion, Venerable Sirs, the Venerable Elder Udāyi expounded thus, saying: ‘Sister, when the eye exists, arahants declare pleasure and pain; when the eye does not exist, arahants do not declare pleasure and pain,’ and so on.
Bạch Ngài, trong bối cảnh đó, Trưởng lão Udāyi đã nói, bắt đầu bằng câu: “Này chị, khi có mắt, các bậc A-la-hán tuyên bố về khổ và lạc; khi không có mắt, các bậc A-la-hán không tuyên bố về khổ và lạc.”
990

Devadahavagga

Devadaha Chapter

Phẩm Devadaha

991
Khaṇasutta
The Occasion Sutta
Kinh Khaṇa
992
Pucchā – devadahavagge āvuso khaṇasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – Venerable Sirs, where, concerning whom, and in what manner was the Khaṇa Sutta in the Devadaha Chapter expounded by the Bhagavā?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, trong phẩm Devadaha, kinh Khaṇa được Đức Thế Tôn nói ở đâu, liên quan đến ai và như thế nào?
993
Vissajjanā – sakkesu bhante devadahe nāma sakyānaṃ nigame sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘lābhā vo bhikkhave, suladdhaṃ vo bhikkhave, khaṇo vo paṭiladdho brahmacariyavāsāyā’’ti evamādinā bhante bhagavatā bhāsitaṃ.
Answer – Venerable Sirs, it was expounded by the Bhagavā at Devadaha, a Sakyan market town among the Sakyans, concerning numerous bhikkhus, saying: ‘Gains for you, bhikkhus, well-gained for you, bhikkhus; an opportune moment has been obtained for living the holy life,’ and so on.
Giải đáp – Bạch Ngài, tại Devadaha, một thị trấn của dân Sakya, Đức Thế Tôn đã nói liên quan đến nhiều Tỳ-khưu, bắt đầu bằng câu: “Này chư Tỳ-khưu, các ông có lợi lộc, các ông đã được lợi lộc tốt lành; các ông đã đạt được cơ hội để sống đời Phạm hạnh.”
994

Samuddavagga

Samudda Chapter

Phẩm Samudda

995
Bāḷisikopamasutta
The Fisherman's Analogy Sutta
Kinh Bāḷisikopama
996
Pucchā – samuddavagge panāvuso tatiyaṃ bāḷisikopamasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha bhāsitaṃ.
Question – Venerable Sirs, where, concerning whom, was the third sutta in the Samudda Chapter, the Bāḷisikopama Sutta, expounded by the Bhagavā?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, trong phẩm Samudda, kinh Bāḷisikopama thứ ba được Đức Thế Tôn nói ở đâu, liên quan đến ai?
997
Vissajjanā – rājagahe bhante jīvakambavane sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘seyyathāpi bhikkhave bāḷisiko āmisagatabaḷisaṃ gambhīre udakarahade pakkhipeyyā’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
Answer – Venerable Sirs, it was expounded by the Bhagavā in Rājagaha, in Jīvaka's Mango Grove, concerning numerous bhikkhus, saying: ‘Just as, bhikkhus, a fisherman might cast a bait-hook into a deep pool of water,’ and so on.
Giải đáp – Bạch Ngài, tại Jīvakambavana ở Rājagaha, Đức Thế Tôn đã nói liên quan đến nhiều Tỳ-khưu, bắt đầu bằng câu: “Này chư Tỳ-khưu, ví như một người câu cá thả lưỡi câu có mồi xuống hồ nước sâu.”
998
Ādittapariyāyasutta
The Fire Sermon
Kinh Ādittapariyāya
999
Pucchā – saḷāyatanavaggasaṃyutte samuddavagge panāvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi saṃgītaṃ aṭṭhamaṃ ādittapariyāyasuttaṃ bhagavatā kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – Venerable Sirs, where, concerning whom, and in what manner was the Aṭṭhama Ādittapariyāya Sutta, the eighth recited by the ancient Great Elders who compiled the Dhamma, expounded by the Bhagavā in the Samudda Chapter of the Saḷāyatana Saṃyutta?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, trong Samyutta Saḷāyatana, phẩm Samudda, kinh Ādittapariyāya thứ tám đã được các Đại Trưởng lão kết tập Pháp thời xưa tụng đọc, được Đức Thế Tôn nói liên quan đến ai và như thế nào?
1000
Vissajjanā – sambahule bhante bhikkhū ārabbha ‘‘ādittapariyāyaṃ vo bhikkhave dhammapariyāyaṃ desessāmi, taṃ suṇātha.
Answer – Venerable Sirs, it was expounded by the Bhagavā concerning numerous bhikkhus, saying: ‘Bhikkhus, I will teach you the Dhamma discourse called the Fire Sermon; listen to it.
Giải đáp – Bạch Ngài, Đức Thế Tôn đã nói liên quan đến nhiều Tỳ-khưu, bắt đầu bằng câu: “Này chư Tỳ-khưu, Ta sẽ thuyết giảng cho các ông bài pháp Ādittapariyāya (Bài kinh Lửa cháy).
Katamo ca bhikkhave ādittapariyāyo dhammapariyāyo.
And what, bhikkhus, is the Dhamma discourse called the Fire Sermon?
Và này chư Tỳ-khưu, bài pháp Ādittapariyāya là gì?
Varaṃ bhikkhave tattāya ayosalākāya ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya cakkhundriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ, natveva cakkhuviññeyyesu rūpesu anubyañjanaso nimittaggāho’’tiādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
Better it is, bhikkhus, that the eye faculty be poked out with a red-hot iron spike, blazing, glowing, than that one should grasp a sign in visual forms cognizable by the eye, clinging to their distinctive features,’ and so on.
Này chư Tỳ-khưu, thà một cây kim sắt nung đỏ, cháy bùng, rực sáng đâm vào mắt còn hơn là nắm giữ tướng chung và tướng riêng trong các sắc khả kiến bằng mắt.”
1001

Āsīvisavagga

Āsīvisa Chapter

Phẩm Āsīvisa

1002
Paṭhamadārukkhandhopamasutta
The First Log Analogy Sutta
Kinh Paṭhamadārukkhandhopama
1003
Pucchā – āsīvisavagge āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi catutthaṃ saṃgītaṃ paṭhamadārukkhandhopamasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – Venerable Sirs, where, concerning whom, and in what manner was the Paṭhamadārukkhandhopama Sutta, the fourth recited by the ancient Great Elders who compiled the Dhamma in the Āsīvisa Chapter, expounded by the Bhagavā?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, trong phẩm Āsīvisa, kinh Paṭhamadārukkhandhopama thứ tư đã được các Đại Trưởng lão kết tập Pháp thời xưa tụng đọc, được Đức Thế Tôn nói ở đâu, liên quan đến ai và như thế nào?
1004
Vissajjanā – kosambiyaṃ bhante gaṅgāya nadiyā tīre sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘passatha no tumhe bhikkhave amhaṃ mahantaṃ dārukkhandhaṃ gaṅgāya nadiyā sotena vuyhamāna’’nti evamādinā bhagavatā bhāsitā.
Answer – Venerable Sirs, it was expounded by the Bhagavā in Kosambī, on the bank of the river Gaṅgā, concerning numerous bhikkhus, saying: ‘Do you see, bhikkhus, this great log being carried away by the current of the river Gaṅgā?’ and so on.
Giải đáp – Bạch Ngài, tại Kosambī, bên bờ sông Gaṅgā, Đức Thế Tôn đã nói liên quan đến nhiều Tỳ-khưu, bắt đầu bằng câu: “Này chư Tỳ-khưu, các ông có thấy khúc gỗ lớn này đang trôi theo dòng sông Gaṅgā không?”
1005
Upacāravacanaṃ
Figurative Language
Upacāravacanaṃ
1006
Pucchā – kathañcāvuso tattha bhagavatā orimatīrādīnaṃ upacāravacanānaṃ attho vitthārena vibhajitvā pakāsito.
Question – And how, Venerable Sirs, did the Bhagavā there extensively explain and declare the meaning of the figurative terms such as ‘the near bank’?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, ở đó, Đức Thế Tôn đã phân tích và giải thích ý nghĩa của các từ ngữ ẩn dụ như bờ bên này, v.v., một cách chi tiết như thế nào?
1007
Vissajjanā – orimaṃ tīranti kho bhikkhu channetaṃ ajjhattikānaṃ āyatanānaṃ adhivacanaṃ.
Answer – ‘The near bank,’ bhikkhus, is a designation for the six internal sense bases.
Giải đáp – Này Tỳ-khưu, bờ bên này là tên gọi của sáu nội xứ.
Pārimaṃ tīranti kho bhikkhu channetaṃ bāhirānaṃ āyatanānaṃ adhivacanaṃ.
‘The far bank,’ bhikkhus, is a designation for the six external sense bases.
Này Tỳ-khưu, bờ bên kia là tên gọi của sáu ngoại xứ.
Majjhe saṃsīdoti kho bhikkhu nandirāgassetaṃ adhivacanaṃ.
‘Sinking in the middle,’ bhikkhus, is a designation for delight and passion.
Này Tỳ-khưu, chìm giữa dòng là tên gọi của ái dục.
Thale ussādoti kho bhikkhu asmimānassetaṃ adhivacananti evamādinā bhante bhagavatā tattha orimatīrādīnaṃ upacāravacanānaṃ attho vitthārena vibhajitvā pakāsito.
‘Being stranded on a sandbank,’ bhikkhus, is a designation for the conceit ‘I am,’ and so on; thus, Venerable Sirs, did the Bhagavā extensively explain and declare the meaning of the figurative terms such as ‘the near bank’ there.
Này Tỳ-khưu, mắc cạn trên cồn là tên gọi của ngã mạn. Bạch Ngài, ở đó, Đức Thế Tôn đã phân tích và giải thích ý nghĩa của các từ ngữ ẩn dụ như bờ bên này, v.v., một cách chi tiết như vậy.
1008
Pucchā – imasmiṃ kho pana āvuso sutte bhagavatā bhāsite visesato kassa kīdiso attho kathañca paṭiladdho.
Question – And in this sutta, Venerable Sirs, expounded by the Bhagavā, who, in particular, attained what kind of special benefit and how?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, khi Đức Thế Tôn nói bài kinh này, ai đã đạt được ý nghĩa đặc biệt nào và như thế nào?
1009
Vissajjanā – imasmiṃ bhante sutte bhagavatā bhāsite visesato nandassa gopālakassa pabbajjā ca upasampadā ca yāva arahattāca visesato attho adhigato.
Answer – In this sutta, Venerable Sirs, expounded by the Bhagavā, Nanda the cowherd, in particular, attained the special benefit of ordination, admission to the Saṅgha, and arahatship.
Giải đáp – Bạch Ngài, khi Đức Thế Tôn nói bài kinh này, người chăn bò tên Nanda đã đặc biệt đạt được ý nghĩa về sự xuất gia, sự thọ cụ túc và cho đến A-la-hán.
1010
Labheyyāhaṃ bhante bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampadaṃ.
‘Venerable Sir, may I receive ordination from the Bhagavā, may I receive admission to the Saṅgha.’
Bạch Ngài, con xin được xuất gia dưới sự giáo huấn của Đức Thế Tôn, con xin được thọ cụ túc.
1011
Tena hi tvaṃ nanda sāmikānaṃ gāvo niyyātehi.
‘Then, Nanda, return the cows to their owners.’
Vậy thì, này Nanda, hãy trả bò về cho chủ của chúng.
1012
Gamissanti bhante gāvo vacchagiddhiniyo.
‘Venerable Sir, the cows, yearning for their calves, will go on their own.’
Bạch Ngài, những con bò sẽ tự về vì chúng quyến luyến bê con.
1013
Kiṃsukopamasutta
The Kiṃsuka Analogy Sutta
Kinh Kiṃsukopama
1014
Pucchā – tattheva āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi aṭṭhamaṃ saṃgītaṃ kiṃsukopamasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kathañca bhāsitaṃ.
Question – Venerable Sirs, where, concerning whom, on what occasion, and in what manner was the Kiṃsukopama Sutta, the eighth recited by the ancient Great Elders who compiled the Dhamma, expounded by the Bhagavā?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, tại đó, kinh Kiṃsukopama thứ tám đã được các Đại Trưởng lão kết tập Pháp thời xưa tụng đọc, được Đức Thế Tôn nói ở đâu, liên quan đến ai, trong bối cảnh nào và như thế nào?
1015
Vissajjanā – sakkesu bhante kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme aññataraṃ kārakaṃ bhikkhuṃ ārabbha bhāsitaṃ.
Answer – Venerable Sirs, it was expounded by the Bhagavā in Kapilavatthu among the Sakyans, at Nigrodha's Park, concerning a certain bhikkhu who was a builder.
Giải đáp – Bạch Ngài, tại Nigrodhārāma ở Kapilavatthu, trong xứ Sakya, kinh ấy được nói liên quan đến một Tỳ-khưu đang hành thiền.
Aññataro bhante kārako bhikkhu cattāro khāṇāsave bhikkhū ñāṇadassanavisuddhaṃ pucchitvā asantuṭṭho tesaṃ bhikkhūnaṃ pañhāveyyākaraṇena yena bhagavā tenupasaṅkami.
Venerable Sirs, a certain bhikkhu who was a builder questioned four bhikkhus who were free from defilements and pure in knowledge and vision, but being unsatisfied with their answers, he approached the Bhagavā.
Bạch Ngài, một Tỳ-khưu đang hành thiền đã hỏi bốn Tỳ-khưu đã diệt trừ các lậu hoặc về sự thanh tịnh của tuệ tri và kiến giải, nhưng không hài lòng với câu trả lời của các Tỳ-khưu đó, nên đã đến gặp Đức Thế Tôn.
Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca ‘‘kittāvatā nu kho bhante bhikkhuno dassanaṃ suvisuddhaṃ hotī’’ti.
Having approached, he said to the Bhagavā: ‘Venerable Sir, to what extent is a bhikkhu's vision perfectly purified?’
Sau khi đến, vị ấy đã nói điều này với Đức Thế Tôn: “Bạch Ngài, cho đến mức độ nào thì kiến giải của một Tỳ-khưu được thanh tịnh tuyệt đối?”
Tasmiṃ vatthusmiṃ ‘‘seyyathāpi bhikkhu purisassa kiṃsuko adiṭṭhapubbo assa, so yenaññataro puriso kiṃsukassa dassāvī tenupasaṅkameyyā’’ti evamādinā bhante bhagavatā bhāsitaṃ.
On that occasion, Venerable Sirs, the Bhagavā expounded thus, saying: ‘Bhikkhu, suppose a man had never seen a kiṃsuka tree, and he approached another man who had seen a kiṃsuka tree,’ and so on.
Bạch Ngài, trong bối cảnh đó, Đức Thế Tôn đã nói, bắt đầu bằng câu: “Này Tỳ-khưu, ví như một người chưa từng thấy cây kiṃsuka, người ấy sẽ đến gặp một người khác đã từng thấy cây kiṃsuka.”
1016
Chappāṇakopamasutta
The Six Animals Analogy Sutta
Kinh Chappāṇakopama
1017
Pucchā – tattheva āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi dasamaṃ saṃgītaṃ chappāṇakopamasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – Venerable Sirs, where, concerning whom, and in what manner was the Chappāṇakopama Sutta, the tenth recited by the ancient Great Elders who compiled the Dhamma, expounded by the Bhagavā?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, tại đó, kinh Chappāṇakopama thứ mười đã được các Đại Trưởng lão kết tập Pháp thời xưa tụng đọc, được Đức Thế Tôn nói ở đâu, liên quan đến ai và như thế nào?
1018
Vissajjanā – sakkesuyeva bhante sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘seyyathāpi, bhikkhave puriso arugatto pakkagatto saravanaṃ paviseyyā’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
Answer – Venerable Sirs, it was expounded by the Bhagavā right there among the Sakyans, concerning numerous bhikkhus, saying: ‘Just as, bhikkhus, a man with a wound, with an ulcer, might enter a thicket of reeds,’ and so on.
Giải đáp – Bạch Ngài, tại xứ Sakya, Đức Thế Tôn đã nói liên quan đến nhiều Tỳ-khưu, bắt đầu bằng câu: “Này chư Tỳ-khưu, ví như một người bị thương, bị lở loét, đi vào một khu rừng rậm.”
1019
Pucchā – kathañcāvuso tattha bhagavatā asaṃvaro vitthārena vibhajitvā desito.
Question – And how, Venerable Sirs, was non-restraint extensively explained and taught by the Bhagavā there?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, ở đó, Đức Thế Tôn đã phân tích và giải thích sự không phòng hộ một cách chi tiết như thế nào?
1020
Vissajjanā – kathañca bhikkhave asaṃvaro hoti, idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā piyarūpe rūpe adhimuccati, appiyarūpe rūpe byāpajjati, anupaṭṭhitakāyassati ca viharati parittacetaso.
Answer – And how, bhikkhus, is there non-restraint? Here, bhikkhus, a bhikkhu sees a form with the eye and is delighted by pleasing forms; he becomes averse to displeasing forms; he dwells with mindfulness of the body not established, with a constricted mind.
Giải đáp – Này chư Tỳ-khưu, sự không phòng hộ xảy ra như thế nào? Ở đây, này chư Tỳ-khưu, một Tỳ-khưu thấy sắc bằng mắt, rồi bị mê đắm bởi các sắc đáng yêu, và bị sân hận bởi các sắc không đáng yêu; vị ấy sống không an trú niệm thân, với tâm hạn hẹp.
Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhantīti evamādinā bhante bhagavatā tattha asaṃvaro vitthārena vibhajitvā desito.
And he does not understand as it actually is that liberation of mind, liberation by wisdom, whereby those evil unskillful qualities that have arisen in him cease without remainder; thus, Venerable Sirs, was non-restraint extensively explained and taught by the Bhagavā there.
Vị ấy không như thật biết về sự giải thoát tâm và giải thoát tuệ, nơi mà các pháp bất thiện ác đã sinh khởi ấy sẽ diệt tận không còn sót lại. Bạch Ngài, ở đó, Đức Thế Tôn đã phân tích và giải thích sự không phòng hộ một cách chi tiết như vậy.
1021
Pucchā – kathañcāvuso tattha bhagavatā saṃvaro vibhajitvā vitthārena desito.
Question – And how, Venerable Sirs, was restraint extensively explained and taught by the Bhagavā there?
Câu hỏi – Này chư Hiền giả, ở đó, Đức Thế Tôn đã phân tích và giải thích sự phòng hộ một cách chi tiết như thế nào?
1022
Vissajjanā – kathañca bhikkhave saṃvaro hoti, idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā piyarūpe rūpe nādhimuccati, appiyarūpe rūpe na byāpajjatīti, evamādinā bhante bhagavatā tattha saṃvaro vibhajitvā vitthārena desito.
Answer – And how, bhikkhus, does restraint come about? Here, bhikkhus, a bhikkhu, having seen a form with the eye, does not become infatuated with pleasing forms, and does not become averse to displeasing forms. Thus, venerable sir, the Blessed One extensively taught restraint there, analyzing it.
Giải đáp – Này các Tỳ-khưu, sự chế ngự là gì? Ở đây, này các Tỳ-khưu, Tỳ-khưu thấy sắc bằng mắt, không đắm trước sắc khả ái, không sân hận sắc bất khả ái. Thưa Tôn giả, với những lời như vậy, Thế Tôn đã phân tích và giảng giải chi tiết về sự chế ngự ở đó.
1023

Vedanāsaṃyutta

Connected Discourses on Feeling

Tương Ưng Thọ

1024
Daṭṭhabbasutta
Daṭṭhabbasutta
Kinh Cần Phải Thấy
1025
Pucchā – tenāvuso bhagavatā…pe… sammāsambuddhena vedanāsaṃyutte pañcamaṃ daṭṭhabbasuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, by that Blessed One… by the Fully Self-Awakened One, where, concerning whom, and how was the fifth Daṭṭhabbasutta in the Vedanāsaṃyutta spoken?
Câu hỏi – Thưa Hiền giả, bởi Thế Tôn… (vân vân)… bậc Chánh Đẳng Giác, kinh Daṭṭhabbasutta thứ năm trong Tương Ưng Thọ, đã được thuyết ở đâu, nhân ai, và như thế nào?
1026
Vissajjanā – sakkesu bhante kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘tisso imā bhikkhave vedanā.
Answer – Venerable sir, in Kapilavatthu, among the Sakyas, at the Nigrodha Park, concerning many bhikkhus, the Blessed One spoke thus: ‘‘These, bhikkhus, are three feelings.
Giải đáp – Thưa Tôn giả, tại vườn Nigrodha ở Kapilavatthu, xứ Sakka, nhân một số đông Tỳ-khưu mà Thế Tôn đã thuyết rằng: “Này các Tỳ-khưu, có ba loại thọ này.
Katamā tisso, sukhā vedanā dukkhāvedanā adukkhamasukhā vedanā.
Which three? Pleasant feeling, painful feeling, neither-pleasant-nor-painful feeling.
Ba loại nào? Lạc thọ, khổ thọ, bất khổ bất lạc thọ.
Sukhā bhikkhave vedanā dukkhato daṭṭhabbā, dukkhā vedanā sallato daṭṭhabbā, adukkhamasukhā vedanā aniccato daṭṭhabbā’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
Bhikkhus, pleasant feeling is to be seen as suffering; painful feeling is to be seen as a barb; neither-pleasant-nor-painful feeling is to be seen as impermanent.’’
Này các Tỳ-khưu, lạc thọ cần phải được thấy là khổ, khổ thọ cần phải được thấy là mũi tên, bất khổ bất lạc thọ cần phải được thấy là vô thường.” Thưa Tôn giả, Thế Tôn đã thuyết với những lời như vậy.
1027
Sukhā bhikkhave vedanā dukkhato daṭṭhabbā.
Bhikkhus, pleasant feeling is to be seen as suffering.
Này các Tỳ-khưu, lạc thọ cần phải được thấy là khổ.
1028
Yo sukhaṃ dukkhato addasa, dukkhamaddakkhi sallato;
Whoever saw pleasure as suffering, and suffering as a barb;
Ai đã thấy lạc là khổ, thấy khổ là mũi tên;
1029
Adukkhamasukhaṃ santaṃ, addakkhinaṃ aniccato.
Saw the calm neither-pleasant-nor-painful as impermanent.
Thấy bất khổ bất lạc là tịch tịnh, thấy là vô thường.
1030
Sa ve sammaddaso bhikkhu, parijānāti vedanā;
That bhikkhu is indeed a right-seer, he fully understands feelings;
Tỳ-khưu ấy thực sự thấy đúng, hoàn toàn hiểu rõ các thọ;
1031
So vedanā pariññāya, diṭṭhe dhamme anāsavo;
Having fully understood feelings, he is taintless in this very life;
Sau khi đã hiểu rõ các thọ, ngay trong đời này, không lậu hoặc;
1032
Kāyassa bhedā dhammaṭṭho, saṅkhyaṃ nopeti vedagū.
At the breaking up of the body, settled in Dhamma, that knower of feelings does not go to reckoning.
Khi thân hoại mạng chung, bậc đạt đạo ấy không còn đi vào sự đếm số.
1033
Sallasutta
Sallasutta
Kinh Mũi Tên
1034
Pucchā – tattheva āvuso chaṭṭhaṃ sallasuttaṃ bhagavatā kattha kaṃ ārabbha kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, and how was the sixth Sallasutta spoken by the Blessed One there?
Câu hỏi – Thưa Hiền giả, cũng tại đó, kinh Sallasutta thứ sáu, bởi Thế Tôn đã được thuyết ở đâu, nhân ai, và như thế nào?
1035
Vissajjanā – sakkesu bhante kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme sambahule bhikkhū ārabbha ‘‘assutavā bhikkhave puthujjano sukhampi vedanaṃ vedayati, dukkhampi vedanaṃ vedayati, adukkhamasukhampi vedanaṃ vedayati.
Answer – Venerable sir, in Kapilavatthu, among the Sakyas, at the Nigrodha Park, concerning many bhikkhus, the Blessed One spoke thus: ‘‘Bhikkhus, an uninstructed ordinary person experiences pleasant feeling, experiences painful feeling, experiences neither-pleasant-nor-painful feeling.
Giải đáp – Thưa Tôn giả, tại vườn Nigrodha ở Kapilavatthu, xứ Sakka, nhân một số đông Tỳ-khưu mà Thế Tôn đã thuyết rằng: “Này các Tỳ-khưu, phàm phu vô văn vẫn cảm thọ lạc thọ, cảm thọ khổ thọ, cảm thọ bất khổ bất lạc thọ.
Sutavā bhikkhave ariyasāvako sukhampi vedanaṃ vedayati, dukkhampi vedanaṃ vedayati, adukkhamasukhampi vedanaṃ vedayati.
Bhikkhus, an instructed noble disciple experiences pleasant feeling, experiences painful feeling, experiences neither-pleasant-nor-painful feeling.
Này các Tỳ-khưu, Thánh đệ tử hữu văn vẫn cảm thọ lạc thọ, cảm thọ khổ thọ, cảm thọ bất khổ bất lạc thọ.
Tatra bhikkhave ko viseso, ko adhippayāso, kiṃ nānākaraṇaṃ sutavato ariyabhāvakassa assutavatā puthujjanenā’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
Bhikkhus, what is the distinction, what is the aim, what is the difference between an instructed noble disciple and an uninstructed ordinary person?’’
Này các Tỳ-khưu, vậy thì giữa Thánh đệ tử hữu văn và phàm phu vô văn có gì khác biệt, có gì đặc biệt, có gì sai khác?” Thưa Tôn giả, Thế Tôn đã thuyết với những lời như vậy.
1036

Jambukhādakasaṃyutta

Connected Discourses with Jambukhādaka

Tương Ưng Jambukhādaka

1037
Nibbānapañhāsutta
Nibbānapañhāsutta
Kinh Nibbāna Vấn Đáp
1038
Pucchā – jambukhādakasaṃyutte āvuso paṭhamaṃ nibbānapañhāsuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kena kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, in what context, by whom, and how was the first Nibbānapañhāsutta in the Jambukhādakasaṃyutta spoken?
Câu hỏi – Thưa Hiền giả, trong Tương Ưng Jambukhādaka, kinh Nibbānapañhāsutta đầu tiên đã được thuyết ở đâu, nhân ai, trong trường hợp nào, bởi ai, và như thế nào?
1039
Vissajjanā – magadhesu bhante nālakagāmake jambukhādakaṃ paribbājakaṃ ārabbha āyasmatā sāriputtattherena dhammasenāpatinā bhāsitaṃ.
Answer – Venerable sir, it was spoken in Nālakagāma, in Magadha, by the venerable Dhammasenāpati Sāriputta Thera, concerning the wanderer Jambukhādaka.
Giải đáp – Thưa Tôn giả, tại làng Nālaka, xứ Magadha, nhân du sĩ Jambukhādaka mà Trưởng lão Sāriputta, vị Tướng quân Chánh pháp, đã thuyết.
Jambukhādako bhante paribbājako āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca ‘‘nibbānaṃ nibbānanti āvuso sāriputta vuccati, katamaṃ nukho āvuso nibbāna’’nti.
Venerable sir, the wanderer Jambukhādaka said to the venerable Sāriputta: ‘‘Nibbāna, Nibbāna, friend Sāriputta, is said; now what, friend, is Nibbāna?’’
Thưa Tôn giả, du sĩ Jambukhādaka đã nói với Tôn giả Sāriputta rằng: “Này Hiền giả Sāriputta, người ta nói Nibbāna, Nibbāna. Vậy Nibbāna là gì, thưa Hiền giả?”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ ‘‘yo kho āvuso rāgakkhayo dosakkhayo mohakkhayo, idaṃ vuccati nibbāna’’nti evamādinā āyasmatā sāriputtattherena dhammasenāpatinā bhāsitaṃ.
Venerable sir, in that context, the venerable Dhammasenāpati Sāriputta Thera spoke thus: ‘‘Friend, the destruction of lust, the destruction of hatred, the destruction of delusion—this is called Nibbāna.’’
Thưa Tôn giả, trong trường hợp đó, Trưởng lão Sāriputta, vị Tướng quân Chánh pháp, đã thuyết rằng: “Này Hiền giả, sự diệt tận tham, sự diệt tận sân, sự diệt tận si, đây gọi là Nibbāna,” với những lời như vậy.
1040
Dhammavādīpañhāsutta
Dhammavādīpañhāsutta
Kinh Dhammavādī Vấn Đáp
1041
Pucchā – tattheva āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi tatiyaṃ saṃgītaṃ dhammavādīpañhāsuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kena kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, in what context, by whom, and how was the third Dhammavādīpañhāsutta, compiled by the ancient Dhamma-reciting Great Theras, spoken there?
Câu hỏi – Thưa Hiền giả, cũng tại đó, kinh Dhammavādīpañhāsutta thứ ba được kết tập bởi các Trưởng lão kết tập Chánh pháp thời xưa, đã được thuyết ở đâu, nhân ai, trong trường hợp nào, bởi ai, và như thế nào?
1042
Vissajjanā – magadhesuyeva bhante nālakagāme jambukhādakaṃ paribbājakaṃ ārabbha āyasmatā sāriputtattherena dhammasenāpatinā bhāsitaṃ.
Answer – Venerable sir, it was spoken in Nālakagāma, in Magadha, by the venerable Dhammasenāpati Sāriputta Thera, concerning the wanderer Jambukhādaka.
Giải đáp – Thưa Tôn giả, cũng tại làng Nālaka, xứ Magadha, nhân du sĩ Jambukhādaka mà Trưởng lão Sāriputta, vị Tướng quân Chánh pháp, đã thuyết.
Jambukhādako bhante paribbājako āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca ‘‘ke nu kho āvuso sāriputta loke dhammavādino, ke loke suppaṭipannā, ke loke sugatā’’ti.
Venerable sir, the wanderer Jambukhādaka said to the venerable Sāriputta: ‘‘Who, friend Sāriputta, in the world are speakers of Dhamma? Who in the world are well-practiced? Who in the world are well-gone?’’
Thưa Tôn giả, du sĩ Jambukhādaka đã nói với Tôn giả Sāriputta rằng: “Này Hiền giả Sāriputta, ai là những người nói Chánh pháp trên đời, ai là những người thực hành đúng đắn trên đời, ai là những người thiện hành trên đời?”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ ‘‘ye kho āvuso rāgappahānāya dhammaṃ desenti, dosappahānāya dhammaṃ desenti, mohappahānāya dhammaṃ desenti.
Venerable sir, in that context, the venerable Dhammasenāpati Sāriputta Thera spoke thus: ‘‘Those, friend, who teach Dhamma for the abandoning of lust, who teach Dhamma for the abandoning of hatred, who teach Dhamma for the abandoning of delusion—
Thưa Tôn giả, trong trường hợp đó, Trưởng lão Sāriputta, vị Tướng quân Chánh pháp, đã thuyết rằng: “Này Hiền giả, những ai giảng dạy Chánh pháp để đoạn trừ tham, giảng dạy Chánh pháp để đoạn trừ sân, giảng dạy Chánh pháp để đoạn trừ si.
Te loke dhammavādino’’ti evamādinā āyasmatā sāriputtattherena dhammasenāpatinā bhāsitaṃ.
They in the world are speakers of Dhamma.’’
Những người ấy là những người nói Chánh pháp trên đời,” với những lời như vậy.
1043
Ke loke suppaṭipannā.
Who in the world are well-practiced?
Ai là những người thực hành đúng đắn trên đời?
1044
Ke loke sugatā.
Who in the world are well-gone?
Ai là những người thiện hành trên đời?
1045
Dukkarapañhāsutta
Dukkarapañhāsutta
Kinh Dukkarapañhā Vấn Đáp
1046
Pucchā – tattheva porāṇakehi dhammasaṃgāhaka mahātherehi pariyosānasuttabhāvena saṃgītaṃ dukkarapañhāsuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kena kathañca bhāsitaṃ.
Question – Where, concerning whom, in what context, by whom, and how was the Dukkarapañhāsutta, compiled by the ancient Dhamma-reciting Great Theras as the concluding discourse, spoken there?
Câu hỏi – Cũng tại đó, kinh Dukkarapañhāsutta được kết tập bởi các Trưởng lão kết tập Chánh pháp thời xưa như là kinh cuối cùng, đã được thuyết ở đâu, nhân ai, trong trường hợp nào, bởi ai, và như thế nào?
1047
Vissajjanā – magadhesuyeva nālakagāme jambukhādakaṃ paribbājakaṃ ārabbha āyasmatā sāriputtattherena dhammasenāpatinā bhāsitaṃ.
Answer – It was spoken in Nālakagāma, in Magadha, by the venerable Dhammasenāpati Sāriputta Thera, concerning the wanderer Jambukhādaka.
Giải đáp – Cũng tại làng Nālaka, xứ Magadha, nhân du sĩ Jambukhādaka mà Trưởng lão Sāriputta, vị Tướng quân Chánh pháp, đã thuyết.
Jambukhādako bhante paribbājako āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca ‘‘kiṃ nu kho āvuso sāriputta imasmiṃ dhammavinaye dukkara’’nti.
Venerable sir, the wanderer Jambukhādaka said to the venerable Sāriputta: ‘‘Now what, friend Sāriputta, is difficult in this Dhamma-Vinaya?’’
Thưa Tôn giả, du sĩ Jambukhādaka đã nói với Tôn giả Sāriputta rằng: “Này Hiền giả Sāriputta, điều gì là khó làm trong Giáo pháp và Luật này?”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ ‘‘pabbajjā kho āvuso imasmiṃ dhammavinaye dukkarā’’ti evamādinā āyasmatā sāriputtattherena dhammasenāpatinā bhāsitaṃ.
Venerable sir, in that context, the venerable Dhammasenāpati Sāriputta Thera spoke thus: ‘‘Friend, going forth from home into homelessness is difficult in this Dhamma-Vinaya.’’
Thưa Tôn giả, trong trường hợp đó, Trưởng lão Sāriputta, vị Tướng quân Chánh pháp, đã thuyết rằng: “Này Hiền giả, sự xuất gia trong Giáo pháp và Luật này là khó làm,” với những lời như vậy.
1048

Moggallānasaṃyutta

Connected Discourses with Moggallāna

Tương Ưng Moggallāna

1049
Sakkasutta
Sakkasutta
Kinh Sakka
1050
Pucchā – moggallānasaṃyutte āvuso dasamaṃ saṃgītaṃ sakkasuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kena kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, and by whom, and how was the tenth Sakkasutta in the Moggallānasaṃyutta compiled?
Câu hỏi – Thưa Hiền giả, trong Tương Ưng Moggallāna, kinh Sakka thứ mười được kết tập, đã được thuyết ở đâu, nhân ai, bởi ai, và như thế nào?
1051
Vissajjanā – devesu bhante tāvatiṃsesu sakkaṃ devānamindaṃ ārabbha ‘‘sādhu kho devānaminda buddhasaraṇagamanaṃ hoti, buddhasaraṇagamanahetu kho devānaminda evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjantī’’ti evamādinā bhante āyasmatā mahāmoggallānattherena bhāsitaṃ.
Answer – Venerable sir, it was spoken by the venerable Mahāmoggallāna Thera in the Tāvatiṃsa devas, concerning Sakka, king of devas, thus: ‘‘Good indeed, king of devas, is going for refuge to the Buddha. Because of going for refuge to the Buddha, king of devas, some beings here, at the breaking up of the body, after death, reappear in a good destination, a heavenly world.’’
Giải đáp – Thưa Tôn giả, tại cõi trời Tāvatiṃsa, nhân Sakka, chúa tể chư thiên, mà Trưởng lão Mahāmoggallāna đã thuyết rằng: “Này chúa tể chư thiên, sự quy y Phật thật tốt lành, này chúa tể chư thiên, do nhân quy y Phật mà một số chúng sanh sau khi thân hoại mạng chung, được sanh lên cõi thiện, cõi trời,” với những lời như vậy.
1052

Cittasaṃyutta

Connected Discourses with Citta

Tương Ưng Citta

1053
Nigaṇṭhanāṭaputtasutta
Nigaṇṭhanāṭaputtasutta
Kinh Nigaṇṭha Nāṭaputta
1054
Pucchā – cittasaṃyutte āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi aṭṭhamaṃ saṃgītaṃ nigaṇṭhanāṭaputtasuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kena kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, in what context, by whom, and how was the eighth Nigaṇṭhanāṭaputtasutta, compiled by the ancient Dhamma-reciting Great Theras, spoken in the Cittasaṃyutta?
Câu hỏi – Thưa Hiền giả, trong Tương Ưng Citta, kinh Nigaṇṭha Nāṭaputta thứ tám được kết tập bởi các Trưởng lão kết tập Chánh pháp thời xưa, đã được thuyết ở đâu, nhân ai, trong trường hợp nào, bởi ai, và như thế nào?
1055
Vissajjanā – macchikāsaṇḍe bhante nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ ārabbha cittena gahapatinā bhāsitaṃ.
Answer – Venerable sir, it was spoken in Macchikāsaṇḍa, by Citta the householder, concerning Nigaṇṭha Nāṭaputta.
Giải đáp – Thưa Tôn giả, tại Macchikāsaṇḍa, nhân Nigaṇṭha Nāṭaputta mà gia chủ Citta đã thuyết.
Nigaṇṭho bhante nāṭaputto cittaṃ gahapatiṃ etadavoca ‘‘saddahasi tvaṃ gahapati samaṇassa gotamassa atthi avitakko avicāro samādhi, atthi vitakkavicārānaṃ nirodho’’ti.
Venerable sir, Nigaṇṭha Nāṭaputta said to Citta the householder: ‘‘Householder, do you have faith in the ascetic Gotama that there is samādhi without initial application and sustained application, that there is the cessation of initial application and sustained application?’’
Thưa Tôn giả, Nigaṇṭha Nāṭaputta đã nói với gia chủ Citta rằng: “Này gia chủ, ông có tin rằng có thiền định không tầm không tứ, có sự diệt trừ tầm và tứ của Sa-môn Gotama không?”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ ‘‘na khvāhaṃ ettha bhante bhagavato saddhāya gacchāmi, atthi avitakko avicāro samādhi, atthi vitakkavicārānaṃ nirodho’’ti evamādinā cittena gahapatinā bhāsitaṃ.
Venerable sir, in that context, Citta the householder spoke thus: ‘‘Venerable sir, I do not go by faith in the Blessed One on this matter, that there is samādhi without initial application and sustained application, that there is the cessation of initial application and sustained application.’’
Thưa Tôn giả, trong trường hợp đó, gia chủ Citta đã thuyết rằng: “Thưa Tôn giả, tôi không đi theo niềm tin của Thế Tôn về điều này, rằng có thiền định không tầm không tứ, có sự diệt trừ tầm và tứ,” với những lời như vậy.
1056
Idaṃ bhavanto passantu.
Sirs, see this!
Xin các vị hãy xem điều này.
1057
Yāva ujuko cāyaṃ citto gahapati.
How straightforward this Citta the householder is!
Gia chủ Citta này thật ngay thẳng biết bao.
1058
‘‘Ahaṃ kho bhante yāvadeva ākaṅkhāmi, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi’’ –
‘‘Venerable sir, as long as I wish, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, I enter and dwell in the first jhāna, which is accompanied by initial application and sustained application, born of seclusion, with rapture and pleasure’’ –
“Thưa Tôn giả, mỗi khi tôi muốn, tôi ly dục, ly bất thiện pháp, chứng và trú Sơ thiền, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sanh, có tầm có tứ” –
1059
Idaṃ bhavanto passantu.
Sirs, see this!
Xin các vị hãy xem điều này.
1060
Acelakassapasutta
Acelakassapasutta
Kinh Acelaka Kassapa
1061
Pucchā – tattheva āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi navamaṃ saṃgītaṃ acelakassapasuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kena kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friends, where, concerning whom, on what occasion, and by whom and how was the Acelakassapa Sutta, the ninth chanted by the ancient great elders, the Dhamma reciters, spoken?
Câu hỏi – Thưa hiền giả, ngay tại đó, bài kinh Acelaka Kassapa, là bài kinh thứ chín được các bậc Đại Trưởng lão kết tập kinh điển thời xưa kết tập, đã được thuyết ở đâu, liên quan đến ai, trong câu chuyện nào, bởi ai, và như thế nào?
1062
Vissajjanā – tattheva bhante macchikāsaṇḍe acelaṃ kassapaṃ ārabbha cittena gahapatinā bhāsitaṃ.
Answer – Venerable sir, it was spoken there at Macchikāsaṇḍa by Citta the householder concerning Acelaka Kassapa.
Câu trả lời – Thưa ngài, ngay tại đó, ở Macchikāsaṇḍa, đã được thuyết bởi gia chủ Citta, liên quan đến lõa thể Kassapa.
Acelo bhante kassapo cittaṃ gahapatiṃ etadavoca ‘‘imehi pana te gahapati tiṃsamattehi vassehi atthi koci uttarimanussadhammo alamariyañāṇadassanaviseso adhigato phāsuvihāro’’ti.
Venerable sir, Acelaka Kassapa said to Citta the householder, ‘‘Householder, in these thirty years, have you attained any superhuman Dhamma, any distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones, any comfortable dwelling?’’
Thưa ngài, lõa thể Kassapa đã nói điều này với gia chủ Citta: “Này gia chủ, trong suốt ba mươi năm qua, ngài có chứng đắc được pháp nào của bậc thượng nhân, một tri kiến đặc biệt của bậc Thánh, một trú xứ an lạc không?”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ ‘‘gihinopi siyā bhante ahañhi bhante yāvadeva ākaṅkhāmi, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmī’’ti evamādinā cittena gahapatinā bhāsitaṃ.
Venerable sir, on that occasion, Citta the householder spoke thus: ‘‘Venerable sir, it might be so even for a householder. For I, venerable sir, whenever I wish, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, enter and dwell in the first jhāna, which is accompanied by initial application and sustained application, born of seclusion, and filled with rapture and happiness.’’
Thưa ngài, trong câu chuyện ấy, gia chủ Citta đã thuyết như sau: “Thưa ngài, dẫu là người tại gia cũng có thể. Thưa ngài, khi nào tôi muốn, ly dục, ly các pháp bất thiện, tôi chứng và trú thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sinh, có tầm, có tứ.”
1063

Gāmaṇisaṃyutta

Gāmaṇi Saṃyutta

Tương Ưng Trưởng Làng

1064
Caṇḍasutta
Caṇḍa Sutta
Kinh Caṇḍa
1065
Pucchā – tenāvuso bhagavatā…pe… sammāsambuddhena gāmaṇisaṃyutte paṭhamaṃ caṇḍasuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friends, where, concerning whom, on what occasion, and how was the first Caṇḍa Sutta in the Gāmaṇi Saṃyutta spoken by that Blessed One…pe… the Perfectly Self-Awakened One?
Câu hỏi – Thưa hiền giả, bài kinh Caṇḍa, là bài kinh đầu tiên trong Tương Ưng Trưởng Làng, đã được Đức Thế Tôn… … bậc Chánh Đẳng Giác ấy thuyết ở đâu, liên quan đến ai, trong câu chuyện nào, và như thế nào?
1066
Vissajjanā – sāvatthiyaṃ bhante caṇḍaṃ gāmaṇiṃ ārabbha bhāsitaṃ.
Answer – It was spoken, Venerable Sir, at Sāvatthī, concerning the headman Caṇḍa.
Câu trả lời – Thưa ngài, tại Sāvatthi, đã được thuyết liên quan đến trưởng làng Caṇḍa.
Caṇḍo bhante gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca ‘‘ko nu kho bhante hetu ko paccayo, yena midhekacco caṇḍo caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati.
Venerable Sir, the headman Caṇḍa said to the Blessed One: "What, Venerable Sir, is the cause, what is the reason, why some individual here is reckoned as fierce, indeed fierce?
Thưa ngài, trưởng làng Caṇḍa đã bạch Đức Thế Tôn điều này: “Bạch Thế Tôn, do nhân gì, do duyên gì, mà ở đây có người được gọi là hung dữ, Caṇḍa?
Ko pana bhante hetu ko paccayo, yena midhekacco sorato soratotveva saṅkhaṃ gacchatī’’ti.
And what, Venerable Sir, is the cause, what is the reason, why some individual here is reckoned as gentle, indeed gentle?"
Bạch Thế Tôn, lại do nhân gì, do duyên gì, mà ở đây có người được gọi là hiền hòa, Sorata?”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ ‘‘idha gāmaṇi ekaccassa rāgo appahīno hoti, rāgassa appahīnattā pare kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ pātukaroti, so caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchatī’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
Concerning that matter, Venerable Sir, the Blessed One spoke thus: "Here, headman, for some individual, lust is not abandoned. Due to the non-abandonment of lust, others provoke him. Being provoked by others, he manifests anger. He is reckoned as fierce."
Thưa ngài, trong câu chuyện ấy, Đức Thế Tôn đã thuyết như sau: “Này trưởng làng, ở đây có người tham ái chưa được đoạn trừ, do tham ái chưa được đoạn trừ nên bị người khác chọc giận, bị người khác chọc giận liền biểu lộ sự tức giận, người ấy được gọi là hung dữ, Caṇḍa.”
1067
Khettūpamasutta
The Discourse on the Simile of the Field
Kinh Ví Dụ Mảnh Ruộng
1068
Pucchā – tattheva āvuso porāṇakehi dhammasaṃgāhakamahātherehi sattamaṃ saṃgītaṃ khettūpamasuttaṃ kattha kaṃ ārabbha kismiṃ vatthusmiṃ kathañca bhāsitaṃ.
Question – Friend, where, concerning whom, on what occasion, and how was the seventh discourse, the Khettūpamasutta, recited by the ancient great elders who compiled the Dhamma?
Câu hỏi – Thưa hiền giả, ngay tại đó, bài kinh Ví Dụ Mảnh Ruộng, là bài kinh thứ bảy được các bậc Đại Trưởng lão kết tập kinh điển thời xưa kết tập, đã được thuyết ở đâu, liên quan đến ai, trong câu chuyện nào, bởi ai, và như thế nào?
1069
Vissajjanā – nāḷandāyaṃ bhante pāvārikambavane asibandhakaputtaṃ gāmaṇiṃ ārabbha bhāsitaṃ.
Answer – It was spoken, Venerable Sir, at Nāḷandā, in Pāvārika's mango grove, concerning the headman Asibandhakaputta.
Câu trả lời – Thưa ngài, tại Nāḷandā, trong vườn xoài Pāvārika, đã được thuyết liên quan đến trưởng làng Asibandhakaputta.
Asibandhakaputto bhante gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca ‘‘nanu bhante bhagavā sabbapāṇabhūtahitānukampī viharatīti.
Venerable Sir, the headman Asibandhakaputta said to the Blessed One: "Does not the Blessed One, Venerable Sir, dwell compassionate for the welfare of all beings?
Thưa ngài, trưởng làng Asibandhakaputta đã bạch Đức Thế Tôn điều này: “Bạch Thế Tôn, có phải Đức Thế Tôn sống với lòng bi mẫn, thương xót tất cả chúng sanh hữu tình không ạ?
Evaṃ gāmaṇi tathāgato sabbapāṇabhūtahitānukampī viharatīti.
"Yes, headman, the Tathāgata dwells compassionate for the welfare of all beings."
Đúng vậy, trưởng làng, Như Lai sống với lòng bi mẫn, thương xót tất cả chúng sanh hữu tình.
Atha kiñcarahi bhante bhagavā ekaccānaṃ sakkaccaṃ dhammaṃ deseti, ekaccānaṃ no tathā sakkaccaṃ dhammaṃ desetī’’ti.
"Then why, Venerable Sir, does the Blessed One teach the Dhamma diligently to some, but not so diligently to others?"
Vậy thì, bạch Thế Tôn, tại sao Đức Thế Tôn lại thuyết pháp một cách tận tâm cho một số người, mà không thuyết pháp một cách tận tâm như vậy cho một số người khác?”
Tasmiṃ bhante vatthusmiṃ ‘‘tena hi gāmaṇi taññevettha paṭipucchissāmi, yathā te khameyya, tathā naṃ byākareyyāsī’’ti evamādinā bhagavatā bhāsitaṃ.
Concerning that matter, Venerable Sir, the Blessed One spoke thus: "Then, headman, I shall question you on this very matter. As it seems fit to you, so should you answer it."
Thưa ngài, trong câu chuyện ấy, Đức Thế Tôn đã thuyết như sau: “Này trưởng làng, vậy thì Như Lai sẽ hỏi lại ông, ông hãy trả lời theo như ông hiểu.”
1070
Saṅkhadhamasutta
The Discourse on the Conch Blower
Kinh Người Thổi Ốc
Next Page →

Settings