Table of Contents

⮲

Mūlapaṇṇāsapāḷi

Edit
4

1. Mūlapariyāyavaggo

1. The Mūlapariyāya Chapter

1. Phẩm Căn Bản Pháp Môn (Mūlapariyāyavagga)

5
1. Mūlapariyāyasuttaṃ
1. The Mūlapariyāya Sutta
1. Kinh Căn Bản Pháp Môn (Mūlapariyāyasutta)
6
1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā ukkaṭṭhāyaṃ viharati subhagavane sālarājamūle.
1. Thus have I heard: On one occasion the Blessed One was dwelling near Ukkaṭṭhā, in the Subhaga Wood, at the root of a royal sala tree.
1. Tôi nghe như vầy – Một thời, Đức Thế Tôn trú tại Ukkaṭṭhā, trong rừng Subhaga, dưới gốc cây sala vương.
Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti.
There, the Blessed One addressed the bhikkhus: “Bhikkhus!”
Tại đấy, Đức Thế Tôn gọi các Tỳ-khưu: “Này các Tỳ-khưu!”
‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.
“Venerable sir!” replied those bhikkhus to the Blessed One.
“Bạch Thế Tôn,” các Tỳ-khưu ấy vâng đáp Đức Thế Tôn.
Bhagavā etadavoca – ‘‘sabbadhammamūlapariyāyaṃ vo, bhikkhave, desessāmi.
The Blessed One said this: “Bhikkhus, I will teach you the discourse on the root of all things.
Đức Thế Tôn nói như sau: “Này các Tỳ-khưu, Ta sẽ thuyết cho các ông về Căn Bản Pháp Môn của tất cả các pháp.
Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī’’ti.
Listen to it, attend carefully, I shall speak.”
Hãy lắng nghe, hãy chú ý kỹ, Ta sẽ thuyết giảng.”
‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.
“Yes, venerable sir,” those bhikkhus replied to the Blessed One.
“Thưa vâng, bạch Thế Tôn,” các Tỳ-khưu ấy vâng đáp Đức Thế Tôn.
Bhagavā etadavoca –
The Blessed One said this:
Đức Thế Tôn nói như sau:
7
2. ‘‘Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto – pathaviṃ* pathavito sañjānāti; pathaviṃ pathavito saññatvā pathaviṃ maññati, pathaviyā maññati, pathavito maññati, pathaviṃ meti maññati, pathaviṃ abhinandati.
2. “Here, bhikkhus, an uninstructed ordinary person, who is not skilled in the Noble Ones, is not disciplined in the Noble Dhamma, who has not seen the Noble Ones, who has not seen good persons, is not skilled in the Dhamma of good persons, and is not disciplined in the Dhamma of good persons – he perceives earth as earth; having perceived earth as earth, he conceives of earth, he conceives in earth, he conceives from earth, he conceives ‘earth is mine,’ he delights in earth.
2. “Này các Tỳ-khưu, ở đây, phàm phu không được nghe, không thấy các bậc Thánh, không thông hiểu Pháp của các bậc Thánh, không được huấn luyện trong Pháp của các bậc Thánh; không thấy các bậc Chân nhân, không thông hiểu Pháp của các bậc Chân nhân, không được huấn luyện trong Pháp của các bậc Chân nhân – nhận thức đất là đất; sau khi nhận thức đất là đất, người ấy tưởng về đất, tưởng trong đất, tưởng từ đất, tưởng đất là của tôi, hoan hỷ đất.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
8
‘‘Āpaṃ āpato sañjānāti; āpaṃ āpato saññatvā āpaṃ maññati, āpasmiṃ maññati, āpato maññati, āpaṃ meti maññati, āpaṃ abhinandati.
He perceives water as water; having perceived water as water, he conceives of water, he conceives in water, he conceives from water, he conceives ‘water is mine,’ he delights in water.
Người ấy nhận thức nước là nước; sau khi nhận thức nước là nước, người ấy tưởng về nước, tưởng trong nước, tưởng từ nước, tưởng nước là của tôi, hoan hỷ nước.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
9
‘‘Tejaṃ tejato sañjānāti; tejaṃ tejato saññatvā tejaṃ maññati, tejasmiṃ maññati, tejato maññati, tejaṃ meti maññati, tejaṃ abhinandati.
He perceives fire as fire; having perceived fire as fire, he conceives of fire, he conceives in fire, he conceives from fire, he conceives ‘fire is mine,’ he delights in fire.
Người ấy nhận thức lửa là lửa; sau khi nhận thức lửa là lửa, người ấy tưởng về lửa, tưởng trong lửa, tưởng từ lửa, tưởng lửa là của tôi, hoan hỷ lửa.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
10
‘‘Vāyaṃ vāyato sañjānāti; vāyaṃ vāyato saññatvā vāyaṃ maññati, vāyasmiṃ maññati, vāyato maññati, vāyaṃ meti maññati, vāyaṃ abhinandati.
He perceives air as air; having perceived air as air, he conceives of air, he conceives in air, he conceives from air, he conceives ‘air is mine,’ he delights in air.
Người ấy nhận thức gió là gió; sau khi nhận thức gió là gió, người ấy tưởng về gió, tưởng trong gió, tưởng từ gió, tưởng gió là của tôi, hoan hỷ gió.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
11
3. ‘‘Bhūte bhūtato sañjānāti; bhūte bhūtato saññatvā bhūte maññati, bhūtesu maññati, bhūtato maññati, bhūte meti maññati, bhūte abhinandati.
3. He perceives beings as beings; having perceived beings as beings, he conceives of beings, he conceives in beings, he conceives from beings, he conceives ‘beings are mine,’ he delights in beings.
3. Người ấy nhận thức các loài hữu tình (bhūta) là các loài hữu tình; sau khi nhận thức các loài hữu tình là các loài hữu tình, người ấy tưởng về các loài hữu tình, tưởng trong các loài hữu tình, tưởng từ các loài hữu tình, tưởng các loài hữu tình là của tôi, hoan hỷ các loài hữu tình.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
12
‘‘Deve devato sañjānāti; deve devato saññatvā deve maññati, devesu maññati, devato maññati, deve meti maññati, deve abhinandati.
He perceives devas as devas; having perceived devas as devas, he conceives of devas, he conceives in devas, he conceives from devas, he conceives ‘devas are mine,’ he delights in devas.
Người ấy nhận thức các chư thiên (deva) là các chư thiên; sau khi nhận thức các chư thiên là các chư thiên, người ấy tưởng về các chư thiên, tưởng trong các chư thiên, tưởng từ các chư thiên, tưởng các chư thiên là của tôi, hoan hỷ các chư thiên.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
13
‘‘Pajāpatiṃ pajāpatito sañjānāti; pajāpatiṃ pajāpatito saññatvā pajāpatiṃ maññati, pajāpatismiṃ maññati, pajāpatito maññati, pajāpatiṃ meti maññati, pajāpatiṃ abhinandati.
He perceives Prajāpati as Prajāpati; having perceived Prajāpati as Prajāpati, he conceives of Prajāpati, he conceives in Prajāpati, he conceives from Prajāpati, he conceives ‘Prajāpati is mine,’ he delights in Prajāpati.
Người ấy nhận thức Pajāpati là Pajāpati; sau khi nhận thức Pajāpati là Pajāpati, người ấy tưởng về Pajāpati, tưởng trong Pajāpati, tưởng từ Pajāpati, tưởng Pajāpati là của tôi, hoan hỷ Pajāpati.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
14
‘‘Brahmaṃ brahmato sañjānāti; brahmaṃ brahmato saññatvā brahmaṃ maññati, brahmasmiṃ maññati, brahmato maññati, brahmaṃ meti maññati, brahmaṃ abhinandati.
He perceives Brahmā as Brahmā; having perceived Brahmā as Brahmā, he conceives of Brahmā, he conceives in Brahmā, he conceives from Brahmā, he conceives ‘Brahmā is mine,’ he delights in Brahmā.
Người ấy nhận thức Brahmā là Brahmā; sau khi nhận thức Brahmā là Brahmā, người ấy tưởng về Brahmā, tưởng trong Brahmā, tưởng từ Brahmā, tưởng Brahmā là của tôi, hoan hỷ Brahmā.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
15
‘‘Ābhassare ābhassarato sañjānāti; ābhassare ābhassarato saññatvā ābhassare maññati, ābhassaresu maññati, ābhassarato maññati, ābhassare meti maññati, ābhassare abhinandati.
He perceives the Ābhassaras as Ābhassaras; having perceived the Ābhassaras as Ābhassaras, he conceives of the Ābhassaras, he conceives in the Ābhassaras, he conceives from the Ābhassaras, he conceives ‘the Ābhassaras are mine,’ he delights in the Ābhassaras.
Người ấy nhận thức các vị Ābhassara là các vị Ābhassara; sau khi nhận thức các vị Ābhassara là các vị Ābhassara, người ấy tưởng về các vị Ābhassara, tưởng trong các vị Ābhassara, tưởng từ các vị Ābhassara, tưởng các vị Ābhassara là của tôi, hoan hỷ các vị Ābhassara.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
16
‘‘Subhakiṇhe subhakiṇhato sañjānāti; subhakiṇhe subhakiṇhato saññatvā subhakiṇhe maññati, subhakiṇhesu maññati, subhakiṇhato maññati, subhakiṇhe meti maññati, subhakiṇhe abhinandati.
He perceives the Subhakiṇhas as Subhakiṇhas; having perceived the Subhakiṇhas as Subhakiṇhas, he conceives of the Subhakiṇhas, he conceives in the Subhakiṇhas, he conceives from the Subhakiṇhas, he conceives ‘the Subhakiṇhas are mine,’ he delights in the Subhakiṇhas.
Người ấy nhận thức các vị Subhakiṇha là các vị Subhakiṇha; sau khi nhận thức các vị Subhakiṇha là các vị Subhakiṇha, người ấy tưởng về các vị Subhakiṇha, tưởng trong các vị Subhakiṇha, tưởng từ các vị Subhakiṇha, tưởng các vị Subhakiṇha là của tôi, hoan hỷ các vị Subhakiṇha.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
17
‘‘Vehapphale vehapphalato sañjānāti; vehapphale vehapphalato saññatvā vehapphale maññati, vehapphalesu maññati, vehapphalato maññati, vehapphale meti maññati, vehapphale abhinandati.
He perceives the Vehapphalas as Vehapphalas; having perceived the Vehapphalas as Vehapphalas, he conceives of the Vehapphalas, he conceives in the Vehapphalas, he conceives from the Vehapphalas, he conceives ‘the Vehapphalas are mine,’ he delights in the Vehapphalas.
Người ấy nhận thức các vị Vehapphala là các vị Vehapphala; sau khi nhận thức các vị Vehapphala là các vị Vehapphala, người ấy tưởng về các vị Vehapphala, tưởng trong các vị Vehapphala, tưởng từ các vị Vehapphala, tưởng các vị Vehapphala là của tôi, hoan hỷ các vị Vehapphala.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
18
‘‘Abhibhuṃ abhibhūto sañjānāti; abhibhuṃ abhibhūto saññatvā abhibhuṃ maññati, abhibhusmiṃ maññati, abhibhūto maññati, abhibhuṃ meti maññati, abhibhuṃ abhinandati.
He perceives the Overlord as the Overlord; having perceived the Overlord as the Overlord, he conceives of the Overlord, he conceives in the Overlord, he conceives from the Overlord, he conceives ‘the Overlord is mine,’ he delights in the Overlord.
Người ấy nhận thức Abhibhū là Abhibhū; sau khi nhận thức Abhibhū là Abhibhū, người ấy tưởng về Abhibhū, tưởng trong Abhibhū, tưởng từ Abhibhū, tưởng Abhibhū là của tôi, hoan hỷ Abhibhū.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
19
4. ‘‘Ākāsānañcāyatanaṃ ākāsānañcāyatanato sañjānāti; ākāsānañcāyatanaṃ ākāsānañcāyatanato saññatvā ākāsānañcāyatanaṃ maññati, ākāsānañcāyatanasmiṃ maññati, ākāsānañcāyatanato maññati, ākāsānañcāyatanaṃ meti maññati, ākāsānañcāyatanaṃ abhinandati.
4. He perceives the sphere of infinite space as the sphere of infinite space; having perceived the sphere of infinite space as the sphere of infinite space, he conceives of the sphere of infinite space, he conceives in the sphere of infinite space, he conceives from the sphere of infinite space, he conceives ‘the sphere of infinite space is mine,’ he delights in the sphere of infinite space.
4. Người ấy nhận thức Không Vô Biên Xứ (ākāsānañcāyatana) là Không Vô Biên Xứ; sau khi nhận thức Không Vô Biên Xứ là Không Vô Biên Xứ, người ấy tưởng về Không Vô Biên Xứ, tưởng trong Không Vô Biên Xứ, tưởng từ Không Vô Biên Xứ, tưởng Không Vô Biên Xứ là của tôi, hoan hỷ Không Vô Biên Xứ.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
20
‘‘Viññāṇañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanato sañjānāti; viññāṇañcāyatanaṃ viññāṇañcāyatanato saññatvā viññāṇañcāyatanaṃ maññati, viññāṇañcāyatanasmiṃ maññati, viññāṇañcāyatanato maññati, viññāṇañcāyatanaṃ meti maññati, viññāṇañcāyatanaṃ abhinandati.
He perceives the sphere of infinite consciousness as the sphere of infinite consciousness; having perceived the sphere of infinite consciousness as the sphere of infinite consciousness, he conceives of the sphere of infinite consciousness, he conceives in the sphere of infinite consciousness, he conceives from the sphere of infinite consciousness, he conceives ‘the sphere of infinite consciousness is mine,’ he delights in the sphere of infinite consciousness.
Người ấy nhận thức Thức Vô Biên Xứ (viññāṇañcāyatana) là Thức Vô Biên Xứ; sau khi nhận thức Thức Vô Biên Xứ là Thức Vô Biên Xứ, người ấy tưởng về Thức Vô Biên Xứ, tưởng trong Thức Vô Biên Xứ, tưởng từ Thức Vô Biên Xứ, tưởng Thức Vô Biên Xứ là của tôi, hoan hỷ Thức Vô Biên Xứ.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
21
‘‘Ākiñcaññāyatanaṃ ākiñcaññāyatanato sañjānāti; ākiñcaññāyatanaṃ ākiñcaññāyatanato saññatvā ākiñcaññāyatanaṃ maññati, ākiñcaññāyatanasmiṃ maññati, ākiñcaññāyatanato maññati, ākiñcaññāyatanaṃ meti maññati, ākiñcaññāyatanaṃ abhinandati.
He perceives the sphere of nothingness as the sphere of nothingness; having perceived the sphere of nothingness as the sphere of nothingness, he conceives of the sphere of nothingness, he conceives in the sphere of nothingness, he conceives from the sphere of nothingness, he conceives ‘the sphere of nothingness is mine,’ he delights in the sphere of nothingness.
Người ấy nhận thức Vô Sở Hữu Xứ (ākiñcaññāyatana) là Vô Sở Hữu Xứ; sau khi nhận thức Vô Sở Hữu Xứ là Vô Sở Hữu Xứ, người ấy tưởng về Vô Sở Hữu Xứ, tưởng trong Vô Sở Hữu Xứ, tưởng từ Vô Sở Hữu Xứ, tưởng Vô Sở Hữu Xứ là của tôi, hoan hỷ Vô Sở Hữu Xứ.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
22
‘‘Nevasaññānāsaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanato sañjānāti; nevasaññānāsaññāyatanaṃ nevasaññānāsaññāyatanato saññatvā nevasaññānāsaññāyatanaṃ maññati, nevasaññānāsaññāyatanasmiṃ maññati, nevasaññānāsaññāyatanato maññati, nevasaññānāsaññāyatanaṃ meti maññati, nevasaññānāsaññāyatanaṃ abhinandati.
He perceives the sphere of neither perception nor non-perception as the sphere of neither perception nor non-perception; having perceived the sphere of neither perception nor non-perception as the sphere of neither perception nor non-perception, he conceives of the sphere of neither perception nor non-perception, he conceives in the sphere of neither perception nor non-perception, he conceives from the sphere of neither perception nor non-perception, he conceives ‘the sphere of neither perception nor non-perception is mine,’ he delights in the sphere of neither perception nor non-perception.
Người ấy nhận thức Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ (nevasaññānāsaññāyatana) là Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ; sau khi nhận thức Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ là Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ, người ấy tưởng về Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ, tưởng trong Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ, tưởng từ Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ, tưởng Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ là của tôi, hoan hỷ Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
23
5. ‘‘Diṭṭhaṃ diṭṭhato sañjānāti; diṭṭhaṃ diṭṭhato saññatvā diṭṭhaṃ maññati, diṭṭhasmiṃ maññati, diṭṭhato maññati, diṭṭhaṃ meti maññati, diṭṭhaṃ abhinandati.
5. He perceives the seen as the seen; having perceived the seen as the seen, he conceives of the seen, he conceives in the seen, he conceives from the seen, he conceives ‘the seen is mine,’ he delights in the seen.
5. Người ấy nhận thức cái được thấy (diṭṭha) là cái được thấy; sau khi nhận thức cái được thấy là cái được thấy, người ấy tưởng về cái được thấy, tưởng trong cái được thấy, tưởng từ cái được thấy, tưởng cái được thấy là của tôi, hoan hỷ cái được thấy.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
24
‘‘Sutaṃ sutato sañjānāti; sutaṃ sutato saññatvā sutaṃ maññati, sutasmiṃ maññati, sutato maññati, sutaṃ meti maññati, sutaṃ abhinandati.
He perceives the heard as the heard; having perceived the heard as the heard, he conceives of the heard, he conceives in the heard, he conceives from the heard, he conceives ‘the heard is mine,’ he delights in the heard.
Người ấy nhận thức cái được nghe (suta) là cái được nghe; sau khi nhận thức cái được nghe là cái được nghe, người ấy tưởng về cái được nghe, tưởng trong cái được nghe, tưởng từ cái được nghe, tưởng cái được nghe là của tôi, hoan hỷ cái được nghe.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
25
‘‘Mutaṃ mutato sañjānāti; mutaṃ mutato saññatvā mutaṃ maññati, mutasmiṃ maññati, mutato maññati, mutaṃ meti maññati, mutaṃ abhinandati.
He perceives the cognized as the cognized; having perceived the cognized as the cognized, he conceives of the cognized, he conceives in the cognized, he conceives from the cognized, he conceives ‘the cognized is mine,’ he delights in the cognized.
Người ấy nhận thức cái được ngửi, nếm, xúc chạm (muta) là cái được ngửi, nếm, xúc chạm; sau khi nhận thức cái được ngửi, nếm, xúc chạm là cái được ngửi, nếm, xúc chạm, người ấy tưởng về cái được ngửi, nếm, xúc chạm, tưởng trong cái được ngửi, nếm, xúc chạm, tưởng từ cái được ngửi, nếm, xúc chạm, tưởng cái được ngửi, nếm, xúc chạm là của tôi, hoan hỷ cái được ngửi, nếm, xúc chạm.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao vậy?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘Because it is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Vì người ấy chưa liễu tri điều đó’.
26
‘‘Viññātaṃ viññātato sañjānāti; viññātaṃ viññātato saññatvā viññātaṃ maññati, viññātasmiṃ maññati, viññātato maññati, viññātaṃ meti maññati, viññātaṃ abhinandati.
He perceives the cognized as cognized; having perceived the cognized as cognized, he conceives of the cognized, conceives in the cognized, conceives from the cognized, conceives 'the cognized is mine', he delights in the cognized.
Người ấy nhận thức cái đã được biết là cái đã được biết; sau khi nhận thức cái đã được biết là cái đã được biết, người ấy chấp cái đã được biết, chấp trong cái đã được biết, chấp từ cái đã được biết, chấp ‘cái đã được biết là của tôi’, và hoan hỷ với cái đã được biết.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó chưa được họ thấu triệt.’
27
6. ‘‘Ekattaṃ ekattato sañjānāti; ekattaṃ ekattato saññatvā ekattaṃ maññati, ekattasmiṃ maññati, ekattato maññati, ekattaṃ meti maññati, ekattaṃ abhinandati.
6. He perceives unity as unity; having perceived unity as unity, he conceives of unity, conceives in unity, conceives from unity, conceives 'unity is mine', he delights in unity.
6. Người ấy nhận thức sự duy nhất là sự duy nhất; sau khi nhận thức sự duy nhất là sự duy nhất, người ấy chấp sự duy nhất, chấp trong sự duy nhất, chấp từ sự duy nhất, chấp ‘sự duy nhất là của tôi’, và hoan hỷ với sự duy nhất.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó chưa được họ thấu triệt.’
28
‘‘Nānattaṃ nānattato sañjānāti; nānattaṃ nānattato saññatvā nānattaṃ maññati, nānattasmiṃ maññati, nānattato maññati, nānattaṃ meti maññati, nānattaṃ abhinandati.
He perceives diversity as diversity; having perceived diversity as diversity, he conceives of diversity, conceives in diversity, conceives from diversity, conceives 'diversity is mine', he delights in diversity.
Người ấy nhận thức sự đa dạng là sự đa dạng; sau khi nhận thức sự đa dạng là sự đa dạng, người ấy chấp sự đa dạng, chấp trong sự đa dạng, chấp từ sự đa dạng, chấp ‘sự đa dạng là của tôi’, và hoan hỷ với sự đa dạng.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó chưa được họ thấu triệt.’
29
‘‘Sabbaṃ sabbato sañjānāti; sabbaṃ sabbato saññatvā sabbaṃ maññati, sabbasmiṃ maññati, sabbato maññati, sabbaṃ meti maññati, sabbaṃ abhinandati.
He perceives the all as the all; having perceived the all as the all, he conceives of the all, conceives in the all, conceives from the all, conceives 'the all is mine', he delights in the all.
Người ấy nhận thức tất cả là tất cả; sau khi nhận thức tất cả là tất cả, người ấy chấp tất cả, chấp trong tất cả, chấp từ tất cả, chấp ‘tất cả là của tôi’, và hoan hỷ với tất cả.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó chưa được họ thấu triệt.’
30
‘‘Nibbānaṃ nibbānato sañjānāti; nibbānaṃ nibbānato saññatvā nibbānaṃ maññati, nibbānasmiṃ maññati, nibbānato maññati, nibbānaṃ meti maññati, nibbānaṃ abhinandati.
He perceives Nibbāna as Nibbāna; having perceived Nibbāna as Nibbāna, he conceives of Nibbāna, conceives in Nibbāna, conceives from Nibbāna, conceives 'Nibbāna is mine', he delights in Nibbāna.
Người ấy nhận thức Nibbāna là Nibbāna; sau khi nhận thức Nibbāna là Nibbāna, người ấy chấp Nibbāna, chấp trong Nibbāna, chấp từ Nibbāna, chấp ‘Nibbāna là của tôi’, và hoan hỷ với Nibbāna.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Apariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is not fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó chưa được họ thấu triệt.’
31
Puthujjanavasena paṭhamanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
The section on the first way of understanding, concerning ordinary people, is concluded.
Phần phân loại các cấp độ theo phương pháp thứ nhất, theo cách của phàm nhân, đã hoàn tất.
32
7. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu sekkho* appattamānaso anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamāno viharati, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya* pathaviṃ mā maññi* , pathaviyā mā maññi, pathavito mā maññi, pathaviṃ meti mā maññi, pathaviṃ mābhinandi* .
7. “Furthermore, bhikkhus, even a bhikkhu who is a trainee (sekha), whose mind has not attained its goal, aspiring for the supreme security from bondage, dwells (thus): he comprehends earth as earth; having comprehended earth as earth, he should not conceive of earth, he should not conceive in earth, he should not conceive from earth, he should not conceive 'earth is mine', he should not delight in earth.
7. “Này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu hữu học (sekha), tâm chưa đạt được mục tiêu, đang khao khát sự an ổn tối thượng khỏi các ách buộc (yogakkhema), cũng nhận thức đất là đất; sau khi nhận thức đất là đất, vị ấy không nên chấp đất, không nên chấp trong đất, không nên chấp từ đất, không nên chấp ‘đất là của tôi’, không nên hoan hỷ với đất.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Pariññeyyaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is to be fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó cần được họ thấu triệt.’
33
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ mā maññi, nibbānasmiṃ mā maññi, nibbānato mā maññi, nibbānaṃ meti mā maññi, nibbānaṃ mābhinandi.
“Water… Wind… Beings… Devas… Pajāpati… Brahmā… Ābhassaras… Subhakiṇhas… Vehapphalas… Abhibhū… the sphere of infinite space… the sphere of infinite consciousness… the sphere of nothingness… the sphere of neither perception nor non-perception… the seen… the heard… the sensed… the cognized… unity… diversity… the all… he comprehends Nibbāna as Nibbāna; having comprehended Nibbāna as Nibbāna, he should not conceive of Nibbāna, he should not conceive in Nibbāna, he should not conceive from Nibbāna, he should not conceive 'Nibbāna is mine', he should not delight in Nibbāna.
Nước… v.v… lửa… gió… các loài hữu tình… các vị trời… Pajāpati… Brahmā… Ābhassara… Subhakiṇha… Vehapphala… Abhibhū… Không Vô Biên Xứ… Thức Vô Biên Xứ… Vô Sở Hữu Xứ… Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ… cái đã thấy… cái đã nghe… cái đã ngửi, nếm, xúc chạm… cái đã được biết… sự duy nhất… sự đa dạng… tất cả… Nibbāna là Nibbāna; sau khi nhận thức Nibbāna là Nibbāna, vị ấy không nên chấp Nibbāna, không nên chấp trong Nibbāna, không nên chấp từ Nibbāna, không nên chấp ‘Nibbāna là của tôi’, không nên hoan hỷ với Nibbāna.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Pariññeyyaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is to be fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó cần được họ thấu triệt.’
34
Sekkhavasena* dutiyanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
The section on the second way of understanding, concerning trainees, is concluded.
Phần phân loại các cấp độ theo phương pháp thứ hai, theo cách của bậc hữu học, đã hoàn tất.
35
8. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati.
8. “Furthermore, bhikkhus, even a bhikkhu who is an Arahant, with defilements destroyed, who has lived the holy life, done what had to be done, laid down the burden, attained his own goal, utterly destroyed the fetters of existence, one who is rightly liberated by perfect knowledge—he too comprehends earth as earth; having comprehended earth as earth, he does not conceive of earth, he does not conceive in earth, he does not conceive from earth, he does not conceive 'earth is mine', he does not delight in earth.
8. “Này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu A-la-hán, các lậu hoặc đã diệt tận, đã sống phạm hạnh, đã làm những việc cần làm, đã đặt gánh nặng xuống, đã đạt được mục tiêu tối thượng, đã đoạn tận các kiết sử tái sanh, đã được giải thoát nhờ chánh trí, cũng nhận thức đất là đất; sau khi nhận thức đất là đất, vị ấy không chấp đất, không chấp trong đất, không chấp từ đất, không chấp ‘đất là của tôi’, không hoan hỷ với đất.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Pariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó đã được họ thấu triệt.’
36
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati.
“Water… Wind… Beings… Devas… Pajāpati… Brahmā… Ābhassaras… Subhakiṇhas… Vehapphalas… Abhibhū… the sphere of infinite space… the sphere of infinite consciousness… the sphere of nothingness… the sphere of neither perception nor non-perception… the seen… the heard… the sensed… the cognized… unity… diversity… the all… he comprehends Nibbāna as Nibbāna; having comprehended Nibbāna as Nibbāna, he does not conceive of Nibbāna, he does not conceive in Nibbāna, he does not conceive from Nibbāna, he does not conceive 'Nibbāna is mine', he does not delight in Nibbāna.
Nước… v.v… lửa… gió… các loài hữu tình… các vị trời… Pajāpati… Brahmā… Ābhassara… Subhakiṇha… Vehapphala… Abhibhū… Không Vô Biên Xứ… Thức Vô Biên Xứ… Vô Sở Hữu Xứ… Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ… cái đã thấy… cái đã nghe… cái đã ngửi, nếm, xúc chạm… cái đã được biết… sự duy nhất… sự đa dạng… tất cả… Nibbāna là Nibbāna; sau khi nhận thức Nibbāna là Nibbāna, vị ấy không chấp Nibbāna, không chấp trong Nibbāna, không chấp từ Nibbāna, không chấp ‘Nibbāna là của tôi’, không hoan hỷ với Nibbāna.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
‘Pariññātaṃ tassā’ti vadāmi.
‘It is fully understood by him,’ I say.
Ta nói rằng: ‘Điều đó đã được họ thấu triệt.’
37
Khīṇāsavavasena tatiyanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
The section on the third way of understanding, concerning Arahants, is concluded.
Phần phân loại các cấp độ theo phương pháp thứ ba, theo cách của bậc lậu hoặc đã diệt tận, đã hoàn tất.
38
9. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati.
9. “Furthermore, bhikkhus, even a bhikkhu who is an Arahant, with defilements destroyed, who has lived the holy life, done what had to be done, laid down the burden, attained his own goal, utterly destroyed the fetters of existence, one who is rightly liberated by perfect knowledge—he too comprehends earth as earth; having comprehended earth as earth, he does not conceive of earth, he does not conceive in earth, he does not conceive from earth, he does not conceive 'earth is mine', he does not delight in earth.
9. “Này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu A-la-hán, các lậu hoặc đã diệt tận, đã sống phạm hạnh, đã làm những việc cần làm, đã đặt gánh nặng xuống, đã đạt được mục tiêu tối thượng, đã đoạn tận các kiết sử tái sanh, đã được giải thoát nhờ chánh trí, cũng nhận thức đất là đất; sau khi nhận thức đất là đất, vị ấy không chấp đất, không chấp trong đất, không chấp từ đất, không chấp ‘đất là của tôi’, không hoan hỷ với đất.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
Khayā rāgassa, vītarāgattā.
Because of the destruction of lust, because of being free from lust.
Do sự diệt tận của tham ái, do đã ly tham.
39
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ … nevasaññānāsaññāyatanaṃ … diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati.
“Water… Wind… Beings… Devas… Pajāpati… Brahmā… Ābhassaras… Subhakiṇhas… Vehapphalas… Abhibhū… the sphere of infinite space… the sphere of infinite consciousness… the sphere of nothingness… the sphere of neither perception nor non-perception… the seen… the heard… the sensed… the cognized… unity… diversity… the all… he comprehends Nibbāna as Nibbāna; having comprehended Nibbāna as Nibbāna, he does not conceive of Nibbāna, he does not conceive in Nibbāna, he does not conceive from Nibbāna, he does not conceive 'Nibbāna is mine', he does not delight in Nibbāna.
Nước… v.v… lửa… gió… các loài hữu tình… các vị trời… Pajāpati… Brahmā… Ābhassara… Subhakiṇha… Vehapphala… Abhibhū… Không Vô Biên Xứ… Thức Vô Biên Xứ… Vô Sở Hữu Xứ… Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ… cái đã thấy… cái đã nghe… cái đã ngửi, nếm, xúc chạm… cái đã được biết… sự duy nhất… sự đa dạng… tất cả… Nibbāna là Nibbāna; sau khi nhận thức Nibbāna là Nibbāna, vị ấy không chấp Nibbāna, không chấp trong Nibbāna, không chấp từ Nibbāna, không chấp ‘Nibbāna là của tôi’, không hoan hỷ với Nibbāna.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
Khayā rāgassa, vītarāgattā.
Because of the destruction of lust, because of being free from lust.
Do sự diệt tận của tham ái, do đã ly tham.
40
Khīṇāsavavasena catutthanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
The section on the fourth way of understanding, concerning Arahants, is concluded.
Phần phân loại các cấp độ theo phương pháp thứ tư, theo cách của bậc lậu hoặc đã diệt tận, đã hoàn tất.
41
10. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati.
10. “Furthermore, bhikkhus, even a bhikkhu who is an Arahant, with defilements destroyed, who has lived the holy life, done what had to be done, laid down the burden, attained his own goal, utterly destroyed the fetters of existence, one who is rightly liberated by perfect knowledge—he too comprehends earth as earth; having comprehended earth as earth, he does not conceive of earth, he does not conceive in earth, he does not conceive from earth, he does not conceive 'earth is mine', he does not delight in earth.
10. “Này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu A-la-hán, các lậu hoặc đã diệt tận, đã sống phạm hạnh, đã làm những việc cần làm, đã đặt gánh nặng xuống, đã đạt được mục tiêu tối thượng, đã đoạn tận các kiết sử tái sanh, đã được giải thoát nhờ chánh trí, cũng nhận thức đất là đất; sau khi nhận thức đất là đất, vị ấy không chấp đất, không chấp trong đất, không chấp từ đất, không chấp ‘đất là của tôi’, không hoan hỷ với đất.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
Khayā dosassa, vītadosattā.
Because of the destruction of hatred, because of being free from hatred.
Do sự diệt tận của sân hận, do đã ly sân.
42
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati.
“Water… Wind… Beings… Devas… Pajāpati… Brahmā… Ābhassaras… Subhakiṇhas… Vehapphalas… Abhibhū… the sphere of infinite space… the sphere of infinite consciousness… the sphere of nothingness… the sphere of neither perception nor non-perception… the seen… the heard… the sensed… the cognized… unity… diversity… the all… he comprehends Nibbāna as Nibbāna; having comprehended Nibbāna as Nibbāna, he does not conceive of Nibbāna, he does not conceive in Nibbāna, he does not conceive from Nibbāna, he does not conceive 'Nibbāna is mine', he does not delight in Nibbāna.
Nước… v.v… lửa… gió… các loài hữu tình… các vị trời… Pajāpati… Brahmā… Ābhassara… Subhakiṇha… Vehapphala… Abhibhū… Không Vô Biên Xứ… Thức Vô Biên Xứ… Vô Sở Hữu Xứ… Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ… cái đã thấy… cái đã nghe… cái đã ngửi, nếm, xúc chạm… cái đã được biết… sự duy nhất… sự đa dạng… tất cả… Nibbāna là Nibbāna; sau khi nhận thức Nibbāna là Nibbāna, vị ấy không chấp Nibbāna, không chấp trong Nibbāna, không chấp từ Nibbāna, không chấp ‘Nibbāna là của tôi’, không hoan hỷ với Nibbāna.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì lý do gì?
Khayā dosassa, vītadosattā.
Because of the destruction of hatred, because of being free from hatred.
Do sự diệt tận của sân hận, do đã ly sân.
43
Khīṇāsavavasena pañcamanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
The section on the fifth way of understanding, concerning Arahants, is concluded.
Phần phân loại các cấp độ theo phương pháp thứ năm, theo cách của bậc lậu hoặc đã diệt tận, đã hoàn tất.
44
11. ‘‘Yopi so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, sopi pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati.
11. ‘‘And that bhikkhu, O bhikkhus, an Arahant, with defilements destroyed, who has lived the holy life, done what had to be done, laid down the burden, attained his own true goal, utterly destroyed the fetters of existence, fully liberated through right knowledge, he too understands earth as earth; having understood earth as earth, he does not conceive of earth, he does not conceive in earth, he does not conceive from earth, he does not conceive ‘earth is mine’, he does not delight in earth.
11. "Này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu nào là bậc A-la-hán, các lậu hoặc đã đoạn tận, phạm hạnh đã thành, việc nên làm đã làm, gánh nặng đã đặt xuống, mục đích tối thượng đã đạt đến, các kiết sử hữu đã đoạn trừ, đã giải thoát nhờ chánh trí, vị ấy cũng biết đất là đất; sau khi biết đất là đất, vị ấy không tưởng về đất, không tưởng trong đất, không tưởng từ đất, không tưởng đất là của tôi, không hoan hỷ đất.
Taṃ kissa hetu?
What is the reason for that?
Vì lý do gì?
Khayā mohassa, vītamohattā.
It is due to the destruction of delusion, due to being free from delusion.
Vì sự diệt tận của si mê, vì không còn si mê.
45
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ … nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati.
‘‘He understands water… fire… air… beings… devas… Pajāpati… Brahmā… the Ābhassaras… the Subhakiṇhas… the Vehapphalas… the Abhibhū… the sphere of infinite space… the sphere of infinite consciousness… the sphere of nothingness… the sphere of neither perception nor non-perception… what is seen… what is heard… what is sensed… what is cognized… unity… diversity… all… Nibbāna as Nibbāna; having understood Nibbāna as Nibbāna, he does not conceive of Nibbāna, he does not conceive in Nibbāna, he does not conceive from Nibbāna, he does not conceive ‘Nibbāna is mine’, he does not delight in Nibbāna.
"Nước... lửa... gió... các loài hữu tình... các vị trời... Pajāpati... Brahmā... các vị trời Ābhassara... Subhakiṇha... Vehapphala... Abhibhū... không vô biên xứ... thức vô biên xứ... vô sở hữu xứ... phi tưởng phi phi tưởng xứ... điều được thấy... điều được nghe... điều được cảm nhận... điều được nhận thức... sự đồng nhất... sự sai biệt... tất cả... Niết-bàn, vị ấy biết Niết-bàn là Niết-bàn; sau khi biết Niết-bàn là Niết-bàn, vị ấy không tưởng về Niết-bàn, không tưởng trong Niết-bàn, không tưởng từ Niết-bàn, không tưởng Niết-bàn là của tôi, không hoan hỷ Niết-bàn.
Taṃ kissa hetu?
What is the reason for that?
Vì lý do gì?
Khayā mohassa, vītamohattā.
It is due to the destruction of delusion, due to being free from delusion.
Vì sự diệt tận của si mê, vì không còn si mê.
46
Khīṇāsavavasena chaṭṭhanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
The section on the sixth analytical stage based on the Arahant is concluded.
Kết thúc phần phân loại cảnh giới theo cách thứ sáu, dựa trên bậc A-la-hán đã đoạn tận lậu hoặc.
47
12. ‘‘Tathāgatopi, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati.
12. ‘‘The Tathāgata, O bhikkhus, an Arahant, a Fully Self-Enlightened One, also understands earth as earth; having understood earth as earth, he does not conceive of earth, he does not conceive in earth, he does not conceive from earth, he does not conceive ‘earth is mine’, he does not delight in earth.
12. "Này các Tỳ-khưu, Như Lai, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác, cũng biết đất là đất; sau khi biết đất là đất, Ngài không tưởng về đất, không tưởng trong đất, không tưởng từ đất, không tưởng đất là của tôi, không hoan hỷ đất.
Taṃ kissa hetu?
What is the reason for that?
Vì lý do gì?
‘Pariññātantaṃ tathāgatassā’ti vadāmi.
‘It has been fully comprehended by the Tathāgata,’ I say.
Ta nói: 'Điều đó đã được Như Lai liễu tri.'
48
‘‘Āpaṃ…pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ … ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati.
‘‘He understands water… fire… air… beings… devas… Pajāpati… Brahmā… the Ābhassaras… the Subhakiṇhas… the Vehapphalas… the Abhibhū… the sphere of infinite space… the sphere of infinite consciousness… the sphere of nothingness… the sphere of neither perception nor non-perception… what is seen… what is heard… what is sensed… what is cognized… unity… diversity… all… Nibbāna as Nibbāna; having understood Nibbāna as Nibbāna, he does not conceive of Nibbāna, he does not conceive in Nibbāna, he does not conceive from Nibbāna, he does not conceive ‘Nibbāna is mine’, he does not delight in Nibbāna.
"Nước... lửa... gió... các loài hữu tình... các vị trời... Pajāpati... Brahmā... các vị trời Ābhassara... Subhakiṇha... Vehapphala... Abhibhū... không vô biên xứ... thức vô biên xứ... vô sở hữu xứ... phi tưởng phi phi tưởng xứ... điều được thấy... điều được nghe... điều được cảm nhận... điều được nhận thức... sự đồng nhất... sự sai biệt... tất cả... Niết-bàn, Ngài biết Niết-bàn là Niết-bàn; sau khi biết Niết-bàn là Niết-bàn, Ngài không tưởng về Niết-bàn, không tưởng trong Niết-bàn, không tưởng từ Niết-bàn, không tưởng Niết-bàn là của tôi, không hoan hỷ Niết-bàn.
Taṃ kissa hetu?
What is the reason for that?
Vì lý do gì?
‘Pariññātantaṃ tathāgatassā’ti vadāmi.
‘It has been fully comprehended by the Tathāgata,’ I say.
Ta nói: 'Điều đó đã được Như Lai liễu tri.'
49
Tathāgatavasena sattamanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
The section on the seventh analytical stage based on the Tathāgata is concluded.
Kết thúc phần phân loại cảnh giới theo cách thứ bảy, dựa trên Như Lai.
50
13. ‘‘Tathāgatopi, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho pathaviṃ pathavito abhijānāti; pathaviṃ pathavito abhiññāya pathaviṃ na maññati, pathaviyā na maññati, pathavito na maññati, pathaviṃ meti na maññati, pathaviṃ nābhinandati.
13. ‘‘The Tathāgata, O bhikkhus, an Arahant, a Fully Self-Enlightened One, also understands earth as earth; having understood earth as earth, he does not conceive of earth, he does not conceive in earth, he does not conceive from earth, he does not conceive ‘earth is mine’, he does not delight in earth.
13. "Này các Tỳ-khưu, Như Lai, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác, cũng biết đất là đất; sau khi biết đất là đất, Ngài không tưởng về đất, không tưởng trong đất, không tưởng từ đất, không tưởng đất là của tôi, không hoan hỷ đất.
Taṃ kissa hetu?
What is the reason for that?
Vì lý do gì?
‘Nandī* dukkhassa mūla’nti – iti viditvā ‘bhavā jāti bhūtassa jarāmaraṇa’nti.
Having known thus: ‘Delight is the root of suffering,’ and ‘From existence comes birth, and to a born being, old age and death.’
Vì đã biết rằng: 'Hoan hỷ là cội rễ của khổ đau', và 'từ hữu sinh ra sanh, từ hữu tình sanh ra già chết'.
Tasmātiha, bhikkhave, ‘tathāgato sabbaso taṇhānaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti vadāmi.
Therefore, O bhikkhus, I say, ‘The Tathāgata has fully awakened to the unsurpassed perfect self-enlightenment through the utter destruction, fading away, cessation, relinquishment, and giving up of all cravings.’
Do đó, này các Tỳ-khưu, Ta nói: 'Như Lai đã chứng đắc Chánh Đẳng Giác Vô Thượng do sự diệt tận, ly tham, đoạn diệt, từ bỏ, xả ly hoàn toàn mọi ái dục'.
51
‘‘Āpaṃ …pe… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ… ābhassare… subhakiṇhe… vehapphale… abhibhuṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ… diṭṭhaṃ… sutaṃ… mutaṃ… viññātaṃ… ekattaṃ… nānattaṃ… sabbaṃ… nibbānaṃ nibbānato abhijānāti; nibbānaṃ nibbānato abhiññāya nibbānaṃ na maññati, nibbānasmiṃ na maññati, nibbānato na maññati, nibbānaṃ meti na maññati, nibbānaṃ nābhinandati.
‘‘He understands water… fire… air… beings… devas… Pajāpati… Brahmā… the Ābhassaras… the Subhakiṇhas… the Vehapphalas… the Abhibhū… the sphere of infinite space… the sphere of infinite consciousness… the sphere of nothingness… the sphere of neither perception nor non-perception… what is seen… what is heard… what is sensed… what is cognized… unity… diversity… all… Nibbāna as Nibbāna; having understood Nibbāna as Nibbāna, he does not conceive of Nibbāna, he does not conceive in Nibbāna, he does not conceive from Nibbāna, he does not conceive ‘Nibbāna is mine’, he does not delight in Nibbāna.
"Nước... lửa... gió... các loài hữu tình... các vị trời... Pajāpati... Brahmā... các vị trời Ābhassara... Subhakiṇha... Vehapphala... Abhibhū... không vô biên xứ... thức vô biên xứ... vô sở hữu xứ... phi tưởng phi phi tưởng xứ... điều được thấy... điều được nghe... điều được cảm nhận... điều được nhận thức... sự đồng nhất... sự sai biệt... tất cả... Niết-bàn, Ngài biết Niết-bàn là Niết-bàn; sau khi biết Niết-bàn là Niết-bàn, Ngài không tưởng về Niết-bàn, không tưởng trong Niết-bàn, không tưởng từ Niết-bàn, không tưởng Niết-bàn là của tôi, không hoan hỷ Niết-bàn.
Taṃ kissa hetu?
What is the reason for that?
Vì lý do gì?
‘Nandī dukkhassa mūla’nti – iti viditvā ‘bhavā jāti bhūtassa jarāmaraṇa’nti.
Having known thus: ‘Delight is the root of suffering,’ and ‘From existence comes birth, and to a born being, old age and death.’
Vì đã biết rằng: 'Hoan hỷ là cội rễ của khổ đau', và 'từ hữu sinh ra sanh, từ hữu tình sanh ra già chết'.
Tasmātiha, bhikkhave, ‘tathāgato sabbaso taṇhānaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti vadāmī’’ti.
Therefore, O bhikkhus, I say, ‘The Tathāgata has fully awakened to the unsurpassed perfect self-enlightenment through the utter destruction, fading away, cessation, relinquishment, and giving up of all cravings.’’’
Do đó, này các Tỳ-khưu, Ta nói: 'Như Lai đã chứng đắc Chánh Đẳng Giác Vô Thượng do sự diệt tận, ly tham, đoạn diệt, từ bỏ, xả ly hoàn toàn mọi ái dục'."
52
Tathāgatavasena aṭṭhamanayabhūmiparicchedo niṭṭhito.
The section on the eighth analytical stage based on the Tathāgata is concluded.
Kết thúc phần phân loại cảnh giới theo cách thứ tám, dựa trên Như Lai.
53
Idamavoca bhagavā.
This is what the Blessed One said.
Thế Tôn đã thuyết giảng điều này.
Na te bhikkhū* bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
Those bhikkhus did not delight in the Blessed One’s words.
Các Tỳ-khưu ấy không hoan hỷ lời Thế Tôn đã thuyết.
54
Mūlapariyāyasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.
The Mūlapariyāya Sutta, the first, is concluded.
Kinh Mūlapariyāya chấm dứt, thứ nhất.
55
2. Sabbāsavasuttaṃ
2. Sabbāsava Sutta
2. Kinh Sabbāsava
56
14. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme.
14. Thus have I heard—On one occasion the Blessed One was dwelling in Sāvatthī at Jeta Grove, in Anāthapiṇḍika’s Park.
14. Tôi nghe như vầy: Một thời, Thế Tôn trú ở Sāvatthī, tại Jetavana, khu vườn của Anāthapiṇḍika.
Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti.
There the Blessed One addressed the bhikkhus, saying: ‘‘Bhikkhus!’’
Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỳ-khưu: "Này các Tỳ-khưu!"
‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.
‘‘Venerable Sir,’’ those bhikkhus replied to the Blessed One.
"Bạch Thế Tôn," các Tỳ-khưu ấy vâng đáp Thế Tôn.
Bhagavā etadavoca – ‘‘sabbāsavasaṃvarapariyāyaṃ vo, bhikkhave, desessāmi.
The Blessed One spoke thus: ‘‘I will teach you, O bhikkhus, the discourse on the restraint of all āsavas.
Thế Tôn nói như sau: "Này các Tỳ-khưu, Ta sẽ thuyết giảng cho các ông phương pháp phòng hộ tất cả các lậu hoặc.
Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī’’ti.
Listen to it, attend carefully, I will speak.’’
Hãy lắng nghe điều ấy, hãy chú ý kỹ, Ta sẽ thuyết giảng."
‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.
‘‘Yes, Venerable Sir,’’ those bhikkhus replied to the Blessed One.
"Thưa vâng, bạch Thế Tôn," các Tỳ-khưu ấy vâng đáp Thế Tôn.
Bhagavā etadavoca –
The Blessed One spoke thus:
Thế Tôn nói như sau:
57
15. ‘‘Jānato ahaṃ, bhikkhave, passato āsavānaṃ khayaṃ vadāmi, no ajānato no apassato.
15. ‘‘I declare, O bhikkhus, the destruction of the āsavas for one who knows and sees, not for one who does not know and does not see.
15. "Này các Tỳ-khưu, Ta nói về sự đoạn tận các lậu hoặc cho người biết, cho người thấy, chứ không phải cho người không biết, không thấy.
Kiñca, bhikkhave, jānato kiñca passato āsavānaṃ khayaṃ vadāmi?
And what, O bhikkhus, knowing what, seeing what, do I declare the destruction of the āsavas?
Và này các Tỳ-khưu, Ta nói về sự đoạn tận các lậu hoặc cho người biết điều gì, cho người thấy điều gì?
Yoniso ca manasikāraṃ ayoniso ca manasikāraṃ.
It is right attention (yoniso manasikāra) and wrong attention (ayoniso manasikāra).
Sự tác ý như lý và sự tác ý phi lý.
Ayoniso, bhikkhave, manasikaroto anuppannā ceva āsavā uppajjanti, uppannā ca āsavā pavaḍḍhanti; yoniso ca kho, bhikkhave, manasikaroto anuppannā ceva āsavā na uppajjanti, uppannā ca āsavā pahīyanti.
For one attending wrongly, O bhikkhus, unarisen āsavas arise, and arisen āsavas increase; but for one attending rightly, O bhikkhus, unarisen āsavas do not arise, and arisen āsavas are abandoned.
Này các Tỳ-khưu, khi tác ý phi lý, các lậu hoặc chưa sanh sẽ sanh khởi, và các lậu hoặc đã sanh sẽ tăng trưởng; còn này các Tỳ-khưu, khi tác ý như lý, các lậu hoặc chưa sanh sẽ không sanh khởi, và các lậu hoặc đã sanh sẽ được đoạn trừ.
58
16. ‘‘Atthi, bhikkhave, āsavā dassanā pahātabbā, atthi āsavā saṃvarā pahātabbā, atthi āsavā paṭisevanā pahātabbā, atthi āsavā adhivāsanā pahātabbā, atthi āsavā parivajjanā pahātabbā, atthi āsavā vinodanā pahātabbā, atthi āsavā bhāvanā pahātabbā.
16. ‘‘There are āsavas, O bhikkhus, to be abandoned by seeing; there are āsavas to be abandoned by restraint; there are āsavas to be abandoned by proper use; there are āsavas to be abandoned by endurance; there are āsavas to be abandoned by avoidance; there are āsavas to be abandoned by dispelling; there are āsavas to be abandoned by development.
16. "Này các Tỳ-khưu, có những lậu hoặc phải đoạn trừ bằng cách quán kiến, có những lậu hoặc phải đoạn trừ bằng cách phòng hộ, có những lậu hoặc phải đoạn trừ bằng cách thọ dụng, có những lậu hoặc phải đoạn trừ bằng cách kham nhẫn, có những lậu hoặc phải đoạn trừ bằng cách tránh né, có những lậu hoặc phải đoạn trừ bằng cách loại trừ, có những lậu hoặc phải đoạn trừ bằng cách tu tập.
59
Dassanā pahātabbāsavā
Āsavas to be abandoned by seeing
Các lậu hoặc phải đoạn trừ bằng cách quán kiến
60
17. ‘‘Katame ca, bhikkhave, āsavā dassanā pahātabbā?
17. ‘‘And what, O bhikkhus, are the āsavas to be abandoned by seeing?
17. "Và này các Tỳ-khưu, những lậu hoặc nào phải đoạn trừ bằng cách quán kiến?
Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano – ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto – manasikaraṇīye dhamme nappajānāti, amanasikaraṇīye dhamme nappajānāti.
Here, O bhikkhus, an uninstructed ordinary person—one who is not seeing the noble ones, unskilled in the Dhamma of the noble ones, undisciplined in the Dhamma of the noble ones; not seeing the true men, unskilled in the Dhamma of the true men, undisciplined in the Dhamma of the true men—does not understand the things that should be attended to, and does not understand the things that should not be attended to.
Ở đây, này các Tỳ-khưu, phàm phu vô văn, không thấy các bậc Thánh, không thông thạo Pháp của các bậc Thánh, không được huấn luyện trong Pháp của các bậc Thánh; không thấy các bậc Chân nhân, không thông thạo Pháp của các bậc Chân nhân, không được huấn luyện trong Pháp của các bậc Chân nhân — vị ấy không biết những pháp nên tác ý, không biết những pháp không nên tác ý.
So manasikaraṇīye dhamme appajānanto amanasikaraṇīye dhamme appajānanto, ye dhammā na manasikaraṇīyā, te dhamme manasi karoti, ye dhammā manasikaraṇīyā te dhamme na manasi karoti.
Not understanding the things that should be attended to and not understanding the things that should not be attended to, he attends to those things that should not be attended to, and he does not attend to those things that should be attended to.
Vì không biết những pháp nên tác ý, không biết những pháp không nên tác ý, vị ấy tác ý những pháp không nên tác ý, và không tác ý những pháp nên tác ý.
61
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā na manasikaraṇīyā ye dhamme manasi karoti?
‘‘And what, O bhikkhus, are the things that should not be attended to, which he attends to?
"Và này các Tỳ-khưu, những pháp nào không nên tác ý mà vị ấy lại tác ý?
Yassa, bhikkhave, dhamme manasikaroto anuppanno vā kāmāsavo uppajjati, uppanno vā kāmāsavo pavaḍḍhati; anuppanno vā bhavāsavo uppajjati, uppanno vā bhavāsavo pavaḍḍhati; anuppanno vā avijjāsavo uppajjati, uppanno vā avijjāsavo pavaḍḍhati – ime dhammā na manasikaraṇīyā ye dhamme manasi karoti.
When, O bhikkhus, by attending to certain things, an unarisen āsava of sensuality arises, or an arisen āsava of sensuality increases; an unarisen āsava of existence arises, or an arisen āsava of existence increases; an unarisen āsava of ignorance arises, or an arisen āsava of ignorance increases—these are the things that should not be attended to, which he attends to.
Này các Tỳ-khưu, những pháp mà khi tác ý chúng, lậu hoặc dục (kāmāsava) chưa sanh sẽ sanh khởi, hoặc lậu hoặc dục đã sanh sẽ tăng trưởng; lậu hoặc hữu (bhavāsava) chưa sanh sẽ sanh khởi, hoặc lậu hoặc hữu đã sanh sẽ tăng trưởng; lậu hoặc vô minh (avijjāsava) chưa sanh sẽ sanh khởi, hoặc lậu hoặc vô minh đã sanh sẽ tăng trưởng – những pháp này là những pháp không nên tác ý mà vị ấy lại tác ý.
62
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā manasikaraṇīyā ye dhamme na manasi karoti?
"Bhikkhus, what are the things that should be properly attended to, which one does not properly attend to?
“Này các Tỳ-kheo, những pháp nào cần tác ý mà người ta không tác ý?
Yassa, bhikkhave, dhamme manasikaroto anuppanno vā kāmāsavo na uppajjati, uppanno vā kāmāsavo pahīyati; anuppanno vā bhavāsavo na uppajjati, uppanno vā bhavāsavo pahīyati; anuppanno vā avijjāsavo na uppajjati, uppanno vā avijjāsavo pahīyati – ime dhammā manasikaraṇīyā ye dhamme na manasi karoti.
Bhikkhus, when one attends to certain things, unarisen sensual defilements (kāmāsava) do not arise, and arisen sensual defilements are abandoned; unarisen defilements of becoming (bhavāsava) do not arise, and arisen defilements of becoming are abandoned; unarisen defilements of ignorance (avijjāsava) do not arise, and arisen defilements of ignorance are abandoned – these are the things that should be properly attended to, which one does not properly attend to."
Này các Tỳ-kheo, khi tác ý đến những pháp nào, lậu hoặc dục (kāmāsava) chưa sanh sẽ không sanh, lậu hoặc dục đã sanh sẽ được đoạn trừ; lậu hoặc hữu (bhavāsava) chưa sanh sẽ không sanh, lậu hoặc hữu đã sanh sẽ được đoạn trừ; lậu hoặc vô minh (avijjāsava) chưa sanh sẽ không sanh, lậu hoặc vô minh đã sanh sẽ được đoạn trừ – những pháp này là những pháp cần tác ý mà người ta không tác ý.
63
‘‘Tassa amanasikaraṇīyānaṃ dhammānaṃ manasikārā manasikaraṇīyānaṃ dhammānaṃ amanasikārā anuppannā ceva āsavā uppajjanti uppannā ca āsavā pavaḍḍhanti.
"Through attending to things that should not be properly attended to and not attending to things that should be properly attended to, unarisen defilements arise, and arisen defilements increase in that individual."
Do tác ý đến những pháp không cần tác ý, và không tác ý đến những pháp cần tác ý, các lậu hoặc chưa sanh sẽ sanh khởi và các lậu hoặc đã sanh sẽ tăng trưởng.
64
18. ‘‘So evaṃ ayoniso manasi karoti – ‘ahosiṃ nu kho ahaṃ atītamaddhānaṃ?
18. "He attends improperly thus: 'Did I exist in the past?
18. Người ấy tác ý một cách không như lý (ayoniso manasikāra) như sau: ‘Trong thời quá khứ, ta có hiện hữu chăng?
Na nu kho ahosiṃ atītamaddhānaṃ?
Did I not exist in the past?
Trong thời quá khứ, ta không hiện hữu chăng?
Kiṃ nu kho ahosiṃ atītamaddhānaṃ?
What was I in the past?
Trong thời quá khứ, ta đã là gì chăng?
Kathaṃ nu kho ahosiṃ atītamaddhānaṃ?
How was I in the past?
Trong thời quá khứ, ta đã là như thế nào chăng?
Kiṃ hutvā kiṃ ahosiṃ nu kho ahaṃ atītamaddhānaṃ?
Having been what, what was I in the past?
Trong thời quá khứ, ta đã là gì rồi trở thành gì chăng?’
Bhavissāmi nu kho ahaṃ anāgatamaddhānaṃ?
Will I exist in the future?
Hoặc: ‘Trong thời vị lai, ta sẽ hiện hữu chăng?
Na nu kho bhavissāmi anāgatamaddhānaṃ?
Will I not exist in the future?
Trong thời vị lai, ta sẽ không hiện hữu chăng?
Kiṃ nu kho bhavissāmi anāgatamaddhānaṃ?
What will I be in the future?
Trong thời vị lai, ta sẽ là gì chăng?
Kathaṃ nu kho bhavissāmi anāgatamaddhānaṃ?
How will I be in the future?
Trong thời vị lai, ta sẽ là như thế nào chăng?
Kiṃ hutvā kiṃ bhavissāmi nu kho ahaṃ anāgatamaddhāna’nti?
Having been what, what will I be in the future?'
Trong thời vị lai, ta sẽ là gì rồi trở thành gì chăng?’
Etarahi vā paccuppannamaddhānaṃ* ajjhattaṃ kathaṃkathī hoti – ‘ahaṃ nu khosmi?
Or at present, in this current life, he is perplexed within himself: 'Do I exist?
Hoặc trong thời hiện tại, người ấy hoài nghi trong nội tâm rằng: ‘Ta có hiện hữu chăng?
No nu khosmi?
Do I not exist?
Ta không hiện hữu chăng?
Kiṃ nu khosmi?
What am I?
Ta là gì chăng?
Kathaṃ nu khosmi?
How am I?
Ta là như thế nào chăng?
Ayaṃ nu kho satto kuto āgato?
Where did this being come from?
Chúng sanh này từ đâu đến chăng?
So kuhiṃ gāmī bhavissatī’ti?
Where will it go?'"
Nó sẽ đi về đâu chăng?’
65
19. ‘‘Tassa evaṃ ayoniso manasikaroto channaṃ diṭṭhīnaṃ aññatarā diṭṭhi uppajjati.
19. "When one attends improperly in this way, one of six wrong views arises in him.
19. Khi người ấy tác ý một cách không như lý như vậy, một trong sáu tà kiến sẽ sanh khởi.
‘Atthi me attā’ti vā assa* saccato thetato diṭṭhi uppajjati; ‘natthi me attā’ti vā assa saccato thetato diṭṭhi uppajjati; ‘attanāva attānaṃ sañjānāmī’ti vā assa saccato thetato diṭṭhi uppajjati; ‘attanāva anattānaṃ sañjānāmī’ti vā assa saccato thetato diṭṭhi uppajjati; ‘anattanāva attānaṃ sañjānāmī’ti vā assa saccato thetato diṭṭhi uppajjati; atha vā panassa evaṃ diṭṭhi hoti – ‘yo me ayaṃ attā vado vedeyyo tatra tatra kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipākaṃ paṭisaṃvedeti so kho pana me ayaṃ attā nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo sassatisamaṃ tatheva ṭhassatī’ti.
The view 'I have a self' arises in him as true and fixed; or the view 'I have no self' arises in him as true and fixed; or the view 'I perceive self by self' arises in him as true and fixed; or the view 'I perceive non-self by self' arises in him as true and fixed; or the view 'I perceive self by non-self' arises in him as true and fixed; or else he holds the view: 'This self of mine, which speaks and feels, experiences the results of good and bad deeds here and there; this self of mine is permanent, steadfast, eternal, not subject to change, and will remain just as it is for eternity.'
Hoặc tà kiến ‘Có một tự ngã của ta’ sanh khởi nơi người ấy một cách chân thật, kiên cố; hoặc tà kiến ‘Không có một tự ngã của ta’ sanh khởi nơi người ấy một cách chân thật, kiên cố; hoặc tà kiến ‘Ta tự nhận biết tự ngã’ sanh khởi nơi người ấy một cách chân thật, kiên cố; hoặc tà kiến ‘Ta nhận biết phi tự ngã bằng tự ngã’ sanh khởi nơi người ấy một cách chân thật, kiên cố; hoặc tà kiến ‘Ta nhận biết tự ngã bằng phi tự ngã’ sanh khởi nơi người ấy một cách chân thật, kiên cố; hoặc tà kiến của người ấy là: ‘Tự ngã này của ta, cái mà nói năng, cảm nhận, thọ hưởng quả báo của các nghiệp thiện ác ở đây và ở đó, tự ngã này của ta là thường còn, kiên cố, vĩnh cửu, không biến đổi, nó sẽ tồn tại mãi mãi như vậy’.
Idaṃ vuccati, bhikkhave, diṭṭhigataṃ diṭṭhigahanaṃ diṭṭhikantāraṃ diṭṭhivisūkaṃ diṭṭhivipphanditaṃ diṭṭhisaṃyojanaṃ.
This, bhikkhus, is called a thicket of views, a wilderness of views, a contortion of views, a vacillation of views, a fetter of views.
Này các Tỳ-kheo, điều này được gọi là diṭṭhigata (tà kiến), diṭṭhigahana (rừng rậm tà kiến), diṭṭhikantāra (sa mạc tà kiến), diṭṭhivisūka (gai nhọn tà kiến), diṭṭhivipphandita (sự dao động của tà kiến), diṭṭhisaṃyojana (kiết sử tà kiến).
Diṭṭhisaṃyojanasaṃyutto, bhikkhave, assutavā puthujjano na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi; ‘na parimuccati dukkhasmā’ti vadāmi.
Bound by the fetter of views, bhikkhus, the untaught ordinary person is not freed from birth, aging, death, sorrow, lamentation, pain, distress, and despair; I say he is not freed from suffering."
Này các Tỳ-kheo, phàm phu vô văn (assutavā puthujjano) bị kiết sử tà kiến trói buộc, không thoát khỏi sanh, lão, tử, sầu, bi, khổ, ưu, não; ta nói rằng người ấy không thoát khỏi khổ.
66
20. ‘‘Sutavā ca kho, bhikkhave, ariyasāvako – ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto, sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto – manasikaraṇīye dhamme pajānāti amanasikaraṇīye dhamme pajānāti.
20. "But, bhikkhus, the well-taught noble disciple – one who sees the noble ones, is skilled in the Dhamma of the noble ones, well-trained in the Dhamma of the noble ones; one who sees the good people, is skilled in the Dhamma of the good people, well-trained in the Dhamma of the good people – understands the things that should be properly attended to and understands the things that should not be properly attended to.
20. Này các Tỳ-kheo, còn vị Thánh đệ tử có học (sutavā ariyasāvako) – đã thấy các bậc Thánh, thông hiểu Pháp của các bậc Thánh, được huấn luyện tốt trong Pháp của các bậc Thánh; đã thấy các bậc Chân nhân, thông hiểu Pháp của các bậc Chân nhân, được huấn luyện tốt trong Pháp của các bậc Chân nhân – vị ấy biết rõ những pháp cần tác ý, biết rõ những pháp không cần tác ý.
So manasikaraṇīye dhamme pajānanto amanasikaraṇīye dhamme pajānanto ye dhammā na manasikaraṇīyā te dhamme na manasi karoti, ye dhammā manasikaraṇīyā te dhamme manasi karoti.
Understanding the things that should be properly attended to and understanding the things that should not be properly attended to, he does not properly attend to those things that should not be properly attended to, and he properly attends to those things that should be properly attended to."
Vị ấy, vì biết rõ những pháp cần tác ý và biết rõ những pháp không cần tác ý, nên không tác ý đến những pháp không cần tác ý, và tác ý đến những pháp cần tác ý.
67
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā na manasikaraṇīyā ye dhamme na manasi karoti?
"Bhikkhus, what are the things that should not be properly attended to, which one does not properly attend to?
“Này các Tỳ-kheo, những pháp nào không cần tác ý mà người ấy không tác ý?
Yassa, bhikkhave, dhamme manasikaroto anuppanno vā kāmāsavo uppajjati, uppanno vā kāmāsavo pavaḍḍhati; anuppanno vā bhavāsavo uppajjati, uppanno vā bhavāsavo pavaḍḍhati; anuppanno vā avijjāsavo uppajjati, uppanno vā avijjāsavo pavaḍḍhati – ime dhammā na manasikaraṇīyā, ye dhamme na manasi karoti.
Bhikkhus, when one attends to certain things, unarisen sensual defilements arise, and arisen sensual defilements increase; unarisen defilements of becoming arise, and arisen defilements of becoming increase; unarisen defilements of ignorance arise, and arisen defilements of ignorance increase – these are the things that should not be properly attended to, which one does not properly attend to."
Này các Tỳ-kheo, khi tác ý đến những pháp nào, lậu hoặc dục chưa sanh sẽ sanh khởi, lậu hoặc dục đã sanh sẽ tăng trưởng; lậu hoặc hữu chưa sanh sẽ sanh khởi, lậu hoặc hữu đã sanh sẽ tăng trưởng; lậu hoặc vô minh chưa sanh sẽ sanh khởi, lậu hoặc vô minh đã sanh sẽ tăng trưởng – những pháp này là những pháp không cần tác ý, mà người ấy không tác ý.
68
‘‘Katame ca, bhikkhave, dhammā manasikaraṇīyā ye dhamme manasi karoti?
"Bhikkhus, what are the things that should be properly attended to, which one properly attends to?
“Này các Tỳ-kheo, những pháp nào cần tác ý mà người ấy tác ý?
Yassa, bhikkhave, dhamme manasikaroto anuppanno vā kāmāsavo na uppajjati, uppanno vā kāmāsavo pahīyati; anuppanno vā bhavāsavo na uppajjati, uppanno vā bhavāsavo pahīyati; anuppanno vā avijjāsavo na uppajjati, uppanno vā avijjāsavo pahīyati – ime dhammā manasikaraṇīyā ye dhamme manasi karoti.
Bhikkhus, when one attends to certain things, unarisen sensual defilements do not arise, and arisen sensual defilements are abandoned; unarisen defilements of becoming do not arise, and arisen defilements of becoming are abandoned; unarisen defilements of ignorance do not arise, and arisen defilements of ignorance are abandoned – these are the things that should be properly attended to, which one properly attends to."
Này các Tỳ-kheo, khi tác ý đến những pháp nào, lậu hoặc dục chưa sanh sẽ không sanh, lậu hoặc dục đã sanh sẽ được đoạn trừ; lậu hoặc hữu chưa sanh sẽ không sanh, lậu hoặc hữu đã sanh sẽ được đoạn trừ; lậu hoặc vô minh chưa sanh sẽ không sanh, lậu hoặc vô minh đã sanh sẽ được đoạn trừ – những pháp này là những pháp cần tác ý mà người ấy tác ý.
69
‘‘Tassa amanasikaraṇīyānaṃ dhammānaṃ amanasikārā manasikaraṇīyānaṃ dhammānaṃ manasikārā anuppannā ceva āsavā na uppajjanti, uppannā ca āsavā pahīyanti.
"Through not attending to things that should not be properly attended to and attending to things that should be properly attended to, unarisen defilements do not arise, and arisen defilements are abandoned."
Do không tác ý đến những pháp không cần tác ý, và tác ý đến những pháp cần tác ý, các lậu hoặc chưa sanh sẽ không sanh khởi và các lậu hoặc đã sanh sẽ được đoạn trừ.
70
21. ‘‘So ‘idaṃ dukkha’nti yoniso manasi karoti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yoniso manasi karoti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yoniso manasi karoti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yoniso manasi karoti.
21. "He properly attends: 'This is suffering'; he properly attends: 'This is the origin of suffering'; he properly attends: 'This is the cessation of suffering'; he properly attends: 'This is the path leading to the cessation of suffering.'
21. Vị ấy tác ý một cách như lý (yoniso manasikāra): ‘Đây là Khổ’, tác ý một cách như lý: ‘Đây là Khổ tập’, tác ý một cách như lý: ‘Đây là Khổ diệt’, tác ý một cách như lý: ‘Đây là con đường đưa đến Khổ diệt’.
Tassa evaṃ yoniso manasikaroto tīṇi saṃyojanāni pahīyanti – sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, sīlabbataparāmāso.
When he attends properly in this way, three fetters are abandoned in him: personality view (sakkāyadiṭṭhi), doubt (vicikicchā), and clinging to rules and observances (sīlabbataparāmāso).
Khi vị ấy tác ý một cách như lý như vậy, ba kiết sử được đoạn trừ: thân kiến (sakkāyadiṭṭhi), hoài nghi (vicikicchā), và chấp thủ giới cấm (sīlabbataparāmāso).
Ime vuccanti, bhikkhave, āsavā dassanā pahātabbā.
These, bhikkhus, are called defilements to be abandoned by seeing (dassanā pahātabbā)."
Này các Tỳ-kheo, những lậu hoặc này được gọi là những lậu hoặc cần được đoạn trừ bằng sự thấy (dassanā pahātabbā).
71
Saṃvarā pahātabbāsavā
Defilements to be Abandoned by Restraint
Các lậu hoặc cần đoạn trừ bằng sự phòng hộ
72
22. ‘‘Katame ca, bhikkhave, āsavā saṃvarā pahātabbā?
22. "Bhikkhus, what are the defilements to be abandoned by restraint (saṃvarā pahātabbā)?
22. Này các Tỳ-kheo, những lậu hoặc nào cần được đoạn trừ bằng sự phòng hộ (saṃvarā pahātabbā)?
Idha, bhikkhave, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso cakkhundriyasaṃvarasaṃvuto viharati.
Here, bhikkhus, a bhikkhu lives restrained with the restraint of the eye faculty, reflecting properly.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo sống phòng hộ các căn, sau khi suy xét một cách như lý, phòng hộ nhãn căn.
Yañhissa, bhikkhave, cakkhundriyasaṃvaraṃ asaṃvutassa viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, cakkhundriyasaṃvaraṃ saṃvutassa viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti.
Bhikkhus, those defilements, vexations, and fevers that would arise in him if he lived unrestrained with the restraint of the eye faculty, do not arise in him when he lives restrained with the restraint of the eye faculty.
Này các Tỳ-kheo, những lậu hoặc, những phiền não và những sự bức bách sẽ sanh khởi nơi người ấy khi sống không phòng hộ nhãn căn, thì khi sống phòng hộ nhãn căn, những lậu hoặc, những phiền não và những sự bức bách ấy sẽ không sanh khởi.
Paṭisaṅkhā yoniso sotindriyasaṃvarasaṃvuto viharati…pe… ghānindriyasaṃvarasaṃvuto viharati…pe… jivhindriyasaṃvarasaṃvuto viharati…pe… kāyindriyasaṃvarasaṃvuto viharati…pe… manindriyasaṃvarasaṃvuto viharati.
He lives restrained with the restraint of the ear faculty, reflecting properly... with the restraint of the nose faculty... with the restraint of the tongue faculty... with the restraint of the body faculty... with the restraint of the mind faculty.
Sau khi suy xét một cách như lý, vị ấy sống phòng hộ nhĩ căn… (tương tự) … sống phòng hộ tỷ căn… (tương tự) … sống phòng hộ thiệt căn… (tương tự) … sống phòng hộ thân căn… (tương tự) … sống phòng hộ ý căn.
Yañhissa, bhikkhave, manindriyasaṃvaraṃ asaṃvutassa viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, manindriyasaṃvaraṃ saṃvutassa viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti.
Bhikkhus, those defilements, vexations, and fevers that would arise in him if he lived unrestrained with the restraint of the mind faculty, do not arise in him when he lives restrained with the restraint of the mind faculty.
Này các Tỳ-kheo, những lậu hoặc, những phiền não và những sự bức bách sẽ sanh khởi nơi người ấy khi sống không phòng hộ ý căn, thì khi sống phòng hộ ý căn, những lậu hoặc, những phiền não và những sự bức bách ấy sẽ không sanh khởi.
73
‘‘Yañhissa, bhikkhave, saṃvaraṃ asaṃvutassa viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, saṃvaraṃ saṃvutassa viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti.
Bhikkhus, those defilements, vexations, and fevers that would arise in him if he lived unrestrained by restraint, do not arise in him when he lives restrained by restraint.
Này các Tỳ-kheo, những lậu hoặc, những phiền não và những sự bức bách sẽ sanh khởi nơi người ấy khi sống không phòng hộ các căn, thì khi sống phòng hộ các căn, những lậu hoặc, những phiền não và những sự bức bách ấy sẽ không sanh khởi.
Ime vuccanti, bhikkhave, āsavā saṃvarā pahātabbā.
These, bhikkhus, are called defilements to be abandoned by restraint."
Này các Tỳ-kheo, những lậu hoặc này được gọi là những lậu hoặc cần được đoạn trừ bằng sự phòng hộ.
74
Paṭisevanā pahātabbāsavā
Defilements to be Abandoned by Use
Các lậu hoặc cần đoạn trừ bằng sự thọ dụng
75
23. ‘‘Katame ca, bhikkhave, āsavā paṭisevanā pahātabbā?
23. "Bhikkhus, what are the defilements to be abandoned by proper use (paṭisevanā pahātabbā)?
23. Này các Tỳ-kheo, những lậu hoặc nào cần được đoạn trừ bằng sự thọ dụng (paṭisevanā pahātabbā)?
Idha, bhikkhave, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso cīvaraṃ paṭisevati – ‘yāvadeva sītassa paṭighātāya, uṇhassa paṭighātāya, ḍaṃsamakasavātātapasarīṃsapa-* samphassānaṃ paṭighātāya, yāvadeva hirikopīnappaṭicchādanatthaṃ’.
Here, bhikkhus, a bhikkhu reflects wisely and uses robes—only to ward off cold, to ward off heat, to ward off the touch of gnats, mosquitoes, wind, sun, and creeping things, and only for the purpose of covering one's nakedness.
Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Tỳ-khưu quán xét một cách có tác ý mà thọ dụng y áo – ‘chỉ để ngăn ngừa cái lạnh, ngăn ngừa cái nóng, ngăn ngừa sự xúc chạm của ruồi, muỗi, gió, nắng, rắn rết, chỉ để che đậy sự xấu hổ’.
76
‘‘Paṭisaṅkhā yoniso piṇḍapātaṃ paṭisevati – ‘neva davāya, na madāya, na maṇḍanāya, na vibhūsanāya, yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāya, vihiṃsūparatiyā, brahmacariyānuggahāya, iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi navañca vedanaṃ na uppādessāmi, yātrā ca me bhavissati anavajjatā ca phāsuvihāro ca’* .
‘‘Reflecting wisely, he partakes of almsfood—not for sport, not for indulgence, not for adornment, not for beautification, but only for the maintenance and sustenance of this body, for the cessation of harm, for the furtherance of the holy life, reflecting: ‘Thus I shall ward off old painful feelings and shall not arouse new painful feelings, and there will be for me subsistence, blamelessness, and a comfortable abiding.’
‘‘Quán xét một cách có tác ý mà thọ dụng vật thực khất thực – ‘không phải để vui chơi, không phải để kiêu mạn, không phải để trang sức, không phải để tô điểm, mà chỉ để duy trì và nuôi sống thân này, để chấm dứt sự hành hạ, để hỗ trợ đời sống Phạm hạnh, để ta diệt trừ cảm thọ cũ và không phát sinh cảm thọ mới, để ta có sự sống và không có lỗi, và để sống an lạc’.
77
‘‘Paṭisaṅkhā yoniso senāsanaṃ paṭisevati – ‘yāvadeva sītassa paṭighātāya, uṇhassa paṭighātāya, ḍaṃsamakasavātātapasarīṃsapasamphassānaṃ paṭighātāya, yāvadeva utuparissayavinodanapaṭisallānārāmatthaṃ’.
‘‘Reflecting wisely, he uses lodging—only to ward off cold, to ward off heat, to ward off the touch of gnats, mosquitoes, wind, sun, and creeping things, and only for the purpose of dispelling seasonal dangers and for enjoying seclusion.
‘‘Quán xét một cách có tác ý mà thọ dụng chỗ ở – ‘chỉ để ngăn ngừa cái lạnh, ngăn ngừa cái nóng, ngăn ngừa sự xúc chạm của ruồi, muỗi, gió, nắng, rắn rết, chỉ để xua tan những nguy hiểm của thời tiết và để an trú trong sự độc cư’.
78
‘‘Paṭisaṅkhā yoniso gilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ paṭisevati – ‘yāvadeva uppannānaṃ veyyābādhikānaṃ vedanānaṃ paṭighātāya, abyābajjhaparamatāya’* .
‘‘Reflecting wisely, he uses requisites for the sick and medicine—only to ward off painful feelings that have arisen, and for the utmost freedom from affliction.
‘‘Quán xét một cách có tác ý mà thọ dụng thuốc men và vật dụng chữa bệnh – ‘chỉ để ngăn ngừa những cảm thọ bệnh hoạn đã phát sinh, để đạt đến sự không bệnh tối thượng’.
79
‘‘Yañhissa, bhikkhave, appaṭisevato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, paṭisevato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti.
‘‘Whatever āsavas, vexations, and fevers might arise in him if he did not use these, bhikkhus, those āsavas, vexations, and fevers do not arise in him when he uses them.
Này các Tỳ-khưu, nếu Tỳ-khưu ấy không thọ dụng, thì các lậu hoặc, sự phiền não và sự khổ não có thể phát sinh; nhưng khi thọ dụng, thì các lậu hoặc, sự phiền não và sự khổ não ấy không còn nữa.
Ime vuccanti, bhikkhave, āsavā paṭisevanā pahātabbā.
These, bhikkhus, are called the āsavas to be abandoned by using.
Này các Tỳ-khưu, những lậu hoặc này được gọi là các lậu hoặc cần phải đoạn trừ bằng sự thọ dụng.
80
Adhivāsanā pahātabbāsavā
The āsavas to be abandoned by endurance
Các lậu hoặc cần phải đoạn trừ bằng sự kham nhẫn
81
24. ‘‘Katame ca, bhikkhave, āsavā adhivāsanā pahātabbā?
24. ‘‘And what, bhikkhus, are the āsavas to be abandoned by endurance?
24. ‘‘Này các Tỳ-khưu, những lậu hoặc nào cần phải đoạn trừ bằng sự kham nhẫn?
Idha, bhikkhave, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso khamo hoti sītassa uṇhassa, jighacchāya pipāsāya.
Here, bhikkhus, a bhikkhu reflects wisely and is able to endure cold and heat, hunger and thirst.
Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Tỳ-khưu quán xét một cách có tác ý mà kham nhẫn được cái lạnh, cái nóng, sự đói, sự khát.
Ḍaṃsamakasavātātapasarīṃsapasamphassānaṃ, duruttānaṃ durāgatānaṃ vacanapathānaṃ, uppannānaṃ sārīrikānaṃ vedanānaṃ dukkhānaṃ tibbānaṃ* kharānaṃ kaṭukānaṃ asātānaṃ amanāpānaṃ pāṇaharānaṃ adhivāsakajātiko hoti.
He is of a disposition to endure the touch of gnats, mosquitoes, wind, sun, and creeping things; ill-spoken, ill-conveyed words; and painful, sharp, severe, agonizing, disagreeable, unwelcome, life-threatening bodily feelings that have arisen.
Sự xúc chạm của ruồi, muỗi, gió, nắng, rắn rết; những lời nói thô tục, những lời nói khó nghe; những cảm thọ thân thể đã phát sinh, đau đớn, dữ dội, cay nghiệt, khó chịu, bất mãn, và có thể đoạt mạng sống, vị ấy là người có bản chất kham nhẫn.
82
‘‘Yañhissa, bhikkhave, anadhivāsayato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, adhivāsayato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti.
‘‘Whatever āsavas, vexations, and fevers might arise in him if he did not endure, bhikkhus, those āsavas, vexations, and fevers do not arise in him when he endures.
‘‘Này các Tỳ-khưu, nếu Tỳ-khưu ấy không kham nhẫn, thì các lậu hoặc, sự phiền não và sự khổ não có thể phát sinh; nhưng khi kham nhẫn, thì các lậu hoặc, sự phiền não và sự khổ não ấy không còn nữa.
Ime vuccanti, bhikkhave, āsavā adhivāsanā pahātabbā.
These, bhikkhus, are called the āsavas to be abandoned by endurance.
Này các Tỳ-khưu, những lậu hoặc này được gọi là các lậu hoặc cần phải đoạn trừ bằng sự kham nhẫn.
83
Parivajjanā pahātabbāsavā
The āsavas to be abandoned by avoidance
Các lậu hoặc cần phải đoạn trừ bằng sự tránh né
84
25. ‘‘Katame ca, bhikkhave, āsavā parivajjanā pahātabbā?
25. ‘‘And what, bhikkhus, are the āsavas to be abandoned by avoidance?
25. ‘‘Này các Tỳ-khưu, những lậu hoặc nào cần phải đoạn trừ bằng sự tránh né?
Idha, bhikkhave, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso caṇḍaṃ hatthiṃ parivajjeti, caṇḍaṃ assaṃ parivajjeti, caṇḍaṃ goṇaṃ parivajjeti, caṇḍaṃ kukkuraṃ parivajjeti, ahiṃ khāṇuṃ kaṇṭakaṭṭhānaṃ sobbhaṃ papātaṃ candanikaṃ oḷigallaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu reflects wisely and avoids a mad elephant, avoids a mad horse, avoids a mad bull, avoids a mad dog, a snake, a tree-stump, a thorny thicket, a pit, a precipice, a dirty ditch, and a cesspool.
Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Tỳ-khưu quán xét một cách có tác ý mà tránh né voi dữ, tránh né ngựa dữ, tránh né bò dữ, tránh né chó dữ, rắn, gốc cây, nơi có gai, hố sâu, vực thẳm, cống rãnh, hố phân.
Yathārūpe anāsane nisinnaṃ yathārūpe agocare carantaṃ yathārūpe pāpake mitte bhajantaṃ viññū sabrahmacārī pāpakesu ṭhānesu okappeyyuṃ, so tañca anāsanaṃ tañca agocaraṃ te ca pāpake mitte paṭisaṅkhā yoniso parivajjeti.
If wise companions in the holy life might infer bad things about him from his sitting in such an unsuitable place, or wandering in such an unsuitable range, or associating with such evil friends, then he reflects wisely and avoids that unsuitable place, that unsuitable range, and those evil friends.
Những nơi không thích hợp để ngồi, những nơi không thích hợp để đi khất thực, những bạn bè xấu ác mà các vị đồng Phạm hạnh có trí tuệ có thể chê trách, vị ấy quán xét một cách có tác ý mà tránh né những nơi không thích hợp ấy, những nơi không thích hợp để đi khất thực ấy, và những bạn bè xấu ác ấy.
85
‘‘Yañhissa, bhikkhave, aparivajjayato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, parivajjayato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti.
‘‘Whatever āsavas, vexations, and fevers might arise in him if he did not avoid, bhikkhus, those āsavas, vexations, and fevers do not arise in him when he avoids.
‘‘Này các Tỳ-khưu, nếu Tỳ-khưu ấy không tránh né, thì các lậu hoặc, sự phiền não và sự khổ não có thể phát sinh; nhưng khi tránh né, thì các lậu hoặc, sự phiền não và sự khổ não ấy không còn nữa.
Ime vuccanti, bhikkhave, āsavā parivajjanā pahātabbā.
These, bhikkhus, are called the āsavas to be abandoned by avoidance.
Này các Tỳ-khưu, những lậu hoặc này được gọi là các lậu hoặc cần phải đoạn trừ bằng sự tránh né.
86
Vinodanā pahātabbāsavā
The āsavas to be abandoned by removal
Các lậu hoặc cần phải đoạn trừ bằng sự xua đuổi
87
26. ‘‘Katame ca, bhikkhave, āsavā vinodanā pahātabbā?
26. ‘‘And what, bhikkhus, are the āsavas to be abandoned by removal?
26. ‘‘Này các Tỳ-khưu, những lậu hoặc nào cần phải đoạn trừ bằng sự xua đuổi?
Idha, bhikkhave, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso uppannaṃ kāmavitakkaṃ nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gameti, uppannaṃ byāpādavitakkaṃ…pe… uppannaṃ vihiṃsāvitakkaṃ…pe… uppannuppanne pāpake akusale dhamme nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gameti.
Here, bhikkhus, a bhikkhu reflects wisely and does not tolerate a sensual thought that has arisen; he abandons it, dispels it, abolishes it, and brings it to an end; he does not tolerate a thought of ill will… he does not tolerate a thought of harm… he does not tolerate, but abandons, dispels, abolishes, and brings to an end any evil unwholesome states that have arisen.
Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Tỳ-khưu quán xét một cách có tác ý mà không chấp nhận, từ bỏ, xua đuổi, tiêu diệt, và làm cho biến mất những tư duy dục đã phát sinh; những tư duy sân đã phát sinh…; những tư duy hại đã phát sinh…; những pháp bất thiện ác đã phát sinh, vị ấy không chấp nhận, từ bỏ, xua đuổi, tiêu diệt, và làm cho biến mất.
88
‘‘Yañhissa, bhikkhave, avinodayato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, vinodayato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti.
‘‘Whatever āsavas, vexations, and fevers might arise in him if he did not remove, bhikkhus, those āsavas, vexations, and fevers do not arise in him when he removes.
‘‘Này các Tỳ-khưu, nếu Tỳ-khưu ấy không xua đuổi, thì các lậu hoặc, sự phiền não và sự khổ não có thể phát sinh; nhưng khi xua đuổi, thì các lậu hoặc, sự phiền não và sự khổ não ấy không còn nữa.
Ime vuccanti, bhikkhave, āsavā vinodanā pahātabbā.
These, bhikkhus, are called the āsavas to be abandoned by removal.
Này các Tỳ-khưu, những lậu hoặc này được gọi là các lậu hoặc cần phải đoạn trừ bằng sự xua đuổi.
89
Bhāvanā pahātabbāsavā
The āsavas to be abandoned by development
Các lậu hoặc cần phải đoạn trừ bằng sự tu tập
Next Page →

Settings