3030. Paṇṇeti chadanapaṇṇe.
3030. Paṇṇe means 'on the covering leaves'.
Trên lá có nghĩa là trên lá che.
Aḍḍhacandanti aḍḍhacandākāraṃ.
Aḍḍhacandaṃ means 'in the shape of a half-moon'.
Hình bán nguyệt có nghĩa là hình dạng bán nguyệt.
Makaradantakanti makaradantākāraṃ, yaṃ ‘‘girikūṭa’’nti vuccati.
Makaradantakaṃ means 'in the shape of a makara's tooth', which is called 'girikūṭa' (mountain peak).
Hình răng cá sấu có nghĩa là hình dạng răng cá sấu, được gọi là “đỉnh núi”.
Chindituṃ na vaṭṭatīti sambandho.
The connection is: 'it is not allowable to cut'.
Liên quan đến việc không nên cắt.
Mukhavaṭṭiyā nāmetvā baddhapaṇṇakoṭiyā vā matthakimaṇḍalakoṭiyā vā girikūṭādiṃ karonti, iminā taṃ paṭikkhittaṃ.
They make a girikūṭa and so on by bending the edge of the opening or by the tip of the bound leaves or by the tip of the top disc; this is forbidden by this.
Người ta uốn cong mép dù và làm hình đỉnh núi, v.v., ở đầu lá được buộc hoặc ở đầu vòng tròn trên đỉnh. Điều này bị cấm.
Daṇḍeti chattadaṇḍe.
Daṇḍe means 'on the umbrella handle'.
Trên cán có nghĩa là trên cán dù.
Ghaṭakanti ghaṭākāro.
Ghaṭakaṃ means 'in the shape of a pot'.
Hình bình có nghĩa là hình dạng cái bình.
Vāḷarūpaṃ vāti byagghādivāḷānaṃ rūpakaṃ vā.
Vāḷarūpaṃ vā means 'or the figure of a wild animal like a tiger'.
Hoặc hình thú dữ có nghĩa là hình tượng của các loài thú dữ như hổ, v.v.
Lekhāti ukkiritvā vā chinditvā vā cittakammavasena vā katarāji.
Lekhā means 'a line made by carving or cutting or by painting'.
Đường kẻ có nghĩa là một đường được tạo ra bằng cách khắc, cắt hoặc vẽ.
3031. Pañcavaṇṇānaṃ suttānaṃ antare nīlādi ekavaṇṇena suttena thiratthaṃ chattaṃ anto ca bahi ca sibbituṃ vā chattadaṇḍaggāhakasalāka pañjaraṃ thiratthaṃ vinandhituṃ vā vaṭṭatīti yojanā.
3031. The connection is: 'It is allowable to sew the umbrella, inside and out, with a single-colored thread, such as blue, among threads of five colors for durability, or to bind the frame of the umbrella handle-holder sticks for durability'.
Giải thích rằng, để thêu dù bên trong và bên ngoài bằng một màu sợi như màu xanh, v.v., giữa các sợi năm màu để tăng độ bền, hoặc để bện khung của các thanh giữ cán dù để tăng độ bền, đều được phép.
‘‘Pañcavaṇṇānaṃ ekavaṇṇena thirattha’’nti iminā anekavaṇṇehi suttehi vaṇṇamaṭṭhatthāya sibbituñca vinandhituñca na vaṭṭatīti dīpeti.
By this, "for the purpose of firmness with one color out of five colors," it is shown that it is not permissible to sew or bind with multi-colored threads for the purpose of beautification.
Với câu “Để cố định bằng một màu trong năm màu” này, cho thấy rằng không được phép may hay quấn bằng nhiều sợi chỉ để trang trí.
Pāṭhena ca ‘‘keci tālapaṇṇacchattaṃ anto vā bahi vā pañcavaṇṇena suttena sibbantā vaṇṇamaṭṭhaṃ karonti, taṃ na vaṭṭati.
And by the Aṭṭhakathā text: "Some, sewing a palm-leaf umbrella inside or outside with five-colored thread, make it beautiful; that is not permissible.
Và với đoạn văn của Chú giải (Pārā. Aṭṭha. 1.85 Pāḷimuttakavinicchaya) rằng: “Một số người may dù lá cọ bên trong hoặc bên ngoài bằng chỉ năm màu để trang trí, điều đó không được phép.
Ekavaṇṇena pana nīlena vā pītakena vā yena kenaci suttena anto vā bahi vā sibbituṃ chattadaṇḍaggāhakaṃ salākapañjaraṃ vā vinandhituṃ vaṭṭati, tañca kho thirakaraṇatthaṃ, na vaṇṇamaṭṭhatthāyā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.85 pāḷimuttakavinicchaya) aṭṭhakathāpāṭhena ca virujjhati, tasmā so na gahetabbo.
However, it is permissible to sew inside or outside with one color of thread, whether blue or yellow or any other, or to bind the umbrella handle holder or the frame of spokes, and that indeed is for the purpose of making it firm, not for the purpose of beautification." Therefore, that (reading) should not be adopted.
Tuy nhiên, được phép may bên trong hoặc bên ngoài bằng một sợi chỉ màu xanh, màu vàng hoặc bất kỳ sợi chỉ nào khác, hoặc quấn khung nan hoa của cán dù để cố định, không phải để trang trí.” Vì vậy, đoạn văn đó không được chấp nhận.
3033. Daṇḍabundamhīti chattadaṇḍassa pañjare gāhaṇatthāya phālitabundamhi, mūleti attho.
3033. In the root of the shaft means in the split root of the umbrella shaft for holding it in the frame, that is, at the base.
3033. Ở gốc cán nghĩa là ở gốc đã được xẻ để giữ khung nan hoa của cán dù.
Ayamettha nissandehe vuttanayo.
This is the method stated in the Nissandeha here.
Đây là cách đã nói trong Nissandeha.
Khuddasikkhāgaṇṭhipade pana ‘‘chattapiṇḍiyā mūle’’ti vuttaṃ.
However, in the Khuddasikkhāgaṇṭhipada, it is stated as "at the base of the umbrella knob."
Tuy nhiên, trong Khuddasikkhāgaṇṭhipada có nói “ở gốc của dù”.
Ahichattakasaṇṭhānanti phullaahichattākāraṃ.
In the shape of a mushroom means in the shape of a blooming mushroom.
Hình nấm độc nghĩa là có hình dạng như nấm độc đã nở.
Rajjukehi gāhāpetvā daṇḍe bandhanti, tasmiṃ bandhaṭṭhāne valayamiva ukkiritvā uṭṭhāpetvā.
They have it held by ropes and tie it to the shaft. At that tying place, having scraped out and raised it like a ring.
Người ta buộc dù vào cán bằng dây thừng, ở chỗ buộc đó, khắc và làm nổi lên như một cái vòng.
Bandhanatthāyāti vātena yathā na calati, evaṃ rajjūhi daṇḍe pañjarassa bandhanatthāya.
For tying means for tying the frame to the shaft with ropes so that it does not move in the wind.
Để buộc nghĩa là để buộc khung nan hoa vào cán bằng dây thừng sao cho không bị gió lay động.
Ukkiritvā katā lekhā vaṭṭatīti yojanā.
The interpretation is that a line made by scraping is permissible.
Có thể hiểu rằng đường nét được khắc là được phép.
Yathāha – ‘‘vātappahārena acalanatthaṃ chattamaṇḍalikaṃ rajjukehi gāhāpetvā daṇḍe bandhanti, tasmiṃ bandhanaṭṭhāne valayamiva ukkiritvā lekhaṃ ṭhapenti, sā vaṭṭatī’’ti.
As it is said: "To prevent movement by the force of the wind, they have the umbrella canopy held by ropes and tie it to the shaft. At that tying place, they scrape out a line like a ring and place it; that is permissible."
Như đã nói: “Để không bị gió lay động, người ta dùng dây buộc vòng dù vào cán, ở chỗ buộc đó, người ta khắc một đường nét như một cái vòng, điều đó được phép.”
‘‘Sacepi na bandhanti, bandhanārahaṭṭhānattā valayaṃ ukkirituṃ vaṭṭatī’’ti gaṇṭhipade vuttaṃ.
"Even if they do not tie it, it is permissible to scrape out a ring because it is a place suitable for tying," it is stated in the Gaṇṭhipada.
Trong Gaṇṭhipada có nói: “Dù không buộc, cũng được phép khắc vòng ở chỗ đáng buộc.”
3035. Pattassa pariyante vāti anuvātassa ubhayapariyante vā.
3035. Or at the edge of the leaf means at both edges of the leeward side.
3035. Hoặc ở mép của miếng vải nghĩa là ở hai mép của miếng vải che gió.
Pattamukhepi vāti dvinnaṃ ārāmavitthārapattānaṃ saṅghaṭitaṭṭhāne kaṇṇepi vā, ekasseva vā pattassa ūnapūraṇatthaṃ saṅghaṭitaṭṭhānepi vā.
Or at the mouth of the leaf means at the corner where the two extended leaves of the umbrella meet, or at the place where a single leaf is joined to fill a gap.
Hoặc ở miệng miếng vải nghĩa là ở góc nơi hai miếng vải rộng của tịnh xá được nối lại, hoặc ở chỗ được nối lại để bổ sung cho một miếng vải.
Veṇinti kudrūsasīsākārena sibbanaṃ.
Braid means sewing in the shape of a millet head.
Bện nghĩa là may theo hình dạng đầu hạt kê.
Keci ‘‘varakasīsākārenā’’ti vadanti.
Some say "in the shape of a varaka head."
Một số người nói “theo hình dạng đầu hạt varaka”.
Saṅkhalikanti biḷāladāmasadisaṃ sibbanaṃ.
Chain means sewing similar to a cat's chain.
Dây xích nghĩa là may giống như dây thừng của mèo.
Keci ‘‘satapadisama’’nti vadanti.
Some say "similar to a centipede."
Một số người nói “giống như con rết”.
3036. Paṭṭanti paṭṭampi.
3036. Strip means also a strip.
3036. Dải nghĩa là dải.
Aṭṭhakoṇādiko vidhi pakāro etassāti aṭṭhakoṇādikavidhi, taṃ.
A method like an octagon, etc. means a method of which the type is octagonal, etc., that (method).
Cách thức này có loại hình tám góc, v.v. nên gọi là cách thức tám góc, v.v.
‘‘Aṭṭhakoṇādika’’nti gāthābandhavasena niggahitāgamo.
"Octagonal, etc." is an additional meaning of the text in verse form.
“Tám góc, v.v.” là sự tiếp thu từ văn thơ.
‘‘Aṭṭhakoṇādikaṃ vidhi’’nti etaṃ ‘‘paṭṭa’’nti etassa samānādhikaraṇavisesanaṃ, kiriyāvisesanaṃ vā, ‘‘karontī’’ti iminā sambandho.
" A method like an octagon, etc." is an appositional qualifier of "strip," or an adverbial qualifier, connected with "they make."
“Cách thức tám góc, v.v.” này là bổ ngữ đồng vị ngữ của “dải”, hoặc là trạng từ của hành động, liên kết với “làm”.
Atha vā paṭṭanti ettha bhummatthe upayogavacanaṃ, paṭṭeti attho.
Alternatively, in strip, the locative case is used for utility, meaning "on the strip."
Hoặc dải ở đây là từ chỉ vị trí, nghĩa là trên dải.
Imasmiṃ pakkhe ‘‘aṭṭhakoṇādika’’nti upayogavacanaṃ.
In this alternative, " octagonal, etc." is in the locative case.
Trong trường hợp này, “tám góc, v.v.” là từ chỉ vị trí.
‘‘Vidhi’’nti etassa visesanaṃ.
It is a qualifier of " method."
Là bổ ngữ của “cách thức”.
Idha vakkhamānacatukoṇasaṇṭhānato aññaṃ aṭṭhakoṇādikaṃ nāmaṃ.
Here, "octagonal, etc." is a name different from the four-cornered shape to be described.
Ở đây, tám góc, v.v. là tên khác so với hình dạng bốn góc sẽ được nói đến.
Tatthāti tasmiṃ paṭṭadvaye.
There means on those two strips.
Ở đó nghĩa là trên hai dải đó.
Agghiyagadārūpanti agghiyasaṇṭhānañceva gadāsaṇṭhānañca sibbanaṃ.
In the shape of a water-strainer and a club means sewing in the shape of both a water-strainer and a club.
Hình cây thánh giá và chùy nghĩa là may hình dạng cây thánh giá và hình dạng chùy.
Muggaranti laguḷasaṇṭhānasibbanaṃ.
Muggar means sewing in the shape of a cudgel.
Chày nghĩa là may hình dạng gậy.
Ādi-saddena cetiyādisaṇṭhānānaṃ gahaṇaṃ.
The word etc. includes shapes like stupas, etc.
Với từ v.v. là bao gồm các hình dạng như tháp, v.v.
3037. Tatthāti paṭṭadvaye tasmiṃ ṭhāne.
3037. There means at that place on the two strips.
3061. Ở đó nghĩa là ở vị trí đó trên hai dải.
Kakkaṭakakkhīnīti kuḷīraacchisadisāni sibbanavikārāni.
Crab's eyes means sewing variations similar to crab's eyes.
Mắt cua nghĩa là các kiểu may giống như mắt cua.
Uṭṭhāpentīti karonti.
They raise means they make.
Làm nổi lên nghĩa là làm.
Tatthāti tasmiṃ gaṇṭhikapāsakapaṭṭake.
There means on that loop-knot band.
Ở đó nghĩa là trên miếng vải có nút thắt và vòng đó.
Suttāti koṇato koṇaṃ sibbitasuttā ceva caturasse sibbitasuttā ca.
Threads means threads sewn from corner to corner and threads sewn squarely.
Chỉ nghĩa là các sợi chỉ được may từ góc này sang góc kia và các sợi chỉ được may theo hình vuông.
Piḷakāti tesameva suttānaṃ nivattetvā sibbitakoṭiyo ca.
Knots means the ends of those very threads, twisted and sewn.
Nút nghĩa là các đầu được may bằng cách xoắn các sợi chỉ đó.
Duviññeyyāvāti rajanakāle duviññeyyarūpā anoḷārikā dīpitā vaṭṭantīti.
Difficult to discern means that they are explained as being subtle and difficult to discern in form during the time of dyeing.
Khó nhận biết nghĩa là những thứ khó nhận biết khi nhuộm, những thứ không thô kệch được chỉ ra là được phép.
Yathāha – ‘‘koṇasuttapiḷakā ca cīvare ratte duviññeyyarūpā vaṭṭantī’’ti.
As it is said: "Corner-thread knots, when the robe is dyed, are difficult to discern in form and are permissible."
Như đã nói: “Các sợi chỉ và nút ở góc khó nhận biết khi y được nhuộm là được phép.”
3038. Gaṇṭhipāsakapaṭṭakāti gaṇṭhikapaṭṭakapāsakapaṭṭakāti yojanā.
3038. Loop-knot bands is to be construed as knot-bands and loop-bands.
3038. Các dải có nút thắt và vòng nghĩa là các dải có nút thắt và các dải có vòng.
Kaṇṇakoṇesu suttānīti cīvarakaṇṇesu suttāni ceva gaṇṭhikapāsakapaṭṭānaṃ koṇesu suttāni ca chindeyya.
Threads at the corners means threads at the corners of the robe and threads at the corners of the knot-bands and loop-bands should be cut.
Các sợi chỉ ở góc và mép nghĩa là các sợi chỉ ở mép y và các sợi chỉ ở các góc của các dải có nút thắt và vòng nên được cắt bỏ.
Ettha ca cīvare āyāmato, vitthārato ca sibbitvā anuvātato bahi nikkhantasuttaṃ cīvaraṃ rajitvā sukkhāpanakāle rajjuyā vā cīvaravaṃse vā bandhitvā olambituṃ anuvāte baddhasuttāni ca kaṇṇasuttāni nāma.
Here, the corner threads are those threads that are sewn lengthwise and crosswise into the robe, and which protrude outwards with the weave, and also the threads tied to a rope or a robe-pole for hanging and drying when the robe has been dyed.
Ở đây, sợi chỉ được may theo chiều dài và chiều rộng trên y, và sợi chỉ lòi ra ngoài miếng vải che gió để treo y khi nhuộm và phơi khô bằng dây hoặc trên sào y, và các sợi chỉ buộc vào miếng vải che gió được gọi là sợi chỉ mép.
Yathāha – ‘‘cīvarassa kaṇṇasuttakaṃ na vaṭṭati, rajitakāle chinditabbaṃ.
As it is said: "A corner thread of a robe is not permissible; it should be cut at the time of dyeing.
Như đã nói: “Sợi chỉ ở mép y không được phép, phải cắt bỏ khi nhuộm.
Yaṃ pana ‘anujānāmi, bhikkhave, kaṇṇasuttaka’nti (mahāva. 344) evaṃ anuññātaṃ, taṃ anuvāte pāsakaṃ katvā bandhitabbaṃ, rajanakāle lagganatthāyā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.85 pāḷimuttakavinicchaya).
However, what is permitted, as in 'Monks, I permit a corner thread' (Mahāva. 344), that should be tied by making a loop to the leeward, for the purpose of hanging during dyeing" (Pārā. Aṭṭha. 1.85 Pāḷimuttakavinicchaya).
Tuy nhiên, cái đã được cho phép như ‘Này các Tỳ-khưu, Ta cho phép sợi chỉ mép’ (Mahāva. 344) là để buộc vòng vào miếng vải che gió, để treo khi nhuộm.” (Pārā. Aṭṭha. 1.85 Pāḷimuttakavinicchaya).
3039. Sūcikammavikāraṃ vāti cīvaramaṇḍanatthāya nānāsuttakehi satapadisadisaṃ sibbantā āgantukapaṭṭaṃ ṭhapenti, evarūpaṃ sūcikammavikāraṃ vā.
3039. Or a needlework embellishment means making an embellishment with various threads, like a centipede, for adorning the robe, or attaching an additional strip; such a needlework embellishment.
3039. Hoặc kiểu may khác nghĩa là kiểu may khác như vậy, nơi người ta may các sợi chỉ khác nhau giống như con rết để trang trí y, và đặt một dải phụ.
Aññaṃ vā pana kiñcipīti aññampi yaṃ kiñci mālākammamigapakkhipādādikaṃ sibbanavikāraṃ.
Or anything else means any other sewing embellishment such as floral designs, animal figures, bird figures, or feet figures.
Hoặc bất cứ điều gì khác nghĩa là bất cứ kiểu may nào khác như hình hoa, hình thú, hình chim, v.v.
Kātunti sayaṃ kātuṃ.
To make means to make oneself.
Làm nghĩa là tự mình làm.
Kārāpetunti aññena vā kārāpetuṃ.
To have made means to have it made by another.
Cho làm nghĩa là cho người khác làm.
3040. Yo bhikkhu paraṃ uttamaṃ vaṇṇamaṭṭhaṃ abhipatthayaṃ patthayanto kañjipiṭṭhakhaliallikādīsu cīvaraṃ pakkhipati, tassa pana bhikkhuno dukkaṭā mokkho na vijjatīti yojanā.
3040. The construction is: If a bhikkhu, desiring a superior or excellent color, puts the robe into rice gruel, rice flour, dregs, or gum, that bhikkhu is not free from a dukkata.
3040. Vị Tỳ-khưu nào mong muốn sự trang trí tối thượng mà bỏ y vào nước cơm, cám, vỏ trấu, nhựa cây, v.v., thì vị Tỳ-khưu đó không thoát khỏi tội dukkaṭa.
Kañjīti vāyanatantamakkhanakañjisadisā thūlākañji.
Rice gruel means thick rice gruel similar to the gruel used for sizing warp threads.
Nước cơm nghĩa là nước cơm đặc giống như nước cơm dùng để bôi sợi dệt.
Piṭṭhanti taṇḍulapiṭṭhaṃ.
Rice flour means rice flour.
Cám nghĩa là cám gạo.
Taṇḍulapiṭṭhehi pakkā khali.
Dregs are cooked from rice flour.
Vỏ trấu được làm từ cám gạo.
Allikāti niyyāso.
Gum means resin.
Nhựa cây nghĩa là nhựa cây.
Ādi-saddena lākhādīnaṃ gahaṇaṃ.
By the word etcetera, lac and so forth are included.
Với từ v.v. là bao gồm các thứ như sơn, v.v.
3041. Cīvarassa karaṇe karaṇakāle samuṭṭhitānaṃ sūcihatthamalādīnaṃ dhovanatthaṃ, kiliṭṭhakāle ca dhovanatthaṃ kañjipiṭṭhikhaliallikādīsu pakkhipati, vaṭṭatīti yojanā.
3041. The construction is: It is permissible to put the robe into rice gruel, rice flour, dregs, gum, etc., for washing away needle-hand dirt and so forth that arise during the making of the robe, and for washing when it is dirty.
3041. Khi làm y, để giặt sạch các vết bẩn do kim, tay, v.v. phát sinh, và để giặt sạch khi y bị bẩn, nếu bỏ y vào nước cơm, cám, vỏ trấu, nhựa cây, v.v., thì được phép.
3042. Tatthāti yena kasāvena cīvaraṃ rajati, tasmiṃ rajane cīvarassa sugandhabhāvatthāya gandhaṃ vā ujjalabhāvatthāya telaṃ vā vaṇṇatthāya lākhaṃ vā.
3042. There means in the dye with which the robe is dyed, perfume for the fragrance of the robe, oil for its brightness, or lac for its color.
3042. Ở đó nghĩa là trong thuốc nhuộm mà y được nhuộm, để y có mùi thơm, hương liệu, để y sáng bóng, dầu, để y có màu, sơn.
Kiñcīti evarūpaṃ yaṃ kiñci.
Anything means anything of this kind.
Bất cứ điều gì nghĩa là bất cứ thứ gì như vậy.
3043. Maṇināti pāsāṇena.
3043. With a gem means with a stone.
3043. Bằng đá nghĩa là bằng đá.
Aññenapi ca kenacīti yena ujjalaṃ hoti, evarūpena muggarādinā aññenāpi kenaci vatthunā.
Or with anything else means with anything else that makes it bright, such as a pestle or any other object.
Aññenapi ca kenacīti là bởi một vật nào khác mà nó làm cho sáng bóng, bởi một vật nào khác có hình dạng như vậy, như là cái chày, v.v.
Doṇiyāti rajanambaṇe.
In the trough means in the dyeing vat.
Doṇiyāti là trong chậu nhuộm.
Na ghaṃsitabbaṃ hatthena gāhetvā na ghaṭṭetabbaṃ.
Should not be rubbed means it should not be rubbed by holding it with the hands.
Na ghaṃsitabbaṃ là không được cầm bằng tay để cọ xát.
3044. Rattaṃ cīvaraṃ hatthehi kiñci thokaṃ paharituṃ vaṭṭatīti yojanā.
3048. The construction is: It is permissible to strike the dyed robe a little with the hands.
3044. Y đã nhuộm, được phép dùng tay đập một chút, một ít, nên hiểu như vậy.
‘‘Yattha pakkarajanaṃ pakkhipanti, sā rajanadoṇi, tattha aṃsabaddhakakāyabandhanādiṃ ghaṭṭetuṃ vaṭṭatī’’ti gaṇṭhipade vuttaṃ.
In the Gaṇṭhipada it is stated: "The dyeing trough is where the cooked dye is poured; it is permissible to rub a shoulder-band, waist-band, etc., in it."
Trong Gaṇṭhipada có nói: “Nơi mà người ta bỏ thuốc nhuộm vào, đó là chậu nhuộm, ở đó được phép cọ xát các thứ như dây quấn vai, dây lưng.”
3045. Gaṇṭhiketi veḷudantavisāṇādimayagaṇṭhike.
3045. On a knot means on a knot made of bamboo, ivory, horn, etc.
3045. Gaṇṭhiketi là trên các nút thắt làm bằng tre, ngà, sừng, v.v.
Lekhā vāti vaṭṭādibhedā lekhā vā.
Or a design means a design of circles or other patterns.
Lekhā vāti là các đường kẻ có hình dạng khác nhau như hình tròn, v.v.
Piḷakā vāti sāsapabījasadisā khuddakapubbuḷā vā.
Or knots means small bumps like mustard seeds.
Piḷakā vāti là các mụn nước nhỏ giống hạt cải.
Pāḷikaṇṇikabhedakoti maṇikāvaḷirūpapupphakaṇṇikarūpabhedako.
A decorative border pattern means a pattern of jewel necklaces, flower ear ornaments, or other decorative forms.
Pāḷikaṇṇikabhedakoti là loại có hình dạng chuỗi ngọc, hình hoa tai.
Kappabinduvikāro vā na vaṭṭatīti yojanā.
The construction is: Or a kappabindu embellishment is not permissible.
Hoặc sự biến đổi của dấu kappabindu cũng không được phép, nên hiểu như vậy.
3048. Pattamaṇḍalaketi patte chavirakkhanatthāya tipusīsādīhi kate pattassa heṭṭhā ādhārādīnaṃ upari kātabbe pattamaṇḍalake.
3048. On the bowl stand means on the bowl stand made of tin, lead, etc., for protecting the surface of the bowl, which is to be placed above the supports and so forth for the bowl.
3048. Pattamaṇḍalaketi là trên vòng đệm bình bát được làm bằng thiếc, chì, v.v. để bảo vệ màu sắc của bình bát, được đặt bên trên các vật đỡ phía dưới bình bát.
Bhittikammanti vibhattaṃ katvā nānākārarūpakakammacittaṃ.
Wall painting means a variegated painting with various figures, made distinctly.
Bhittikammanti là việc trang trí bằng các hình dạng khác nhau sau khi đã phân chia.
Yathāha ‘‘na bhikkhave citrāni pattamaṇḍalāni dhāretabbāni rūpakākiṇṇāni bhittikammakatānī’’ti (cūḷava. 253).
As it is said, "Monks, bowls with colorful designs, adorned with figures, or made like wall paintings should not be used."
Như có lời dạy rằng: “Này các Tỳ-khưu, không được mang các vòng đệm bình bát được trang trí, đầy hình ảnh, được làm như tranh tường.”
Tatthāti tasmiṃ pattamaṇḍale.
Tatthā (therein) means in that bowl-design.
Tatthāti là trên vòng đệm bình bát ấy.
Assāti bhikkhussa.
Assā (to him) means to the bhikkhu.
Assāti là của vị Tỳ-khưu.
Makaradantakanti girikūṭākāraṃ.
Makaradantaka (crocodile-tooth-like) means shaped like a mountain peak.
Makaradantakanti là hình dạng đỉnh núi.
3051. Antesu daḷhatthāya dasāmukhe diguṇaṃ katvā koṭṭenti, vaṭṭatīti yojanā.
The meaning is that they double and weave the ends at the fringe for strength, which is permissible.
3051. Ở các đầu, để cho chắc chắn, họ may kép ở miệng túi mười phân, được phép, nên hiểu như vậy.
Cittikampīti mālākammalatākammacittayuttampi kāyabandhanaṃ.
Cittikampi (even with designs) means a waist-band adorned with flower-work, creeper-work, or other designs.
Cittikampīti là dây lưng có trang trí hình hoa, hình dây leo.
3054. Macchakaṇṭanti macchakaṇṭakākāraṃ.
Macchakaṇṭaṃ (fish-bone) means fish-bone-shaped.
3054. Macchakaṇṭa (xương cá) là hình dạng xương cá.
Khajjūripattakākāranti khajjūripattasaṇṭhānaṃ.
Khajjūripattakākāraṃ (date-palm-leaf-shaped) means date-palm-leaf-shaped.
Khajjūripattakākāra (hình lá chà là) là hình dạng lá chà là.
Macchakaṇṭaṃ vā maṭṭhaṃ paṭṭikaṃ vā khajjūripattakākāraṃ vā ujukaṃ katvā koṭṭitaṃ vaṭṭatīti yojanā.
The meaning is that a waist-band woven straight, whether fish-bone-shaped, a smooth strip, or date-palm-leaf-shaped, is permissible.
Dây lưng hình xương cá, hoặc dải băng trơn, hoặc hình lá chà là, được làm thẳng và cắt ra thì được phép, đó là ý nghĩa.
Ettha ca ubhayapassesu macchakaṇṭakayuttaṃ macchassa piṭṭhikaṇṭakaṃ viya yassa paṭṭikāya vāyanaṃ hoti, idaṃ kāyabandhanaṃ macchakaṇṭakaṃ nāma.
Here, a waist-band that has a weave like the dorsal fin of a fish, with fish-bones on both sides, is called macchakaṇṭakaṃ.
Ở đây, dây lưng có hai bên giống như xương sống cá, được dệt thành dải băng, dây lưng này gọi là macchakaṇṭaka (xương cá).
Yassa khajjūripattasaṇṭhānamiva vāyanaṃ hoti, taṃ khajjūripattakākāraṃ nāma.
One that has a weave like the shape of a date-palm leaf is called khajjūripattakākāraṃ.
Dây lưng có kiểu dệt giống như hình lá chà là thì gọi là khajjūripattakākāra (hình lá chà là).
3055. Pakativītā paṭṭikā.
Paṭṭikā is a simple woven strip.
3055. Paṭṭikā là loại thông thường.
Sūkarantaṃnāma kuñcikākosakasaṇṭhānaṃ.
Sūkarantaṃ means shaped like a key-case.
Sūkaranta có hình dạng giống như ổ khóa.
Tassa duvidhassa kāyabandhanassa.
Tassa (of that) refers to the two kinds of waist-bands.
Tassa (của nó) là của hai loại dây lưng đó.
Tattha rajjukā sūkarantānulomikā, dussapaṭṭaṃ paṭṭikānulomikaṃ.
Among these, a rope-like one is similar to sūkaranta, and a cloth strip is similar to paṭṭikā.
Trong đó, sợi dây thì phù hợp với sūkaranta, dải vải thì phù hợp với paṭṭikā.
Ādi-saddena muddikakāyabandhanaṃ gahitaṃ, tañca sūkarantānulomikaṃ.
By the word ādi (etc.), the muddikakāyabandhana (ring-shaped waist-band) is included, and that too is similar to sūkaranta.
Với từ ādi (vân vân), dây lưng muddika được bao gồm, và nó cũng phù hợp với sūkaranta.
Yathāha – ‘‘ekarajjukaṃ, pana muddikakāyabandhanañca sūkarantakaṃ anulometī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 278).
As it is said, "A single-rope muddikakāyabandhana is similar to sūkaranta."
Như đã nói: “Dây lưng một sợi và dây lưng muddika thì phù hợp với sūkaranta” (cūḷava. aṭṭha. 278).
Tattha ekarajjukā nāma ekavaṭṭā.
There, ekarajjukā (single-rope) means single-stranded.
Trong đó, ekarajjukā (một sợi) nghĩa là một vòng.
Bahurajjukassa akappiyabhāvaṃ vakkhati.
The impermissibility of a multi-stranded one will be stated later.
Việc không được phép của dây lưng nhiều sợi sẽ được nói đến.
‘‘Muddikakāyabandhanaṃ nāma caturassaṃ akatvā sajjita’’nti gaṇṭhipade vuttaṃ.
"A muddikakāyabandhana is one made without being square" is stated in the Gaṇṭhipada.
“Dây lưng muddika là cái được làm mà không vuông vắn” đã được nói trong Gaṇṭhipada.
3056. Murajaṃ nāma murajavaṭṭisaṇṭhānaṃ veṭhetvā kataṃ.
Murajaṃ (drum-shaped) means one made by wrapping it in the shape of a drum.
3056. Muraja là cái được làm bằng cách quấn lại, có hình dạng giống như cái dùi trống.
Veṭhetvāti nānāsuttehi veṭhetvā.
Veṭhetvā (having wrapped) means having wrapped with various threads.
Veṭhetvā (quấn lại) nghĩa là quấn bằng nhiều sợi chỉ khác nhau.
Sikkhābhājanavinicchaye pana ‘‘bahukā rajjuyo ekato katvā ekāya rajjuyā veṭhitaṃ murajaṃ nāmā’’ti vuttaṃ.
However, in the Sikkhābhājanavinicchaya, it is stated, "Many ropes put together and wrapped with one rope is called muraja."
Tuy nhiên, trong Sikkhābhājanavinicchaya đã nói: “Nhiều sợi dây được gộp lại và quấn bằng một sợi dây thì gọi là muraja.”
Maddavīṇaṃ nāma pāmaṅgasaṇṭhānaṃ.
Maddavīṇaṃ (soft-lute) means shaped like a pāmaṅga.
Maddavīṇa có hình dạng giống như pāmaṅga.
Deḍḍubhakaṃ nāma udakasappasīsasadisaṃ.
Deḍḍubhakaṃ (water-snake-like) means resembling a water-snake's head.
Deḍḍubhaka có hình dạng giống như đầu rắn nước.
Kalābukaṃ nāma bahurajjukaṃ.
Kalābukaṃ (bundle) means multi-stranded.
Kalābuka là loại nhiều sợi.
Rajjuyoti ubhayakoṭiyaṃ ekato abaddhā bahū rajjuyo, tathā baddhā kalābukaṃ nāma hotīti.
Rajjuyo (ropes) refers to many ropes not tied together at both ends; when tied together in that manner, it is called kalābukaṃ.
Rajjuyo (các sợi dây) là nhiều sợi dây không buộc chung ở hai đầu, còn khi buộc chung thì gọi là kalābuka.
Na vaṭṭantīti murajādīni imāni sabbāni kāyabandhanāni na vaṭṭanti.
Na vaṭṭanti (are not permissible) means all these waist-bands, such as muraja, are not permissible.
Na vaṭṭanti (không được phép) nghĩa là tất cả các loại dây lưng muraja và các loại khác đều không được phép.
Purimā dveti murajaṃ, maddavīṇañcāti dve.
Purimā dve (the former two) means muraja and maddavīṇa.
Purimā dve (hai loại đầu tiên) là muraja và maddavīṇa, tức là hai loại.
‘‘Dasāsu siyu’’nti vattabbe gāthābandhavasena vaṇṇalopena ‘‘dasā siyu’’nti vuttaṃ.
Instead of saying "should be at the fringes" (dasāsu siyuṃ), due to the metrical structure of the verse and elision of a vowel, it is stated as "dasā siyu."
Đáng lẽ phải nói “dasāsu siyu” nhưng vì vần điệu của bài kệ, chữ cái đã bị lược bỏ thành “dasā siyu”.
Yathāha – ‘‘murajaṃ maddavīṇa’nti idaṃ dasāsuyeva anuññāta’’nti (cūḷava. aṭṭha. 278).
As it is said, "Murajaṃ and maddavīṇaṃ are permitted only at the fringes."
Như đã nói: “Muraja và maddavīṇa chỉ được phép ở phần tua rua” (cūḷava. aṭṭha. 278).
3058. Ekarajjumayanti nānāvaṭṭe ekato vaṭṭetvā katarajjumayaṃ kāyabandhanaṃ.
Ekarajjumayaṃ (single-rope) means a waist-band made of a single rope formed by twisting various strands together.
3058. Ekarajjumaya là dây lưng được làm bằng cách xoắn nhiều vòng lại thành một sợi dây.
Vaṭṭaṃ vaṭṭatīti ‘‘rajjukā dussapaṭṭādī’’ti ettha ekavaṭṭarajjukā gahitā, idha pana nānāvaṭṭe ekato vaṭṭetvā katāva ekarajjukā gahitā.
"A strand is permissible" (vaṭṭaṃ vaṭṭatīti) means that in "rope, cloth strip, etc." (rajjukā dussapaṭṭādī), a single-stranded rope is included, but here, a single rope made by twisting various strands together is included.
Vòng được phép, nghĩa là ở đây “rajjukā dussapaṭṭādī” đã bao gồm sợi dây một vòng, nhưng ở đây, ekarajjukā được làm bằng cách xoắn nhiều vòng lại thành một sợi.
Tañcāti tampi ekarajjukakāyabandhanaṃ.
Tañcā (and that) refers to that single-rope waist-band.
Tañcā (và cái đó) là dây lưng ekarajjukā đó.
Pāmaṅgasaṇṭhānaṃ ekampi na ca vaṭṭatīti kevalampi na vaṭṭati.
Pāmaṅgasaṇṭhānaṃ ekampi na ca vaṭṭatī (even a single pāmaṅga-shaped one is not permissible) means even a plain one is not permissible.
Pāmaṅgasaṇṭhānaṃ ekampi na ca vaṭṭatī (ngay cả một cái có hình dạng pāmaṅga cũng không được phép) nghĩa là ngay cả một cái đơn lẻ cũng không được phép.
3059. Bahū rajjuke ekato katvāti yojanā.
The meaning is, having made many ropes into one.
3059. Ý nghĩa là “gộp nhiều sợi dây lại với nhau”.
Vaṭṭati bandhitunti murajaṃ, kalābukaṃ vā na hoti, rajjukakāyabandhanameva hotīti adhippāyo.
Vaṭṭati bandhituṃ (it is permissible to tie) means the intention is that it is not muraja or kalābuka, but simply a rope waist-band.
Vaṭṭati bandhitu (được phép buộc) có nghĩa là nó không phải muraja hay kalābuka, mà chỉ là dây lưng rajjuka.
Ayaṃ pana vinicchayo ‘‘bahū rajjuke ekato katvā ekena nirantaraṃ veṭhetvā kataṃ ‘bahurajjuka’nti na vattabbaṃ, taṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.85 pāḷimuttakavinicchaya) aṭṭhakathāgatova idha vutto.
This decision, "It should not be called 'bahurajjuka' (many ropes) when many ropes are put together and continuously wrapped with one rope; that is permissible," is stated here, just as it appears in the Aṭṭhakathā.
Tuy nhiên, quyết định này “không được gọi là ‘bahurajjuka’ cái được làm bằng cách gộp nhiều sợi dây lại và quấn liên tục bằng một sợi dây, cái đó được phép” (pārā. aṭṭha. 1.85 pāḷimuttakavinicchaya) được nói ở đây theo Aṭṭhakathā.
Sikkhābhājanavinicchaye ‘‘bahukā rajjuyo ekato katvā ekāya rajjuyā veṭhitaṃ murajaṃ nāmā’’ti yaṃ vuttaṃ, taṃ iminā virujjhanato na gahetabbaṃ.
What is stated in the Sikkhābhājanavinicchaya, "A muraja is when many ropes are put together and wrapped with one rope," should not be adopted, as it contradicts this.
Cái đã nói trong Sikkhābhājanavinicchaya “nhiều sợi dây được gộp lại và quấn bằng một sợi dây thì gọi là muraja” không được chấp nhận vì nó mâu thuẫn với điều này.
3060. Danta-saddena hatthidantā vuttā.
3060. By the word danta, elephant tusks are meant.
3060. Với từ danta (răng), răng voi được nói đến.
Jatūti lākhā.
Jatū means lac.
Jatū là sơn mài.
Saṅkhamayanti saṅkhanābhimayaṃ.
Saṅkhamayaṃ means made of conch shell.
Saṅkhamaya là làm từ vỏ ốc.
Vidhakā matāti ettha ‘‘veṭhakā’’tipi pāṭho vidhapariyāyo.
In "vidhakā matā", the reading "veṭhakā" is also a synonym for vidha.
Ở đây, trong Vidhakā matā, “veṭhakā” cũng là một biến thể của pāṭha, đồng nghĩa với vidha.
3061. Kāyabandhanavidheti kāyabandhanassa dasāya thirabhāvatthaṃ kaṭṭhadantādīhi kate vidhe.
3061. Kāyabandhanavidhe refers to a vidha made of wood, ivory, etc., for the purpose of strengthening the strap of the body-band.
3061. Kāyabandhanavidhe là những vật được làm từ gỗ, ngà voi, v.v., để cố định tua rua của dây lưng.
Vikāro aṭṭhamaṅgalādiko.
Vikāro refers to the eight auspicious symbols, etc.
Vikāro là những hình dạng biến đổi như tám điềm lành (aṭṭhamaṅgalā).
Tattha tatthāti tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne, ubhayakoṭiyanti attho.
Tattha tatthā means in that particular place, implying at both ends.
Tattha tatthā (ở những nơi đó) có nghĩa là ở mỗi nơi, tức là ở hai đầu.
Tu-saddena ghaṭākāropi vaṭṭatīti dīpeti.
By the word tu, it indicates that a pot-like shape is also permissible.
Từ tu (nhưng) cho thấy rằng hình dạng bình cũng được phép.
3065. Añjanisalākāpi tathā vaṇṇamaṭṭhā na vaṭṭatīti yojanā.
3065. An eye-salve stick, similarly adorned with colors, is not permissible – this is the connection.
3065. Añjanisalākā (que kẻ mắt) cũng không được phép trang trí đẹp đẽ như vậy, đó là ý nghĩa.
‘‘Añjanitthavikāya ca, nānāvaṇṇehi suttehi, cittakammaṃ na vaṭṭatī’’ti pāṭho yujjati.
The reading, "And on an eye-salve case, decorative work with threads of various colors is not permissible," is appropriate.
Pāṭha “Añjanitthavikāya ca, nānāvaṇṇehi suttehi, cittakammaṃ na vaṭṭatī” (và túi kẻ mắt, không được phép trang trí bằng các sợi chỉ nhiều màu sắc) là phù hợp.
‘‘Thavikāpi cā’’ti pāṭho dissati, so na gahetabbo.
The reading "thavikāpi cā" is seen, but it should not be adopted.
Pāṭha “Thavikāpi cā” (và cả túi nữa) được thấy, nhưng không nên chấp nhận.
3067. Maṇikanti thūlapubbuḷaṃ.
3067. Maṇikaṃ means a large bubble.
3090. Maṇika là một bọt khí lớn.
Piḷakanti sukhumapubbuḷaṃ.
Piḷakaṃ means a small bubble.
Piḷaka là một bọt khí nhỏ.
Pipphaleti vatthacchedanasatthe.
Pipphale refers to a cloth-cutting knife.
Pipphale là dụng cụ cắt vải.
Ārakaṇṭaketi pattādhāravalayānaṃ vijjhanakaṇṭake.
Ārakaṇṭake refers to the piercing thorns of the supports for the leaves.
Ārakaṇṭake là những gai dùng để đục lỗ cho các vòng giữ lá.
Ṭhapetunti uṭṭhāpetuṃ.
Ṭhapetuṃ means to raise up.
Ṭhapetuṃ là để dựng lên.
Yaṃ kiñcīti sesaṃ vaṇṇamaṭṭhampi ca.
Yaṃ kiñcī means also any other colored adornment.
Yaṃ kiñcī (bất cứ thứ gì) là phần còn lại được trang trí đẹp đẽ.
3068. Daṇḍaketi pipphaladaṇḍake.
3068. Daṇḍake refers to the handle of the pipphala.
3068. Daṇḍake là cán của pipphala.
Yathāha – ‘‘pipphalakepi maṇikaṃ vā piḷakaṃ vā yaṃ kiñci uṭṭhāpetuṃ na vaṭṭati, daṇḍake pana paricchedalekhā vaṭṭatī’’ti.
As it is said – "It is not permissible to raise up a large or small bubble or anything else on the pipphalaka, but a demarcation line is permissible on the handle."
Như đã nói: “Trên pipphala, không được phép dựng lên maṇika hay piḷaka, hay bất cứ thứ gì khác, nhưng trên cán thì được phép có các đường phân chia.”
Paricchedalekhāmattanti āṇibandhanaṭṭhānaṃ patvā paricchindanatthaṃ ekāva lekhā vaṭṭati.
Paricchedalekhāmattaṃ means only one line is permissible for demarcation when it reaches the place where the nail is attached.
Paricchedalekhāmatta (chỉ một đường phân chia) là một đường duy nhất được phép để phân chia tại vị trí gắn chốt.
Valitvāti ubhayakoṭiyā mukhaṃ katvā majjhe valiyo gāhetvā.
Valitvā means making an opening at both ends and taking folds in the middle.
Valitvā (bằng cách uốn cong) là bằng cách tạo miệng ở hai đầu và tạo nếp gấp ở giữa.
Nakhacchedanaṃ yasmā karonti, tasmā vaṭṭatīti yojanā.
The connection is that since they use it for cutting nails, it is permissible.
Vì họ dùng để cắt móng tay, nên nó được phép, đó là ý nghĩa.
3069. Araṇisahite kantakiccakaro daṇḍo uttarāraṇī nāma.
3069. A stick used for kindling fire, together with the araṇi, is called uttarāraṇī.
3069. Cây gậy dùng để tạo lửa cùng với araṇi được gọi là uttarāraṇī (cây araṇi trên).
Vāpīti pi-saddena adharāraṇiṃ saṅgaṇhāti, udukkhaladaṇḍassetaṃ adhivacanaṃ.
Vāpī – the word pi includes the lower araṇi; this is a designation for a pestle handle.
Vāpī (cũng vậy) với từ pi (cũng) bao gồm cả adharāraṇi (cây araṇi dưới), đây là tên gọi khác của chày cối.
Añchanakayantadhanu dhanukaṃ nāma.
A bow for a stringing machine is called dhanukaṃ.
Cung của máy kéo dây được gọi là dhanuka.
Musalamatthakapīḷanadaṇḍako pelladaṇḍako nāma.
A pressing stick for the head of a pestle is called pelladaṇḍako.
Cây gậy dùng để ấn đầu chày được gọi là pelladaṇḍako.
3070. Saṇḍāseti aggisaṇḍāsaṃ vadanti.
3070. Saṇḍāse refers to fire-tongs.
3070. Saṇḍāse là kẹp gắp than.
Kaṭṭha cchedanavāsiyā tathā yaṃ kiñci vaṇṇamaṭṭhaṃ na vaṭṭatīti sambandho.
The connection is that any kind of colored adornment is similarly not permissible on a wood-cutting adze.
Kaṭṭhacchedanavāsiyā (trên rìu chặt gỗ) và bất cứ thứ gì được trang trí đẹp đẽ cũng không được phép, đó là mối liên hệ.
Dvīsu passesūti vāsiyā ubhosu passesu.
Dvīsu passesū means on both sides of the adze.
Dvīsu passesu (ở hai bên) là ở cả hai bên của rìu.
Lohenāti kappiyalohena.
Lohenā means with permissible iron.
Lohenā (bằng sắt) là bằng sắt được phép.
Bandhituṃ vaṭṭatīti ujukameva caturassaṃ vā aṭṭhaṃsaṃ vā bandhituṃ vaṭṭati.
Bandhituṃ vaṭṭatī means it is permissible to bind it straight, square, or octagonal.
Bandhituṃ vaṭṭatī (được phép buộc) là được phép buộc thẳng, hoặc vuông, hoặc tám cạnh.
‘‘Saṇḍāseti aggisaṇḍāse’’ti nissandehe vuttaṃ.
In the Nissandeha, it is stated, "Saṇḍāse means fire-tongs."
“ Saṇḍāse là kẹp gắp than” đã được nói trong Nissandeha.
Aṭṭhakathāyaṃ panettha sūcisaṇḍāso dassito.
However, in the Aṭṭhakathā, a needle-tongs is indicated here.
Ở đây, trong Aṭṭhakathā, kẹp kim đã được chỉ ra.
3072. Visāṇeti telāsiñcanakagavayamahiṃsādisiṅge.
3072. Visāṇe refers to horns of wild buffaloes, etc., used for pouring oil.
3072. Visāṇe (trên sừng) là trên sừng của bò rừng, trâu, v.v., dùng để đổ dầu.
Nāḷiyaṃ vāpīti veḷunāḷikādināḷiyaṃ.
Nāḷiyaṃ vāpī means in a tube such as a bamboo tube.
Nāḷiyaṃ vāpī (hoặc trên ống) là trên ống tre, v.v.
Api-saddena alābuṃ saṅgaṇhāti.
The word api includes gourds.
Từ api (cũng) bao gồm cả quả bầu.
Āmaṇḍasāraketi āmalakacuṇṇamayatelaghaṭe.
Āmaṇḍasārake refers to oil pots made of āmalaka powder.
Āmaṇḍasārake là trong bình dầu làm từ bột āmalaka.
Telabhājanaketi vuttappakāreyeva telabhājane.
Telabhājanake refers to oil containers of the aforementioned type.
Trong các bình dầu nghĩa là trong các bình dầu đã được nói đến như trên.
Sabbaṃ vaṇṇamaṭṭhaṃ vaṭṭatīti pumitthirūparahitaṃ mālākammādi sabbaṃ vaṇṇamaṭṭhaṃ vaṭṭati.
Sabbaṃ vaṇṇamaṭṭhaṃ vaṭṭatī means all colored adornment, such as flower-work, without male or female figures, is permissible.
Tất cả các vật trang trí đều được phép nghĩa là tất cả các vật trang trí như kết hoa, v.v., không có hình nam hay nữ thì đều được phép.
3073-5. Pānīyassa uḷuṅketi pānīyauḷuṅke.
3073-5. Pānīyassa uḷuṅke means in a water-scoop.
3073-5. Trong gáo múc nước nghĩa là trong gáo múc nước.
Doṇiyaṃ rajanassapīti rajanadoṇiyampi.
Doṇiyaṃ rajanassapī means also in a dye-trough.
Cũng trong máng nhuộm nghĩa là cũng trong máng nhuộm.
Phalakapīṭheti phalakamaye pīṭhe.
Phalakapīṭhe means on a wooden seat.
Trên ghế gỗ nghĩa là trên ghế làm bằng gỗ.
Valayādhārakādiketi dantavalayādiādhārake.
Valayādhārakādike means on supports for ivory bracelets, etc.
Trên các giá đỡ vòng, v.v. nghĩa là trên các giá đỡ vòng tay bằng ngà, v.v.
Ādi-saddena daṇḍādhārako saṅgahito.
By the word ādi, a staff-support is included.
Bằng từ v.v. thì giá đỡ gậy cũng được bao gồm.
Pādapuñchaniyanti coḷādimayapādapuñchaniyaṃ.
Pādapuñchaniya means a foot-wiper made of cloth, etc.
Vật chùi chân nghĩa là vật chùi chân làm bằng vải, v.v.
Pīṭheti pādapīṭhe.
Pīṭhe means on a footstool.
Trên ghế nghĩa là trên ghế gác chân.
Sahacariyena pādakathalikāyañca.
And by association, on a foot-mat.
Do sự liên hệ, cũng trên chỗ đặt chân.
Cittaṃ sabbameva ca vaṭṭatīti yathāvutte bhikkhuparikkhāre mātugāmarūparahitaṃ, bhikkhuniparikkhāre purisarūparahitaṃ avasesaṃ sabbaṃ cittakammaṃ.
Cittaṃ sabbameva ca vaṭṭatī means all remaining paintings are permissible, provided that in the requisites of a bhikkhu, there is no image of a woman, and in the requisites of a bhikkhunī, there is no image of a man.
Tất cả các hình vẽ đều được phép nghĩa là tất cả các hình vẽ còn lại, không có hình nữ giới trên các vật dụng của tỳ khưu đã nói, và không có hình nam giới trên các vật dụng của tỳ khưu ni.
3076. Nānā ca te maṇayo cāti nānāmaṇī, indanīlādayo, nānāmaṇīhi katā nānāmaṇimayā, thambhā ca kavāṭā ca dvārā ca bhittiyo ca thambhakavāṭadvārabhittiyo, nānāmaṇimayā thambhakavāṭadvārabhittiyo yasmiṃ taṃ tathā vuttaṃ.
3076. “And those are various jewels” means nānāmaṇī, such as sapphires, etc. “Made of various jewels” means nānāmaṇimayā. “Pillars and doors and gates and walls” means thambhakavāṭadvārabhittiyo. That which has pillars, doors, gates, and walls made of various jewels is so called.
3076. Các loại ngọc khác nhau là nānāmaṇī (các loại ngọc khác nhau), tức ngọc xanh, v.v., được làm từ các loại ngọc khác nhau là nānāmaṇimayā (làm bằng các loại ngọc khác nhau), các cột, các cánh cửa, các cổng và các bức tường là thambhakavāṭadvārabhittiyo (các cột, cánh cửa, cổng và bức tường), nơi có các cột, cánh cửa, cổng và bức tường làm từ các loại ngọc khác nhau thì được gọi như vậy.
Kā kathā vaṇṇamaṭṭhaketi mālākammalatākammacittakammādivaṇṇamaṭṭhake vattabbameva natthīti attho.
Kā kathā vaṇṇamaṭṭhake means there is nothing to say about paintings of garlands, creeper designs, etc.
Cần gì phải nói đến các vật trang trí? nghĩa là không có gì cần phải nói đến các vật trang trí như kết hoa, kết dây leo, vẽ tranh, v.v.
3077. Thāvarassa ratanamayapāsādassa kappiyabhāvaṃ dassetvā suvaṇṇādimayassāpi sabbapāsādaparibhogassa kappiyabhāvaṃ dassetumāha ‘‘sovaṇṇaya’’ntiādi.
3077. Having shown the permissibility of a permanent jewel-studded palace, he says “sovaṇṇayaṃ” etc., to show the permissibility of the use of an entire palace made of gold, etc.
3077. Sau khi chỉ ra sự hợp lệ của cung điện làm bằng đá quý cố định, để chỉ ra sự hợp lệ của việc sử dụng tất cả các cung điện làm bằng vàng, v.v., Ngài nói “làm bằng vàng”, v.v.
Sovaṇṇayanti suvaṇṇamayaṃ.
Sovaṇṇayaṃ means made of gold.
Làm bằng vàng nghĩa là làm bằng vàng.
Dvārakavāṭānaṃ anantaragāthāya dassitattā ‘‘dvārakavāṭabandha’’nti iminā dvārakavāṭabāhāsaṅkhātaṃ piṭṭhasaṅghāṭaṃ gahitaṃ.
Since the door-panels are shown in the immediately following verse, “dvārakavāṭabandhaṃ” here refers to the back frame of the door-panels, which is called the piṭṭhasaṅghāṭa.
Vì các cánh cửa và cổng đã được chỉ ra trong bài kệ trước, nên từ “dvārakavāṭabandha” (khung cửa) này được hiểu là khung cửa, tức là tấm ván sau.
Dvārañca kavāṭañca dvārakavāṭāni, dvārakavāṭānaṃ bandhaṃ dvārakavāṭabandhaṃ, uttarapāsakummārasaṅkhātaṃ piṭṭhasaṅghāṭanti attho.
“Door and panels” means dvārakavāṭāni. “The frame of the door-panels” means dvārakavāṭabandhaṃ, which is the back frame, also called the uttarapāsakummāra.
Cổng và cánh cửa là dvārakavāṭāni (cổng và cánh cửa), khung của cổng và cánh cửa là dvārakavāṭabandhaṃ (khung cổng và cánh cửa), nghĩa là tấm ván sau được gọi là uttarapāsakummāra.
Nānā ca te maṇayo cāti nānāmaṇī, suvaṇṇañca nānāmaṇī ca suvaṇṇanānāmaṇī, bhitti ca bhūmi ca bhittibhūmi suvaṇṇanānāmaṇīhi katā bhittibhūmi suvaṇṇanānāmaṇibhittibhūmi.
“And those are various jewels” means nānāmaṇī. “Gold and various jewels” means suvaṇṇanānāmaṇī. “Wall and ground” means bhittibhūmi. “Wall and ground made of gold and various jewels” means suvaṇṇanānāmaṇibhittibhūmi.
Các loại ngọc khác nhau là nānāmaṇī (các loại ngọc khác nhau), vàng và các loại ngọc khác nhau là suvaṇṇanānāmaṇī (vàng và các loại ngọc khác nhau), bức tường và nền nhà là bhittibhūmi (bức tường và nền nhà), bức tường và nền nhà được làm từ vàng và các loại ngọc khác nhau là suvaṇṇanānāmaṇibhittibhūmi (bức tường và nền nhà làm từ vàng và các loại ngọc khác nhau).
Iti imesu senāsanāvayavesu.
Iti means in these parts of the dwelling.
Iti (như vậy) nghĩa là trong các bộ phận của trú xứ này.
Na kiñci ekampi nisedhanīyanti ekampi senāsanaparikkhāraṃ kiñci na nisedhanīyaṃ, senāsanampi na paṭikkhipitabbanti attho.
Na kiñci ekampi nisedhanīya means not even a single requisite of the dwelling should be prohibited; the dwelling itself should not be rejected.
Không có bất kỳ thứ gì cần phải cấm đoán nghĩa là không có bất kỳ vật dụng nào của trú xứ cần phải cấm đoán, cũng không có trú xứ nào cần phải từ chối.
Senāsanaṃ vaṭṭati sabbamevāti sabbameva senāsanaparibhogaṃ vaṭṭati.
Senāsanaṃ vaṭṭati sabbamevā means all use of the dwelling is permissible.
Tất cả trú xứ đều được phép nghĩa là tất cả việc sử dụng trú xứ đều được phép.
Yathāha –
As it is said:
Như đã nói –
‘‘Sabbaṃ pāsādaparibhoganti suvaṇṇarajatādivicitrāni kavāṭāni mañcapīṭhāni tālavaṇṭāni suvaṇṇarajatamayāni pānīyaghaṭapānīyasarāvāni yaṃ kiñci cittakammakataṃ, sabbaṃ vaṭṭati.
“All use of a palace refers to variegated door-panels, couches, seats, fans made of gold and silver, water pots and water bowls made of gold and silver, and anything made with paintings—all are permissible.
“Tất cả việc sử dụng cung điện nghĩa là các cánh cửa, giường, ghế, quạt tay được trang trí bằng vàng, bạc, v.v., các bình nước, bát nước bằng vàng, bạc, bất cứ thứ gì được làm bằng hình vẽ, tất cả đều được phép.
‘Pāsādassa dāsidāsaṃ khettavatthuṃ gomahiṃsaṃ demā’ti vadanti, pāṭekkaṃ gahaṇakiccaṃ natthi, pāsāde paṭiggahite paṭiggahitameva hoti.
If they say, ‘We give slaves, land, property, cattle, and buffalo for the palace,’ there is no need for individual acceptance; when the palace is accepted, they are also accepted.
Người ta nói ‘Chúng tôi dâng cúng nô tỳ, ruộng đất, bò, trâu cho cung điện’, không cần phải nhận riêng, khi cung điện được nhận thì nó đã được nhận rồi.
Gonakādīni saṅghikavihāre vā puggalikavihāre vā mañcapīṭhakesu attharitvā paribhuñjituṃ na vaṭṭanti.
However, rugs, etc., are not permissible to be spread on couches and seats and used in a monastic dwelling belonging to the Saṅgha or to an individual.
Các tấm trải bằng lông, v.v., không được phép trải trên giường ghế để sử dụng trong tịnh xá của Tăng hay tịnh xá của cá nhân.
Dhammāsane pana gihivikatanīhārena labbhanti, tatrāpi nipajjituṃ na vaṭṭatī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 320).
But on a Dhamma seat, they are permissible through the manner of lay-folk’s use, yet it is not permissible to lie down even there” (Cūḷava. Aṭṭha. 320).
Tuy nhiên, trên pháp tòa thì được phép theo cách thức của gia chủ, nhưng cũng không được phép nằm trên đó” (Cūḷava. aṭṭha. 320).
3078. Na davaṃ kareti ‘‘kiṃ buddho silakabuddho?
3078. Na davaṃ kare means one should not make fun, saying, “Is the Buddha a Buddha of stone?
3078. Đừng làm trò hề nghĩa là đừng chế giễu rằng “Phật có phải là Phật của đá không? Pháp có phải là pháp của bò, pháp của dê không? Tăng có phải là Tăng của bò, Tăng của dê, Tăng của hươu không?”
Kiṃ dhammo godhammo ajadhammo?
Is the Dhamma a cow-Dhamma, a goat-Dhamma?
Pháp nào, Pháp của bò, Pháp của dê?
Kiṃ saṅgho gosaṅgho ajasaṅgho migasaṅgho’’ti parihāsaṃ na kareyya.
Is the Saṅgha a cow-Saṅgha, a goat-Saṅgha, a deer-Saṅgha?”
Tăng nào, Tăng đoàn bò, Tăng đoàn dê, Tăng đoàn nai” thì không nên chế giễu.
Titthiyabbataṃ mūgabbatādikaṃ neva gaṇheyyāti yojanā.
The connection is that one should not adopt the practices of sectarians, such as the vow of silence.
Nghĩa là không được thọ trì các khổ hạnh của ngoại đạo như khổ hạnh câm, v.v.
3080. Aññattha aññasmiṃ vihāre vassaṃvuttho aññattha aññasmiṃ vihāre bhāgaṃ vassāvāsikabhāgaṃ gaṇhāti ce, dukkaṭaṃ.
3080. Aññattha means if a bhikkhu who has spent the Rains in another monastery aññattha in another monastery takes a bhāgaṃ, a share of the vassa-residence offering, it is a dukkaṭa.
3080. Nếu một tỳ khưu đã an cư mùa mưa ở một nơi khác (aññattha) tức là ở một tịnh xá khác, và nhận phần (bhāgaṃ) y an cư mùa mưa ở một nơi khác (aññattha) tức là ở một tịnh xá khác, thì phạm dukkaṭa.
Tasmiṃ cīvare naṭṭhe vā jajjare jiṇṇe vā gīvā puna dātabbanti yojanā.
The connection is that if that robe is lost or jajjare worn out, the neck-garment must be given again.
Nếu y đó bị mất hoặc cũ kỹ (jajjare) tức là hư hỏng, thì phải cấp lại y khác.
3082. Karototi kārāpayato.
3082. Karoto means causing to be made.
3082. Khi làm (Karoto) nghĩa là khi sai người khác làm.
Davā silaṃ pavijjhantoti pantikīḷāya kīḷatthikānaṃ sippadassanavasena sakkharaṃ vā ninnaṭṭhānaṃ pavaṭṭanavasena pāsāṇaṃ vā pavijjhanto.
"Throwing a stone for sport" means throwing a pebble or a stone, either to demonstrate skill for those desirous of playing a line-game, or by rolling it to a low place.
Ném đá để làm trò hề nghĩa là ném đá hoặc lăn đá xuống chỗ trũng để phô diễn kỹ năng cho những người muốn chơi trò ném đá.
Na kevalañca pāsāṇaṃ, aññampi yaṃ kiñci dārukhaṇḍaṃ vā iṭṭhakakhaṇḍaṃ vā hatthena vā yantena vā pavijjhituṃ na vaṭṭati.
And it is not allowable to throw not only a stone, but also any other piece of wood or brick, whether by hand or by machine.
Không chỉ đá, mà bất cứ thứ gì khác như khúc gỗ hay mảnh gạch cũng không được phép ném bằng tay hay bằng máy.
Cetiyādīnaṃ atthāya pāsāṇādayo hasantā hasantā pavaṭṭentipi khipantipi ukkhipantipi, kammasamayoti vaṭṭati.
For the purpose of stupas and the like, if stones and the like are rolled, thrown, or lifted, even while laughing, it is allowable as it is for work.
Vì lợi ích của tháp thờ, v.v., người ta có thể vui vẻ lăn, ném, hoặc nâng đá, v.v., đó là thời gian làm việc nên được phép.
3083. Gihigopakadānasminti gihīnaṃ uyyānagopakādīhi attanā gopitauyyānādito phalādīnaṃ dāne yāvadatthaṃ diyyamānepi.
3083. In the gift from a lay-gardener: even when fruits and the like are given as much as desired by lay-gardeners and the like from a garden they themselves tend.
3083. Trong việc cúng dường của người giữ vườn gia chủ nghĩa là khi gia chủ qua người giữ vườn, v.v., cúng dường trái cây, v.v., từ khu vườn do chính họ trông coi, dù được cúng dường tùy ý.
Na doso koci gaṇhatoti paṭiggaṇhato bhikkhuno koci doso natthi.
There is no fault for the receiver: there is no fault for the bhikkhu who receives it.
Không có lỗi lầm gì khi nhận nghĩa là tỳ khưu nhận không có lỗi lầm gì.
Saṅghacetiyasantake tālaphalādimhi uyyānagopakādīhi diyyamāne paricchedanayo tesaṃ vetanavasena paricchinnānaṃyeva gahaṇe anāpattinayo vuttoti yojanā.
The interpretation is that regarding what belongs to the Saṅgha or a cetiya, such as palm fruits, when given by garden-keepers and the like, the method of apportionment is stated as the method of blamelessness only when receiving what has been apportioned as their wages.
Nghĩa là khi người giữ vườn, v.v., cúng dường trái cây thốt nốt, v.v., thuộc về Tăng và tháp thờ, thì phương pháp phân chia được nói là phương pháp không phạm lỗi khi chỉ nhận những thứ đã được phân chia theo tiền công của họ.
3085. Bhikkhuniyā saddhiṃ kiñcipi anācāraṃ na sampayojeyya na kāreyyāti yojanā.
3085. The interpretation is: do not engage in anything improper with a bhikkhunī.
3085. Nghĩa là không được làm bất cứ điều gì (kiñcipi) bất chính với tỳ khưu ni.
‘‘Kiñcī’’tipi pāṭho, gahaṭṭhaṃ vā pabbajitaṃ vā kiñci bhikkhuniyā saddhiṃ anācāravasena na sampayojeyyāti attho.
"Kiñcī" is also a reading, meaning: do not engage any householder or renunciant in anything improper with a bhikkhunī.
Hoặc là bài đọc “Kiñcī”, nghĩa là không được làm bất cứ điều gì bất chính với tỳ khưu ni, dù là gia chủ hay người xuất gia.
Obhāsentassāti kāmādhippāyaṃ pakāsentassa.
To one who hints: to one who reveals a sensual intention.
Khi bày tỏ nghĩa là khi bày tỏ ý muốn dục lạc.
3088. Asappāyanti pittādidosānaṃ kopanavasena aphāsukāraṇaṃ.
3088. Unsuitable: causing discomfort by aggravating bile and other disorders.
3088. Không thích hợp nghĩa là nguyên nhân gây khó chịu do làm tăng các bệnh về mật, v.v.
Apanetumpi jahitumpi, pageva dātunti adhippāyo.
To remove: to abandon; the intention is, how much more so to give it away.
Cũng có thể loại bỏ nghĩa là cũng có thể từ bỏ, ý là nên cho đi ngay lập tức.
Aggaṃ gahetvā dātuṃ vāti tathā gahaṇārahaṃ annādiṃ sandhāya vuttaṃ.
Or to take the best and give it: this is said with reference to food and the like suitable for such taking.
Hoặc nhận phần tốt nhất rồi cho đi được nói với ý chỉ thức ăn, v.v., đáng được nhận như vậy.
‘‘Katipāhaṃ bhutvā’’ti seso.
The remainder is "having eaten for a few days."
“Sau khi ăn vài ngày” là phần còn lại.
Piṇḍapātādito aggaṃ gahetvā pattādiṃ katipāhaṃ bhutvā dātuṃ vaṭṭatīti attho.
The meaning is that it is allowable to take the best from almsfood and the like, and having eaten it for a few days, to give it away.
Nghĩa là được phép lấy phần tốt nhất từ vật thực, v.v., ăn vài ngày rồi cho đi.
3089. Pañcavaggūpasampadāti vinayadharapañcamena saṅghena kātabbaupasampadā.
3089. Ordination by a group of five: ordination to be performed by a Saṅgha of five, with a master of Vinaya.
3089. Thọ giới với năm vị nghĩa là sự thọ giới phải được thực hiện bởi Tăng đoàn gồm năm vị trì luật.
Navāti aññehi ekavārampi aparibhuttā.
New: not used even once by others.
Mới nghĩa là chưa từng được bất kỳ ai khác sử dụng dù chỉ một lần.
Guṇaṅguṇaupāhanā catupaṭalato paṭṭhāya bahupaṭalaupāhanā.
Footwear with many layers: footwear with many layers, starting from four layers.
Giày dép có nhiều lớp là giày dép có nhiều lớp, bắt đầu từ bốn lớp trở lên.
Cammatthāroti kappiyacammattharaṇañca.
Leather covering: and a permissible leather covering.
Tấm da trải nghĩa là tấm da trải hợp lệ.
Dhuvanhānanti pakatinahānaṃ.
Regular bathing: habitual bathing.
Tắm thường xuyên nghĩa là tắm theo thói quen.
3090. Sambādhassāti vaccamaggapassāvamaggadvayassa sāmantā dvaṅgulā anto satthavatthikammaṃ vāritanti yojanā.
3090. The interpretation is that in the constricted area, two finger-breadths around the two passages, the anus and urethra, surgical operation and enema treatment are forbidden.
3090. Nghĩa là ở vùng hẹp (sambādhassa) tức là ở hai bên đường đại tiện và đường tiểu tiện, việc cạo lông trong phạm vi hai ngón tay bên trong háng là bị cấm.
Satthena antamaso nakhenāpi chedanaphālanādivasena satthakammañca vatthīhi bhesajjatelassa anto pavisanavasena kātabbaṃ vatthikammañca thullaccayāpattividhānena vāritanti attho.
The meaning is that surgical operation by cutting or tearing with a knife, or even with a fingernail, and enema treatment to be performed by introducing medicinal oil into the bladder, are forbidden by the rule of a grave offense (thullaccaya).
Nghĩa là, phẫu thuật (satthakammañca), dù bằng dao hay thậm chí bằng móng tay, theo cách cắt, rạch, v.v., và thụt rửa (vatthikammañca), được thực hiện bằng cách đưa dầu thuốc vào bên trong qua ống thụt, đều bị cấm theo quy định về tội thullaccaya.
Passāvamaggassa sāmantā dvaṅgulaṃ aṅgajātassa aggato paṭṭhāya gahetabbaṃ.
Two finger-breadths around the urethra should be measured starting from the tip of the male organ.
Hai ngón tay gần đường tiểu, bắt đầu từ đầu bộ phận sinh dục, cần được hiểu.
3092. Upaḷāletīti ‘‘pattacīvarādiparikkhāraṃ te dammī’’ti vatvā palobhetvā gaṇhāti.
3092. He entices: he entices by saying, "I will give you requisites like robes and bowls," and then takes them.
3092. Upaḷāletī có nghĩa là nói “Tôi sẽ cho ông các vật dụng như bát và y” rồi dụ dỗ mà lấy.
Tatthāti tasmiṃ puggale.
In that: in that person.
Tatthā nghĩa là đối với người ấy.
Ādīnavanti alajjitādibhāvaṃ dassetvā tena saha sambhogādikaraṇe alajjibhāvāpajjanādiādīnavaṃ.
Danger: showing his shamelessness and the like, and the danger of becoming shameless by engaging in association with him.
Ādīnava nghĩa là sự nguy hiểm của việc trở nên vô liêm sỉ khi giao tiếp với người ấy, cho thấy sự vô liêm sỉ của người ấy, v.v., và việc trở nên vô liêm sỉ khi thực hiện các hoạt động chung với người ấy.
Tassāti tato viyojetabbassa tassa.
His: of that person who is to be separated from him.
Tassā nghĩa là của người cần được tách ra khỏi đó.
3094-5. Bhattagge bhojanasālāya bhuñjamāno.
3094-5. In the refectory: eating in the dining hall.
3094-5. Bhattagge: đang ăn trong phòng ăn.
Yāgupāneti yāguṃ pivanakāle.
At the time of drinking gruel: at the time of drinking gruel.
Yāgupāne: vào lúc uống cháo.
Antogāmeti antaraghare.
Inside the village: inside a house.
Antogāme: trong nhà.
Vīthiyanti nigamanagaragāmādīnaṃ rathikāya.
On the road: on the road of a market town, city, or village.
Vīthiya: trên đường phố của làng, thị trấn, thành phố, v.v.
Andhakāreti andhakāre vattamāne, andhakāragatoti attho.
In the dark: when it is dark; the meaning is, gone into darkness.
Andhakāre: đang ở trong bóng tối, nghĩa là đang đi trong bóng tối.
Tañhi vandantassa mañcapādādīsupi nalāṭaṃ paṭihaññeyya.
For if one bows to him, one's forehead might strike even the leg of a bed and the like.
Vì nếu đảnh lễ người đó, trán có thể va vào chân giường, v.v.
Anāvajjoti kiccapasutattā vandanaṃ asamannāharanto.
Blameless: not paying attention to bowing because he is engaged in his duties.
Anāvajjo: không chú ý đến việc đảnh lễ vì đang bận công việc.
Ekāvattoti ekato āvatto sapattapakkhe ṭhito verī visabhāgapuggalo.
Ekāvatto means one who has turned away, an enemy standing on the adversary's side, a disagreeable person.
Ekāvatto: một người thù địch, một người khác biệt đứng về phía đối thủ.
Ayañhi vandiyamāno pādenapi pahareyya.
For this person, if venerated, might even strike with the foot.
Nếu người này được đảnh lễ, họ có thể đá bằng chân.
Vāvaṭoti sibbanakammādikiccantarapasuto.
Vāvaṭo means one engaged in other tasks such as sewing.
Vāvaṭo: đang bận rộn với công việc khác như may vá.
Suttoti niddaṃ okkanto.
Sutto means one who has fallen asleep.
Sutto: đang ngủ.
Khādanti piṭṭhakakhajjakādīni khādanto.
Khādanti means one eating pastries, snacks, and so forth.
Khādanto: đang ăn các loại bánh, đồ ăn vặt, v.v.
Bhuñjantoti odanādīni bhuñjanto.
Bhuñjanto means one eating rice and so forth.
Bhuñjanto: đang ăn cơm, v.v.
Vaccaṃ muttampi vā karanti uccāraṃ vā passāvaṃ vā karonto iti imesaṃ terasannaṃ vandanā ayuttatthena vāritāti sambandho.
Vaccaṃ muttampi vā karanti means one making feces or urine. The connection is that the veneration of these thirteen is forbidden because it is inappropriate.
Vaccaṃ muttampi vā karonto: đang đi đại tiện hoặc tiểu tiện. Liên quan đến việc đảnh lễ mười ba hạng người này là không thích hợp, nên bị cấm.
3096-7. Kammaladdhisīmāvasena tīsu nānāsaṃvāsakesu kammanānāsaṃvāsakassa ukkhittaggahaṇena gahitattā, sīmānānāsaṃvāsakavuḍḍhatarapakatattassa vandiyattā, pārisesañāyena ‘‘nānāsaṃvāsako vuḍḍhataro adhammavādī avandiyo’’ti (pari. 467) vacanato ca laddhinānāsaṃvāsako idha ‘‘nānāsaṃvāsako’’ti gahitoti veditabbo.
3096-7. Among the three types of those dwelling in different communities (nānāsaṃvāsaka) based on kamma, view, and sīmā, because the one dwelling in a different community due to kamma is included by the term "expelled" (ukkhitta), and the elder dwelling in a different community due to sīmā is venerated if he is a normal person, it should be understood that by the principle of remainder, the one dwelling in a different community due to view is here designated as "nānāsaṃvāsako" by the statement "an elder dwelling in a different community who is an unrighteous speaker is not to be venerated".
3096-7. Do việc chấp nhận người bị ukkhepanīyakamma (hành động trục xuất) trong số ba loại người có nānāsaṃvāsa (không cùng cộng trú) theo kammaladdhisīmā (giới hạn của hành động và quan điểm), và do việc đảnh lễ người vuḍḍhatara pakatatta (trưởng lão bình thường) có sīmānānāsaṃvāsa (không cùng cộng trú theo giới hạn), và theo nguyên tắc pārisesa (phần còn lại), nên người có laddhinānāsaṃvāsa (không cùng cộng trú theo quan điểm) được hiểu là “nānāsaṃvāsako” ở đây, theo lời dạy “nānāsaṃvāsako vuḍḍhataro adhammavādī avandiyo” (Pari. 467).
Ukkhittoti tividhenāpi ukkhepanīyakammena ukkhittako.
Ukkhitto means one who has been expelled by any of the three types of expulsion kamma.
Ukkhitto: người bị ukkhepanīyakamma bằng cả ba cách.
Garukaṭṭhā ca pañcāti pārivāsikamūlāyapaṭikassanārahamānattārahamānattacārikaabbhānārahasaṅkhātā pañca garukaṭṭhā ca.
Garukaṭṭhā ca pañcā means also the five serious offenders, namely, those who deserve undergoing probation, being sent back to the beginning, undergoing mānatta, undergoing cārikā, and being rehabilitated.
Garukaṭṭhā ca pañcā: năm người phạm trọng tội, tức là những người đáng bị pārivāsika (thời gian thử thách), mūlāyapaṭikassanā (trở lại vị trí ban đầu), mānattā (thời gian sám hối), mānattacārikā (hành động sám hối), và abbhāna (phục hồi).
Ime pana aññamaññassa yathāvuḍḍhaṃ vandanādīni labhanti, pakatattena avandiyattāva avandiyesu gahitā.
However, these persons receive veneration and so forth from each other according to seniority, but they are included among those not to be venerated because they are not to be venerated by normal persons.
Tuy nhiên, những người này được đảnh lễ lẫn nhau theo thứ tự tuổi tác, nhưng họ được liệt vào danh sách những người không đáng đảnh lễ vì không được người bình thường đảnh lễ.
Ime bāvīsati puggaleti naggādayo yathāvutte.
Ime bāvīsati puggale means the naked and so forth as stated.
Ime bāvīsati puggale: hai mươi hai hạng người này như đã nói, bắt đầu từ người trần truồng.
3098. ‘‘Dhammavādī’’ti idaṃ ‘‘nānāsaṃvāsavuḍḍhako’’ti etassa visesanaṃ.
3098. "Dhammavādī" is an adjective for "nānāsaṃvāsavuḍḍhako" (elder dwelling in a different community).
3098. “Dhammavādī” là một tính từ bổ nghĩa cho “nānāsaṃvāsavuḍḍhako”.
Yathāha ‘‘tayome, bhikkhave, vandiyā.
As it is said: "Monks, there are these three who are to be venerated.
Như đã nói: “Này các tỳ khưu, có ba hạng người đáng được đảnh lễ.
Pacchā upasampannena pureupasampanno vandiyo, nānāsaṃvāsako vuḍḍhataro dhammavādī vandiyo, sadevake loke, bhikkhave, samārake…pe… tathāgato arahaṃ sammāsambuddho vandiyo’’ti (cūḷava. 312).
One who was ordained later should venerate one who was ordained earlier; an elder dwelling in a different community who is a speaker of Dhamma is to be venerated; in the world with its devas, Māras... the Tathāgata, Arahant, Perfectly Self-Enlightened One, is to be venerated."
Người xuất gia sau đảnh lễ người xuất gia trước, người trưởng lão có nānāsaṃvāsa và là dhammavādī (người nói pháp) đáng được đảnh lễ, và này các tỳ khưu, trong thế giới chư thiên và loài người, bao gồm cả Ma vương…v.v… Đức Như Lai, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác đáng được đảnh lễ” (Cūḷava. 312).
3099. ‘‘Eteyeva vandiyā, na aññe’’ti niyāmassa akatattā aññesampi vandiyānaṃ sabbhāvaṃ dassetumāha ‘‘tajjanādī’’tiādi.
3099. Since no rule has been made that "only these are to be venerated, not others," to show the existence of other venerables, it says "tajjanādī" and so forth.
3099. Vì không có quy định “chỉ những người này đáng được đảnh lễ, không phải ai khác”, để chỉ ra sự tồn tại của những người đáng được đảnh lễ khác, ngài nói “tajjanādī” v.v.
Ettha ādi-saddena niyassapabbājanīyapaasāraṇīyakamme saṅgaṇhāti.
Here, the word ādi (and so forth) includes the kamma of niyassa, pabbājanīya, and pasāraṇīya.
Ở đây, từ ādi (v.v.) bao gồm niyassa (hành động khiển trách), pabbājanīya (hành động trục xuất) và pasāraṇīya (hành động phục hồi).
Etthāti etasmiṃ vandanīyādhikāre.
Etthā means in this section on those to be venerated.
Etthā: trong trường hợp những người đáng được đảnh lễ này.
Kammanti apalokanādi catubbidhaṃ kammaṃ.
Kamma means the four types of kamma such as apalokana.
Kamma: bốn loại hành động như apalokana (hành động thông báo).
3100. Saṅghena adhammakamme kariyamāne taṃ vāretuṃ asakkontena, asakkontehi ca paṭipajjitabbavidhiṃ dassetumāha ‘‘adhiṭṭhāna’’ntiādi.
3100. To show the procedure to be followed by one who is unable to prevent the Sangha from performing an unrighteous kamma, and by those who are unable, it says "adhiṭṭhāna" and so forth.
3100. Để chỉ ra phương pháp thực hành của một người hoặc nhiều người không thể ngăn cản Tăng đoàn thực hiện một hành động phi pháp, ngài nói “adhiṭṭhāna” v.v.
Adhiṭṭhānaṃ panekassa uddiṭṭhanti yojanā, adhammakammaṃ karontānaṃ bhikkhūnamantare nisīditvā taṃ ‘‘adhamma’’nti jānitvāpi taṃ vāretuṃ asakkontassa ekassa ‘‘na metaṃ khamatī’’ti cittena adhiṭṭhānamuddiṭṭhanti vuttaṃ hoti.
The construction is: "adhiṭṭhānaṃ panekassa uddiṭṭhanti." It means that for one who, sitting among bhikkhus performing an unrighteous kamma, knows it to be unrighteous but is unable to prevent it, the mental determination "this is not agreeable to me" is prescribed.
Yojanā ở đây là: “Việc quyết định của một người được nói đến”. Nghĩa là, một tỳ khưu ngồi giữa những tỳ khưu đang thực hiện hành động phi pháp, dù biết đó là phi pháp nhưng không thể ngăn cản, thì sự quyết định trong tâm của một người rằng “điều này không làm hài lòng tôi” được nói đến.
Dvinnaṃ vā tiṇṇameva cāti tameva vāretuṃ asakkontānaṃ dvinnaṃ vā tiṇṇaṃ vā bhikkhūnaṃ aññamaññaṃ ‘‘na metaṃ khamatī’’ti diṭṭhāvikammaṃ sakasakadiṭṭhiyā pakāsanaṃ uddiṭṭhanti attho.
Dvinnaṃ vā tiṇṇameva cā means that for two or three bhikkhus who are likewise unable to prevent it, the diṭṭhāvikammaṃ, the declaration of their respective views, "this is not agreeable to me" to each other, is prescribed.
Dvinnaṃ vā tiṇṇameva cā: nghĩa là, việc diṭṭhāvikamma (công bố quan điểm) của hai hoặc ba tỳ khưu không thể ngăn cản điều đó, nói với nhau rằng “điều này không làm hài lòng tôi” được nói đến.
Tato uddhaṃ tīhi uddhaṃ catunnaṃ kammassa paṭikkosanaṃ ‘‘idaṃ adhammakammaṃ mā karothā’’ti paṭikkhipanaṃ uddiṭṭhanti attho.
Tato uddhaṃ means that for more than three, the rejection of the kamma, "do not perform this unrighteous kamma," is prescribed.
Tato uddhaṃ: nghĩa là, việc phản đối hành động của bốn người trở lên, nói “đừng làm hành động phi pháp này” được nói đến.
3101. Vissāsaggāhalakkhaṇaṃ aggahitaggahaṇena pañcavidhanti dassetumāha ‘‘sandiṭṭho’’tiādi.
3101. To show that the characteristic of taking with trust (vissāsaggāha) is fivefold by taking what is not taken, it says "sandiṭṭho" and so forth.
3101. Để chỉ ra rằng đặc điểm của việc nhận vật phẩm do tin tưởng (vissāsaggāha) có năm loại thông qua việc nhận vật phẩm không được cho phép, ngài nói “sandiṭṭho” v.v.
Yojanā panettha evaṃ veditabbā – sandiṭṭho ca hoti, jīvati ca, gahite ca attamano hoti, sambhatto ca hoti, jīvati ca, gahite ca attamano hoti, ālapito ca hoti, jīvati ca, gahite ca attamano hotīti evaṃ sandiṭṭhasambhattaālapitānaṃ tiṇṇamekekassa tīṇi tīṇi vissāsaggāhalakkhaṇāni katvā navavidhaṃ hotīti veditabbaṃ.
The construction here should be understood as follows: one is seen, and is alive, and is pleased with what is taken; one is intimate, and is alive, and is pleased with what is taken; one is addressed, and is alive, and is pleased with what is taken. Thus, by making three characteristics of taking with trust for each of the three (sandiṭṭha, sambhatta, ālapita), it becomes ninefold.
Yojanā ở đây cần được hiểu như sau: người quen biết và còn sống, và vui mừng khi nhận được; người thân thiết và còn sống, và vui mừng khi nhận được; người đã nói chuyện và còn sống, và vui mừng khi nhận được. Cứ như vậy, ba đặc điểm của vissāsaggāha cho mỗi người trong số ba loại sandiṭṭha (quen biết), sambhatta (thân thiết) và ālapita (đã nói chuyện) tạo thành chín loại, cần được hiểu như vậy.
Vacanattho, panettha vinicchayo ca heṭṭhā vuttova.
The meaning of the words and the decision here are as stated below.
Ý nghĩa của từ ngữ và sự phân định ở đây đã được nói ở dưới.
3104. Yā ca antaggāhikā diṭṭhi, yā dasavatthukā diṭṭhi, ayaṃ duvidhā diṭṭhi diṭṭhivipattīti dīpitāti yojanā.
The connection is that these two kinds of views, the view that grasps extremes and the view based on ten points, are shown as failures of view (diṭṭhivipatti).
3104. Tà kiến chấp thủ cực đoan và tà kiến mười điều được chỉ ra là hai loại tà kiến này là sự bại hoại về tà kiến.
Tattha antaggāhikadiṭṭhi nāma ucchedantasassatantagāhavasena pavattā diṭṭhi.
Therein, the view that grasps extremes is the view that arises by grasping the extremes of annihilationism and eternalism.
Ở đây, antaggāhikadiṭṭhi là tà kiến phát sinh từ việc chấp thủ cực đoan về đoạn kiến và thường kiến.
‘‘Natthi dinna’’ntiādinayappavattā dasavatthukā diṭṭhi.
The view based on ten points is that which arises in the manner beginning with "There is no gift".
Tà kiến mười điều phát sinh theo cách “không có bố thí” v.v.
3105. Thullaccayādikā desanāgāminikā yā pañca āpattiyo, ācārakusalena bhagavatā sā ācāravipattīti vuttāti yojanā.
The connection is that the five offenses beginning with the thullaccaya, which lead to confession, are called failures of conduct (ācāravipatti) by the Buddha, who is skilled in conduct.
3105. Yā pañca (năm loại) tội thullaccaya v.v. dẫn đến sám hối, thì bậc Ācārakusalena (Thiện xảo về hành vi) tức là Đức Thế Tôn đã gọi đó là sự bại hoại về hành vi.
Ādi-saddena pācittiyapāṭidesanīyadukkaṭadubbhāsitānaṃ gahaṇaṃ.
By the word " ādi" (beginning with), pācittiya, pāṭidesanīya, dukkaṭa, and dubbhāsita offenses are included.
Từ ādi (v.v.) bao gồm các tội pācittiya, pāṭidesanīya, dukkaṭa và dubbhāsita.
Yāti pañcāpattiyo apekkhitvā bahuttaṃ.
" Yā" (which) refers to the plural, anticipating the five offenses.
Yā: số nhiều liên quan đến năm tội.
Sāti ācāravipatti sāmaññamapekkhitvā ekattaṃ.
" Sā" (that) refers to the singular, anticipating the general term ācāravipatti.
Sā: số ít liên quan đến sự bại hoại về hành vi nói chung.
3106. Kuhanādīti ādi-saddena lapanā nemittikatā nippesikatā lābhena lābhaṃ nijigīsanatā gahitā, kuhanādīnaṃ vitthāro visuddhimagge (visuddhi. 1.16) vuttanayena veditabbo.
By " Kuhanādī" (deceit, etc.), the word " ādi" includes flattery, hinting, coercion, and seeking gain through gain; the elaboration of deceit, etc., should be understood according to the method stated in the Visuddhimagga.
3106. Kuhanādī: từ ādi (v.v.) bao gồm lapanā (nịnh bợ), nemittikatā (bói toán), nippesikatā (móc nối), lābhena lābhaṃ nijigīsanatā (tìm lợi lộc bằng lợi lộc). Sự mở rộng của kuhanādi cần được hiểu theo cách đã nói trong Visuddhimagga (Visuddhi. 1.16).
Ājīvo paccayo hetu yassā āpattiyāti viggaho.
The analysis is: an offense for which livelihood is the condition, the cause.
Phân tích từ là: ājīvo paccayo hetu yassā āpattiyāti (sinh kế là điều kiện, là nguyên nhân của tội lỗi nào).
Chabbidhāti catutthapārājikasañcarittathullaccayapācittiyapāṭidesanīyadukkaṭāpattīnaṃ vasena chabbidhā.
Six kinds refers to the six kinds of offenses: the fourth pārājika, sañcaritta, thullaccaya, pācittiya, pāṭidesanīya, and dukkaṭa.
Chabbidhā: sáu loại theo các tội pārājika thứ tư, sañcaritta, thullaccaya, pācittiya, pāṭidesanīya và dukkaṭa.
Pakāsitā –
Declared –
Đã trình bày –
‘‘Ājīvahetu ājīvakāraṇā pāpiccho icchāpakato asantaṃ abhūtaṃ uttarimanussadhammaṃ ullapati, āpatti pārājikassa.
"For the sake of livelihood, for the reason of livelihood, a bhikkhu with evil wishes, overcome by desire, boasts of a non-existent, unreal superhuman state, incurring a pārājika offense.
“Vì sinh kế, do duyên sinh kế, với ý muốn xấu, bị dục vọng chế ngự, nói khoác pháp thượng nhân không có thật, không hiện hữu, phạm tội Pārājika.
Ājīvahetu…pe… sañcarittaṃ samāpajjati, āpatti saṅghādisesassa.
For the sake of livelihood... he acts as a go-between, incurring a saṅghādisesa offense.
Vì sinh kế… (tóm tắt)… làm môi giới, phạm tội Saṅghādisesa.
Ājīvahetu…pe… ‘yo te vihāre vasati, so bhikkhu arahā’ti bhaṇati, paṭijānantassa āpatti thullaccayassa.
For the sake of livelihood... he says, 'The bhikkhu residing in your monastery is an Arahant,' incurring a thullaccaya offense if the other acknowledges it.
Vì sinh kế… (tóm tắt)… nói ‘vị tỳ khưu đang trú ở tịnh xá của ông là bậc A-la-hán’, đối với người chấp nhận, phạm tội Thullaccaya.
Ājīvahetu…pe… bhikkhu paṇītabhojanāni agilāno attano atthāya viññāpetvā bhuñjati, āpatti pācittiyassa.
For the sake of livelihood... a bhikkhu, not being sick, requests and consumes choice food for his own sake, incurring a pācittiya offense.
Vì sinh kế… (tóm tắt)… tỳ khưu không bệnh, xin thức ăn ngon dùng cho mình, phạm tội Pācittiya.
Ājīvahetu…pe… bhikkhunī paṇītabhojanāni agilānā attano atthāya viññāpetvā bhuñjati, āpatti pāṭidesanīyassa.
For the sake of livelihood... a bhikkhunī, not being sick, requests and consumes choice food for her own sake, incurring a pāṭidesanīya offense.
Vì sinh kế… (tóm tắt)… tỳ khưu-ni không bệnh, xin thức ăn ngon dùng cho mình, phạm tội Pāṭidesanīya.
Ājīvahetu ājīvakāraṇā sūpaṃ vā odanaṃ vā agilāno attano atthāya viññāpetvā bhuñjati, āpatti dukkaṭassā’’ti (pari. 287) –
For the sake of livelihood, for the reason of livelihood, a bhikkhu, not being sick, requests and consumes soup or rice for his own sake, incurring a dukkaṭa offense" –
Vì sinh kế, do duyên sinh kế, không bệnh, xin canh hoặc cơm dùng cho mình, phạm tội Dukkaṭa.”
3108-9. ‘‘Yo saṅghena ukkhepanīyakammakatānaṃ adhammavādīnaṃ pakkhe nisinno ‘tumhe kiṃ bhaṇathā’ti tesañca itaresañca laddhiṃ sutvā ‘ime adhammavādino, itare dhammavādino’ti cittaṃ uppādeti, ayaṃ tesaṃ majjhe nisinnova tesaṃ nānāsaṃvāsako hoti, kammaṃ kopeti.
To show the Aṭṭhakathā decision found in "One who sits on the side of those who speak against the Dhamma, who have been subjected to an act of expulsion by the Saṅgha, and asks, 'What do you say?' and having heard the views of both them and the others, generates the thought, 'These are those who speak against the Dhamma, and the others are those who speak in accordance with the Dhamma,' such a one, by sitting among them, becomes a non-communing individual with them and invalidates the act.
3108-9. “Vị nào ngồi về phía những người nói phi pháp, những người bị Tăng đoàn cử hành yết-ma cử tội, và hỏi ‘các ông nói gì?’, sau khi nghe quan điểm của họ và của những người khác, rồi khởi lên ý nghĩ ‘những người này là những người nói phi pháp, những người kia là những người nói chánh pháp’, vị ấy, chỉ cần ngồi giữa họ, đã trở thành người có sự hòa hợp khác biệt với họ, làm hỏng yết-ma.
Itaresampi hatthapāsaṃ anāgatattā kopetī’’ti (mahāva. aṭṭha. 455) āgata aṭṭhakathāvinicchayaṃ dassetumāha ‘‘adhammavādipakkhasmi’’ntiādi.
He also invalidates the act of the others because he has not come within arm's reach," it states, " adhammavādipakkhasmi" (on the side of those who speak against the Dhamma), etc.
Vị ấy cũng làm hỏng yết-ma của những người khác vì không đến trong tầm tay.” (Đại Phẩm Sớ Giải 455) để trình bày sự quyết định của chú giải đã được nói đến, “về phía những người nói phi pháp” và các từ khác.
Adhammavādipakkhasminti ukkhepanīyakammena nissāritānaṃ adhammavādīnaṃ pakkhasmiṃ.
" Adhammavādipakkhasmiṃ" means on the side of those who speak against the Dhamma, who have been expelled by an act of expulsion.
Về phía những người nói phi pháp tức là về phía những người nói phi pháp đã bị trục xuất bằng yết-ma cử tội.
Nisinnovāti hatthapāsaṃ avijahitvā gaṇapūrako hutvā nisinnova.
" Nisinnova" means simply sitting, without leaving arm's reach, becoming a quorum member.
Chỉ cần ngồi tức là chỉ cần ngồi mà không rời khỏi tầm tay, trở thành người đủ số lượng.
Vicintayanti ‘‘ime nu kho dhammavādino, udāhu ete’’ti vividhenākārena cintayanto.
" Vicintayaṃ" means thinking in various ways, "Are these indeed those who speak in accordance with the Dhamma, or are those others?"
Suy nghĩ tức là suy nghĩ bằng nhiều cách khác nhau: “Phải chăng những người này là những người nói chánh pháp, hay những người kia?”
‘‘Ete pana dhammavādī’’ti mānasaṃ uppādeti, evaṃ uppanne pana mānase.
He generates the thought, "But these are those who speak in accordance with the Dhamma"; thus, when such a thought has arisen.
Vị ấy khởi lên ý nghĩ “những người kia là những người nói chánh pháp”, như vậy khi ý nghĩ đã khởi lên.
Adhammavādipakkhasmiṃ nisinnova evaṃ mānasaṃ uppādento ayaṃ bhikkhu.
This bhikkhu, by sitting on the side of those who speak against the Dhamma and generating such a thought, this bhikkhu.
Vị tỳ khưu này, chỉ cần ngồi về phía những người nói phi pháp, khởi lên ý nghĩ như vậy.
Laddhiyāti evaṃ uppāditamānasasaṅkhātāya laddhiyā.
" Laddhiyā" means by the view, which is the thought thus generated.
Bằng quan điểm tức là bằng quan điểm được gọi là ý nghĩ đã khởi lên như vậy.
Tesaṃ adhammavādīnaṃ nānāsaṃvāsako nāma hotīti pakāsito.
He is declared to be a non-communing individual with those who speak against the Dhamma.
Đã được trình bày rằng vị ấy được gọi là người có sự hòa hợp khác biệt với những người nói phi pháp đó.
Tatraṭṭho pana soti tasmiṃ adhammavādipakkhasmiṃ nisinnova so.
" Tatraṭṭho pana so" means that one, while sitting on the side of those who speak against the Dhamma.
Vị ấy ở tại đó tức là vị ấy chỉ cần ngồi về phía những người nói phi pháp đó.
Sada-dhātuyā gatinivāraṇatthattā tatra nisinno ‘‘tatraṭṭho’’ti vuccati.
Because the root sad- means to prevent movement, one who is sitting there is called "tatraṭṭho" (standing there).
Vì căn sada có nghĩa là ngăn chặn sự di chuyển, nên việc ngồi ở đó được gọi là “ở tại đó”.
Dvinnanti dhammavādiadhammavādipakkhānaṃ dvinnaṃ saṅghānaṃ.
" Dvinnaṃ" means of the two Saṅghas, the side of those who speak in accordance with the Dhamma and the side of those who speak against the Dhamma.
Của hai tức là của hai Tăng đoàn, Tăng đoàn của những người nói chánh pháp và Tăng đoàn của những người nói phi pháp.
Kammanti catuvaggādisaṅghena karaṇīyakammaṃ.
" Kammaṃ" means an act to be performed by a Saṅgha of four or more bhikkhus.
Yết-ma tức là yết-ma cần được thực hiện bởi Tăng đoàn đủ bốn vị trở lên.
Kopetīti adhammavādīnaṃ asaṃvāsabhāvaṃ gantvā tesaṃ gaṇapūraṇattā, itaresaṃ ekasīmāyaṃ ṭhatvā hatthapāsaṃ anupagatattā, chandassa ca adinnattā kammaṃ kopeti.
Invalidates: He invalidates the act by going to the state of non-communion of those who speak against the Dhamma, because they complete the quorum, because others, standing in the same sīmā, did not come within arm's reach, and because consent was not given.
Làm hỏng tức là làm hỏng yết-ma vì đã đi đến trạng thái không hòa hợp với những người nói phi pháp, vì đã đủ số lượng cho họ, vì không đến trong tầm tay khi đứng trong cùng một giới hạn với những người khác, và vì không cho phép. (tức là không cho hỏng) (tức là không cho phép).
Yo pana adhammavādīnaṃ pakkhe nisinno ‘‘adhammavādino ime, itare dhammavādino’’ti tesaṃ majjhe pavisati, yattha vā tattha vā pakkhe nisinno ‘‘ime dhammavādino’’ti gaṇhāti, ayaṃ attanāva attānaṃ samānasaṃvāsakaṃ karotīti veditabbo.
But whoever, sitting on the side of those who speak against the Dhamma, thinking, "these are those who speak against the Dhamma, the others are those who speak in accordance with the Dhamma," enters among them, or sitting on this side or that side, takes them as "these are those who speak in accordance with the Dhamma," it should be understood that this person makes himself one of common communion by himself.
Còn vị nào ngồi về phía những người nói phi pháp và khởi lên ý nghĩ “những người này là những người nói phi pháp, những người kia là những người nói chánh pháp”, rồi đi vào giữa họ, hoặc ngồi về phía bất kỳ ai và chấp nhận “những người này là những người nói chánh pháp”, thì vị ấy phải được hiểu là tự mình làm cho mình trở thành người có sự hòa hợp tương đồng.
3110. Bahisīmāgato pakatatto bhikkhu sace hatthapāse ṭhito hoti, so sīmāya nānāsaṃvāsako matoti yojanā.
3110. The explanation is that if a bhikkhu who has gone outside the sīmā and is a normal bhikkhu stands within arm's reach, he is considered to be of non-communion for that sīmā.
3110. Cách phối hợp là: nếu một vị tỳ khưu bình thường đã ra khỏi giới hạn mà đứng trong tầm tay, thì vị ấy được xem là người có sự hòa hợp khác biệt trong giới hạn.
Taṃ gaṇapūraṇaṃ katvā katakammampi kuppati.
An act performed by making him part of the quorum also becomes invalid.
Yết-ma đã được thực hiện bằng cách làm cho vị ấy đủ số lượng cũng bị hỏng.
Evaṃ yathāvuttaniyāmena tayo nānāsaṃvāsakā mahesinā vuttāti yojanā.
Thus, the explanation is that the three persons of non-communion were stated by the Great Seer in the manner described.
Cách phối hợp là: Như vậy, ba vị có sự hòa hợp khác biệt đã được Đại Hiền nói đến theo phương pháp đã nêu.
3111. Cutoti pārājikāpanno sāsanato cutattā ‘‘cuto’’ti gahito.
3111. Fallen: One who has incurred a Pārājika offense is taken as "fallen" due to having fallen from the Dispensation.
3111. Bị truất phế tức là người phạm tội Pārājika được xem là “bị truất phế” vì đã bị truất phế khỏi giáo pháp.
‘‘Bhikkhunī ekādasa abhabbā’’ti padacchedo.
The word division is "a bhikkhunī is incapable of eleven things".
Cách ngắt câu là: “Tỳ khưu-ni không có mười một điều không thể.”
Imeti bhedamanapekkhitvā sāmaññena sattarasa janā.
These: These seventeen persons in general, without considering their divisions.
Những vị này tức là mười bảy người nói chung, không phân biệt.
Asaṃvāsāti na saṃvasitabbā, natthi vā etehi pakatattānaṃ ekakammādiko saṃvāsoti asaṃvāsā nāma siyuṃ.
Non-communion: They are called non-communion because one should not associate with them, or because there is no communion in common acts etc., with them for normal bhikkhus.
Không hòa hợp tức là không nên hòa hợp, hoặc không có sự hòa hợp như một yết-ma với những người bình thường, nên không hòa hợp được gọi là.
3112. Asaṃvāsassa sabbassāti yathāvuttassa sattarasavidhassa sabbassa asaṃvāsassa.
3112. Of all non-communion: Of all seventeen types of non-communion as described.
3112. Đối với tất cả những người không hòa hợp tức là đối với tất cả mười bảy loại người không hòa hợp đã nói trên.
Tathā kammārahassa cāti ‘‘yassa saṅgho kammaṃ karoti, so neva kammapatto, nāpi chandāraho, apica kammāraho’’ti (pari. 488) evaṃ parivāre vuttakammārahassa ca.
And of one worthy of an act: And of one worthy of an act as stated in the Parivāra thus: "He for whom the Saṅgha performs an act is neither one who has attained the act nor one worthy of consent, but rather one worthy of an act".
Và đối với người xứng đáng yết-ma tức là đối với người xứng đáng yết-ma đã được nói trong Phụ lục như “người mà Tăng đoàn cử hành yết-ma, vị ấy không phải là người đã nhận yết-ma, cũng không phải là người xứng đáng cho phép, nhưng là người xứng đáng yết-ma” (Phụ lục 488).
Ummattakādīnanti ādi-saddena khittacittādīnaṃ gahaṇaṃ.
Of a mad person etc.: The word etc. includes those with disturbed minds and so on.
Của những người điên loạn và những người khác tức là bằng từ “và những người khác” bao gồm những người mất trí, v.v.
Saṅghe tajjanīyādīni karonte.
When the Saṅgha performs acts like the Tajjanīya.
Trong Tăng đoàn khi thực hiện các yết-ma như răn đe, v.v.
Paṭikkhepoti paṭikkosanā.
Rejection means repudiation.
Sự phản đối tức là sự từ chối.
Na rūhatīti paṭikkosaṭṭhāne na tiṭṭhati, kammaṃ na kopetīti adhippāyo.
Does not hold: It does not stand in the place of repudiation; the meaning is that it does not invalidate the act.
Không đứng vững tức là không đứng vững ở vị trí phản đối, ý nghĩa là không làm hỏng yết-ma.
3113. Sasaṃvāseka…pe… bhikkhunoti vuttanayena kammena vā laddhiyā vā asaṃvāsikabhāvaṃ anupagatattā samānasaṃvāsakassa sīmāya asaṃvāsikabhāvaṃ anupagantvā ekasīmāya ṭhitassa antimavatthuṃ anajjhāpannattā pakatattassa bhikkhuno.
3113. Of a bhikkhu of common communion…: Of a normal bhikkhu who has not fallen into a Pārājika offense, who has not attained the state of non-communion by an act or by doctrine in the manner described, and who stands in the same sīmā without having attained the state of non-communion for that sīmā.
3113. Của vị tỳ khưu có sự hòa hợp tương đồng… (tóm tắt) tức là của vị tỳ khưu bình thường, không phạm tội cuối cùng, đứng trong cùng một giới hạn mà không đi đến trạng thái không hòa hợp trong giới hạn, là người có sự hòa hợp tương đồng vì không đi đến trạng thái không hòa hợp bằng yết-ma hoặc quan điểm theo cách đã nói.
Anantarassapi hatthapāse vacanena vacībhedakaraṇena paṭikkhepo paṭikkoso ruhati paṭikkosanaṭṭhāneyeva tiṭṭhati, kammaṃ kopetīti adhippāyo.
Rejection by speech (making a verbal utterance) of one who is close (within arm's reach) holds (stands in the place of repudiation); the meaning is that it invalidates the act.
Sự phản đối bằng lời nói của vị ấy ngay lập tức trong tầm tay, tức là bằng cách phát ra lời nói, đứng vững ngay tại vị trí phản đối, ý nghĩa là làm hỏng yết-ma.
3114. Chahi ākārehīti (pāci. aṭṭha. 438; kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) lajjitāya, aññāṇatāya, kukkuccapakatatāya, satisammosāya, akappiyekappiyasaññitāya, kappiyeakappiyasaññitāyāti imehi chahi ākārehi.
3114. By six modes: By these six modes: out of shame, out of ignorance, out of being prone to remorse, out of forgetfulness, out of perceiving what is permissible as impermissible, and out of perceiving what is impermissible as permissible.
3114. Bằng sáu phương cách (Pācittiya Chú Giải 438; Kaṅkhā Chú Giải, Nidāna Vaṇṇanā) tức là bằng sáu phương cách này: do xấu hổ, do không hiểu biết, do bị hối hận chi phối, do quên lãng, do nhận thức điều không hợp lệ là hợp lệ, do nhận thức điều hợp lệ là không hợp lệ.
Pañca samaṇakappā ca vuttā, pañca visuddhiyo ca vuttāti yojanā.
The explanation is that five modes of conduct for recluses were stated, and five purifications were also stated.
Cách phối hợp là: Năm điều kiện của sa-môn và năm sự thanh tịnh cũng đã được nói đến.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, pañcahi samaṇakappehi phalaṃ paribhuñjituṃ, aggiparijitaṃ satthaparijitaṃ nakhaparijitaṃ abījaṃ nibbaṭṭabījaññeva pañcama’’nti (cūḷava. 250) khuddakavatthuke anuññātā pañca samaṇakappā nāma.
The five modes of conduct for recluses are those allowed in the Khuddakavatthu (Minor Matters) thus: "Monks, I allow you to partake of fruit in five ways: that which has been ripened by fire, that which has been ripened by a weapon, that which has been ripened by nails, that which is seedless, and fifthly, that which has had its seeds removed".
Năm điều kiện của sa-môn được cho phép trong Tiểu Phẩm là: “Này các tỳ khưu, Ta cho phép hưởng trái cây bằng năm điều kiện của sa-môn: đã được lửa đốt, đã được khí giới cắt, đã được móng tay cắt, không có hạt, và chỉ có hạt đã được loại bỏ là thứ năm.” (Cūḷavagga 250).
Pañca visuddhiyoti parivāre ekuttare ‘‘pañca visuddhiyo’’ti imassa niddese ‘‘nidānaṃ uddisitvā avasesaṃ sutena sāvetabbaṃ, ayaṃ paṭhamā visuddhī’’tiādinā (pari. 325) nayena dassitā pañca pātimokkhuddesasaṅkhātā pañca visuddhiyo ca ‘‘suttuddeso pārisuddhiuposatho adhiṭṭhānuposatho pavāraṇā sāmaggiuposathoyeva pañcamo’’ti (pari. 325) evaṃ vuttā pañca visuddhiyo cāti dvepañcavisuddhiyo ‘‘dvipañcaviññāṇānī’’tiādīsu viya sāmaññavacanena saṅgahitā.
Five purifications: In the Parivāra, in the explanation of "five purifications" in the Ekuttara, the five purifications referring to the recitation of the Pātimokkha, shown in the manner beginning with "having stated the cause, the rest should be recited by ear; this is the first purification," and the five purifications stated as "the recitation of the Sutta, the purification Uposatha, the determination Uposatha, the invitation, and the fifth is the Uposatha of harmony" are both included by the general term, just as in "dvipañcaviññāṇānī" (the ten consciousnesses).
Năm sự thanh tịnh tức là năm sự thanh tịnh được trình bày trong Phụ lục trong phần giải thích của “năm sự thanh tịnh” trong “Phần Tăng Nhất” theo cách “sau khi tụng phần mở đầu, phần còn lại phải được đọc bằng cách nghe, đây là sự thanh tịnh thứ nhất” và các điều khác (Phụ lục 325), tức là năm sự thanh tịnh được gọi là sự tụng Pātimokkha, và năm sự thanh tịnh được nói đến như “sự tụng kinh, lễ Bố-tát thanh tịnh, lễ Bố-tát quyết định, lễ Tự Tứ, và lễ Bố-tát hòa hợp là thứ năm” (Phụ lục 325), như vậy hai loại năm sự thanh tịnh được bao gồm bằng cách nói chung, giống như trong “hai loại năm thức” và các điều khác.
3115-7. Nissesena dīyati paññapīyati ettha sikkhāpadanti nidānaṃ, tesaṃ tesaṃ sikkhāpadānaṃ paññattiyā ṭhānabhūtaṃ vesālīādi.
3115-7. The training rule is fully given or made known here, hence nidāna (cause or origin), which is the place of the promulgation of those training rules, such as Vesālī.
3115-7. Nidāna là nơi giới luật được trình bày hoàn toàn, tức là Vesālī, v.v., là nơi quy định của các giới luật đó.
Puṃ vuccati nirayo, taṃ galati maddati nerayikadukkhaṃ anubhavatīti puggalo, satto.
Puggalo (person) means a being; 'puṃ' refers to hell, and 'galati' means to crush or experience the suffering of hell-beings.
Puṃ được gọi là địa ngục, người nào nuốt chửng, nghiền nát nó, trải nghiệm khổ đau của địa ngục, thì đó là puggalo, tức là chúng sanh.
Ariyapuggalā taṃsadisattā, bhūtapubbagatiyā vā ‘‘puggalā’’ti veditabbā.
Noble persons are to be understood as "persons" because they are similar to them, or by their former state of existence.
Các bậc Thánh nhân được gọi là “puggalā” vì tương tự với họ, hoặc theo sự di chuyển trong quá khứ.
Idha panete sikkhāpadavītikkamassa ādikammikā adhippetā.
Here, however, these are referred to as the first offenders of the transgression of the training rule.
Ở đây, những người này được hiểu là những người phạm giới luật đầu tiên.
Idāni puggalaniddesaṃ vakkhati.
Now he will explain the designation of individuals.
Bây giờ sẽ nói về sự giải thích về puggalo.
Vasati ettha bhagavato āṇāsaṅkhātā sikkhāpadapaññatti taṃ paṭicca pavattatīti vatthu, tassa tassa puggalassa sikkhāpadapaññattihetubhūto ajjhācāro.
Here dwells the promulgation of the training rule, which is the Buddha's command, and it proceeds based on that; thus, vatthu, the transgression that serves as the cause for the promulgation of the training rule for each individual.
Giới luật, tức là giới cấm của Đức Thế Tôn, tồn tại ở đây và phát sinh dựa trên đó, nên gọi là vatthu (sự việc, nguyên nhân); đó là hành vi sai trái làm nguyên nhân cho sự chế định giới luật của từng cá nhân.
Vidhānaṃ vibhajanaṃ vidhi, pabhedo.
Arrangement and division is vidhi, a classification.
Sự sắp đặt, sự phân chia là vidhi (phương pháp), tức là sự phân loại.
Paññāpīyati bhagavato āṇā pakārena ñāpīyati etāyāti paññatti, paññattiyā vidhi pabhedo ‘‘paññattividhi’’nti vattabbe ‘‘vidhiṃ paññattiyā’’ti gāthābandhavasena asamatthaniddeso.
The Buddha's command is promulgated, it is made known in various ways by this; thus, paññatti. The method of promulgation, its classification, should be called "paññattividhi," but it is stated as "vidhiṃ paññattiyā" due to the poetic meter, which is an imprecise designation.
Giới luật của Đức Thế Tôn được chế định, được tuyên bố theo cách này, nên gọi là paññatti (sự chế định). Thay vì nói “paññattividhi” (phương pháp chế định) thì lại nói “vidhiṃ paññattiyā” (phương pháp của sự chế định) là một cách diễn đạt không chính xác theo cấu trúc thơ kệ.
Sā pana paññattividhi paññattianupaññatti anuppannapaññatti sabbatthapaññatti padesapaññatti sādhāraṇapaññatti asādhāraṇapaññatti ekatopaññatti ubhatopaññattivasena navavidhā hoti.
That paññattividhi is ninefold: paññatti, anupaññatti, anuppannapaññatti, sabbatthapaññatti, padesapaññatti, sādhāraṇapaññatti, asādhāraṇapaññatti, ekatopaññatti, and ubhatopaññatti.
Tuy nhiên, phương pháp chế định đó có chín loại: paññatti (chế định), anupaññatti (tùy chế định), anuppannapaññatti (chế định chưa phát sinh), sabbatthapaññatti (chế định khắp nơi), padesapaññatti (chế định từng phần), sādhāraṇapaññatti (chế định chung), asādhāraṇapaññatti (chế định riêng), ekatopaññatti (chế định một bên), ubhatopaññatti (chế định cả hai bên).
‘‘Vipatti āpatti anāpattī’’ti padacchedo, vipajjanti etāya sīlādayoti vipatti.
"Vipatti, āpatti, anāpatti" is the word division. That by which sīla and other virtues perish is vipatti.
“Vipatti āpatti anāpattī” là cách ngắt câu. Vipatti (sự hư hoại) là điều mà do đó giới hạnh, oai nghi v.v... bị hư hoại.
Sā pana sīlaācāradiṭṭhiājīvānaṃ vasena catubbidhā.
This is fourfold based on sīla, conduct, views, and livelihood.
Sự hư hoại đó có bốn loại theo giới hạnh, oai nghi, tà kiến và sinh kế.
Sā pana uddesavasena heṭṭhā dassitāva.
That has already been shown above in the outline.
Sự hư hoại đó đã được trình bày ở phần dưới theo cách tóm tắt.
Āpajjanti etāya akusalābyākatabhūtāya bhagavato āṇāvītikkamanti āpatti.
That by which one transgresses the Buddha's command, which is unwholesome and indeterminate, is āpatti.
Āpatti (sự phạm lỗi) là sự vi phạm giới luật của Đức Thế Tôn do tâm bất thiện hoặc vô ký.
Sā pubbapayogādivasena anekappabhedā āpatti.
That āpatti has many classifications, such as by prior effort.
Sự phạm lỗi đó có nhiều loại, như theo tiền hành động v.v...
Anāpatti ajānanādivasena āṇāya anatikkamanaṃ.
Anāpatti is not transgressing the command due to not knowing and so forth.
Anāpatti (không phạm lỗi) là không vi phạm giới luật do không biết v.v...
Samuṭṭhāti etehi āpattīti samuṭṭhānāni, kāyādivasena chabbidhāni āpattikāraṇāni.
From these, offenses arise; thus, samuṭṭhānāni, the six kinds of causes for offenses, such as by body.
Samuṭṭhānāni (các nguyên nhân phát sinh) là những điều mà từ đó sự phạm lỗi phát sinh; đó là sáu nguyên nhân phạm lỗi theo thân v.v...
Samuṭṭhānānaṃ nayo samuṭṭhānanayo, taṃ.
The method of the origins is samuṭṭhānanaya, that.
Phương pháp của các nguyên nhân phát sinh là samuṭṭhānanayo.
Vajjañca kammañca kiriyā ca saññā ca cittañca āṇatti ca vajjakammakriyāsaññācittāṇattiyo, tāsaṃ vidhi tathā vuccati, taṃ.
Offense, action, deed, perception, thought, and instruction are vajjakammakriyāsaññācittāṇattiyo; the method of these is so called, that.
Vajja (sự đáng trách), kamma (hành động), kiriyā (sự làm), saññā (tưởng), citta (tâm) và āṇatti (lệnh) là vajjakammakriyāsaññācittāṇattiyo; phương pháp của chúng được nói như vậy.
Vajjavidhinti ‘‘yassā sacittakapakkhe cittaṃ akusalameva hoti, ayaṃ lokavajjā, sesā paṇṇattivajjā’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā) vuttaṃ vajjavidhiṃ.
Vajjavidhi is the method of offenses, as stated: "If in the case of a conscious offense, the citta is always unwholesome, this is a worldly offense; the rest are disciplinary offenses."
Vajjavidhi (phương pháp đáng trách) là phương pháp đáng trách đã được nói là “Trong trường hợp có tâm, nếu tâm chỉ là bất thiện, thì đó là lỗi thế tục (lokavajja); còn lại là lỗi do chế định (paññattivajja)” (Kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā).
Kammavidhinti ‘‘sabbā ca kāyakammavacīkammatadubhayavasena tividhā hontī’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā) dassitaṃ kammavidhiṃ.
Kammavidhi is the method of actions, as shown: "All are threefold based on bodily action, verbal action, and both."
Kammavidhi (phương pháp hành động) là phương pháp hành động đã được trình bày là “Tất cả đều có ba loại theo thân hành, khẩu hành và cả hai” (Kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā).
Kriyāvidhinti ‘‘atthāpatti kiriyato samuṭṭhāti, atthi akiriyato, atthi kiriyākiriyato, atthi siyā kiriyato siyā akiriyato’’tiādinā (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā) nayena dassitaṃ kiriyāvidhiṃ.
Kriyāvidhi is the method of deeds, as shown by the method beginning with: "Some offenses arise from action, some from non-action, some from both action and non-action, some possibly from action and possibly from non-action."
Kiriyāvidhi (phương pháp hành vi) là phương pháp hành vi đã được trình bày theo cách “Có sự phạm lỗi phát sinh từ hành vi, có sự phạm lỗi phát sinh từ không hành vi, có sự phạm lỗi phát sinh từ cả hành vi và không hành vi, có sự phạm lỗi có thể phát sinh từ hành vi hoặc có thể phát sinh từ không hành vi” v.v... (Kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā).
Saññāvidhinti ‘‘saññāvimokkhā’’tiādinā (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā) nayena dassitaṃ saññāvidhiṃ.
Saññāvidhi is the method of perception, as shown by the method beginning with: "Perception and liberation."
Saññāvidhi (phương pháp tưởng) là phương pháp tưởng đã được trình bày theo cách “saññāvimokkhā” v.v... (Kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā).
Cittavidhinti ‘‘sabbāpi cittavasena duvidhā honti sacittakā, acittakā cā’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā) vuttaṃ cittavidhiṃ.
Cittavidhi is the method of thought, as stated: "All are twofold based on thought: conscious and unconscious."
Cittavidhi (phương pháp tâm) là phương pháp tâm đã được nói là “Tất cả đều có hai loại theo tâm: có tâm (sacittaka) và không tâm (acittaka)” (Kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā).
Āṇattividhinti ‘‘sāṇattikaṃ anāṇattika’’nti vuttaṃ āṇattividhiṃ.
Āṇattividhi is the method of instruction, as stated: "With instruction, without instruction."
Āṇattividhi (phương pháp lệnh) là phương pháp lệnh đã được nói là “có lệnh (sāṇattika) và không lệnh (anāṇattika)”.
Aṅgavidhānanti sabbasikkhāpadesu āpattīnaṃ vuttaṃ aṅgavidhānañca.
Aṅgavidhāna is also the method of constituents stated for offenses in all training rules.
Aṅgavidhāna (sự sắp đặt các chi) là sự sắp đặt các chi đã được nói về các lỗi trong tất cả các giới điều.
Vedanāttikaṃ, kusalattikañcāti yojanā.
The triad of feeling and the triad of wholesome states are to be connected.
Vedanāttika (bộ ba thọ) và kusalattika (bộ ba thiện) là cách kết nối.
Taṃ pana ‘‘akusalacittaṃ, dvicittaṃ, ticittaṃ, dukkhavedanaṃ, dvivedanaṃ, tivedana’’nti tattha tattha dassitameva.
That has been shown in various places as "unwholesome thought, two thoughts, three thoughts, painful feeling, two feelings, three feelings."
Điều đó đã được trình bày ở từng chỗ là “tâm bất thiện, hai tâm, ba tâm, thọ khổ, hai thọ, ba thọ”.
Sattarasavidhaṃ etaṃ lakkhaṇanti yathāvuttanidānādisattarasappabhedaṃ sabbasikkhāpadānaṃ sādhāraṇalakkhaṇaṃ.
This seventeen-fold characteristic is the common characteristic of all training rules, classified into seventeen types such as the aforementioned nidāna.
Sattarasavidhaṃ etaṃ lakkhaṇa (mười bảy đặc điểm này) là đặc điểm chung của tất cả các giới điều, có mười bảy loại như đã nói về nidāna (nguyên nhân) v.v...
Dassetvāti pakāsetvā.
Having shown means having explained.
Dassetvā (sau khi đã chỉ rõ) là sau khi đã tuyên bố.
Budho vinayakusalo.
Budho means one skilled in Vinaya.
Budho (bậc trí) là người thiện xảo về Vinaya.
Tattha tattha sikkhāpadesu yathārahaṃ yojeyyāti sambandho.
The connection is that he should apply it appropriately to the training rules in various places.
Nên kết nối là “hãy áp dụng một cách thích hợp vào từng giới điều”.
3118. Imesu sattarasasu lakkhaṇesu nidānapuggale tāva niddisitumāha ‘‘nidāna’’ntiādi.
Among these seventeen characteristics, to first designate the individuals of the nidāna, he says "nidāna" and so forth.
3118. Để chỉ rõ các cá nhân nguyên nhân trong mười bảy đặc điểm này, nên nói “nidāna” v.v...
Tatthāti tesu sattarasasu sādhāraṇalakkhaṇesu, niddhāraṇe cetaṃ bhummaṃ.
Tatthā means among those seventeen common characteristics, and this is a locative of determination.
Tatthā (trong số đó) là trong mười bảy đặc điểm chung đó, và đây là cách dùng locative để chỉ định.
Nidānanti niddhāritabbadassanaṃ.
Nidāna is the showing of what is to be determined.
Nidāna (nguyên nhân) là sự trình bày điều cần được chỉ rõ.
‘‘Pura’’nti idaṃ ‘‘vesālī’’tiādipadehi paccekaṃ yojetabbaṃ.
"Pura" is to be connected individually with words like "Vesālī" and so forth.
Từ “pura” này nên được kết nối với từng từ như “vesālī” v.v...
Sakkabhaggāti etehi janapadavācīhi saddehi ṭhānanissitā nāgarāva gahetabbā.
By these words denoting regions, such as Sakka and Bhagga, the citizens residing in those places are to be understood.
Sakkabhaggā (Sakka và Bhagga) – bằng những từ chỉ địa danh này, nên hiểu là những cư dân sống ở nơi đó.
Tāni ca ‘‘sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ, bhaggesu viharati susumāragire’’ti tattha tattha sikkhāpadanidāne nidassitāneva.
And these are already indicated in the nidāna of the training rules in various places, such as "He dwells among the Sakyas in Kapilavatthu, he dwells among the Bhaggas in Susumāragira."
Những điều đó đã được trình bày trong các nguyên nhân chế định giới luật ở từng chỗ là “trú tại Kapilavatthu trong xứ Sakka, trú tại Susumāragira trong xứ Bhagga”.
3119. ‘‘Dasa vesāliyā’’tiādīnaṃ atthavinicchayo uttare āvi bhavissati.
3119. The determination of the meaning of "Dasa vesāliyā" and so on will become clear later.
3119. Sự phân tích ý nghĩa của “Dasa vesāliyā” v.v... sẽ được trình bày ở phần sau.
Giribbajeti rājagahanagare.
Giribbaja means in the city of Rājagaha.
Giribbaje (tại Giribbaja) là tại thành Rājagaha.
Tañhi samantā ṭhitehi isigiliādīhi pañcahi pabbatehi vajasadisanti ‘‘giribbaja’’nti vuccati.
For it is said to be like a fortress (vaja) surrounded by five mountains such as Isigili and others, hence it is called "Giribbaja" (Mountain Fortress).
Thành phố đó được gọi là “Giribbaja” vì nó giống như một cái chuồng (vaja) được bao quanh bởi năm ngọn núi như Isigili v.v...
3122. Ubhayapātimokkhe āgatā te sabbe ādikammikapuggalā paripiṇḍitā tiṃsa bhavantīti yojanā.
3122. The meaning is that all those original offenders mentioned in both Pātimokkhas, when gathered, become thirty.
3122. Nên kết nối là: tất cả những cá nhân phạm lỗi đầu tiên được đề cập trong cả hai Pātimokkha khi tổng hợp lại là ba mươi người.
Vatthuādīnaṃ vinicchayo uttare vakkhamānattā idha na vutto.
The determination of vatthu (grounds) and so on is not mentioned here because it will be explained later.
Sự phân tích vatthu v.v... không được nói ở đây vì sẽ được trình bày ở phần sau.
Nanu ca nidānapuggalavinicchayampi tattha vakkhatīti so idha kasmā vuttoti?
But it will also explain the determination of the nidāna (occasion) and the puggalas (persons) there, so why is it mentioned here?
Nhưng nếu sự phân tích cá nhân nguyên nhân cũng sẽ được nói ở đó, thì tại sao lại nói ở đây?
Nāyaṃ doso, imassa pakaraṇattā idhāpi vattabboti.
This is no fault, as it is a treatise, it should be spoken of here too.
Đây không phải là lỗi, vì đây là một phần của tổng thể nên cũng cần được nói ở đây.
Yadi evaṃ vatthuādivinicchayopi idha vattabbo siyā, so kasmā na vuttoti?
If so, the determination of vatthu and so on should also be spoken of here; why is it not mentioned?
Nếu vậy, sự phân tích vatthu v.v... cũng nên được nói ở đây, tại sao lại không nói?
Ekayoganiddiṭṭhassa imassa vacanena sopi vuttoyeva hotīti ekadesadassanavasena saṃkhittoti daṭṭhabbo.
By mentioning this, which is indicated by a single connection, that too is considered mentioned; thus, it should be understood as abbreviated by showing only a part.
Nên hiểu rằng khi nói về điều này, vốn được chỉ định trong một nhóm, thì điều đó cũng đã được nói đến, và được tóm tắt theo cách chỉ ra một phần.
3123. Yo enaṃ taruṃ jānāti, so paññattiṃ asesato jānātīti sambandho.
3123. The connection is: He who knows this tree knows the paññatti completely.
3123. Nên kết nối là: ai biết rõ cái cây này, người đó biết rõ giới luật một cách không sót.
Ettha ‘‘enaṃ taru’’nti iminā nidānādisattarasappakāraṃ sabbasikkhāpadasādhāraṇalakkhaṇasamudāyaṃ rūpakena dasseti.
Here, "this tree" symbolically represents the entire collection of seventeen common characteristics of all training rules, such as their nidāna and so on.
Ở đây, “enaṃ taruṃ” (cái cây này) bằng hình ảnh ẩn dụ này, chỉ ra toàn bộ các đặc điểm chung của tất cả các giới điều, có mười bảy loại như nidāna v.v...
Kiṃ visiṭṭhaṃ tarunti āha ‘‘timūla’’ntiādi.
What kind of special tree? He says, "with three roots" and so on.
Để nói rõ cái cây đặc biệt nào, nên nói “timūla” v.v...
Tattha timūlanti nidānapuggalavatthusaṅkhātāni tīṇi mūlāni etassāti timūlaṃ.
Among these, "with three roots" means that it has three roots, namely nidāna (occasion), puggala (person), and vatthu (ground).
Ở đây, timūla (ba gốc) là cái cây có ba gốc, tức là cá nhân nguyên nhân và sự việc (vatthu).
Navapattanti navavidhapaṇṇattisaṅkhātāni pattāni etassāti navapattaṃ.
"With nine leaves" means that it has leaves, which are the nine kinds of paññatti.
Navapatta (chín lá) là cái cây có chín lá, tức là chín loại chế định.
Dvayaṅkuranti lokavajjapaṇṇattivajjasaṅkhātā dve aṅkurā etassāti dvayaṅkuraṃ.
"With two sprouts" means that it has two sprouts, namely paññatti-vajjā (offenses by rule) and lokavajjā (offenses by worldly censure).
Dvayaṅkura (hai mầm) là cái cây có hai mầm, tức là lỗi thế tục (lokavajja) và lỗi do chế định (paññattivajja).
‘‘Dviaṅkura’’nti vattabbe i-kārassa ayādesaṃ katvā ‘‘dvayaṅkura’’nti vuttaṃ.
Instead of saying "dviaṅkura," it is said "dvayaṅkura" by changing the 'i' vowel to 'aya'.
Thay vì nói “dviaṅkura”, đã nói “dvayaṅkura” bằng cách đổi nguyên âm i thành ayā.
Sattaphalanti āṇattiāpattianāpattivipattisaññāvedanākusalattikasaṅkhātāni satta phalāni etassāti sattaphalaṃ.
"With seven fruits" means that it has seven fruits, namely āṇatti (injunction), āpatti (offense), anāpatti (non-offense), vipatti (failure), saññā (perception), vedanā (feeling), and the three kusala (wholesome) states.
Sattaphala (bảy quả) là cái cây có bảy quả, tức là āṇatti (lệnh), āpatti (phạm lỗi), anāpatti (không phạm lỗi), vipatti (hư hoại), saññā (tưởng), vedanākusalattika (bộ ba thọ và thiện).
Chapupphanti chasamuṭṭhānasaṅkhātāni pupphāni etassāti chapupphaṃ.
"With six flowers" means that it has flowers, which are the six origins (samuṭṭhāna).
Chapuppha (sáu hoa) là cái cây có sáu hoa, tức là sáu nguyên nhân phát sinh.
Dvippabhavanti cittakammasaṅkhātā dve pabhavā etassāti dvippabhavaṃ.
"With two sources" means that it has two sources, namely citta (mind) and kamma (action).
Dvippabhava (hai nguồn gốc) là cái cây có hai nguồn gốc, tức là tâm (citta) và hành động (kamma).
Dvisākhanti kiriyaaṅgasaṅkhātā dve sākhā etassāti dvisākhaṃ.
"With two branches" means that it has two branches, namely kiriya (action) and aṅga (factor).
Dvisākha (hai cành) là cái cây có hai cành, tức là hành vi (kiriya) và chi (aṅga).
Enaṃ taruṃ yo jānātīti yo vutto bhikkhu vuttasarūpasādhāraṇasattarasalakkhaṇarāsivinicchayasaṅkhātataruṃ jānāti.
"He who knows this tree" means that bhikkhu who knows this tree, which is the determination of the collection of seventeen common characteristics as described.
Enaṃ taruṃ yo jānātī (ai biết cái cây này) là vị Tỳ-khưu đã nói, người biết rõ cái cây, tức là sự phân tích toàn bộ mười bảy đặc điểm chung như đã nói.
Soti so bhikkhu.
"He" means that bhikkhu.
So (vị ấy) là vị Tỳ-khưu đó.
Paññattinti vinayapiṭakaṃ.
"Paññatti" means the Vinaya Piṭaka.
Paññatti (sự chế định) là tạng Luật.
Asesatoti sabbaso.
"Completely" means entirely.
Asesato (không sót) là hoàn toàn.
3124. Iti evaṃ madhurapadatthaṃ anākulaṃ paramaṃ uttamaṃ imaṃ vinicchayaṃ yo paṭhati vācuggataṃ karonto pariyāpuṇāti, garusantike sādhukaṃ suṇāti, paripucchate ca atthaṃ paripucchati ca, so bhikkhu vinaya vinicchaye upālisamo bhavati vinayadharānaṃ etadaggaṭṭhāne nikkhittena upālimahātherena sadiso bhavatīti yojanā.
3124. The connection is: Thus, he who reads this supreme and excellent determination, which has sweet words and is not confused, by committing it to memory and learning it, and listens carefully from his teachers, and questions to understand its meaning, that bhikkhu becomes equal to Upāli in the determination of the Vinaya, meaning he becomes like the Elder Upāli, who was placed at the forefront of Vinaya-holders.
3124. Người nào đọc, học thuộc lòng sự phân tích Vinaya tối thượng, cao cả, với ý nghĩa lời lẽ ngọt ngào, không lộn xộn này; lắng nghe kỹ càng từ bậc thầy, và hỏi về ý nghĩa, thì vị tỳ khưu ấy sẽ trở nên giống như Đại Trưởng lão Upāli trong việc phân tích Vinaya – nghĩa là trở nên giống như Đại Trưởng lão Upāli, người được đặt ở vị trí tối thượng trong số những người giữ Vinaya.
Vuttaṃ dhammakathikalakkhaṇaṃ samanussarantoyamācariyo pātimokkhasaṃvarasīlaparidīpakaṃ vinicchayaṃ nātisaṅkhepavitthāramukhena dassetvā taṃmūlakānaṃ itaresañca tiṇṇaṃ sīlānaṃ taṃdassaneneva dassitabhāvañca sīlavisuddhimūlikā cittavisuddhiādiyo pañcavisuddhiyo ca taṃmūlikañca ariyamaggasaṅkhātaṃ ñāṇadassanavisuddhiṃ tadadhigamanīyaṃ nibbānañca dassetvā yathāraddhaṃ vinayakathaṃ pariyosāpetukāmo āha ‘‘pāmokkhe’’tiādi.
Recalling this characteristic of a Dhamma speaker, this ācariya, having presented the determination that illuminates the sīla of Pātimokkha restraint in a manner neither too concise nor too detailed, and having shown that the other three sīlas, which are rooted in it, are also thereby shown, and having shown the five purifications such as cittavisuddhi (purification of mind) which are rooted in sīlavisuddhi (purification of virtue), and ñāṇadassanavisuddhi (purification of knowledge and vision) which is rooted in these and is synonymous with the Noble Path, and Nibbāna which is to be attained thereby, desiring to conclude the Vinaya discourse as undertaken, he says "pāmokkhe" and so on.
Vị đạo sư này, ghi nhớ đặc điểm của người thuyết pháp đã được nói, sau khi trình bày sự phân tích làm sáng tỏ giới Pātimokkha-saṃvara-sīla một cách không quá vắn tắt hay quá chi tiết, và rằng ba loại giới còn lại dựa trên đó đã được trình bày ngay khi giới đó được trình bày, và năm sự thanh tịnh như tâm thanh tịnh v.v… dựa trên sự thanh tịnh của giới, và sự thanh tịnh về tri kiến (ñāṇadassana-visuddhi) tức là Thánh đạo dựa trên đó, và Nibbāna có thể đạt được nhờ đó, rồi muốn kết thúc bài pháp Vinaya đã bắt đầu, nên đã nói “pāmokkhe” v.v….
Tattha pāmokkheti samādhiādīnaṃ anavajjadhammānaṃ patiṭṭhābhāvena uttame.
Among these, pāmokkhe means supreme, by being the foundation for blameless qualities such as samādhi and so on.
Trong đó, pāmokkhe có nghĩa là tối thượng, là nền tảng của các pháp vô tội như định v.v…
Mokkhappavesaneti amatamahānibbānanagarassa pavesananimitte.
Mokkhappavesane (for the entrance to liberation) means for the purpose of entering the great city of the deathless Nibbāna.
Mokkhappavesane có nghĩa là nhân để đi vào thành Nibbāna vĩ đại bất tử.
Mukhe asahāyadvārabhūte.
Mukhe (at the door) means being the sole door.
Mukhe có nghĩa là cửa không có người bạn đồng hành.
Yathāha –
As it is said –
Như đã nói:
Sabbadukkhakkhayeti jātidukkhādisabbadukkhānaṃ khayassa ariyamaggassa adhigamūpāyattā phalūpacārena sabbadukkhakkhayasaṅkhāte.
Sabbadukkhakkhaye (in the destruction of all suffering) means designated as the destruction of all suffering by way of figurative expression of the result, because it is a means of attaining the Noble Path for the destruction of all sufferings, such as the suffering of birth.
Sabbadukkhakkhaye có nghĩa là sự diệt tận mọi khổ đau, như khổ đau của sanh v.v…, do là phương tiện để đạt được Thánh đạo, nên bằng cách dùng quả để chỉ nhân, được gọi là sự diệt tận mọi khổ đau.
‘‘Pāmokkhe’’ti ca ‘‘mokkhappavesane mukhe’’ti ca ‘‘sabbadukkhakkhaye’’ti ca ‘‘pātimokkhasmi’’nti etassa visesanaṃ.
‘‘Pāmokkhe’’, ‘‘mokkhappavesane mukhe’’, and ‘‘sabbadukkhakkhaye’’ are epithets of ‘‘pātimokkhasmiṃ’’.
“Pāmokkhe”, “mokkhappavesane mukhe” và “sabbadukkhakkhaye” là các từ bổ nghĩa cho “pātimokkhasmiṃ”.
Vutteti pārājikato paṭṭhāya nānappakārato niddiṭṭhe sati.
Vutte (when it has been stated) means when it has been specified in various ways, starting from the pārājika offenses.
Vutte có nghĩa là khi đã được chỉ định theo nhiều cách khác nhau, bắt đầu từ các pháp Pārājika.
Itarattayaṃ vuttamevāti sambandho.
The connection is that the other three are already stated.
Ba giới còn lại đã được nói đến, là sự liên kết.
Indriyasaṃvarasīlaājīvapārisuddhisīlapaccayasannissitasīlasaṅkhātaṃ itaraṃ sīlattayaṃ vuttameva hoti ‘‘rājā āgato’’ti vutte parisāya āgamanaṃ viya, tasmā taṃ na vakkhāmāti adhippāyo.
The intention is that the other three sīlas, namely indriyasaṃvarasīla, ājīvapārisuddhisīla, and paccayasannissitasīla, are already stated, just as when it is said ‘‘the king has arrived,’’ the arrival of the retinue is implied; therefore, I will not speak of them.
Ba giới còn lại tức là giới chế ngự các căn (indriyasaṃvara-sīla), giới thanh tịnh về phương tiện sinh sống (ājīvapārisuddhi-sīla), giới nương tựa vào các vật dụng (paccayasannissita-sīla) đã được nói đến, giống như khi nói “vua đã đến” thì sự đến của hội chúng cũng được hiểu, do đó ý nghĩa là “ta sẽ không nói về điều đó”.
3126. Idaṃ catubbidhaṃ sīlanti pātimokkhasaṃvarasīlādiṃ catupārisuddhisīlaṃ.
3126. Idaṃ catubbidhaṃ sīlaṃ (this fourfold sīla) means the fourfold purity of sīla, beginning with pātimokkhasaṃvarasīla.
3126. Idaṃ catubbidhaṃ sīlaṃ có nghĩa là bốn giới thanh tịnh (catupārisuddhi-sīla), bắt đầu từ giới Pātimokkha-saṃvara-sīla.
Ñatvāti lakkhaṇādito, vodānato, hānabhāgiyaṭṭhitibhāgiyavisesabhāgiyanibbedhabhāgiyādippakārato ca jānitvā.
Ñatvā (having known) means having known it from its characteristics, from its purification, and from its various kinds such as decline-partaking, stability-partaking, distinction-partaking, and penetration-partaking.
Ñatvā có nghĩa là biết rõ từ các đặc điểm, từ sự thanh tịnh, và từ các loại như thoái thất phần, an trú phần, thù thắng phần, và thấu triệt phần.
Tatthāti catubbidhasīle.
Tatthā (therein) means in the fourfold sīla.
Tatthā có nghĩa là trong bốn giới này.
Patiṭṭhitoti acchiddādiaṅgasamannāgatabhāvamāpādanena patiṭṭhito.
Patiṭṭhito (established) means established by bringing about the state of being endowed with qualities such as being unbroken.
Patiṭṭhito có nghĩa là an trú bằng cách làm cho giới đạt được các chi phần như không sứt mẻ v.v…
Samādhinti upacārappanābhedalokiyasamādhiṃ.
Samādhiṃ (concentration) means mundane concentration, which is divided into access and absorption.
Samādhiṃ có nghĩa là định thế gian, được phân loại thành cận định và an chỉ định.
Bhāvetvāti samacattālīsāya kammaṭṭhānesu punappunaṃ anuyogavasena vaḍḍhetvā.
Bhāvetvā (having developed) means having increased it by repeatedly practicing the forty meditation subjects.
Bhāvetvā có nghĩa là phát triển bằng cách thực hành lặp đi lặp lại trong bốn mươi đề mục thiền định.
Paññāyāti tilakkhaṇākārādiparicchedikāya lokuttarāya paññāya hetubhūtāya, karaṇabhūtāya ca.
Paññāyā (by wisdom) means by supramundane wisdom which discerns the three characteristics and so forth, which is both the cause and the instrument.
Paññāya có nghĩa là nhờ tuệ siêu thế, là nguyên nhân và là phương tiện để phân biệt các đặc tính như ba pháp ấn v.v…
Parimuccatīti sabbakilesabandhanaṃ chetvā saṃsāracārakā samantato muccati, anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyatīti adhippāyo.
Parimuccatī (is completely liberated) means, having cut all bonds of defilements, one is completely liberated from the prison of saṃsāra, meaning one attains parinibbāna in the anupādisesa Nibbāna-dhātu.
Parimuccatī có nghĩa là cắt đứt mọi sự trói buộc của phiền não, hoàn toàn giải thoát khỏi ngục tù luân hồi, và đạt Niết bàn với vô dư y (anupādisesa-nibbāna-dhātu) – đó là ý nghĩa.
3127. Evaṃ samāsato vuttamevatthaṃ niddisanto āha ‘‘dasānussatiyo’’tiādi.
3127. Thus, explaining the meaning that was stated in brief, he says ‘‘dasānussatiyo’’ and so on.
3127. Vị đạo sư, trình bày ý nghĩa đã được nói một cách tóm tắt như vậy, đã nói “dasānussatiyo” v.v…
Dasa anussatiyo ca dasa kasiṇā ca dasa asubhā ca catasso appamaññāyo ca tathā cattāro āruppā ca vuttā.
The ten recollections, the ten kasiṇas, the ten asubhas, the four illimitables, and likewise the four immaterial attainments have been stated.
Mười tùy niệm, mười đề mục biến xứ (kasiṇa), mười đề mục bất tịnh, bốn vô lượng tâm, và bốn thiền vô sắc đã được nói đến.
Aparaṃ kammaṭṭhānadvayañca vuttanti sambandho.
The connection is that the other two meditation subjects have also been stated.
Hai đề mục thiền định khác cũng đã được nói đến, đó là sự liên kết.
Tattha dasānussatiyo nāma ‘‘buddhānussati, dhammānussati, saṅghānussati, sīlānussati, cāgānussati, devatānussati, kāyagatāsati, maraṇānussati, ānāpānasati, upasamānussatī’’ti (visuddhi. 1.47) evaṃ vuttā dasa anussatiyo.
Among these, dasānussatiyo (the ten recollections) are the ten recollections thus stated: ‘‘recollection of the Buddha, recollection of the Dhamma, recollection of the Saṅgha, recollection of sīla, recollection of generosity, recollection of devas, mindfulness of the body, mindfulness of death, mindfulness of breathing, and recollection of peace.’’
Trong đó, dasānussatiyo là mười tùy niệm đã được nói như sau: “Phật tùy niệm, Pháp tùy niệm, Tăng tùy niệm, Giới tùy niệm, Thí tùy niệm, Thiên tùy niệm, Quán thân bất tịnh, Tử tùy niệm, Hơi thở vào ra, Tùy niệm sự an tịnh (Nibbāna).”
Dasa kasiṇā nāma ‘‘pathavīkasiṇaṃ, āpokasiṇaṃ, tejokasiṇaṃ, vāyokasiṇaṃ, nīlakasiṇaṃ, pītakasiṇaṃ, lohitakasiṇaṃ, odātakasiṇaṃ, ālokakasiṇaṃ, paricchinnākāsakasiṇa’’nti (visuddhi. 1.47) vuttā ime dasa kasiṇā.
Dasa kasiṇā (the ten kasiṇas) are these ten kasiṇas thus stated: ‘‘earth kasiṇa, water kasiṇa, fire kasiṇa, wind kasiṇa, blue kasiṇa, yellow kasiṇa, red kasiṇa, white kasiṇa, light kasiṇa, and limited space kasiṇa.’’
Dasa kasiṇā là mười đề mục biến xứ này đã được nói: “Biến xứ đất, biến xứ nước, biến xứ lửa, biến xứ gió, biến xứ xanh, biến xứ vàng, biến xứ đỏ, biến xứ trắng, biến xứ ánh sáng, biến xứ không gian giới hạn.”
Dasa asubhā nāma ‘‘uddhumātakaṃ, vinīlakaṃ, vipubbakaṃ, vicchiddakaṃ, vikkhāyitakaṃ, vikkhittakaṃ, hatavikkhittakaṃ, lohitakaṃ, puḷuvakaṃ, aṭṭhika’’nti (visuddhi. 1.47) vuttā ime dasa asubhā.
Dasa asubhā (the ten foulness meditations) are these ten foulness meditations thus stated: ‘‘a bloated corpse, a discolored corpse, a festering corpse, a dissected corpse, a gnawed corpse, a scattered corpse, a hacked and scattered corpse, a bloody corpse, a worm-infested corpse, and a skeleton.’’
Dasa asubhā là mười đề mục bất tịnh này đã được nói: “Thi thể trương phình, thi thể xanh xám, thi thể có mủ, thi thể bị cắt xẻ, thi thể bị gặm nhấm, thi thể bị phân tán, thi thể bị chặt thành từng mảnh, thi thể đầy máu, thi thể có giòi bọ, thi thể xương.”
Cattāro āruppā nāma ‘‘ākāsānañcāyatanaṃ, viññāṇañcāyatanaṃ, ākiñcaññāyatanaṃ, nevasaññānāsaññāyatana’’nti (visuddhi. 1.47) vuttā ime āruppā.
Cattāro āruppā (the four immaterial attainments) are these immaterial attainments thus stated: ‘‘the base of infinite space, the base of infinite consciousness, the base of nothingness, and the base of neither perception nor non-perception.’’
Cattāro āruppā là bốn thiền vô sắc này đã được nói: “Không vô biên xứ, Thức vô biên xứ, Vô sở hữu xứ, Phi tưởng phi phi tưởng xứ.”
Aparaṃ kammaṭṭhānadvayaṃ nāma ‘‘āhārepaṭikkūlasaññā, catudhātuvavatthāna’’nti vuttaṃ ṭṭhānaubhayaṃ.
Aparaṃ kammaṭṭhānadvayaṃ (the other two meditation subjects) are the two subjects thus stated: ‘‘perception of the repulsiveness of food, and analysis of the four elements.’’
Aparaṃ kammaṭṭhānadvayaṃ là hai đề mục đã được nói: “Quán tưởng sự ghê tởm của thực phẩm, và phân biệt bốn đại.”
3128. Iccevaṃ cattālīsavidhaṃ manobhuno kammaṭṭhānaṃ sabbampi kammaṭṭhānaṃ samuddiṭṭhaṃ siyāti yojanā.
3128. The connection is that in this way, all forty meditation subjects for the mind are to be understood as having been comprehensively taught.
3128. Như vậy, tất cả bốn mươi đề mục thiền định của tâm đã được nói đến, đó là sự liên kết.
Kammassa yogasaṅkhātassa ṭhānaṃ ārammaṇabhāvena pavattiṭṭhānanti kammaṭṭhānaṃ.
Kammaṭṭhānaṃ (meditation subject) means the place for the practice, which is called yoga, or the place where it occurs as an object.
Kammaṭṭhānaṃ là nơi nương tựa của nghiệp, tức là nơi diễn ra của sự hành thiền (yoga) với vai trò đối tượng.
Tiṭṭhati ettha phalaṃ tadāyattavuttitāyāti ṭhānaṃ, kāraṇaṃ, kammassa vipassanāya ṭhānaṃ kāraṇaṃ kammaṭṭhānaṃ, kassāti āha ‘‘manobhuno’’ti.
Ṭhānaṃ (place) means that wherein the result stands, due to its dependence on it; it is a cause. Kammaṭṭhānaṃ (meditation subject) is the place, the cause, for insight. For whom? He says ‘‘manobhuno’’ (for one who cultivates the mind).
Quả an trú ở đây vì sự tồn tại của nó phụ thuộc vào đó, nên ṭhānaṃ là nguyên nhân, kammaṭṭhānaṃ là nguyên nhân của tuệ quán. Của ai? Vị ấy nói “manobhuno”.
Mano abhibhavatīti manobhū, tassa manobhuno, kusalacittappavattinivāraṇena tathāladdhanāmassa kāmadevassāti attho.
"He who overcomes the mind is Manobhū." Thus, Manobhū means Kāmadeva, who obtained that name by preventing the arising of wholesome thoughts.
Mano abhibhavati (tâm bị chế ngự) nên gọi là manobhū, của manobhuno, tức là của Kāmadeva, người được gọi tên như vậy vì ngăn cản sự phát sinh của các tâm thiện.
Iminā kammaṭṭhānagaṇanāparicchedo dassito.
By this, the delimitation of the enumeration of meditation subjects has been shown.
Qua đây, sự phân loại số lượng đề mục thiền định đã được trình bày.
3129-30. Imesaṃ kammaṭṭhānānaṃ bhāvanāmayaṃ bhinditvā dassetuṃ mātikaṃ tāva dassento āha ‘‘upacārappanāto’’tiādi.
3129-30. To show the aspect of development of these meditation subjects by differentiating it, he first shows the matrix, saying, " from access and absorption," and so on.
3129-30. Để trình bày sự phát triển của các đề mục thiền định này bằng cách phân loại, trước hết vị ấy trình bày phần tóm tắt, nói “upacārappanāto” v.v…
Tattha upacārappanātoti ‘‘ettakāni kammaṭṭhānāni upacārāvahāni, ettakāni appanāvahānī’’ti evaṃ upacārappanāvasena ca.
Therein, from access and absorption means by way of access and absorption, as in, "so many meditation subjects lead to access, and so many lead to absorption."
Trong đó, upacārappanāto có nghĩa là theo cận định và an chỉ định, như “có bấy nhiêu đề mục thiền định dẫn đến cận định, có bấy nhiêu đề mục dẫn đến an chỉ định”.
Jhānabhedāti ‘‘ettakāni paṭhamajjhānikāni, ettakāni tikacatukkajjhānikāni, ettakāni pañcakajjhānikānī’’tiādinā jhānabhedā ca.
By jhana divisions means by jhana divisions, as in, "so many are for the first jhana, so many are for the three-fold or four-fold jhana, so many are for the five-fold jhana," and so on.
Jhānabhedā có nghĩa là sự phân loại thiền định, như “có bấy nhiêu đề mục thiền định thuộc sơ thiền, có bấy nhiêu thuộc tam thiền và tứ thiền, có bấy nhiêu thuộc ngũ thiền” v.v…
Atikkamāti aṅgānaṃ, ārammaṇānañca atikkamato.
By transgression means by the transgression of factors and objects.
Atikkamā có nghĩa là sự vượt qua các chi phần và đối tượng.
Vaḍḍhanāvaḍḍhanā cāpīti aṅguladvaṅgulādivasena vaḍḍhetabbā, avaḍḍhetabbā ca.
And by increase and non-increase means they should be increased or not increased by one or two fingers, and so on.
Vaḍḍhanāvaḍḍhanā cāpī có nghĩa là cần phải phát triển hoặc không phát triển theo từng ngón tay, hai ngón tay v.v…
Ārammaṇabhūmitoti nimittārammaṇādiārammaṇato ceva labbhamānālabbhamānabhūmito ca.
From the basis of the object means from the object such as the sign-object, and from the basis of being obtainable or unobtainable.
Ārammaṇabhūmito có nghĩa là từ đối tượng như tướng (nimitta-ārammaṇa) v.v…, và từ trạng thái có thể đạt được hoặc không thể đạt được.
Gahaṇāti diṭṭhādivasena gahetabbato.
By apprehension means by being apprehended by seeing, and so on.
Gahaṇā có nghĩa là cần phải nắm giữ theo cách đã thấy v.v…
Paccayāti taṃtaṃṭhānānaṃ paccayabhāvato ca.
By conditions means by being the condition for those respective states.
Paccayā có nghĩa là từ trạng thái là nhân duyên của từng nơi đó.
Bhiyyoti puna-saddatthanīhārattho.
Further is for extracting the meaning of the word "again."
Bhiyyo (hơn nữa) có nghĩa là sự rút ra ý nghĩa của từ "puna" (lại nữa).
Cariyānukūlatoti rāgacariyādīnaṃ anukūlabhāvatoti ayaṃ viseso ayaṃ bhedo.
By suitability to temperament means by being suitable for temperaments such as the greedy temperament; this is the distinction, this is the differentiation.
Cariyānukūlato (tùy theo hành) có nghĩa là tùy theo sự thích hợp với hành tham, v.v... đây là sự khác biệt, đây là sự phân biệt.
Etesu cattālīsāya kammaṭṭhānesu.
Among these forty meditation subjects.
Etesu (trong những điều này) là trong bốn mươi đề mục thiền định.
3131. Evaṃ mātikaṃ niddisitvā yathākkamaṃ niddisanto paṭhamaṃ tāva upacārāvahādayo dassetumāha ‘‘aṭṭhānussatiyo’’tiādi.
3131. Having thus stated the matrix, he proceeds to state them in order, first showing those that lead to access, saying, " the eight recollections," and so on.
3131. Sau khi trình bày mẫu đề mục như vậy, khi trình bày theo thứ tự, trước hết để chỉ ra các đề mục dẫn đến cận định (upacāra), Ngài nói: “tám tùy niệm” v.v...
Tatthāti tissaṃ mātikāyaṃ, tesu vā cattālīsāya kammaṭṭhānesu.
Therein means in the three-fold matrix, or among those forty meditation subjects.
Tatthā (trong đó) là trong ba mẫu đề mục, hoặc trong bốn mươi đề mục thiền định đó.
Aṭṭhānussatiyoti kāyagatāsatiānāpānasatidvayavajjitā buddhānussatiādikā aṭṭha anussatiyo ca.
The eight recollections are the eight recollections, excluding mindfulness of the body and mindfulness of breathing.
Aṭṭhānussatiyo (tám tùy niệm) là tám tùy niệm như Phật tùy niệm, v.v..., ngoại trừ hai tùy niệm là quán thân (kāyagatāsati) và hơi thở ra vào (ānāpānasati).
Saññā āhārepaṭikkūlasaññā ca.
Perception is the perception of the loathsomeness of food.
Saññā (tưởng) là tưởng ghê tởm trong vật thực.
Vavatthānañca catudhātuvavatthānañcāti ime dasa.
And analysis is the analysis of the four elements. These ten.
Vavatthānañca (và sự phân biệt) là sự phân biệt bốn đại, đây là mười điều.
Upacārāvahāti buddhaguṇādīnaṃ paramatthabhāvato, anekavidhattā, ekassāpi gambhīrabhāvato ca etesu dasasu kammaṭṭhānesu appanāvasena samādhissa patiṭṭhātumasakkuṇeyyattā appanābhāvanāppatto samādhi upacārabhāveyeva patiṭṭhāti, tasmā ete upacārāvahā.
Lead to access because, due to the ultimate nature of the qualities of the Buddha and so on, their manifoldness, and the profound nature of even one of them, concentration cannot be established in these ten meditation subjects by way of absorption; the concentration attained remains only as access. Therefore, these lead to access.
Upacārāvahā (dẫn đến cận định) là vì các phẩm chất của Đức Phật, v.v... là pháp tối hậu, có nhiều loại, và ngay cả một loại cũng sâu xa, nên trong mười đề mục thiền định này, định không thể an trú theo cách nhập định (appanā), mà chỉ an trú ở trạng thái cận định (upacāra). Do đó, những điều này được gọi là dẫn đến cận định.
Nanu cettha dutiyacatutthāruppasamādhi, lokuttaro ca samādhi paramatthadhamme appanaṃ pāpuṇāti, tasmā ‘‘paramatthabhāvato’’ti hetu appanamapāpuṇane kāraṇabhāvena na vuccatīti?
But does not the concentration of the second and fourth immaterial attainments, and the supramundane concentration, reach absorption in ultimate phenomena? Therefore, is not the reason "due to their ultimate nature" stated as a cause for not reaching absorption?
Chẳng phải ở đây, định vô sắc thứ hai và thứ tư, và định siêu thế đạt đến sự nhập định trong các pháp tối hậu sao? Do đó, lý do “do là pháp tối hậu” không được nói là nguyên nhân không đạt đến sự nhập định sao?
Na, tassa bhāvanāvisesena paramatthadhamme pavattisambhavato, imassa ca rūpāvacaracatutthabhāvanāvisesasambhavato ca.
No, because it is possible for it to occur in ultimate phenomena through a specific development, and for this to occur through a specific development of the fourth rūpāvacara jhana.
Không, vì sự an trú trong các pháp tối hậu có thể xảy ra do sự đặc biệt của thiền định đó, và sự đặc biệt của thiền định sắc giới thứ tư này có thể xảy ra.
Tathā hi dutiyacatutthāruppasamādhi appanāpattassa arūpāvacarasamādhissa catutthajjhānassa ārammaṇasamatikkamamattabhāvanāvasena sabhāvārammaṇepi appanaṃ pāpuṇāti.
For example, the concentration of the second and fourth immaterial attainments, having reached absorption, attains absorption even in its inherent object by way of developing merely the transcendence of the object of the fourth jhana of the immaterial concentration.
Thật vậy, định vô sắc thứ hai và thứ tư đạt đến sự nhập định trong cảnh giới tự tánh chỉ do sự tu tập vượt qua cảnh giới của thiền thứ tư vô sắc, là định đã đạt đến sự nhập định.
Visuddhibhāvanānukkamabalena lokuttaro samādhi appanaṃ pāpuṇātīti.
Supramundane concentration attains absorption by the power of the sequence of purification development.
Định siêu thế đạt đến sự nhập định nhờ sức mạnh của sự tu tập thanh tịnh theo thứ tự.
3132. Tatthāti tesu jhānāvahesu tiṃsakammaṭṭhānesu.
3132. Therein means among those thirty meditation subjects that lead to jhana.
3132. Tatthā (trong đó) là trong ba mươi đề mục thiền định dẫn đến thiền (jhāna).
Asubhāti uddhumātakādayo dasa asubhā.
The asubhas are the ten asubhas such as the bloated corpse.
Asubhā (mười bất tịnh) là mười bất tịnh như tử thi trương phình, v.v...
Kāyagatāsatīti kāyagatāsati cāti ime ekādasa.
Mindfulness of the body is mindfulness of the body. These eleven.
Kāyagatāsatī (quán thân) là quán thân, đây là mười một điều.
Paṭhamajjhānikāti imesaṃ paṭikkūlārammaṇattā, paṭikkūlārammaṇe ca cittassa caṇḍasotāya nadiyā arittabalena nāvāṭṭhānaṃ viya vitakkabaleneva pavattisambhavato avitakkānaṃ dutiyajjhānādīnaṃ asambhavoti savitakkassa paṭhamajjhānasseva sambhavato paṭhamajjhānikā.
Are for the first jhana because, due to their repulsive objects, and because in repulsive objects the mind can only proceed by the power of initial application, like a boat in a swift-flowing river by the power of its rudder, the second jhana and so on, which are without initial application, are not possible. Thus, only the first jhana, which has initial application, is possible, making them for the first jhana.
Paṭhamajjhānikā (thuộc về sơ thiền) là vì những điều này có cảnh giới ghê tởm, và trong cảnh giới ghê tởm, tâm có thể an trú chỉ nhờ sức mạnh của tầm (vitakka), giống như con thuyền an trú nhờ sức mạnh của bánh lái trên dòng sông chảy xiết. Vì vậy, nhị thiền, v.v... không có tầm là không thể, chỉ có sơ thiền có tầm là có thể, do đó chúng thuộc về sơ thiền.
Ānāpānañca kasiṇā cāti ime ekādasa catukkajjhānikā rūpāvacaracatukkajjhānikā ca catukkanayena, pañcakajjhānikā ca.
Mindfulness of breathing and the kasiṇas. These eleven are for the four-fold jhana, meaning they are for the four-fold rūpāvacara jhana according to the four-fold method, and also for the five-fold jhana.
Hơi thở ra vào (Ānāpāna) và mười biến xứ (kasiṇa), đây là mười một điều thuộc về tứ thiền (catukkajjhānikā), và cũng thuộc về tứ thiền sắc giới theo cách bốn thiền, và thuộc về ngũ thiền.
3133. Tissova appamaññāti mettā, karuṇā, muditāti appamaññā tissova.
3133. The three immeasurables are loving-kindness, compassion, and appreciative joy—the three immeasurables.
3133. Tissova appamaññā (ba vô lượng tâm) là từ, bi, hỷ, ba vô lượng tâm.
Sāmaññaniddese etāsameva gahaṇaṃ kathaṃ viññāyatīti?
How is it known that only these are apprehended in the general statement?
Làm thế nào để biết rằng trong sự trình bày chung, chỉ những điều này được chấp nhận?
‘‘Atha pacchimā’’tiādinā catutthāya appamaññāya catutthajjhānikabhāvassa vakkhamānattā pārisesato taṃ viññāyati.
It is known by inference, because the fourth immeasurable's state of being for the fourth jhana will be explained later with " Then the last," and so on.
“Atha pacchimā” (và vô lượng tâm cuối cùng) v.v... vì sẽ nói rằng vô lượng tâm thứ tư thuộc về tứ thiền, nên điều đó được hiểu từ phần còn lại.
Tikajjhānānīti tikajjhānikā.
Are for the three-fold jhana means they are for the three-fold jhana.
Tikajjhānānī (thuộc về tam thiền) là tikajjhānikā.
‘‘Tikajjhānā’’ti vattabbe liṅgavipallāsena evaṃ vuttanti daṭṭhabbaṃ.
It should be understood that "Tikajjhānā" (three jhānas) is stated in this way due to a gender inversion.
Phải hiểu rằng từ “Tikajjhānā” được nói như vậy do sự đảo ngược giống (liṅgavipallāsa).
Mettādīnaṃ domanassasahagatabyāpādavihiṃsānabhiratīnaṃ pahāyakattā domanassapaṭipakkhena somanasseneva sahagatatā vuttāti catukkanayena tikajjhānikatā vuttā, pañcakanayena catukkajjhānikatā ca.
Because mettā and the like abandon ill-will, harming, and discontent associated with displeasure, their association with only joy, being the opposite of displeasure, is stated. Thus, their being of three jhānas is stated according to the fourfold system, and their being of four jhānas according to the fivefold system.
Vì từ, v.v... là những thứ loại bỏ sự sân hận, sự làm hại, sự không hoan hỷ đi kèm với sự ưu phiền, nên sự đi kèm với sự hoan hỷ được nói là đối lập với sự ưu phiền. Do đó, việc thuộc về tam thiền được nói theo cách bốn thiền, và việc thuộc về tứ thiền được nói theo cách năm thiền.
‘‘Athā’’ti idaṃ ‘‘pacchimā’’ti padassa ‘‘tisso’’ti iminā purimapadena sambandhanivattanatthaṃ.
The word " Athā" (then) is for preventing the connection of the word "pacchimā" (last) with the preceding word "tisso" (three).
“Athā” (và) từ này dùng để ngắt kết nối giữa từ “pacchimā” (cuối cùng) với từ trước đó là “tisso” (ba).
Pacchimā appamaññā, cattāro āruppā ca catutthajjhānikā matā catukkanayena, pañcamajjhānikā ca.
The last appamaññā (immeasurable) and the four āruppā (formless attainments) are considered to be of the fourth jhāna according to the fourfold system, and of the fifth jhāna (according to the fivefold system).
Vô lượng tâm cuối cùng và bốn vô sắc định được xem là thuộc về tứ thiền theo cách bốn thiền, và thuộc về ngũ thiền.
‘‘Sabbe sattā sukhitā hontu, dukkhā muccantu, laddhasukhasampattito mā vigacchantū’’ti mettāditividhavasappavattaṃ byāpārattayaṃ pahāya kammassakatādassanena sattesu majjhattākārappattabhāvanānibbattāya tatramajjhattopekkhāya balavatarattā appanāppattassa upekkhābrahmavihārassa sukhasahagatatāsambhavato upekkhāsahagatatā vuttā.
Because the three activities of mettā and the like—"May all beings be happy, may they be free from suffering, may they not be separated from the happiness and prosperity they have attained"—are abandoned, and because of the strong prevalence of equanimity (upekkhā) that has attained absorption, which arises from meditation that has reached a state of impartiality towards beings through the perception of kammassakatā (ownership of kamma), the association with happiness is possible for the upekkhā-brahmavihāra; hence, its association with equanimity is stated.
Vì sự tu tập đạt đến trạng thái trung tính đối với chúng sanh bằng cách thấy nghiệp của chúng sanh, loại bỏ ba loại hành động như “mong tất cả chúng sanh được hạnh phúc, thoát khỏi khổ đau, đừng mất đi hạnh phúc đã đạt được” (là những hành động phát sinh từ từ, v.v...), và vì sự mạnh mẽ hơn của xả trung tính đó, nên sự đi kèm với xả được nói là có thể có sự đi kèm với hạnh phúc của Phạm thiên trú xả đã đạt đến sự nhập định.
3134. Aṅgārammaṇato atikkamo dvidhā vuttoti yojanā.
3134. The meaning is that the transcendence of the factors is stated in two ways.
Sự vượt qua cảnh giới của chi thiền được nói là có hai loại, đó là sự kết nối.
Catukkatikajjhānesūti dasakasiṇā, ānāpānasatīti ekādasasu catukkajjhānikesu ceva mettādipurimabrahmavihārattayasaṅkhātesu tikajjhānikesu ca kammaṭṭhānesu.
In the fourfold and threefold jhānas: In the eleven kammaṭṭhānas (meditation subjects) that are of the fourfold jhāna, namely the ten kasiṇas and ānāpānasati, and in the kammaṭṭhānas that are of the threefold jhāna, namely the first three brahmavihāras such as mettā.
Catukkatikajjhānesu (trong tứ thiền và tam thiền) là trong mười một đề mục thiền định thuộc về tứ thiền, tức là mười biến xứ và hơi thở ra vào, và trong ba Phạm thiên trú đầu tiên, tức là từ, v.v..., thuộc về tam thiền.
Aṅgātikkamatāti ekasmiṃyeva ārammaṇe vitakkādijhānaṅga samatikkamena paṭhamajjhānādīnaṃ ārammaṇeyeva dutiyajjhānādīnaṃ uppattito aṅgātikkamo adhippetoti attho.
Transcendence of factors: The meaning is that the transcendence of factors is intended when the second jhāna and so on arise in the same object as the first jhāna and so on, by transcending the jhāna factors such as initial application (vitakka) in that very object.
Aṅgātikkamatā (sự vượt qua chi thiền) có nghĩa là sự vượt qua các chi thiền như tầm, v.v... trong cùng một cảnh giới, và sự phát sinh của nhị thiền, v.v... trong cùng cảnh giới của sơ thiền, v.v... Do đó, sự vượt qua chi thiền được hiểu là như vậy.
Aṅgātikkamoyeva aṅgātikkamatā.
The transcendence of factors is transcendence of factors.
Sự vượt qua chi thiền chính là aṅgātikkamatā.
3135. Aṅgātikkamatoti tatiyajjhānasampayuttasomanassātikkamanato.
3135. From the transcendence of factors: From the transcendence of the joy associated with the third jhāna.
3135. Aṅgātikkamato (do vượt qua chi thiền) là do vượt qua hỷ đi kèm với tam thiền.
Ārammaṇamatikkammāti paṭibhāganimittakasiṇugghāṭimākāsatabbisayapaṭhamāruppaviññāṇatadabhāvasaṅkhātāni cattāri ārammaṇāni yathākkamaṃ atikkamitvā.
Having transcended the objects: Having successively transcended the four objects, namely the paṭibhāga-nimitta (counterpart sign) of the kasiṇa, the space opened up by the kasiṇa, the consciousness of the first formless attainment related to that (space), and the non-existence of that (consciousness).
Ārammaṇamatikkammā (do vượt qua cảnh giới) là do tuần tự vượt qua bốn cảnh giới: không gian mở rộng của biến xứ, thức của vô biên không xứ đầu tiên, và sự vắng mặt của nó.
Kasiṇugghāṭimākāsatabbisayapaṭhamāruppaviññāṇatadabhāvatabbisayatatiyāruppaviññāṇasaṅkhātesu catūsu ārammaṇesu āruppā ākāsānañcāyatanādīni cattāri arūpāvacarajjhānāni jāyare uppajjanti.
The formless attainments (āruppā), namely the four arūpāvacara jhānas such as the base of infinite space, arise (jāyare) in the four objects, namely the space opened up by the kasiṇa, the consciousness of the first formless attainment related to that (space), the non-existence of that (consciousness), and the consciousness of the third formless attainment related to that (non-existence).
Trong bốn cảnh giới là không gian mở rộng của biến xứ, thức của vô biên không xứ đầu tiên, sự vắng mặt của nó, và thức của vô sở hữu xứ thứ ba, āruppā (các vô sắc định) tức là bốn thiền vô sắc như không vô biên xứ, v.v... jāyare (phát sinh).
3136. Etthāti etesu ārammaṇesu.
3136. Here: In these objects.
3136. Etthā (trong đây) là trong những cảnh giới này.
Vaḍḍhetabbānīti ‘‘yattakaṃ okāsaṃ kasiṇena pharati, tadabbhantare dibbāya sotadhātuyā saddaṃ sotuṃ, dibbena cakkhunā rūpaṃ passituṃ, parasattānañca cetasā cittaṃ aññātuṃ samattho hotī’’ti vuttappayojanaṃ sandhāya aṅgagaṇanādivasena paricchinditvā yattakaṃ icchati, tattakaṃ vaḍḍhetabbāni.
Are to be expanded: Referring to the stated purpose, "one who pervades space with a kasiṇa is able to hear sounds with the divine ear element, see forms with the divine eye, and know the minds of other beings with one's own mind," they are to be expanded as much as one wishes, by defining them in terms of the number of factors and so on.
Vaḍḍhetabbānī (nên mở rộng) là nên mở rộng đến mức độ mong muốn, bằng cách phân định theo số lượng chi thiền, v.v..., với mục đích như đã nói: “người đó có khả năng nghe âm thanh bằng nhĩ căn siêu nhiên, thấy sắc bằng nhãn căn siêu nhiên, và biết tâm của chúng sanh khác bằng tâm, trong phạm vi không gian mà người đó đã bao trùm bằng biến xứ”.
Sesaṃ asubhādi sabbaṃ taṃ kammaṭṭhānaṃ payojanābhāvā na vaḍḍhetabbamevāti yojanā.
The meaning is that the rest, such as the asubha (foulness), all of that kammaṭṭhāna, is not to be expanded at all due to the absence of purpose.
Sesaṃ (phần còn lại) tức là sabbaṃ taṃ (tất cả những) đề mục thiền định như bất tịnh, v.v... na vaḍḍhetabbamevā (không nên mở rộng) vì không có mục đích, đó là sự kết nối.
3137. Tattha tesu kammaṭṭhānesu dasa kasiṇā ca dasa asubhā ca kāyagatāsati, ānāpānasatīti ime bāvīsati kammaṭṭhānāni paṭibhāgārammaṇānīti yojanā.
3137. Therein, among those kammaṭṭhānas, the ten kasiṇas, the ten asubhas, mindfulness of the body (kāyagatāsati), and mindfulness of breathing (ānāpānasati)— these twenty-two kammaṭṭhānas—are paṭibhāga-ārammaṇas (objects with a counterpart sign).
3137. Tattha (trong đó) là trong các đề mục thiền định đó, mười biến xứ, mười bất tịnh, quán thân, hơi thở ra vào, đây là hai mươi hai đề mục thiền định có đối tượng là tướng đối chiếu (paṭibhāga nimitta), đó là sự kết nối.
Ettha ‘‘kasiṇā’’tiādinā tadārammaṇāni jhānāni gahitāni.
Here, by " kasiṇas" and so on, the jhānas that have them as objects are understood.
Ở đây, “kasiṇā” (biến xứ) v.v... là các thiền có đối tượng đó được chấp nhận.
3138. Dhātuvavatthananti catudhātuvavatthānaṃ, gāthābandhavasena rassattaṃ.
3138. Analysis of elements: Analysis of the four elements; the shortening is due to the verse meter.
3138. Dhātuvavatthanaṃ (sự phân biệt các yếu tố) là sự phân biệt bốn đại, là sự rút ngắn âm tiết theo cách thơ ca.
Viññāṇañcāti viññāṇañcāyatanaṃ.
Consciousness: The base of infinite consciousness.
Viññāṇañcā (và thức) là thức vô biên xứ.
Nevasaññāti nevasaññānāsaññāyatanaṃ.
Neither perception: The base of neither perception nor non-perception.
Nevasaññā (phi tưởng) là phi tưởng phi phi tưởng xứ.
Dasa dveti dvādasa.
Ten and two: Twelve.
Dasa dve (mười hai) là mười hai.
Bhāvagocarāti sabhāvadhammagocarā, paramatthadhammālambaṇāti vuttaṃ hoti.
Nature-objects: The meaning is that they are objects of inherent phenomena, objects of ultimate reality.
Bhāvagocarā (có đối tượng là tự tánh) có nghĩa là có đối tượng là các pháp tự tánh, có đối tượng là các pháp tối hậu.
3139. Dve ca āruppamānasāti ākāsānañcāyatanaākiñcaññāyatanasaṅkhātā arūpāvacaracittuppādā dve ca.
3139. And two formless mental states: The two arūpāvacara cittuppādas (formless consciousnesses), namely the base of infinite space and the base of nothingness.
3139. Dve ca āruppamānasā (và hai tâm vô sắc) là hai tâm vô sắc phát sinh, đó là không vô biên xứ và vô sở hữu xứ.
Cha ime dhammā navattabbagocarā niddiṭṭhāti yojanā catunnaṃ appamaññānaṃ sattapaññattiyā, paṭhamāruppassa kasiṇugghāṭimākāsapaññattiyā, tatiyāruppassa paṭhamāruppaviññāṇābhāvapaññattiyā ca ārammaṇattā.
The meaning is that these six phenomena are designated as objects that are not to be spoken of, because the four appamaññās have beings as their designation, the first āruppa has the space opened up by the kasiṇa as its designation, and the third āruppa has the non-existence of the consciousness of the first āruppa as its designation.
Sáu pháp này được trình bày là có đối tượng không thể nói, đó là sự kết nối, vì bốn vô lượng tâm có đối tượng là chúng sanh chế định, vô sắc định đầu tiên có đối tượng là không gian mở rộng của biến xứ chế định, và vô sắc định thứ ba có đối tượng là sự vắng mặt của thức vô sắc định đầu tiên chế định.
3143. Catutthakasiṇaṃ hitvāti vāyokasiṇaṃ diṭṭhaphuṭṭhena gahetabbattā taṃ vajjetvā nava kasiṇā ca dasa asubhā cāti te ekūnavīsati dhammā diṭṭheneva cakkhuviññāṇena pubbabhāge parikammakāle gahetabbā bhavantīti yojanā.
" Excluding the fourth kasiṇa" means excluding the air kasiṇa because it is to be grasped by sight and touch. Thus, excluding that, the nine kasiṇas and the ten asubhas, making these nineteen phenomena, are to be grasped by sight alone with eye-consciousness in the preliminary stage during the preparatory period.
3143. Trừ biến xứ gió (vāyokasiṇaṃ hitvā), vì biến xứ gió phải được nắm giữ bằng cách thấy và chạm, nên ngoại trừ biến xứ đó, chín biến xứ và mười bất tịnh, tức là mười chín pháp này, phải được nắm giữ bằng cái thấy (diṭṭheneva) qua nhãn thức trong giai đoạn chuẩn bị (pubbabhāge) – đó là cách kết nối.
Pubbabhāge cakkhunā oloketvā parikammaṃ kataṃ, tena uggahitanimittaṃ tesaṃ gahetabbanti vuttaṃ hoti.
It is said that after observing with the eye and performing the preliminary work, the acquired sign of these is to be grasped.
Điều này có nghĩa là sau khi thực hiện công việc chuẩn bị bằng cách nhìn bằng mắt trong giai đoạn chuẩn bị, tướng đã nắm giữ phải được nắm giữ đối với những pháp đó.
3144. Phuṭṭhenāti nāsikagge, uttaroṭṭhe vā phuṭṭhavasena.
By touch means by contact at the tip of the nose or the upper lip.
3194. Bằng cách chạm (phuṭṭhena) – tức là bằng cách chạm ở chóp mũi hoặc môi trên.
Kāyagatāsatiyaṃ tacapañcakaṃ diṭṭhena gahetabbaṃ.
In kāyagatāsati, the five parts of the skin are to be grasped by sight.
Trong niệm thân, năm phần da phải được nắm giữ bằng cách thấy.
Mālutoti vāyokasiṇaṃ diṭṭhaphuṭṭhena gahetabbaṃ ucchusassādīnaṃ pattesu calamānavaṇṇaggahaṇamukhena, kāyappasādaghaṭṭanena ca gahetabbattā.
Māluta means the air kasiṇa is to be grasped by sight and touch, as it is grasped through observing the moving color of leaves of sugarcane, etc., and through contact with the body's sensitivity.
Gió (māluto) – tức là biến xứ gió phải được nắm giữ bằng cách thấy và chạm, vì nó được nắm giữ thông qua việc nắm giữ hình ảnh chuyển động trên lá của cây mía, v.v., và bằng cách chạm vào sự nhạy cảm của thân.
Ettha etesu kammaṭṭhānesu.
Ettha means among these meditation subjects.
Ở đây (ettha) – trong các đề mục thiền này.
Sesakanti vuttāvasesaṃ.
Sesakaṃ means the remainder of what has been mentioned.
Còn lại (sesakaṃ) – những gì còn lại đã nói.
Buddhānussatiādikā aṭṭhānussatiyo, cattāro brahmavihārā, cattāro āruppā, āhārepaṭikkūlasaññā, catudhātuvavatthānaṃ, kāyagatāsatiyaṃ vakkapañcakādīni cāti sabbametaṃ parato sutvā gahetabbattā suteneva gahetabbanti vuttaṃ.
The eight anussatis such as Buddhānussati, the four Brahmavihāras, the four āruppas, āhārepaṭikkūlasaññā, catudhātuvavatthāna, and the five parts of the kidneys etc. in kāyagatāsati—all these are said to be grasped by hearing, as they are to be grasped after hearing them later.
Tám tùy niệm như Phật tùy niệm, bốn Phạm trú, bốn vô sắc, nhận thức về sự ghê tởm của thức ăn, phân tích tứ đại, và năm phần thận, v.v., trong niệm thân – tất cả những điều này được nói là phải được nắm giữ bằng cách nghe, vì chúng phải được nắm giữ sau khi nghe về chúng.
3147. Heṭṭhimaheṭṭhimāruppanti ākāsānañcāyatanādikaṃ.
Heṭṭhimaheṭṭhimāruppaṃ means ākāsānañcāyatana and so on.
3147. Các vô sắc thấp hơn (heṭṭhimaheṭṭhimāruppaṃ) – như không vô biên xứ.
Parassa ca parassa cāti viññāṇañcāyatanādiuttarajjhānassa paccayoti pakāsitanti yojanā.
For the next and the next means it is declared as a condition for the higher jhānas such as viññāṇañcāyatana.
Và của cái khác, và của cái khác (parassa ca parassa cā) – được tuyên bố là nhân của thiền cao hơn như thức vô biên xứ – đó là cách kết nối.
Nevasaññāti nevasaññānāsaññāyatanaṃ.
Nevasaññā means nevasaññānāsaññāyatana.
Phi tưởng (nevasaññā) – tức là phi tưởng phi phi tưởng xứ.
Nirodhassāti saññāvedayitanirodhassa, tāya nirodhasamāpattiyā.
Nirodhassāti for saññāvedayitanirodha, by that attainment of cessation.
Của diệt (nirodhassā) – của diệt thọ tưởng định, tức là bằng định diệt đó.
3148. Sabbeti samacattālīsakammaṭṭhānadhammā.
Sabbe means all forty meditation subject phenomena.
3148. Tất cả (sabbe) – tức là bốn mươi đề mục thiền.
Sukhavihārassāti diṭṭhadhammasukhavihārassa.
Sukhavihārassāti for pleasant abiding in this very life.
Của an trú lạc (sukhavihārassā) – của an trú lạc ngay trong hiện tại.
Bhavanissaraṇassa cāti vibhavūpanissayatāya vipassanāpādakattena āsavakkhayañāṇena adhigantabbassa nibbānassa ca.
Bhavanissaraṇassa cāti and for Nibbāna, which is to be attained by the knowledge of the destruction of the āsavas, through being the basis for vipassanā by way of being a support for dispassion.
Và của sự thoát ly khỏi hữu (bhavanissaraṇassa cā) – và của Niết Bàn, phải đạt được bằng A-la-hán đạo trí, thông qua việc tạo ra tuệ quán như một nhân gần để thoát ly khỏi hữu.
Bhavasukhānañcāti parikammopacārabhāvanāvasappavattāni kāmāvacarakusalacittāni kāmasugatibhavasukhānaṃ, rūpāvacarappanāvasapavattāni rūpāvacaracittāni rūpāvacarabhavasukhānaṃ, itarāni arūpāvacarabhūtāni arūpāvacarabhavasukhānañca paccayāti dīpitā.
Bhavasukhānañcāti and it is taught that the kāmāvacara kusala cittas that arise during the preliminary and access stages of meditation are conditions for the pleasant existences in the sense-sphere, the rūpāvacara cittas that arise during the attainment of rūpāvacara jhāna are conditions for the pleasant existences in the form-sphere, and the other arūpāvacara cittas are conditions for the pleasant existences in the formless-sphere.
Và của các lạc hữu (bhavasukhānañcā) – các tâm thiện Dục giới phát sinh trong giai đoạn chuẩn bị và cận định là nhân của các lạc hữu trong cõi Dục, các tâm Sắc giới phát sinh trong giai đoạn nhập định Sắc giới là nhân của các lạc hữu trong cõi Sắc, và các tâm Vô sắc là nhân của các lạc hữu trong cõi Vô sắc – điều này đã được chỉ rõ.
3149. Dasa asubhā, kāyagatāsatīti ime ekādasa rāgacaritassa visesato anukūlā viññeyyāti yojanā.
The ten asubhas and kāyagatāsati— these eleven are to be understood as especially suitable for one of a lustful temperament.
3149. Mười bất tịnh và niệm thân – mười một pháp này đặc biệt thích hợp cho người có tánh tham (rāgacarita) – đó là cách kết nối.
‘‘Visesato’’ti iminā rāgassa ujuvipaccanīkabhāvena ca atisappāyato ca vutto, itare ca apaṭikkhittāti dīpeti.
By " especially" it is stated that they are mentioned as being directly opposite to lust and most conducive, and it also indicates that others are not rejected.
Với từ "đặc biệt" (visesato), điều này được nói là đối nghịch trực tiếp với tham và rất thích hợp, và các pháp khác cũng không bị loại trừ – điều này được chỉ rõ.
Vuttañhetaṃ visuddhimagge ‘‘sabbañcetaṃ ujuvipaccanīkavasena ca atisappāyavasena ca vuttaṃ, rāgādīnaṃ pana avikkhambhikā, saddhādīnaṃ vā anupakārā kusalabhāvanā nāma natthī’’ti (visuddhi. 1.47).
For it is said in the Visuddhimagga: "All this is stated in terms of being directly opposite and most conducive; there is no wholesome meditation that does not counteract lust, etc., or does not assist faith, etc." (Visuddhi. 1.47).
Điều này đã được nói trong Thanh Tịnh Đạo: "Tất cả những điều này được nói là theo nghĩa đối nghịch trực tiếp và rất thích hợp; không có sự tu tập thiện nào không ngăn chặn được tham, v.v., hoặc không giúp ích cho tín, v.v." (Visuddhi. 1.47).
3152. Maraṇūpasameti maraṇañca upasamo ca maraṇūpasamaṃ, tasmiṃ maraṇūpasame.
3152. Maraṇūpasame means death and cessation, which is maraṇūpasama; in that maraṇūpasama.
3152. Trong sự an tịnh cái chết (maraṇūpasame) – cái chết và sự an tịnh là maraṇūpasamaṃ, trong sự an tịnh cái chết đó.
Satīti maraṇānussati, upasamānussati cāti ete cattāro dhammā.
Satī means mindfulness of death and mindfulness of cessation; these are the four dhammas.
Niệm (satī) – tức là niệm chết (maraṇānussati) và niệm an tịnh (upasamānussati) – bốn pháp này.
Paññāpakatinoti buddhicaritassa.
Paññāpakatino means of the Buddha's character.
Của người có tánh trí tuệ (paññāpakatino) – của người có tánh Phật.
3153. Ādianussaticchakkanti buddhadhammasaṅghasīlacāgadevatānussatisaṅkhātaṃ chakkaṃ.
3153. Ādianussaticchakka means the group of six recollections, namely the recollection of the Buddha, Dhamma, Saṅgha, virtue, generosity, and deities.
3153. Sáu tùy niệm ban đầu (ādianussaticchakkaṃ) – sáu tùy niệm bao gồm Phật, Pháp, Tăng, Giới, Thí, và Chư Thiên tùy niệm.
Saddhācaritavaṇṇitanti saddhācaritassa anukūlanti kathitaṃ.
Saddhācaritavaṇṇita means stated as suitable for the character of faith.
Được mô tả là thích hợp cho người có tánh tín (saddhācaritavaṇṇitaṃ) – được nói là thích hợp cho người có tánh tín.
Āruppāti cattāro āruppā.
Āruppā means the four immaterial attainments.
Các vô sắc (āruppā) – bốn vô sắc.
Sesā kasiṇāti bhūtakasiṇaālokākāsakasiṇānaṃ vasena cha kasiṇāti sesā dasa dhammā.
Sesā kasiṇā means the six kasiṇas, namely the earth kasiṇa, light kasiṇa, and space kasiṇa; thus the other ten dhammas.
Các biến xứ còn lại (sesā kasiṇā) – sáu biến xứ theo biến xứ đất, biến xứ ánh sáng, và biến xứ không gian – mười pháp còn lại này.
Sabbānurūpakāti sabbesaṃ channaṃ cariyānaṃ anukūlāti attho.
Sabbānurūpakā means suitable for all six types of conduct.
Thích hợp với tất cả (sabbānurūpakā) – tức là thích hợp với tất cả sáu tánh.
3154-8. Evaṃ yathānikkhittamātikānukkamena kammaṭṭhānappabhedaṃ vibhāvetvā idāni bhāvanānayaṃ dassetumāha ‘‘eva’’ntiādi.
3154-8. Having thus explained the classification of meditation subjects in the order of the enumerated mātikās, he now states "evaṃ" and so on, to show the method of development.
3154-8. Như vậy, sau khi phân loại các đề mục thiền theo thứ tự của bảng tóm tắt đã nêu, bây giờ để chỉ ra phương pháp tu tập, ngài nói "như vậy" (evaṃ), v.v.
Evaṃ pabhedato ñatvā kammaṭṭhānānīti yathāvuttabhedanayamukhena bhāvanāmayārambhadassanaṃ.
Evaṃ pabhedato ñatvā kammaṭṭhānāni means showing the commencement of development by way of the aforementioned method of classification.
Vị ấy đã biết các đề mục thiền theo sự phân loại như vậy (evaṃ pabhedato ñatvā kammaṭṭhānānī) – chỉ ra sự bắt đầu của sự tu tập theo phương pháp phân loại đã nói.
Paṇḍitoti tihetukapaṭisandhipaññāya paññavā bhabbapuggalo.
Paṇḍito means a capable person endowed with wisdom from a three-rooted rebirth-linking consciousness.
Người trí (paṇḍito) – người có trí tuệ do tái sinh với ba nhân, người có khả năng.
Tesūti niddhāraṇe bhummaṃ.
Tesū is the locative case of determination.
Trong số đó (tesu) – là vị trí trong sự phân định.
Medhāvīti pārihāriyapaññāya samannāgato.
Medhāvī means one endowed with protective wisdom.
Người thông minh (medhāvī) – người có trí tuệ bảo hộ.
Daḷhaṃ gahetvānātiādimajjhapariyosāne suṭṭhu sallakkhantena daḷhaṃ aṭṭhiṃ katvā sakkaccaṃ uggahetvā.
Daḷhaṃ gahetvānā means having firmly grasped, having thoroughly observed at the beginning, middle, and end, having made it firm, having diligently learned.
Nắm giữ vững chắc (daḷhaṃ gahetvānā) – nắm giữ một cách cẩn thận, với sự chú tâm vững chắc, bằng cách suy xét kỹ lưỡng từ đầu, giữa và cuối.
Kalyāṇamittakoti –
Kalyāṇamittako means –
Bạn lành (kalyāṇamittako) –
Vuttānaṃ dasamahāpalibodhānaṃ, dīghakesanakhalomacchedanacīvararajanapattapacanādīnaṃ khuddakapaabodhānañcāti ubhayesaṃ palibodhānaṃ ucchedaṃ katvā niṭṭhāpanena vā ālayapariccāgena vā ucchedaṃ katvā.
And the minor impediments such as cutting long hair, nails, and body hair, dyeing robes, cooking alms-food, and so on; having eliminated both types of impediments by completing them or by abandoning attachment.
Đoạn trừ mười đại chướng ngại đã nói, và các chướng ngại nhỏ như cắt tóc, móng tay, lông, nhuộm y, nấu bát, v.v. – tức là đoạn trừ cả hai loại chướng ngại bằng cách hoàn thành chúng hoặc bằng cách từ bỏ sự dính mắc.
Iddhi panettha vipassanāya palibodho hoti, na samādhibhāvanāya.
Here, iddhī (psychic power) is an impediment to insight (vipassanā), but not to the development of concentration (samādhi).
Thần thông (iddhi) ở đây là chướng ngại cho tuệ quán, không phải cho tu tập định.
Vuttañhetaṃ visuddhimagge ‘‘iddhīti pothujjanikā iddhi.
This has been stated in the Visuddhimagga: “Iddhī means mundane psychic power.
Điều này đã được nói trong Thanh Tịnh Đạo: "Thần thông là thần thông của phàm phu.
Sā hi uttānaseyyakadārako viya, taruṇasassaṃ viya ca dupparihārā hoti, appamattakeneva bhijjati.
For it is difficult to manage, like a child lying on its back, or like a young crop, and it breaks with very little effort.
Nó khó duy trì như một đứa trẻ sơ sinh, hoặc như một cây non, và dễ bị phá vỡ chỉ với một chút."
Sā pana vipassanāya palibodho hoti, na samādhissa samādhiṃ patvā pattabbattā’’ti (visuddhi. 1.41).
But it is an impediment to insight, not to concentration, because it is to be attained after attaining concentration” (Visuddhi. 1.41).
Nhưng nó là chướng ngại cho tuệ quán, không phải cho định, vì nó phải được đạt đến sau khi đã đạt được định.”
‘‘Idha, bhikkhave, senāsanaṃ nātidūraṃ hoti naccāsannaṃ gamanāgamanasampannaṃ, divā appākiṇṇaṃ, rattiṃ appasaddaṃ appanigghosaṃ, appaḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphassaṃ, tasmiṃ kho pana senāsane viharantassa appakasireneva uppajjanti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārā, tasmiṃ kho pana senāsane ye te bhikkhū viharanti bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaṃ upasaṅkamitvā paripucchati paripañhati ‘idaṃ, bhante, kathaṃ, imassa ko attho’ti, tassa te āyasmanto avivaṭañceva vivaranti, anuttānīkatañca uttāniṃ karonti, anekavihitesu ca kaṅkhaṭṭhānīyesu dhammesu kaṅkhaṃ paṭivinodenti.
"Here, bhikkhus, a dwelling is not too far nor too near, is suitable for coming and going, is not crowded by day, is quiet and free from noise by night, and is free from contact with gnats, mosquitoes, wind, sun, and creeping things. Moreover, for one dwelling in that dwelling, robes, almsfood, lodging, and requisites for the sick, including medicine, arise with little difficulty. Furthermore, in that dwelling, those bhikkhus who dwell there are learned, have preserved the traditions, are holders of the Dhamma, holders of the Vinaya, holders of the mātikā. From time to time, one approaches them and questions and inquires: 'Venerable sirs, how is this? What is the meaning of this?' And those venerable ones reveal what is unrevealed, make plain what is not plain, and dispel doubt regarding various matters that give rise to doubt."
“Này các Tỳ-khưu, ở đây, trú xứ không quá xa, không quá gần, thuận tiện cho việc đi lại, ban ngày không ồn ào, ban đêm ít tiếng động, ít huyên náo, ít ruồi, muỗi, gió, nắng, và sự xúc chạm của loài bò sát; khi đang trú trong trú xứ ấy, các vật dụng cần thiết là y, vật thực khất thực, trú xứ, thuốc men trị bệnh phát sinh không mấy khó khăn; và trong trú xứ ấy, có các vị Tỳ-khưu đa văn, thông thuộc giáo điển, thông thạo Pháp, thông thạo Luật, thông thạo các đề mục, vị ấy thỉnh thoảng đến gần hỏi han, thưa hỏi rằng: ‘Thưa ngài, điều này là thế nào, ý nghĩa của điều này là gì?’, các vị tôn giả ấy giải thích điều chưa được giải thích, làm sáng tỏ điều chưa được làm sáng tỏ, và xua tan nghi ngờ trong nhiều pháp đáng nghi ngờ.
Evaṃ kho, bhikkhave, senāsanaṃ pañcaṅgasamannāgataṃ hotī’’ti (a. ni. 10.11) –
"Thus, bhikkhus, a dwelling possesses five qualities."
Này các Tỳ-khưu, như vậy trú xứ được gọi là có đủ năm yếu tố.” –
Evaṃ bhagavatā vaṇṇitehi pañcahi guṇehi samannāgatattā anurūpe bhāvanākammānuguṇe vihāre viharantenāti attho.
The meaning is: dwelling in a suitable dwelling conducive to meditation, possessing the five qualities described by the Blessed One.
Ý nghĩa là bởi người đang trú trong trú xứ thích hợp, thuận lợi cho việc hành thiền, vì có đủ năm phẩm chất được Đức Thế Tôn tán thán như vậy.
Paṭhamādīnīti paṭhamadutiyādīni rūpāvacarajjhānāni.
The first and so forth refers to the first, second, and so forth rūpāvacara jhāna.
Paṭhamādīnīti là các thiền sắc giới như sơ thiền, nhị thiền, v.v.
Sabbaso bhāvetvāti visuddhimagge ‘‘sabbaṃ bhāvanāvidhānaṃ aparihāpentena bhāvetabbo’’ti (visuddhi. 1.41) nikkhittassa mātikāpadassa vitthārakkamena bhāvetvā, cittavisuddhiṃ sampādetvāti vuttaṃ hoti.
Having developed completely means having developed according to the detailed procedure of the mātikā term laid down in the Visuddhimagga as "to be developed without neglecting any method of development," thereby accomplishing purification of mind.
Sabbaso bhāvetvāti là trong Visuddhimagga có nói: “phải được tu tập mà không bỏ sót toàn bộ phương pháp tu tập”, nghĩa là đã tu tập theo trình tự giải thích chi tiết của đề mục đã được đặt ra, đã hoàn thành tâm thanh tịnh.
Sappaññoti kammajatihetukapaṭisandhipaññāya ceva kammaṭṭhānamanasikārasappāyāni pariggahetvā asappāyaṃ parivajjetvā sappāyasevanopakārāya pārihāriyapaññāya ca samannāgato yogāvacaro.
Discerning refers to the yogāvacara who is endowed with the wisdom of rebirth conditioned by kamma and birth, and with the protective wisdom helpful for practicing what is suitable and avoiding what is unsuitable, having discerned what is conducive to the meditation subject.
Sappaññoti là hành giả có trí tuệ do nghiệp và do tái sanh làm nhân, và có trí tuệ duy trì giúp nắm bắt những gì thích hợp cho việc tác ý đề mục, tránh xa những gì không thích hợp, và hỗ trợ cho việc thực hành những gì thích hợp.
Tatoti nevasaññānāsaññāyatanavajjitarūpārūpajjhānaṃ vipassanāpādakabhāvena samāpajjitvā aṭṭhannaṃ vipassanāpādakajjhānānamaññatarato jhānā vuṭṭhāya.
From that means having attained a rūpārūpa jhāna, excluding the nevāsaññānāsaññāyatana, as a basis for vipassanā, and having emerged from one of the eight jhāna that serve as a basis for vipassanā.
Tatoti là sau khi chứng đắc các thiền sắc giới và vô sắc giới, ngoại trừ phi tưởng phi phi tưởng xứ, với tư cách là nền tảng cho tuệ quán, và xuất khỏi một trong tám thiền làm nền tảng cho tuệ quán.
Tenāha visuddhimagge ‘‘ṭhapetvā nevasaññānāsaññāyatanaṃ avasesarūpārūpāvacarajjhānānaṃ aññatarato vuṭṭhāyā’’ti (visuddhi. 2.663).
Therefore, it is said in the Visuddhimagga: "having emerged from one of the rūpārūpāvacara jhāna, excluding the nevāsaññānāsaññāyatana."
Do đó, trong Visuddhimagga có nói: “sau khi xuất khỏi một trong các thiền sắc giới và vô sắc giới còn lại, ngoại trừ phi tưởng phi phi tưởng xứ.”
Nāmarūpavavatthānaṃ katvāti visuddhimagge diṭṭhivisuddhiniddese vuttanayena pañcakkhandhādimukhesu yathicchitena mukhena pavisitvā nāmarūpaṃ vavatthapetvā ‘‘idaṃ nāmaṃ, idaṃ rūpaṃ, imamhā nāmarūpato byatirittaṃ attādi kiñci vattabbaṃ natthī’’ti niṭṭhaṃ gantvā, iminā diṭṭhivisuddhi dassitā.
Having discerned nāmarūpa means having discerned nāmarūpa by entering through the desired gateway, such as the five aggregates, as stated in the Visuddhimagga in the Description of Purification of View, and having concluded that "this is nāma, this is rūpa; there is nothing called self or anything else apart from this nāmarūpa." By this, purification of view is shown.
Nāmarūpavavatthānaṃ katvāti là theo phương pháp đã được nói trong phần giải về Diṭṭhivisuddhi của Visuddhimagga, sau khi đi vào theo một trong các lối như ngũ uẩn, v.v. tùy theo ý muốn, đã xác định danh và sắc, và đi đến kết luận rằng: “đây là danh, đây là sắc, ngoài danh và sắc này ra không có gì khác để nói là tự ngã, v.v.”, bằng cách này, Diṭṭhivisuddhi đã được trình bày.
Kaṅkhaṃ vitīriyāti yathādiṭṭhanāmarūpadhammānaṃ visuddhimagge kaṅkhāvitaraṇavisuddhiniddese (visuddhi. 2.678 ādayo) vuttanayena pañcadhā pariggahetvā ‘‘na tāvidaṃ nāmarūpaṃ ahetukaṃ, na attādihetuka’’nti yāthāvato nāmarūpassa pañcadhā dassanena addhattayagataṃ ‘‘ahosiṃ nu kho ahaṃ atītamaddhāna’’ntiādinayappavattaṃ (ma. ni. 1.18; saṃ. ni. 2.20; mahāni. 174) soḷasavidhaṃ kaṅkhaṃ, ‘‘satthari kaṅkhatī’’tiādinayappavattaṃ (dha. sa. 1008) aṭṭhavidhañca kaṅkhaṃ vīriyena taritvā pajahitvā, iminā kaṅkhāvitaraṇavisuddhi dassitā hoti.
Having overcome doubt means having overcome and abandoned, through effort, the sixteen kinds of doubt concerning the three periods of time, such as "Was I in the past?" which arise in the manner described, and the eight kinds of doubt, such as "He doubts the Teacher," which arise in the manner described, by seeing the nāmarūpa as it truly is in five ways, having discerned the nāmarūpa phenomena as seen in the five ways described in the Visuddhimagga in the Description of Purification by Overcoming Doubt, that "this nāmarūpa is not uncaused, nor is it caused by a self or anything else." By this, purification by overcoming doubt is shown.
Kaṅkhaṃ vitīriyāti là đối với các pháp danh sắc đã thấy, theo phương pháp đã được nói trong phần giải về Kaṅkhāvitaraṇavisuddhi của Visuddhimagga, sau khi nắm bắt theo năm cách, và bằng việc thấy rõ danh sắc theo năm cách rằng “danh sắc này không phải vô nhân, không phải do tự ngã, v.v. làm nhân,” đã vượt qua và từ bỏ bằng nỗ lực mười sáu loại hoài nghi liên quan đến ba thời, bắt đầu bằng câu “Phải chăng trong quá khứ ta đã có mặt?”, và tám loại hoài nghi bắt đầu bằng câu “Hoài nghi về bậc Đạo Sư,” bằng cách này, Kaṅkhāvitaraṇavisuddhi đã được trình bày.
Evaṃ kaṅkhāvitaraṇavisuddhinipphādanena ñātapariññāya ṭhito yogāvacaro sappāyaṃ nāmarūpaṃ lakkhaṇattayaṃ āropetvā kaṅkhāvūpasamañāṇena maggāmaggañāṇadassanavisuddhiniddese (visuddhi. 2.692 ādayo) vuttanayena saṅkhāre sammasanto obhāso, ñāṇaṃ, pīti, passaddhi, sukhaṃ, adhimokkho, paggaho, upaṭṭhānaṃ, upekkhā, nikantīti dasasu upakkilesesu pātubhūtesu tathā pātubhūte obhāsādayo dasa upakkilese ‘‘amaggo’’ti maggavīthipaṭipannaṃ vipassanāñāṇameva ‘‘maggo’’ti paṇḍito paññavā yogāvacaro jānātīti attho, iminā maggāmaggañāṇadassanavisuddhi saṅkhepato dassitā hoti.
Thus, the yogāvacara, having achieved purification by overcoming doubt and standing in knowledge of comprehension, superimposes the three characteristics onto the suitable nāmarūpa. When the ten imperfections—effulgence, knowledge, rapture, tranquility, happiness, strong faith, exertion, establishment of mindfulness, equanimity, and delight—manifest while contemplating formations in the manner described in the Description of Purification of Knowledge and Vision of Path and Not-Path with the knowledge of calming doubt, the wise one, the discerning yogāvacara, knows that these ten imperfections such as effulgence that have manifested are " not the path," and that vipassanā knowledge itself, which is on the path, is " the path." By this, purification of knowledge and vision of path and not-path is briefly shown.
Bằng cách này, hành giả đã đứng vững trong ñātapariññā (tuệ tri) nhờ thành tựu kaṅkhāvitaraṇavisuddhi (Thanh tịnh vượt nghi), sau khi áp đặt ba tướng (vô thường, khổ, vô ngã) lên danh sắc thích hợp, quán xét các hành (saṅkhāra) bằng kaṅkhāvūpasamañāṇa (trí tuệ làm lắng dịu nghi ngờ) theo cách đã nói trong phần trình bày maggāmaggañāṇadassanavisuddhi (Thanh tịnh tri kiến về đạo và phi đạo) (Thanh tịnh Đạo 2.692 trở đi), khi mười phiền não phụ (upakkilesa) như ánh sáng (obhāsa), trí (ñāṇa), hỷ (pīti), khinh an (passaddhi), lạc (sukha), thắng giải (adhimokkha), tinh tấn (paggaha), an trú (upaṭṭhāna), xả (upekkhā), tham ái (nikanti) xuất hiện, thì hành giả có trí tuệ (paṇḍito), người hành thiền (yogāvacaro) biết rằng mười phiền não phụ như ánh sáng xuất hiện như vậy là “phi đạo” (amaggo), còn vipassanāñāṇa (tuệ quán) đang đi trên con đường đạo mới là “đạo” (maggo); đó là ý nghĩa. Bằng cách này, maggāmaggañāṇadassanavisuddhi được trình bày một cách tóm tắt.
3159. Ettāvatā tesaṃ tiṇṇaṃ vavatthāneti yojanā.
3159. The interpretation is: "By this much, of those three, there is determination."
3159. Ettāvatā tesaṃ tiṇṇaṃ vavatthāne là cách liên kết câu.
Ettāvatāti ‘‘nāmarūpavavatthānaṃ katvā’’tiādinā saṅkhepato dassitanayena.
By this much means by the method shown briefly, beginning with "having made the determination of mind-and-matter".
Ettāvatā (đến đây) có nghĩa là theo cách đã được trình bày tóm tắt bằng câu “sau khi phân biệt danh sắc” và các câu khác.
Tesaṃ tiṇṇanti diṭṭhivisuddhi, kaṅkhāvitaraṇavisuddhi, maggāmaggañāṇadassanavisuddhīti tīhi visuddhīhi sakasakavipassanānaṃ nāmarūpatappaccayamaggāmaggānaṃ tiṇṇaṃ.
Of those three refers to the three purities: purity of view (diṭṭhivisuddhi), purity by overcoming doubt (kaṅkhāvitaraṇavisuddhi), and purity of knowledge and vision of what is path and not path (maggāmaggañāṇadassanavisuddhi), which are the three vipassanās, namely, mind-and-matter, their causes, and what is path and not path.
Tesaṃ tiṇṇaṃ (của ba điều đó) là của ba sự thanh tịnh: diṭṭhivisuddhi (Thanh tịnh kiến), kaṅkhāvitaraṇavisuddhi (Thanh tịnh vượt nghi), maggāmaggañāṇadassanavisuddhi (Thanh tịnh tri kiến về đạo và phi đạo); của ba điều đó là danh sắc, các duyên của chúng, và đạo-phi đạo của các tuệ quán tương ứng.
Vavatthāne kate niyame kate.
When determination is made means when certainty is established.
Vavatthāne kate (khi sự phân biệt đã được thực hiện) có nghĩa là khi sự xác định đã được thực hiện.
Tiṇṇaṃ saccānanti dukkhasamudayamaggasaṅkhaātānaṃ tiṇṇaṃ saccānaṃ.
Of the three truths refers to the three truths, namely, suffering, its origin, and the path.
Tiṇṇaṃ saccānaṃ (của ba sự thật) là của ba sự thật được gọi là khổ, tập, đạo.
Vavatthānaṃ kataṃ siyāti ñātatīraṇapariññāsaṅkhātena lokiyeneva ñāṇena anubodhavasena nicchayo kato hotīti attho.
Determination would be made means that a decision is made through worldly knowledge in the sense of knowledge and investigation (ñātatīraṇapariññā), through comprehension.
Vavatthānaṃ kataṃ siyā (sự phân biệt được thực hiện) có nghĩa là sự quyết định được thực hiện bằng trí tuệ thế gian được gọi là ñātatīraṇapariññā (tuệ tri và tuệ thẩm định) theo cách thấu hiểu.
Nāmarūpavavatthānasaṅkhātena diṭṭhivisuddhiñāṇena dukkhasaccavavatthānaṃ kataṃ hoti, paccayapariggahasaṅkhātena kaṅkhāvitaraṇavisuddhiñāṇena samudayasaccavavatthānaṃ, maggāmaggavavatthānasaṅkhātena maggāmaggañāṇadassanena maggasaccavavatthānaṃ.
Through the knowledge of purity of view, which is the determination of mind-and-matter, the determination of the truth of suffering is made; through the knowledge of purity by overcoming doubt, which is the discernment of causes, the determination of the truth of the origin is made; and through the knowledge and vision of what is path and not path, which is the determination of what is path and not path, the determination of the truth of the path is made.
Sự phân biệt khổ đế được thực hiện bằng trí tuệ diṭṭhivisuddhi (Thanh tịnh kiến) được gọi là sự phân biệt danh sắc; sự phân biệt tập đế được thực hiện bằng trí tuệ kaṅkhāvitaraṇavisuddhi (Thanh tịnh vượt nghi) được gọi là sự nắm giữ các duyên; sự phân biệt đạo đế được thực hiện bằng maggāmaggañāṇadassanavisuddhi (Thanh tịnh tri kiến về đạo và phi đạo) được gọi là sự phân biệt đạo và phi đạo.
3160-1. Evaṃ ñātatīraṇapariññādvayaṃ saṅkhepato dassetvā pahānapariññāya sarīrabhūtāni nava ñāṇāni dassetumāha ‘‘udayabbayā’’tiādi.
3160-1. Having thus briefly shown the two kinds of knowledge and investigation (ñātatīraṇapariññā), to show the nine knowledges that constitute the body of the knowledge of abandoning (pahānapariññā), he says "arising and passing away" and so on.
3160-1. Sau khi trình bày tóm tắt hai loại ñātatīraṇapariññā (tuệ tri và tuệ thẩm định) như vậy, để trình bày chín tuệ là thân của pahānapariññā (tuệ đoạn trừ), Đức Phật nói “udayabbayā” (sinh diệt) và các câu khác.
Tattha udayabbayāti uppādabhaṅgānupassanāvasappavattā uttarapadalopena ‘‘udayabbayā’’ti vuttā.
There, arising and passing away (udayabbayā) is stated as "udayabbayā" with the elision of the latter part of the compound, referring to the contemplation of arising and passing away.
Trong đó, udayabbayā (sinh diệt) được nói là “udayabbayā” bằng cách lược bỏ hậu tố, là sự quán chiếu về sinh và diệt đang diễn ra.
Tattha udayaṃ muñcitvā vaye vā pavattā bhaṅgānupassanā ‘‘bhaṅgā’’ti vuttā.
There, the contemplation of dissolution (bhaṅgānupassanā), which occurs in dissolution (vaya) apart from arising (udaya), is called "dissolution" (bhaṅgā).
Trong đó, sự quán chiếu về diệt, diễn ra chỉ về diệt mà không về sinh, được gọi là “bhaṅgā” (diệt).
Bhayañca ādīnavo ca nibbidā ca bhayādīnavanibbidā, saṅkhārānaṃ bhayato anupassanavasena pavattā bhayānupassanā ca diṭṭhabhayānaṃ ādīnavato pekkhanavasena pavattā ādīnavānupassanā ca diṭṭhādīnavesu nibbedavasena pavattā nibbidānupassanā ca tathā vuttā.
Fear, danger, and disenchantment are fear, danger, and disenchantment (bhayādīnavanibbidā); the contemplation of fear (bhayānupassanā), which occurs through contemplating the aggregates as fearful; the contemplation of danger (ādīnavānupassanā), which occurs through seeing the perceived fears as dangers; and the contemplation of disenchantment (nibbidānupassanā), which occurs through being disenchanted with the perceived dangers, are thus stated.
Sự sợ hãi, sự nguy hiểm và sự nhàm chán là bhayādīnavanibbidā (sợ hãi, nguy hiểm và nhàm chán); sự quán chiếu về sợ hãi diễn ra theo cách quán chiếu sự sợ hãi của các hành (saṅkhāra), sự quán chiếu về nguy hiểm diễn ra theo cách nhìn thấy sự nguy hiểm của những gì đã được sợ hãi, và sự quán chiếu về nhàm chán diễn ra theo cách nhàm chán những gì đã được nhìn thấy là nguy hiểm, đều được nói như vậy.
Nibbinditvā saṅkhārehi muccitukāmatāvaseneva pavattaṃ ñāṇaṃ muccitukāmatāñāṇaṃ.
The knowledge that arises solely from the desire to be liberated from the aggregates after becoming disenchanted is the knowledge of the desire for liberation (muccitukāmatāñāṇa).
Trí tuệ diễn ra chỉ với mong muốn thoát ly khỏi các hành (saṅkhāra) sau khi nhàm chán là muccitukāmatāñāṇaṃ (trí tuệ muốn thoát ly).
Muccanassa upāyasampaṭipādanatthaṃ puna saṅkhārattayapaṭiggahavasapavattaṃ ñāṇaṃ paṭisaṅkhānupassanā.
The knowledge that arises again through taking hold of the three aggregates as a means to accomplish liberation is the contemplation of re-examination (paṭisaṅkhānupassanā).
Trí tuệ diễn ra theo cách nắm giữ lại ba loại hành (saṅkhāra) để thực hiện phương tiện giải thoát là paṭisaṅkhānupassanā (quán chiếu quán xét).
Saṅkhāradhamme bhayanandivivajjanavasena ajjhupekkhitvā pavattañāṇaṃ saṅkhārupekkhāñāṇaṃ, saccānulomo tadadhigamāya ekantapaccayo hotīti ‘‘saccānulomika’’nti ca kalāpasammasanañāṇādīnaṃ purimānaṃ navannaṃ kiccanipphattiyā, upari ca sattatiṃsāya bodhipakkhiyadhammānañca anulomanato ‘‘anulomañāṇa’’nti ca vuttaṃ navamaṃ ñāṇañcāti yā navānupubbavipassanāsaṅkhātā pahānapariññā dassitā, ayaṃ ‘‘paṭipadāñāṇadassana’’nti pakāsitāti yojanā.
The knowledge that arises through observing the aggregate phenomena with equanimity, avoiding fear and delight, is the knowledge of equanimity regarding the aggregates (saṅkhārupekkhāñāṇa); and the ninth knowledge, which is called "conducive to the truths" (saccānulomika) because it is an absolute condition for the attainment of the truths, and also called "knowledge of conformity" (anulomañāṇa) because of the accomplishment of the function of the preceding nine knowledges, such as the knowledge of comprehension in groups, and also because of its conformity with the thirty-seven factors of awakening—this knowledge, which is the knowledge of abandoning known as the nine successive insights, is declared as "knowledge and vision of the path" (paṭipadāñāṇadassana).
Trí tuệ diễn ra bằng cách giữ thái độ xả đối với các pháp hành (saṅkhāradhamma) bằng cách tránh xa sự sợ hãi và tham ái là saṅkhārupekkhāñāṇaṃ (trí tuệ xả hành); tuệ thứ chín được gọi là “saccānulomika” (tùy thuận chân lý) vì nó là duyên tuyệt đối để đạt được các chân lý, và cũng được gọi là “anulomañāṇa” (tùy thuận tuệ) vì sự hoàn thành công việc của chín tuệ trước đó như tuệ quán xét tập hợp và sự tùy thuận của ba mươi bảy pháp trợ bồ đề (bodhipakkhiyadhamma) sau này; chín tuệ quán tuần tự được gọi là pahānapariññā (tuệ đoạn trừ) này được tuyên bố là “paṭipadāñāṇadassana” (tri kiến về đạo lộ) – đó là cách liên kết câu.
3162. Tato anulomañāṇato paraṃ maggassa āvajjanaṭṭhāniyaṃ hutvā nibbānamālambitvā uppannassa puthujjanagottassa abhibhavanato, ariyagottassa bhāvanato vaḍḍhanato ca ‘‘gotrabhū’’ti saṅkhaṃ gatassa cittassa samanantarameva ca.
3162. Thereafter, immediately after that knowledge of conformity (anulomañāṇa), the mind that has attained the designation "gotrabhū" (change of lineage) by overcoming the lineage of the ordinary person and developing the lineage of the noble one, serving as the threshold for the path, and having Nibbāna as its object, arises.
3162. Tato (sau đó), ngay sau khi tâm (citta) đạt được tên gọi “gotrabhū” (chuyển tộc) vì nó đã vượt qua dòng phàm phu và phát triển dòng thánh, sau khi trở thành cơ sở cho sự quán xét con đường, nương tựa vào Niết Bàn.
Santimārammaṇaṃ katvāti sabbakilesadarathānañca saṅkhāradukkhaggino ca vūpasamanimittattā ‘‘santi’’nti saṅkhātaṃ nirodhamālambitvā.
Having made peace the object means having taken as its object cessation, which is called "peace" (santi) because it is the cause for the calming of all defilements and torments, and the fire of the suffering of the aggregates.
Santimārammaṇaṃ katvā (lấy sự an tịnh làm đối tượng) có nghĩa là nương tựa vào sự diệt (nirodha) được gọi là “santi” (an tịnh) vì nó là dấu hiệu của sự lắng dịu tất cả phiền não và sự thiêu đốt của khổ hành (saṅkhāradukkha).
Ñāṇadassananti catunnaṃ ariyasaccānaṃ pariññābhisamayādivasena jānanaṭṭhena ñāṇaṃ, cakkhunā viya paccakkhato dassanaṭṭhena dassananti saṅkhaṃ gataṃ sotāpattimaggañāṇasaṅkhātaṃ sattamavisuddhiñāṇaṃ jāyate uppajjatīti attho.
Knowledge and vision means the seventh purity knowledge, which is the knowledge of the path of stream-entry (sotāpattimaggañāṇa), called "knowledge" (ñāṇa) in the sense of knowing the four noble truths through comprehension and penetration, and called "vision" (dassana) in the sense of seeing them directly, as if with the eye, arises.
Ñāṇadassana (tri kiến) có nghĩa là trí tuệ (ñāṇa) theo nghĩa biết được bốn Thánh đế bằng cách thấu hiểu và các cách khác, và kiến (dassana) theo nghĩa thấy trực tiếp như bằng mắt; sotāpattimaggañāṇa (tuệ đạo Dự Lưu) được gọi là ñāṇadassana, tuệ thanh tịnh thứ bảy, jāyate (phát sinh) – đó là ý nghĩa.
Ettha ‘‘paccavekkhaṇapariyanta’’nti idaṃ ‘‘phala’’nti etassa visesanaṃ, kiriyāvisesanaṃ vā, paccavekkhaṇajavanaṃ mariyādaṃ katvāti attho.
Here, "ending with review" is an adjective for "result," or an adverbial modifier, meaning "making the review impulsion the limit."
Ở đây, “paccavekkhaṇapariyantaṃ” là bổ ngữ cho “phalaṃ”, hoặc là trạng từ của hành động, có nghĩa là lấy các tâm javana quán xét làm giới hạn.
Maggānantaraṃ phale dvikkhattuṃ, tikkhattuṃ vā uppajjitvā niruddhe tadanantarameva bhavaṅgaṃ hoti, bhavaṅgaṃ āvaṭṭetvā paccavekkhitabbaṃ maggamālambitvā manodvārāvajjanaṃ uppajjati, tato paccavekkhaṇajavanāni.
After the path, when the fruition has arisen and ceased two or three times, immediately thereafter there is bhavaṅga. Turning away from the bhavaṅga, the mind-door adverting arises, taking the path as its object, and then the javanas of reviewing.
Sau đạo, tâm quả phát sinh và diệt hai hoặc ba lần, ngay sau đó là tâm bhavaṅga (hộ kiếp); sau khi tâm bhavaṅga chuyển động, tâm manodvārāvajjana (chuyển ý môn) phát sinh khi lấy đạo cần quán xét làm đối tượng, sau đó là các tâm javana quán xét.
Evaṃ phalacittaṃ bhavaṅgapariyantameva hoti, na paccavekkhaṇapariyantaṃ.
Thus, the fruition consciousness ends with the bhavaṅga, not with the reviewing.
Như vậy, tâm quả chỉ kết thúc bằng tâm bhavaṅga, chứ không kết thúc bằng sự quán xét.
Tathāpi aññena javanena anantarikaṃ hutvā phalajavanānamanantaraṃ paccavekkhaṇajavanameva pavattatīti dassanatthaṃ phalapaccavekkhaṇajavanānantare uppannāni bhavaṅgāvajjanāni abbohārikāni katvā ‘‘paccavekkhaṇapariyantaṃ, phalaṃ tassānujāyate’’ti vuttanti gahetabbaṃ.
Nevertheless, in order to show that the javana of reviewing arises immediately after the fruition javanas, becoming immediate with another javana, the bhavaṅga and advertings that arise immediately after the fruition and reviewing javanas are treated as negligible, and it should be understood that it is said, "the fruition follows that which ends with reviewing."
Tuy nhiên, để chỉ ra rằng các tâm javana quán xét diễn ra ngay sau các tâm javana quả mà không có tâm javana khác xen vào, các tâm bhavaṅgāvajjana (chuyển hộ kiếp) phát sinh sau các tâm javana quả và javana quán xét được xem là không đáng kể, và câu “paccavekkhaṇapariyantaṃ, phalaṃ tassānujāyate” (quả phát sinh sau nó, kết thúc bằng sự quán xét) được nói – điều này cần được hiểu như vậy.
Paccavekkhaṇañca maggaphalanibbānapahīnakilesaavasiṭṭhakilesānaṃ paccavekkhaṇavasena pañcavidhaṃ hoti.
Reviewing is fivefold, according to the reviewing of the path, fruition, Nibbāna, abandoned defilements, and remaining defilements.
Sự quán xét có năm loại, tùy theo sự quán xét đạo, quả, Niết Bàn, các phiền não đã đoạn trừ và các phiền não còn sót lại.
Tesu ekekaṃ ekekena javanavārena paccavekkhatīti pañca paccavekkhaṇajavanavārāni honti.
Among these, each one is reviewed by a single javana-turn, thus there are five javana-turns of reviewing.
Mỗi loại được quán xét bằng một javana (tốc hành), nên có năm javana quán xét.
Tāni paccavekkhaṇaggahaṇena sāmaññato dassitānīti daṭṭhabbāni.
These should be understood as shown generally by the term "reviewing."
Những điều đó được trình bày chung bằng từ “paccavekkhaṇa” (quán xét) – điều này cần được thấy.
3164. Teneva ca upāyenāti udayabbayānupassanādivipassanānaṃ paṭhamaṃ maggo adhigato, teneva upāyena.
3164. And by that same method means that the first path was attained through vipassanā such as the contemplation of rise and fall, and by that same method.
3164. Teneva ca upāyenā (và bằng phương tiện đó) có nghĩa là bằng phương tiện đó mà đạo đầu tiên đã được chứng đắc qua các tuệ quán như udayabbayānupassanā (quán chiếu sinh diệt).
So bhikkhūti so yogāvacaro bhikkhu.
That bhikkhu means that yogāvacara bhikkhu.
So bhikkhū (vị Tỳ-kheo đó) là vị Tỳ-kheo hành giả đó.
Punappunaṃ bhāventoti punappunaṃ vipassanaṃ vaḍḍhetvā.
Cultivating again and again means repeatedly developing vipassanā.
Punappunaṃ bhāvento (tu tập lặp đi lặp lại) có nghĩa là liên tục phát triển tuệ quán.
Yathā paṭhamamaggaphalāni patto, tathā.
Just as he attained the first path and fruition, so too.
Cũng như đã đạt được quả đạo đầu tiên, tathā (như vậy).
Sesamaggaphalāni cāti dutiyādimaggaphalāni ca pāpuṇāti.
And the remaining paths and fruitions means he attains the second and subsequent paths and fruitions.
Sesamaggaphalāni cā (và các quả đạo còn lại) có nghĩa là cũng đạt được các quả đạo từ thứ hai trở đi.
3165. Iccevaṃ yathāvuttanayena uppādavayantātītakattā accantaṃ amataṃ dhammaṃ avecca paṭivijjhitvā asesaṃ akusalaṃ viddhaṃsayitvā samucchedappahānena pajahitvā tayo bhave kāmabhavādīsu tīsu bhavesu nikantiyā sosanavasena tayo bhave visesena sosayitvā so aggadakkhiṇeyyo khīṇāsavo bhikkhu paṭhamaṃ kilesaparinibbāne sositavipākakkhandhakaṭattārūpasaṅkhātaupādisesarahitattā nirupādisesaṃ nibbānadhātuṃ upeti adhigacchatīti yojanā.
3165. Thus, by the aforementioned method, having thoroughly penetrated the ultimate Dhamma, which is the deathless, because it transcends arising and ceasing, having destroyed all unwholesome states without remainder through eradication, and having specifically dried up the three existences—the realms of sensuality and so forth—by drying up craving, that bhikkhu, worthy of the highest offerings, a khīṇāsava, attains Nirupādisesa Nibbāna-dhātu, which is devoid of the remaining aggregates of result and kamma-born form, because of the prior final Nibbāna of defilements. This is the connection.
3165. Như vậy, theo cách đã nói, vì đã vượt qua sự sinh và diệt, sau khi thấu triệt pháp bất tử tuyệt đối, sau khi hủy diệt tất cả bất thiện không còn sót lại bằng cách đoạn diệt hoàn toàn, sau khi đặc biệt làm khô cạn ba cõi (dục giới, sắc giới, vô sắc giới) bằng cách làm khô cạn sự ái nhiễm trong ba cõi, vị ấy, vị Tỳ-khưu lậu tận đáng thọ nhận lễ vật tối thượng, đạt đến Niết-bàn vô dư y (Nirupādisesa-nibbāna-dhātu), vì không còn dư sót các uẩn quả dị thục đã khô cạn do phiền não Niết-bàn đầu tiên, và không còn các pháp hữu vi do nghiệp tạo tác – đó là cách kết nối câu.
Iccevaṃ saṅkhepato kammaṭṭhānabhāvanānayo ācariyena dassitoti ganthabhīrujanānuggahavasena vitthāravaṇṇanaṃ anāmasitvā anupadavaṇṇanāmattamevettha kataṃ.
Thus, the method of kammaṭṭhāna meditation has been briefly shown by the teacher, and therefore, for the benefit of those who are daunted by extensive treatises, only a word-by-word explanation has been given here, without touching upon a detailed commentary.
Như vậy, cách thiền quán đã được vị thầy trình bày một cách tóm tắt, và ở đây chỉ là một bản chú giải từng từ, không đi sâu vào phần giải thích chi tiết để giúp những người ngại đọc sách dày.
Vitthāravaṇṇanā panassa visuddhimaggato, tabbaṇṇanato ca gahetabbā.
However, its detailed commentary should be taken from the Visuddhimagga and its commentary.
Phần giải thích chi tiết của nó có thể tìm thấy trong Thanh Tịnh Đạo và các chú giải của nó.
3166-7. Viññāsakkamato vāpīti akkharapadavākyasaṅkhātagantharacanakkamato vā.
3166-7. Or by the order of understanding means by the order of the composition of the text, consisting of letters, words, and sentences.
3166-7. Hoặc theo thứ tự của sự hiểu biết là theo thứ tự cấu trúc văn bản bao gồm chữ, từ và câu.
Pubbāparavasena vāti vattabbānamatthavisesānaṃ paṭipāṭivasena vā.
Or by the order of preceding and succeeding means by the sequence of special meanings to be expressed.
Hoặc theo thứ tự trước sau là theo trình tự của các ý nghĩa đặc biệt cần được trình bày.
Akkharabandhe vāti saddasatthaalaṅkārasatthachandovicitisatthānupātena kātabbāya akkharapadaracanāya, gāthābandheti attho.
Or in the arrangement of letters means in the composition of letters and words to be made according to the treatises on grammar, rhetoric, metrics, and figures of speech; that is, in the composition of verses.
Hoặc trong cách sắp xếp chữ là trong cách sắp xếp chữ và từ phải được thực hiện theo ngữ pháp, tu từ học và thi pháp, nghĩa là trong cấu trúc kệ.
Ayuttaṃ viya yadi dissatīti yojanā.
The connection is: if it appears to be unsuitable.
Nếu có vẻ không phù hợp – đó là cách kết nối câu.
Tanti taṃ ‘‘ayutta’’nti dissamānaṭṭhānaṃ.
That means that place which appears to be "unsuitable."
Điều đó là chỗ có vẻ ‘‘không phù hợp’’.
Tathā na gahetabbanti dissamānākāreneva ayuttanti na gahetabbaṃ.
It should not be taken thus means it should not be taken as unsuitable in the way it appears.
Không nên chấp nhận như vậy là không nên chấp nhận là không phù hợp chỉ vì vẻ bề ngoài.
Kathaṃ gahetabbanti āha ‘‘gahetabbamadosato’’ti.
He says how it should be taken: "It should be taken as faultless."
Về cách nên chấp nhận, ngài nói: ‘‘nên chấp nhận là không có lỗi’’.
Tassa kāraṇamāha ‘‘mayā upaparikkhitvā, katattā pana sabbaso’’ti.
He states the reason for that: "Because it has been thoroughly examined and completely made by me."
Ngài nói lý do của điều đó: ‘‘vì đã được tôi xem xét kỹ lưỡng, và đã được làm hoàn toàn’’.
Yo yo panettha doso dissati khittadoso vā hotu vipallāsaggahaṇadoso vā, nāparaṃ dosoti dīpeti.
Whatever fault appears here, whether it be a fault of omission or a fault of misunderstanding, he indicates that there is no other fault.
Bất kỳ lỗi nào xuất hiện ở đây, dù là lỗi bỏ sót hay lỗi hiểu sai, ngài đều chỉ ra rằng không có lỗi nào khác.
Tenetaṃ pakaraṇaṃ sabbesaṃ tipiṭakapariyattippabhedāyatanabahussutānaṃ sikkhākāmānaṃ therānaṃ attano pamāṇabhūtataṃ sūceti.
Therefore, this treatise indicates its authoritative nature for all elders desirous of learning, who are learned in the divisions of the Tipiṭaka and the spheres of the teachings.
Vì lẽ đó, tác phẩm này cho thấy giá trị chuẩn mực của nó đối với tất cả các vị trưởng lão có nhiều học vấn về các phân loại Tam Tạng và những người khao khát học hỏi.
Attano pamāṇasūcanena attanā viracitassa vinayavinicchayassāpi pamāṇataṃ vibhāvento tassa savanuggahadhāraṇādīsu sotujanaṃ niyojetīti daṭṭhabbaṃ.
By indicating his own authority, he also clarifies the authoritative nature of the Vinayavinicchaya composed by him, thereby urging listeners to listen to, accept, and retain it.
Bằng cách chỉ ra giá trị chuẩn mực của chính mình, ngài cũng làm rõ giá trị chuẩn mực của bộ Vinayavinicchaya do chính ngài biên soạn, và do đó, ngài khuyến khích thính giả lắng nghe, tiếp thu và ghi nhớ nó.
3168-78. Evaṃ ‘‘vinayo saṃvaratthāya, saṃvaro avippaṭisāratthāya, avippaṭisāro pāmojjatthāya, pāmojjaṃ pītatthāya, pīti passaddhatthāya, passaddhi sukhatthāya, sukhaṃ samādhatthāya, samādhi yathābhūtañāṇadassanatthāya, yathābhūtañāṇadassanaṃ nibbidatthāya, nibbidā virāgatthāya, virāgo vimuttatthāya, vimutti vimuttiñāṇadassanatthāya, vimuttiñāṇadassanaṃ anupādāpaanibbānatthāyā’’ti (pari. 365) dassitānisaṃsaparamparāniddhāraṇamukhena anupādisesanibbānadhātupariyantaṃ sānisaṃsaṃ vinayakathaṃ kathetvā tassā pamāṇatañca vibhāvetvā attano sutabuddhattā ‘‘sanidānaṃ, bhikkhave, dhammaṃ desemī’’ti (a. ni. 3.126; kathā. 806) vacanato bhagavato caritamanuvattanto tassa desakālādivasena nidānaṃ dassetumāha ‘‘seṭṭhassā’’tiādi.
3168-78. Thus, having spoken the discourse on Vinaya, with its benefits, extending up to the element of Nibbāna without clinging, by way of determining the sequence of benefits shown as: “Discipline is for restraint, restraint for freedom from remorse, freedom from remorse for joy, joy for rapture, rapture for tranquility, tranquility for happiness, happiness for concentration, concentration for knowledge and vision of things as they are, knowledge and vision of things as they are for disenchantment, disenchantment for dispassion, dispassion for liberation, liberation for knowledge and vision of liberation, knowledge and vision of liberation for Nibbāna without clinging”; and having explained its measure, the Buddha, due to his own wisdom gained from hearing, following his own conduct as expressed in “Monks, I teach the Dhamma with a cause,” in order to show its cause in terms of the time and place of its teaching, says “of the best” and so on.
3168-78. Như vậy, sau khi trình bày pháp Vinaya có lợi ích cho đến Niết-bàn vô dư y, bằng cách xác định chuỗi lợi ích được chỉ ra: ‘‘Giới luật để phòng hộ, phòng hộ để không hối hận, không hối hận để hoan hỷ, hoan hỷ để hỷ lạc, hỷ lạc để an tịnh, an tịnh để an lạc, an lạc để định, định để tri kiến như thật, tri kiến như thật để nhàm chán, nhàm chán để ly tham, ly tham để giải thoát, giải thoát để giải thoát tri kiến, giải thoát tri kiến để Niết-bàn vô thủ trước’’ (Pari. 365), và sau khi làm rõ giá trị chuẩn mực của nó, ngài nói ‘‘của bậc tối thượng’’ v.v… để trình bày nhân duyên của nó theo cách của Đức Thế Tôn, người đã nói ‘‘Này các Tỳ-khưu, Ta thuyết pháp có nhân duyên’’ (A. III. 126; Kathā. 806), vì ngài đã học hỏi và thấu hiểu.
Tattha seṭṭhassāti dhanadhaññavatthālaṅkārādiupabhogaparibhogasampattiyā ceva gāmarājadhānikhettavatthunaditaḷākārāmādisampattiyā ca pasatthatarassa.
Therein, of the best means of that which is most excellent in terms of wealth, grain, clothing, ornaments, and other consumable and enjoyable possessions, as well as in terms of villages, royal capitals, fields, lands, rivers, ponds, and parks.
Trong đó, của bậc tối thượng là của vị được ca ngợi nhất về tài sản như tiền bạc, ngũ cốc, vải vóc, trang sức, v.v… và về các tài sản như làng mạc, kinh đô, ruộng đất, ao hồ, vườn tược, v.v…
Nābhibhūteti majjhavattitāya nābhisadise.
Nābhibhūte means not similar due to its being in the middle.
Không bị lấn át là không có gì tương tự vì ở vị trí trung tâm.
Nirākuleti majjhavattitāyeva parimaṇḍalādisambhavato vilopādiākularahite.
Nirākule means free from confusion such as destruction, etc., due to its being in the middle and thus being perfectly circular and so on.
Không hỗn loạn là không bị xáo trộn bởi sự cướp bóc, v.v… vì sự hiện diện của các khu vực tròn trịa, v.v… do ở vị trí trung tâm.
Sabbassa pana lokassa rāmaṇīyake sampiṇḍite viya ramaṇīyatare bhūtamaṅgale gāmeti sambandho.
The connection is: in the village named Bhūtamaṅgala, which is as if gathered from the loveliness of the entire world, and is more delightful.
Có sự liên kết với ngôi làng tên là Bhūtamaṅgala, nơi như thể tập hợp tất cả những gì đẹp đẽ của thế gian, đẹp đẽ nhất.
Punapi kiṃvisiṭṭheti āha ‘‘kadalī’’tiādi.
Again, what is its specific characteristic? He says “kadalī” and so on.
Lại nữa, là loại nào? Ngài nói ‘‘chuối’’ v.v…
Kadalī ca sālañca tālañca ucchu ca nāḷikerā ca kadalī…pe… nāḷikerā, tesaṃ vanāni kadalī…pe… nāḷikeravanāni, tehi ākule ākiṇṇeti attho.
Kadalī, sāla, tāla, ucchu, and nāḷikera are kadalī…pe… nāḷikerā. Their forests are kadalī…pe… nāḷikeravanāni, meaning it is crowded with them.
Chuối, cây sāla, cây cọ, mía và dừa là chuối… v.v… dừa, rừng của chúng là rừng chuối… v.v… dừa, nghĩa là bị bao phủ bởi chúng.
Kamalāni ca uppalāni ca kamaluppalāni, tehi sañchannā kamaluppalasañchannā, salilassa āsayā salilāsayā, kamaluppalasañchannā ca te salilāsayā cāti kamala…pe… salilāsayā, tehi sobhito kamaluppalasañchannasalilāsayasobhito, tasmiṃ.
Kamala and uppala are kamaluppalā. Covered with them are kamaluppalasañchannā. Receptacles of water are salilāsayā. Those salilāsayā that are kamaluppalasañchannā are kamala…pe… salilāsayā. Adorned by them is kamaluppalasañchannasalilāsayasobhito, in that.
Hoa sen và hoa súng là sen và súng, được bao phủ bởi chúng là được bao phủ bởi sen và súng, nơi chứa nước là hồ nước, các hồ nước đó được bao phủ bởi sen và súng là hồ nước được bao phủ bởi sen và súng, được trang hoàng bởi chúng là được trang hoàng bởi hồ nước được bao phủ bởi sen và súng, trong đó.
Kāveriyā jalaṃ kāverijalaṃ, kāverijalassa sampāto pavattanaṃ kāverijalasampāto, tena pari samantato bhūtaṃ pavattitaṃ mahītalaṃ etassāti kāverijalasampātaparibhūtamahītalo, tasmiṃ.
The water of the Kāverī is kāverijalaṃ. The flow of the Kāverī water is kāverijalasampāto. That which has its ground completely generated by its flow is kāverijalasampātaparibhūtamahītalo, in that.
Nước sông Kāveri là nước Kāveri, dòng chảy của nước Kāveri là dòng chảy của nước Kāveri, mặt đất được bao quanh bởi dòng chảy đó là mặt đất được bao quanh bởi dòng chảy của nước Kāveri, trong đó.
Iddheti nānāsampattiyā samiddhe.
Iddhe means prosperous with various fortunes.
Thịnh vượng là giàu có với nhiều tài sản.
Sabbaṅgasampanneti sabbasukhopakaraṇasampanne.
Sabbaṅgasampanne means endowed with all means of happiness.
Đầy đủ mọi yếu tố là đầy đủ mọi phương tiện hạnh phúc.
Maṅgaleti janānaṃ iddhivuddhikāraṇabhūte.
Maṅgale means a cause of prosperity and growth for people.
Cát tường là nguyên nhân mang lại sự thịnh vượng và phát triển cho con người.
Bhūtamaṅgaleti evaṃnāmake gāme.
Bhūtamaṅgale means in the village of that name.
Bhūtamaṅgala là ngôi làng mang tên như vậy.
Pavaro tiratārīṇatalādigaṇehi kulācalacakkabhoginā bhogavalayasīdantarasāgarādi ākāro etāsanti pavarākārā, pākārā ca parikhā ca pākāraparikhā, pavarākārā ca tā pākāraparikhā cāti pavarākārapākāraparikhā, tāhi parivārito pavarākārapākāraparikhāparivārito, tasmiṃ.
Those whose forms are excellent, like the group of mountains such as Tira, Tārīṇa, Tala, etc., and the circular-bodied lords of the Cakka, whose forms are like the rings of the body, the Sīmanta, the ocean, etc., are pavarākārā. Walls and moats are pākāraparikhā. Those walls and moats that are pavarākārā are pavarākārapākāraparikhā. Surrounded by them is pavarākārapākāraparikhāparivārito, in that.
Các bức tường và hào nước có hình dạng tuyệt vời, có các hình dạng tuyệt vời như các dãy núi, các vòng tròn của rắn chúa trong nhóm Tiratārīṇatalādi, v.v… là các bức tường và hào nước có hình dạng tuyệt vời, được bao quanh bởi chúng là được bao quanh bởi các bức tường và hào nước có hình dạng tuyệt vời, trong đó.
Dassanīyeti dassanārahe.
Dassanīye means worthy of sight.
Đáng chiêm ngưỡng là đáng để nhìn ngắm.
Mano ramati etthāti manoramo, tasmiṃ.
Where the mind delights is manoramo, in that.
Nơi tâm hoan hỷ là Manorama, trong đó.
Tīrassa anto tīranto, tīrameva vā anto tīranto, pokkharaṇisobbhaudakavāhakaparikhādīnaṃ kūlappadeso, tīrante ruhiṃsu jāyiṃsūti tīrantaruhā, tīrantaruhā ca te bahuttā atīrā aparicchedā cāti tīrantaruhavātīrā.
The interior of the bank is tīranto, or the bank itself is the interior, meaning the bank area of ponds, ditches, water channels, moats, etc. Those that grew on the bank are tīrantaruhā. Those tīrantaruhā, being numerous, are limitless, meaning tīrantaruhavātīrā.
Bờ sông là bờ sông, hoặc bờ sông chính là bờ sông, là khu vực bờ của các ao hồ, rãnh nước, kênh mương, v.v… mọc lên ở bờ sông là mọc lên ở bờ sông, những cây mọc lên ở bờ sông đó rất nhiều và không giới hạn là những cây mọc lên ở bờ sông không giới hạn.
Va-kāro sandhijo, tarūnaṃ rājāno tarurājāno, tīrantaruhavātīrā ca te tarurājāno cāti tīrantaruhavātīratarurājāno, tehi virājito tīranta…pe… virājito, tasmiṃ, pupphūpagaphalūpagachāyūpagehi mahārukkhehi paṭimaṇḍiteti attho.
The letter ‘va’ is due to sandhi. The kings of trees are tarurājāno. Those tīrantaruhavātīrā that are also tarurājāno are tīrantaruhavātīratarurājāno. Adorned by them is tīranta…pe… virājito, in that, meaning decorated with great trees bearing flowers, fruits, and shade.
Âm ‘va’ là do sự hòa âm, các vị vua của cây là các vị vua của cây, những cây mọc lên ở bờ sông không giới hạn đó là các vị vua của cây là những vị vua của cây mọc lên ở bờ sông không giới hạn, được trang hoàng bởi chúng là được trang hoàng bởi những vị vua của cây mọc lên ở bờ sông không giới hạn, trong đó, nghĩa là được tô điểm bởi các cây lớn có hoa, có quả, có bóng mát.
‘‘Tīrantaruhavānatarurājivirājite’’ti vā pāṭho, tīrantaruhānaṃ vānatarūnaṃ vetarūparukkhānaṃ rājīhi pantīhi paṭimaṇḍiteti attho.
Or the reading is “Tīrantaruhavānatarurājivirājite”, meaning adorned with rows of cane-like trees (vetarūparukkha) among the bank-growing trees.
Hoặc là ‘‘Tīrantaruhavānatarurājivirājite’’, nghĩa là được trang hoàng bởi các hàng cây rừng, cây mọc ở bờ sông, các cây tre.
Dijānaṃ gaṇā dijagaṇā, nānā ca te dijagaṇā cāti nānādijagaṇā, te tato tato āgantvā ramanti etthāti nānādijagaṇārāmo, tasmiṃ, sukakokilamayūrādisakuṇānaṃ āgantvā ramanaṭṭhānabhūteti attho.
Groups of birds are dijagaṇā; and those groups of birds are diverse, thus nānādijagaṇā; they, coming from here and there, delight here, thus nānādijagaṇārāmo; in that. The meaning is, it is a place for parrots, cuckoos, peacocks, and other birds to come and delight.
Các đàn chim là các đàn chim, các đàn chim khác nhau là các đàn chim khác nhau, nơi chúng từ khắp nơi đến vui chơi là nơi vui chơi của các đàn chim khác nhau, trong đó, nghĩa là nơi các loài chim như vẹt, chim cu, công, v.v… đến vui chơi.
Nānārāmamanorameti nānā aneke ārāmā pupphaphalārāmā nānārāmā, tehi manoramoti nānārāmamanoramo, tasmiṃ.
Nānārāmamanorame means diverse, many parks, flower and fruit parks, are nānārāmā; delightful with those, thus nānārāmamanoramo; in that.
Manorama với nhiều khu vườn là nhiều khu vườn hoa quả khác nhau là nhiều khu vườn, được làm cho tâm hoan hỷ bởi chúng là Manorama với nhiều khu vườn, trong đó.
Cārū ca te paṅkajā cāti cārupaṅkajā, kamaluppalakumudādayo, cārupaṅkajehi saṃkiṇṇā sañchannā cārupaṅkajasaṃkiṇṇā, cārupaṅkajasaṃkiṇṇā ca te taḷākā ceti cārupaṅkajasaṃkiṇṇataḷākā, tehi samalaṅkato vibhūsito cāru…pe… samalaṅkato, tasmiṃ.
And those lotuses are beautiful, thus cārupaṅkajā, such as red lotuses, blue water lilies, and white water lilies; covered, completely filled with beautiful lotuses, thus cārupaṅkajasaṃkiṇṇā; and those ponds are covered with beautiful lotuses, thus cārupaṅkajasaṃkiṇṇataḷākā; adorned, embellished by those, thus cāru...pe...samalaṅkato; in that.
“Cārū” (đẹp) và “paṅkajā” (hoa sen) tạo thành cārupaṅkajā (hoa sen đẹp), tức là các loại hoa sen, hoa súng, hoa súng trắng, v.v. Bị bao phủ, che kín bởi những hoa sen đẹp gọi là cārupaṅkajasaṃkiṇṇā. Những hồ nước bị bao phủ bởi những hoa sen đẹp gọi là cārupaṅkajasaṃkiṇṇataḷākā. Được trang hoàng, tô điểm bởi chúng gọi là cāru…pe… samalaṅkato, trong đó.
Sundaro madhuro raso assāti surasaṃ, surasañca taṃ udakañcāti surasodakaṃ, surasodakena sampuṇṇā surasodakasampuṇṇā, varā ca te kūpā cāti varakūpā, surasodakasampuṇṇā ca te varakūpā ceti surasodakasampuṇṇavarakūpā, tehi upasobhito suraso…pe… kūpasobhito, tasmiṃ.
It has beautiful, sweet water, thus surasaṃ; and that water is beautiful, thus surasodakaṃ; full of beautiful water, thus surasodakasampuṇṇā; and those wells are excellent, thus varakūpā; and those excellent wells are full of beautiful water, thus surasodakasampuṇṇavarakūpā; embellished by those, thus suraso...pe...kūpasobhito; in that.
Có vị ngon ngọt gọi là surasaṃ. Nước có vị ngon ngọt gọi là surasodakaṃ. Đầy ắp nước ngon ngọt gọi là surasodakasampuṇṇā. Giếng nước ưu việt gọi là varakūpā. Những giếng nước ưu việt đầy ắp nước ngon ngọt gọi là surasodakasampuṇṇavarakūpā. Được tô điểm bởi chúng gọi là suraso…pe… kūpasobhito, trong đó.
Visesena citrāti vicitrā, vicitrā ca te vipulā cāti vicitravipulā, vicitravipulā ca te maṇḍapā cāti…pe… maṇḍapā, atisayena uggatā accuggatā, accuggatā ca te varamaṇḍapā cāti accuggavaramaṇḍapā, gāthābandhavasena vaṇṇalopo, vicitravipulā ca te accuggavaramaṇḍapā cāti vicitravipulaaccuggavaramaṇḍapā, tehi maṇḍito vibhūsito vicitra…pe… maṇḍito, tasmiṃ.
Especially variegated, thus vicitrā; and those variegated are vast, thus vicitravipulā; and those variegated and vast are pavilions, thus...pe...pavilions; exceedingly elevated, thus accuggatā; and those exceedingly elevated are excellent pavilions, thus accuggavaramaṇḍapā; the elision of the word is due to the verse structure; and those variegated, vast, exceedingly elevated, excellent pavilions, thus vicitravipulaaccuggavaramaṇḍapā; adorned, embellished by those, thus vicitra...pe...maṇḍito; in that.
Đặc biệt rực rỡ gọi là vicitrā. Rực rỡ và rộng lớn gọi là vicitravipulā. Các giảng đường rực rỡ và rộng lớn gọi là…pe… giảng đường. Cực kỳ cao lớn gọi là accuggatā. Các giảng đường ưu việt cực kỳ cao lớn gọi là accuggavaramaṇḍapā. Do cách kết hợp trong thi kệ mà có sự lược bỏ âm tiết. Các giảng đường ưu việt cực kỳ cao lớn, rực rỡ và rộng lớn gọi là vicitravipulaaccuggavaramaṇḍapā. Được trang hoàng, tô điểm bởi chúng gọi là vicitra…pe… maṇḍito, trong đó.
Maṇḍaṃ sūriyarasmiṃ pāti rakkhatīti maṇḍapo.
It protects from the sun's rays, thus maṇḍapo (pavilion).
Bảo vệ khỏi tia nắng mặt trời gay gắt nên gọi là maṇḍapo (giảng đường).
Tato tato āgamma vasanti etthāti āvāso, pāsādahammiyamāḷādayo.
Coming from here and there, they dwell here, thus āvāso (dwelling), such as mansions, palaces, and upper stories.
Người ta đến từ khắp nơi và cư trú ở đây nên gọi là āvāso (chỗ ở), tức là các cung điện, nhà lầu, sân vườn, v.v.
Anekehīti bahūhi.
Anekehī means by many.
Anekehī có nghĩa là nhiều.
Accantanti atisayena.
Accantaṃ means exceedingly.
Accanta có nghĩa là cực kỳ.
Ambuṃ dadātīti ambudo, sarade ambudo saradambudo, thullanatamahantabhāvasāmaññena saradambudena saṅkāso saradambudasaṅkāso, tasmiṃ.
It gives water, thus ambudo (cloud); a cloud in autumn is saradambudo; similar to an autumn cloud in its general characteristic of being thick, low, and great, thus saradambudasaṅkāso; in that.
Cho nước gọi là ambudo (đám mây). Đám mây mùa thu gọi là saradambudo. Giống như đám mây mùa thu do sự tương đồng về độ lớn, hùng vĩ gọi là saradambudasaṅkāso, trong đó.
Sammā ussito uggatoti samussito, tasmiṃ.
Well-raised, elevated, thus samussito; in that.
Được dựng lên, vươn cao một cách đúng đắn gọi là samussito, trong đó.
Olokentānaṃ, vasantānañca pasādaṃ cittassa tosaṃ janetīti pasādajananaṃ, tasmiṃ.
It generates delight, satisfaction of mind, for those who behold and for those who dwell, thus pasādajananaṃ; in that.
Tạo ra sự hoan hỷ, niềm vui trong tâm của những người nhìn ngắm và những người cư trú nên gọi là pasādajananaṃ, trong đó.
Ettāvatā vinayavinicchayakathāya pavattitadesaṃ dasseti, ‘‘vasatā mayā’’ti kattāraṃ.
By this much, the place where the Vinaya-vinicchaya discourse occurred is shown, and the agent is vasatā mayā (by me dwelling).
Đến đây, đã chỉ ra nơi mà Vinayavinicchaya-kathā được trình bày. “Vasatā mayā” chỉ ra tác giả.
Devadattaciñcamāṇavikādīhi katāparādhassa, sītuṇhādiparissayassa ca sahanato, sasantānagatakilesādīnaṃ hananato ca sīho viyāti sīho, buddho ca so sīho cāti buddhasīho.
Due to enduring offenses committed by Devadatta, Ciñcamāṇavikā, and others, and dangers like cold and heat, and due to destroying defilements within one's own continuum, like a lion, thus sīho; and he is the Buddha, and he is a lion, thus buddhasīho.
Do sự chịu đựng các hiểm nguy như lạnh, nóng, và do đã tiêu diệt các phiền não, v.v. nằm trong dòng tâm thức của mình, như một con sư tử đối với những người đã gây tội lỗi như Devadatta và Ciñcāmāṇavikā, nên Ngài như sư tử, và Ngài là Đức Phật, nên gọi là sīho (sư tử), Đức Phật là sư tử nên gọi là buddhasīho.
Seṭṭhapariyāyo vā sīha-saddo, buddhaseṭṭhenāti attho.
Or the word sīha is an excellent synonym; the meaning is by the excellent Buddha.
Hoặc từ sīha là một thuật ngữ chỉ sự ưu việt, có nghĩa là bởi Đức Phật tối thượng.
Vuttassāti desitassa.
Vuttassā means of what was taught.
Vuttassā có nghĩa là đã được thuyết giảng.
Vinayassa vinayapiṭakassa.
Vinayassa means of the Vinaya Piṭaka.
Vinayassa là của Tạng Luật.
Vinicchayoti pāṭhāgato ceva aṭṭhakathāgato ca ācariyaparamparābhato ca vinicchayo.
Vinicchayo means the determination found in the texts, in the commentaries, and brought down through the lineage of teachers.
Vinicchayo là sự quyết định, tức là sự quyết định được trình bày trong kinh điển, trong các chú giải, và được truyền lại từ truyền thống của các vị đạo sư.
Buddhasīhanti evaṃnāmakaṃ mahātheraṃ.
Buddhasīhaṃ means the great elder of that name.
Buddhasīhaṃ là vị trưởng lão vĩ đại tên là Buddhasīha.
Samuddissāti uddisitvā, tena kataāyācanaṃ paṭiccāti vuttaṃ hoti.
Samuddissā means having designated; it is said to mean in response to his request.
Samuddissā có nghĩa là hướng đến, tức là đã được nói rằng do sự thỉnh cầu của vị ấy.
Iminā bāhiranimittaṃ dassitaṃ.
By this, the external cause is shown.
Điều này đã chỉ ra nguyên nhân bên ngoài.
Kimatthāyāti āha ‘‘vinayassāvabodhatthaṃ, sukhenevācirena cā’’ti, anupādisesena nibbānapariyantānisaṃsassa vinayapiṭakassa pakaraṇassa ganthavasena samāsetvā atthavasena suṭṭhu vinicchitattā sukhena ceva acirena ca avabodhanatthanti vuttaṃ hoti.
Why? He says: vinayassāvabodhatthaṃ, sukhenevācirena cā (for the understanding of the Vinaya, easily and quickly). It is said to mean for the easy and quick understanding of the Vinaya Piṭaka, which leads to the benefit culminating in Nibbāna without remainder, because the treatise has been condensed in terms of text and thoroughly determined in terms of meaning.
Để làm gì? Vị ấy nói: “vinayassāvabodhatthaṃ, sukhenevācirena cā” (vì sự hiểu biết về Luật, một cách dễ dàng và nhanh chóng). Điều này có nghĩa là vì lợi ích của sự hiểu biết một cách dễ dàng và nhanh chóng về bộ Vinaya Piṭaka, một tác phẩm mang lại lợi ích cao nhất là Niết Bàn không còn dư y, do đã được tóm tắt về mặt văn bản và đã được quyết định rõ ràng về mặt ý nghĩa.
Bhikkhūnanti padhānanidassanaṃ, ekasesaniddeso vā heṭṭhā –
Bhikkhūnaṃ is the primary example, or it is an ekasesa designation below—
Bhikkhūnaṃ là một ví dụ chính, hoặc là một sự chỉ định theo nguyên tắc ekasesa (chỉ một từ đại diện cho nhiều) dưới đây –
3179. Evaṃ desakattunimittapayojanāni dassetvā kālaniyamaṃ dassetumāha ‘‘accutā’’tiādi.
Thus, having shown the purpose of the place and the author, he speaks beginning with “accutā” to show the time limit.
3179. Như vậy, sau khi chỉ ra tác giả, nguyên nhân và mục đích, để chỉ ra giới hạn thời gian, vị ấy nói “accutā” và các từ tiếp theo.
Vikkamanaṃ vikkanto, vikkamoti attho.
Going forth is vikkanto, meaning 'going forth'.
Sự tiến bước là vikkanto, có nghĩa là sự dũng mãnh.
Accutaṃ kenaci anabhibhūtaṃ, tañca taṃ vikkantañcāti accutavikkantaṃ, accutassa nārāyanassa viya accutavikkantaṃ etassāti accutaccutavikkanto.
Accutaṃ (the unfallen) means 'unconquered by anyone'. That which is unfallen and also gone forth is accutavikkantaṃ. One for whom the going forth is unfallen, like that of Accuta (Nārāyaṇa), is accutaccutavikkanto.
Không ai có thể đánh bại được gọi là Accuta. Accuta và sự dũng mãnh tạo thành accutavikkantaṃ. Người có sự dũng mãnh không ai đánh bại được như thần Nārayaṇa Accuta, nên gọi là accutaccutavikkanto.
Ko so?
Who is he?
Ai là người đó?
Rājā, tasmiṃ.
The king, in him.
Vua, trong đó.
Kalambhakulaṃ nandayatīti kalambhakulanandano, tasmiṃ.
He who delights the Kalambha family is kalambhakulanandano, in him.
Làm cho dòng họ Kalambha hoan hỷ nên gọi là kalambhakulanandano, trong đó.
Iminā tassa kulavaṃso nidassito.
By this, his lineage is indicated.
Điều này đã chỉ ra dòng dõi của vị ấy.
Kalambhakulavaṃsajāte accutaccutavikkantanāme coḷarājini mahiṃ coḷaraṭṭhaṃ samanusāsante sammā anusāsante sati tasmiṃ coḷarājini rajjaṃ kārente sati ayaṃ vinicchayo mayā āraddho ceva samāpito cāti.
When the Cōḷa king, born of the Kalambha lineage, named Accutaccutavikkanta, was ruling the earth (the Cōḷa kingdom), that is, when that Cōḷa king was properly ruling, this decision was begun and completed by me.
Câu này có nghĩa là: “Khi vị vua Coḷa tên Accutaccutavikkanta, thuộc dòng họ Kalambha, đang cai trị mahiṃ (đất nước) Coḷa một cách đúng đắn, tức là khi vị vua Coḷa đó đang trị vì, thì sự quyết định này đã được tôi bắt đầu và hoàn thành”.
Iminā kālaṃ nidasseti.
By this, he indicates the time.
Điều này chỉ ra thời gian.
3180. Idāni imaṃ vinayavinicchayappakaraṇaṃ karontena attano puññasampadaṃ sakalalokahitatthāya pariṇāmento āha ‘‘yathā’’tiādi.
Now, while making this treatise of Vinaya decisions, dedicating his store of merit for the welfare of all the world, he speaks beginning with “yathā”.
3180. Bây giờ, khi thực hiện tác phẩm Vinayavinicchaya này, vị ấy đã hồi hướng phước báu của mình vì lợi ích của tất cả chúng sinh, và nói “yathā” và các từ tiếp theo.
Ayaṃ vinayavinicchayo antarāyaṃ vinā yathā siddhiṃ nipphattiṃ patto, tathā sattānaṃ dhammasaṃyutā kusalanissitā saṅkappā cittuppādā, adhippetatthā vā sabbe antarāyaṃ vinā sijjhantu nippajjantūti yojanā.
The connection is: just as this Vinaya decision reached completion without obstruction, so too may the thoughts of beings, connected with the Dhamma (rooted in wholesome things), or their intended aims, all be accomplished without obstruction.
Câu này được ghép lại thành: “Như ayaṃ (sự quyết định) Vinayavinicchaya này đã đạt được siddhiṃ (sự thành tựu) mà không có chướng ngại, thì tất cả saṅkappā (ý nghĩ), tức là những ý niệm thiện, hoặc những điều mong muốn của chúng sinh, cũng hãy sijjhantu (thành tựu) mà không có chướng ngại”.
3181. Teneva puññapphalabhāvena sakalalokahitekahetuno bhagavato sāsanassa ciraṭṭhitimāsīsanto āha ‘‘yāva tiṭṭhatī’’tiādi.
Then, by that fruit of merit, wishing for the long endurance of the Buddha’s Dispensation, which is the sole cause of welfare for all the world, he speaks beginning with “yāva tiṭṭhatī”.
3181. Do quả phước đó, vị ấy đã cầu nguyện cho Giáo Pháp của Đức Thế Tôn, nguyên nhân duy nhất mang lại lợi ích cho toàn thể thế gian, được tồn tại lâu dài, và nói “yāva tiṭṭhatī” và các từ tiếp theo.
‘‘Mandāro’’ti vuccati sītasiniddhaekapabbatarājā.
“Mandāro” is said to be the king of mountains, cool and smooth, with a single peak.
“Mandāro” được gọi là vị vua của các ngọn núi, mát mẻ, trơn láng và duy nhất.
Kaṃ vuccati udakaṃ, tena dārito niggamappadeso ‘‘kandaro’’ti vuccati.
Kaṃ is said to be water; a place from which it bursts forth is called “kandaro” (a cave or grotto).
Kaṃ được gọi là nước. Nơi nước chảy ra, bị xẻ ra bởi nước, được gọi là “kandaro” (hang động, khe núi).
Sītasiniddhavipulapulinatalehi, sandamānasātasītalapasannasalilehi, kīḷamānanānappakāramacchagumbehi, ubhayatīrapupphaphalapallavālaṅkatatarulatāvanehi, kūjamānasukasālikakaokilamayūrahaṃsādisakuntābhirutehi, tattha tattha paribhamantabhamarāmavajjāhi ca cāru manuññā kandarā etassāti cārukandaro.
It is cārukandaro (charming grotto) because it has charming and delightful grottoes with cool, smooth, and expansive sandy banks; with flowing, pleasant, cool, and clear waters; with various kinds of fish swarming and playing; with creepers and trees adorned with flowers, fruits, and sprouts on both banks; with the chirping of parrots, mynahs, cuckoos, peacocks, swans, and other birds; and with bees buzzing here and there.
Người có những hang động đẹp đẽ, dễ chịu, với những bãi cát rộng lớn, mát mẻ, trơn láng; với những dòng nước trong mát, dễ chịu đang chảy; với những đàn cá đủ loại đang bơi lội; với những khu rừng cây leo được trang trí bằng hoa, quả, lá non ở hai bên bờ; với tiếng hót của vẹt, sáo, cuốc, công, thiên nga và các loài chim khác; và với những con ong đang bay lượn khắp nơi, gọi là cārukandaro.
Kali vuccati aparādho, taṃ sāsati hiṃsati apanetīti kalisāsanaṃ.
Kali is said to be fault; that which governs, harms, or removes it is kalisāsanaṃ (the dispelling of faults).
Kali được gọi là tội lỗi. Giáo Pháp làm hại, loại bỏ tội lỗi đó nên gọi là kalisāsanaṃ.
‘‘Kalusāsana’’nti vā pāṭho.
Or the reading is “kalusāsana”.
Hoặc là “Kalusāsana” là một biến thể.
Kalusaṃ vuccati pāpaṃ, taṃ asati vikkhipati dūramussārayatīti kalusāsanaṃ, pariyattipaṭipattipaṭivedhasaṅkhātaṃ tividhasāsanaṃ.
Kalusaṃ is said to be evil; that which casts away, scatters, or removes it far away is kalusāsanaṃ (the dispelling of evil), the three-fold Dispensation consisting of study, practice, and penetration.
Kalusaṃ được gọi là ác nghiệp. Giáo Pháp tiêu tan, xua đuổi ác nghiệp đó đi xa nên gọi là kalusāsanaṃ, tức là Giáo Pháp ba phần: Pariyatti (học tập), Paṭipatti (thực hành) và Paṭivedha (thấu hiểu).
3182. Evaṃ okassa diṭṭhadhammikasamparāyikaparamatthahitasādhakassa sāsanassa ciraṭṭhitiṃ patthetvā teneva puññakammānubhāvena lokassa diṭṭhadhammikatthahetumāsīsanto āha ‘‘kāle’’tiādi.
Having thus wished for the long endurance of the Dispensation, which brings about worldly, other-worldly, and ultimate welfare for beings, he then, by the power of that meritorious deed, wishes for the worldly welfare of the world, speaking beginning with “kāle”.
3182. Như vậy, sau khi cầu nguyện cho Giáo Pháp, mang lại lợi ích hiện tại, tương lai và tối thượng cho chúng sinh, được tồn tại lâu dài, do năng lực của nghiệp phước đó, vị ấy đã cầu nguyện cho lợi ích hiện tại của thế gian, và nói “kāle” và các từ tiếp theo.
Kāleti sassasamiddhīnaṃ anurūpe kāle.
Kāle means at the appropriate time for the prosperity of crops.
Kāle có nghĩa là vào thời điểm thích hợp cho sự thịnh vượng của mùa màng.
Sammā pavassantūti avuṭṭhiativuṭṭhidosarahitā yathā sassādīni sampajjanti, tathā vassaṃ vuṭṭhidhāraṃ pavassantūti attho.
Sammā pavassantū means that the rain (rain showers) should fall so that crops and the like may prosper, free from the faults of drought and excessive rain.
Sammā pavassantū có nghĩa là: “Hãy mưa vassaṃ (những dòng nước mưa) sao cho mùa màng, v.v. được thịnh vượng, không có khuyết điểm của hạn hán hay lũ lụt”.
Vassavalāhakāti vassavalāhakādhiṭṭhitā pajjunnadevaputtā.
Vassavalāhakā means the rain-cloud deities presided over by Pajjunna.
Vassavalāhakā là các thiên tử Pajjunna, những vị được giao nhiệm vụ điều khiển mây mưa.
Mahīpālāti rājāno.
Mahīpālā means kings.
Mahīpālā là các vị vua.
Dhammatoti dasarājadhammato.
Dhammato means according to the ten royal duties.
Dhammato có nghĩa là theo mười pháp của vua.
Sakalaṃ mahinti pathavinissitasabbajanakāyaṃ.
Sakalaṃ mahiṃ means all people living on earth.
Sakalaṃ mahiṃ là tất cả chúng sinh sống trên trái đất.
3183. Evaṃ sabbalokassa lokiyalokuttarasampattisādhanatthāya attano puññapariṇāmaṃ katvā idāni viditalokuttarasampattinipphādanavaseneva puññapariṇāmaṃ karonto āha ‘‘ima’’ntiādi.
Having thus dedicated his merit for the attainment of worldly and supramundane prosperity for all the world, he now dedicates his merit specifically for the accomplishment of supramundane prosperity, speaking beginning with “imaṃ”.
Như vậy, sau khi hồi hướng công đức của mình để thành tựu các phước báu thế gian và xuất thế gian cho tất cả chúng sinh, bây giờ, khi hồi hướng công đức chỉ để thành tựu các phước báu xuất thế gian đã được biết đến, Ngài nói: “Này” v.v...
Iminā attano viracitaṃ paccakkhaṃ vinicchayamāha.
By this, he refers to the decision he himself composed.
Với điều này, Ngài nói về sự phân tích rõ ràng do chính mình biên soạn.
Sārabhūtanti sīlasārāditividhasikkhāsārassa pakāsanato hatthasāramiva bhūtaṃ.
Sārabhūtaṃ (essential) means being like the essence of an elephant's tusk, due to its exposition of the essence of the three trainings, such as the essence of sīla.
Sārabhūta (Tinh túy) là vì nó công bố tinh túy của ba loại học pháp như tinh túy giới, giống như tinh túy của cây cọ.
Hitanti tadatthe paṭipajjantānaṃ anupādisesanibbānāvasānassa hitassa āvahanato, saṃsāradukkhassa ca vūpasamanato amatosadhaṃ viya hitaṃ.
Hitaṃ (beneficial) means being beneficial like a deathless medicine, due to its bringing about the ultimate welfare of unconditioned Nibbāna for those who practice for that purpose, and due to its appeasing the suffering of saṃsāra.
Hita (Lợi ích) là vì nó mang lại lợi ích tột cùng là Niết Bàn vô dư y cho những ai thực hành theo mục đích đó, và vì nó làm lắng dịu khổ đau luân hồi, giống như thuốc bất tử.
Atthayuttanti diṭṭhadhammikasamparāyikaparamatthānaṃ vinayanādīhi yuttattā atthayuttaṃ.
Atthayuttaṃ (meaningful) means meaningful because it is connected with worldly, other-worldly, and ultimate aims through Vinaya and so forth.
Atthayutta (Có ý nghĩa) là vì nó phù hợp với các mục đích tối thượng hiện tại, vị lai và chân đế thông qua các điều luật v.v...
Karontenāti racayantena mayā.
Karontenā means by me, the composer.
Karontenā (Do đã làm) là do tôi đã biên soạn.
Yaṃ puññaṃ pattanti kārakaṃ punātīti puññaṃ, pujjabhavaphalanipphādanato vā ‘‘puñña’’nti saṅkhaṃ gataṃ yaṃ kusalakammaṃ aparimeyyabhavapariyantaṃ pasutaṃ adhigataṃ.
Whatever merit attained means that which purifies the doer is merit, or that which has come to be called 'puñña' (merit) because it brings forth results in a venerable existence; whatever wholesome action has been cultivated and attained, extending to countless existences.
Yaṃ puññaṃ patta (Công đức đã đạt được) là puñña (công đức) vì nó làm thanh tịnh người tạo ra nó, hoặc vì nó đạt được danh xưng “puñña” (công đức) do thành tựu quả vị đáng tôn kính, tức là nghiệp thiện đã được tích lũy không thể đếm được trong vô số kiếp.
Tena puññena hetubhūtena.
By that merit, which is the cause.
Tena (Với công đức đó) là do công đức đó làm nhân.
Ayaṃ lokoti ayaṃ sakalopi sattaloko.
This world means this entire world of beings.
Ayaṃ loko (Thế gian này) là tất cả chúng sinh thế gian này.
Munindappayātanti munindena sammāsambuddhena sampattaṃ.
Reached by the Lord of Sages means attained by the Lord of Sages, the Perfectly Self-Enlightened One.
Munindappayāta (Đức Muninda đã đến) là đã được Đức Muninda (Bậc Tối Thượng của các bậc Hiền Triết), tức là Đức Chánh Đẳng Chánh Giác, đạt được.
Vītasokanti vigatasokaṃ.
Sorrowless means free from sorrow.
Vītasoka (Vô sầu) là không còn sầu muộn.
Sokaparidevadukkhadomanassaupāyāsādīhi vigatattā, tesaṃ nikkamananimittattā ca apagatasokādisaṃsāradukkhaṃ.
Because it is free from sorrow, lamentation, pain, displeasure, and despair, etc., and because it is the cause for their departure, it is free from the suffering of saṃsāra, such as sorrow.
Vì đã thoát khỏi sầu muộn, than khóc, khổ đau, ưu phiền, tuyệt vọng v.v..., và vì là nguyên nhân cho sự ra đi của chúng, nên đó là khổ đau luân hồi đã dứt bỏ sầu muộn v.v...
Sivaṃ puraṃ nibbānapuraṃ pāpuṇātu sacchikarotu, kilesaparinibbānena, anupādisesāya nibbānadhātuyā ca parinibbātūti vuttaṃ hoti.
May he reach the auspicious city of Nibbāna, may he realize it; it means may he attain parinibbāna through the complete extinguishing of defilements and by the Nibbāna-element with no remainder of clinging.
Sivaṃ puraṃ (Thành an lành) là thành Niết Bàn. Pāpuṇātu (Hãy đạt đến) là hãy chứng ngộ, tức là hãy nhập Niết Bàn bằng sự diệt tận phiền não và bằng Niết Bàn giới vô dư y.
Tattha tambapaṇṇiyenāti tambapaṇṇimhi jāto, tattha vidito, tato āgatoti vā tambapaṇṇiyo, tena.
Therein, by the Tambapaṇṇiya means one born in Tambapaṇṇi, or known there, or come from there, Tambapaṇṇiya; by him.
Trong đó, tambapaṇṇiyenā (do vị Tambapaṇṇiya) là người sinh ra ở Tambapaṇṇi, hoặc nổi tiếng ở đó, hoặc đến từ đó, nên gọi là tambapaṇṇiyo, do vị ấy.
Byākaraṇamavecca adhītavāti veyyākaraṇo, paramo ca uttamo ca so veyyākaraṇo cāti paramaveyyākaraṇo, tena.
One who has studied grammar thoroughly is a veyyākaraṇa (grammarian); one who is supreme and excellent among grammarians is a paramaveyyākaraṇa (supreme grammarian); by him.
Người đã học và hiểu ngữ pháp là veyyākaraṇo, người ngữ pháp học xuất sắc và tối thượng là paramaveyyākaraṇo, do vị ấy.
Tīṇi piṭakāni samāhaṭāni, tiṇṇaṃ piṭakānaṃ samāhāro vā tipiṭakaṃ, nīyanti bujjhīyanti seyyatthikehīti nayā, nayanti vā etehi lokiyalokuttarasampattiṃ visesenāti nayā, pāḷinayaatthanayaekattanayādayova, tipiṭake āgatā nayā tipiṭakanayā, vidhānaṃ pasāsanaṃ, pavattanaṃ vā vidhi, tipiṭakanayānaṃ vidhi tipiṭakanayavidhi, tipiṭakanayavidhimhi kusalo tipiṭakanayavidhikusalo, tena.
The three Piṭakas collected together, or the collection of the three Piṭakas, is Tipiṭaka; that by which seekers are led to understand is naya (method/guidance), or that by which they are led to worldly and supermundane accomplishments is naya; these are the Pāḷi-naya, Attha-naya, Ekattanaya, etc.; the methods found in the Tipiṭaka are Tipiṭakanaya; vidhi is arrangement, administration, or establishment; the arrangement of the Tipiṭakanayas is Tipiṭakanayavidhi; one skilled in the Tipiṭakanayavidhi is Tipiṭakanayavidhikusala; by him.
Ba tạng được tập hợp, hoặc sự tập hợp của ba tạng là tipiṭakaṃ (Tam Tạng). Nayā (Phương pháp) là những gì được những người mong cầu hiểu biết và học hỏi, hoặc là những gì dẫn dắt đến phước báu thế gian và xuất thế gian một cách đặc biệt, tức là các phương pháp như phương pháp kinh điển, phương pháp ý nghĩa, phương pháp nhất thể v.v... Các phương pháp được đề cập trong Tam Tạng là tipiṭakanayā. Vidhi (Cách thức) là sự quy định, sự truyền dạy, hoặc sự vận hành. Cách thức của các phương pháp Tam Tạng là tipiṭakanayavidhi. Người tinh thông cách thức của các phương pháp Tam Tạng là tipiṭakanayavidhikusalo, do vị ấy.
Paramā ca te kavijanā cāti paramakavijanā, paramakavijanānaṃ hadayāni paramakavijanahadayāni, padumānaṃ vanāni padumavanāni, paramakavijanahadayāni ca tāni padumavanāni cāti paramakavijanahadayapadumavanāni, tesaṃ vikasanaṃ bodhaṃ sūriyo viya karotīti paramakavijanahadayapadumavanavikasanakaro, tena.
Those who are supreme poets are paramakavijanā; the hearts of supreme poets are paramakavijanahadayāni; groves of lotuses are padumavanāni; those which are the hearts of supreme poets and also groves of lotuses are paramakavijanahadayapadumavanāni; one who causes their blossoming or awakening like the sun is paramakavijanahadayapadumavanavikasanakaro; by him.
Các thi sĩ là những người tối thượng là paramakavijanā. Trái tim của các thi sĩ tối thượng là paramakavijanahadayāni. Rừng hoa sen là padumavanāni. Trái tim của các thi sĩ tối thượng cũng là những rừng hoa sen là paramakavijanahadayapadumavanāni. Người làm cho sự nở rộ, sự thức tỉnh của chúng giống như mặt trời là paramakavijanahadayapadumavanavikasanakaro, do vị ấy.
Kavī ca te varā cāti kavivarā, kavīnaṃ varāti vā kavivarā, kavivarānaṃ vasabho uttamo kavivaravasabho, tena, kavirājarājenāti attho.
Those who are poets and also excellent are kavivarā, or the best of poets are kavivarā; the chief (bull) among the best of poets is kavivaravasabho; by him, meaning by the King of Poets.
Các thi sĩ là những bậc ưu việt là kavivarā, hoặc những bậc ưu việt trong các thi sĩ là kavivarā. Bậc tối thượng trong các thi sĩ ưu việt là kavivaravasabho, do vị ấy, tức là do vị vua của các thi sĩ.
Paramā ca sā rati cāti paramarati, paramaratiṃ karontīti paramaratikarāni, varāni ca tāni madhurāni cāti varamadhurāni, varamadhurāni ca tāni vacanāni cāti varamadhuravacanāni, paramaratikarāni ca tāni varamadhuravacanāni cāti paramaratikaravaramadhuravacanāni, uggiraṇaṃ kathanaṃ uggāro, paramaratikaravaramadhuravacanānaṃ uggāro etassāti parama…pe… vacanuggāro, tena.
That which is supreme delight is paramarati; those which cause supreme delight are paramaratikarāni; those which are excellent and also sweet are varamadhurāni; those which are excellent and sweet words are varamadhuravacanāni; those which cause supreme delight and are excellent and sweet words are paramaratikaravaramadhuravacanāni; uggāra is utterance or speaking; one who has the utterance of supreme delight-causing, excellent, and sweet words is parama…pe…vacanuggāro; by him.
Sự hoan hỷ là tối thượng là paramarati. Những gì tạo ra sự hoan hỷ tối thượng là paramaratikarāni. Những lời nói là ưu việt và ngọt ngào là varamadhurāni. Những lời nói ưu việt và ngọt ngào là varamadhuravacanāni. Những lời nói ưu việt, ngọt ngào và tạo ra sự hoan hỷ tối thượng là paramaratikaravaramadhuravacanāni. Sự phát ra, sự nói ra là uggāro. Người phát ra những lời nói ưu việt, ngọt ngào và tạo ra sự hoan hỷ tối thượng là parama...pe... vacanuggāro, do vị ấy.
Uragapuraṃ paramapaveṇigāmo assa nivāsoti uragapuro, tena.
One whose dwelling is Uragapura, the supreme ancestral village, is uragapuro; by him.
Nơi ở của vị ấy là Uragapura, một ngôi làng có truyền thống cao quý là uragapuro, do vị ấy.
Buddhadattenāti evaṃnāmakena therena, ācariyabuddhadattattherenāti attho.
By Buddhadatta means by the Thera of that name, meaning by the Elder Acariya Buddhadatta.
Buddhadattenā (Do Buddhadatta) là do vị Trưởng lão có tên như vậy, tức là do Đức Trưởng lão Ācariya Buddhadatta.
Ayaṃ vinayavinicchayo racitoti sambandho.
This Vinayavinicchaya was composed, is the connection.
Sự liên kết là: Vinayavinicchaya này đã được biên soạn.
1. Athāyamācariyo attano viracite vinaye tassupanissaye vinayapiṭake ca bhikkhūnaṃ nānappakārakosallajananatthaṃ parivāraṭṭhakathāyañca āgatavinicchayaṃ saṅgahetvā uttarapakaraṇaṃ vaṇṇayitukāmo paṭhamaṃ tāva antarāyanivāraṇena yathādhippetasādhanatthaṃ ratanattayaṃ vandanto āha ‘‘sabbasattuttama’’ntiādi.
Now, this teacher, desiring to explain an additional treatise, having compiled the decisions found in the Parivāraṭṭhakathā (commentary on the Parivāra) and in the Vinaya Piṭaka, which is the basis for his own composed Vinaya, for the purpose of generating various kinds of skill among the bhikkhus, first, in order to achieve his intended aim by averting obstacles, pays homage to the Triple Gem, saying, ‘sabbasattuttama’ (supreme among all beings), and so on.
1. Sau đó, vị Ācariya này, với mong muốn chú giải bộ luận Uttara sau khi đã tập hợp các phân tích được đề cập trong chú giải Parivāra, nhằm tạo ra nhiều loại thiện xảo cho các Tỳ Khưu trong bộ Vinaya do chính Ngài biên soạn, trong các bộ luận phụ thuộc vào nó, và trong tạng Vinaya, trước tiên, để thành tựu điều đã dự định bằng cách loại trừ các chướng ngại, Ngài đảnh lễ Tam Bảo và nói: “sabbasattuttama” (tối thắng trong tất cả chúng sinh) v.v...
Pakaraṇārambhe ratanattayavandanāpayojanaṃ tattha tatthācariyehi bahudhā papañcitaṃ, amhehi ca vinayavinicchayavaṇṇanāyaṃ samāsato dassitanti na taṃ idha vaṇṇayissāma.
The purpose of paying homage to the Triple Gem at the beginning of a treatise has been extensively elaborated by teachers here and there, and has been briefly shown by us in the Vinayavinicchaya commentary, so we will not explain it here.
Mục đích của việc đảnh lễ Tam Bảo khi bắt đầu bộ luận đã được các Ācariya giải thích nhiều lần ở nhiều nơi, và chúng tôi cũng đã trình bày tóm tắt trong chú giải Vinayavinicchaya, nên chúng tôi sẽ không giải thích điều đó ở đây.
Pakaraṇābhidheyya karaṇappakārapayojanānipi tattha dassitanayānusārena idhāpi veditabbāni.
The subject matter, method of composition, and purposes of the treatise should also be understood here according to the method shown there.
Mục đích của việc trình bày mối liên hệ, cách thức và đối tượng của bộ luận cũng nên được hiểu ở đây theo cách đã trình bày ở đó.
Sambandhādidassanamukhena anuttānapadavaṇṇanamevettha karissāmi.
Here, I will only explain the obscure terms by way of showing the connection and so on.
Ở đây, tôi sẽ chỉ giải thích các từ khó hiểu thông qua việc trình bày mối liên hệ v.v...
Jinaṃ, dhammañca, gaṇañca vanditvā uttaraṃ dāni karissāmīti sambandho.
Having paid homage to the Conqueror, the Dhamma, and the Saṅgha, I will now compose the additional treatise – this is the connection.
Mối liên hệ là: Sau khi đảnh lễ Đức Jina, Pháp và Tăng, bây giờ tôi sẽ biên soạn bộ Uttara.
Kiṃvisiṭṭhaṃ jinaṃ, dhammaṃ, gaṇañca vanditvāti āha ‘‘sabbasattuttama’’ntiādi.
Having paid homage to the Conqueror, the Dhamma, and the Saṅgha, possessed of what qualities? – he says, ‘sabbasattuttama’ (supreme among all beings), and so on.
Đảnh lễ Đức Jina, Pháp và Tăng như thế nào? Ngài nói: “sabbasattuttama” (tối thắng trong tất cả chúng sinh) v.v...
Tattha sabbasattuttamanti pañcasu kāmaguṇesu sattā āsattā visattā laggitāti sattā, paramatthato sattapaññattiyā upādānabhūtā upādānakkhandhā vohārato khandhasantatiṃ upādāya paññattā sammuti ‘‘sattā’’ti vuccanti.
Among these, sabbasattuttama: beings are attached, clinging, and stuck to the five strands of sensual pleasure, thus they are sattā (beings); in the ultimate sense, the aggregates of clinging, which are the basis for the designation of beings, are conventionally called "beings" by way of the continuity of aggregates.
Trong đó, sabbasattuttama (tối thắng trong tất cả chúng sinh). Sattā (chúng sinh) là những người bị dính mắc, bị kẹt, bị dính líu vào năm dục lạc. Theo nghĩa tối thượng, các uẩn thủ là nền tảng của sự chế định chúng sinh. Theo nghĩa thông thường, do sự liên tục của các uẩn, họ được chế định là “chúng sinh”.
Te pana kāmāvacarādibhūmivasena, nirayādipadesavasena, ahetukādipaṭisandhivasenāti evamādīhi anantapabhedā.
These are of infinite varieties, such as by way of the planes of existence like the sensuous realm, by way of regions like the hells, by way of rebirth-linking without root conditions, and so on.
Tuy nhiên, những chúng sinh đó có vô số loại, tùy theo các cõi dục giới v.v..., tùy theo các cảnh giới như địa ngục v.v..., tùy theo sự tái sinh vô nhân v.v...
Tesu khīṇāsavānaṃ yathāvuttanibbacanatthena sattavohāro na labbhati.
Among them, the designation of "beings" does not apply to Arahants in the sense of the aforementioned definition.
Trong số đó, đối với các bậc A-la-hán, danh xưng chúng sinh theo nghĩa đã nói không được sử dụng.
Tathāpi te bhūtapubbagatiyā vā taṃsadisattā vā ‘‘sattā’’ti vuccanti.
Nevertheless, they are called "beings" by way of their past state or by being similar to them.
Tuy nhiên, họ vẫn được gọi là “chúng sinh” theo nghĩa quá khứ hoặc vì họ tương tự như vậy.
Sabbe ca te sattā cā ti sabbasattā.
All of them are beings, thus sabbasattā (all beings).
Tất cả những chúng sinh đó là sabbasattā (tất cả chúng sinh).
Uddhaṭatamattā, uggatatamattā, seṭṭhattā ca uttamo, sabbasattānaṃ lokiyalokuttarehi rūpārūpaguṇehi uttamo, sabbasattesu vā uttamo pavaro seṭṭhoti sabbasattuttamo.
Elevated, highly risen, and excellent, thus uttama (supreme); supreme among all beings in terms of mundane and supramundane qualities of form and formlessness, or supreme and excellent among all beings, thus sabbasattuttamo (supreme among all beings).
Uttamo (tối thượng) là vì đã được nâng lên cao nhất, đã đạt đến mức cao nhất, và là tốt nhất. Sabbasattuttamo (tối thắng trong tất cả chúng sinh) là tối thượng trong tất cả chúng sinh về các phẩm chất sắc và vô sắc thuộc thế gian và xuất thế gian, hoặc là tối thượng, cao quý, tốt nhất trong tất cả chúng sinh.
‘‘Jina’’nti etassa visesanaṃ.
This is an epithet of ‘Jina’ (the Conqueror).
Đây là tính từ của từ “Jina” (Đức Phật).
Punapi kiṃvisiṭṭhanti āha ‘‘dhīra’’nti.
Again, what qualities? – he says, ‘dhīra’ (wise, steadfast).
Lại nữa, như thế nào là đặc biệt? Ngài nói: “dhīra” (bậc trí).
Dhī vuccati paññā, tāya īrati vattatīti dhīro, taṃ.
Dhī is called wisdom; one who acts or proceeds with it is dhīro (wise, steadfast), him.
Dhī được gọi là trí tuệ (paññā). Người hành động hay vận hành với trí tuệ ấy được gọi là dhīra (bậc trí), đó là.
Tādibhāvena indakhīlasineruādayo viya aṭṭhalokadhammasaṅkhātena bhusavātena akampiyaṭṭhena, catuvesārajjavasena sadevake loke kenaci akampanīyaṭṭhena ca dhīraṃ, dhitisampannanti attho.
Dhīraṃ (the wise, steadfast one) means one who is endowed with steadfastness, unshakeable by the strong winds of the eight worldly conditions, like an Indra's post or Mount Sineru, and unshakeable by anyone in the world with its devas due to possessing the four confidences.
Do trạng thái kiên định, như cột trụ (indakhīla) hay núi Sineru, không lay chuyển bởi ngọn gió mạnh của tám pháp thế gian; và do bốn điều vô úy, không bị bất cứ ai trong thế giới chư thiên và loài người lay chuyển – vậy, dhīra có nghĩa là bậc đầy đủ sự kiên định.
Idampi tasseva visesanaṃ.
This is also an epithet of the same.
Đây cũng là một biệt danh của Ngài.
Vanditvāti kāyavacīmanodvārehi abhivādetvāti attho, yathābhuccaguṇasaṃkittanena thometvā.
Vanditvā (having paid homage) means having saluted with body, speech, and mind, having praised by extolling his true qualities.
Vanditvā (đã đảnh lễ) có nghĩa là đã đảnh lễ bằng ba cửa thân, khẩu, ý, đã tán thán bằng cách ca ngợi các phẩm chất chân thật.
Sirasāti bhattibhāvanatuttamaṅgena karaṇabhūtena.
Sirasā (with the head) means with the supreme limb of devotion and humility, as the instrument.
Sirasā (bằng đầu) có nghĩa là bằng cái đầu, là bộ phận tối thượng để biểu lộ sự tôn kính.
Iminā visesato kāyapaṇāmo dassito, guṇasaṃkittanena vacīpaṇāmo, ubhayapaṇāmehi nānantariyakatāya manopaṇāmopi dassito ca hoti.
By this, homage by body is specifically shown; homage by speech is shown by extolling qualities; and by both forms of homage, homage by mind is also shown, as it is not without it.
Với điều này, sự đảnh lễ bằng thân được đặc biệt chỉ ra; bằng cách ca ngợi các phẩm chất, sự đảnh lễ bằng lời nói; và bằng cả hai sự đảnh lễ này, sự đảnh lễ bằng ý cũng được chỉ ra, vì chúng không tách rời.
Jinanti devaputtakilesābhisaṅkhāramaccukhandhamārasaṅkhāte pañcavidhe māre balavidhamanasamaucchedapahānasahāyavekallanidānopacchedavisayātikkamavasena pañcahi ākārehi jitavāti jino, taṃ.
Jinaṃ (the Conqueror) means one who has conquered the five kinds of Māra – Māra in the form of devaputtas, defilements, formations, death, and aggregates – in five ways: by crushing strength, by complete eradication, by abandoning, by lack of allies, by cutting off the root cause, and by transcending the sphere, thus Jino (the Conqueror), him.
Jina (bậc Chiến Thắng) có nghĩa là bậc đã chiến thắng năm loại Ma vương: Ma thiên tử, Ma phiền não, Ma hành, Ma tử và Ma uẩn, bằng năm phương cách: phá hủy sức mạnh, đoạn diệt hoàn toàn, từ bỏ không còn trợ giúp, đoạn trừ nguyên nhân và vượt qua đối tượng – đó là.
‘‘Dhamma’’nti etassa nibbacanādivasena atthavinicchayo heṭṭhā dassitova.
The determination of the meaning of ‘‘Dhamma’’ (Dhamma) by way of definition and so on has already been shown below.
Sự xác định ý nghĩa của từ “Dhamma” (Pháp) theo cách giải thích đã được trình bày ở phần trước.
Adhammaviddhaṃsanti dhammasaṅkhātassa kusalassa paṭipakkhattā adhammo vuccati akusaladhammo, taṃ akusalasaṅkhātaṃ adhammaṃ viddhaṃseti vināseti pajahati tadaṅgavikkhambhanasamucchedapaṭippassaddhinissaraṇappahānenāti adhammaviddhaṃso, sapariyattiko navalokuttaro dhammo.
Adhammaviddhaṃsaṃ: adhammo (unwholesome Dhamma) is called unwholesome states because it is the opposite of wholesome Dhamma; one who destroys, annihilates, or abandons that unwholesome Dhamma by way of abandoning through suppression, eradication, tranquillization, and escape, is adhammaviddhaṃso (destroyer of unwholesome Dhamma), the Dhamma consisting of the scriptures and the nine supramundane states.
Adhammaviddhaṃsa (Pháp diệt trừ phi pháp): Vì là đối nghịch với thiện pháp (kusaladhamma) được gọi là Dhamma, nên adhamma được gọi là bất thiện pháp (akusaladhamma). Pháp diệt trừ, phá hoại, từ bỏ bất thiện pháp được gọi là adhammaviddhaṃsa, bằng cách từ bỏ theo từng phần, trấn áp, đoạn trừ hoàn toàn, an tịnh và xuất ly – đó là Chín siêu thế pháp cùng với Pariyatti (Giáo Pháp).
Pariyatti hi pañcannaṃ pahānānaṃ mūlakāraṇattā phalūpacārena tathā vuccati, taṃ adhammaviddhaṃsaṃ.
For the Pariyatti (scriptural Dhamma) is called thus by way of its fruit, being the root cause of the five abandonments.
Thật vậy, Pariyatti được gọi như vậy theo nghĩa của quả, vì nó là nguyên nhân gốc của năm sự từ bỏ.
‘‘Dhamma’’nti etassa visesanaṃ.
This is an epithet of ‘‘Dhamma’’.
Đây là một biệt danh của “Dhamma”.
Gaṇanti aṭṭhannaṃ ariyapuggalānaṃ samūhaṃ, saṅghanti attho.
Gaṇaṃ (the Saṅgha) means the assembly of the eight types of noble individuals, meaning the Saṅgha.
Gaṇa (Tăng đoàn) có nghĩa là nhóm tám bậc Thánh nhân, tức là Tăng đoàn.
Aṅgaṇanāsananti attano nissayaṃ aṅganti matthentīti aṅgaṇā, kilesā rāgadosamohā, te aṅgaṇe nāseti yathāyogaṃ tadaṅgavikkhambhanasamucchedapaṭippassaddhinissaraṇappahānehi pajahatīti aṅgaṇanāsano, taṃ.
Aṅgaṇanāsana means that which stains or defiles one's own basis, thus aṅgaṇā are the defilements of greed, hatred, and delusion. He destroys those defilements by abandoning them through the appropriate abandonments of suppression by substitution, cutting off, tranquilization, escape, and eradication, thus he is Aṅgaṇanāsana.
Aṅgaṇanāsana (diệt trừ cấu uế): Những gì làm vẩn đục, làm dơ bẩn nơi nương tựa của chính mình được gọi là aṅgaṇā, tức là các phiền não tham, sân, si. Pháp diệt trừ các phiền não ấy bằng cách từ bỏ theo từng phần, trấn áp, đoạn trừ hoàn toàn, an tịnh và xuất ly một cách thích hợp được gọi là aṅgaṇanāsana, đó là.
‘‘Gaṇa’’nti etassa visesanaṃ.
This is an epithet of "Gaṇa."
Đây là một biệt danh của “Gaṇa”.
2. Mayā vinayassa yo sāro vinicchayo racito, tassa vinicchayassāti yojanā.
2. The essential determination of the Vinaya that has been composed by me, tassa is to be construed as "of that determination."
2. Ta đã biên soạn sự quyết định tinh yếu của giới luật, tassa (của sự quyết định ấy) là cách nối câu.
Natthi tassa uttaroti anuttaro, sabbesu vinicchayesu, sabbesaṃ vā vinicchayānaṃ anuttaro uttamo vinicchayoti sabbānuttaro, taṃ.
There is no superior to it, thus anuttaro (unsurpassed). Among all determinations, or the unsurpassed, supreme determination of all determinations, thus sabbānuttaro (unsurpassed among all); that.
Không có gì cao hơn nó nên là anuttaro (vô thượng), trong tất cả các sự quyết định, hoặc là sự quyết định tối thượng hơn tất cả các sự quyết định nên là sabbānuttaro (vô thượng của tất cả), đó là.
Uttaraṃ pakaraṇaṃ idāni karissāmīti yojanā.
It is to be construed as: "Now I will make uttaraṃ (a further) treatise."
Uttaraṃ (tập tiếp theo): Ta sẽ làm tập tiếp theo bây giờ, là cách nối câu.
3. Bhaṇatoti bhaṇantassa paguṇaṃ vācuggataṃ karontassa.
3. Bhaṇato means of one who recites, of one who makes it fluent and committed to memory.
3. Bhaṇato (đối với người tụng đọc) có nghĩa là đối với người tụng đọc, người ghi nhớ thành thạo.
Paṭhatoti paṭhantassa vācuggataṃ sajjhāyantassa.
Paṭhato means of one who recites, of one who chants it from memory.
Paṭhato (đối với người đọc tụng) có nghĩa là đối với người đọc tụng, người học thuộc lòng.
Payuñjatoti tattha pakārena yuñjantassa, taṃ aññesaṃ vācentassa vā.
Payuñjato means of one who applies it properly, or of one who teaches it to others.
Payuñjato (đối với người thực hành) có nghĩa là đối với người thực hành một cách đặc biệt, hoặc là người giảng dạy cho người khác.
Suṇatoti parehi vuccamānaṃ suṇantassa.
Suṇato means of one who listens to it being spoken by others.
Suṇato (đối với người lắng nghe) có nghĩa là đối với người lắng nghe điều được người khác nói.
Cintayatoti yathāsutaṃ atthato, saddato ca cintentassa.
Cintayato means of one who reflects upon it, both in meaning and in sound, as heard.
Cintayato (đối với người suy tư) có nghĩa là đối với người suy tư về ý nghĩa và âm thanh của những gì đã nghe.
‘‘Abuddhassa buddhivaḍḍhana’’nti vattabbe gāthābandhavasena vibhattilopo.
The elision of the case ending is due to the verse meter, where it should be "Abuddhassa buddhivaḍḍhanaṃ."
Từ loại bỏ biến cách (vibhattilopo) được dùng trong câu thơ “Abuddhassa buddhivaḍḍhanaṃ” (làm tăng trưởng trí tuệ cho người kém trí).
Abuddhassa bālassa vinaye appakataññuno bhikkhubhikkhunijanassa.
Abuddhassa means for the ignorant, for the foolish bhikkhus and bhikkhunīs who are not well-versed in the Vinaya.
Abuddhassa (đối với người kém trí): đối với người ngu dốt, đối với tỳ khưu và tỳ khưu ni chưa quen thuộc với giới luật.
Buddhivaḍḍhanaṃ vinayavinicchaye paññāvuddhinipphādakaṃ.
Buddhivaḍḍhanaṃ means that which produces an increase of wisdom in the determination of the Vinaya.
Buddhivaḍḍhanaṃ (sự tăng trưởng trí tuệ): làm phát sinh sự tăng trưởng trí tuệ trong việc quyết định giới luật.
Atha vā buddhassa vinicchaye kataparicayattā paññavato janassa buddhivaḍḍhanaṃ buddhiyā paññāya tikkhavisadabhāvāpādanena bhiyyobhāvasādhakaṃ.
Alternatively, buddhivaḍḍhanaṃ means for the buddha (wise) person, who is familiar with the Vinaya determination, that which makes wisdom sharp and clear, thereby promoting its abundance.
Hoặc buddhassa (đối với người có trí): đối với người có trí tuệ đã quen thuộc với sự quyết định, buddhivaḍḍhanaṃ (sự tăng trưởng trí tuệ): làm cho trí tuệ trở nên sắc bén và trong sáng hơn.
Paramaṃ uttamaṃ uttaraṃ nāma pakaraṇaṃ vadato kathentassa me mama santikā niratā vinicchaye, tīsu sikkhāsu vā visesena ratā nibodhatha jānātha sutamayañāṇaṃ abhinipphādethāti sotujanaṃ savane niyojeti.
Paramaṃ (supreme), uttaraṃ (further) treatise, vadato (speaking) from me (my) presence, niratā (delighting) in the determination, or especially delighting in the three trainings, nibodhatha (understand), produce knowledge born of hearing—thus he enjoins the listeners to listen.
Paramaṃ (tối thượng), uttaraṃ (tập tiếp theo): tập sách tối thượng có tên là Uttara. Vadato (đang nói): từ me (của tôi): từ tôi đang nói, niratā (siêng năng): những người siêng năng đặc biệt trong việc quyết định hoặc trong ba học, nibodhatha (hãy hiểu biết): hãy hiểu biết, hãy làm phát sinh tuệ văn (sutamayañāṇa) – khuyến khích người nghe lắng nghe.