Table of Contents

⮲

Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā

Edit
5
Ganthārambhakathā
Introduction to the Work
Lời Mở Đầu Bộ Chú Giải
6
Karuṇā viya sattesu, paññā yassa mahesino;
As was the compassion of that Great Sage,
Đức Đại Hiền ấy, lòng đại bi đối với chúng sanh,
7
Ñeyyadhammesu sabbesu, pavattittha yathāruci.
So too was his wisdom, towards all knowable phenomena, as he willed.
Và trí tuệ của Ngài đối với tất cả các pháp nên biết,
8
Dayāya tāya sattesu, samussāhitamānaso;
His mind inspired by that compassion for beings,
Đã vận hành tùy ý muốn, như lòng đại bi của Ngài.
9
Pāṭihīrāvasānamhi, vasanto tidasālaye.
Dwelling in the deva realm at the end of the Twin Miracle,
Sau khi hoàn thành phép thần thông song hành,
10
Pāricchattakamūlamhi, paṇḍukambalanāmake;
Seated on the Paṇḍukambala stone seat at the foot of the Pāricchattaka tree,
Ngài ngự tại cõi trời Tam Thập Tam Thiên,
11
Silāsane sannisinno, ādiccova yugandhare.
Like the sun on the Yugandhara mountain,
Ngồi trên tảng đá Paṇḍukambala dưới gốc cây Pāricchattaka,
12
Cakkavāḷasahassehi, dasahāgamma sabbaso;
Surrounded by an assembly of devas who had come from ten thousand world-systems,
Như mặt trời trên núi Yugandhara.
13
Sannisinnena devānaṃ, gaṇena parivārito.
From every direction, and were seated there,
Được vây quanh bởi chư thiên từ vạn thế giới đến,
14
Mātaraṃ pamukhaṃ katvā, tassā paññāya tejasā;
With his mother as the chief, by the power of her wisdom,
Ngài đã thuyết giảng giáo lý Abhidhamma cho chư thiên,
15
Abhidhammakathāmaggaṃ, devānaṃ sampavattayi.
He set forth the path of Abhidhamma discourse to the devas.
Với mẹ Ngài là người đứng đầu, bằng uy lực trí tuệ của Ngài.
16
Tassa pāde namassitvā, sambuddhassa sirīmato;
Having paid homage to the feet of that glorious Perfectly Self-Enlightened One,
Sau khi kính lễ chân của Đức Chánh Đẳng Giác đầy vinh quang,
17
Saddhammañcassa pūjetvā, katvā saṅghassa cañjaliṃ.
And having venerated his True Dhamma, and made añjali to the Saṅgha,
Và tôn kính Chánh Pháp của Ngài, chắp tay cung kính Tăng đoàn,
18
Nipaccakārassetassa, katassa ratanattaye;
By the power of this act of bowing down,
Nhờ năng lực của sự cung kính ba ngôi báu này,
19
Ānubhāvena sosetvā, antarāye asesato.
Performed towards the Triple Gem, having dried up all obstacles completely,
Sau khi loại bỏ hoàn toàn mọi chướng ngại,
20
Visuddhācārasīlena, nipuṇāmalabuddhinā;
Having been earnestly requested by the bhikkhu Buddhaghosa,
Được Tỳ-kheo Buddhaghosa, người có giới hạnh thanh tịnh và trí tuệ vô nhiễm tinh tế,
21
Bhikkhunā buddhaghosena, sakkaccaṃ abhiyācito.
Who was endowed with perfectly pure conduct and morality, and subtle, stainless wisdom,
Trân trọng thỉnh cầu,
22
Yaṃ devadevo devānaṃ, desetvā nayato puna;
I shall elucidate the meaning of that Abhidhamma,
Tôi sẽ giải thích ý nghĩa của Abhidhamma,
23
Therassa sāriputtassa, samācikkhi vināyako.
Which the Leader, the deva of devas, having expounded it to the devas, then declared again in outline to the Elder Sāriputta.
Mà Đức Thế Tôn, bậc Thầy của chư thiên, đã thuyết giảng cho chư thiên,
24
Anotattadahe katvā, upaṭṭhānaṃ mahesino;
Having performed attendance to the Great Sage in the Anotatta Lake region,
Rồi sau đó, Ngài lại giải thích cho Trưởng lão Sāriputta theo phương pháp,
25
Yañca sutvāna so thero, āharitvā mahītalaṃ.
And having heard it, that Elder brought it down to the human world,
Và Trưởng lão ấy, sau khi nghe tại hồ Anotatta và phụng sự Đức Đại Hiền,
26
Bhikkhūnaṃ payirudāhāsi, iti bhikkhūhi dhārito;
And taught it to the bhikkhus; thus, it was preserved by the bhikkhus,
Đã mang xuống cõi người và giảng dạy cho các Tỳ-kheo. Các Tỳ-kheo đã ghi nhớ,
27
Saṅgītikāle saṅgīto, vedehamuninā puna.
And then recited again by the sage of Videha (Elder Ānanda) at the time of the Saṅgīti.
Và sau đó, vào thời kết tập, bậc hiền triết xứ Videha (Trưởng lão Ānanda) đã kết tập lại.
28
Tassa gambhīrañāṇehi, ogāḷhassa abhiṇhaso;
I will explain the meaning of that Abhidhamma,
Từ lúc ban đầu, đối với Abhidhamma sâu xa, được các bậc trí tuệ thâm sâu thường xuyên thâm nhập,
29
Nānānayavicittassa, abhidhammassa ādito.
Which is profound, constantly delved into by those with deep wisdom, and varied with diverse methods,
Và đa dạng với nhiều phương pháp khác nhau,
30
Yā mahākassapādīhi, vasīhiṭṭhakathā purā;
Along with the ancient commentary that was recited and re-recited by the masters such as Mahākassapa and others previously,
Chú giải mà các bậc Thánh như Đại Ca-diếp đã kết tập trước đây,
31
Saṅgītā anusaṅgītā, pacchāpi ca isīhi yā.
And later by other sages.
Và sau đó cũng được các bậc hiền triết kết tập lại,
32
Ābhatā pana therena, mahindenetamuttamaṃ;
That supreme commentary was brought to this island by the Elder Mahinda,
Và chú giải tối thượng này đã được Trưởng lão Mahinda mang đến đảo,
33
Yā dīpaṃ dīpavāsīnaṃ, bhāsāya abhisaṅkhatā.
And was composed in the language of the islanders for the benefit of the islanders.
Đã được biên soạn bằng ngôn ngữ của cư dân trên đảo (Tích Lan).
34
Apanetvā tato bhāsaṃ, tambapaṇṇinivāsinaṃ;
Having removed the language of the dwellers of Tambapaṇṇi from it,
Sau khi loại bỏ ngôn ngữ của cư dân Tambapaṇṇi (Tích Lan) khỏi đó,
35
Āropayitvā niddosaṃ, bhāsaṃ tantinayānugaṃ.
And having established it in a faultless language that conforms to the method of the Pāḷi Canon,
Và đưa vào ngôn ngữ không lỗi lầm, phù hợp với phương pháp của kinh điển,
36
Nikāyantaraladdhīhi, asammissaṃ anākulaṃ;
Unmixed and undistorted by the doctrines of other schools,
Không pha trộn với các giáo lý của các tông phái khác, không rắc rối,
37
Mahāvihāravāsīnaṃ, dīpayanto vinicchayaṃ.
I shall make evident the decision of the Mahāvihāra dwellers.
Và làm sáng tỏ sự phân định của chư Tỳ-kheo trú tại Đại Tự Viện,
38
Atthaṃ pakāsayissāmi, āgamaṭṭhakathāsupi;
I shall explain the meaning, even from the Suttanta commentaries,
Tôi sẽ làm sáng tỏ ý nghĩa, cũng như từ các chú giải kinh điển,
39
Gahetabbaṃ gahetvāna, tosayanto vicakkhaṇe.
Taking what should be taken, pleasing the discerning ones.
Sau khi lấy những gì cần lấy, để làm hài lòng các bậc trí giả.
40
Kammaṭṭhānāni sabbāni, cariyābhiññā vipassanā;
Since all meditation subjects, practices, psychic powers, and insight meditation,
Vì tất cả các đề mục thiền định, các hạnh, các thắng trí và thiền quán,
41
Visuddhimagge panidaṃ, yasmā sabbaṃ pakāsitaṃ.
All these have been expounded in the Visuddhimagga;
Đều đã được trình bày trong Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo),
42
Tasmā taṃ aggahetvāna, sakalāyapi tantiyā;
Therefore, without taking those here, I shall undertake the explanation of the meaning,
Do đó, không lấy những điều ấy, chúng tôi sẽ chỉ trình bày ý nghĩa theo thứ tự từng từ của toàn bộ kinh điển.
43
Padānukkamato eva, karissāmatthavaṇṇanaṃ.
Only according to the sequence of words of the entire Pāḷi Canon.
Do đó, không lấy những điều ấy, chúng tôi sẽ chỉ trình bày ý nghĩa theo thứ tự từng từ của toàn bộ kinh điển.
44
Iti me bhāsamānassa, abhidhammakathaṃ imaṃ;
Therefore, as I expound this Abhidhamma discourse,
Vì vậy, khi tôi đang thuyết giảng Abhidhamma này,
45
Avikkhittā nisāmetha, dullabhā hi ayaṃ kathāti.
Listen attentively, for this discourse is rare indeed!
Xin quý vị hãy lắng nghe với tâm không tán loạn, vì bài giảng này rất khó tìm.
46
Nidānakathā
Introduction
Lời Tựa
Next Page →

Settings