Table of Contents

⮲

Visuddhimagga-1

Edit
417

2. Dhutaṅganiddeso

2. Description of the Dhutaṅgas

2. Dhutaṅganiddeso (Thanh Lọc Hạnh Thuyết Minh)

418
22. Idāni yehi appicchatāsantuṭṭhitādīhi guṇehi vuttappakārassa sīlassa vodānaṃ hoti, te guṇe sampādetuṃ yasmā samādinnasīlena yoginā dhutaṅgasamādānaṃ kātabbaṃ.
Now, because a yogi who has undertaken moral conduct should undertake the Dhutaṅgas in order to cultivate those qualities such as fewness of wishes and contentment, by which the aforementioned moral conduct is purified.
22. Giờ đây, để đạt được những phẩm chất như ít dục, tri túc, v.v., nhờ đó giới hạnh đã nói trên được thanh tịnh, một hành giả đã thọ trì giới phải thực hành các pháp Thanh Lọc Hạnh (dhutaṅga).
Evañhissa appicchatāsantuṭṭhitāsallekhapavivekāpacayavīriyārambhasubharatādiguṇasalilavikkhālitamalaṃ sīlañceva suparisuddhaṃ bhavissati, vatāni ca sampajjissanti.
For him, moral conduct, cleansed of defilements by the water of such qualities as fewness of wishes, contentment, effacement, seclusion, non-accumulation, vigorous effort, and easy maintainability, will become extremely pure, and his ascetic practices will be accomplished.
Khi ấy, giới hạnh của vị ấy sẽ trở nên hoàn toàn thanh tịnh, được gột rửa mọi cấu uế bởi dòng nước công đức như ít dục, tri túc, hạnh viễn ly, hạnh độc cư, hạnh không tích trữ, tinh tấn dũng mãnh, dễ nuôi dưỡng, v.v., và các giới nguyện cũng sẽ được viên mãn.
Iti anavajjasīlabbataguṇaparisuddhasabbasamācāro porāṇe ariyavaṃsattaye patiṭṭhāya catutthassa bhāvanārāmatāsaṅkhātassa ariyavaṃsassa adhigamāraho bhavissati.
Thus, with all his conduct purified by the faultless qualities of moral precepts and ascetic practices, he will be worthy of attaining the fourth Noble Lineage, which is called the delight in cultivation, having established himself in the three ancient Noble Lineages.
Như vậy, với mọi hành vi thanh tịnh nhờ công đức của giới và các giới nguyện không tỳ vết, vị ấy sẽ an trú trong ba Thánh chủng cổ xưa và xứng đáng đạt được Thánh chủng thứ tư, tức là sự an lạc trong thiền định.
Tasmā dhutaṅgakathaṃ ārabhissāma.
Therefore, we shall now begin the discussion of the Dhutaṅgas.
Vì vậy, chúng ta sẽ bắt đầu trình bày về các pháp Thanh Lọc Hạnh.
419
Bhagavatā hi pariccattalokāmisānaṃ kāye ca jīvite ca anapekkhānaṃ anulomapaṭipadaṃyeva ārādhetukāmānaṃ kulaputtānaṃ terasadhutaṅgāni anuññātāni.
Indeed, the Blessed One permitted thirteen Dhutaṅgas for noble sons who had renounced worldly things, were unattached to body and life, and wished to cultivate only the conforming practice.
Đức Thế Tôn đã cho phép mười ba pháp Thanh Lọc Hạnh cho các thiện nam tử đã từ bỏ lợi lộc thế gian, không bám víu vào thân mạng, và chỉ mong muốn thực hành con đường thuận lợi (đến Niết Bàn).
Seyyathidaṃ – paṃsukūlikaṅgaṃ, tecīvarikaṅgaṃ, piṇḍapātikaṅgaṃ, sapadānacārikaṅgaṃ, ekāsanikaṅgaṃ, pattapiṇḍikaṅgaṃ, khalupacchābhattikaṅgaṃ, āraññikaṅgaṃ, rukkhamūlikaṅgaṃ, abbhokāsikaṅgaṃ, sosānikaṅgaṃ, yathāsanthatikaṅgaṃ, nesajjikaṅganti.
Namely: the Refuse-Robe Wearer's practice, the Triple Robe Wearer's practice, the Alms-Food Eater's practice, the House-to-House Alms-Gatherer's practice, the One-Session Eater's practice, the Bowl-Food Eater's practice, the Post-Meal Refuser's practice, the Forest Dweller's practice, the Tree-Root Dweller's practice, the Open-Air Dweller's practice, the Cremation-Ground Dweller's practice, the Any-Seated Dweller's practice, and the Sleepless Practitioner's practice.
Đó là: Hạnh Mặc Y Phấn Tảo (paṃsukūlikaṅga), Hạnh Tam Y (tecīvarikaṅga), Hạnh Khất Thực (piṇḍapātikaṅga), Hạnh Khất Thực Theo Thứ Tự (sapadānacārikaṅga), Hạnh Nhất Tọa Thực (ekāsanikaṅga), Hạnh Bát Thực (pattapiṇḍikaṅga), Hạnh Bất Thọ Hậu Thực (khalupacchābhattikaṅga), Hạnh Trú Lâm (āraññikaṅga), Hạnh Trú Cội Cây (rukkhamūlikaṅga), Hạnh Trú Lộ Thiên (abbhokāsikaṅga), Hạnh Trú Nghĩa Địa (sosānikaṅga), Hạnh Tùy Xứ An Trú (yathāsanthatikaṅga), Hạnh Bất Ngọa (nesajjikaṅga).
Tattha –
Among these—
Trong đó –
420
Atthato lakkhaṇādīhi, samādānavidhānato;
The determination of each of these should be understood
Về ý nghĩa, đặc tính, cách thọ trì,
421
Pabhedato bhedato ca, tassa tassānisaṃsato.
by way of meaning, characteristics, methods of undertaking,
Về phân loại, sự phá giới, và lợi ích của từng pháp Thanh Lọc Hạnh,
422
Kusalattikato ceva, dhutādīnaṃ vibhāgato;
divisions, breaking, and the benefits of each,
Về ba loại thiện pháp, sự phân biệt các pháp Thanh Lọc Hạnh, v.v.,
423
Samāsabyāsato cāpi, viññātabbo vinicchayo.
as well as by the triple classification of wholesome deeds and the distinction of "Dhuta" and others, and by way of summary and elaboration.
Và về sự tóm tắt và mở rộng, cần phải hiểu rõ sự quyết định (về các pháp này).
424
23. Tattha atthatoti tāva rathikasusānasaṅkārakūṭādīnaṃ yattha katthaci paṃsūnaṃ upari ṭhitattā abbhuggataṭṭhena tesu tesu paṃsukūlamivāti paṃsukūlaṃ, atha vā paṃsu viya kucchitabhāvaṃ ulatīti paṃsukūlaṃ, kucchitabhāvaṃ gacchatīti vuttaṃ hoti.
Here, first, as for meaning: "Paṃsukūla" refers to discarded rags, like those found on roadsides, in cemeteries, or on rubbish heaps, that are thrown on top of dust and thus have an "uppermost" or "elevated" position; or it is called "paṃsukūla" because it covers or goes to a despised state, like dust, meaning it goes to a despised state.
23. Trước hết, về ý nghĩa: Y phấn tảo (paṃsukūla) là y như đống rác bẩn, vì nó được đặt trên đất cát ở bất cứ đâu như đường cái, nghĩa địa, đống rác, v.v., nên nó được gọi là y phấn tảo theo nghĩa là "nổi lên" (abbhuggataṭṭhena) trên những thứ đó; hoặc y phấn tảo là thứ "trở nên" (ulati) bẩn thỉu như đất cát, tức là trở nên đáng ghê tởm.
Evaṃ laddhanibbacanassa paṃsukūlassa dhāraṇaṃ paṃsukūlaṃ, taṃ sīlamassāti paṃsukūliko.
The wearing of such a refuse-rag, thus defined as a "paṃsukūla," is the paṃsukūla practice. One who has this practice is a paṃsukūlika.
Việc mặc y phấn tảo, đã được định nghĩa như vậy, là paṃsukūla (hạnh mặc y phấn tảo), và người có giới hạnh này được gọi là paṃsukūliko (người mặc y phấn tảo).
Paṃsukūlikassa aṅgaṃ paṃsukūlikaṅgaṃ.
The component of a paṃsukūlika is the paṃsukūlikaṅga.
Phần của người mặc y phấn tảo là paṃsukūlikaṅga (Hạnh Mặc Y Phấn Tảo).
Aṅganti kāraṇaṃ vuccati.
"Aṅga" means a factor or cause.
"Aṅga" (phần) được gọi là nguyên nhân.
Tasmā yena samādānena so paṃsukūliko hoti, tassetaṃ adhivacananti veditabbaṃ.
Therefore, it should be understood that this is the designation for the volition by which one becomes a paṃsukūlika.
Do đó, cần hiểu rằng đây là tên gọi của sự thọ trì mà nhờ đó người ấy trở thành người mặc y phấn tảo.
425
Eteneva nayena saṅghāṭiuttarāsaṅgaantaravāsakasaṅkhātaṃ ticīvaraṃ sīlamassāti tecīvariko.
By the same method, one who has the practice of wearing the three robes—the outer robe, the upper robe, and the under robe—is a tecīvarika.
Theo cùng cách này, người có giới hạnh là ba y (ticīvara), tức là Tăng-già-lê (saṅghāṭi), Uất-đa-la-tăng (uttarāsaṅga) và An-đà-la-bà-sa (antaravāsaka), được gọi là tecīvariko (người có ba y).
Tecīvarikassa aṅgaṃ tecīvarikaṅgaṃ.
The component of a tecīvarika is the tecīvarikaṅga.
Phần của người có ba y là tecīvarikaṅga (Hạnh Tam Y).
426
Bhikkhāsaṅkhātānaṃ pana āmisapiṇḍānaṃ pātoti piṇḍapāto, parehi dinnānaṃ piṇḍānaṃ patte nipatananti vuttaṃ hoti.
"Piṇḍapāta" refers to the falling of alms-food, i.e., pieces of material alms; it means the falling of alms received from others into one's bowl.
Sự rơi xuống của những nắm cơm bố thí, tức là những nắm cơm vật chất, được gọi là piṇḍapāta (khất thực), tức là sự rơi xuống bát của những nắm cơm được người khác bố thí.
Taṃ piṇḍapātaṃ uñchati taṃ taṃ kulaṃ upasaṅkamanto gavesatīti piṇḍapātiko.
One who gathers this alms-food, seeking it by approaching house after house, is a piṇḍapātika.
Người đi khất thực, đến từng nhà để tìm kiếm những nắm cơm đó, được gọi là piṇḍapātiko (người khất thực).
Piṇḍāya vā patituṃ vatametassāti piṇḍapātī, patitunti carituṃ, piṇḍapātī eva piṇḍapātiko.
Or, one for whom this is a vow to go for alms is a piṇḍapātī; to "go" means to wander. A piṇḍapātī is indeed a piṇḍapātika.
Hoặc người có giới nguyện đi khất thực, tức là đi hành khất, chính là piṇḍapātī, và piṇḍapātī chính là piṇḍapātiko.
Piṇḍapātikassa aṅgaṃ piṇḍapātikaṅgaṃ.
The component of a piṇḍapātika is the piṇḍapātikaṅga.
Phần của người khất thực là piṇḍapātikaṅga (Hạnh Khất Thực).
427
Dānaṃ vuccati avakhaṇḍanaṃ, apetaṃ dānatoti apadānaṃ, anavakhaṇḍananti attho.
"Dāna" means interruption; "apadāna" means without interruption, meaning uninterrupted.
Dāna (bố thí) được gọi là sự gián đoạn, apadāna là không có sự gián đoạn, tức là không gián đoạn.
Saha apadānena sapadānaṃ, avakhaṇḍanarahitaṃ anugharanti vuttaṃ hoti.
"Sapadāna" means together with being uninterrupted, meaning going from house to house without interruption.
Cùng với apadāna là sapadāna, tức là đi từng nhà không gián đoạn.
Sapadānaṃ carituṃ idamassa sīlanti sapadānacārī, sapadānacārī eva sapadānacāriko.
One for whom this is the practice to wander without interruption is a sapadānacārī; a sapadānacārī is indeed a sapadānacārika.
Người có giới hạnh là đi sapadāna được gọi là sapadānacārī, và sapadānacārī chính là sapadānacāriko.
Tassa aṅgaṃ sapadānacārikaṅgaṃ.
His component is the sapadānacārikaṅga.
Phần của người đó là sapadānacārikaṅga (Hạnh Khất Thực Theo Thứ Tự).
428
Ekāsane bhojanaṃ ekāsanaṃ, taṃ sīlamassāti ekāsaniko.
Eating at one sitting is ekāsana; one who has this practice is an ekāsanika.
Ăn trên một chỗ ngồi là ekāsana (nhất tọa thực), người có giới hạnh này được gọi là ekāsaniko (người nhất tọa thực).
Tassa aṅgaṃ ekāsanikaṅgaṃ.
His component is the ekāsanikaṅga.
Phần của người đó là ekāsanikaṅga (Hạnh Nhất Tọa Thực).
429
Dutiyabhājanassa paṭikkhittattā kevalaṃ ekasmiṃyeva patte piṇḍo pattapiṇḍo.
Due to the rejection of a second vessel, the food in only one bowl is pattapiṇḍa.
Vì đã từ chối bát thứ hai, chỉ có một nắm cơm trong một bát duy nhất là pattapiṇḍa (bát thực).
Idāni pattapiṇḍagahaṇe pattapiṇḍasaññaṃ katvā pattapiṇḍo sīlamassāti pattapiṇḍiko.
Now, making the designation of "bowl-food" when receiving bowl-food, one for whom bowl-food is the practice is a pattapiṇḍika.
Bây giờ, người có giới hạnh là ăn pattapiṇḍa, sau khi đã nhận thức về pattapiṇḍa khi nhận pattapiṇḍa, được gọi là pattapiṇḍiko (người bát thực).
Tassa aṅgaṃ pattapiṇḍikaṅgaṃ.
His component is the pattapiṇḍikaṅga.
Phần của người đó là pattapiṇḍikaṅga (Hạnh Bát Thực).
430
Khalūti paṭisedhanatthe nipāto.
Khalū is a particle used in the sense of negation.
Khalū là một giới từ phủ định.
Pavāritena satā pacchā laddhaṃ bhattaṃ pacchābhattaṃ nāma, tassa pacchābhattassa bhojanaṃ pacchābhattabhojanaṃ, tasmiṃ pacchābhattabhojane pacchābhattasaññaṃ katvā pacchābhattaṃ sīlamassāti pacchābhattiko.
Food received after having declined (further food) is called pacchābhatta; the eating of that pacchābhatta is pacchābhattabhojana. One who, having made the designation of pacchābhatta regarding this pacchābhattabhojana, has pacchābhatta as his practice, is a pacchābhattika.
Thức ăn nhận được sau khi đã từ chối được gọi là pacchābhatta, việc ăn thức ăn pacchābhatta là pacchābhattabhojana (ăn thức ăn sau), người có giới hạnh là ăn pacchābhatta sau khi đã nhận thức về pacchābhatta trong việc ăn pacchābhattabhojana, được gọi là pacchābhattiko.
Na pacchābhattiko khalupacchābhattiko.
One who is not a pacchābhattika is a khalupacchābhattika.
Người không phải pacchābhattiko là khalupacchābhattiko (người bất thọ hậu thực).
Samādānavasena paṭikkhittātirittabhojanassetaṃ nāmaṃ.
This is a name for the monk who, by way of undertaking the practice, rejects eating additional food.
Đây là tên gọi của việc từ chối thức ăn thừa theo sự thọ trì.
Aṭṭhakathāyaṃ pana vuttaṃ khalūti eko sakuṇo.
However, it is said in the Aṭṭhakathā that khalū is a certain bird.
Tuy nhiên, trong Chú Giải có nói rằng khalū là một loài chim.
So mukhena phalaṃ gahetvā tasmiṃ patite puna aññaṃ na khādati.
It takes a fruit in its mouth, and if that fruit falls, it does not eat another.
Nó ngậm một quả bằng mỏ, khi quả đó rơi xuống, nó không ăn quả khác nữa.
Tādiso ayanti khalupacchābhattiko.
This one is like that, therefore a khalupacchābhattika.
Người này cũng giống như vậy, nên gọi là khalupacchābhattiko.
Tassa aṅgaṃ khalupacchābhattikaṅgaṃ.
His component is the khalupacchābhattikaṅga.
Phần của người đó là khalupacchābhattikaṅga (Hạnh Bất Thọ Hậu Thực).
431
Araññe nivāso sīlamassāti āraññiko.
One for whom dwelling in the forest is the practice is an āraññika.
Người có giới hạnh là sống trong rừng được gọi là āraññiko (người trú lâm).
Tassa aṅgaṃ āraññikaṅgaṃ.
His component is the āraññikaṅga.
Phần của người đó là āraññikaṅga (Hạnh Trú Lâm).
432
Rukkhamūle nivāso rukkhamūlaṃ, taṃ sīlamassāti rukkhamūliko.
Dwelling at the foot of a tree is a rukkhamūla; one for whom this is the practice is a rukkhamūlika.
Sống dưới gốc cây là rukkhamūla (trú cội cây), người có giới hạnh này được gọi là rukkhamūliko (người trú cội cây).
Rukkhamūlikassa aṅgaṃ rukkhamūlikaṅgaṃ.
The component of a rukkhamūlika is the rukkhamūlikaṅga.
Phần của người trú cội cây là rukkhamūlikaṅga.
Abbhokāsikasosānikaṅgesupi eseva nayo.
The same method applies to the abbhokāsika and sosānikaṅgas.
Cũng theo cách này đối với các pháp abbhokāsikaṅga (Hạnh Trú Lộ Thiên) và sosānikaṅga (Hạnh Trú Nghĩa Địa).
433
Yadeva santhataṃ yathāsanthataṃ, idaṃ tuyhaṃ pāpuṇātīti evaṃ paṭhamaṃ uddiṭṭhasenāsanassetaṃ adhivacanaṃ.
Whatever lodging is already spread out, that is yathāsanthata. This is a designation for a dwelling that is first pointed out with words like, "This one belongs to you."
Chỗ nằm nào được sắp đặt trước, chỗ nằm đó là yathāsanthata (tùy xứ an trú); đây là tên gọi của chỗ nằm đã được chỉ định trước theo cách "chỗ này thuộc về bạn".
Tasmiṃ yathāsanthate viharituṃ sīlamassāti yathāsanthatiko.
One for whom dwelling in such a lodging is the practice is a yathāsanthatika.
Người có giới hạnh là trú trong chỗ nằm yathāsanthata được gọi là yathāsanthatiko (người tùy xứ an trú).
Tassa aṅgaṃ yathāsanthatikaṅgaṃ.
His component is the yathāsanthatikaṅga.
Phần của người đó là yathāsanthatikaṅga (Hạnh Tùy Xứ An Trú).
434
Sayanaṃ paṭikkhipitvā nisajjāya viharituṃ sīlamassāti nesajjiko.
One for whom dwelling in a sitting posture, having rejected lying down, is the practice, is a nesajjika.
Người có giới hạnh là từ bỏ việc nằm mà sống bằng cách ngồi được gọi là nesajjiko (người bất ngọa).
Tassa aṅgaṃ nesajjikaṅgaṃ.
His component is the nesajjikaṅga.
Phần của người đó là nesajjikaṅga (Hạnh Bất Ngọa).
435
Sabbāneva panetāni tena tena samādānena dhutakilesattā dhutassa bhikkhuno aṅgāni, kilesadhunanato vā dhutanti laddhavohāraṃ ñāṇaṃ aṅgaṃ etesanti dhutaṅgāni.
All these practices, by means of that particular undertaking, are factors of a monk who has shaken off defilements because his defilements have been shaken off; or they are dhutaṅgas because they have wisdom as a factor, which is called "dhuta" because it shakes off defilements.
Tất cả những pháp này đều là các chi phần (aṅga) của một tỳ khưu đã gột rửa (dhuta) phiền não, vì phiền não đã được gột rửa (dhutakilesattā) nhờ sự thọ trì từng pháp đó; hoặc chúng là các pháp dhutaṅga (thanh lọc hạnh) vì tuệ giác được gọi là "dhuta" (gột rửa) do gột rửa phiền não là một chi phần của chúng.
Atha vā dhutāni ca tāni paṭipakkhaniddhunanato aṅgāni ca paṭipattiyātipi dhutaṅgāni.
Alternatively, they are dhutaṅgas because they are "dhuta," shaking off opposing defilements, and also factors of practice.
Hoặc chúng là các pháp dhutaṅga vì chúng là những pháp đã được gột rửa (dhuta) do gột rửa các đối nghịch, và chúng cũng là các chi phần của sự thực hành (paṭipattiyā).
Evaṃ tāvettha atthato viññātabbo vinicchayo.
Thus, this is the determination to be understood here by way of meaning.
Như vậy, ở đây, cần phải hiểu rõ sự quyết định về ý nghĩa.
436
Sabbāneva panetāni samādānacetanālakkhaṇāni.
All these are characterized by the volition of undertaking.
Tất cả những pháp này đều có đặc tính là tâm sở thọ trì (samādānacetanā).
Vuttampi cetaṃ ‘‘yo samādiyati, so puggalo.
It has also been said: "The person who undertakes is an individual.
Điều này cũng đã được nói: "Người thọ trì là cá nhân.
Yena samādiyati, cittacetasikā ete dhammā.
The mental factors by which one undertakes are these citta and cetasikā.
Những pháp mà nhờ đó người ấy thọ trì là tâm và các tâm sở.
Yā samādānacetanā, taṃ dhutaṅgaṃ.
The volition of undertaking is the Dhutaṅga.
Tâm sở thọ trì đó chính là dhutaṅga.
Yaṃ paṭikkhipati, taṃ vatthū’’ti.
That which one rejects is the object."
Đối tượng mà người ấy từ bỏ chính là vatthu (cơ sở)."
Sabbāneva ca loluppaviddhaṃsanarasāni, nilloluppabhāvapaccupaṭṭhānāni appicchatādiariyadhammapadaṭṭhānāni.
All of them have the function of destroying craving (loluppa), have non-craving as their manifestation, and have fewness of wishes and other noble qualities (ariyadhamma) as their proximate cause.
Tất cả các pháp hạnh này đều có phận sự là phá hủy sự tham luyến, có sự không tham luyến là trạng thái hiện khởi, có các pháp của bậc Thánh như thiểu dục v.v. là nhân gần.
Evamettha lakkhaṇādīhi veditabbo vinicchayo.
Thus, the determination regarding the characteristics (lakkhaṇa), and so forth, should be understood here.
Như vậy, sự phân tích ở đây cần được hiểu theo các đặc tính v.v.
437
Samādānavidhānatotiādīsu pana pañcasu sabbāneva dhutaṅgāni dharamāne bhagavati bhagavatova santike samādātabbāni.
Furthermore, among the five categories such as "method of undertaking," all the dhutaṅgas should be undertaken in the presence of the Blessed One while he was alive.
Trong năm pháp bắt đầu bằng phương pháp thọ trì, tất cả các pháp hạnh đầu-đà nên được thọ trì nơi chính Đức Thế Tôn khi Ngài còn tại thế.
Parinibbute mahāsāvakassa santike.
After his Parinibbāna, they should be undertaken in the presence of a Mahāsāvaka (Great Disciple).
Khi Ngài đã nhập Niết-bàn, thì thọ trì nơi vị Đại Thinh văn.
Tasmiṃ asati khīṇāsavassa, anāgāmissa, sakadāgāmissa, sotāpannassa, tipiṭakassa, dvipiṭakassa, ekapiṭakassa, ekasaṅgītikassa, aṭṭhakathācariyassa.
If such a one is not present, then in the presence of an Arahant (khīṇāsava), an Anāgāmī, a Sakadāgāmī, a Sotāpanna, a Tipiṭaka-holder, a Dvipiṭaka-holder, an Ekapiṭaka-holder, a reciter of one Saṅgīti (collection), or a commentator (Aṭṭhakathācariya).
Khi không có vị ấy, thì thọ trì nơi vị đã đoạn tận lậu hoặc, vị Bất lai, vị Nhất lai, vị Nhập lưu, vị thông suốt Tam tạng, vị thông suốt Nhị tạng, vị thông suốt Nhất tạng, vị thông suốt một bộ Nikāya, vị Chú giải sư.
Tasmiṃ asati dhutaṅgadharassa, tasmimpi asati cetiyaṅgaṇaṃ sammajjitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā sammāsambuddhassa santike vadantena viya samādātabbāni, apica sayampi samādātuṃ vaṭṭati eva.
If such a one is not present, then in the presence of one who observes the dhutaṅgas; and if even such a one is not present, they should be undertaken as if speaking in the presence of the Perfectly Enlightened Buddha, after sweeping the cetiyaṅgaṇa (shrine courtyard) and sitting in the squatting posture (ukkuṭika). It is also permissible to undertake them by oneself.
Khi không có vị ấy, thì thọ trì nơi vị hành đầu-đà; khi không có cả vị ấy, thì sau khi quét dọn sân tháp, ngồi chồm hổm, nên thọ trì như đang nói trước sự hiện diện của bậc Chánh Đẳng Giác; hơn nữa, tự mình thọ trì cũng được vậy.
Ettha ca cetiyapabbate dve bhātikattherānaṃ jeṭṭhakabhātu dhutaṅgappicchatāya vatthu kathetabbaṃ.
Here, the story of the elder brother of the two elder monks (bhātikattherā) on Cetiyapabbata, regarding his dhutaṅga practice and fewness of wishes (appicchatā), should be told.
Ở đây, nên kể câu chuyện về sự thiểu dục đầu-đà của vị trưởng huynh trong hai vị trưởng lão anh em ở núi Cetiya.
Ayaṃ tāva sādhāraṇakathā.
This is the general discourse for now.
Đây là phần nói chung.
438
1. Paṃsukūlikaṅgakathā
1. Discourse on the Refuse-Robe Wearer's Practice (Paṃsukūlikaṅga)
1. Luận về Hạnh Phấn Tảo Y
439
24. Idāni ekekassa samādānavidhānappabhedabhedānisaṃse vaṇṇayissāma.
24. Now, we shall describe the details of undertaking, the classifications, the breaking, and the benefits of each dhutaṅga.
24. Bây giờ, chúng tôi sẽ trình bày về phương pháp thọ trì, sự phân loại, sự phá vỡ, và lợi ích của từng hạnh một.
Paṃsukūlikaṅgaṃ tāva ‘‘gahapatidānacīvaraṃ paṭikkhipāmi, paṃsukūlikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesu dvīsu vacanesu aññatarena samādinnaṃ hoti.
The refuse-robe wearer's practice (Paṃsukūlikaṅga), for instance, is undertaken by one of these two statements: “I reject householder-donated robes, I undertake the refuse-robe wearer's practice.”
Trước hết, hạnh phấn tảo y được thọ trì bằng một trong hai câu nói sau: “Con từ bỏ y do gia chủ dâng cúng, con thọ trì hạnh phấn tảo y”.
Idaṃ tāvettha samādānaṃ.
This, then, is the undertaking here.
Đây là sự thọ trì trong hạnh này.
440
Evaṃ samādinnadhutaṅgena pana tena sosānikaṃ, pāpaṇikaṃ, rathiyacoḷaṃ, saṅkāracoḷaṃ, sotthiyaṃ, nhānacoḷaṃ, titthacoḷaṃ, gatapaccāgataṃ, aggiḍaḍḍhaṃ, gokhāyitaṃ, upacikākhāyitaṃ, undūrakhāyitaṃ, antacchinnaṃ, dasācchinnaṃ, dhajāhaṭaṃ, thūpacīvaraṃ, samaṇacīvaraṃ, ābhisekikaṃ, iddhimayaṃ, panthikaṃ, vātāhaṭaṃ, devadattiyaṃ, sāmuddiyantietesu aññataraṃ cīvaraṃ gahetvā phāletvā dubbalaṭṭhānaṃ pahāya thiraṭṭhānāni dhovitvā cīvaraṃ katvā porāṇaṃ gahapaticīvaraṃ apanetvā paribhuñjitabbaṃ.
A monk who has undertaken this dhutaṅga should then collect a robe from one of the following types: a shroud from a charnel ground (sosānika), a robe from a marketplace (pāpaṇika), a street cloth (rathiyacoḷaṃ), a rubbish heap cloth (saṅkāracoḷaṃ), a childbirth cloth (sotthiyaṃ), a bathing cloth (nhānacoḷaṃ), a ford cloth (titthacoḷaṃ), a going-and-returning cloth (gatapaccāgataṃ), a burnt cloth (aggiḍaḍḍhaṃ), a cow-chewed cloth (gokhāyitaṃ), an ant-eaten cloth (upacikākhāyitaṃ), a rat-chewed cloth (undūrakhāyitaṃ), an inner-torn cloth (antacchinnaṃ), a fringe-torn cloth (dasācchinnaṃ), a flag-cloth (dhajāhaṭaṃ), a cetiya-cloth (thūpacīvaraṃ), a monk's cloth (samaṇacīvaraṃ), an anointing cloth (ābhisekikaṃ), a magically created cloth (iddhimayaṃ), a roadside cloth (panthikaṃ), a wind-blown cloth (vātāhaṭaṃ), a divine gift (devadattiyaṃ), or a sea-borne cloth (sāmuddiyaṃ). He should then tear it, discard the weak parts, wash the strong parts, make a robe, remove his old householder robe, and use the new one.
Vị đã thọ trì hạnh đầu-đà như vậy, sau khi lấy một trong các loại y sau: y ở nghĩa địa, y ở cửa tiệm, y trên đường phố, y trong đống rác, y lau nhau thai, y sau khi tắm, y ở bến tắm, y của người đi về từ nghĩa địa, y bị cháy, y bị bò gặm, y bị mối ăn, y bị chuột gặm, y bị rách ở mép, y bị rách ở tua, y từ cờ hiệu, y cúng dường tháp, y của sa-môn, y từ lễ đăng quang, y do thần thông tạo ra, y trên đường đi, y bị gió thổi bay, y do chư thiên dâng, y từ biển cả; nên xé ra, bỏ đi phần mục nát, giặt sạch những phần còn chắc, may thành y, rồi loại bỏ y cũ của gia chủ và sử dụng.
441
Tattha sosānikanti susāne patitakaṃ.
Among these, sosānika means a cloth discarded in a charnel ground.
Trong đó, y ở nghĩa địa là y bị vứt bỏ trong nghĩa địa.
Pāpaṇikanti āpaṇadvāre patitakaṃ.
Pāpaṇika means a cloth discarded at the entrance to a market.
Y ở cửa tiệm là y bị vứt bỏ ở cửa tiệm.
Rathiyacoḷanti puññatthikehi vātapānantarena rathikāya chaḍḍitacoḷakaṃ.
Rathiyacoḷa means a small cloth discarded on the road by people seeking merit through a window.
Y trên đường phố là mảnh vải do những người muốn làm phước vứt ra đường qua cửa sổ.
Saṅkāracoḷanti saṅkāraṭṭhāne chaḍḍitacoḷakaṃ.
Saṅkāracoḷa means a small cloth discarded on a rubbish heap.
Y trong đống rác là mảnh vải bị vứt bỏ nơi đống rác.
Sotthiyanti gabbhamalaṃ puñchitvā chaḍḍitavatthaṃ.
Sotthiya means a cloth discarded after wiping away the impurities of childbirth.
Y lau nhau thai là tấm vải dùng để lau nhau thai rồi vứt đi.
Tissāmaccamātā kira satagghanakena vatthena gabbhamalaṃ puñchāpetvā paṃsukūlikā gaṇhissantīti tālaveḷimagge chaḍḍāpesi.
It is said that Tissāmaccāmātā, after having the impurities of childbirth wiped away with a hundred-thousand-worth cloth, had it discarded on the Tāḷavelī road, thinking that refuse-robe wearers would pick it up.
Tương truyền, mẹ của quan đại thần Tissa đã cho người dùng một tấm vải trị giá một trăm đồng để lau nhau thai rồi vứt ở con đường Tālaveḷi với ý nghĩ: "Các vị hành hạnh phấn tảo y sẽ nhặt lấy".
Bhikkhū jiṇṇakaṭṭhānatthameva gaṇhanti.
Monks, however, pick it up only for mending old robes.
Các vị tỳ-khưu chỉ nhặt lấy để vá những chỗ cũ rách.
Nhānacoḷanti yaṃ bhūtavejjehi sasīsaṃ nhāpitā kāḷakaṇṇicoḷanti chaḍḍetvā gacchanti.
Nhānacoḷa means a cloth which sick people, having been bathed with their heads by exorcists, discard, calling it a cloth of ill-omen.
Y sau khi tắm là y mà những người được các thầy trừ tà tắm gội cả đầu, cho là "y xui xẻo" rồi vứt đi.
442
Titthacoḷanti nhānatitthe chaḍḍitapilotikā.
Titthacoḷa means a worn-out cloth discarded at a bathing-place.
Y ở bến tắm là mảnh vải cũ bị vứt bỏ ở bến tắm.
Gatapaccāgatanti yaṃ manussā susānaṃ gantvā paccāgatā nhatvā chaḍḍenti.
Gatapaccāgata means a cloth that people wear when going to and returning from a charnel ground, and then discard after bathing.
Y của người đi về từ nghĩa địa là y mà người ta mặc khi đi đến nghĩa địa, sau khi trở về, tắm rửa rồi vứt đi.
Aggiḍaḍḍhanti agginā ḍaḍḍhappadesaṃ.
Aggiḍaḍḍha refers to a cloth with a burnt part.
Y bị cháy là y có chỗ bị lửa cháy.
Tañhi manussā chaḍḍenti.
Indeed, people discard such cloths.
Vì người ta thường vứt bỏ y như vậy.
Gokhāyitādīni pākaṭāneva.
Gokhāyita and the others are evident.
Y bị bò gặm v.v. thì đã rõ ràng.
Tādisānipi hi manussā chaḍḍenti.
Indeed, people also discard such cloths.
Vì người ta cũng vứt bỏ những y như thế.
Dhajāhaṭanti nāvaṃ ārohantā dhajaṃ bandhitvā ārūhanti.
Dhajāhaṭa means a flag that people attach when boarding a ship.
Y từ cờ hiệu là khi lên thuyền, người ta treo cờ hiệu rồi mới lên.
Taṃ tesaṃ dassanātikkame gahetuṃ vaṭṭati.
It is permissible to take it after it has passed beyond their sight.
Khi thuyền đi khuất tầm mắt, thì được phép lấy cờ hiệu đó.
Yampi yuddhabhūmiyaṃ dhajaṃ bandhitvā ṭhapitaṃ, taṃ dvinnampi senānaṃ gatakāle gahetuṃ vaṭṭati.
Also, a flag erected on a battlefield may be taken after both armies have departed.
Cờ hiệu được treo ở chiến trường cũng vậy, khi cả hai bên quân đội đã rút đi, thì được phép lấy.
443
Thūpacīvaranti vammikaṃ parikkhipitvā balikammaṃ kataṃ.
Thūpacīvara means a cloth wrapped around an anthill as part of a ritual offering.
Y cúng dường tháp là y được dùng để quấn quanh gò mối và làm lễ cúng tế.
Samaṇacīvaranti bhikkhusantakaṃ.
Samaṇacīvara means a monk’s own discarded robe.
Y của sa-môn là y thuộc sở hữu của tỳ-khưu.
Ābhisekikanti rañño abhisekaṭṭhāne chaḍḍitacīvaraṃ.
Ābhisekika means a robe discarded at the king’s anointing ceremony.
Y từ lễ đăng quang là y bị vứt bỏ tại nơi làm lễ đăng quang của vua.
Iddhimayanti ehibhikkhucīvaraṃ.
Iddhimaya means a magically created robe, like those for an Ehibhikkhu.
Y do thần thông tạo ra là y của vị tỳ-khưu Ehibhikkhu.
Panthikanti antarāmagge patitakaṃ.
Panthika means a cloth dropped on the road.
Y trên đường đi là y bị rơi giữa đường.
Yaṃ pana sāmikānaṃ satisammosena patitaṃ, taṃ thokaṃ rakkhitvā gahetabbaṃ.
However, if it was dropped due to forgetfulness by its owners, it should be kept for a while before being taken.
Còn y bị rơi do chủ nhân đãng trí, thì nên chờ một lát rồi mới lấy.
Vātāhaṭanti vātena paharitvā dūre pātitaṃ, taṃ pana sāmike apassantena gahetuṃ vaṭṭati.
Vātāhaṭa means a cloth carried far away by the wind; it is permissible to take it if the owners are not seen.
Y bị gió thổi bay là y bị gió thổi bay đi xa, nếu không thấy chủ nhân thì được phép lấy.
Devadattiyanti anuruddhattherassa viya devatāhi dinnakaṃ.
Devadattiya means a cloth given by deities, like the one given to Anuruddhatthera.
Y do chư thiên dâng là y do chư thiên dâng cúng, như trường hợp của trưởng lão Anuruddha.
Sāmuddiyanti samuddavīcīhi thale ussāritaṃ.
Sāmuddiya means a cloth washed ashore by ocean waves.
Y từ biển cả là y bị sóng biển đánh dạt vào bờ.
444
Yaṃ pana saṅghassa demāti dinnaṃ, coḷakabhikkhāya vā caramānehi laddhaṃ, na taṃ paṃsukūlaṃ.
However, a robe given with the intention "we give this to the Saṅgha," or a robe received by monks while going on alms-round for rags, is not a refuse-robe.
Y được dâng cúng với lời tác bạch "chúng con xin dâng đến Tăng đoàn", hoặc y nhận được khi đi khất thực y, thì không phải là y phấn tảo.
Bhikkhudattiyepi yaṃ vassaggena gāhetvā vā dīyati, senāsanacīvaraṃ vā hoti, na taṃ paṃsukūlaṃ.
Even among robes given by monks, a robe received based on seniority (vassa), or a robe designated for an abode (senāsana), is not a refuse-robe.
Đối với y do tỳ-khưu cúng, nếu được trao theo thứ tự hạ lạp, hoặc là y của trú xứ, thì cũng không phải là y phấn tảo.
No gāhāpetvā dinnameva paṃsukūlaṃ.
Only a robe given by a monk, without having caused it to be taken by seniority, is a refuse-robe.
Chỉ có y được cúng mà không phải nhận theo thứ tự hạ lạp mới là y phấn tảo.
Tatrapi yaṃ dāyakehi bhikkhussa pādamūle nikkhittaṃ, tena pana bhikkhunā paṃsukūlikassa hatthe ṭhapetvā dinnaṃ, taṃ ekatosuddhikaṃ nāma.
Even among these, a robe placed at the feet of a monk by donors, and then given by that monk to a refuse-robe wearer by placing it in his hand, is called ekatosuddhika (pure on one side).
Trong trường hợp đó, y mà thí chủ đặt dưới chân vị tỳ-khưu, rồi vị tỳ-khưu ấy lại đặt vào tay vị hành hạnh phấn tảo y mà cúng, thì được gọi là thanh tịnh một phía.
Yaṃ bhikkhuno hatthe ṭhapetvā dinnaṃ, tena pana pādamūle ṭhapitaṃ, tampi ekatosuddhikaṃ.
A robe placed in the hand of a monk by donors, and then placed at the feet of the refuse-robe wearer by that monk, is also ekatosuddhika.
Y được đặt vào tay vị tỳ-khưu, rồi vị ấy lại đặt dưới chân, thì cũng là thanh tịnh một phía.
Yaṃ bhikkhunopi pādamūle ṭhapitaṃ, tenāpi tatheva dinnaṃ, taṃ ubhatosuddhikaṃ.
A robe placed at the feet of a monk, and then given in the same manner by that monk (i.e., by placing it at the feet of the refuse-robe wearer), is ubhatosuddhika (pure on both sides).
Y được đặt dưới chân vị tỳ-khưu, rồi vị ấy cũng cúng theo cách đó, thì được gọi là thanh tịnh cả hai phía.
Yaṃ hatthe ṭhapetvā laddhaṃ, hattheyeva ṭhapitaṃ, taṃ anukkaṭṭhacīvaraṃ nāma.
A robe received by placing it in the hand, and kept in the hand when given, is called anukkaṭṭhacīvara (not of the highest class robe).
Y nhận được khi được đặt vào tay, rồi lại đặt vào tay, thì được gọi là y không cao thượng.
Iti imaṃ paṃsukūlabhedaṃ ñatvā paṃsukūlikena cīvaraṃ paribhuñjitabbanti idamettha vidhānaṃ.
Thus, understanding these distinctions of refuse-robes, a refuse-robe wearer should use a robe; this is the method (vidhāna) here.
Vị hành hạnh phấn tảo y nên biết sự phân loại y phấn tảo này mà sử dụng y. Đây là phương pháp trong hạnh này.
445
Ayaṃ pana pabhedo, tayo paṃsukūlikā ukkaṭṭho majjhimo mudūti.
This, furthermore, is the classification (pabheda): there are three types of refuse-robe wearers: excellent (ukkaṭṭha), medium (majjhima), and soft (mudū).
Còn đây là sự phân loại: có ba hạng người hành hạnh phấn tảo y là hạng thượng, hạng trung và hạng hạ.
Tattha sosānikaṃyeva gaṇhanto ukkaṭṭho hoti.
Among these, one who takes only a charnel-ground robe is excellent.
Trong đó, người chỉ nhặt y ở nghĩa địa là hạng thượng.
Pabbajitā gaṇhissantīti ṭhapitakaṃ gaṇhanto majjhimo.
One who takes a robe set aside with the intention "monastics will take this" is medium.
Người nhặt y được đặt sẵn với ý nghĩ "mong các vị xuất gia sẽ nhặt lấy" là hạng trung.
Pādamūle ṭhapetvā dinnakaṃ gaṇhanto mudūti.
One who takes a robe that has been placed at one's feet and given is soft.
Người nhận y được đặt dưới chân là hạng hạ.
446
Tesu yassa kassaci attano ruciyā gihidinnakaṃ sāditakkhaṇe dhutaṅgaṃ bhijjati.
Among these three, for any monk whatsoever, the dhutaṅga is broken the moment he accepts a robe given by a householder, either out of his own desire or out of tolerance (to the donor's request).
Trong số đó, bất kỳ ai, ngay khi hoan hỷ nhận y do gia chủ dâng cúng theo sở thích của mình, thì hạnh đầu-đà bị phá vỡ.
Ayamettha bhedo.
This is the breaking (bheda) here.
Đây là sự phá vỡ trong hạnh này.
447
Ayaṃ panānisaṃso, ‘‘paṃsukūlacīvaraṃ nissāya pabbajjā’’ti (mahāva. 128) vacanato nissayānurūpapaṭipattisabbhāvo, paṭhame ariyavaṃse patiṭṭhānaṃ, ārakkhadukkhābhāvo, aparāyattavuttitā, corabhayena abhayatā, paribhogataṇhāya abhāvo, samaṇasāruppaparikkhāratā, ‘‘appāni ceva sulabhāni ca tāni ca anavajjānī’’ti (a. ni. 4.27; itivu. 101) bhagavatā saṃvaṇṇitapaccayatā, pāsādikatā, appicchatādīnaṃ phalanipphatti, sammāpaṭipattiyā anubrūhanaṃ, pacchimāya janatāya diṭṭhānugatiāpādananti.
This, furthermore, is the benefit (ānisaṃso): being consistent with the practice according to the reliance, as stated in the saying "pabbajjā (going forth) relies on refuse-robes"; establishment in the first noble lineage (ariyavaṃsa); absence of the suffering of protection; living independently of others; fearlessness from thieves; absence of craving for enjoyment; having requisites appropriate for a recluse (samaṇa); having requisites praised by the Blessed One as "few, easy to obtain, and blameless"; being pleasing (pāsādikatā); the attainment of results like fewness of wishes (appicchatā); the promotion of right practice (sammāpaṭipattiyā); and setting an example for future generations.
Còn đây là lợi ích: sự tồn tại của sự thực hành phù hợp với bốn pháp nương tựa, theo lời dạy "sự xuất gia nương vào y phấn tảo"; sự an trú trong dòng dõi Thánh đầu tiên; không có khổ trong việc giữ gìn; đời sống không phụ thuộc vào người khác; không có sự sợ hãi đối với trộm cướp; không có tham ái trong việc sử dụng; vật dụng thích hợp với sa-môn; là vật dụng được Đức Thế Tôn tán thán rằng "chúng ít, dễ tìm và không có tội lỗi"; có sự khả kính; thành tựu các quả của thiểu dục v.v.; làm tăng trưởng chánh hạnh; làm gương cho thế hệ sau noi theo.
448
Mārasenavighātāya, paṃsukūladharo yati;
A monk (yati) who wears a refuse-robe,
Để phá tan quân Ma, vị hành giả mặc y phấn tảo;
449
Sannaddhakavaco yuddhe, khattiyo viya sobhati.
to defeat the army of Māra, shines like a warrior king clad in armor on the battlefield.
Sáng chói như vị vua, mặc áo giáp ra trận.
450
Pahāya kāsikādīni, varavatthāni dhāritaṃ;
That which was worn by the Teacher of the World,
Từ bỏ những y phục quý giá, như vải Kāsi;
451
Yaṃ lokagarunā ko taṃ, paṃsukūlaṃ na dhāraye.
after discarding excellent robes like those from Kāsī, what person would not wear that refuse-robe?
Y phấn tảo mà bậc Đạo Sư của thế gian đã mặc, ai lại không mặc?
452
Tasmā hi attano bhikkhu, paṭiññaṃ samanussaraṃ;
Therefore, indeed, a monk, remembering his own declaration,
Vì thế, vị tỳ-khưu, hãy luôn nhớ lời nguyện của mình;
453
Yogācārānukūlamhi, paṃsukūle rato siyāti.
should delight in refuse-robes, which are suitable for a meditator (yogācāra).
Nên hoan hỷ trong y phấn tảo, phù hợp với hành giả tu tập.
454
Ayaṃ tāva paṃsukūlikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the description of the undertaking, method, classifications, breaking, and benefits of the refuse-robe wearer's practice (paṃsukūlikaṅga) for now.
Đây là phần trình bày về sự thọ trì, phương pháp, sự phân loại, sự phá vỡ và lợi ích trong hạnh phấn tảo y.
455
2. Tecīvarikaṅgakathā
2. Discourse on the Three-Robe Practice (Tecīvarikaṅga)
2. Luận về Hạnh Tam Y
456
25. Tadanantaraṃ pana tecīvarikaṅgaṃ ‘‘catutthakacīvaraṃ paṭikkhipāmi, tecīvarikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
25. Following this, the three-robe practice (tecīvarikaṅga) is undertaken by one of these statements: "I reject a fourth robe, I undertake the three-robe practice."
25. Tiếp theo, hạnh tam y được thọ trì bằng một trong các câu nói sau: “Con từ bỏ y thứ tư, con thọ trì hạnh tam y”.
457
Tena pana tecīvarikena cīvaradussaṃ labhitvā yāva aphāsukabhāvena kātuṃ vā na sakkoti, vicārakaṃ vā na labhati, sūciādīsu vāssa kiñci na sampajjati, tāva nikkhipitabbaṃ.
However, when a bhikkhu undertaking the tecīvarika ascetic practice receives cloth for robes, he should set it aside until he is unable to make it due to unsuitability, or cannot find a seamster, or some necessary item like a needle is not available.
Tuy nhiên, Tỳ-khưu hành trì pháp đầu đà ba y (tecīvarika) sau khi nhận được vải y, nên cất giữ cho đến khi không thể may được do bất tiện, hoặc không tìm được người may, hoặc không có đủ các vật dụng như kim may.
Nikkhittapaccayā doso natthi.
There is no fault due to putting it aside.
Do việc cất giữ ấy, không có lỗi lầm.
Rajitakālato pana paṭṭhāya nikkhipituṃ na vaṭṭati, dhutaṅgacoro nāma hoti.
However, from the time it is dyed, it should not be put aside; one would be called a dhutaṅgacora (ascetic practice thief).
Nhưng sau khi đã nhuộm xong thì không được cất giữ, nếu không sẽ bị gọi là kẻ trộm pháp đầu đà.
Idamassa vidhānaṃ.
This is the rule for him.
Đây là quy định của pháp đầu đà này.
458
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
In terms of classification, this (practice) is also of three kinds.
Về phân loại, pháp đầu đà này cũng có ba loại.
Tattha ukkaṭṭhena rajanakāle paṭhamaṃ antaravāsakaṃ vā uttarāsaṅgaṃ vā rajitvā taṃ nivāsetvā itaraṃ rajitabbaṃ.
Among these, for the highest type, at the time of dyeing, one should first dye either the inner robe (antaravāsaka) or the upper robe (uttarāsaṅga), then wear it, and then dye the other.
Trong đó, đối với loại tối thượng (ukkaṭṭha), khi nhuộm y, trước tiên phải nhuộm y nội (antaravāsaka) hoặc y vai (uttarāsaṅga), rồi mặc y đó vào, sau đó mới nhuộm y còn lại.
Taṃ pārupitvā saṅghāṭi rajitabbā.
After putting on that, the outer robe (saṅghāṭi) should be dyed.
Sau khi mặc y đó, y Tăng-già-lê (saṅghāṭi) mới được nhuộm.
Saṅghāṭiṃ pana nivāsetuṃ na vaṭṭati.
However, the saṅghāṭi should not be worn (during dyeing).
Tuy nhiên, không được mặc y Tăng-già-lê.
Idamassa gāmantasenāsane vattaṃ.
This is his duty in village monasteries.
Đây là quy tắc của vị ấy khi ở nơi trú xứ gần làng.
Āraññake pana dve ekato dhovitvā rajituṃ vaṭṭati.
In a forest dwelling, however, it is permissible to wash and dye the two (robes) together.
Nhưng khi ở nơi rừng vắng, được phép giặt và nhuộm cả hai y cùng một lúc.
Yathā pana kañci disvā sakkoti kāsāvaṃ ākaḍḍhitvā uparikātuṃ, evaṃ āsanne ṭhāne nisīditabbaṃ.
One should sit in such a close place that, if one sees anyone, one can pull the saffron robe and place it over oneself.
Vị ấy nên ngồi ở nơi gần y, sao cho nếu thấy ai đó, có thể kéo y cà-sa lên che thân.
Majjhimassa rajanasālāyaṃ rajanakāsāvaṃ nāma hoti, taṃ nivāsetvā vā pārupitvā vā rajanakammaṃ kātuṃ vaṭṭati.
For the middle type, there is a dyeing-robe, so called, at the dyeing shed; it is permissible to wear or put on that robe and perform the dyeing work.
Đối với loại trung bình (majjhima), có một y cà-sa để nhuộm trong phòng nhuộm; vị ấy được phép mặc hoặc đắp y đó để thực hiện việc nhuộm y.
Mudukassa sabhāgabhikkhūnaṃ cīvarāni nivāsetvā vā pārupitvā vā rajanakammaṃ kātuṃ vaṭṭati.
For the soft type, it is permissible to wear or put on the robes of like-minded bhikkhus and perform the dyeing work.
Đối với loại hạ (muduka), vị ấy được phép mặc hoặc đắp y của các Tỳ-khưu đồng hạnh để thực hiện việc nhuộm y.
Tatraṭṭhakapaccattharaṇampi tassa vaṭṭati.
Even a lying-mat found there is permissible for him.
Chăn đắp ở nơi đó cũng được phép dùng cho vị ấy.
Pariharituṃ pana na vaṭṭati.
However, it is not permissible to carry it around.
Nhưng không được mang đi.
Sabhāgabhikkhūnaṃ cīvarampi antarantarā paribhuñjituṃ vaṭṭati.
It is also permissible to occasionally use the robes of like-minded bhikkhus.
Y của các Tỳ-khưu đồng hạnh cũng được phép dùng tạm thời.
Dhutaṅgatecīvarikassa pana catutthaṃ vattamānaṃ aṃsakāsāvameva vaṭṭati.
For a bhikkhu observing the tecīvarika ascetic practice, if a fourth robe is present, only an aṃsakāsāva (shoulder-cloth) is permissible.
Tuy nhiên, đối với Tỳ-khưu hành trì pháp đầu đà ba y, y thứ tư được phép dùng chỉ là y vai (aṃsakāsāva).
Tañca kho vitthārato vidatthi, dīghato tihatthameva vaṭṭati.
And indeed, that (shoulder-cloth) is permissible only if its width is one vidatthi (span) and its length is three cubits.
Và y đó chỉ được phép có chiều rộng một gang tay (vidatthi) và chiều dài ba khuỷu tay (tihattha).
459
Imesaṃ pana tiṇṇampi catutthakacīvaraṃ sāditakkhaṇeyeva dhutaṅgaṃ bhijjati.
However, for all three of these, the ascetic practice is broken at the very moment they appropriate a fourth robe.
Tuy nhiên, đối với cả ba loại này, ngay khi chấp nhận y thứ tư, pháp đầu đà sẽ bị phá vỡ.
Ayamettha bhedo.
This is the breaking of the practice here.
Đây là sự phá vỡ pháp đầu đà này.
460
Ayaṃ panānisaṃso, tecīvariko bhikkhu santuṭṭho hoti kāyaparihārikena cīvarena.
This is the advantage: a bhikkhu observing the tecīvarika ascetic practice is content with robes sufficient to protect the body.
Đây là lợi ích: Tỳ-khưu hành trì pháp đầu đà ba y sẽ biết đủ với y phục che thân.
Tenassa pakkhino viya samādāyeva gamanaṃ, appasamārambhatā, vatthasannidhiparivajjanaṃ, sallahukavuttitā, atirekacīvaraloluppappahānaṃ, kappiye mattakāritāya sallekhavuttitā, appicchatādīnaṃ phalanipphattīti evamādayo guṇā sampajjantīti.
Due to this, he attains such qualities as traveling everywhere with his robes, like a bird; having few undertakings; avoiding the accumulation of cloth; having a light way of life; abandoning craving for extra robes; having an austere way of life by being moderate in what is permissible; and the fulfillment of virtues like fewness of wishes.
Nhờ đó, vị ấy có thể đi lại dễ dàng như chim mang theo tổ, ít khởi sự, tránh tích trữ y phục, có lối sống thanh đạm, từ bỏ lòng tham y phục dư thừa, có lối sống tinh cần (sallekhavutti) nhờ biết đủ trong việc dùng y hợp pháp, và đạt được các phẩm chất như ít dục vọng (appicchatā), v.v.
461
Atirekavatthataṇhaṃ, pahāya sannidhivivajjito dhīro;
Having abandoned craving for extra cloth, avoiding accumulation, a wise yogi who observes the three robes becomes one who knows the taste of the bliss of contentment.
Bậc hiền trí, từ bỏ tham ái y phục dư thừa, tránh tích trữ,
462
Santosasukharasaññū, ticīvaradharo bhavati yogī.
Knowing the taste of the happiness of contentment, the yogi wears three robes.
Vị hành giả mang ba y, biết vị ngọt của sự an lạc và tri túc.
463
Tasmā sapattacaraṇo, pakkhīva sacīvarova yogivaro;
Therefore, the excellent yogi, desirous of traveling everywhere happily with his robes, like a bird with its wings, should delight in the discipline of robes.
Vì vậy, bậc hành giả tối thượng, như chim mang theo đôi cánh, chỉ với y phục trên thân,
464
Sukhamanuvicaritukāmo, cīvaraniyame ratiṃ kayirāti.
Desiring to wander happily with his robes, he should find delight in the regulation of robes.
Muốn sống an lạc, nên hoan hỷ với quy định về y phục.
465
Ayaṃ tecīvarikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the description of the undertaking, rules, classifications, breaking, and advantages of the Tecīvarikaṅga.
Đây là phần giải thích về quy định thọ trì, phân loại, sự phá vỡ và lợi ích của pháp đầu đà ba y.
466
3. Piṇḍapātikaṅgakathā
3. Discourse on the Piṇḍapātikaṅga
3. Bài giảng về pháp đầu đà khất thực (Piṇḍapātikaṅga)
467
26. Piṇḍapātikaṅgampi ‘‘atirekalābhaṃ paṭikkhipāmi, piṇḍapātikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
26. The Piṇḍapātikaṅga (ascetic practice of eating only almsfood) is undertaken with one of these declarations: “I reject extra gains,” or “I undertake the Piṇḍapātikaṅga.”
26. Pháp đầu đà khất thực (Piṇḍapātikaṅga) được thọ trì bằng một trong các lời tuyên bố sau: “Con từ bỏ các món lợi lộc dư thừa, con thọ trì pháp đầu đà khất thực.”
468
Tena pana piṇḍapātikena ‘‘saṅghabhattaṃ, uddesabhattaṃ, nimantanabhattaṃ, salākabhattaṃ, pakkhikaṃ, uposathikaṃ, pāṭipadikaṃ, āgantukabhattaṃ, gamikabhattaṃ, gilānabhattaṃ, gilānupaṭṭhākabhattaṃ, vihārabhattaṃ, dhurabhattaṃ, vārakabhatta’’nti etāni cuddasa bhattāni na sāditabbāni.
However, a bhikkhu observing the piṇḍapātika practice should not accept these fourteen types of meals: meals offered to the Saṅgha, meals allocated by the Saṅgha, invited meals, ticket-meals, fortnightly meals, Uposatha day meals, first-day-of-the-month meals, meals for visiting bhikkhus, meals for traveling bhikkhus, meals for sick bhikkhus, meals for attendants of the sick, monastery meals, fixed meals, and turn-by-turn meals.
Vị Tỳ-khưu hành trì pháp đầu đà khất thực không được chấp nhận mười bốn loại bữa ăn này: bữa ăn của Tăng-già (saṅghabhatta), bữa ăn được chỉ định (uddesabhatta), bữa ăn được mời (nimantanabhatta), bữa ăn bằng phiếu (salākabhatta), bữa ăn nửa tháng (pakkhika), bữa ăn ngày trai giới (uposathika), bữa ăn ngày đầu tháng (pāṭipadika), bữa ăn cho khách (āgantukabhatta), bữa ăn cho người đi xa (gamikabhatta), bữa ăn cho người bệnh (gilānabhatta), bữa ăn cho người chăm sóc bệnh nhân (gilānupaṭṭhākabhatta), bữa ăn của tự viện (vihārabhatta), bữa ăn chính (dhurabhatta), bữa ăn theo phiên (vārakabhatta).
Sace pana ‘‘saṅghabhattaṃ gaṇhathā’’tiādinā nayena avatvā ‘‘amhākaṃ gehe saṅgho bhikkhaṃ gaṇhātu, tumhepi bhikkhaṃ gaṇhathā’’ti vatvā dinnāni honti, tāni sādituṃ vaṭṭanti.
If, however, these meals are given without using expressions like "Accept the Saṅgha meal," but by saying, "May the Saṅgha accept alms at our house; you also accept alms," then it is permissible to accept them.
Tuy nhiên, nếu không nói theo cách “xin Tăng-già nhận bữa ăn này” mà nói “xin Tăng-già đến nhà chúng tôi nhận khất thực, quý vị cũng hãy nhận khất thực”, thì những bữa ăn được cúng dường như vậy là được phép chấp nhận.
Saṅghato nirāmisasalākāpi vihāre pakkabhattampi vaṭṭatiyevāti idamassa vidhānaṃ.
It is also permissible to accept non-food tickets received from the Saṅgha and cooked meals received in the monastery; this is his rule.
Phiếu nhận thuốc không phải là vật thực từ Tăng-già và bữa ăn được nấu sẵn tại tịnh xá cũng được phép. Đây là quy định của pháp đầu đà này.
469
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
In terms of classification, this (practice) is also of three kinds.
Về phân loại, pháp đầu đà này cũng có ba loại.
Tattha ukkaṭṭho puratopi pacchatopi āhaṭabhikkhaṃ gaṇhati, pattadvāre ṭhatvā pattaṃ gaṇhantānampi deti, paṭikkamanaṃ āharitvā dinnabhikkhampi gaṇhati, taṃ divasaṃ pana nisīditvā bhikkhaṃ na gaṇhati.
Among these, the highest type accepts almsfood brought from both front and back, gives alms to those receiving alms at the house door, and accepts alms brought from the almsround to the alms-eating hall; but he does not accept alms by sitting down on that day.
Trong đó, loại tối thượng (ukkaṭṭha) nhận khất thực được mang đến từ phía trước và phía sau, cũng cho những người đang đứng ở cửa nhà nhận bát, và cũng nhận khất thực được mang đến sau khi trở về (từ việc khất thực); nhưng trong ngày đó, vị ấy không ngồi chờ để nhận khất thực.
Majjhimo taṃ divasaṃ nisīditvāpi gaṇhati, svātanāya pana nādhivāseti.
The middle type accepts alms even while sitting on that day, but does not agree to accept meals for the next day.
Loại trung bình (majjhima) trong ngày đó cũng ngồi chờ để nhận khất thực, nhưng không chấp nhận lời mời cho ngày mai.
Mudukosvātanāyapi punadivasāyapi bhikkhaṃ adhivāseti.
The soft type agrees to accept alms for the next day and for the day after that.
Loại hạ (muduka) chấp nhận lời mời khất thực cho cả ngày mai và ngày kia.
Te ubhopi serivihārasukhaṃ na labhanti, ukkaṭṭhova labhati.
Both of them do not experience the bliss of independent dwelling; only the highest type does.
Cả hai loại sau đều không đạt được sự an lạc của lối sống tự do, chỉ có loại tối thượng mới đạt được.
Ekasmiṃ kira gāme ariyavaṃso hoti, ukkaṭṭho itare āha – ‘‘āyāmāvuso, dhammasavanāyā’’ti.
It is said that in a certain village there was a discourse on the noble lineage; the highest type said to the others, "Come, friends, for a Dhamma talk."
Người ta kể rằng, ở một ngôi làng kia có một buổi thuyết pháp về dòng dõi Thánh (ariyavaṃsa); vị Tỳ-khưu tối thượng nói với những người khác: “Thưa các bạn, chúng ta hãy đến nghe Pháp.”
Tesu eko ekenamhi, bhante, manussena nisīdāpitoti āha.
Among them, one said, "Venerable Sir, I have been made to sit by a certain person (for an invited meal)."
Trong số đó, một vị nói: “Thưa Tôn giả, tôi đã được một người đàn ông mời ngồi chờ.”
Aparo mayā, bhante, svātanāya ekassa bhikkhā adhivāsitāti.
Another said, "Venerable Sir, I have agreed to accept alms for tomorrow from a certain donor."
Một vị khác nói: “Thưa Tôn giả, tôi đã chấp nhận lời mời khất thực của một tín chủ cho ngày mai.”
Evaṃ te ubho parihīnā.
Thus, both of them were deprived.
Như vậy, cả hai vị đó đều bị thiếu sót.
Itaro pātova piṇḍāya caritvā gantvā dhammarasaṃ paṭisaṃvedesi.
The other (highest type), however, went on his almsround early in the morning and experienced the essence of the Dhamma.
Còn vị kia (vị tối thượng) đã đi khất thực từ sáng sớm, sau đó đến và cảm nhận được hương vị của Pháp.
470
Imesaṃ pana tiṇṇampi saṅghabhattādiatirekalābhaṃ sāditakkhaṇeva dhutaṅgaṃ bhijjati.
However, for all three of these, the ascetic practice is broken at the very moment they accept extra gains such as Saṅgha meals.
Tuy nhiên, đối với cả ba loại này, ngay khi chấp nhận các món lợi lộc dư thừa như bữa ăn của Tăng-già, pháp đầu đà sẽ bị phá vỡ.
Ayamettha bhedo.
This is the breaking of the practice here.
Đây là sự phá vỡ pháp đầu đà này.
471
Ayaṃ panānisaṃso, ‘‘piṇḍiyālopabhojanaṃ nissāya pabbajjā’’ti (a. ni. 4.27; itivu. 101) vacanato nissayānurūpapaṭipattisabbhāvo, dutiye ariyavaṃse patiṭṭhānaṃ, aparāyattavuttitā, ‘‘appāni ceva sulabhāni ca tāni ca anavajjānī’’ti bhagavatā saṃvaṇṇitapaccayatā, kosajjanimmaddanatā, parisuddhājīvatā, sekhiyapaṭipattipūraṇaṃ, aparapositā, parānuggahakiriyā, mānappahānaṃ, rasataṇhānivāraṇaṃ, gaṇabhojanaparamparabhojanacārittasikkhāpadehi anāpattitā, appicchatādīnaṃ anulomavuttitā, sammāpaṭipattibrūhanaṃ, pacchimajanatānukampananti.
This is the advantage: in accordance with the saying "The going forth is dependent on almsfood" (AN 4.27; Itv 101), there is the existence of practice conforming to the requisites, establishing oneself in the second noble lineage, living independently, receiving requisites praised by the Blessed One as "few, easily obtained, and blameless," suppressing idleness, having a pure livelihood, fulfilling the sekhiya training rules, not being supported by others, performing acts of benefit for others, abandoning conceit, restraining craving for tastes, not incurring offenses regarding the training rules of group meals, successive meals, and meals in turn, living in harmony with fewness of wishes, cultivating right practice, and having compassion for future generations.
Đây là lợi ích: Theo lời dạy “cuộc sống xuất gia dựa vào việc khất thực từng miếng ăn” (a. ni. 4.27; itivu. 101), có sự hành trì phù hợp với nương tựa, lập thân trong dòng dõi Thánh thứ hai, có lối sống không phụ thuộc vào người khác, có các vật dụng được Đức Phật khen ngợi là “ít và dễ kiếm, và không có lỗi”, loại bỏ sự biếng nhác, có lối sống trong sạch, hoàn thành các giới học (sekhiyapaṭipatti), không phụ thuộc vào người khác, thực hiện sự giúp đỡ người khác, từ bỏ kiêu mạn, ngăn chặn tham ái vị giác, không phạm các giới học về bữa ăn tập thể (gaṇabhojana), bữa ăn liên tục (paramparabhojana) và bữa ăn theo thói quen (cāritta), có lối sống thuận theo các phẩm chất như ít dục vọng, tăng trưởng chánh hạnh, và lòng từ bi đối với thế hệ sau.
472
Piṇḍiyālopasantuṭṭho, aparāyattajīviko;
A yogi, content with almsfood, living independently, free from craving for food, becomes one who can travel in any of the four directions.
Vị Tỳ-khưu tri túc với miếng ăn khất thực, sống không phụ thuộc,
473
Pahīnāhāraloluppo, hoti cātuddiso yati.
The ascetic, having abandoned greed for food, can travel in all four directions.
Từ bỏ tham ái thức ăn, là bậc đạo sĩ tự do đi bốn phương.
474
Vinodayati kosajjaṃ, ājīvassa visujjhati;
He dispels idleness, and his livelihood becomes purified.
Vị ấy loại bỏ sự biếng nhác, cuộc sống của vị ấy trở nên thanh tịnh;
475
Tasmā hi nātimaññeyya, bhikkhācariyāya sumedhaso.
Therefore, indeed, a wise person should not disdain the alms-round practice.
Vì vậy, người có trí tuệ không nên xem thường việc khất thực.
476
Evarūpassa hi –
For such a one:
Quả thật, đối với một người như vậy –
477
‘‘Piṇḍapātikassa bhikkhuno,
“A bhikkhu who lives on almsfood,
“Đối với Tỳ-khưu khất thực,
478
Attabharassa anaññaposino;
Supporting himself and not supporting others;
Tự nuôi thân, không nuôi dưỡng người khác;
479
Devāpi pihayanti tādino,
Even devas praise such a one,
Chư thiên cũng kính trọng bậc như vậy,
480
No ce lābhasilokanissito’’ti.
If he is not addicted to gain and praise.”
Nếu không bị lợi lộc và danh tiếng chi phối.”
481
Ayaṃ piṇḍapātikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the description of the undertaking, rules, classifications, breaking, and advantages of the Piṇḍapātikaṅga.
Đây là phần giải thích về quy định thọ trì, phân loại, sự phá vỡ và lợi ích của pháp đầu đà khất thực.
482
4. Sapadānacārikaṅgakathā
4. Discourse on the Sapadānacārikaṅga
4. Bài giảng về pháp đầu đà khất thực tuần tự (Sapadānacārikaṅga)
483
27. Sapadānacārikaṅgampi ‘‘loluppacāraṃ paṭikkhipāmi, sapadānacārikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
27. The Sapadānacārikaṅga (ascetic practice of walking for alms in unbroken sequence) is undertaken with one of these declarations: “I reject roaming out of greed,” or “I undertake the Sapadānacārikaṅga.”
27. Pháp đầu đà khất thực tuần tự (Sapadānacārikaṅga) được thọ trì bằng một trong các lời tuyên bố sau: “Con từ bỏ việc đi khất thực vì tham lam, con thọ trì pháp đầu đà khất thực tuần tự.”
484
Tena pana sapadānacārikena gāmadvāre ṭhatvā parissayābhāvo sallakkhetabbo.
However, a bhikkhu observing the sapadānacārika practice should stand at the village gate and ascertain the absence of danger.
Vị Tỳ-khưu hành trì pháp đầu đà khất thực tuần tự nên đứng ở cổng làng và quan sát xem có nguy hiểm nào không.
Yassā racchāya vā gāme vā parissayo hoti, taṃ pahāya aññattha carituṃ vaṭṭati.
If there is danger in a certain street or village, it is permissible to leave that place and go to another.
Nếu có nguy hiểm ở con đường hoặc làng nào, vị ấy được phép bỏ qua nơi đó và đi khất thực ở nơi khác.
Yasmiṃ gharadvāre vā racchāya vā gāme vā kiñci na labhati, agāmasaññaṃ katvā gantabbaṃ.
If one does not receive anything at a certain house door, street, or village, one should consider it as not a village and proceed.
Nếu ở một cửa nhà, con đường hoặc làng nào mà không nhận được gì, vị ấy nên xem đó như không phải là làng và tiếp tục đi.
Yattha kiñci labhati, taṃ pahāya gantuṃ na vaṭṭati.
Where one receives something, it is not permissible to leave that place and proceed.
Nếu ở nơi nào nhận được gì, thì không được bỏ qua nơi đó mà đi.
Iminā ca bhikkhunā kālataraṃ pavisitabbaṃ, evañhi aphāsukaṭṭhānaṃ pahāya aññattha gantuṃ sakkhissati.
This bhikkhu should enter early; for if he does so, he will be able to leave an unpleasant place and go elsewhere.
Vị Tỳ-khưu này nên vào làng sớm, vì như vậy vị ấy có thể bỏ qua những nơi bất tiện và đi đến những nơi khác dễ dàng hơn.
Sace panassa vihāre dānaṃ dentā antarāmagge vā āgacchantā manussā pattaṃ gahetvā piṇḍapātaṃ denti vaṭṭati.
If, however, people offering dana in the monastery or coming along the road take his bowl and offer him almsfood, it is permissible.
Tuy nhiên, nếu có người cúng dường tại tịnh xá hoặc những người đang đi trên đường mang bát đến cúng dường khất thực cho vị ấy, thì điều đó là được phép.
Iminā ca maggaṃ gacchantenāpi bhikkhācāravelāyaṃ sampattagāmaṃ anatikkamitvā caritabbameva.
Furthermore, a bhikkhu observing this practice, even while on his way (to another village), must only seek alms in the village he has reached during alms-round time, not passing it by.
Và ngay cả khi đang đi trên đường, vào lúc đi khất thực, vị tỳ khưu này phải đi khất thực mà không được đi qua ngôi làng đã đến.
Tattha alabhitvā vā thokaṃ labhitvā vā gāmapaṭipāṭiyā caritabbanti idamassa vidhānaṃ.
If he obtains nothing or only a little there, he should then proceed to seek alms in the next village in sequence. This is the instruction for him.
Tại đó, dù không nhận được gì hoặc chỉ nhận được một ít, vẫn phải đi theo thứ tự của làng. Đây là phương pháp của hạnh này.
485
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
By distinction, this too is of three kinds.
Về phân loại, hạnh này cũng có ba bậc.
Tattha ukkaṭṭho purato āhaṭabhikkhampi pacchato āhaṭabhikkhampi paṭikkamanaṃ āharitvā diyyamānampi na gaṇhati, pattadvāre pana pattaṃ vissajjeti.
Among these, the excellent practitioner does not accept alms brought from an earlier house, nor alms brought from a later house, nor alms brought to the alms-hall; he places his bowl only at the door of the house he has reached.
Trong đó, bậc thượng không nhận vật thực được mang đến từ phía trước, không nhận vật thực được mang đến từ phía sau, và cũng không nhận vật thực được mang đến dâng tại nơi ăn, mà chỉ đưa bát ra ở cửa nhà đang đứng.
Imasmiñhi dhutaṅge mahākassapattherena sadiso nāma natthi.
Indeed, in this Dhutaṅga, there is no one comparable to the Elder Mahākassapa.
Trong hạnh đầu đà này, không có ai sánh bằng Đại Trưởng lão Kassapa.
Tassapi pattavissaṭṭhaṭṭhānameva paññāyati.
His practice is evident solely in his placing down the bowl.
Đối với ngài, chỉ có việc đưa bát ra tại nơi đứng là được biết đến.
Majjhimo purato vā pacchato vā āhaṭampi paṭikkamanaṃ āhaṭampi gaṇhati, pattadvārepi pattaṃ vissajjeti, na pana bhikkhaṃ āgamayamāno nisīdati.
The medium practitioner accepts alms brought from an earlier house or a later house, and also alms brought to the alms-hall; he also places his bowl at the door of the house he has reached, but he does not sit waiting for alms.
Bậc trung nhận vật thực được mang đến từ phía trước hoặc phía sau, và cũng nhận vật thực được mang đến nơi ăn, và cũng đưa bát ra ở cửa nhà, nhưng không ngồi chờ đợi vật thực được mời trước.
Evaṃ so ukkaṭṭhapiṇḍapātikassa anulometi.
Thus, he conforms to the excellent piṇḍapātika.
Như vậy, vị ấy thuận theo người thực hành hạnh khất thực tuần tự bậc thượng.
Muduko taṃ divasaṃ nisīditvā āgameti.
The soft practitioner sits and waits for alms that day.
Bậc hạ thì ngồi chờ đợi vật thực được mời trước cho ngày hôm đó.
486
Imesaṃ pana tiṇṇampi loluppacāre uppannamatte dhutaṅgaṃ bhijjati.
However, for all three of these, the Dhutaṅga is broken the moment a craving for specific alms arises.
Đối với cả ba bậc này, ngay khi sự lăng xăng tham ái khởi sinh, hạnh đầu đà bị phá vỡ.
Ayamettha bhedo.
This is the breach in this practice.
Đây là sự phá vỡ trong hạnh này.
487
Ayaṃ panānisaṃso, kulesu niccanavakatā, candūpamatā, kulamaccherappahānaṃ, samānukampitā, kulūpakādīnavābhāvo, avhānānabhinandanā, abhihārena anatthikatā, appicchatādīnaṃ anulomavuttitāti.
These are the advantages: constant newness in families, being like the moon, abandonment of avarice towards families, equal compassion, absence of faults associated with frequenting families, not rejoicing in invitations, having no need for food brought (to him), and conformity with dispassion and the like.
Đây là những lợi ích: Luôn là người mới đối với các gia đình, giống như mặt trăng, từ bỏ sự bỏn xẻn đối với gia đình, có lòng thương xót bình đẳng, không có các phiền lụy như việc gần gũi các gia đình, không vui thích với lời mời, không có nhu cầu với vật thực mang đến dâng, và có nếp sống thuận theo các pháp như thiểu dục.
488
Candūpamo niccanavo kulesu,
Like the moon, ever new to families,
Giống như mặt trăng, luôn mới mẻ trong các gia đình,
489
Amaccharī sabbasamānukampo;
Without avarice, compassionate to all;
Không bỏn xẻn, có lòng thương xót bình đẳng với tất cả;
490
Kulūpakādīnavavippamutto,
Free from the faults of associating with families,
Thoát khỏi những phiền lụy của việc gần gũi gia đình,
491
Hotīdha bhikkhu sapadānacārī.
So is the bhikkhu who walks for alms in sequence here.
Vị tỳ khưu trong giáo pháp này là người đi khất thực tuần tự.
492
Loluppacārañca pahāya tasmā,
Therefore, having abandoned the craving for specific alms,
Vì vậy, từ bỏ sự lăng xăng tham ái,
493
Okkhittacakkhu yugamattadassī;
With downcast eyes, seeing only a yoke’s length ahead;
Mắt nhìn xuống, chỉ nhìn trong tầm một ách cày;
494
Ākaṅkhamāno bhuvi sericāraṃ,
Desiring free movement on earth,
Mong cầu sự đi lại tự do trên thế gian,
495
Careyya dhīro sapadānacāranti.
The wise one should walk for alms in sequence.
Bậc trí tuệ nên thực hành hạnh khất thực tuần tự.
496
Ayaṃ sapadānacārikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the description of the undertaking, instruction, distinctions, breaches, and advantages of the Sapadānacārikaṅga (alms-round in sequence practice).
Đây là phần giải về phương pháp thọ trì, phân loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh khất thực tuần tự.
497
5. Ekāsanikaṅgakathā
5. Discourse on the Ekāsanikaṅga (one-sitting eating practice)
5. Luận về Hạnh Nhất Tọa Thực
498
28. Ekāsanikaṅgampi ‘‘nānāsanabhojanaṃ paṭikkhipāmi, ekāsanikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
28. The Ekāsanikaṅga is undertaken by one of these statements: "I reject eating at diverse sittings," or "I undertake the Ekāsanikaṅga."
28. Hạnh nhất tọa thực cũng được thọ trì bằng một trong các lời nói sau: “Con từ bỏ việc ăn ở nhiều chỗ ngồi, con thọ trì hạnh nhất tọa thực”.
499
Tena pana ekāsanikena āsanasālāyaṃ nisīdantena therāsane anisīditvā ‘‘idaṃ mayhaṃ pāpuṇissatī’’ti patirūpaṃ āsanaṃ sallakkhetvā nisīditabbaṃ.
A bhikkhu observing the Ekāsanika practice, when sitting in the alms-hall, should not sit in the seat of an elder, but should observe a suitable seat, thinking, "This will be for me," and then sit.
Vị tỳ khưu thực hành hạnh nhất tọa thực ấy, khi ngồi trong nhà ăn, không nên ngồi vào ghế của trưởng lão, mà nên nhận biết một chỗ ngồi thích hợp và ngồi xuống với ý nghĩ: “Chỗ này sẽ dành cho con”.
Sacassa vippakate bhojane ācariyo vā upajjhāyo vā āgacchati, uṭṭhāya vattaṃ kātuṃ vaṭṭati.
If, while his meal is not yet finished, his preceptor or teacher arrives, it is proper for him to rise and perform his duties.
Nếu trong khi đang ăn, vị thầy tế độ hoặc thầy y chỉ đến, vị ấy được phép đứng dậy để làm phận sự.
Tipiṭakacūḷābhayatthero panāha ‘‘āsanaṃ vā rakkheyya bhojanaṃ vā, ayañca vippakatabhojano, tasmā vattaṃ karotu, bhojanaṃ pana mā bhuñjatū’’ti.
However, the Elder Tipiṭakacūḷābhayā said, "One should protect one's seat or one's meal; and this one's meal is unfinished, therefore, he should perform his duty, but he should not eat the meal again."
Tuy nhiên, Trưởng lão Tipiṭaka Cūḷābhaya nói rằng: “Hoặc nên giữ gìn chỗ ngồi, hoặc nên giữ gìn bữa ăn. Vị này đang ăn dở, vì vậy hãy làm phận sự, nhưng không nên ăn lại nữa”.
Idamassa vidhānaṃ.
This is the instruction for him.
Đây là phương pháp của hạnh này.
500
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
By distinction, this too is of three kinds.
Về phân loại, hạnh này cũng có ba bậc.
Tattha ukkaṭṭho appaṃ vā hotu bahu vā, yamhi bhojane hatthaṃ otāreti, tato aññaṃ gaṇhituṃ na labhati.
Among these, the excellent practitioner, whether the food is little or much, once he has put his hand into a dish of food, he is not permitted to take from another dish.
Trong đó, bậc thượng, dù thức ăn ít hay nhiều, khi đã đặt tay vào món ăn nào thì không được phép lấy món khác.
Sacepi manussā ‘‘therena na kiñci bhutta’’nti sappiādīni āharanti, bhesajjatthameva vaṭṭanti, na āhāratthaṃ.
Even if people bring ghee and other things, saying, "The Elder has eaten nothing," they are only suitable for medicine, not for food.
Nếu có người nghĩ rằng “vị trưởng lão chưa ăn gì cả” và mang đến bơ sữa, thì những thứ đó chỉ được dùng như thuốc, không được dùng như thức ăn.
Majjhimo yāva patte bhattaṃ na khīyati, tāva aññaṃ gaṇhituṃ labhati.
The medium practitioner is permitted to take from other dishes as long as the rice in his bowl is not exhausted.
Bậc trung, chừng nào cơm trong bát chưa hết, thì được phép lấy món khác.
Ayañhi bhojanapariyantiko nāma hoti.
Indeed, this one is called the 'meal-limit' practitioner.
Vị này được gọi là người có giới hạn là bữa ăn.
Muduko yāva āsanā na vuṭṭhāti tāva bhuñjituṃ labhati.
The soft practitioner is permitted to eat as long as he has not risen from his seat.
Bậc hạ, chừng nào chưa đứng dậy khỏi chỗ ngồi, thì được phép ăn.
So hi udakapariyantiko vā hoti yāva pattadhovanaṃ na gaṇhāti tāva bhuñjanato, āsanapariyantiko vā yāva na vuṭṭhāti tāva bhuñjanato.
He is either 'water-limit' (as long as he has not taken water to wash his bowl) or 'seat-limit' (as long as he has not risen from his seat).
Vị ấy hoặc có giới hạn là nước, vì ăn cho đến khi lấy nước rửa bát; hoặc có giới hạn là chỗ ngồi, vì ăn cho đến khi đứng dậy.
501
Imesaṃ pana tiṇṇampi nānāsanabhojanaṃ bhuttakkhaṇe dhutaṅgaṃ bhijjati.
However, for all three of these, the Dhutaṅga is broken the moment they eat a meal at diverse sittings.
Đối với cả ba bậc này, ngay khi ăn ở nhiều chỗ ngồi, hạnh đầu đà bị phá vỡ.
Ayamettha bhedo.
This is the breach in this practice.
Đây là sự phá vỡ trong hạnh này.
502
Ayaṃ panānisaṃso, appābādhatā, appātaṅkatā, lahuṭṭhānaṃ, balaṃ, phāsuvihāro, anatirittapaccayā anāpatti, rasataṇhāvinodanaṃ appicchatādīnaṃ anulomavuttitāti.
These are the advantages: freedom from illness, freedom from ailments, ease of rising, strength, comfortable living, not incurring an offense due to residual requisites, dispelling craving for tastes, and conformity with dispassion and the like.
Đây là những lợi ích: Ít bệnh tật, ít ốm đau, thân thể nhẹ nhàng, có sức lực, sống an lạc, không phạm tội do vật thực dư thừa, loại bỏ ái dục về vị, và có nếp sống thuận theo các pháp như thiểu dục.
503
Ekāsanabhojane rataṃ,
A recluse who delights in eating at one sitting,
Người hành giả hoan hỷ trong việc ăn một lần,
504
Na yatiṃ bhojanapaccayā rujā;
No illness due to food afflicts him;
Không bị bệnh tật do duyên ăn uống;
505
Visahanti rase alolupo,
Not greedy for tastes, he endures them,
Không tham luyến các vị, họ chịu đựng được,
506
Parihāpeti na kammamattano.
He does not diminish his own practice.
Và không làm suy giảm công việc của mình.
507
Iti phāsuvihārakāraṇe,
Thus, for the sake of comfortable living,
Vì vậy, trong việc tạo ra sự an lạc,
508
Sucisallekharatūpasevite;
Served by those delighting in pure asceticism;
Được các bậc thanh tịnh, ưa khổ hạnh thực hành;
509
Janayetha visuddhamānaso,
A recluse with a purified mind should generate
Với tâm thanh tịnh, người hành giả
510
Ratimekāsanabhojane yatīti.
Delight in eating at one sitting.
Nên phát sinh niềm vui trong việc ăn một lần.
511
Ayaṃ ekāsanikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the description of the undertaking, instruction, distinctions, breaches, and advantages of the Ekāsanikaṅga (one-sitting eating practice).
Đây là phần giải về phương pháp thọ trì, phân loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh nhất tọa thực.
512
6. Pattapiṇḍikaṅgakathā
6. Discourse on the Pattapiṇḍikaṅga (bowl-food eating practice)
6. Luận về Hạnh Ăn Trong Bát
513
29. Pattapiṇḍikaṅgampi ‘‘dutiyakabhājanaṃ paṭikkhipāmi, pattapiṇḍikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
29. The Pattapiṇḍikaṅga is undertaken by one of these statements: "I reject a second dish," or "I undertake the Pattapiṇḍikaṅga."
29. Hạnh ăn trong bát cũng được thọ trì bằng một trong các lời nói sau: “Con từ bỏ vật dụng thứ hai, con thọ trì hạnh ăn trong bát”.
514
Tena pana pattapiṇḍikena yāgupānakāle bhājane ṭhapetvā byañjane laddhe byañjanaṃ vā paṭhamaṃ khāditabbaṃ, yāgu vā pātabbā.
A bhikkhu observing the Pattapiṇḍika practice, at the time of drinking gruel, if condiments are received (when gruel is) placed in a separate bowl, he should first eat the condiment or drink the gruel.
Vị tỳ khưu thực hành hạnh ăn trong bát ấy, vào lúc uống cháo, khi nhận được thức ăn mặn đựng trong một vật dụng, thì hoặc nên ăn thức ăn mặn trước, hoặc nên uống cháo trước.
Sace pana yāguyaṃ pakkhipati, pūtimacchakādimhi byañjane pakkhitte yāgu paṭikūlā hoti, appaṭikūlameva ca katvā bhuñjituṃ vaṭṭati.
However, if he puts it into the gruel, when a condiment like rotten fish is added, the gruel becomes repulsive, and it is only proper to eat it after making it unrepulsive.
Nếu trộn vào cháo, mà thức ăn mặn như cá khô bị hỏng, thì cháo trở nên đáng ghê tởm, và chỉ nên ăn những gì không đáng ghê tởm.
Tasmā tathārūpaṃ byañjanaṃ sandhāya idaṃ vuttaṃ.
Therefore, this was said with such a condiment in mind.
Vì vậy, điều này được nói liên quan đến loại thức ăn mặn như vậy.
Yaṃ pana madhusakkarādikaṃ appaṭikūlaṃ hoti, taṃ pakkhipitabbaṃ.
But if it is something like honey or sugar, which is not repulsive, that should be put in.
Những thứ không đáng ghê tởm như mật ong, đường thì nên trộn vào.
Gaṇhantena ca pamāṇayuttameva gaṇhitabbaṃ.
And when taking (food), only a suitable amount should be taken.
Và khi nhận, chỉ nên nhận với lượng vừa phải.
Āmakasākaṃ hatthena gahetvā khādituṃ vaṭṭati.
It is proper to take raw vegetables with the hand and eat them.
Được phép dùng tay cầm rau sống để ăn.
Tathā pana akatvā patteyeva pakkhipitabbaṃ.
But without doing so, it should be put into the bowl itself.
Tuy nhiên, không nên làm như vậy mà nên cho vào trong bát.
Dutiyakabhājanassa pana paṭikkhittattā aññaṃ rukkhapaṇṇampi na vaṭṭatīti idamassa vidhānaṃ.
And because a second dish is rejected, even another tree leaf is not proper. This is the instruction for him.
Vì đã từ bỏ vật dụng thứ hai, nên ngay cả một chiếc lá cây khác cũng không được phép dùng. Đây là phương pháp của hạnh này.
515
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
By distinction, this too is of three kinds.
Về phân loại, hạnh này cũng có ba bậc.
Tattha ukkaṭṭhassa aññatra ucchukhādanakālā kacavarampi chaḍḍetuṃ na vaṭṭati.
For the excellent practitioner, it is not proper to discard even trash, except during the time of chewing sugarcane.
Trong đó, đối với bậc thượng, ngoài lúc ăn mía, không được phép vứt bỏ cả rác.
Odanapiṇḍamacchamaṃsapūvepi bhinditvā khādituṃ na vaṭṭati.
It is not proper to break up rice-balls, fish, meat, or cakes before eating them.
Cũng không được phép bẻ nhỏ cơm vắt, cá, thịt, hay bánh để ăn.
Majjhimassa ekena hatthena bhinditvā khādituṃ vaṭṭati, hatthayogī nāmesa.
For the medium practitioner, it is proper to break them up with one hand and eat; he is called a 'hand-practitioner'.
Đối với bậc trung, được phép dùng một tay để bẻ nhỏ và ăn, vị này được gọi là hatthayogī (người dùng tay).
Muduko pana pattayogī nāma hoti, tassa yaṃ sakkā hoti patte pakkhipituṃ, taṃ sabbaṃ hatthena vā dantehi vā bhinditvā khādituṃ vaṭṭati.
The soft practitioner, however, is called a 'bowl-practitioner'; for him, whatever can be put into the bowl, all of that is proper to break up with the hand or teeth and eat.
Còn bậc hạ được gọi là pattayogī (người dùng bát), đối với vị này, tất cả những gì có thể cho vào bát đều được phép dùng tay hoặc răng để bẻ nhỏ và ăn.
516
Imesaṃ pana tiṇṇampi dutiyakabhājanaṃ sāditakkhaṇe dhutaṅgaṃ bhijjati.
However, for all three of these, the Dhutaṅga is broken the moment they accept a second dish.
Đối với cả ba bậc này, ngay khi chấp nhận vật dụng thứ hai, hạnh đầu đà bị phá vỡ.
Ayamettha bhedo.
This is the breach in this practice.
Đây là sự phá vỡ trong hạnh này.
517
Ayaṃ panānisaṃso, nānārasataṇhāvinodanaṃ.
These are the advantages: dispelling craving for diverse tastes.
Đây là những lợi ích: Loại bỏ ái dục đối với các vị khác nhau.
Atricchatāya pahānaṃ, āhāre payojanamattadassitā, thālakādipariharaṇakhedābhāvo, avikkhittabhojitā, appicchatādīnaṃ anulomavuttitāti.
Abandonment of excessive desire, seeing only the purpose in food, absence of fatigue from carrying plates and the like, undisturbed eating, and conformity with dispassion and the like.
Từ bỏ sự ham muốn quá độ, thấy được mục đích duy nhất của thức ăn, không có sự mệt mỏi trong việc mang vác đĩa chén, ăn uống không phân tâm, và có nếp sống thuận theo các pháp như thiểu dục.
518
Nānābhājanavikkhepaṃ, hitvā okkhittalocano;
Abandoning the scattering of diverse dishes, with downcast eyes;
Từ bỏ sự phân tâm bởi nhiều vật dụng, mắt nhìn xuống;
519
Khaṇanto viya mūlāni, rasataṇhāya subbato.
Like one digging up the roots of craving for tastes, the well-disciplined one.
Như đang đào tận gốc rễ của ái dục về vị, người có giới hạnh tốt.
520
Sarūpaṃ viya santuṭṭhiṃ, dhārayanto sumānaso;
As if holding his very being, with a good mind;
Như đang mang chính hình tướng của sự tri túc, với tâm hoan hỷ;
521
Paribhuñjeyya āhāraṃ, ko añño pattapiṇḍikoti.
Who else but a Pattapiṇḍika would partake of food?
Ai khác ngoài người thực hành hạnh ăn trong bát có thể thọ dụng vật thực như vậy?
522
Ayaṃ pattapiṇḍikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the description of the undertaking, instruction, distinctions, breaches, and advantages of the Pattapiṇḍikaṅga (bowl-food eating practice).
Đây là phần giải về phương pháp thọ trì, phân loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh ăn trong bát.
523
7. Khalupacchābhattikaṅgakathā
7. Discourse on the Khalupacchābhattikaṅga (latter-meal refusal practice)
7. Luận về Hạnh Không Ăn Thêm Sau Khi Đã Thôi
524
30. Khalupacchābhattikaṅgampi ‘‘atirittabhojanaṃ paṭikkhipāmi, khalupacchābhattikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
30. The Khalupacchābhattikaṅga is undertaken by one of these statements: "I reject residual food," or "I undertake the Khalupacchābhattikaṅga."
30. Hạnh không ăn thêm sau khi đã thôi cũng được thọ trì bằng một trong các lời nói sau: “Con từ bỏ việc ăn thêm, con thọ trì hạnh không ăn thêm sau khi đã thôi”.
525
Tena pana khalupacchābhattikena pavāretvā puna bhojanaṃ kappiyaṃ kāretvā na bhuñjitabbaṃ.
A bhikkhu observing the Khalupacchābhattika practice, having refused (food) or made a formal declaration of sufficiency (pavāretvā), should not eat food again after having it made allowable (kappiya).
Vị tỳ khưu thực hành hạnh không ăn thêm sau khi đã thôi ấy, sau khi đã tỏ ý thôi ăn, không được làm cho vật thực trở nên hợp lệ để ăn lại.
Idamassa vidhānaṃ.
This is the instruction for him.
Đây là phương pháp của hạnh này.
526
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
According to its divisions, this (practice) is also of three kinds.
Về phân loại, hạnh này cũng có ba bậc.
Tattha ukkaṭṭho yasmā paṭhamapiṇḍe pavāraṇā nāma natthi, tasmiṃ pana ajjhohariyamāne aññaṃ paṭikkhipato hoti, tasmā evaṃ pavārito paṭhamapiṇḍaṃ ajjhoharitvā dutiyapiṇḍaṃ na bhuñjati.
Among these, the highest (practice) is such that there is no 'invitation' (pavāraṇā) with the first mouthful; but when that (first mouthful) is swallowed, it implies a rejection of anything further. Therefore, a bhikkhu thus 'invited' (pavārito), having swallowed the first mouthful, does not eat a second mouthful.
Trong đó, bậc ưu việt (ukkaṭṭha), vì không có sự từ chối thức ăn (pavāraṇā) đối với miếng cơm đầu tiên, nhưng khi đã nuốt miếng cơm đó thì có sự từ chối các thức ăn khác, do đó, vị đã từ chối như vậy, sau khi nuốt miếng cơm đầu tiên, sẽ không thọ dụng miếng cơm thứ hai.
Majjhimo yasmiṃ bhojane pavārito, tadeva bhuñjati.
The middle (practice) is such that a bhikkhu who is 'invited' while eating, eats only that (food already in the bowl).
Bậc trung bình (majjhima), khi đã từ chối thức ăn nào, thì chỉ thọ dụng thức ăn đó (còn lại trong bát).
Muduko pana yāva āsanā na vuṭṭhāti tāva bhuñjati.
The mild (practice) is such that a bhikkhu eats until he rises from his seat.
Còn bậc mềm yếu (muduka) thì thọ dụng cho đến khi nào chưa rời khỏi chỗ ngồi.
527
Imesaṃ pana tiṇṇampi pavāritānaṃ kappiyaṃ kārāpetvā bhuttakkhaṇe dhutaṅgaṃ bhijjati.
For all three of these who have been 'invited', when they have made (the food) allowable and eaten again, their dhutaṅga is broken.
Tuy nhiên, đối với cả ba bậc đã từ chối này, nếu sau khi đã làm cho thức ăn trở thành hợp pháp (kappiya) mà thọ dụng thêm, thì hạnh đầu đà bị phá vỡ.
Ayamettha bhedo.
This is the distinction in this regard.
Đây là sự phá vỡ trong trường hợp này.
528
Ayaṃ panānisaṃso, anatirittabhojanāpattiyā dūrabhāvo, odarikattābhāvo, nirāmisasannidhitā, puna pariyesanāya abhāvo, appicchatādīnaṃ anulomavuttitāti.
And this is the advantage: being far from the offense of eating what is not extra (beyond what is allowed), absence of gluttony, detachment from material possessions, absence of searching again (for food), and consistency with virtues such as fewness of wishes.
Đây là lợi ích: tránh xa tội thọ dụng thức ăn không đúng pháp (anatirittabhojanāpatti), không tham ăn, không tích trữ vật thực, không phải tìm kiếm lại, và phù hợp với các đức tính như thiểu dục (appicchatā).
529
Pariyesanāya khedaṃ, na yāti na karoti sannidhiṃ dhīro;
The wise one, adhering to the practice of not taking food after the meal, does not go weary from seeking and does not accumulate (food).
Bậc trí không mệt mỏi trong việc tìm kiếm, không tích trữ vật thực;
530
Odarikattaṃ pajahati, khalupacchābhattiko yogī.
The meditator, adhering to the practice of not taking food after the meal, abandons gluttony.
Vị hành giả thực hành hạnh "chỉ ăn một lần sau cùng" từ bỏ sự tham ăn.
531
Tasmā sugatapasatthaṃ, santosaguṇādivuḍḍhisañjananaṃ;
Therefore, a meditator who desires to dispel defilements should practice this dhutaṅga,
Vì vậy, vị hành giả nào muốn loại bỏ các lỗi lầm,
532
Dose vidhunitukāmo, bhajeyya yogī dhutaṅgamidanti.
which is praised by the Fortunate One and brings about the increase of contentment and other virtues.
Hãy thực hành hạnh đầu đà này, được bậc Thiện Thệ tán thán, làm phát sinh các đức tính như sự tri túc.
533
Ayaṃ khalupacchābhattikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the exposition of the modes of undertaking, divisions, distinctions, and advantages of the practice of not taking food after the meal.
Đây là phần giải thích về cách thọ trì, các loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh "chỉ ăn một lần sau cùng" (khalupacchābhattikaṅga).
534
8. Āraññikaṅgakathā
8. Discourse on the Forest Dweller's Practice
8. Bài Kệ về Hạnh Đầu Đà Trú Xứ Rừng (Āraññikaṅga)
535
31. Āraññikaṅgampi ‘‘gāmantasenāsanaṃ paṭikkhipāmi, āraññikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
31. The forest dweller's practice (āraññikaṅga) is undertaken with one of these declarations: "I reject a dwelling near a village," or "I undertake the forest dweller's practice."
31. Hạnh đầu đà trú xứ rừng (Āraññikaṅga) cũng được thọ trì bằng một trong những lời tuyên bố sau: "Con từ bỏ trú xứ gần làng (gāmantasenāsana), con thọ trì hạnh đầu đà trú xứ rừng."
536
Tena pana āraññikena gāmantasenāsanaṃ pahāya araññe aruṇaṃ uṭṭhāpetabbaṃ.
By that forest dweller, a bhikkhu, having abandoned a dwelling near a village, must let the dawn appear while in the forest.
Vị Tỳ-kheo trú xứ rừng đó phải rời bỏ trú xứ gần làng và để bình minh ló dạng trong rừng.
Tattha saddhiṃ upacārena gāmoyeva gāmantasenāsanaṃ.
Here, a village, together with its precincts, is called a dwelling near a village.
Trong đó, trú xứ gần làng (gāmantasenāsana) chính là làng cùng với khu vực ngoại vi của nó.
537
Gāmo nāma yo koci ekakuṭiko vā anekakuṭiko vā parikkhitto vā aparikkhitto vā samanusso vā amanusso vā antamaso atirekacātumāsaniviṭṭho yo koci satthopi.
A village is any settlement, whether having one hut or many huts, enclosed or unenclosed, inhabited or uninhabited by humans, or even any caravan that has settled for more than four months.
Làng (gāma) là bất kỳ nơi nào có một hoặc nhiều ngôi nhà, có hàng rào hoặc không có hàng rào, có người ở hoặc không có người ở, thậm chí là một đoàn lữ hành đã dừng lại hơn bốn tháng.
538
Gāmūpacāro nāma parikkhittassa gāmassa sace anurādhapurasseva dve indakhīlā honti, abbhantarime indakhīle ṭhitassa thāmamajjhimassa purisassa leḍḍupāto.
The village precinct (gāmūpacāro) for an enclosed village, such as Anurādhapura, which has two gateposts, is the range of a clod thrown by a strong, average man standing at the inner gatepost.
Khu vực ngoại vi làng (gāmūpacāra) là, đối với một ngôi làng có hàng rào, ví dụ như Anurādhapura có hai cột trụ cổng (indakhīla), thì đó là nơi một cục đất ném từ cột trụ cổng bên trong bởi một người đàn ông có sức mạnh trung bình sẽ rơi xuống.
Tassa lakkhaṇaṃ yathā taruṇamanussā attano balaṃ dassentā bāhaṃ pasāretvā leḍḍuṃ khipanti, evaṃ khittassa leḍḍussa patanaṭṭhānabbhantaranti vinayadharā.
Its characteristic, according to Vinaya masters, is the area within where a clod falls when thrown like young men demonstrating their strength by extending their arms and throwing clods.
Đặc điểm của nó, theo các bậc thông hiểu Vinaya, là bên trong phạm vi nơi cục đất rơi xuống, giống như cách những người trẻ tuổi thể hiện sức mạnh của mình bằng cách vung tay ném cục đất.
Suttantikā pana kākanivāraṇaniyamena khittassāti vadanti.
However, the Suttantikas say it is the area where a clod falls when thrown in a manner to ward off crows.
Tuy nhiên, các bậc thông hiểu Suttanta nói rằng đó là nơi cục đất rơi xuống khi ném theo cách xua đuổi quạ.
Aparikkhittagāme yaṃ sabbapaccantimassa gharassa dvāre ṭhito mātugāmo bhājanena udakaṃ chaḍḍeti, tassa patanaṭṭhānaṃ gharūpacāro.
For an unenclosed village, the house precinct (gharūpacāro) is the area where water falls when a woman standing at the door of the outermost house throws it from a vessel.
Trong một ngôi làng không có hàng rào, nơi một người phụ nữ đứng ở cửa ngôi nhà cuối cùng ném nước từ một cái bình, thì nơi nước rơi xuống là khu vực ngoại vi nhà (gharūpacāra).
Tato vuttanayena eko leḍḍupāto gāmo, dutiyo gāmūpacāro.
From that, according to the stated method, one clod-throw is the village, and the second is the village precinct.
Từ đó, theo cách đã nói, một tầm ném đất là làng, và tầm ném đất thứ hai là khu vực ngoại vi làng.
539
Araññaṃ pana vinayapariyāye tāva ‘‘ṭhapetvā gāmañca gāmūpacārañca sabbametaṃ arañña’’nti (pārā. 92) vuttaṃ.
As for the forest (arañña), in the Vinaya context it is stated: "Excluding the village and the village precinct, all of this is forest."
Về rừng (arañña), trong cách giải thích theo Vinaya, có nói: "Tất cả những gì không phải làng và khu vực ngoại vi làng đều là rừng."
Abhidhammapariyāye ‘‘nikkhamitvā bahi indakhīlā, sabbametaṃ arañña’’nti (vibha. 529) vuttaṃ.
In the Abhidhamma context, it is stated: "Having gone outside the gateposts, all of this is forest."
Trong cách giải thích theo Abhidhamma, có nói: "Tất cả những gì nằm ngoài cột trụ cổng đều là rừng."
Imasmiṃ pana suttantikapariyāye ‘‘āraññakaṃ nāma senāsanaṃ pañcadhanusatikaṃ pacchima’’nti idaṃ lakkhaṇaṃ.
However, in this Suttanta context, the characteristic is "A forest dwelling (senāsana) is five hundred bows distant as its closest limit."
Tuy nhiên, trong cách giải thích theo Suttanta này, đặc điểm là: "Trú xứ rừng là nơi cách xa làng năm trăm cung (pañcadhanusatikaṃ)."
Taṃ āropitena ācariyadhanunā parikkhittassa gāmassa indakhīlato aparikkhittassa paṭhamaleḍḍupātato paṭṭhāya yāva vihāraparikkhepā minitvā vavatthapetabbaṃ.
This (distance) should be measured and determined from the gatepost of an enclosed village, or from the first clod-throw of an unenclosed village, up to the boundary of the monastery, using a teacher's bow with an applied string.
Đó phải được đo lường và xác định từ cột trụ cổng của một ngôi làng có hàng rào, hoặc từ nơi cục đất đầu tiên rơi xuống của một ngôi làng không có hàng rào, cho đến ranh giới của tu viện, bằng một cây cung của vị thầy (ācariyadhanu) đã được căng dây.
540
Sace pana vihāro aparikkhitto hoti, yaṃ sabbapaṭhamaṃ senāsanaṃ vā bhattasālā vā dhuvasannipātaṭṭhānaṃ vā bodhi vā cetiyaṃ vā dūre cepi senāsanato hoti, taṃ paricchedaṃ katvā minitabbanti vinayaṭṭhakathāsu vuttaṃ.
If the monastery is unenclosed, even if a dwelling, a refectory, a permanent assembly place, a Bodhi tree, or a cetiya is far from the dwelling, that should be made the boundary and measured, as stated in the Vinaya Commentaries.
Nếu tu viện không có hàng rào, thì phải đo lường bằng cách xác định ranh giới là nơi trú xứ đầu tiên, hoặc trai đường, hoặc nơi tụ họp thường xuyên, hoặc cây Bồ-đề, hoặc bảo tháp, ngay cả khi nó cách xa trú xứ – điều này được nói trong các bộ Vinaya Aṭṭhakathā.
Majjhimaṭṭhakathāyaṃ pana vihārassapi gāmasseva upacāraṃ nīharitvā ubhinnaṃ leḍḍupātānaṃ antarā minitabbanti vuttaṃ.
In the Majjhima Commentary, however, it is stated that the precinct of the monastery should also be taken, just like that of the village, and the measurement made between the two clod-throws.
Trong Majjhima Aṭṭhakathā thì nói rằng phải đo lường giữa hai tầm ném đất, sau khi đã xác định khu vực ngoại vi của tu viện giống như của làng.
Idamettha pamāṇaṃ.
This is the standard here.
Đây là tiêu chuẩn ở đây.
541
Sacepi āsanne gāmo hoti, vihāre ṭhitehi mānusakānaṃ saddo suyyati, pabbatanadīādīhi pana antaritattā na sakkā ujuṃ gantuṃ.
Even if a village is nearby, and the sound of humans can be heard by those staying in the monastery, if it is impossible to go straight (to the village) due to being obstructed by mountains, rivers, etc.,
Ngay cả khi làng ở gần, và tiếng người có thể nghe thấy từ tu viện, nhưng vì bị ngăn cách bởi núi, sông, v.v., nên không thể đi thẳng được.
Yo tassa pakatimaggo hoti, sacepi nāvāya sañcaritabbo, tena maggena pañcadhanusatikaṃ gahetabbaṃ.
the five hundred bows should be measured along the customary path, even if it must be traversed by boat.
Nếu có con đường tự nhiên dẫn đến đó, ngay cả khi phải đi bằng thuyền, thì phải lấy năm trăm cung theo con đường đó.
Yo pana āsannagāmassa aṅgasampādanatthaṃ tato tato maggaṃ pidahati, ayaṃ dhutaṅgacoro hoti.
But if someone blocks paths here and there to complete the measure for a nearby village, that person is a dhutaṅga thief.
Còn vị Tỳ-kheo nào cố tình chặn đường từ nơi này đến nơi khác để hoàn thành tiêu chuẩn (năm trăm cung) của làng gần, thì vị đó là kẻ trộm hạnh đầu đà.
542
Sace pana āraññikassa bhikkhuno upajjhāyo vā ācariyo vā gilāno hoti, tena araññe sappāyaṃ alabhantena gāmantasenāsanaṃ netvā upaṭṭhātabbo.
If a forest-dwelling bhikkhu's preceptor or teacher is ill, and suitable requisites cannot be found in the forest, he must be taken to a dwelling near a village and attended to.
Tuy nhiên, nếu vị Tỳ-kheo trú xứ rừng có một vị thầy tế độ (upajjhāya) hoặc một vị giáo thọ (ācariya) bị bệnh, và không tìm được thuốc men phù hợp trong rừng, thì vị đó phải đưa thầy đến trú xứ gần làng để chăm sóc.
Kālasseva pana nikkhamitvā aṅgayuttaṭṭhāne aruṇaṃ uṭṭhāpetabbaṃ.
However, the bhikkhu must leave early and let the dawn appear in a place that fulfills the dhutaṅga requirement.
Nhưng vị đó phải rời đi sớm và để bình minh ló dạng ở nơi phù hợp với hạnh đầu đà.
Sace aruṇuṭṭhānavelāyaṃ tesaṃ ābādho vaḍḍhati, tesaṃyeva kiccaṃ kātabbaṃ.
If the illness of the preceptor or teacher worsens at the time of dawn, then their needs must be attended to.
Nếu vào lúc bình minh ló dạng mà bệnh tình của các vị ấy trở nặng, thì phải làm các công việc chăm sóc cho các vị ấy.
Na dhutaṅgasuddhikena bhavitabbanti idamassa vidhānaṃ.
One should not be concerned with the purity of the dhutaṅga – this is its regulation.
Không nên cố gắng giữ gìn sự thanh tịnh của hạnh đầu đà – đây là quy định của hạnh này.
543
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
According to its divisions, this (practice) is also of three kinds.
Về các loại, hạnh này cũng có ba loại.
Tattha ukkaṭṭhena sabbakālaṃ araññe aruṇaṃ uṭṭhāpetabbaṃ.
Among these, for the highest (practice), dawn must be allowed to appear in the forest at all times.
Trong đó, bậc ưu việt (ukkaṭṭha) phải để bình minh ló dạng trong rừng suốt mọi lúc.
Majjhimo cattāro vassike māse gāmante vasituṃ labhati.
The middle (practitioner) is permitted to reside near a village during the four months of the rainy season.
Bậc trung bình (majjhima) được phép ở gần làng trong bốn tháng mùa mưa.
Muduko hemantikepi.
The mild (practitioner) is permitted (to reside near a village) also during the (four months of the) winter season.
Bậc mềm yếu (muduka) được phép ở cả trong mùa đông.
544
Imesaṃ pana tiṇṇampi yathā paricchinne kāle araññato āgantvā gāmantasenāsane dhammassavanaṃ suṇantānaṃ aruṇe uṭṭhitepi dhutaṅgaṃ na bhijjati.
However, for all three of these, if they come from the forest at the stipulated times and listen to a Dhamma discourse in a dwelling near a village, their dhutaṅga is not broken even if dawn appears while they are listening.
Tuy nhiên, đối với cả ba bậc này, nếu họ đến từ rừng vào thời điểm đã được quy định và nghe pháp ở trú xứ gần làng, thì hạnh đầu đà của họ không bị phá vỡ ngay cả khi bình minh ló dạng.
Sutvā gacchantānaṃ antarāmagge uṭṭhitepi na bhijjati.
Nor is it broken if dawn appears while they are on their way back after having listened.
Nếu họ đang đi trên đường về sau khi nghe pháp mà bình minh ló dạng, thì hạnh đầu đà của họ cũng không bị phá vỡ.
Sace pana uṭṭhitepi dhammakathike muhuttaṃ nipajjitvā gamissāmāti niddāyantānaṃ aruṇaṃ uṭṭhahati, attano vā ruciyā gāmantasenāsane aruṇaṃ uṭṭhapenti, dhutaṅgaṃ bhijjatīti ayamettha bhedo.
But if dawn appears for those who, after the Dhamma speaker has risen, lie down for a moment thinking "We will go after a nap," or if they intentionally let dawn appear in a dwelling near a village, then the dhutaṅga is broken – this is the distinction here.
Nhưng nếu bình minh ló dạng trong khi họ đang ngủ, nghĩ rằng "người thuyết pháp đã dậy rồi, chúng ta sẽ nằm một lát rồi đi", hoặc nếu họ tự ý để bình minh ló dạng ở trú xứ gần làng, thì hạnh đầu đà bị phá vỡ – đây là sự phá vỡ trong trường hợp này.
545
Ayaṃ panānisaṃso, āraññiko bhikkhu araññasaññaṃ manasikaronto bhabbo aladdhaṃ vā samādhiṃ paṭiladdhuṃ laddhaṃ vā rakkhituṃ, satthāpissa attamano hoti.
And this is the advantage: a forest-dwelling bhikkhu, by attending to the perception of the forest, is capable of attaining concentration not yet attained or maintaining concentration already attained, and the Teacher is pleased with him.
Đây là lợi ích: Vị Tỳ-kheo trú xứ rừng, khi quán niệm về rừng, có khả năng đạt được định chưa đạt được, hoặc bảo vệ định đã đạt được; và Đức Bổn Sư cũng hoan hỷ với vị ấy.
Yathāha – ‘‘tenāhaṃ, nāgita, tassa bhikkhuno attamano homi araññavihārenā’’ti (a. ni. 6.42; 8.86).
As it is said: "Therefore, Nāgita, I am pleased with that bhikkhu's forest dwelling."
Như Ngài đã nói: "Này Nāgita, Ta hoan hỷ với vị Tỳ-kheo đó vì sự sống trong rừng của vị ấy."
Pantasenāsanavāsino cassa asappāyarūpādayo cittaṃ na vikkhipanti, vigatasantāso hoti, jīvitanikantiṃ jahati, pavivekasukharasaṃ assādeti, paṃsukūlikādibhāvopi cassa patirūpo hotīti.
For one residing in a remote dwelling, unsuitable sights and so forth do not distract the mind; he is free from fear, abandons attachment to life, experiences the bliss of seclusion, and the state of a rag-robe wearer (paṃsukūlika) and others is also suitable for him.
Đối với vị sống ở trú xứ xa vắng, các sắc tướng không phù hợp, v.v., không làm tâm vị ấy xao động; vị ấy không còn sợ hãi; từ bỏ sự quyến luyến cuộc sống; nếm trải hương vị an lạc của sự độc cư; và việc thực hành hạnh phấn tảo y (paṃsukūlika) cũng phù hợp với vị ấy.
546
Pavivitto asaṃsaṭṭho, pantasenāsane rato;
Isolated, unmixed (with others), delighting in a remote dwelling;
Độc cư, không giao du, hoan hỷ nơi trú xứ xa vắng;
547
Ārādhayanto nāthassa, vanavāsena mānasaṃ.
Pleasing the mind of the Protector through forest dwelling.
Làm cho tâm của Đức Đạo Sư hoan hỷ bằng cách sống trong rừng.
548
Eko araññe nivasaṃ, yaṃ sukhaṃ labhate yati;
The peace that a renunciant living alone in the forest obtains;
Vị ẩn sĩ sống một mình trong rừng, niềm an lạc mà vị ấy đạt được;
549
Rasaṃ tassa na vindanti, api devā saindakā.
Even the devas with Sakka do not experience its taste.
Ngay cả chư thiên cùng với Indra cũng không thể nếm trải hương vị đó.
550
Paṃsukūlañca esova, kavacaṃ viya dhārayaṃ;
Wearing the rag-robe as if it were armor;
Vị ấy mặc y phấn tảo như một chiếc áo giáp;
551
Araññasaṅgāmagato, avasesadhutāyudho.
Gone to the battlefield of the forest, armed with other dhutaṅgas.
Đi vào chiến trường rừng, với các hạnh đầu đà còn lại làm vũ khí.
552
Samattho nacirasseva, jetuṃ māraṃ savāhiniṃ;
He is able to conquer Māra with his army in a short time;
Vị ấy có khả năng chiến thắng Ma vương cùng với binh đoàn của nó một cách nhanh chóng;
553
Tasmā araññavāsamhi, ratiṃ kayirātha paṇḍitoti.
Therefore, the wise one should delight in forest dwelling.
Vì vậy, bậc trí nên hoan hỷ trong việc sống ở rừng.
554
Ayaṃ āraññikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the exposition of the modes of undertaking, divisions, distinctions, and advantages of the forest dweller's practice.
Đây là phần giải thích về cách thọ trì, các loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh đầu đà trú xứ rừng (āraññikaṅga).
555
9. Rukkhamūlikaṅgakathā
9. Discourse on the Tree Root Dweller's Practice
9. Bài Kệ về Hạnh Đầu Đà Trú Dưới Gốc Cây (Rukkhamūlikaṅga)
556
32. Rukkhamūlikaṅgampi ‘‘channaṃ paṭikkhipāmi, rukkhamūlikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
32. The tree root dweller's practice (rukkhamūlikaṅga) is undertaken with one of these declarations: "I reject a roofed dwelling," or "I undertake the tree root dweller's practice."
32. Hạnh đầu đà trú dưới gốc cây (Rukkhamūlikaṅga) cũng được thọ trì bằng một trong những lời tuyên bố sau: "Con từ bỏ trú xứ có mái che (channa), con thọ trì hạnh đầu đà trú dưới gốc cây."
557
Tena pana rukkhamūlikena sīmantarikarukkhaṃ, cetiyarukkhaṃ, niyyāsarukkhaṃ, phalarukkhaṃ, vaggulirukkhaṃ, susirarukkhaṃ, vihāramajjhe ṭhitarukkhanti ime rukkhe vivajjetvā vihārapaccante ṭhitarukkho gahetabboti idamassa vidhānaṃ.
That tree-root dweller, however, should avoid these trees: a boundary tree, a shrine tree, a gum tree, a fruit tree, a bat-dwelling tree, a hollow tree, and a tree standing in the middle of a monastery. He should take a tree situated at the outskirts of the monastery. This is the prescription for it.
Vị rukkhamūlika (hành giả ở gốc cây) ấy, sau khi tránh những cây này: cây ở biên giới, cây được thờ cúng, cây có nhựa, cây ăn quả, cây có dơi ở, cây có hốc, và cây nằm giữa tu viện, nên chọn cây ở bìa tu viện. Đây là phương pháp của hạnh này.
558
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
By division, however, this too is threefold.
Về phân loại, hạnh này cũng có ba bậc.
Tattha ukkaṭṭho yathārucitaṃ rukkhaṃ gahetvā paṭijaggāpetuṃ na labhati.
Among these, the highest type is not permitted to take any tree he likes and have it maintained.
Trong đó, bậc thượng không được phép cho dọn dẹp gốc cây theo ý mình.
Pādena paṇṇasaṭaṃ apanetvā vasitabbaṃ.
He must sweep away fallen leaves with his foot and dwell there.
Phải dùng chân gạt lá rụng đi rồi mới ở.
Majjhimo taṃ ṭhānaṃ sampattehiyeva paṭijaggāpetuṃ labhati.
The middle type is permitted to have the place maintained only by those who come to that spot.
Bậc trung được phép cho những người đến nơi đó dọn dẹp giúp.
Mudukena ārāmikasamaṇuddese pakkositvā sodhāpetvā samaṃ kārāpetvā vālukaṃ okirāpetvā pākāraparikkhepaṃ kārāpetvā dvāraṃ yojāpetvā vasitabbaṃ.
The lowest type should call the monastery workers and novice monks, have them clean the area, level it, spread sand, build a fence enclosure, and set up a gate before dwelling there.
Bậc hạ có thể gọi người coi sóc tịnh xá hoặc sa-di đến dọn dẹp, san bằng, rải cát, làm hàng rào bao quanh, và lắp cửa rồi mới ở.
Mahadivase pana rukkhamūlikena tattha anisīditvā aññattha paṭicchanne ṭhāne nisīditabbaṃ.
On a day of great offerings, however, a tree-root dweller should not sit there, but should sit in another secluded place.
Tuy nhiên, vào những ngày lễ lớn, vị rukkhamūlika không nên ngồi ở đó mà nên ngồi ở một nơi kín đáo khác.
559
Imesaṃ pana tiṇṇampi channe vāsaṃ kappitakkhaṇe dhutaṅgaṃ bhijjati.
If any of these three (types of tree-root dwellers) enters a roofed dwelling to reside, their dhutaṅga is broken.
Đối với cả ba bậc này, ngay khi họ ở trong một nơi có mái che, hạnh đầu-đà bị phá vỡ.
Jānitvā channe aruṇaṃ uṭṭhāpitamatteti aṅguttarabhāṇakā.
The Aṅguttara Bhāṇakas say that if one knowingly allows dawn to break while inside a roofed dwelling, the dhutaṅga is broken.
Các vị Aṅguttarabhāṇaka (nhà tụng đọc Tăng Chi Bộ) nói rằng: (hạnh đầu-đà bị phá vỡ) ngay khi biết mà để cho rạng đông xuất hiện ở nơi có mái che.
Ayamettha bhedo.
This is the breaking of it here.
Đây là sự phá vỡ trong hạnh này.
560
Ayaṃ panānisaṃso, rukkhamūlasenāsanaṃ nissāya pabbajjāti (mahāva. 128) vacanato nissayānurūpapaṭipattisabbhāvo, appāni ceva sulabhāni ca tāni ca anavajjānīti (a. ni. 4.27; itivu. 101) bhagavatā saṃvaṇṇitapaccayatā, abhiṇhaṃ tarupaṇṇavikāradassanena aniccasaññāsamuṭṭhāpanatā, senāsanamaccherakammārāmatānaṃ abhāvo, devatāhi sahavāsitā, appicchatādīnaṃ anulomavuttitāti.
This is the benefit: the existence of practice conforming to the dependency, as stated in the saying "the ordination dependent on a tree-root dwelling," the conditions praised by the Buddha as "few, easily obtainable, and blameless," the arising of the perception of impermanence through constant observation of the changing tree leaves, the absence of stinginess regarding dwelling places and attachment to new construction, dwelling in the company of deities, and the conformity to contentment and other such virtues.
Đây là những lợi ích: có được sự thực hành phù hợp với các pháp y chỉ, theo lời dạy “Xuất gia nương vào trú xứ gốc cây”; có được vật dụng đã được Đức Thế Tôn tán thán là “ít ỏi, dễ tìm, và không có lỗi”; có thể khởi lên tưởng vô thường do thường xuyên thấy sự biến đổi của lá cây; không có sự keo kiệt trú xứ và không ham thích công việc xây cất; được sống cùng với chư thiên; và có lối sống thuận theo các pháp như thiểu dục.
561
Vaṇṇito buddhaseṭṭhena, nissayoti ca bhāsito;
Praised by the Foremost Buddha, and spoken of as a dependency;
Được bậc Giác Ngộ tối thượng tán dương, và được gọi là một pháp y chỉ;
562
Nivāso pavivittassa, rukkhamūlasamo kuto.
Where can there be a dwelling like a tree-root for one who desires solitude?
Với người ưa sống độc cư, đâu có nơi nào sánh bằng gốc cây.
563
Āvāsamaccherahare, devatā paripālite;
Indeed, a virtuous one who dwells in solitude, protected by deities,
Nơi đoạn trừ lòng keo kiệt trú xứ, được chư thiên bảo hộ;
564
Pavivitte vasanto hi, rukkhamūlamhi subbato.
at the root of a tree, which removes attachment to dwelling places,
Vị thiện hạnh sống độc cư nơi gốc cây.
565
Abhirattāni nīlāni, paṇḍūni patitāni ca;
seeing the leaves of the trees—
Khi đỏ tươi, khi xanh biếc, khi vàng úa, rồi rơi rụng;
566
Passanto tarupaṇṇāni, niccasaññaṃ panūdati.
the very green, the blue, the yellow, and those that have fallen—dispels the perception of permanence.
Thấy lá cây như thế, vị ấy đoạn trừ được thường tưởng.
567
Tasmā hi buddhadāyajjaṃ, bhāvanābhiratālayaṃ;
Therefore, an intelligent one should not disregard this heritage of the Buddha,
Vì thế, đó là gia sản của Đức Phật, là chốn ở của người ưa tu tập;
568
Vivittaṃ nātimaññeyya, rukkhamūlaṃ vicakkhaṇoti.
a secluded tree-root, a place delightful for meditation.
Người trí không nên xem thường gốc cây, một nơi vắng lặng.
569
Ayaṃ rukkhamūlikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the description of the undertaking, prescription, divisions, breaking, and benefits of the tree-root dweller's dhutaṅga.
Đây là phần luận giải về phương pháp thọ trì, phân loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh rukkhamūlikaṅga.
570
10. Abbhokāsikaṅgakathā
10. Discourse on the Dhutaṅga of Dwelling in the Open Air
10. Luận về Hạnh Abbhokāsikaṅga
571
33. Abbhokāsikaṅgampi ‘‘channañca rukkhamūlañca paṭikkhipāmi, abbhokāsikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
The open-air dweller's dhutaṅga is undertaken by saying one of these: "I reject a roofed dwelling and a tree-root, I undertake the open-air dweller's dhutaṅga."
33. Hạnh abbhokāsikaṅga (hạnh ở ngoài trời) được thọ trì bằng một trong các câu sau: “Tôi từ bỏ nơi có mái che và gốc cây” hoặc “Tôi thọ trì hạnh abbhokāsikaṅga”.
572
Tassa pana abbhokāsikassa dhammassavanāya vā uposathatthāya vā uposathāgāraṃ pavisituṃ vaṭṭati.
That open-air dweller is permitted to enter an Uposatha hall for listening to Dhamma or for observing Uposatha.
Vị abbhokāsika (hành giả ở ngoài trời) ấy được phép vào nhà bố-tát để nghe pháp hoặc để làm lễ uposatha.
Sace paviṭṭhassa devo vassati, deve vassamāne anikkhamitvā vassūparame nikkhamitabbaṃ.
If it rains after he has entered, he should not leave while it is raining, but should leave when the rain stops.
Nếu trời mưa sau khi đã vào, vị ấy nên ở lại cho đến khi tạnh mưa rồi mới ra ngoài.
Bhojanasālaṃ vā aggisālaṃ vā pavisitvā vattaṃ kātuṃ, bhojanasālāya there bhikkhū bhattena āpucchituṃ, uddisantena vā uddisāpentena vā channaṃ pavisituṃ, bahi dunnikkhittāni mañcapīṭhādīni anto pavesetuñca vaṭṭati.
He is permitted to enter the refectory or the fire-hall to perform his duties, to ask permission from the elder bhikkhus in the refectory regarding his meal, to enter a roofed dwelling for reciting or having others recite the Pali texts, and to bring furniture like beds and chairs that were improperly left outside, inside.
Được phép vào nhà ăn hoặc nhà bếp để làm phận sự, vào nhà ăn để thỉnh các vị trưởng lão dùng bữa, hoặc người học hay người dạy được phép vào nơi có mái che. Cũng được phép mang giường, ghế v.v... bị để bừa bãi bên ngoài vào trong.
Sace maggaṃ gacchantena vuḍḍhatarānaṃ parikkhāro gahito hoti, deve vassante maggamajjhe ṭhitaṃ sālaṃ pavisituṃ vaṭṭati.
If, while traveling, he is carrying belongings of elder bhikkhus, and it rains, he is permitted to enter a hall standing in the middle of the path.
Nếu đang đi trên đường mà mang y bát cho các vị lớn tuổi hơn, khi trời mưa, được phép vào một nhà nghỉ bên đường.
Sace na kiñci gahitaṃ hoti, sālāya ṭhassāmīti vegena gantuṃ na vaṭṭati.
If he is not carrying anything, he is not permitted to rush to a hall with the intention of staying there.
Nếu không mang vật gì, không được đi vội vàng với ý định “tôi sẽ trú trong nhà nghỉ”.
Pakatigatiyā gantvā paviṭṭhena pana yāva vassūparamā ṭhatvā gantabbanti idamassa vidhānaṃ.
However, having gone at his normal pace and entered, he should remain until the rain stops and then continue his journey. This is the prescription for it.
Tuy nhiên, sau khi đi với tốc độ bình thường và đã vào trong, vị ấy nên ở lại cho đến khi tạnh mưa rồi mới đi. Đây là phương pháp của hạnh này.
Rukkhamūlikassāpi eseva nayo.
The same applies to the tree-root dweller.
Đối với vị rukkhamūlika, quy tắc này cũng tương tự.
573
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
By division, however, this too is threefold.
Về phân loại, hạnh này cũng có ba bậc.
Tattha ukkaṭṭhassa rukkhaṃ vā pabbataṃ vā gehaṃ vā upanissāya vasituṃ na vaṭṭati.
The highest type is not permitted to dwell near a tree, a mountain, or a house.
Trong đó, bậc thượng không được phép ở gần cây, núi, hoặc nhà.
Abbhokāseyeva cīvarakuṭiṃ katvā vasitabbaṃ.
He should make a robe-shelter and dwell only in the open air.
Phải dựng một cái lều bằng y ở ngoài trời và ở trong đó.
Majjhimassa rukkhapabbatagehāni upanissāya anto appavisitvā vasituṃ vaṭṭati.
The middle type is permitted to dwell near trees, mountains, or houses, without entering inside them.
Bậc trung được phép ở gần cây, núi, hoặc nhà, nhưng không được vào bên trong.
Mudukassa acchannamariyādaṃ pabbhārampi sākhāmaṇḍapopi pīṭhapaṭopi khettarakkhakādīhi chaḍḍitā tatraṭṭhakakuṭikāpi vaṭṭatīti.
The lowest type is permitted to use a cliff-cave that has an uncovered entrance, a pavilion made of branches, a tarpaulin, or even a hut abandoned by field-watchers and others, as long as it is not fully roofed.
Bậc hạ được phép ở trong hang núi không có mái che hoàn chỉnh, lều bằng cành cây, lều có mái che bằng vải bạt, hoặc những túp lều bỏ hoang của người giữ ruộng v.v...
574
Imesaṃ pana tiṇṇampi vāsatthāya channaṃ vā rukkhamūlaṃ vā paviṭṭhakkhaṇe dhutaṅgaṃ bhijjati.
If any of these three (types of open-air dwellers) enters a roofed dwelling or a tree-root dwelling for residence, their dhutaṅga is broken.
Đối với cả ba bậc này, ngay khi họ vào một nơi có mái che hoặc gốc cây để ở, hạnh đầu-đà bị phá vỡ.
Jānitvā tattha aruṇaṃ uṭṭhāpitamatteti aṅguttarabhāṇakā.
The Aṅguttara Bhāṇakas say that if one knowingly allows dawn to break while inside such a place, the dhutaṅga is broken.
Các vị Aṅguttarabhāṇaka nói rằng: (hạnh đầu-đà bị phá vỡ) ngay khi biết mà để cho rạng đông xuất hiện ở đó.
Ayamettha bhedo.
This is the breaking of it here.
Đây là sự phá vỡ trong hạnh này.
575
Ayaṃ panānisaṃso, āvāsapalibodhupacchedo, thinamiddhapanūdanaṃ, ‘‘migā viya asaṅgacārino, aniketā viharanti bhikkhavo’’ti (saṃ. ni. 1.224) pasaṃsāya anurūpatā, nissaṅgatā, cātuddisatā, appicchatādīnaṃ anulomavuttitāti.
This is the benefit: the cutting off of hindrances related to dwelling places, the expulsion of sloth and torpor, suitability for the praise "Bhikkhus wander unattached, without a home, like deer," detachment, freedom to go in any direction, and the conformity to contentment and other such virtues.
Đây là những lợi ích: đoạn trừ chướng ngại về trú xứ, xua tan hôn trầm thụy miên, sống phù hợp với lời tán thán “Các tỳ-khưu sống không nhà cửa, đi lại không ràng buộc như loài nai”, không vướng mắc, đi khắp bốn phương, và có lối sống thuận theo các pháp như thiểu dục.
576
Anagāriyabhāvassa, anurūpe adullabhe;
For the state of homelessness, in suitable places, not difficult to obtain;
Phù hợp với đời sống không nhà cửa, và không khó tìm;
577
Tārāmaṇivitānamhi, candadīpappabhāsite.
Under a canopy of stars, illuminated by the moon as a lamp,
Dưới vòm trời lấp lánh ngọc sao, được soi sáng bởi ngọn đèn trăng.
578
Abbhokāse vasaṃ bhikkhu, migabhūtena cetasā;
a bhikkhu dwelling in the open air, with a mind like a deer,
Vị tỳ-khưu sống ngoài trời, với tâm như loài nai,
579
Thinamiddhaṃ vinodetvā, bhāvanārāmataṃ sito.
dispels sloth and torpor, and delights in meditation.
Xua tan hôn trầm thụy miên, nương vào sự hoan hỷ trong tu tập.
580
Pavivekarasassādaṃ, nacirasseva vindati;
He quickly finds the taste of solitude.
Vị ấy sẽ sớm tìm thấy hương vị của sự độc cư;
581
Yasmā tasmā hi sappañño, abbhokāsarato siyāti.
Therefore, indeed, a wise person should delight in the open air.
Vì thế, người có trí tuệ nên hoan hỷ ở ngoài trời.
582
Ayaṃ abbhokāsikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the description of the undertaking, prescription, divisions, breaking, and benefits of the open-air dweller's dhutaṅga.
Đây là phần luận giải về phương pháp thọ trì, phân loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh abbhokāsikaṅga.
583
11. Sosānikaṅgakathā
11. Discourse on the Dhutaṅga of Dwelling in a Charpaṭa
11. Luận về Hạnh Sosānikaṅga
584
34. Sosānikaṅgampi ‘‘na susānaṃ paṭikkhipāmi, sosānikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
The charpaṭa dweller's dhutaṅga is undertaken by saying one of these: "I do not reject a charpaṭa, I undertake the charpaṭa dweller's dhutaṅga."
34. Hạnh sosānikaṅga (hạnh ở nghĩa địa) được thọ trì bằng một trong các câu sau: “Tôi không từ bỏ nghĩa địa” hoặc “Tôi thọ trì hạnh sosānikaṅga”.
585
Tena pana sosānikena yaṃ manussā gāmaṃ nivesantā ‘‘idaṃ susāna’’nti vavatthapenti, na tattha vasitabbaṃ.
However, that charpaṭa dweller should not dwell in a place that people, when establishing a new village, merely designate as "this is a charpaṭa."
Vị sosānika (hành giả ở nghĩa địa) ấy không nên ở nơi mà người dân khi lập làng đã quy định “Đây là nghĩa địa”.
Na hi matasarīre ajjhāpite taṃ susānaṃ nāma hoti, jhāpitakālato pana paṭṭhāya sacepi dvādasavassāni chaḍḍitaṃ, taṃ susānameva.
For it is not called a charpaṭa until a corpse has been cremated there; even if it has been abandoned for twelve years since the time of cremation, it is still a charpaṭa.
Vì nơi đó chưa được gọi là nghĩa địa khi chưa có xác chết nào được thiêu. Nhưng kể từ khi có người được thiêu, dù nơi đó đã bị bỏ hoang mười hai năm, nó vẫn là nghĩa địa.
586
Tasmiṃ pana vasantena caṅkamamaṇḍapādīni kāretvā mañcapīṭhaṃ paññapetvā pānīyaparibhojanīyaṃ upaṭṭhāpetvā dhammaṃ vācentena na vasitabbaṃ.
When dwelling there, one should not have walking paths or pavilions built, nor set up beds or chairs, nor arrange for drinking water or other consumables, nor teach the Dhamma.
Khi ở đó, vị ấy không nên cho làm nơi kinh hành, lều v.v..., không nên kê giường ghế, không nên cho đặt sẵn nước uống và nước dùng, và không nên dạy pháp.
Garukaṃ hi idaṃ dhutaṅgaṃ, tasmā uppannaparissayavighātatthāya saṅghattheraṃ vā rājayuttakaṃ vā jānāpetvā appamattena vasitabbaṃ.
Indeed, this dhutaṅga is arduous; therefore, to avert any dangers that may arise, one should inform the Sangha's elder or a royal official, and dwell there with heedfulness.
Vì hạnh đầu-đà này rất nặng nề, nên để ngăn ngừa những nguy hiểm có thể phát sinh, vị ấy phải báo cho vị trưởng lão trong Tăng đoàn hoặc quan chức của vua biết, rồi ở đó một cách không dễ duôi.
Caṅkamantena addhakkhikena āḷāhanaṃ olokentena caṅkamitabbaṃ.
When walking, one should walk while glancing at the cremation ground with half-closed eyes.
Khi kinh hành, vị ấy nên đi với mắt nhìn xuống, liếc nhìn giàn thiêu.
587
Susānaṃ gacchantenāpi mahāpathā ukkamma uppathamaggena gantabbaṃ.
Even when going to the charpaṭa, one should deviate from the main road and take a by-path.
Khi đi đến nghĩa địa, vị ấy cũng nên rời khỏi con đường chính và đi theo lối mòn.
Divāyeva ārammaṇaṃ vavatthapetabbaṃ.
The objects should be clearly identified during the day.
Ngay từ ban ngày, vị ấy phải xác định rõ các đối tượng.
Evañhissa taṃ rattiṃ bhayānakaṃ na bhavissati, amanussā rattiṃ viravitvā viravitvā āhiṇḍantāpi na kenaci paharitabbā.
Thus, they will not appear frightful at night, and even if non-human beings wander about shouting at night, they should not be attacked with anything.
Làm như vậy thì ban đêm chúng sẽ không trở thành đối tượng đáng sợ đối với vị ấy. Dù các phi nhân đi lại la hét vào ban đêm, cũng không nên dùng bất cứ thứ gì ném chúng.
Ekadivasampi susānaṃ agantuṃ na vaṭṭati.
It is not permitted to not go to the charpaṭa even for a single day.
Không được phép không đến nghĩa địa dù chỉ một ngày.
Majjhimayāmaṃ susāne khepetvā pacchimayāme paṭikkamituṃ vaṭṭatīti aṅguttarabhāṇakā.
The Aṅguttara Bhāṇakas state that it is permitted to spend the middle watch of the night in the charpaṭa and then retreat in the last watch.
Các vị Aṅguttarabhāṇaka nói rằng: được phép ở lại nghĩa địa trong canh giữa, rồi trở về vào canh cuối.
Amanussānaṃ piyaṃ tilapiṭṭhamāsabhattamacchamaṃsakhīratelaguḷādikhajjabhojjaṃ na sevitabbaṃ.
Food and drink dear to non-human beings, such as oil-cake, bean-rice, fish, meat, milk, oil, and jaggery, should not be consumed.
Không nên dùng các loại đồ ăn thức uống mà phi nhân ưa thích như bánh mè, cơm đậu, cá, thịt, sữa, dầu, đường thốt nốt v.v...
Kulagehaṃ na pavisitabbanti idamassa vidhānaṃ.
One should not enter the houses of lay supporters. This is the prescription for it.
Không được vào nhà của cư sĩ. Đây là phương pháp của hạnh này.
588
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
By division, however, this too is threefold.
Về phân loại, hạnh này cũng có ba bậc.
Tattha ukkaṭṭhena yattha dhuvaḍāhadhuvakuṇapadhuvarodanāni atthi, tattheva vasitabbaṃ.
The highest type should dwell only where there are continuous cremations, continuous stench of corpses, and continuous weeping.
Trong đó, bậc thượng phải ở nơi luôn có việc thiêu xác, luôn có tử thi, và luôn có tiếng khóc.
Majjhimassa tīsu ekasmimpi sati vaṭṭati.
For the middle type, it is permitted if at least one of these three conditions is present.
Bậc trung được phép ở nơi có một trong ba điều kiện trên.
Mudukassa vuttanayena susānalakkhaṇaṃ pattamatte vaṭṭati.
For the lowest type, it is permitted if it merely meets the definition of a charpaṭa as stated.
Bậc hạ được phép ở nơi chỉ cần đáp ứng được đặc điểm của một nghĩa địa theo cách đã nói.
589
Imesaṃ pana tiṇṇampi na susānamhi vāsaṃ kappanena dhutaṅgaṃ bhijjati.
However, for these three as well, the dhutaṅga is not broken by dwelling in the charnel ground.
Tuy nhiên, đối với cả ba loại này, dhutaṅga không bị phá vỡ bởi việc không ở trong nghĩa địa.
Susānaṃ agatadivaseti aṅguttarabhāṇakā.
The Aṅguttara Reciters state that if one does not go to the charnel ground on the appointed day, the dhutaṅga is broken.
Các vị Aṅguttarabhāṇaka nói rằng: "Vào ngày không đến nghĩa địa, dhutaṅga bị phá vỡ."
Ayamettha bhedo.
This is the breaking here.
Đây là điểm khác biệt ở đây.
590
Ayaṃ panānisaṃso maraṇassatipaṭilābho, appamādavihāritā, asubhanimittādhigamo, kāmarāgavinodanaṃ, abhiṇhaṃ kāyasabhāvadassanaṃ, saṃvegabahulatā ārogyamadādippahānaṃ, bhayabheravasahanatā, amanussānaṃ garubhāvanīyatā, appicchatādīnaṃ anulomavuttitāti.
This, however, is the benefit: the attainment of mindfulness of death, dwelling in heedfulness, the acquisition of the sign of impurity, the removal of sensual passion, the constant perception of the body's true nature, abundance of urgency, the abandonment of conceit of health and so on, endurance of fear and terror, being respected by non-humans, and the consistent practice of fewness of wishes and so on.
Lợi ích của hạnh này là sự đạt được niệm chết (maraṇassati), trú trong sự không phóng dật, đạt được tướng bất tịnh (asubhanimitta), loại bỏ tham ái dục lạc (kāmarāga), thường xuyên quán sát bản chất của thân, sự dồi dào của cảm giác xao động (saṃvega), từ bỏ sự kiêu mạn về sức khỏe, khả năng chịu đựng sợ hãi và kinh hoàng, được các phi nhân tôn kính, và sự hành trì thuận lợi của thiểu dục (appicchatā) và các đức hạnh khác.
591
Sosānikañhi maraṇānusatippabhāvā,
Indeed, by the power of mindfulness of death,
Thật vậy, nhờ uy lực của niệm chết (maraṇānussati),
592
Niddāgatampi na phusanti pamādadosā;
Even when asleep, the dhutaṅga practitioner is not touched by the faults of heedlessness;
Ngay cả khi chìm vào giấc ngủ, các lỗi lầm của sự phóng dật cũng không thể chạm đến người hành sosānika;
593
Sampassato ca kuṇapāni bahūni tassa,
And for him who sees many corpses,
Và đối với người thường xuyên quán sát nhiều xác chết,
594
Kāmānubhāvavasagampi na hoti cittaṃ.
His mind does not become subject to the influence of sensual desires.
Tâm của người ấy cũng không bị chi phối bởi uy lực của dục vọng.
595
Saṃvegameti vipulaṃ na madaṃ upeti,
He attains profound spiritual urgency, he does not succumb to intoxication,
Người ấy đạt được sự xao động sâu sắc, không rơi vào sự kiêu mạn,
596
Sammā atho ghaṭati nibbutimesamāno;
And then he strives rightly, seeking the cessation of suffering;
Và nỗ lực đúng đắn, tìm kiếm sự tịch tịnh (nibbāna);
597
Sosānikaṅgamitinekaguṇāvahattā,
Because the charnel ground ascetic's practice brings forth innumerable virtues,
Vì hạnh sosānika mang lại vô số công đức,
598
Nibbānaninnahadayena nisevitabbanti.
It should be cultivated by one whose heart inclines towards Nibbāna.
Nên người có tâm hướng về Nibbāna cần phải thực hành.
599
Ayaṃ sosānikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the explanation of the undertaking, method, classifications, breaking, and benefits of the charnel ground ascetic's practice.
Đây là phần giải thích về sự thọ trì, phương pháp, các loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh sosānika.
600
12. Yathāsanthatikaṅgakathā
12. Discourse on the Dhutaṅga of Being Content with Whatever Dwelling is Obtained
12. Câu chuyện về hạnh Yathāsanthatika
601
35. Yathāsanthatikaṅgampi ‘‘senāsanaloluppaṃ paṭikkhipāmi, yathāsanthatikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
The Dhutaṅga of being content with whatever dwelling is obtained is undertaken by saying either: "I reject covetousness for dwellings," or "I undertake the dhutaṅga of being content with whatever dwelling is obtained."
35. Hạnh Yathāsanthatika cũng được thọ trì bằng một trong các lời tuyên bố sau: "Tôi từ bỏ sự tham luyến chỗ ở, tôi thọ trì hạnh Yathāsanthatika."
602
Tena pana yathāsanthatikena yadassa senāsanaṃ ‘‘idaṃ tuyhaṃ pāpuṇātī’’ti gāhitaṃ hoti, teneva tuṭṭhabbaṃ, na añño uṭṭhāpetabbo.
Having undertaken this practice, the bhikkhu must be content with the dwelling assigned to him by the assigner with the words, "This is yours." He should not cause another bhikkhu to move.
Vị Yathāsanthatika ấy phải hài lòng với chỗ ở đã được chỉ định cho mình bằng lời "Chỗ này thuộc về ngài," và không được yêu cầu người khác chuyển đi.
Idamassa vidhānaṃ.
This is its method.
Đây là phương pháp của hạnh này.
603
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
By classification, this is also of three types.
Về các loại, hạnh này cũng có ba loại.
Tattha ukkaṭṭho attano pattasenāsanaṃ dūreti vā accāsanneti vā amanussadīghajātikādīhi upaddutanti vā uṇhanti vā sītalanti vā pucchituṃ na labhati.
Among these, the superior practitioner is not allowed to ask if his assigned dwelling is far or too near, or if it is afflicted by non-humans, long-bodied creatures, etc., or if it is hot or cold.
Trong đó, loại ưu việt không được phép hỏi liệu chỗ ở đã được chỉ định cho mình là xa hay quá gần, có bị quấy rầy bởi phi nhân, loài bò sát dài, v.v., hay là nóng hoặc lạnh.
Majjhimo pucchituṃ labhati.
The medium practitioner is allowed to ask.
Loại trung bình được phép hỏi.
Gantvā pana oloketuṃ na labhati.
But he is not allowed to go and inspect it.
Nhưng không được phép đến xem xét.
Muduko gantvā oloketvā sacassa taṃ na ruccati, aññaṃ gahetuṃ labhati.
The mild practitioner is allowed to go and inspect it, and if it does not suit him, he may take another.
Loại mềm yếu được phép đến xem xét, và nếu không thích chỗ đó, có thể nhận một chỗ khác.
604
Imesaṃ pana tiṇṇampi senāsanaloluppe uppannamatte dhutaṅgaṃ bhijjatīti ayamettha bhedo.
However, for these three, the dhutaṅga is broken as soon as covetousness for dwellings arises. This is the breaking here.
Đối với cả ba loại này, dhutaṅga bị phá vỡ ngay khi sự tham luyến chỗ ở phát sinh; đây là điểm khác biệt ở đây.
605
Ayaṃ panānisaṃso, ‘‘yaṃ laddhaṃ tena tuṭṭhabba’’nti (jā. 1.1.136; pāci. 793) vuttovādakaraṇaṃ, sabrahmacārīnaṃ hitesitā, hīnapaṇītavikappapariccāgo, anurodhavirodhappahānaṃ, atricchatāya dvārapidahanaṃ, appicchatādīnaṃ anulomavuttitāti.
This, however, is the benefit: practicing the exhortation "Be content with what is obtained," wishing for the welfare of fellow celibates, relinquishing distinctions of inferior and superior, abandoning attachment and aversion, closing the door to excessive desire, and the consistent practice of fewness of wishes and so on.
Lợi ích của hạnh này là tuân theo lời giáo huấn "Hãy hài lòng với những gì đã nhận được," lòng mong muốn lợi ích cho các bạn đồng phạm hạnh, từ bỏ sự phân biệt giữa thấp kém và cao quý, loại bỏ sự ưa thích và không ưa thích, đóng cánh cửa của sự quá tham lam, và sự hành trì thuận lợi của thiểu dục và các đức hạnh khác.
606
Yaṃ laddhaṃ tena santuṭṭho, yathāsanthatiko yati;
Content with what he has received, the ascetic, content with whatever dwelling is obtained,
Vị ẩn sĩ Yathāsanthatika, hài lòng với những gì đã nhận được,
607
Nibbikappo sukhaṃ seti, tiṇasantharakesupi.
Free from distinctions, sleeps peacefully, even on a bed of grass.
Không phân biệt, ngủ an lành ngay cả trên chiếu cỏ.
608
Na so rajjati seṭṭhamhi, hīnaṃ laddhā na kuppati;
He does not cling to the excellent, nor is he upset when he receives the inferior;
Người ấy không tham đắm chỗ tốt nhất, cũng không tức giận khi nhận được chỗ kém hơn;
609
Sabrahmacārinavake, hitena anukampati.
He shows compassion with kindness to younger fellow celibates.
Người ấy thương xót các vị tân tỳ khưu đồng phạm hạnh với lòng từ ái.
610
Tasmā ariyasatāciṇṇaṃ, munipuṅgavavaṇṇitaṃ;
Therefore, a wise person should diligently pursue
Vì vậy, người trí tuệ nên thực hành
611
Anuyuñjetha medhāvī, yathāsanthatarāmatanti.
The contentment with whatever dwelling is obtained, practiced by the Noble Ones and praised by the chief of sages.
Hạnh Yathāsanthatika, được các bậc Thánh nhân thường thực hành và được bậc tối thượng của các bậc hiền triết tán thán.
612
Ayaṃ yathāsanthatikaṅge samādānavidhānappabhedabhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the explanation of the undertaking, method, classifications, breaking, and benefits of the dhutaṅga of being content with whatever dwelling is obtained.
Đây là phần giải thích về sự thọ trì, phương pháp, các loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh Yathāsanthatika.
613
13. Nesajjikaṅgakathā
13. Discourse on the Dhutaṅga of One Who Sits Only
13. Câu chuyện về hạnh Nesajjika
614
36. Nesajjikaṅgampi ‘‘seyyaṃ paṭikkhipāmi, nesajjikaṅgaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ aññataravacanena samādinnaṃ hoti.
The Dhutaṅga of one who sits only is undertaken by saying either: "I reject lying down," or "I undertake the dhutaṅga of one who sits only."
36. Hạnh Nesajjika cũng được thọ trì bằng một trong các lời tuyên bố sau: "Tôi từ bỏ việc nằm, tôi thọ trì hạnh Nesajjika."
615
Tena pana nesajjikena rattiyā tīsu yāmesu ekaṃ yāmaṃ uṭṭhāya caṅkamitabbaṃ.
The bhikkhu who undertakes this practice must rise and walk during one watch of the three watches of the night.
Vị Nesajjika ấy phải đi kinh hành một trong ba canh của đêm.
Iriyāpathesu hi nipajjitumeva na vaṭṭati.
Indeed, among the postures, only lying down is not permissible.
Trong các oai nghi, chỉ có oai nghi nằm là không được phép.
Idamassa vidhānaṃ.
This is its method.
Đây là phương pháp của hạnh này.
616
Pabhedato pana ayampi tividho hoti.
By classification, this is also of three types.
Về các loại, hạnh này cũng có ba loại.
Tattha ukkaṭṭhassa neva apassenaṃ, na dussapallatthikā, na āyogapaṭṭo vaṭṭati.
For the superior practitioner, neither a backrest, nor a cloth cushion, nor a meditation band is permissible.
Trong đó, đối với loại ưu việt, không được phép dùng gối tựa, gối vải, hay dây lưng.
Majjhimassa imesu tīsu yaṃkiñci vaṭṭati.
For the medium practitioner, any one of these three is permissible.
Đối với loại trung bình, bất kỳ một trong ba thứ này đều được phép.
Mudukassa apassenampi dussapallatthikāpi āyogapaṭṭopi bibbohanampi pañcaṅgopi sattaṅgopi vaṭṭati.
For the mild practitioner, a backrest, a cloth cushion, a meditation band, a pillow, a five-limbed seat, or a seven-limbed seat, all are permissible.
Đối với loại mềm yếu, cả gối tựa, gối vải, dây lưng, gối đầu, ghế năm chi, và ghế bảy chi đều được phép.
Pañcaṅgo pana piṭṭhiapassayena saddhiṃ kato.
A five-limbed seat is one made with a backrest.
Ghế năm chi là ghế có thêm chỗ tựa lưng.
Sattaṅgo nāma piṭṭhiapassayena ca ubhatopassesu apassayehi ca saddhiṃ kato.
A seven-limbed seat is one made with a backrest and armrests on both sides.
Ghế bảy chi là ghế có thêm chỗ tựa lưng và hai bên tay vịn.
Taṃ kira miḷābhayattherassa akaṃsu.
It is said that they made such a seat for Thera Miḷhābhayat.
Người ta nói rằng họ đã làm một chiếc ghế như vậy cho Trưởng lão Milhābhayatthera.
Thero anāgāmī hutvā parinibbāyi.
The Thera attained Arahantship and Nibbāna.
Trưởng lão ấy đã trở thành Bất Lai (Anāgāmī) và nhập parinibbāna.
617
Imesaṃ pana tiṇṇampi seyyaṃ kappitamatte dhutaṅgaṃ bhijjati.
However, for these three, the dhutaṅga is broken as soon as they decide to lie down.
Đối với cả ba loại này, dhutaṅga bị phá vỡ ngay khi vị ấy nằm xuống.
Ayamettha bhedo.
This is the breaking here.
Đây là điểm khác biệt ở đây.
618
Ayaṃ panānisaṃso, ‘‘seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharatī’’ti (dī. ni. 3.320; ma. ni. 1.186) vuttassa cetaso vinibandhassa upacchedanaṃ, sabbakammaṭṭhānānuyogasappāyatā, pāsādikairiyāpathatā, vīriyārambhānukūlatā, sammāpaṭipattiyā anubrūhananti.
This, however, is the benefit: the cutting off of the mental entanglement described as "he lives devoted to the happiness of lying down, the happiness of lying on the side, the happiness of sluggishness," suitability for diligently practicing all meditation subjects, having a pleasing posture, conduciveness to the arousal of energy, and the enhancement of right practice.
Lợi ích của hạnh này là cắt đứt sự ràng buộc của tâm đã được nói đến trong câu "trú trong sự hưởng thụ hạnh phúc của việc nằm, hạnh phúc của việc ngủ, hạnh phúc của sự uể oải," sự phù hợp với mọi đề mục thiền định (kammaṭṭhāna), có oai nghi trang nghiêm, thuận lợi cho sự tinh tấn, và sự tăng trưởng của Chánh đạo (sammāpaṭipatti).
619
Ābhujitvāna pallaṅkaṃ, paṇidhāya ujuṃ tanuṃ;
Having folded his legs into the lotus posture, and set his body upright,
Vị ẩn sĩ, sau khi kết già (pallaṅka) và giữ thân thẳng,
620
Nisīdanto vikampeti, mārassa hadayaṃ yati.
The ascetic, sitting thus, makes Māra's heart tremble.
Khi ngồi xuống, làm rung động trái tim của Māra.
621
Seyyasukhaṃ middhasukhaṃ, hitvā āraddhavīriyo;
Abandoning the happiness of lying down and the happiness of sluggishness, with aroused energy,
Từ bỏ hạnh phúc của việc nằm và hạnh phúc của sự uể oải, với sự tinh tấn đã được khởi lên,
622
Nisajjābhirato bhikkhu, sobhayanto tapovanaṃ.
The bhikkhu, delighted in sitting, beautifies the ascetic grove.
Vị tỳ khưu hoan hỷ trong việc ngồi, làm rạng rỡ khu rừng khổ hạnh (tapovana).
623
Nirāmisaṃ pītisukhaṃ, yasmā samadhigacchati;
Since he attains joy and happiness free from sensual pleasures,
Vì người ấy đạt được niềm hỷ lạc thanh tịnh (nirāmisa pītisukha),
624
Tasmā samanuyuñjeyya, dhīro nesajjikaṃ vatanti.
Therefore, the wise one should diligently practice the vow of sitting only.
Do đó, người trí tuệ nên thực hành hạnh Nesajjika.
625
Ayaṃ nesajjikaṅge samādāna vidhānappabheda bhedānisaṃsavaṇṇanā.
This is the explanation of the undertaking, method, classifications, breaking, and benefits of the dhutaṅga of sitting only.
Đây là phần giải thích về sự thọ trì, phương pháp, các loại, sự phá vỡ và lợi ích của hạnh Nesajjika.
626
Dhutaṅgapakiṇṇakakathā
Miscellaneous Discourse on Dhutaṅgas
Các vấn đề linh tinh về Dhutaṅga
Next Page →

Settings