30. Idāni pācittiyaṃ dassetuṃ ‘‘sampajānamusāvāde’’tyādi āraddhaṃ.
30. Now, to show the pācittiya, the section beginning ‘‘sampajānamusāvāde’’ (deliberate lying) has been commenced.
30. Bây giờ, để trình bày về pācittiya, phần “sampajānamusāvāde” (nói dối có chủ ý), v.v., được bắt đầu.
Tattha sampajānamusāvādeti nimittatthe bhummavacanaṃ, tasmā yo bhikkhu sampajānanto musā vadati, tassa tannimittaṃ taṃhetu tappaccayā pācittiyaṃ udīritanti attho.
Here, sampajānamusāvāde is in the locative case indicating cause; therefore, the meaning is that if a bhikkhu deliberately tells a lie, a pācittiya is declared for him due to that cause, that reason, that condition.
Trong trường hợp nói dối có ý thức (sampajānamusāvāda), đây là từ chỉ địa điểm trong ngữ cảnh của nguyên nhân. Do đó, ý nghĩa là: Tỳ khưu nào nói dối một cách có ý thức, thì do nguyên nhân đó, do lý do đó, do điều kiện đó, vị ấy phạm tội Pācittiya.
Bhikkhuñca omasantassāti jātināmagottakammasippavayaābādhaliṅgakilesāpattiakkosesu bhūtena vā abhūtena vā yena kenaci mukhasattinā bhikkhuṃ ovijjhantassa bhikkhuno pācittiyaṃ udīritanti attho.
Bhikkhuñca omasantassāti (and for one who disparages a bhikkhu): The meaning is that for a bhikkhu who insults another bhikkhu with any verbal weapon, whether truly or falsely, regarding birth, name, clan, action, skill, age, illness, gender, defilement, or offense, a pācittiya is declared.
Và xúc phạm Tỳ khưu (bhikkhuñca omasantassā), ý nghĩa là: Tỳ khưu nào xúc phạm một Tỳ khưu bằng bất kỳ lời lẽ xúc phạm nào, dù là thật hay không thật, về dòng dõi, tên, gia tộc, nghiệp, nghề nghiệp, tuổi tác, bệnh tật, tướng mạo, phiền não, tội lỗi, chửi bới, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Pesuññaharaṇepi cāti bhikkhussa pesuññaharaṇe, jātiādīhi akkosavatthūhi bhikkhuṃ akkosantassa bhikkhuno sutvā bhikkhuno piyakamyatāya vā bhedādhippāyena vā yo akkuddho, tassa bhikkhussa kāyena vā vācāya vā pesuññaharaṇavacane pācittiyaṃ udīritanti attho.
Pesuññaharaṇepi cāti (and for tale-bearing): The meaning is that for a bhikkhu who engages in tale-bearing (pesuññaharaṇa) about a bhikkhu, having heard a bhikkhu insulting another bhikkhu with grounds such as birth, and who, though not angry, speaks words of tale-bearing, either out of affection for the bhikkhu or with the intention of causing a schism, a pācittiya is declared.
Và mang lời nói đâm thọc (pesuññaharaṇepi ca), ý nghĩa là: Tỳ khưu nào nghe một Tỳ khưu khác chửi bới một Tỳ khưu khác bằng những điều xúc phạm như dòng dõi, v.v., và vì muốn làm hài lòng Tỳ khưu kia hoặc vì ý định chia rẽ, dù không tức giận, mà mang lời nói đâm thọc bằng thân hoặc khẩu, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
32. Anupasampannenevāti bhikkhuṃ ṭhapetvā antamaso pārājikavatthubhūtena tiracchānagatenāpi saha tirattiyaṃ sayitvā catutthadivase atthaṅgate sūriye puna sahaseyyāya pācitti siyāti sambandho.
32. Anupasampannenevāti (only with an unordained person): The connection is that if a bhikkhu, excluding another bhikkhu, even with an animal that is the basis for a pācittiya offense, sleeps for three nights, and then after the sun has set on the fourth day, sleeps together again, it is a pācittiya.
32. Với người chưa thọ giới (anupasampanneneva), sự liên kết là: Ngoại trừ Tỳ khưu, nếu một Tỳ khưu ngủ cùng với một người chưa thọ giới, thậm chí là một loài súc sanh thuộc trường hợp phạm Ba-la-di, trong ba đêm, và mặt trời đã lặn vào ngày thứ tư, thì khi ngủ chung lại, vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha sahaseyyāyāti sabbacchannaparicchinne, yebhuyyenacchannaparicchinne vā senāsane pubbāpariyena vā ekakkhaṇe vā ekato nisajjanāya.
Here, sahaseyyā means sitting together in a fully enclosed and demarcated dwelling, or in a mostly enclosed and demarcated dwelling, either in sequence or at the same moment.
Trong đó, ngủ chung (sahaseyyāya) là ngồi chung trong một chỗ ở hoàn toàn che kín và giới hạn, hoặc phần lớn che kín và giới hạn, hoặc theo thứ tự trước sau, hoặc cùng một lúc.
Tattha chadanaṃ anāhacca diyaḍḍhahatthubbedhena pākārādinā paricchinnampi sabbaparicchinnamicceva veditabbaṃ.
Here, even if it is demarcated by a wall etc. one and a half cubits high, without a roof, it should be understood as fully demarcated.
Trong đó, một nơi được giới hạn bằng tường rào, v.v., cao một rưỡi cubit mà không cần mái che, cũng được hiểu là hoàn toàn giới hạn.
33. Ekarattampi itthiyā saddhiṃ seyyaṃ kappayato tassa bhikkhunopi pācitti siyāti attho.
33. The meaning is that a bhikkhu who sleeps with a woman for even one night incurs a pācittiya.
33. Ý nghĩa là: Tỳ khưu nào ngủ chung với phụ nữ dù chỉ một đêm, thì vị Tỳ khưu ấy cũng phạm tội Pācittiya.
Tattha itthiyāti antamaso tadahujātāyapi manussitthiyā.
Here, itthiyā means a human woman, even one born on that very day.
Trong đó, phụ nữ (itthiyā) là phụ nữ loài người, thậm chí là đứa trẻ vừa mới sinh trong ngày đó.
Desentassa vinā viññuṃ, dhammañca chappaduttarinti viññuṃ purisaṃ vinā itthiyā chappadato uttariṃ dhammaṃ desentassa bhikkhuno pācitti siyāti attho.
Desentassa vinā viññuṃ, dhammañca chappaduttari means that a bhikkhu who teaches the Dhamma to a woman beyond six sentences, without an intelligent man present, incurs a pācittiya.
Giảng Pháp hơn sáu câu cho phụ nữ mà không có người nam hiểu biết (desentassa vinā viññuṃ, dhammañca chappaduttariṃ), ý nghĩa là: Tỳ khưu nào giảng Pháp hơn sáu câu cho phụ nữ mà không có người nam hiểu biết, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha ‘‘chappaduttari’’nti ettha eko gāthāpādo ekaṃ padanti evaṃ sabbattha padappamāṇaṃ veditabbaṃ.
Here, in "chappaduttari," one line of a verse is one sentence; thus, the measure of a sentence should be understood everywhere.
Trong đó, ở đây, từ ‘‘hơn sáu câu’’ (chappaduttariṃ), một vần kệ (gāthāpāda) là một câu (pada), và cứ thế, số lượng câu phải được hiểu ở khắp mọi nơi.
Cha padāni chappadaṃ, chappadato uttariṃ chappaduttariṃ.
Six sentences are chappadaṃ; beyond six sentences is chappaduttariṃ.
Sáu câu là chappadaṃ, hơn sáu câu là chappaduttariṃ.
34. Bhikkhusammutiṃ ṭhapetvā bhikkhuno duṭṭhullaṃ vajjaṃ abhikkhuno vadantassa pācittiyaṃ udīritanti attho.
34. The meaning is that a pācittiya is incurred by one who reveals a bhikkhu's gross fault to a non-bhikkhu, except by a bhikkhu's consent.
34. Ý nghĩa là: Trừ trường hợp được Tăng đoàn cho phép (bhikkhusammutiṃ), Tỳ khưu nào nói lỗi nặng (duṭṭhullaṃ vajjaṃ) của một Tỳ khưu cho người không phải Tỳ khưu, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha duṭṭhullanti idha saṅghādisesaṃ adhippetaṃ.
Here, duṭṭhulla refers to a Saṅghādisesa offense.
Trong đó, lỗi nặng (duṭṭhullaṃ) ở đây có ý chỉ tội Tăng-già-bà-thi-sa.
Bhikkhusammutiyāti yaṃ saṅgho abhiṇhāpattikassa bhikkhuno āyatiṃ saṃvaratthāya āpattīnañca kulānañca pariyantaṃ katvā vā akatvā vā tikkhattuṃ apaloketvā katikaṃ karoti, taṃ ṭhapetvā.
Bhikkhusammutiyā means excluding that which the Saṅgha, for the sake of future restraint of a bhikkhu who frequently commits offenses, having determined or not determined the limit of offenses and families, makes a resolution three times.
Được Tăng đoàn cho phép (bhikkhusammutiyā) là trừ trường hợp Tăng đoàn đã ba lần yết-ma tuyên bố (apaloketvā katikaṃ karoti) để vị Tỳ khưu thường xuyên phạm tội giữ gìn giới luật trong tương lai, và đã hoặc chưa xác định giới hạn cho các tội lỗi và các gia đình.
Abhikkhunoti anupasampannassa.
Abhikkhuno means to an unordained person.
Người không phải Tỳ khưu (abhikkhuno) là người chưa thọ giới.
Vadantassāti ārocentassa.
Vadantassā means to one who declares.
Nói (vadantassā) là kể lại.
35. Yo akappiyaṃ pathaviṃ khaṇeyya vā khaṇāpeyya vā, tassa pācittiyaṃ siyā.
35. If a bhikkhu digs or causes to dig unsuitable earth, he incurs a pācittiya.
35. Tỳ khưu nào tự đào hoặc sai người đào đất không thích hợp, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha akappiyanti uddhanapacanādivasena vā tathā tathā adaḍḍhā vā jātapathavī vuccati.
Here, akappiya refers to earth that is not burnt in an oven or for cooking, or in such a way, or earth that is naturally occurring.
Trong đó, không thích hợp (akappiyaṃ) được gọi là đất chưa được nung hoặc chưa được đốt theo cách này cách khác, chẳng hạn như để làm lò nung, v.v.
Sā tividhā suddhamissapuñjavasena.
It is of three types: pure, mixed, and piled.
Đất ấy có ba loại: đất thuần, đất hỗn hợp, và đất đống.
Tattha suddhapathavī nāma pakatiyā suddhapaṃsu vā suddhamattikā vā.
Here, suddhapathavī is naturally pure dust or pure clay.
Trong đó, đất thuần (suddhapathavī) là đất cát thuần hoặc đất sét thuần theo tự nhiên.
Missapathavī nāma yattha paṃsuto vā mattikato vā pāsāṇasakkharakathalamarumbavālukāsu aññatarassa tatiyabhāgo hoti.
Missapathavī is where one-third of either stone, gravel, clod, sand, or fine sand is mixed with dust or clay.
Đất hỗn hợp (missapathavī) là nơi có một phần ba đá, sỏi, đất vụn, sạn, hoặc cát, so với cát hoặc đất sét.
Puñjapathavī nāma atirekacātumāsaṃ ovaṭṭho paṃsupuñjo vā mattikāpuñjo vā hoti.
Puñjapathavī is a pile of dust or clay that has been heaped up for more than four months.
Đất đống (puñjapathavī) là một đống cát hoặc đống đất sét đã được đổ xuống quá bốn tháng.
Vuttalakkhaṇena pana missakapuñjopi piṭṭhipāsāṇe ṭhitasukhumarajampi ca deve phusayante sakiṃ ce tintaṃ, cātumāsaccayena tintokāso puñjapathavīsaṅkhameva gacchati.
However, even a mixed pile as described, or fine dust situated on bedrock, if it gets wet once when it rains, after four months, the wet area becomes a piled earth.
Tuy nhiên, đất đống hỗn hợp với các đặc điểm đã nêu, và cả bụi mịn trên bề mặt đá, nếu trời mưa làm ướt một lần, thì sau bốn tháng, phần đất ướt đó cũng được coi là đất đống.
Yo bhikkhu bhūtagāmaṃ vikopeyya, tassa pācittiyaṃ siyāti sambandho.
The connection is: a bhikkhu who destroys vegetation incurs a pācittiya.
Sự liên kết là: Tỳ khưu nào làm hư hại chúng sinh thực vật, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha bhūtagāmanti bhavanti, abhavuṃ cāti bhūtā, jāyanti vaḍḍhanti jātā vaḍḍhitā cāti attho, gāmoti rāsi, bhūtānaṃ gāmo, bhūtā eva vā gāmoti bhūtagāmo, patiṭṭhitaharitatiṇarukkhādīnametaṃ adhivacanaṃ.
Here, bhūtagāma means "bhūtā" because they exist and have existed, meaning they are born and grow, having been born and grown; "gāma" means a heap, a heap of living things, or living things themselves are a heap, hence bhūtagāma; this is a designation for established green grass, trees, and so forth.
Trong đó, chúng sinh thực vật (bhūtagāmaṃ): những gì hiện hữu, đã hiện hữu được gọi là bhūtā; những gì sinh ra và phát triển, đã sinh ra và phát triển được gọi là bhūtā. Gāma là một đống. Đống của những gì hiện hữu, hoặc những gì hiện hữu chính là một đống, đó là bhūtagāmo. Đây là tên gọi của cỏ, cây, v.v., đã mọc và phát triển.
Taṃ bhūtagāmaṃ.
That vegetation.
Chính chúng sinh thực vật đó.
Vikopeyyāti chedanabhedanādīni kareyya.
Vikopeyyā means to cut, break, etc.
Làm hư hại (vikopeyyā) là chặt, phá, v.v.
36. Yo bhikkhu saṅghikaṃ mañcādiṃ ajjhokāse santharaṇādikaṃ katvā āpucchanādikaṃ akatvā yāti, tassa pācitti siyāti attho.
36. The meaning is that a bhikkhu who spreads out a Saṅgha-owned couch etc. in the open air and departs without asking permission etc. incurs a pācittiya.
36. Ý nghĩa là: Tỳ khưu nào đã trải giường, v.v., của Tăng đoàn ở ngoài trời, mà bỏ đi không xin phép, v.v., thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha saṅghikanti saṅghassa santakaṃ.
Here, saṅghika means belonging to the Saṅgha.
Trong đó, của Tăng đoàn (saṅghikaṃ) là tài sản của Tăng đoàn.
Mañcādinti ettha ādi-saddena pīṭhabhisikocchādiṃ saṅgaṇhāti.
In mañcādi, the word ādi includes chairs, cushions, and pillows.
Giường, v.v. (mañcādiṃ): ở đây, từ v.v. bao gồm ghế, đệm, gối, v.v.
Santharaṇādikanti santharaṇādiṃ katvā vā kārāpetvā vā.
Santharaṇādika means having spread out or caused to be spread out.
Đã trải, v.v. (santharaṇādikaṃ): đã tự trải hoặc sai người trải, v.v.
Āpucchanādikanti āpucchanaṃ vā uddharaṇaṃ vā uddharāpanaṃ vāti attho.
Āpucchanādika means asking permission, or removing, or causing to be removed.
Xin phép, v.v. (āpucchanādikaṃ): ý nghĩa là xin phép hoặc cất dọn hoặc sai người cất dọn.
Yātīti gacchati.
Yātī means departs.
Đi (yātī) là rời đi.
37. Yo bhikkhu saṅghikāvasathe seyyaṃ santharaṇādikaṃ katvā āpucchanādikaṃ akatvā yāti, tassa bhikkhuno pācitti siyāti attho.
37. The meaning is that a bhikkhu who spreads out a bed etc. in a Saṅgha-owned lodging and departs without asking permission etc. incurs a pācittiya.
37. Ý nghĩa là: Tỳ khưu nào đã trải đồ ngủ, v.v., trong chỗ ở của Tăng đoàn, mà bỏ đi không xin phép, v.v., thì vị Tỳ khưu ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha saṅghikāvasatheti saṅghassa santake āvasathe vihāre gabbhe vā aññasmiṃ vā sabbaparicchinne guttasenāsane.
Here, saṅghikāvasathe means in a Saṅgha-owned lodging, vihāra, chamber, or any other fully enclosed, protected dwelling.
Trong đó, trong chỗ ở của Tăng đoàn (saṅghikāvasathe) là trong chỗ ở thuộc về Tăng đoàn, trong tinh xá, trong phòng, hoặc trong bất kỳ chỗ ở kín đáo, giới hạn nào khác.
Seyyanti bhisi cimilikā pāvuraṇaṃ uttarattharaṇaṃ bhūmattharaṇaṃ taṭṭikā cammakkhaṇḍaṃ nisīdanaṃ paccattharaṇaṃ tiṇasanthāro paṇṇasanthāroti evamādikaṃ.
Seyya means a mattress, rug, blanket, upper covering, ground covering, mat, leather fragment, sitting cloth, backrest, grass mat, leaf mat, and so forth.
Đồ ngủ (seyyaṃ) là đệm, chăn mỏng, chăn dày, tấm trải trên, tấm trải sàn, chiếu, mảnh da, đệm ngồi, tấm trải ngược, thảm cỏ, thảm lá, v.v.
Santharaṇādikanti tesu yena kenaci attharaṇādikaṃ katvā vā kārāpetvā vā.
Santharaṇādika means having spread out or caused to be spread out any of these coverings etc.
Đã trải, v.v. (santharaṇādikaṃ): đã tự trải hoặc sai người trải, v.v., bằng bất kỳ vật trải nào trong số đó.
38-9. Yo pana bhikkhu jānaṃ sappāṇakaṃ toyaṃ paribhuñjaye, tassa bhikkhuno pācitti siyāti yojanā.
38-9. The interpretation is: "As for any bhikkhu who, knowing it to contain living creatures, consumes water, for that bhikkhu there is a pācittiya."
38-9. Sự liên kết là: Tỳ khưu nào biết có chúng sinh mà uống nước, thì vị Tỳ khưu ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha jānaṃ sappāṇakanti ‘‘sappāṇakamida’’nti disvā vā sutvā vā yena kenaci ākārena jānanto.
Here, knowing it to contain living creatures means knowing it by seeing or hearing "this contains living creatures" or by any other means.
Trong đó, biết có chúng sinh (jānaṃ sappāṇakaṃ) là biết được bằng cách nhìn thấy hoặc nghe nói rằng ‘‘nước này có chúng sinh’’ hoặc bằng bất kỳ cách nào khác.
Toyanti udakaṃ.
Toya means water.
Nước (toyaṃ) là udakaṃ.
Paribhuñjayeti paribhuñjeyya.
Paribhuñjaye means should consume.
Uống (paribhuñjaye) là paribhuñjeyya.
Yo bhikkhu pārivattakaṃ ṭhapetvā aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ deti, tassa bhikkhuno pācitti siyā.
As for any bhikkhu who, except for an exchange, gives a robe to a bhikkhunī who is not a relative, for that bhikkhu there is a pācittiya.
Tỳ khưu nào cho y của mình cho Tỳ khưu ni không phải bà con, trừ y đổi, thì vị Tỳ khưu ấy phạm tội Pācittiya.
Cīvarappaṭiggahaṇasikkhāpade bhikkhu paṭiggāhako idha bhikkhunī, ayaṃ viseso.
In the training rule concerning the acceptance of robes, the recipient here is a bhikkhunī; this is the distinction.
Trong giới học về nhận y, Tỳ khưu là người nhận, ở đây là Tỳ khưu ni, đây là điểm khác biệt.
Aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ sibbatopi tassa bhikkhuno pācitti siyāti attho.
The meaning is that even if he sews a robe for a bhikkhunī who is not a relative, for that bhikkhu there is a pācittiya.
Ý nghĩa là: Tỳ khưu nào may y cho Tỳ khưu ni không phải bà con, thì vị Tỳ khưu ấy cũng phạm tội Pācittiya.
Cīvaranti nivāsanapārupanūpagaṃ.
Cīvara means a garment suitable for wearing or covering.
Y (cīvaraṃ) là y phục trên và y phục dưới.
Sibbatoti sayaṃ sibbantassa sūciṃ pavesetvā nīharaṇe payogagaṇanāya pācitti.
Sibbato means, for one who sews it himself, a pācittiya arises for each act of inserting and withdrawing the needle.
May (sibbato): khi tự may, mỗi lần đưa kim vào và rút ra là một tội Pācittiya.
Sibbāpentassa pana ‘‘sibbā’’ti vutto sacepi sabbaṃ sūcikammaṃ niṭṭhāpesi, ekameva pācitti, āṇattassa payogagaṇanāya pācitti hoti.
However, for one who causes it to be sewn, if, having been told "sew," he completes all the needlework, there is only one pācittiya; for the one who ordered it, a pācittiya arises for each act of causing it to be done.
Còn khi sai người may, nếu người được sai nói ‘‘may đi’’ và hoàn thành tất cả công việc may vá, thì chỉ một tội Pācittiya; nhưng người được sai phạm tội Pācittiya theo số lần thực hiện.
Pavāretvāna atirittaṃ akāretvā bhuñjato pācitti siyāti attho.
The meaning is: "For one who, having been invited, consumes without having set aside a surplus, there is a pācittiya."
Ý nghĩa là: Tỳ khưu nào đã thọ thực (pavāretvāna) mà ăn thêm thức ăn không phải là đồ còn lại (atirittaṃ akāretvā), thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tatrāyaṃ vinicchayo – odano sattu kummāso maccho maṃsanti pañcannaṃ bhojanānaṃ aññataraṃ sāsapamattampi ajjhoharitvā bhojanaṃ paṭikkhepaṃ katvā aññena iriyāpathena ‘‘alametaṃ sabba’’nti atirittaṃ akāretvā paribhuñjato pācitti hotīti.
Here is the determination: If one consumes even a mustard seed's worth of any of the five staple foods—cooked rice, flour, gruel, fish, or meat—and then, having rejected food, consumes it in a different posture without having set aside a surplus, there is a pācittiya.
Ở đây có sự quyết định này – sau khi đã ăn dù chỉ bằng hạt cải của một trong năm loại thực phẩm (cơm, bột, cháo, cá, thịt), đã từ chối thức ăn, và không làm cho phần còn lại trở thành đồ dư bằng một oai nghi khác (tức là bởi một tỳ khưu khác), nếu một người thọ dụng thì phạm tội Pācittiya.
40. Yo bhikkhu āsādanāpekkho bhuttāviṃ pavāritaṃ bhikkhuṃ ‘‘handa, bhikkhu, khāda vā bhuñja vā’’ti anatirittena pavāreti, bhojane bhutte tassa pācittiyaṃ udīritanti attho.
40. The meaning is: "As for any bhikkhu who, with the intention of causing annoyance, invites a bhikkhu who has eaten and been invited, saying, 'Come, bhikkhu, eat or consume,' without a surplus, if food is consumed, a pācittiya is incurred for him."
40. Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào, với ý định làm phiền, mời một tỳ khưu đã ăn xong và đã từ chối thức ăn, rằng: “Này tỳ khưu, hãy ăn hay thọ dụng đi!” với thức ăn không phải là đồ dư, nếu thức ăn đó được dùng, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha āsādanāpekkhoti āsādanaṃ codanaṃ maṅkukaraṇabhāvaṃ apekkhamāno.
Here, āsādanāpekkho means expecting annoyance, accusation, or embarrassment.
Trong đó, āsādanāpekkho có nghĩa là mong muốn sự phiền nhiễu, sự quở trách, sự làm cho lúng túng.
41-2. Yo bhikkhu sannidhibhojanaṃ bhuñjeyya, tassa bhikkhuno pācitti siyāti attho.
41-2. The meaning is: "As for any bhikkhu who consumes stored food, for that bhikkhu there is a pācittiya."
41-2. Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào thọ dụng thức ăn đã tích trữ, thì vị tỳ khưu ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha sannidhibhojananti paṭiggahetvā ekarattaṃ vītināmitabhojanaṃ.
Here, sannidhibhojana means food that has been received and kept overnight.
Trong đó, sannidhibhojana có nghĩa là thức ăn đã nhận và để qua một đêm.
Vikāle yāvakālikaṃ bhuñjato vāpi pācitti siyāti yojanā.
The interpretation is: "For one who consumes yāvakālika food at the wrong time, there is also a pācittiya."
Cũng có nghĩa là: Nếu thọ dụng vật thực yāvakālika vào phi thời, thì cũng phạm tội Pācittiya.
Tattha vikāleti vigatakāle, majjhanhikātikkamato paṭṭhāya yāva aruṇuggamanāti attho.
Here, vikāle means at the wrong time, which is from the passing of midday until dawn.
Trong đó, vikāle có nghĩa là phi thời, tức là từ sau giữa trưa cho đến khi mặt trời mọc.
Yāvakālikanti vanamūlaphalādikaṃ āmisabhojanaṃ.
Yāvakālika means material food such as roots and fruits from the forest.
Yāvakālika có nghĩa là thức ăn vật chất như rễ cây rừng, trái cây, v.v.
Agilāno bhikkhu paṇītakaṃ sappibhattādikampi viññāpetvāna bhuñjeyya, tassa bhikkhuno pācitti siyāti yojanā.
The interpretation is: "As for any bhikkhu who, not being ill, requests and consumes even choice food such as ghee-rice, for that bhikkhu there is a pācittiya."
Cũng có nghĩa là: Vị tỳ khưu không bệnh mà xin rồi thọ dụng đồ ăn ngon như cơm sữa bơ, v.v., thì vị tỳ khưu ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha agilānoti kallako.
Here, agilāno means healthy.
Trong đó, agilāno có nghĩa là khỏe mạnh.
Paṇītakanti sappitelamadhuphāṇitamacchamaṃsakhīradadhisaṅkhātehi saṃsaṭṭhaṃ sattadhaññanibbattaṃ paṇītabhojanaṃ.
Paṇītaka means choice food made from the seven grains, mixed with ghee, oil, honey, treacle, fish, meat, milk, or curds.
Paṇītaka có nghĩa là thức ăn ngon được chế biến từ bảy loại ngũ cốc trộn lẫn với bơ, dầu, mật, đường phèn, cá, thịt, sữa, sữa đông.
Yo bhikkhu dantakaṭṭhodakaṃ vajjetvā appaṭiggahitakaṃ bhuñjeyya, pācitti siyāti attho.
The meaning is: "As for any bhikkhu who consumes something not received, except for water for cleaning teeth, there is a pācittiya."
Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào thọ dụng vật thực chưa được thọ nhận, trừ nước súc miệng, thì phạm tội Pācittiya.
Tattha appaṭiggahitanti kāyena vā kāyappaṭibaddhena vā gaṇhantassa hatthapāse ṭhatvā kāyakāyappaṭibaddhanissaggiyānaṃ aññatarena na dinnaṃ appaṭiggahitaṃ nāma.
Here, appaṭiggahita means that which has not been given by someone who is holding it with their body or something connected to their body, while standing within arm's reach, by means of their body or something connected to their body, or by means of something that may be relinquished.
Trong đó, appaṭiggahita có nghĩa là vật chưa được trao cho bởi người đang đứng trong tầm với của tay, người đang cầm bằng thân hoặc vật dính liền với thân, bằng một trong những vật dính liền với thân hoặc vật không được cho phép.
43. Yo bhikkhu titthiyassa sahatthato kiñci bhuñjitabbaṃ dadeyya, tassa pācitti siyāti sambandho.
43. The connection is: "As for any bhikkhu who gives anything consumable with his own hand to a titthiya, for that bhikkhu there is a pācittiya."
43. Có sự liên kết rằng: Vị tỳ khưu nào tự tay dâng cúng vật thực cho ngoại đạo, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha titthiyassāti aññatitthiyassa.
Here, titthiyassā means to an adherent of another sect.
Trong đó, titthiyassa có nghĩa là ngoại đạo.
Kiñci bhuñjitabbanti yaṃ kiñci bhojanīyaṃ.
Kiñci bhuñjitabba means any kind of food.
Kiñci bhuñjitabba có nghĩa là bất kỳ vật thực nào.
Sahatthatoti sahatthā.
Sahatthato means with his own hand.
Sahatthato có nghĩa là tự tay.
Yo bhikkhu mātugāmena ekato raho nisajjaṃ kappeyya, tassa pācitti siyāti sambandho.
The connection is: "As for any bhikkhu who sits alone in private with a woman, for that bhikkhu there is a pācittiya."
Có sự liên kết rằng: Vị tỳ khưu nào ngồi một mình với phụ nữ ở nơi kín đáo, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha rahoti paṭicchanne.
Here, raho means in private.
Trong đó, raho có nghĩa là nơi kín đáo.
Kappeti kappeyya.
Kappe means should sit.
Kappe có nghĩa là nên ngồi.
Ekatoti saddhiṃ.
Ekato means together.
Ekato có nghĩa là cùng với.
44. Surāmerayapānepīti ettha piṭṭhādīhi kataṃ majjaṃ surā.
44. In surāmerayapānepi, surā is liquor made from grains etc.
44. Surāmerayapānepī: Ở đây, rượu được làm từ bột, v.v. là surā.
Pupphādīhi kato āsavo merayaṃ.
Merayaṃ is an intoxicating drink made from flowers etc.
Rượu ủ từ hoa, v.v. là merayaṃ.
Yo bhikkhu tadubhayampi bījato paṭṭhāya kusaggenāpi pivati, tassa tappānapaccayā pācittiyaṃ udīritanti attho.
The meaning is: "As for any bhikkhu who drinks even a blade of kusa grass's worth of both of these, from the very seed, for him a pācittiya is incurred on account of drinking it."
Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào uống cả hai thứ đó, dù chỉ bằng ngọn cỏ kushā, từ hạt giống, thì do việc uống đó mà vị ấy phạm tội Pācittiya.
Aṅgulipatodake cāpīti aṅgulīhi upakacchakādīnaṃ ghaṭṭanapaccayā pācitti siyāti attho.
Aṅgulipatodake cāpī means that a pācittiya arises on account of poking with fingers in the armpits etc.
Aṅgulipatodake cāpī: Ý nghĩa là: Do việc chọc ghẹo bằng ngón tay vào nách, v.v., thì phạm tội Pācittiya.
Hasadhammepi codaketi uparigopphake udake hasadhamme kīḷānimittaṃ tassa pācitti siyāti attho.
Hasadhammepi codake means that if one engages in playful acts in water up to the ankles, for him a pācittiya is incurred.
Hasadhammepi codake: Ý nghĩa là: Nếu vui đùa trong nước sâu đến mắt cá chân, thì do việc đó mà vị ấy phạm tội Pācittiya.
45. Anādarepi pācittīti puggalassa vā dhammassa vā anādarakaraṇepi pācitti siyāti attho.
45. Pācittiya even in disrespect means that it is a pācittiya even when showing disrespect towards a person or the Dhamma.
45. Anādarepi pācittī: Ý nghĩa là: Ngay cả khi không tôn trọng một người hoặc Pháp, thì cũng phạm tội Pācittiya.
Yo bhikkhu upasampannena paññattena vuccamāno tassa vā vacanaṃ akattukāmatāya, taṃ vā dhammaṃ asikkhitukāmatāya anādariyaṃ karoti, tassa tasmiṃ anādariye pācitti siyāti attho.
Whatever bhikkhu, being spoken to by an ordained bhikkhu, shows disrespect out of unwillingness to follow his word or out of unwillingness to learn that Dhamma, for him, in that disrespect, it is a pācittiya, this is the meaning.
Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào, khi được một vị đã thọ giới chỉ dạy điều đã được quy định, mà không muốn làm theo lời dạy đó, hoặc không muốn học Pháp đó, mà tỏ ra không tôn trọng, thì do sự không tôn trọng đó mà vị ấy phạm tội Pācittiya.
Bhayānakaṃ kathaṃ katvā vā bhayānakaṃ rūpaṃ dassetvā vā bhikkhuṃ bhīsayatopi pācitti siyāti attho.
Even when frightening a bhikkhu by making a frightening statement or by showing a frightening form, it is a pācittiya, this is the meaning.
Ý nghĩa là: Nếu một tỳ khưu nói lời đáng sợ hoặc trình bày hình ảnh đáng sợ để hù dọa một tỳ khưu, thì cũng phạm tội Pācittiya.
46. Yo bhikkhu agilāno kiñci paccayaṃ ṭhapetvā jotiṃ jaleyya vā jalāpeyya vā, tassa pācittiyaṃ siyāti sambandho.
46. The connection is that if a bhikkhu, not being ill, were to light a fire or have a fire lit, setting aside some reason, for him it is a pācittiya.
46. Có sự liên kết rằng: Vị tỳ khưu nào không bệnh mà đốt lửa hoặc cho người khác đốt lửa, trừ một số trường hợp đặc biệt, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha kiñci paccayanti padīpujjalanaṃ vā pattapacanādīsu jotikaraṇaṃ vāti evarūpaṃ paccayaṃ ṭhapetvā.
There, setting aside some reason means setting aside a reason such as lighting a lamp or making a fire for cooking rice in a bowl, and so on.
Trong đó, kiñci paccaya có nghĩa là trừ những trường hợp đặc biệt như thắp đèn hoặc đốt lửa để nấu bát, v.v.
Jotinti aggiṃ.
Joti means fire.
Joti có nghĩa là lửa.
47-8. Kappabinduṃ anādāya navacīvarabhogino navaṃ cīvaraṃ bhuñjantassa pācitti siyāti attho.
47-8. One who uses a new robe without applying a kappabindu commits a pācittiya, this is the meaning.
47-8. Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào không đánh dấu kappabindu mà thọ dụng y phục mới, thì phạm tội Pācittiya.
Kappabindunti morakkhimaṇḍalamaṅgulapiṭṭhīnaṃ aññatarappamāṇaṃ kappabinduṃ.
Kappabindu means a kappabindu of the size of a peacock's eye, a finger, or a dot.
Kappabindu có nghĩa là dấu kappabindu có kích thước bằng mắt chim công, bằng hạt mè, hoặc bằng đầu ngón tay.
Anādāyāti anādiyitvā.
Anādāya means without taking.
Anādāyā có nghĩa là không đánh dấu.
Bhikkhuno cīvarādikaṃ parikkhāraṃ apanetvā nidhentassa vā nidhāpentassa vā hasāpekkhassa bhikkhuno pācitti siyāti attho.
For a bhikkhu who, with the intention of jesting, takes away or causes to be taken away a bhikkhu's robe or other requisites and hides them, it is a pācittiya, this is the meaning.
Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào, với ý định đùa giỡn, cất giấu hoặc cho người khác cất giấu y phục và các vật dụng khác của một tỳ khưu, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Cīvarādikanti ādi-saddena pattanisīdanasūcigharakāyabandhanādiṃ saṅgaṇhāti.
Cīvarādika—the word ādi includes bowls, sitting cloths, needle-cases, waistbands, and so on.
Cīvarādika: Từ ādi bao gồm bát, tọa cụ, kim chỉ, dây lưng, v.v.
Nidhentassāti nidahantassa.
Nidhentassā means hiding.
Nidhentassā có nghĩa là người cất giấu.
Hasāpekkhassāti hasādhippāyassa.
Hasāpekkhassā means with the intention of jesting.
Hasāpekkhassā có nghĩa là người có ý định đùa giỡn.
Jānaṃ pāṇaṃ hane bhikkhu, tiracchānagatampi cāti yo bhikkhu ‘‘pāṇo’’ti jānanto tiracchānagataṃ pāṇaṃ khuddakampi mahantampi haneyya, tassa pācittiyaṃ siyāti attho.
If a bhikkhu knowingly kills a living being, even an animal means that if a bhikkhu, knowing it to be a living being, kills an animal, whether small or large, for him it is a pācittiya, this is the meaning.
Jānaṃ pāṇaṃ hane bhikkhu, tiracchānagatampi cā: Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào biết rõ là chúng sanh mà cố ý giết hại một chúng sanh thuộc loài bàng sanh, dù nhỏ hay lớn, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
49. Chādetukāmo chādeti, duṭṭhullaṃ bhikkhunopi cāti yo bhikkhu bhikkhuno duṭṭhullasaṅkhātaṃ saṅghādisesaṃ chādetukāmo hutvā chādeti, tassa pācittiyaṃ siyāti attho.
49. One wishing to conceal conceals, even a serious offense of a bhikkhu means that if a bhikkhu, wishing to conceal a serious offense (saṅghādisesa) of a bhikkhu, conceals it, for him it is a pācittiya, this is the meaning.
49. Chādetukāmo chādeti, duṭṭhullaṃ bhikkhunopi cā: Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào muốn che giấu tội saṅghādisesa nặng của một tỳ khưu mà che giấu, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Itthiyā saha saṃvidhāya gāmantaragatassa bhikkhuno pācittiyaṃ siyāti yojanā.
The connection is that for a bhikkhu who goes to another village in agreement with a woman, it is a pācittiya.
Cũng có nghĩa là: Vị tỳ khưu nào đi đến làng khác cùng với phụ nữ, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
50. Bhikkhuṃ vā pahareyyāthāti yo bhikkhu bhikkhuṃ pahareyya, tassa pācittiyaṃ siyāti yojanā.
50. Or strikes a bhikkhu means that if a bhikkhu strikes a bhikkhu, for him it is a pācittiya, this is the connection.
50. Bhikkhuṃ vā pahareyyāthā: Cũng có nghĩa là: Vị tỳ khưu nào đánh một tỳ khưu, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Talasattikamuggireti yo bhikkhu paharaṇākāraṃ dassento kāyaṃ vā kāyappaṭibaddhaṃ vā uggireyya, tassa pācittiyaṃ siyāti attho.
Or raises a hand to strike means that if a bhikkhu, showing an intention to strike, raises his body or something connected to his body, for him it is a pācittiya, this is the meaning.
Talasattikamuggire: Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào giơ tay hoặc vật dính liền với thân lên với ý định đánh, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Codeyya vā codāpeyya, bhikkhuṃ amūlakena cāti yo bhikkhu bhikkhuṃ amūlakena saṅghādisesena codeyya vā codāpeyya vā, tassa pācittiyaṃ siyāti attho.
Or accuses or causes to accuse a bhikkhu without basis means that if a bhikkhu accuses or causes to accuse a bhikkhu of a saṅghādisesa without basis, for him it is a pācittiya, this is the meaning.
Codeyya vā codāpeyya, bhikkhuṃ amūlakena cā: Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào tố cáo hoặc cho người khác tố cáo một tỳ khưu về tội saṅghādisesa vô căn cứ, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha amūlakenāti diṭṭhādimūlavirahitena.
There, without basis means devoid of a seen or heard basis.
Trong đó, amūlakena có nghĩa là không có căn cứ đã thấy, v.v.
51. Kukkuccuppādane cāpīti ‘‘ūnavīsativasso tvaṃ maññe’’tiādīni bhaṇanto kukkuccaṃ uppādeyya, tassa kukkuccuppādanapaccayā pācittiyaṃ hoti.
51. And in causing remorse means that if one, saying "I suppose you are less than twenty years old," and so on, causes remorse, for him a pācittiya arises due to causing remorse.
51. Kukkuccuppādane cāpī: Nếu nói: “Ta nghĩ ngươi chưa đủ hai mươi tuổi,” v.v., làm cho người khác nghi ngờ, thì do việc làm cho nghi ngờ đó mà phạm tội Pācittiya.
Yo bhikkhu bhaṇḍanatthāya bhaṇḍanajātānaṃ vacanaṃ sotuṃ upassutiṃ yāti, tassa pācittiyaṃ siyāti sambandho.
The connection is that if a bhikkhu goes to eavesdrop to hear the words of those who are quarreling, for him it is a pācittiya.
Có sự liên kết rằng: Vị tỳ khưu nào đi nghe lén lời nói của những người đang cãi vã, với ý định gây gổ, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha bhaṇḍanatthāyāti kalahatthāya.
There, bhaṇḍanatthāya means for the purpose of a quarrel.
Trong đó, bhaṇḍanatthāyā có nghĩa là với ý định cãi vã.
Bhaṇḍanajātānanti kalahajātānaṃ.
Bhaṇḍanajātāna means of those who are quarreling.
Bhaṇḍanajātāna có nghĩa là những người đang cãi vã.
Upassutinti sutisamīpaṃ.
Upassuti means near the hearing.
Upassuti có nghĩa là gần nơi nghe.
52. Yo bhikkhu saṅghassa pariṇāmitaṃ yaṃ lābhaṃ, taṃ parapuggalassa nāmeti, tassa pācittiyaṃ siyāti sambandho.
52. The connection is that if a bhikkhu diverts a gain that has been designated for the Saṅgha to another person, for him it is a pācittiya.
52. Có sự liên kết rằng: Vị tỳ khưu nào chuyển lợi lộc đã được dành cho Tăng sang cho một người khác, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Tattha nāmetīti pariṇāmeti.
There, nāmetī means diverts.
Trong đó, nāmetī có nghĩa là chuyển đổi.
Pucchaṃ akatvāti ‘‘vikāle gāmappavesanaṃ āpucchāmī’’ti vā ‘‘gāmaṃ pavisissāmī’’ti vā anāpucchitvā.
Without asking means without asking, "I ask permission to enter the village at an inappropriate time," or "I will enter the village."
Pucchaṃ akatvā có nghĩa là không xin phép, như: “Tôi xin phép vào làng vào phi thời,” hoặc “Tôi sẽ vào làng.”
Santabhikkhunti antoupacārasīmāya dassanūpacāre bhikkhuṃ disvā yaṃ sakkā hoti pakativacanena āpucchituṃ, tādisaṃ vijjamānaṃ bhikkhuṃ.
Santabhikkhu means a bhikkhu who is present, whom one can ask with ordinary speech, having seen him within the viewing range of the inner precinct boundary.
Santabhikkhu: Vị tỳ khưu hiện diện, người mà có thể xin phép bằng lời nói thông thường khi thấy vị ấy trong phạm vi nhìn thấy được của khu vực nội giới.
Gāmassāti gāmaṃ, kammatthe sāmivacanaṃ.
Gāmassā means to the village; it is a genitive case used in the sense of the accusative.
Gāmassā có nghĩa là làng, đây là cách dùng từ sở hữu cho đối tượng của hành động.
Gateti sampadānatthe bhummavacanaṃ, gatassāti attho.
Gateti is a locative case used in the sense of the dative; it means to one who has gone.
Gateti là cách dùng từ chỉ địa điểm cho đối tượng của hành động, có nghĩa là người đã đi.
Santaṃ bhikkhuṃ anāpucchitvā vikāle gāmaṃ gatassa bhikkhuno pācittiyaṃ siyāti attho.
For a bhikkhu who has gone to the village at an inappropriate time without asking a bhikkhu who is present, it is a pācittiya, this is the meaning.
Ý nghĩa là: Vị tỳ khưu nào không xin phép vị tỳ khưu hiện diện mà đi vào làng vào phi thời, thì vị ấy phạm tội Pācittiya.
Sesaṃ uttānamevāti.
The rest is clear.
Phần còn lại là rõ ràng.
53. Idāni pakiṇṇakaṃ dassetuṃ ‘‘saṅghika’’ntyādi āraddhaṃ.
53. Now, to show the miscellaneous matters, "saṅghika" and so on has been commenced.
53. Nay, để trình bày các điều tạp vụ, đoạn “saṅghika” (của Tăng) v.v. đã được bắt đầu.
Tattha yo bhikkhu issaro hutvā saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ aññassa deti, tassa thullaccayaṃ siyā.
Therein, if a bhikkhu, being in authority, gives Saṅghika heavy articles to another, a grave offense (thullaccaya) would be incurred by him.
Trong đó, Tỳ khưu nào có quyền hạn mà đem vật nặng của Tăng cho người khác, vị ấy sẽ phạm tội Thullaccaya.
Theyyāya aññassa deti, yathāvatthu pārājikādi siyā, dukkaṭavatthu dukkaṭaṃ, thullaccayavatthu thullaccayaṃ, pārājikavatthu pārājikaṃ siyāti vuttaṃ hoti.
If he gives to another with the intention of theft, a pārājika or other offense would be incurred according to the object; for an object meriting a dukkaṭa, a dukkaṭa; for an object meriting a thullaccaya, a thullaccaya; for an object meriting a pārājika, a pārājika—so it is said.
Nếu đem cho người khác với ý định trộm cắp, tùy theo vật mà sẽ phạm tội Pārājika v.v.; vật phạm tội Dukkata thì Dukkata, vật phạm tội Thullaccaya thì Thullaccaya, vật phạm tội Pārājika thì Pārājika – đó là ý được nói đến.
54. Kusādimayacīrānīti ettha ādi-saddo vākaphalakaṃ saṅgaṇhāti, kusamayacīraṃ vākamayacīraṃ phalakamayacīranti.
54. In Kusādimayacīrānī (robes made of kusa grass, etc.), the word ādi (etc.) includes bark-strips and planks, meaning robes made of kusa grass, robes made of bark-strips, and robes made of planks.
54. Trong câu “kusādimayacīrāni” (y làm bằng cỏ v.v.), từ “ādi” (v.v.) bao gồm vỏ cây và ván gỗ, tức là y làm bằng cỏ, y làm bằng vỏ cây, y làm bằng ván gỗ.
Tattha kuse ganthetvā katacīraṃ kusamayacīraṃ.
Therein, a robe made by weaving kusa grass is a kusamaya-cīvara.
Trong đó, y được dệt bằng cỏ là y làm bằng cỏ.
Vākamayacīraṃ nāma tāpasānaṃ vakkalaṃ.
A vākamaya-cīvara (bark-strip robe) is the bark garment of ascetics.
Y làm bằng vỏ cây là vỏ cây của các đạo sĩ.
Phalakamayacīraṃ nāma phalakasaṇṭhānāni phalakāni sibbetvā katacīraṃ.
A phalakamaya-cīvara (plank robe) is a robe made by sewing together plank-shaped pieces of wood.
Y làm bằng ván gỗ là y được may bằng các mảnh ván có hình dạng như tấm ván.
Kambalaṃ kesavālajanti kesajaṃ kambalaṃ vālajaṃ kambalaṃ, kesakambalaṃ vālakambalanti attho.
Kambalaṃ kesavālajaṃ (blanket made of hair or tail-hair) means a blanket made of hair, a blanket made of tail-hair; that is, a hair-blanket or a tail-hair-blanket.
“Kambalaṃ kesavālajaṃ” (chăn làm bằng tóc, làm bằng lông) có nghĩa là chăn làm bằng tóc, chăn làm bằng lông, tức là kesakambala (chăn tóc) và vālakambala (chăn lông).
Kesehi tante vāyitvā katakambalaṃ kesakambalaṃ.
A blanket made by weaving threads of hair is a kesakambala (hair-blanket).
Chăn được dệt bằng tóc là kesakambala.
Camarivālehi vāyitvā katakambalaṃ vālakambalaṃ.
A blanket made by weaving yak-tail hairs is a vālakambala (yak-tail-hair blanket).
Chăn được dệt bằng lông bò yak là vālakambala.
Samayaṃ vināti naṭṭhacīvarakālaṃ ṭhapetvā.
Samayaṃ vinā means excluding the time when one's robe is lost.
“Samayaṃ vinā” (ngoại trừ thời gian) có nghĩa là ngoại trừ thời gian mất y.
Dhārayato dhārayantassa.
Dhārayato means for one who wears.
“Dhārayato” (người đang mặc) là của người đang mặc.
Lūkapakkhājinakkhipanti ulūkapakkhiajinakkhipaṃ.
Lūkapakkhājinakkhipaṃ means an owl-feather garment or a deer-skin garment.
“Lūkapakkhājinakkhipaṃ” (y làm bằng lông cú, da thú).
Tattha ulūkapakkhīti ulūkasakuṇapakkhehi katanivāsanaṃ.
Therein, ulūkapakkhī means a lower garment made of owl feathers.
Trong đó, “ulūkapakkhīti” (lông cú) là y phục được làm bằng lông chim cú.
Ajinakkhipanti salomaṃ sakhuraṃ ajinamigacammaṃ.
Ajinakkhipaṃ means a deer-skin with hair and hooves.
“Ajinakkhipaṃ” (da thú) là da hươu có lông và móng.
Naṭṭhacīvarakālaṃ ṭhapetvā imesu sattasu vatthūsu yaṃ kiñci dhārayato thullaccayaṃ siyāti attho.
The meaning is that, excluding the time when one's robe is lost, for one who wears any of these seven articles, a thullaccaya offense would be incurred.
Ngoại trừ thời gian mất y, nếu mặc bất kỳ thứ gì trong bảy loại vật này thì sẽ phạm tội Thullaccaya – đó là ý nghĩa.
55. Satthakena kattabbaṃ kammaṃ satthakammaṃ, tasmiṃ satthakamme.
55. Satthakammaṃ is work to be done with a knife; in that satthakamme (work with a knife).
55. Việc cần làm bằng dao là satthakamma (việc dao), trong “satthakamme” (trong việc dao).
Vatthimhi kattabbaṃ kammaṃ vatthikammaṃ, tasmiṃ vatthikamme.
Vatthikammaṃ is work to be done in the bladder; in that vatthikamme (work in the bladder).
Việc cần làm ở bàng quang là vatthikamma (việc bàng quang), trong “vatthikamme” (trong việc bàng quang).
Saṃ nimittanti attano aṅgajātaṃ.
Saṃ nimittaṃ means one's own private parts.
“Saṃ nimittaṃ” (tín hiệu của mình) là cơ quan sinh dục của mình.
Taṃ chindato thullaccayaṃ siyāti sambandho.
The connection is: for one who cuts it, a thullaccaya offense would be incurred.
Việc cắt nó sẽ phạm tội Thullaccaya – đó là sự liên kết.
Maṃsādibhojaneti ettha ādi-saddo aṭṭhilohitacammalomāni saṅgaṇhāti.
In Maṃsādibhojane (eating meat, etc.), the word ādi (etc.) includes bones, blood, skin, and hair.
Trong câu “maṃsādibhojane” (khi ăn thịt v.v.), từ “ādi” (v.v.) bao gồm xương, máu, da, và lông.
Tasmā manussānaṃ maṃsaaṭṭhilohitacammalomabhojanapaccayā thullaccayaṃ siyāti attho.
Therefore, the meaning is that due to eating human flesh, bones, blood, skin, or hair, a thullaccaya offense would be incurred.
Do đó, việc ăn thịt, xương, máu, da, lông của con người sẽ phạm tội Thullaccaya – đó là ý nghĩa.
56. Kadalerakakkadussānīti ettha kadalierakaakkavākehi katāni vatthāni dhārayantassa dukkaṭaṃ.
56. In Kadalerakakkadussānī (garments of kadali, eraka, and akka), for one who wears clothes made of kadali, eraka, and akka bark, a dukkaṭa offense is incurred.
56. “Kadalerakakkadussāni” (y phục làm bằng cây chuối, cây eraka, cây akka) có nghĩa là người mặc y phục làm từ vỏ cây chuối, cây eraka, cây akka sẽ phạm tội Dukkata.
Potthakanti makacivākehi kataṃ potthakadussaṃ.
Potthakaṃ is a potthaka garment made of makaci bark.
“Potthakaṃ” (vải vỏ cây) là y phục potthaka làm từ vỏ cây makaci.
Sabbapītādikanti ettha ādi-saddena sabbalohitakasabbakaṇhakasabbamañjeṭṭhikaṃ saṅgaṇhāti.
In Sabbapītādikaṃ (all yellow, etc.), the word ādi (etc.) includes all red, all black, and all madder-red.
Trong câu “sabbapītādikaṃ” (tất cả màu vàng v.v.), từ “ādi” (v.v.) bao gồm tất cả màu đỏ, tất cả màu đen, tất cả màu đỏ sẫm.
Tattha sabbameva nīlakaṃ sabbanīlakaṃ.
Therein, sabbanīlakaṃ is entirely blue.
Trong đó, tất cả đều màu xanh lam là “sabbanīlakaṃ” (tất cả màu xanh lam).
Evaṃ sesesupi.
Similarly for the rest.
Tương tự với các màu còn lại.
Nīlaṃ ummārapupphavaṇṇaṃ.
Nīlaṃ is the color of an ummāra flower.
“Nīlaṃ” (màu xanh lam) là màu hoa ummāra.
Pītaṃ kaṇikārapupphavaṇṇaṃ.
Pītaṃ is the color of a kaṇikāra flower.
“Pītaṃ” (màu vàng) là màu hoa kaṇikāra.
Lohitaṃ jayasumanapupphavaṇṇaṃ.
Lohitaṃ is the color of a jayasumana flower.
“Lohitaṃ” (màu đỏ) là màu hoa jayasumana.
Kaṇhakaṃ addāriṭṭhakavaṇṇaṃ.
Kaṇhakaṃ is the color of a brick-dust.
“Kaṇhakaṃ” (màu đen) là màu gạch addāriṭṭhaka.
Mañjeṭṭhikaṃ lākhārasavaṇṇaṃ.
Mañjeṭṭhikaṃ is the color of lac-juice.
“Mañjeṭṭhikaṃ” (màu đỏ sẫm) là màu nước sơn mài.
Imesu aṭṭhasu vatthūsu yaṃ kiñci dhārayantassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
The meaning is that for one who wears any of these eight articles, a dukkaṭa offense would be incurred.
Nếu mặc bất kỳ thứ gì trong tám loại vật này thì sẽ phạm tội Dukkata – đó là ý nghĩa.
57-8. Hatthissuragasoṇānanti hatthiassauragasoṇānaṃ maṃsaṃ aṭṭhirudhiracammalomāni.
57-8. Hatthissuragasoṇānaṃ means the flesh, bones, blood, skin, and hair of elephants, horses, snakes, and dogs.
57-8. “Hatthissuragasoṇānaṃ” (của voi, ngựa, rắn, chó) là thịt, xương, máu, da, lông của voi, ngựa, rắn, chó.
Sīhabyagghacchadīpinanti sīhabyagghaacchadīpīnaṃ maṃsādīni.
Sīhabyagghacchadīpinaṃ means the flesh, etc., of lions, tigers, panthers, and leopards.
“Sīhabyagghacchadīpinaṃ” (của sư tử, hổ, báo, beo) là thịt v.v. của sư tử, hổ, báo, beo.
Taracchassa ca maṃsādiṃ uddissakatamaṃsañca anāpucchitamaṃsañca bhuñjato dukkaṭaṃ siyā.
A dukkaṭa offense would be incurred for eating the flesh, etc., of a hyena, or flesh prepared specifically for him, or unasked-for flesh.
Ăn thịt của linh cẩu, và thịt đã được chuẩn bị riêng, và thịt không được hỏi ý kiến thì sẽ phạm tội Dukkata.
Dakatitthādikanti ettha ādi-saddo vaccapassāvakuṭiyo saṅgaṇhāti.
In Dakatitthādikaṃ (water-ford, etc.), the word ādi (etc.) includes latrines and urinals.
Trong câu “dakatitthādikaṃ” (nơi tắm nước v.v.), từ “ādi” (v.v.) bao gồm nhà vệ sinh và nhà tiểu tiện.
Tena yātānupubbaṃ āgatappaṭipāṭiṃ hitvāna vajjetvā nahānatitthañca vaccakuṭiñca passāvakuṭiñca vaje vajeyya gaccheyya, dukkaṭaṃ tassa siyāti attho.
Thus, yātānupubbaṃ means the established order of arrival; hitvāna means avoiding; vaje means should go, should enter the bathing-ford, latrine, and urinal; a dukkaṭa offense would be incurred by him, so it is said.
Do đó, “hitvāna” (bỏ qua) “yātānupubbaṃ” (con đường đã đi) tức là con đường đã đến theo thứ tự, “vaje” (đi) tức là đi đến nơi tắm, nhà vệ sinh, nhà tiểu tiện, thì vị ấy sẽ phạm tội Dukkata – đó là ý nghĩa.
59. Sahasāti vegasā vegena.
59. Sahasā means swiftly, quickly.
59. “Sahasā” (nhanh chóng) là với tốc độ, nhanh.
Vubbhajitvānāti antaravāsakaṃ dūratova ukkhipitvā, va-kāro sandhivasenāgato.
Vubbhajitvānā means lifting up the inner robe from afar; the 'va' syllable comes due to sandhi.
“Vubbhajitvānā” (vén lên) là vén y antaravāsaka từ xa, âm “va” xuất hiện do sự nối âm.
Paviseti paviseyya.
Pavise means should enter.
“Pavise” (vào) là nên vào.
Vaccapassāvakuṭikanti vaccakuṭikaṃ passāvakuṭikaṃ.
Vaccapassāvakuṭikaṃ means a latrine or a urinal.
“Vaccapassāvakuṭikaṃ” (nhà vệ sinh, nhà tiểu tiện) là nhà vệ sinh, nhà tiểu tiện.
Viseti paviseyya.
Vise means should enter.
“Vise” (vào) là nên vào.
Yo bhikkhu vaccapassāvakuṭikaṃ sahasā paviseyya vā nikkhameyya vā, ubbhajitvā vā paviseyya vā nikkhameyya vā, ukkāsikaṃ vajjetvā taṃ paviseyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
The connection is: if a bhikkhu enters or exits a latrine or urinal swiftly, or enters or exits by lifting up his robe, or enters it avoiding coughing, a dukkaṭa offense would be incurred by him.
Sự liên kết là: Tỳ khưu nào vào hoặc ra nhà vệ sinh, nhà tiểu tiện một cách nhanh chóng, hoặc vén y rồi vào hoặc ra, hoặc vào đó mà không ho khan, vị ấy sẽ phạm tội Dukkata.
60. Nitthunanto vaccaṃ kareyya dantakaṭṭhañca khādanto, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
60. The meaning is: if he defecates while groaning or chews a tooth-stick, a dukkaṭa offense would be incurred by him.
60. Nếu than vãn khi đại tiện và nhai tăm xỉa răng, vị ấy sẽ phạm tội Dukkata – đó là ý nghĩa.
Vaccapassāvadoṇīnaṃ bahi vaccādikaṃ vaccapassāvaṃ kareyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
If he defecates or urinates outside the latrine or urinal troughs, a dukkaṭa offense would be incurred by him.
Nếu đại tiện hoặc tiểu tiện ra ngoài bồn cầu vệ sinh, vị ấy sẽ phạm tội Dukkata.
61. Kharena cāvalekheyyāti phālitakaṭṭhena vā pharusena vā gaṇṭhikena vā pūtikaṭṭhena vā susirena vā avalekheyyāti attho.
61. Kharena cāvalekheyyā means one should scrape with split wood, or rough wood, or knotty wood, or rotten wood, or hollow wood.
61. “Kharena cāvalekheyyā” (và cạo bằng vật thô) có nghĩa là nên cạo bằng cây gỗ đã chẻ, hoặc bằng vật thô, hoặc bằng cục u, hoặc bằng cây gỗ mục, hoặc bằng cây gỗ rỗng.
Kaṭṭhanti avalekhanakaṭṭhaṃ.
Kaṭṭha means scraping wood.
“Kaṭṭhaṃ” (cây gỗ) là cây gỗ dùng để cạo.
Kūpaketi vaccakūpake.
Kūpake means in a latrine pit.
“Kūpake” (trong hố) là trong hố vệ sinh.
Ūhatañcāti gūthamakkhitañca.
Ūhatañcā means smeared with excrement.
“Ūhatañcā” (và bị bôi bẩn) là và bị dính phân.
Na dhoveyyāti attanā vā na dhoveyya parena vā na dhovāpeyya.
Na dhoveyyā means one should not wash it oneself, nor have it washed by another.
“Na dhoveyyā” (không nên rửa) là không nên tự rửa hoặc không nên nhờ người khác rửa.
Uklāpañcāti kacavarañca.
Uklāpañcā means rubbish.
“Uklāpañcā” (và rác) là và rác rưởi.
Na sodhayena sammajjeyya.
Na sodhaye means one should not sweep.
“Na sodhaye” (không nên dọn dẹp) là không nên quét dọn.
62. Capucapūti saddaṃ katvā udakakiccaṃ karontassa ācamantassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
62. Capucapū means a dukkaṭa is incurred by one who makes a splashing sound while performing water duties or rinsing the mouth.
62. “Capucapū” (tiếng chép miệng) có nghĩa là người làm việc nước, súc miệng mà phát ra tiếng chép miệng thì sẽ phạm tội Dukkata – đó là ý nghĩa.
Anajjhiṭṭhovāti anāṇattoyeva.
Anajjhiṭṭhovā means without being asked.
“Anajjhiṭṭhovā” (không được yêu cầu) là không được ra lệnh.
Therenāti saṅghattherena.
Therenā means by the senior monk of the Saṅgha.
“Therenā” (bởi Trưởng lão) là bởi Tăng trưởng lão.
Pātimokkhanti pātimokkhuddesaṃ.
Pātimokkha means the recitation of the Pātimokkha.
“Pātimokkhaṃ” (Pātimokkha) là việc tụng Pātimokkha.
Uddise uddiseyya, dukkaṭaṃ siyā.
Uddise means should recite; a dukkaṭa is incurred.
“Uddise” (nên tụng) nên tụng, sẽ phạm tội Dukkata.
63. Anāpucchāya pañhassa kathane, anāpucchāya pañhassa vissajjane, anāpucchāya sajjhāyakaraṇe, anāpucchāya padīpajālane, anāpucchāya padīpavijjhāpaneti imesu catūsu paccayesu tassa dukkaṭaṃ siyā.
63. A dukkaṭa is incurred in these four cases: speaking of a question without being asked, answering a question without being asked, chanting without being asked, lighting a lamp without being asked, and extinguishing a lamp without being asked.
63. Trong bốn trường hợp này: khi trả lời câu hỏi mà không hỏi ý kiến, khi giải thích câu hỏi mà không hỏi ý kiến, khi tụng kinh mà không hỏi ý kiến, khi thắp đèn mà không hỏi ý kiến, khi tắt đèn mà không hỏi ý kiến, vị ấy sẽ phạm tội Dukkata.
64. Anāpucchā vātapānakavāṭāni vivareyya vā thakeyya vā, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
64. The connection is that a dukkaṭa is incurred by one who opens or closes windows or doors without being asked.
64. Nếu không hỏi ý kiến mà mở hoặc đóng cửa sổ, vị ấy sẽ phạm tội Dukkata – đó là sự liên kết.
Vandanādinti ettha ādi-saddo vandāpanaṃ saṅgaṇhāti.
In Vandanādi, the word ādi includes causing to pay homage.
Trong câu “vandanādiṃ” (việc đảnh lễ v.v.), từ “ādi” (v.v.) bao gồm việc cho phép đảnh lễ.
Yo bhikkhu naggo vandanaṃ kareyya, vandāpanaṃ kareyya, gamanaṃ kareyya, bhojanaṃ kareyya, pivanaṃ kareyya, khādanaṃ kareyya, gahaṇaṃ kareyya, dānaṃ kareyya, tassa sabbattha dukkaṭanti sambandho.
The connection is that a dukkaṭa is incurred in all cases for a monk who, being naked, pays homage, causes to pay homage, walks, eats, drinks, consumes, takes, or gives.
Sự liên kết là: Tỳ khưu nào trần truồng mà đảnh lễ, hoặc cho phép đảnh lễ, hoặc đi, hoặc ăn, hoặc uống, hoặc nhai, hoặc cầm, hoặc cho, thì trong tất cả các trường hợp đó vị ấy sẽ phạm tội Dukkata.
65. Tipaṭicchannakaṃ vināti ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tisso paṭicchādiyo jantāgharappaṭicchādiṃ udakappaṭicchādiṃ vatthappaṭicchādi’’nti (cūḷava. 261) evaṃ vuttā tisso paṭicchādiyo samāhaṭāti ‘‘tipaṭicchādī’’ti vuttaṃ.
65. Tipaṭicchannakaṃ vinā refers to the three coverings mentioned thus: "Monks, I allow three coverings: the covering for the hot-room, the covering for water, and the covering for clothes" (Cūḷava. 261). These three coverings combined are called tipaṭicchādī.
65. “Tipaṭicchannakaṃ vinā” (ngoại trừ ba vật che thân) có nghĩa là ba vật che thân được nói đến như sau: “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép ba vật che thân: vật che thân trong nhà tắm hơi, vật che thân khi tắm nước, vật che thân y phục” (Cūḷava. 261) được gọi là “tipaṭicchādī” (ba vật che thân).
Tipaṭicchannakaṃ ṭhapetvā parikammaṃ sayaṃ kareyya, paraṃ kārāpeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
This means that a dukkaṭa is incurred by one who performs personal care or has it performed by another, apart from the three coverings.
Ngoại trừ ba vật che thân, nếu tự mình làm việc sửa sang hoặc nhờ người khác làm, vị ấy sẽ phạm tội Dukkata – đó là ý nghĩa.
Yo bhikkhu nahāyaṃ nahāyanto kuṭṭe vā thambhe vā tarumhi vā kāyaṃ upaghaṃseyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
A dukkaṭa is incurred by a monk who, nahāyaṃ (while bathing), rubs his body against a wall, a pillar, or a tree.
Tỳ khưu nào “nahāyaṃ” (khi đang tắm) cọ xát thân vào tường, cột, hoặc cây, vị ấy sẽ phạm tội Dukkata.
66. Yo bhikkhu nahāyanto kuruvindakasuttena kāyaṃ ghaṃseyya, kāyato kāyena aññamaññaṃ ghaṃseyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
66. The connection is that a dukkaṭa is incurred by a monk who, while bathing, rubs his body with a kuruvindaka thread, or rubs kāyato (with his body) against another's body.
66. Tỳ khưu nào khi đang tắm mà cọ xát thân bằng dây kuruvindaka, hoặc cọ xát thân “kāyato” (bằng thân) lẫn nhau, vị ấy sẽ phạm tội Dukkata – đó là sự liên kết.
Yo agilāno saupāhano bahārāme bahiārāme careyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
The connection is that a dukkaṭa is incurred by one who, not being ill, walks bahārāme (outside the monastery) with footwear.
Tỳ khưu nào không bệnh, mang dép mà đi “bahārāme” (bên ngoài A-ranh), vị ấy sẽ phạm tội Dukkata – đó là sự liên kết.
67. Sabbanīlādikampi cāti ettha ādi-saddo lohitodātapītakaṇhamañjeṭṭhamahāraṅgamahānāmaraṅgarattādayo upāhanāyo saṅgaṇhāti.
67. In Sabbanīlādikampi cā, the word ādi includes footwear of red, white, yellow, black, madder, great madder, great name-dye, and red colors.
67. Trong câu “sabbanīlādikampi cā” (và tất cả màu xanh lam v.v.), từ “ādi” (v.v.) bao gồm các loại dép màu đỏ, trắng, vàng, đen, đỏ sẫm, màu đại hồng, màu đại danh, màu đỏ v.v.
Yo bhikkhu sabbanīlasabbalohitādikaṃ upāhanaṃ dhāreti, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
The connection is that a dukkaṭa is incurred by a monk who wears footwear that is entirely blue, entirely red, and so on.
Vị tỳ khưu nào mang giày dép toàn màu xanh, toàn màu đỏ, v.v., thì phạm tội dukkaṭa, đó là sự liên kết.
Yo bhikkhu ratto rattacitto tadahujātāyapi itthiyā nimittaṃ passeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
A dukkaṭa is incurred by a monk who, ratto (lustful), looks at the private parts of a itthiyā (woman), even one born on that very day.
Vị tỳ khưu nào tham đắm, với tâm tham đắm, nhìn thấy tướng của người nữ thậm chí là người nữ mới sinh trong ngày đó, thì phạm tội dukkaṭa.
Yo bhikkhu bhikkhadāyiyā bhikkhadāyikāya itthiyā mukhaṃ passeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
A dukkaṭa is incurred by a monk who looks at the face of a bhikkhadāyiyā (female almsgiver).
Vị tỳ khưu nào nhìn mặt người nữ dâng cúng vật thực (bhikkhadāyikā), thì phạm tội dukkaṭa.
68-9. Yo bhikkhu ujjhānasaññī hutvā aññassa bhikkhuno pattaṃ vā passeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
68-9. A dukkaṭa is incurred by a monk who, with a fault-finding mind, looks at the bowl or anything else of aññassa (another) monk.
68-9. Vị tỳ khưu nào với tâm chỉ trích, nhìn thấy y hoặc bát của vị tỳ khưu khác, thì phạm tội dukkaṭa.
Ādāsādimhi udakapatte attano mukhaṃ passeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
A dukkaṭa is incurred by one who looks at his own face in a mirror or a bowl of water.
Vị ấy nhìn mặt mình trong gương hoặc trong bát nước, v.v., thì phạm tội dukkaṭa.
Uccāsanamahāsane nisajjādiṃ nisīdanasayanādiṃ karontassa bhikkhuno dukkaṭaṃ siyā.
A dukkaṭa is incurred by a monk who performs nisajjādiṃ (sitting, lying down, etc.) on a high seat or a large seat.
Vị tỳ khưu nào ngồi, nằm, v.v. trên chỗ ngồi cao, giường lớn, thì phạm tội dukkaṭa.
Ukkhittānupasampannanānāsaṃvāsakādīnaṃ vandanepi dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
The connection is that a dukkaṭa is also incurred for paying homage to those who are suspended, not fully ordained, of different communion, and so on.
Thậm chí khi đảnh lễ những người đã bị yết-ma cử tội, người chưa thọ cụ túc giới, người có giới đồng trú khác biệt, v.v., cũng phạm tội dukkaṭa, đó là sự liên kết.
Tattha ukkhittoti āpattiyā adassane ukkhittako, āpattiyā appaṭikamme ukkhittako, pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhittakoti tividhopi idhādhippeto.
Here, ukkhitto (suspended) means one who is suspended for not seeing an offense, one who is suspended for not atoning for an offense, and one who is suspended for not relinquishing a wrong view; all three types are intended here.
Trong số đó, người bị cử tội (ukkhitta) ở đây được hiểu là ba loại: người bị cử tội vì không thấy lỗi, người bị cử tội vì không sửa lỗi, người bị cử tội vì không từ bỏ tà kiến.
Anupasampannoti iminā bhikkhunisāmaṇerasāmaṇerisikkhamānapaṇḍakaitthisikkhāpaccakkhātakā gahitā.
Anupasampanno (not fully ordained) includes bhikkhunīs, sāmaṇeras, sāmaṇerīs, sikkhamānās, paṇḍakas, and women who have renounced the training.
Với từ chưa thọ cụ túc giới (anupasampanno) là chỉ cho tỳ khưu-ni, sa-di, sa-di-ni, thức-xoa-ma-na, hoạn nhân, người nữ, người đã xả giới.
Nānāsaṃvāsakāti laddhinānāsaṃvāsakā gahitā.
Nānāsaṃvāsakā (of different communion) refers to those of different doctrinal communion.
Người có giới đồng trú khác biệt (nānāsaṃvāsakā) là chỉ cho những người có giới đồng trú khác biệt về quan điểm.
Ādi-saddena chinnamūlakā gahitā.
The word ādi includes those whose roots have been cut off.
Với từ v.v. (ādi) là chỉ cho những người đã bị đoạn căn.
70-71. Yo dīghāsane paṇḍakitthīhi paṇḍakena vā itthiyā vā ubhatobyañjanena vā ekato nisīdeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
70-71. A dukkaṭa is incurred by a monk who sits together with paṇḍakitthīhi (eunuchs or women) or with a hermaphrodite on a long seat.
70-71. Vị nào ngồi chung trên ghế dài với hoạn nhân, người nữ (paṇḍakitthīhi) hoặc với hoạn nhân, hoặc với người nữ, hoặc với người lưỡng tính, thì phạm tội dukkaṭa.
Adīghe āsaneti rasse āsane.
Adīghe āsane means on a short seat.
Trên chỗ ngồi không dài (adīghe āsane) là trên chỗ ngồi ngắn.
Yo bhikkhu rassāsane mañce vā pīṭhe vā asamānāsanikena ekato sayeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
Whatever bhikkhu should lie down together with one not of the same seat on a low seat, or on a bed, or on a chair, for him there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
Vị tỳ khưu nào nằm chung trên giường hoặc ghế ngắn với người không đồng chỗ ngồi, thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
Phalapupphādikanti ettha ādi-saddena veḷucuṇṇadantakaṭṭhamattikādayo saṅgahitā.
Regarding " fruits, flowers, etc.", here by the word " etc." bamboo powder, tooth-sticks, clay, etc., are included.
Trong cụm từ trái cây, hoa, v.v. (phalapupphādikaṃ), từ v.v. (ādi) bao gồm bột tre, cây xỉa răng, đất sét, v.v.
Kulasaṅgahatthāya phalapupphādikaṃ dadato dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
Giving fruits, flowers, etc., for the purpose of winning over families, there would be an offense of dukkata – this is the connection.
Vị nào dâng cúng trái cây, hoa, v.v., để kết thân với gia chủ, thì phạm tội dukkaṭa, đó là sự liên kết.
72-3. Yo bhikkhu ganthimādiṃ sayaṃ kareyya, paraṃ kārāpeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
72-3. Whatever bhikkhu should make a knot, etc., himself, or have another make it, for him there would be an offense of dukkata.
72-3. Vị tỳ khưu nào tự mình làm nút thắt, v.v., hoặc sai người khác làm, thì phạm tội dukkaṭa.
Yo bhikkhu jinena vāritapaccaye paribhuñjeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
Whatever bhikkhu should use requisites forbidden by the Conqueror, for him there would be an offense of dukkata.
Vị tỳ khưu nào thọ dụng những vật dụng bị Đức Phật cấm, thì phạm tội dukkaṭa.
Abyatto bālo yo bhikkhu ācariyupajjhāye anissāya nissayaṃ aggahetvā vaseyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
The " unskilled" (abyatta) is a fool; whatever bhikkhu, not relying on (anissāya) his preceptor or teacher, should dwell without having taken reliance, for him there would be an offense of dukkata.
Vị tỳ khưu nào không hiểu biết (abyatto), ngu si, sống không y chỉ (anissāya) vào thầy tế độ hoặc bổn sư, thì phạm tội dukkaṭa.
Yo bhikkhu anuññātehi mātāpituādīhi puggalehi aññassa puggalassa bhesajjaṃ kareyya vā vadeyya vā, tassa dukkaṭaṃ siyā.
Whatever bhikkhu, with the permission of (anuññātehi) persons such as his mother and father, should administer or prescribe medicine for another person, for him there would be an offense of dukkata.
Vị tỳ khưu nào được phép (anuññātehi) bởi cha mẹ, v.v., mà làm thuốc hoặc nói về thuốc cho người khác, thì phạm tội dukkaṭa.
Sāpattiko yo bhikkhu uposathappavāraṇaṃ kareyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
Whatever bhikkhu who is subject to an offense should perform the Uposatha or Pavāraṇā, for him there would be an offense of dukkata – this is the connection.
Vị tỳ khưu nào có tội mà làm lễ bố-tát hoặc tự tứ, thì phạm tội dukkaṭa, đó là sự liên kết.
Tattha jinena bhagavatā vāritā jinavāritā, jinavāritā ca te paccayā ceti jinavāritapaccayā, te jinavāritapaccaye.
Among these, "forbidden by the Conqueror" means forbidden by the Blessed One; "forbidden by the Conqueror" and "those requisites" make "requisites forbidden by the Conqueror" (jinavāritapaccayā), these are the requisites forbidden by the Conqueror.
Trong số đó, những vật dụng bị Đức Thế Tôn cấm gọi là jinavāritā, những vật dụng bị Đức Thế Tôn cấm và những vật dụng đó gọi là jinavāritapaccayā, đó là những vật dụng bị Đức Phật cấm (jinavāritapaccaye).
Dvemātikāappaguṇatāya abyatto.
He is unskilled (abyatto) due to being deficient in both mātikās.
Không hiểu biết (abyatto) do không thông thạo hai bộ luật.
74. Yo bhikkhu ābhogaṃ vā niyogaṃ vā vajjetvā dvārabandhādike ṭhāne parivattakavāṭakaṃ apidhāya divā sayeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
74. Whatever bhikkhu, having set aside consideration or assignment, should close a revolving door, etc., at a doorway or similar place, and lie down during the day, for him there would be an offense of dukkata – this is the connection.
74. Vị tỳ khưu nào bỏ qua sự chú ý hoặc sự kiểm soát, đóng cửa xoay hoặc cửa tương tự ở những nơi như cổng, v.v., rồi ngủ vào ban ngày, thì phạm tội dukkaṭa, đó là sự liên kết.
Dvārabandhādiketi yena kenaci parikkhitte abbhokāsepi rukkhamūlepi antamaso iminā lakkhaṇena yuttaākāsaṅgaṇepi.
At a doorway or similar place means even in any enclosed open space, even at the foot of a tree, or even in a courtyard of a house that is characterized in this way.
Ở những nơi như cổng, v.v. (dvārabandhādike) là ở bất kỳ nơi nào được bao quanh, thậm chí ở ngoài trời, dưới gốc cây, hoặc thậm chí ở sân trống phù hợp với đặc điểm này.
Apidhāyāti apidahitvā.
Having closed means having shut.
Đóng lại (apidhāyā) là đã đóng.
Vinābhoganti ‘‘esa dvāraṃ jaggissatī’’ti ābhogaṃ ṭhapetvāti attho.
Without consideration means having set aside the consideration, "This one will guard the door" – this is the meaning.
Không có sự chú ý (vinābhogaṃ) có nghĩa là không để lại sự chú ý "người này sẽ canh cửa".
Niyoganti avasaṭṭhānaṃ, attano avasaṃ bahusādhāraṇaṭṭhānaṃ ṭhapetvā.
Without assignment means a place not under one's control, having set aside a common place not under one's control.
Không có sự kiểm soát (niyogaṃ) là nơi không thuộc quyền sở hữu, bỏ qua nơi công cộng không thuộc quyền sở hữu của mình.
‘‘Savaso’’ti vā pāṭho, savaso hutvāti attho.
Or the reading is "savaso", meaning being under one's own control.
Hoặc có thể đọc là "savaso", có nghĩa là đã thuộc quyền sở hữu.
Divāti divākāle.
During the day means in the daytime.
Vào ban ngày (divā) là trong thời gian ban ngày.
75. Dhaññanti sāli vīhi yavo godhumo kaṅgu varako kudrūsakoti sattavidhaṃ dhaññaṃ.
75. Grain means seven kinds of grain: rice, paddy, barley, wheat, millet, common millet, and kudrūsaka.
75. Ngũ cốc (dhaññaṃ) là bảy loại ngũ cốc: lúa sāli, lúa vīhi, lúa mạch, lúa mì, kê, varaka, kudrūsaka.
Itthirūpanti dārulohamayādiitthirūpaṃ.
Female figure means a female figure made of wood, metal, etc.
Hình tượng người nữ (itthirūpaṃ) là hình tượng người nữ bằng gỗ, kim loại, v.v.
Ratananti muttādidasavidhaṃ ratanaṃ.
Jewel means ten kinds of jewels such as pearls.
Châu báu (ratanaṃ) là mười loại châu báu như ngọc trai, v.v.
Āvudhanti sattitomarādisabbāvudhabhaṇḍaṃ.
Weapon means all kinds of weapons such as spears and javelins.
Vũ khí (āvudhaṃ) là tất cả các loại vũ khí như giáo, lao, v.v.
Itthipasādhananti itthiyā sīsādialaṅkāraṃ.
Women's ornaments means ornaments for a woman's head, etc.
Đồ trang sức của người nữ (itthipasādhanaṃ) là đồ trang sức từ đầu, v.v., của người nữ.
Tūriyabhaṇḍanti dhamanasaṅkhādisabbaṃ tūriyabhaṇḍaṃ.
Musical instrument means all musical instruments such as conch shells for blowing.
Nhạc cụ (tūriyabhaṇḍaṃ) là tất cả các loại nhạc cụ như kèn, tù và, v.v.
Phalarukkheti phalitarukkhe.
Fruit trees means fruit-bearing trees.
Cây ăn quả (phalarukkhe) là cây có quả.
Pubbaṇṇādikanti muggamāsādikaṃ.
Pulses, etc. means mung beans, black gram, etc.
Đậu, v.v. (pubbaṇṇādikaṃ) là đậu xanh, đậu đen, v.v.
Ādi-saddena vākurakuminādayo gahitā.
By the word " etc." vākuraka and kumina, etc., are included.
Với từ v.v. (ādi) là chỉ cho vākuraka, kumina, v.v.
Etesu yaṃ kiñci āmaseyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
Whatever bhikkhu should touch any of these, for him there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
Vị nào chạm vào bất cứ thứ gì trong số này, thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
76. Sasitthodakatelehīti yo pana madhusitthakatelena vā udakamissakatelena vā yena kenaci cikkhallena vā.
76. With beeswax and water-mixed oil means with oil mixed with beeswax, or with oil mixed with water, or with any kind of mud.
76. Với sáp, nước, dầu, v.v. (sasitthodakatelehī) là với dầu sáp ong, hoặc với dầu pha nước, hoặc với bất kỳ loại bùn nào.
Phaṇahatthaphaṇehi vāti dantamayādiphaṇena vā phaṇakiccasādhakehi hatthaṅgulīhi vā kocchena vā kesamosaṇṭhane dukkaṭaṃ siyāti attho.
Or with combs or hands for combing means with a comb made of ivory, etc., or with fingers of the hand that serve as a comb, or with a brush, for arranging hair, there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
Với lược hoặc bằng tay (phaṇahatthaphaṇehi vā) có nghĩa là với lược bằng ngà, v.v., hoặc với các ngón tay dùng như lược, hoặc với bàn chải để chải tóc, thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
Ekasmiṃ bhājane bhojananimitte dukkaṭaṃ siyāti attho.
Eating from one bowl for the purpose of a meal, there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
Ăn uống trong cùng một bát thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
77. Dve bhikkhū ekattharaṇā sayeyyūṃ, dve bhikkhū ekapāvuraṇā sayeyyuṃ, dve bhikkhū ekamañcake sayeyyuṃ, tesaṃ dukkaṭāni hontīti sambandho.
77. If two bhikkhus should lie down on one mat, if two bhikkhus should lie down under one covering, if two bhikkhus should lie down on one bed, for them there would be offenses of dukkata – this is the connection.
77. Hai tỳ khưu nằm trên cùng một tấm trải, hai tỳ khưu đắp chung một tấm chăn, hai tỳ khưu nằm trên cùng một giường, thì họ phạm tội dukkaṭa, đó là sự liên kết.
Pamāṇato adhikaṃ vā ūnaṃ vā dantakaṭṭhaṃ khādeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
If one should chew a tooth-stick that is more or less than the prescribed measure, for him there would be an offense of dukkata – this is the arrangement.
Vị nào dùng cây xỉa răng dài hơn hoặc ngắn hơn quy định, thì phạm tội dukkaṭa, đó là cách kết nối.
Tattha adhikanti aṭṭhaṅgulato adhikaṃ.
Among these, more means more than eight finger-breadths.
Trong số đó, dài hơn (adhikaṃ) là dài hơn tám ngón tay.
Ūnanti caturaṅgulato ūnaṃ.
Less means less than four finger-breadths.
Ngắn hơn (ūnaṃ) là ngắn hơn bốn ngón tay.
78. Yo bhikkhu naccañca gītañca vāditañca yojeti vā yojāpeti vā, tassa dukkaṭaṃ siyā.
78. Whatever bhikkhu should arrange or have arranged dancing, singing, and instrumental music, for him there would be an offense of dukkata.
78. Vị tỳ khưu nào tự mình tổ chức hoặc sai người khác tổ chức múa, hát, nhạc, thì phạm tội dukkaṭa.
Tesaṃ naccānaṃ dassanaṃ, tesaṃ gītānaṃ savanaṃ, tesaṃ vāditānaṃ savanañca karontassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
For one who watches those dances, listens to those songs, and listens to those instrumental music, there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
Vị nào xem những điệu múa đó, nghe những bài hát đó, nghe những bản nhạc đó, thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
79. Vīhādiropimeti vīhiādīnaṃ ruhanaṭṭhāne.
79. In a place where grain, etc., grows means in a place where rice, etc., grows.
79. Trên nơi trồng lúa, v.v. (vīhādiropime) là trên nơi trồng lúa, v.v.
Bahipākārakuṭṭaketi pākārakuṭṭānaṃ bahi.
Outside the wall or rampart means outside the walls or ramparts.
Bên ngoài tường rào (bahipākārakuṭṭake) là bên ngoài tường rào.
Vaccādichaḍḍanādimhīti vaccapassāvasaṅkāracalakādīnaṃ chaḍḍanavissajjanapaccayā dukkaṭaṃ siyāti attho.
In discarding excrement, etc. means due to discarding or releasing excrement, urine, rubbish, dirt, etc., there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
Khi vứt bỏ phân, v.v. (vaccādichaḍḍanādimhī) có nghĩa là vứt bỏ đại tiện, tiểu tiện, rác rưởi, cặn bã, v.v., thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
Dīghakesādidhāraṇeti dīghakesadhāraṇe dīghanakhadhāraṇe dukkaṭaṃ siyāti attho.
In wearing long hair, etc. means in wearing long hair or long nails, there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
Khi để tóc dài, v.v. (dīghakesādidhāraṇe) có nghĩa là để tóc dài, để móng tay dài, thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
80. Nakhamaṭṭhakaraṇādimhīti ettha ādi-saddena rajanakaraṇaṃ gahitaṃ.
80. In polishing nails, etc., here by the word " etc." coloring is included.
80. Trong cụm từ khi làm móng, v.v. (nakhamaṭṭhakaraṇādimhī), từ v.v. (ādi) bao gồm việc nhuộm màu.
Sambādhe lomahāraṇeti sambādhe upakacchakamuttakaraṇaṭṭhāne lomuddharaṇe.
Sambādhe lomahāraṇe means in a restricted place for removing armpit hair, a hair-removing place.
Khi nhổ lông ở chỗ kín (sambādhe lomahāraṇe) là nhổ lông ở chỗ kín, ở nách, ở bộ phận sinh dục.
Saupāhano bhikkhu parikammakataṃ bhūmiṃ akkameyyāti sambandho.
The connection is that a bhikkhu with sandals should step on ground that has been prepared.
Vị tỳ khưu mang giày dép mà giẫm lên đất đã được làm sạch, đó là sự liên kết.
82-3. Saṅghāṭiyāpi pallattheti adhiṭṭhitacīvarena vihāre vā antaraghare vā pallatthikaṃ kareyya, tassa dukkaṭaṃ.
82-3. Saṅghāṭiyāpi pallatthe means if one sits cross-legged with an appointed robe in a monastery or within a house, there is a dukkaṭa for him.
82-3. Khi ngồi xếp bằng với y Tăng-già-lê (saṅghāṭiyāpi pallatthe) có nghĩa là vị nào ngồi xếp bằng trong tu viện hoặc trong nhà với y đã được kiết túc, thì phạm tội dukkaṭa.
Dupparibhuñjeyya cīvaranti tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ dupparibhogena paribhuñjeyya.
Dupparibhuñjeyya cīvara means one should make difficult use of any one of the three robes.
Thọ dụng y một cách không đúng (dupparibhuñjeyya cīvaraṃ) là thọ dụng một trong ba y một cách không đúng.
Akāyabandhanoti kāyabandhanavirahito bhikkhu gāmaṃ vajeyya gaccheyya.
Akāyabandhano means a bhikkhu without a waistband should go to a village.
Vị tỳ khưu không có dây lưng (akāyabandhano) mà đi vào làng.
Yo bhikkhu vaccakaṃ uccāraṃ katvāna udake sante nācameyya udakasuddhiṃ na kareyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
The meaning is that if a bhikkhu, having passed stool, does not cleanse himself with water when water is available, there would be a dukkaṭa for him.
Vị tỳ khưu nào sau khi đại tiện mà có nước nhưng không rửa (nācameyya) để làm sạch bằng nước, thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
Samādeyya akappiyeti bhikkhuṃ vā sāmaṇerādike sesasahadhammike vā akappiye niyojeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
Samādeyya akappiye means if one enjoins a bhikkhu or other fellow Dhamma practitioners like sāmaṇeras to do something inappropriate, there would be a dukkaṭa for him.
Chỉ định điều không hợp lý (samādeyya akappiye) có nghĩa là chỉ định tỳ khưu hoặc sa-di, v.v., hoặc các đồng phạm hạnh khác làm điều không hợp lý, thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
Sabhāgāpattiyā desanārocanapaccayā dukkaṭaṃ siyāti attho.
The meaning is that there would be a dukkaṭa due to confessing and reporting an offense of a similar nature.
Vì việc sám hối hoặc thông báo tội tương tự, thì phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
Sabhāgāti ettha vatthusabhāgatāva idhādhippetā, na āpattisabhāgatā.
In Sabhāgā, only similarity in the object is intended here, not similarity in the offense.
Sabhāgā (tương đồng) ở đây ý nói sự tương đồng về sự vật, không phải sự tương đồng về tội.
84. Na vase vassanti yo bhikkhu vassaṃ na vaseyya na upagaccheyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
84. Na vase vassa means if a bhikkhu does not observe the Rains Retreat, there would be a dukkaṭa for him.
84. Na vase vassa (không an cư mùa mưa) nghĩa là vị Tỳ-khưu nào không an cư mùa mưa, không đến (chỗ an cư), thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Visaṃvāde suddhacitteti ettha sampadānatthe bhummavacanaṃ, paṭissavaṃ visaṃvādentassa suddhacittassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
In Visaṃvāde suddhacitte, the locative case is used in the sense of the dative; the meaning is that there would be a dukkaṭa for one who breaks a promise to a pure-minded person.
Visaṃvāde suddhacitte (lỗi lời hứa với tâm trong sạch) ở đây là cách dùng trạng thái sở thuộc với nghĩa ban cho. Nghĩa là, người nào lỗi lời hứa với tâm trong sạch, thì phạm tội dukkaṭa.
Vassaṃ vasitvā ananuññātakiccato ananuññātakiccena bhikkhuno gamane dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
The connection is that if a bhikkhu, having observed the Rains Retreat, goes without permission for an unauthorized purpose, there would be a dukkaṭa.
Sau khi an cư mùa mưa, ananuññātakiccato (vì việc không được cho phép), nghĩa là nếu vị Tỳ-khưu ra đi vì việc không được cho phép, thì phạm tội dukkaṭa.
85. Āpadaṃ vajjetvā tarussa uddhaṃ porisamhā abhiruhaṇe dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
85. The connection is that climbing a tree higher than a man's height, avoiding danger, results in a dukkaṭa.
85. Trừ trường hợp nguy hiểm (āpada), nếu trèo lên cây cao hơn một tầm người (porisa), thì phạm tội dukkaṭa.
Āpadanti antarāyaṃ.
Āpada means danger.
Āpada (nguy hiểm) là tai nạn.
Tarussāti rukkhassa.
Tarussā means of a tree.
Tarussā (của cây) là của cây.
Porisamhāti ekaporisappamāṇā majjhimassa purisassa pañcahatthā.
Porisamhā means a medium man's height, which is five cubits.
Porisamhā (hơn một tầm người) là năm gang tay, kích thước của một người trung bình.
Aparissāvano yo bhikkhu addhānaṃ gaccheyya, yo ca bhikkhu taṃ parissāvanaṃ yācato na dadeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
The connection is that if a bhikkhu travels without a water strainer, and if a bhikkhu does not give it when asked for a water strainer, there would be a dukkaṭa for him.
Nếu vị Tỳ-khưu nào đi đường mà không có nước lọc, và vị Tỳ-khưu nào không cho nước lọc khi người khác xin, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Addhānanti addhayojanameva antimamaddhānaṃ.
Addhāna means a journey of exactly half a yojana as the maximum distance.
Addhāna (đoạn đường) là đoạn đường cuối cùng chỉ một dặm (yojana).
86. Attano ghātane dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
86. The connection is that there would be a dukkaṭa for self-harm.
86. Nếu tự sát, thì phạm tội dukkaṭa.
Yo bhikkhu itthirūpādirūpaṃ kareyya vā kārāpeyya vā, tassa dukkaṭaṃ siyā.
If a bhikkhu makes or causes to be made a female figure or other figures, there would be a dukkaṭa for him.
Vị Tỳ-khưu nào tạo ra hoặc sai người tạo ra hình tượng phụ nữ, v.v., thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Mālādikaṃ vicittaṃ ṭhapetvā jātakādivatthuṃ sayaṃ kareyya, dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
The connection is that if one makes a Jātaka story or similar object oneself, apart from diverse things like garlands, there would be a dukkaṭa.
Nếu tự mình tạo ra các vật phẩm như chuỗi hoa, v.v., hoặc các câu chuyện như Jātaka, v.v., thì phạm tội dukkaṭa.
87. Bhuñjantamuṭṭhapeti yo bhikkhu bhuñjantaṃ uṭṭhāpeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
87. Bhuñjantamuṭṭhape means if a bhikkhu makes one who is eating rise, there would be a dukkaṭa for him.
87. Bhuñjantamuṭṭhape (khiến người đang ăn đứng dậy) nghĩa là vị Tỳ-khưu nào khiến người đang ăn đứng dậy, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Bhattasālādīsu vuḍḍhānaṃ okāsaṃ adatvā nisīdato dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
The connection is that there would be a dukkaṭa for one who sits down in dining halls or similar places without giving space to elders.
Nếu ngồi trong các hội trường ăn uống, v.v., mà không nhường chỗ cho người lớn tuổi, thì phạm tội dukkaṭa.
88. Yānānīti vayhaṃ ratho sakaṭaṃ sandamānikādīni.
88. Yānānī means palanquins, chariots, carts, sandamānikā, and so on.
88. Yānāni (các loại xe) là kiệu, xe ngựa, xe bò, xe kéo, v.v.
Kallakoti agilāno.
Kallako means not sick.
Kallako (người khỏe mạnh) là người không bệnh.
Agilāno yo bhikkhu yānāni abhiruheyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
The meaning is that if a bhikkhu who is not sick rides in vehicles, there would be a dukkaṭa for him.
Nghĩa là, vị Tỳ-khưu nào không bệnh mà cưỡi xe, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Vade davanti keḷiṃ vadeyya, ratanattayaṃ ārabbha keḷiṃ vadeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
Vade dava means if one speaks playfully, if one speaks playfully about the Triple Gem, there would be a dukkaṭa for him.
Vade dava (nói đùa) nghĩa là nói đùa, nói đùa về Tam Bảo, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Aññaparisāya upalālane dukkaṭaṃ hoti.
There is a dukkaṭa for flattering another assembly.
Nếu ve vãn một hội chúng khác, thì phạm tội dukkaṭa.
89. Kāyādinti ettha ādi-saddo ūrunimittaṃ saṅgaṇhāti.
89. In Kāyādi, the word ādi includes the thigh and private parts.
89. Trong Kāyādi (thân, v.v.) này, từ ādi bao gồm cả bộ phận sinh dục (ūrunimitta).
Kāyaṃ vā ūruṃ vā nimittaṃ vā vivaritvā bhikkhunīnaṃ na dassaye na dasseyyāti attho.
Na dassaye means one should not show the body, thigh, or private parts to bhikkhunīs.
Nghĩa là, na dassaye (không nên cho thấy) thân, hoặc đùi, hoặc bộ phận sinh dục cho các Tỳ-khưu-ni.
Lokāyataṃ tiracchānādivijjaṃ na ca sayaṃ vāceyya, parañca na vācāpeyya.
One should not teach Lokāyata or other animal sciences oneself, nor cause others to teach them.
Không nên tự mình giảng Lokāyata (luận thế gian) hoặc các loại tà thuật, và cũng không nên sai người khác giảng.
Palitaṃ gaṇheyya vā gaṇhāpeyya vā, tassa dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
The connection is that if one takes or causes to be taken gray hair, there would be a dukkaṭa for him.
Nếu nhổ tóc bạc hoặc sai người khác nhổ tóc bạc, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
90-92. Yattha katthaci peḷāyaṃ pakkhipitvā bhattaṃ bhuñjantassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
90-92. The connection is that there would be a dukkaṭa for eating food after putting it in any kind of container.
90-92. Nếu ăn cơm đã được bỏ vào bất kỳ hộp nào, thì phạm tội dukkaṭa.
Pattahatthako yo bhikkhu vātapānaṃ vā kavāṭaṃ vā paṇāme paṇāmeyya, sodakaṃ pattaṃ uṇheyya uṇhe otāpeyya vā paṭisāmeyya vā, vodakaṃ pattaṃ atiuṇheyya atiṭhapeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
The meaning is that if a bhikkhu holding a bowl paṇāme pushes open a window or a door, or uṇheyya warms or dries a bowl sodakaṃ with water, or atiuṇheyya overheats a bowl vodakaṃ without water, there would be a dukkaṭa for him.
Nghĩa là, vị Tỳ-khưu nào cầm bát mà paṇāme (mở) cửa sổ hoặc cửa chính, uṇheyya (sấy khô) hoặc phơi khô hoặc cất bát sodakaṃ (có nước), atiuṇheyya (đặt quá cao) bát vodakaṃ (không nước), thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Yo bhikkhu pattaṃ bhūmiyaṃ vā aṅke vā mañce vā pīṭhe vā miḍḍhante vā paribhaṇḍante vā pāde vā chatte vā ṭhapeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
Whatever bhikkhu should place a bowl on the ground, or on the lap, or on a bed, or on a chair, or on the edge of a latrine, or on the edge of a privy, or on the feet, or on an umbrella, for him there would be an offense of dukkata – this is the connection.
Nếu vị Tỳ-khưu nào đặt bát trên đất, hoặc trên đùi, hoặc trên giường, hoặc trên ghế, hoặc trên mép hố xí, hoặc trên mép tường rào, hoặc trên chân, hoặc trên dù, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Bhūmiyanti yena kenaci anatthatāya paṃsusakkharamissāya.
On the ground means by any means, for no purpose, mixed with dust and gravel.
Bhūmiya (trên đất) là trên đất lẫn lộn bụi và sỏi vì bất kỳ mục đích không thích hợp nào.
Aṅketi dvinnaṃ ūrūnaṃ majjhe.
On the lap means between the two thighs.
Aṅke (trên đùi) là giữa hai đùi.
Miḍḍhanteti miḍḍhapariyante.
On the edge of a latrine means on the edge of a latrine.
Miḍḍhante (trên mép hố xí) là ở mép của hố xí.
Paribhaṇḍanteti bāhirapasse katāya tanukamiḍḍhiyā ante.
On the edge of a privy means on the edge of a thin privy made on the outer side.
Paribhaṇḍante (trên mép tường rào) là ở mép của bức tường mỏng được xây ở phía ngoài.
Yo bhikkhu calakādiṃ vā patte ṭhapeyya, patte vā hatthadhovane hatthassa dhovanappaccayā tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
Whatever bhikkhu should place a calaka (small piece of food) or such in a bowl, or for the purpose of washing hands in a bowl, for him there would be an offense of dukkata – this is the connection.
Nếu vị Tỳ-khưu nào đặt calaka, v.v., vào bát, hoặc hatthadhovane (rửa tay) vào bát, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
93. Ucchiṭṭhaṃ mukhadhovanaṃ udakampi pattena nīharantassa bhikkhuno dukkaṭaṃ siyā.
93. For a bhikkhu carrying out even mouth-washing water (that is) leftover food with a bowl, there would be an offense of dukkata.
93. Vị Tỳ-khưu nào nīharantassa (mang ra) nước rửa mặt udakampi (cả nước) bẩn bằng bát, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Yo bhikkhu akappiyaṃ pattaṃ paribhuñjeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
Whatever bhikkhu should use an unallowable bowl, for him there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
Nghĩa là, vị Tỳ-khưu nào thọ dụng bát không hợp pháp, thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Tattha akappiyaṃ pattanti dārumayapattādiṃ.
Therein, unallowable bowl means a wooden bowl and so forth.
Trong đó, akappiyaṃ patta (bát không hợp pháp) là bát bằng gỗ, v.v.
94. Yo bhikkhu khipite ‘‘jīvā’’ti vade vadeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
94. Whatever bhikkhu should say "May you live!" to a person throwing (something), for him there would be an offense of dukkata – this is the meaning.
94. Nghĩa là, vị Tỳ-khưu nào vade (nói) “hãy sống” khi ném (thức ăn), thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
Yo bhikkhu parimaṇḍalakādimhi pañcasattati sekhiye anādaro hutvā na sikkhati, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
Whatever bhikkhu, being disrespectful towards the seventy-five training rules such as those concerning proper deportment, does not train, for him there would be an offense of dukkata – this is the connection.
Vị Tỳ-khưu nào không tôn trọng và không học hỏi bảy mươi lăm sekhiya (học giới) như Parimaṇḍala, v.v., thì vị ấy phạm tội dukkaṭa.
95. Yo bhikkhu bhaṇḍāgāre payuto mātuyā pituno ca bhaṇḍakaṃ gopeyya, assa bhikkhuno pācittiyaṃ siyāti sambandho.
95. Whatever bhikkhu, being engaged in a storehouse, should guard the belongings of his mother and father, for that bhikkhu there would be an offense of pācittiya – this is the connection.
95. Vị Tỳ-khưu nào được giao phó trong kho và bảo vệ tài sản của cha mẹ, thì assa (vị Tỳ-khưu ấy) phạm tội pācittiya.
Tattha payutoti bhaṇḍāgāre byāpāravasena yuttappayutto.
Therein, engaged means properly engaged by way of business in a storehouse.
Trong đó, payuto (được giao phó) là được giao phó và bận rộn trong kho.
Gopayeti gopeyya.
Should guard means should guard.
Gopaye (bảo vệ) là bảo vệ.
Yo bhikkhu davāya hīnena jātiādinā uttamampi vadeyya, dubbhāsitaṃ siyāti sambandho.
Whatever bhikkhu should speak even to a superior by way of low birth or such, for him there would be an offense of dubbhāsita – this is the connection.
Vị Tỳ-khưu nào yo (vì đùa cợt) mà nói điều cao quý với người thấp kém về địa vị, v.v., thì phạm tội dubbhāsita (ác khẩu).
Tattha hīnehi vā ukkaṭṭhehi vā jātiādīhi evaṃ ukkaṭṭhaṃ vā hīnaṃ vā ‘‘caṇḍālosī’’tiādinā nayena ujuṃ vā ‘‘santi idhekacce caṇḍālavenanesādā’’tiādinā nayena aññāpadesena vā upasampannaṃ vā anupasampannaṃ vā akkosādhippāyaṃ vinā kevalaṃ kīḷādhippāyena vadeyya, dubbhāsitaṃ siyāti.
Therein, whether by low or high birth or such, thus whether superior or inferior, if one should speak directly in the manner of "You are an outcaste!" or by way of another designation in the manner of "There are some outcastes, hunters, and fowlers here," to an ordained or unordained person, merely with the intention of sport without the intention of insult, there would be an offense of dubbhāsita.
Trong đó, nếu vì mục đích đùa cợt thuần túy mà không có ý chửi rủa, nói với người đã thọ Cụ túc hoặc chưa thọ Cụ túc, bằng cách trực tiếp như “ngươi là đồ hạ tiện” hoặc bằng cách gián tiếp như “có những người hạ tiện, thợ săn, đồ tể ở đây”, dù là người cao quý hay thấp kém về địa vị, v.v., thì phạm tội dubbhāsita.
96. Idāni vattaṃ dassetuṃ ‘‘upajjhācariyavatta’’nti vuttaṃ.
96. Now, to show the duties, "Duties towards the preceptor and teacher" has been stated.
96. Bây giờ, để trình bày các phận sự, đã nói “upajjhācariyavatta” (phận sự đối với thầy tế độ và thầy dạy).
Tattha upajjhāyavattañca ācariyavattañca gamikavattañca āgantukavattañca senāsanādivattañca piyasīlena bhikkhunā kātabbanti sambandho.
Therein, the duties towards the preceptor, the duties towards the teacher, the duties of a departing bhikkhu, the duties of an arriving bhikkhu, and the duties concerning lodging and so forth should be performed by a bhikkhu who loves virtue – this is the connection.
Trong đó, phận sự đối với thầy tế độ, phận sự đối với thầy dạy, phận sự đối với người đi xa, phận sự đối với người mới đến, phận sự đối với chỗ ở, v.v., phải được thực hiện bởi vị Tỳ-khưu piyasīlena (có giới hạnh đáng yêu).
Gamikāgantukanti gamikaṃ āgantukanti chedo, gamikavattaṃ āgantukavattañcāti attho.
Of a departing and arriving bhikkhu is the division: "of a departing bhikkhu, of an arriving bhikkhu"; the meaning is the duties of a departing bhikkhu and the duties of an arriving bhikkhu.
Gamikāgantuka (người đi xa và người mới đến) là cách chia thành gamikaṃ āgantukaṃ, nghĩa là phận sự đối với người đi xa và phận sự đối với người mới đến.
97. Dātukāmo hatthapāse ṭhito kiñci gahitabbaṃ ekena purisena gahitabbaṃ ukkhipanakkhamaṃ vatthuṃ tidhā tīsu pakāresu ekenākārena dadeyya, gahetukāmo bhikkhu dvidhā dvīsu ekena gaṇheyya, ayaṃ pañcaṅgo paṭiggahoti attho.
97. One who desires to give, standing within arm's reach, should give something to be taken, an object that can be lifted by one person, in three ways, in one of three ways; a bhikkhu who desires to take should take in two ways, in one of two ways; this is the five-limbed receiving – this is the meaning.
97. Người muốn cho, đứng trong tầm tay, kiñci gahitabbaṃ (một vật gì đó có thể cầm), một vật có thể nhấc lên được bằng một người, thì nên cho tidhā (bằng ba cách) theo một cách. Vị Tỳ-khưu gahetukāmo (muốn nhận) thì nên nhận dvidhā (bằng hai cách) theo một cách. Ayaṃ (đây) là năm chi phần của việc nhận.
98-100. Dūre ṭhitaṃ cīvaraṃ ṭhapitokāsaṃ sallakkhetvā ‘‘eta’’nti vattabbaṃ.
98-100. A robe placed at a distance should be identified by observing its location and saying "that".
98-100. Đối với y phục ở xa, phải xác định chỗ đặt và nói “cái đó”.
Hatthapāse ṭhitaṃ hatthena āmasitvā ‘‘ima’’nti vattabbaṃ.
One placed within arm's reach should be identified by touching it with the hand and saying "this".
Đối với y phục trong tầm tay, phải chạm vào bằng tay và nói “cái này”.
‘‘Etaṃ adhiṭṭhāmi, imaṃ adhiṭṭhāmī’’ti imesaṃ padānaṃ majjhe saṅghāṭiādīsu paccekaṃ yojetvā ticīvaraṃ adhiṭṭheyya.
One should determine the three robes by connecting each to the saṅghāṭi and so forth among these phrases: "I determine that," "I determine this."
Nên tác bạch tam y bằng cách ghép các từ “Etaṃ adhiṭṭhāmi, imaṃ adhiṭṭhāmī” (tôi tác bạch cái đó, tôi tác bạch cái này) vào từng chiếc y như Saṅghāṭi, v.v.
‘‘Etaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmi, imaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmī’’ti adhiṭṭheyya.
One should determine by saying, "I determine that saṅghāṭi," "I determine this saṅghāṭi."
Nên tác bạch “Etaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmi, imaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmī” (tôi tác bạch y Saṅghāṭi này, tôi tác bạch y Saṅghāṭi này).
Evaṃ sesesu ca cīvaresu.
Similarly for the remaining robes.
Tương tự với các y phục khác.
Yathā cīvarādiṃ vidhānaṃ evaṃ pattepi adhiṭṭheyya paccuddhareyyāti attho.
Just as there is a regulation for robes and so forth, so too one should determine and revoke a bowl – this is the meaning.
Nghĩa là, cũng như cách tác bạch y phục, v.v., thì cũng nên tác bạch và xả bát.
101. Sañcarittaṃ ṭhapetvā sesā garukā ca pārājikā ca sacittakāti sambandho.
101. Excluding sañcaritta, the remaining grave offenses and pārājika offenses are with intention – this is the connection.
101. Trừ Sañcaritta, các tội trọng và Pārājika còn lại đều có tác ý.
Antimāti pārājikā.
Last means pārājika.
Antimā (cuối cùng) là Pārājika.
Acchinnasikkhāpadaṃ, pariṇatasikkhāpadañcāti imaṃ dvayaṃ ṭhapetvā sesaṃ nissaggiyaṃ acittakanti attho.
Excluding the training rule of not having severed (connection) and the training rule of having matured (connection), the remaining nissaggiya offenses are without intention – this is the meaning.
Trừ học giới Acchinnasikkhāpada và Pariṇatasikkhāpada, các học giới Nissaggiya còn lại đều không có tác ý.
102-3. Gāmappavesananteteti gāmappavesanaṃ iti ete.
102-3. "These are related to entering a village" means "these are related to entering a village."
102-3. Gāmappavesanantete (những điều này kết thúc bằng việc vào làng).
Pācittīsu ete padasodhammādayo gāmappavesanantā sattarasa sikkhāpadā acittakā.
Among the pācittiya offenses, these training rules, from the padasodhamma and so forth up to entering a village, seventeen training rules, are without intention.
Trong các tội Pācittī, ete (những điều này) là mười bảy học giới từ Padasodhamma, v.v., cho đến việc vào làng đều không có tác ý.
104-5. Pakiṇṇakesu uddissakataṃ ṭhapetvā aññamaṃsakaṃ sesamaṃsaṃ acittakanti attho.
104-5. Among the miscellaneous, excluding that which is prepared on specific instruction, other meat, the remaining meat, is without intention – this is the meaning.
104-5. Trong các điều tạp hạnh, trừ Uddissakata, aññamaṃsakaṃ (thịt khác) nghĩa là các loại thịt còn lại đều không có tác ý.
Ettha pakiṇṇakesu aññamaṃsādikaṃ pattahattho kavāṭakantaṃ terasavidhaṃ idaṃ sikkhāpadaṃ acittakaṃ, sesaṃ sabbaṃ sacittakanti attho.
Here, among the miscellaneous rules, the thirteen rules concerning "other meat," "holding a bowl," and "door-leaf" are without intention (acittaka). The rest are all with intention (sacittaka) – this is the meaning.
Trong đó, trong các điều tạp hạnh, mười ba học giới này từ Aññamaṃsa, v.v., cho đến Pattahattho kavāṭakantaṃ đều không có tác ý, tất cả các điều còn lại đều có tác ý.
106. Ācariyā vītikkamanacittena sacittakaṃ acittakanti vadanti, paññattijānanena cittena tathā sacittakaṃ acittakanti ācariyā vadantīti attho.
106. The teachers say that with the intention of transgression, it is with intention (sacittaka) or without intention (acittaka). With the intention of knowing the rule, the teachers likewise say it is with intention (sacittaka) or without intention (acittaka) – this is the meaning.
106. Các vị thầy nói rằng với tâm ý phạm giới là có tâm ý hay không có tâm ý; ý nghĩa là các vị thầy cũng nói rằng với tâm ý biết điều đã chế định là có tâm ý hay không có tâm ý.
Tathā-saddena ‘‘sacittakaṃ acittaka’’nti idaṃ gahitaṃ.
By the word "likewise", "with intention (sacittaka) or without intention (acittaka)" is understood.
Với từ tathā (như vậy), điều này được hiểu là “có tâm ý hay không có tâm ý”.
113. Cātuddaso pannaraso, sāmaggī dinato tidhāti cātuddaso uposatho, pannaraso uposatho, sāmaggīuposathoti dinato tidhā honti.
113. Fourteenth, fifteenth, and unity, threefold by day (cātuddaso pannaraso, sāmaggī dinato tidhā) – the fourteenth Uposatha, the fifteenth Uposatha, and the unity Uposatha are threefold by day.
113. Cātuddaso pannaraso, sāmaggī dinato tidhā (Uposatha ngày 14, ngày 15, và sự hòa hợp, có ba loại theo ngày). Có Uposatha ngày 14, Uposatha ngày 15, và Uposatha hòa hợp, có ba loại theo ngày.
Dinato puggalato kattabbākārato te uposathā nava iti īritāti attho.
By day, by individual, and by the manner of performance, these Uposathas are said to be nine – this is the meaning.
Ý nghĩa là những Uposatha đó được nói là có chín loại theo ngày, theo cá nhân và theo cách thức thực hiện.
115. Tassāti phaggunamāsassa.
115. Of that (tassāti) means of the month of Phagguṇa.
115. Tassa (của nó) có nghĩa là của tháng Phagguna.
Tato sesanti āsāḷhiantimapakkhamhā yāva kattikapuṇṇamā vassakālanti attho.
The remaining from that (tato sesaṃ) means the rainy season (vassakāla) is from the last half of Āsāḷha until the full moon of Kattika – this is the meaning.
Tato sesa (phần còn lại từ đó) có nghĩa là thời gian an cư kiết hạ là từ nửa tháng cuối cùng của tháng Āsāḷha cho đến ngày trăng tròn của tháng Kattika.
Ettha hi ekasmiṃ saṃvacchare catuvīsatiuposathā honti.
Here, in one year, there are twenty-four Uposathas.
Ở đây, trong một năm có hai mươi bốn ngày Uposatha.
116. Etesūti etesu tīsu catūsu ekekasmiṃ utumhi tatiyapakkhā sattamapakkhā.
116. In these (etesu) means in each of these three or four seasons, the third half-month and the seventh half-month.
116. Etesu (trong những điều này) có nghĩa là trong mỗi một trong ba hoặc bốn mùa này, có bảy nửa tháng (pakkhā) là nửa tháng thứ ba và nửa tháng thứ bảy.
Cātuddasāti cha cātuddasāti attho.
Fourteenths (cātuddasā) means six fourteenths – this is the meaning.
Cātuddasā (những ngày 14) có nghĩa là sáu ngày 14.
Sesāni uttānatthānevāti.
The rest are of obvious meaning.
Những phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.