Abhidhammāvatāro-nāmarūpaparicchedo

4347

21. Ekavīsatimo paricchedo

21. Twenty-First Chapter

21. Chương hai mươi mốt

4348

Paṭipadāñāṇadassanavisuddhiniddeso

Description of Purification by Knowledge and Vision of the Way

Trình bày về Thanh tịnh Tuệ tri Con Đường Hành Trì

4349

1298.

4350

Aṭṭhañāṇavaseneva, sikhāpakkā vipassanā;

Vipassanā, brought to culmination solely by means of the eight knowledges,

Thiền quán (vipassanā) đạt đến đỉnh cao nhờ tám tuệ;

4351

Navamaṃ paṭipadāñāṇa-dassananti pavuccati.

Is called the ninth, Paṭipadāñāṇadassana.

Tuệ thứ chín được gọi là Tuệ tri Con Đường Hành Trì (Paṭipadāñāṇa-dassana).

4352

1299.

4353

Aṭṭha ñāṇāni nāmettha, veditabbāni viññunā;

Herein, the eight knowledges are to be understood by the wise;

Ở đây, bậc có trí cần biết tám tuệ;

4354

Upaklesavinimuttaṃ, ñāṇaṃ suvisadaṃ pana.

That knowledge, freed from imperfections, is exceedingly clear.

Tuệ thanh tịnh, thoát khỏi các cấu uế.

4355

1300.

4356

Udayabbaye ca bhaṅge ca, bhaye ādīnave tathā;

Knowledge of rise and fall, knowledge of dissolution, knowledge of terror, knowledge of disadvantages,

Trong sinh diệt (udayabbaya), trong hoại diệt (bhaṅga), trong sự đáng sợ (bhaya), và trong sự bất lợi (ādīnava);

4357

Nibbidāpassanāñāṇaṃ, ñāṇaṃ muccitukamyatā.

Knowledge of disenchantment, knowledge of the desire for release.

Tuệ nhàm chán (nibbidāpassanāñāṇa), tuệ mong muốn giải thoát (muccitukamyatāñāṇa).

4358

1301.

4359

Paṭisaṅkhā ca saṅkhāre, upekkhāñāṇamaṭṭhamaṃ;

Recontemplation of formations, and the eighth, knowledge of equanimity;

Và quán xét (paṭisaṅkhā) các hành (saṅkhāra), tuệ xả (upekkhāñāṇa) là thứ tám;

4360

Imāni aṭṭha ñāṇāni, navamaṃ saccānulomakaṃ.

These are the eight knowledges, the ninth is knowledge conforming to the Noble Truths.

Đây là tám tuệ, tuệ thuận thứ chân lý (saccānulomakaṃ) là thứ chín.

4361

1302.

4362

Saccānulomañāṇanti, anulomaṃ pavuccati;

Knowledge conforming to the Noble Truths is called Anulomañāṇa;

Tuệ thuận thứ chân lý (Saccānulomañāṇa) được gọi là thuận thứ (anuloma);

4363

Taṃ sampādetukāmena, yogāvacarabhikkhunā.

The yogi bhikkhu, desiring to attain that,

Vị Tỳ-khưu hành giả (yogāvacarabhikkhunā) muốn đạt được điều đó.

4364

1303.

1305.

4365

Udayabbayañāṇaṃ taṃ, ādiṃ katvā panaṭṭhasu;

Beginning with the knowledge of rise and fall among the eight knowledges,

Lấy tuệ sinh diệt (udayabbayañāṇa) làm khởi điểm trong tám tuệ đó;

4366

Etesu pana ñāṇesu, yogo karaṇiyo pana.

Must practice exertion in these knowledges.

Hành giả cần thực hành trong các tuệ này.

4367

1304.

1308.

4368

Yathānukkamato tassa, tesu ñāṇesu aṭṭhasu;

For him who, in due order, practices exertion

Khi hành giả ấy tuần tự thực hành trong tám tuệ đó;

4369

Aniccādivaseneva, yogaṃ katvā ṭhitassa hi.

In those eight knowledges, by way of impermanence and so forth.

Đứng vững nhờ thực hành theo cách vô thường (anicca) v.v.

4370

1305.

1371.

4371

Aniccaṃ dukkhamanattāti, saṅkhāre anupassato;

For the yogi who observes formations as impermanent, unsatisfactory, and non-self,

Khi quán sát các hành (saṅkhāra) là vô thường, khổ, vô ngã;

4372

Aṭṭhannaṃ pana ñāṇānaṃ, vasena pana yogino.

By means of the eight knowledges,

Thiền quán (vipassanā) của hành giả theo tám tuệ đó.

4373

1306.

1374.

4374

Vipassanā sikhāpattā, hoti vuṭṭhānagāminī;

Vipassanā reaches its climax and is inclined towards emergence;

Đạt đến đỉnh cao, hướng đến xuất ly (vuṭṭhānagāminī);

4375

Saccānulomañāṇanti, ayameva pavuccati.

This indeed is called Saccānulomañāṇa.

Chính điều này được gọi là Tuệ thuận thứ chân lý (Saccānulomañāṇa).

4376

1307.

1377.

4377

Saṅkhārupekkhāñāṇaṃ taṃ, āsevantassa yogino;

For the yogi cultivating that knowledge of equanimity towards formations,

Khi hành giả tinh tấn tuệ xả hành (saṅkhārupekkhāñāṇa);

4378

Idāni tassa maggo ca, samuppajjissatīti hi.

Now the path will arise for him.

Bấy giờ, đạo sẽ phát sinh nơi người ấy.

4379

1308.

1380.

4380

Saṅkhārupekkhā saṅkhāre, aniccā dukkhāti vā tathā;

Having contemplated formations as impermanent and unsatisfactory and so forth, the equanimity towards formations

Tuệ xả hành (saṅkhārupekkhā) quán xét các hành là vô thường, khổ, v.v.;

4381

Sammasitvā bhavaṅgaṃ tu, puna votarateva sā.

Then recurs to the life-continuum (bhavaṅga).

Rồi nó lại chuyển hướng khỏi hữu phần (bhavaṅga).

4382

1309.

1383.

4383

Bhavaṅgānantaraṃ saṅkhāru-pekkhāgatanayena tu;

Immediately after the life-continuum, by the way of the preceding equanimity towards formations,

Ngay sau hữu phần (bhavaṅga), theo cách của tuệ xả hành;

4384

Aniccādivaseneva, saṅkhāre pana gocaraṃ.

Making formations its object by way of impermanence and so forth,

Khi các hành (saṅkhāra) trở thành đối tượng theo cách vô thường v.v.

4385

1310.

1386.

4386

Kurumānaṃ manodvāre, jāyatāvajjanaṃ tato;

Apprehension arises in the mind-door. Then,

Sự hướng tâm (āvajjana) phát sinh nơi ý môn (manodvāra);

4387

Bhavaṅgāvaṭṭanaṃ katvā, jātassānantaraṃ pana.

Having performed the turning over from the life-continuum, immediately after its arising,

Sau khi hữu phần (bhavaṅga) chuyển hướng, ngay sau đó.

4388

1311.

1389.

4389

Saṅkhāre gocaraṃ katvā, paṭhamaṃ javanamānasaṃ;

Making formations its object, the first impulsion-thought

Tâm tốc hành (javanamānasa) đầu tiên phát sinh, lấy các hành làm đối tượng;

4390

Uppajjatīti taṃ cittaṃ, parikammanti vuccati.

Arises. That consciousness is called Parikamma (preparatory action).

Tâm ấy được gọi là chuẩn bị tâm (parikamma).

4391

1312.

1392.

4392

Tadanantaramevaññaṃ, saṅkhārārammaṇaṃ puna;

Immediately after that, another thought, having formations again as its object,

Ngay sau đó, một tâm tốc hành thứ hai lại lấy các hành làm đối tượng;

4393

Dutiyaṃ javanaṃ hoti, upacāranti taṃ mataṃ.

Is the second impulsion. That is considered Upacāra (access).

Tâm ấy được xem là cận hành tâm (upacāra).

4394

1313.

1395.

4395

Tadanantaraṃ taṃ hoti, tathā saṅkhāragocaraṃ;

Immediately after that, it is likewise directed to formations;

Ngay sau đó, tâm tốc hành thứ ba cũng lấy các hành làm đối tượng;

4396

Tatiyaṃ javanacittaṃ, anulomanti saññitaṃ.

The third impulsion-thought is designated Anuloma (conformity).

Tâm ấy được gọi là thuận thứ tâm (anuloma).

4397

1314.

1398.

4398

Purimānaṃ panaṭṭhannaṃ, ñāṇānaṃ anulomato;

Because it conforms to the preceding eight knowledges,

Do sự thuận thứ với tám tuệ trước;

4399

Bodhipakkhiyadhammānaṃ, uddhañca anulomato.

And also because it conforms to the Bodhipakkhiyadhammā above them.

Và do sự thuận thứ với các Bồ-đề phần pháp (Bodhipakkhiyadhammā) ở trên.

4400

1315.

1401.

4401

Teneva taṃ hi saccānulomañāṇaṃ pavuccati;

Therefore, it is called Saccānulomañāṇa; this Saccānulomañāṇa

Do đó, nó được gọi là tuệ thuận thứ chân lý (saccānulomañāṇa);

4402

Idaṃ hi pana saccānu-lomañāṇaṃ mahesinā.

Is by the Great Sage (Buddha)

Tuệ thuận thứ chân lý này, do bậc Đại hiền (Mahesī).

4403

1316.

1404.

4404

‘‘Vuṭṭhānagāminīyā hi, pariyosāna’’nti bhāsitaṃ;

Declared as "the culmination of the vipassanā that leads to emergence";

Được thuyết giảng là “sự kết thúc của tuệ hướng đến xuất ly (vuṭṭhānagāminī)”;

4405

Ñeyyaṃ sabbapakārena, pariyosānanti gotrabhu.

It is to be known in all respects as the culmination, that is, Gotrabhu (change of lineage).

Cần phải biết, chuyển tánh (gotrabhu) là sự kết thúc về mọi phương diện.

4406

1317.

1407.

4407

Itinekehi nāmehi, kittitāyā mahesinā;

Thus, the vipassanā, being called by various names by the Great Sage,

Với nhiều tên gọi khác nhau được bậc Đại hiền (Mahesī) ca ngợi;

4408

Vuṭṭhānagāminī santā, parisuddhā vipassanā.

Is that which leads to emergence, and is perfectly purified.

Thiền quán (vipassanā) hướng đến xuất ly (vuṭṭhānagāminī) trở nên thanh tịnh.

4409

1318.

1408.

1410.

4410

Vuṭṭhātukāmo saṃsāradukkhapaṅkā mahabbhayā;

Wishing to emerge from the great terrifying mud of suffering of Saṃsāra,

Bậc trí tuệ muốn thoát khỏi vũng lầy khổ luân hồi (saṃsāradukkha) đầy hiểm nguy;

4411

Kareyya satataṃ tattha, yogaṃ paṇḍitajātiko.

A wise person should constantly apply exertion there.

Nên liên tục thực hành ở đó.

4412

Iti abhidhammāvatāre paṭipadāñāṇadassanavisuddhiniddeso nāma

*Thus concludes the description of Purification by Knowledge and Vision of the Way

Như vậy, phần trình bày về Thanh tịnh Tuệ tri Con Đường Hành Trì trong Abhidhammāvatāra

4413

Ekavīsatimo paricchedo.

in the Abhidhammāvatāra, which is the twenty-first chapter.

Là chương hai mươi mốt.

4414

Table of Contents

21. Ekavīsatimo paricchedo

21. Twenty-First Chapter

21. Chương hai mươi mốt

Paṭipadāñāṇadassanavisuddhiniddeso

Description of Purification by Knowledge and Vision of the Way

Trình bày về Thanh tịnh Tuệ tri Con Đường Hành Trì

22. Bāvīsatimo paricchedo

22. Twenty-Second Chapter

22. Chương hai mươi hai

Table of Contents

Abhidhammāvatāro-nāmarūpaparicchedo

21. Ekavīsatimo paricchedo

21. Twenty-First Chapter

21. Chương hai mươi mốt

Paṭipadāñāṇadassanavisuddhiniddeso

Description of Purification by Knowledge and Vision of the Way

Trình bày về Thanh tịnh Tuệ tri Con Đường Hành Trì

22. Bāvīsatimo paricchedo

22. Twenty-Second Chapter

22. Chương hai mươi hai

Settings