Table of Contents

⮲

Abhidhammāvatāro-nāmarūpaparicchedo

Edit
4814
Nāmattayavibhāgo
Division of the Threefold Nāma
Phân Chia Ba Loại Danh
4815
3.
3.
3.
4816
Tattha cittaṃ cetasikaṃ, nibbānanti mataṃ tidhā;
Here, nāma is understood as threefold: citta, cetasika, and nibbāna;
Trong đó, tâm, tâm sở và Nibbāna được xem là ba loại Danh;
4817
Nāmaṃ rūpaṃ tu duvidhaṃ, bhūtopādāyabhedato.
Rūpa, however, is twofold, divided into fundamental elements and derivative matter.
Còn Sắc thì có hai loại, phân biệt thành đại hiển và sở tạo.
4818
4.
4.
4.
4819
Kāmabhūmādibhedena, tattha cittaṃ catubbidhaṃ;
Among these, citta is fourfold, according to the divisions of the kāma-bhūmi and so on;
Trong đó, tâm được chia thành bốn loại theo các cõi dục giới, v.v.;
4820
Cetoyuttā dvipaññāsa, dhammā cetasikā matā.
Fifty-two dhammas associated with citta are considered cetasikas.
Năm mươi hai pháp tương ưng với tâm được gọi là tâm sở.
4821
5.
5.
5.
4822
Cakkhusotaghānajivhā-kāyaviññāṇadhātuyo;
The aggregates of eye-consciousness, ear-consciousness, nose-consciousness, tongue-consciousness, body-consciousness;
Các thức nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân,
4823
Sampaṭicchanacittañca, tathā santīraṇadvayaṃ.
The citta of receiving and the two cittas of investigating.
Tâm tiếp thâu và hai tâm suy tư.
4824
6.
6.
6.
4825
Somanassasahagataṃ, upekkhāsahitanti ca;
Accompanied by joy and accompanied by equanimity;
Tương ưng với hỷ, và tương ưng với xả;
4826
Iccāhetukacittāni, puññapākāni aṭṭhadhā.
These eight ahetuka cittas are the resultant of wholesome kamma.
Như vậy, tám loại tâm vô nhân là quả thiện.
4827
7.
7.
7.
4828
Somanassayutaṃ tattha, hitvā santīraṇaṃ tathā;
Excluding the investigating citta accompanied by joy from those same ones,
Trong đó, loại bỏ tâm suy tư tương ưng với hỷ,
4829
Sattākusalapākāni, tānevāti viniddise.
Seven unwholesome resultants are to be declared.
Bảy loại tâm quả bất thiện cũng chính là chúng.
4830
8.
8.
8.
4831
Pañcadvāramanodvārāvajjanaṃ hasananti ca;
The five-door adverting, the mind-door adverting, and the smiling citta;
Tâm khai ngũ môn, tâm khai ý môn và tâm hân tiếu (hasana);
4832
Kriyacittamudīritaṃ, tividhampi ahetukaṃ.
These three types of functional cittas are also declared as ahetuka.
Được gọi là tâm duy tác, cả ba loại đều là vô nhân.
4833
9.
9.
9.
4834
Evaṃ aṭṭhārasavidhaṃ, mānasaṃ hotihetukaṃ;
Thus, the ahetuka mind is eighteen-fold;
Như vậy, có mười tám loại tâm vô nhân;
4835
Mūlabhedenākusalaṃ, cittaṃ tu tividhaṃ mataṃ.
The unwholesome citta, by its root divisions, is considered threefold.
Tâm bất thiện, theo phân loại gốc, được xem là ba loại.
4836
10.
10.
10.
4837
Somanassasahagataṃ, upekkhāsahitaṃ tathā;
Accompanied by joy, and also accompanied by equanimity;
Tương ưng với hỷ, và tương ưng với xả;
4838
Diṭṭhigatasampayuttaṃ, vippayuttanti bheditaṃ.
Associated with wrong view and dissociated from it, thus divided.
Được phân biệt thành tương ưng với tà kiến và không tương ưng với tà kiến.
4839
11.
11.
11.
4840
Asaṅkhāraṃ sasaṅkhāramiti bhinnaṃ panaṭṭhadhā;
Divided into eight, being unprompted and prompted;
Lại được chia thành tám loại: vô hành và hữu hành;
4841
Lobhamūlaṃ pakāsenti, tatthākusalamānasaṃ.
Thus they declare the unwholesome mind rooted in greed.
Tâm bất thiện gốc tham được trình bày trong đó.
4842
12.
12.
12.
4843
Domanassasahagataṃ, paṭighena samāyutaṃ;
Accompanied by displeasure, conjoined with aversion;
Tương ưng với ưu, tương ưng với sân;
4844
Dosamūlamasaṅkhāraṃ, sasaṅkhārantipi dvidhā.
The root of hatred is also twofold: unprompted and prompted.
Tâm gốc sân cũng có hai loại: vô hành và hữu hành.
4845
13.
13.
13.
4846
Vicikicchāsahagataṃ, uddhaccasahitanti ca;
Accompanied by doubt, and also accompanied by restlessness;
Tương ưng với hoài nghi, và tương ưng với phóng dật;
4847
Mohamūlañca duvidhaṃ, upekkhāya samāyutaṃ.
The root of delusion is twofold, conjoined with equanimity.
Tâm gốc si có hai loại, tương ưng với xả.
4848
14.
14.
14.
4849
Dvādasākusalānevaṃ, cittānīti vibhāvaye;
Thus should one discern the twelve unwholesome cittas;
Như vậy, nên hiểu rằng có mười hai loại tâm bất thiện;
4850
Hitvāhetukapāpāni, sobhanāni tato paraṃ.
Excluding the ahetuka unwholesome ones, the next are the beautiful cittas.
Sau khi loại bỏ các quả bất thiện vô nhân, tiếp theo là các tâm tịnh hảo.
4851
15.
15.
15.
4852
Somanassasahagataṃ, upekkhāsahitaṃ tathā;
Accompanied by joy, and also accompanied by equanimity;
Tương ưng với hỷ, và tương ưng với xả;
4853
Dvidhā ñāṇena saṃyuttaṃ, vippayuttanti bheditaṃ.
Twofold, associated with knowledge and dissociated from it, thus divided.
Được phân biệt thành hai loại: tương ưng với trí tuệ và không tương ưng với trí tuệ.
4854
16.
16.
16.
4855
Asaṅkhāraṃ sasaṅkhāramiti bhinnaṃ panaṭṭhadhā;
Divided into eight, being unprompted and prompted;
Lại được chia thành tám loại: vô hành và hữu hành;
4856
Sahetukāmāvacara-puññapākakriyā bhave.
These constitute the wholesome, resultant, and functional kāma-bhūmi cittas with roots.
Đó là các tâm thiện dục giới, quả dục giới và duy tác dục giới hữu nhân.
4857
17.
17.
17.
4858
Kāme tevīsa pākāni, puññāpuññāni vīsati;
In the kāma-bhūmi, there are twenty-three resultants, twenty wholesome/unwholesome cittas;
Trong dục giới có hai mươi ba tâm quả, hai mươi tâm thiện và bất thiện;
4859
Ekādasa kriyā ceti, catupaññāsa sabbathā.
And eleven functional cittas, making fifty-four in total.
Và mười một tâm duy tác, tổng cộng là năm mươi bốn tâm.
4860
18.
18.
18.
4861
Takkacārapītisukhekaggatāsahitaṃ pana;
Accompanied by initial application, sustained application, rapture, happiness, and one-pointedness;
Tâm thiện sơ thiền, quả sơ thiền và duy tác sơ thiền
4862
Paṭhamajjhānakusalaṃ, vipākañca kriyā tathā.
These are the first jhāna wholesome, resultant, and functional cittas.
Tương ưng với tầm, tứ, hỷ, lạc và nhất tâm.
4863
19.
19.
19.
4864
Dutiyaṃ takkato hīnaṃ, tatiyaṃ tu vicārato;
The second is devoid of initial application, the third is devoid of sustained application;
Thiền thứ hai thì không có tầm, thiền thứ ba thì không có tứ;
4865
Catutthaṃ pītito hīnaṃ, upekkhekaggatāyutaṃ.
The fourth is devoid of rapture, associated with equanimity and one-pointedness.
Thiền thứ tư thì không có hỷ, tương ưng với xả và nhất tâm.
4866
20.
20.
20.
4867
Pañcamaṃ pañcadasadhā, rūpāvacaramīritaṃ;
The fifth is declared as fifteen-fold rūpāvacara;
Thiền thứ năm được gọi là mười lăm loại tâm Sắc giới;
4868
Pañcamajjhānamevekamarūpāvacaraṃ pana.
And the fifth jhāna alone is the arūpāvacara.
Tâm Vô sắc giới chỉ có thiền thứ năm.
4869
21.
21.
21.
4870
Ākāsānañcāyatanaṃ, puññapākakriyā tathā;
The sphere of infinite space, wholesome, resultant, and functional;
Tâm không vô biên xứ, thiện, quả và duy tác;
4871
Viññāṇañcāyatanañca, ākiñcaññāyatanakaṃ;
The sphere of infinite consciousness, the sphere of nothingness;
Tâm thức vô biên xứ, tâm vô sở hữu xứ;
4872
Nevasaññānāsaññāyatanaṃ dvādasadhā bhave.
And the sphere of neither perception nor non-perception are twelve-fold.
Tâm phi tưởng phi phi tưởng xứ có mười hai loại.
4873
22.
22.
22.
4874
Sotāpattimaggacittaṃ, phalacittaṃ tathāparaṃ;
The Path citta of Stream-entry, and then the Fruit citta;
Tâm đạo Tu-đà-hoàn, và tâm quả Tu-đà-hoàn;
4875
Sakadāgāmānāgāmi, arahattanti aṭṭhadhā.
Once-returner, non-returner, and Arahantship—thus eightfold.
Tâm Nhất Lai, Bất Hoàn, và A-la-hán, tổng cộng là tám loại.
4876
23.
23.
23.
4877
Jhānaṅgayogabhedena, katvekekaṃ tu pañcadhā;
By dividing each into five according to the jhāna factors,
Mỗi loại được chia thành năm loại theo sự kết hợp của các chi thiền;
4878
Vitthārānuttaraṃ cittaṃ, cattālīsavidhaṃ bhave.
The exalted cittas (lokuttara) become forty-fold in detail.
Tâm Siêu thế được mở rộng thành bốn mươi loại.
4879
24.
24.
24.
4880
Rūpāvacaracittāni, gayhantānuttarāni ca;
The rūpāvacara cittas are taken, and the exalted cittas (lokuttara) too;
Các tâm Sắc giới và các tâm Siêu thế được thâu tóm;
4881
Paṭhamādijjhānabhede, āruppañcāpi pañcame.
In the divisions of the first jhāna and so on, the immaterial jhānas are also in the fifth.
Trong các phân loại thiền từ sơ thiền, và các tâm Vô sắc giới thì trong thiền thứ năm.
4882
25.
25.
25.
4883
Dvādasākusalānevaṃ, kusalānekavīsati;
Thus, twelve unwholesome cittas, twenty-one wholesome ones;
Như vậy, mười hai tâm bất thiện, hai mươi mốt tâm thiện;
4884
Chattiṃseva vipākāni, kriyacittāni vīsati.
Thirty-six resultants, and twenty functional cittas.
Ba mươi sáu tâm quả, và hai mươi tâm duy tác.
4885
26.
26.
26.
4886
Ekavīsasataṃ vātha, ekūnanavutīvidhaṃ;
Thus, the citta is one hundred and twenty-one, or eighty-nine-fold;
Hoặc một trăm hai mươi mốt, hoặc tám mươi chín loại;
4887
Cittaṃ taṃsampayogena, bhinnā cetasikā tathā.
The cetasikas are likewise divided by their association.
Tâm và các tâm sở tương ưng với chúng cũng được phân loại như vậy.
4888
27.
27.
27.
4889
Phasso ca vedanā saññā, cetanekaggatā tathā;
Contact, feeling, perception, and volition and one-pointedness of mind;
Xúc, thọ, tưởng, tư, nhất tâm cũng vậy;
4890
Jīvitaṃ manasīkāro, sabbasādhāraṇā matā.
Life-faculty and attention are known as universal.
Mạng căn, tác ý, được xem là các pháp biến hành.
4891
28.
28.
28.
4892
Takkacārādhimokkhā ca, vīriyaṃ chandapītiyo;
Initial application, sustained application, decision, and energy, zeal, and rapture;
Tầm, tứ, thắng giải, tinh tấn, dục, hỷ;
4893
Pakiṇṇakā cha akkhātā, terasaññasamānatā.
These six are called miscellaneous; thirteen are common to others.
Sáu pháp này được gọi là các pháp biệt cảnh, cùng với mười ba pháp biến hành.
4894
29.
29.
29.
4895
Pakiṇṇakā na viññāṇe, vitakko dutiyādisu;
The miscellaneous are not in consciousness; initial application in the second jhāna and so on;
Các pháp biệt cảnh không có trong thức (viññāṇa); tầm không có trong các tâm thứ hai trở đi;
4896
Vicāro tatiyādimhi, adhimokkho tu kaṅkhite.
Sustained application in the third jhāna and so on; decision in doubt.
Tứ không có trong các tâm thứ ba trở đi; thắng giải không có trong tâm hoài nghi.
4897
30.
30.
30.
4898
Santīraṇamanodhātuttikesu vīriyaṃ tathā;
Energy is likewise in investigating minds and the three mind-elements;
Tinh tấn cũng không có trong các tâm thẩm tấn ý giới và ba tâm; cũng vậy,
4899
Catutthasukhite pīti, chandohetumhi momuhe.
Rapture in the fourth pleasurable jhāna; zeal in delusion-rooted thoughts.
Hỷ không có trong tâm thứ tư và tâm hỷ câu hữu; dục không có trong tâm si mê.
4900
31.
31.
31.
4901
Chasaṭṭhi pañcapaññāsa, ekādasa ca soḷasa;
Sixty-six, fifty-five, eleven, and sixteen;
Sáu mươi sáu, năm mươi lăm, mười một và mười sáu;
4902
Sattati vīsati ceva, tāni cittāni dīpaye.
Seventy and twenty—these are the minds to be explained.
Bảy mươi và hai mươi, hãy trình bày các tâm đó.
4903
32.
32.
32.
4904
Mohāhirikānottappa-muddhaccaṃ sabbapāpajaṃ;
Delusion, shamelessness, fearlessness of wrongdoing, and restlessness are found in all unwholesome states;
Si, vô tàm, vô quý, phóng dật là các pháp sinh khởi trong mọi bất thiện;
4905
Issāmaccherakukkuccadosā tu paṭighe tathā.
Envy, avarice, and remorse and hatred are in aversion-rooted states.
Ganh tị, xan tham, hối hận là các pháp trong tâm sân.
4906
33.
33.
33.
4907
Lobho lobhe tu diṭṭhi ca, diṭṭhiyutte viyuttake;
Greed is in greed-rooted states, and wrong view is in those associated with wrong view and dissociated;
Tham trong tâm tham; tà kiến trong tâm tà kiến câu hữu và tâm tà kiến ly hệ;
4908
Māno ca thinamiddhaṃ tu, sasaṅkhāresu pañcasu.
Conceit and sloth and torpor are in the five with prompting.
Mạn, hôn trầm, thụy miên trong năm tâm hữu hành.
4909
34.
34.
34.
4910
Kaṅkhite vicikicchāti, cuddasākusalānime;
Doubt is in wavering; these are the fourteen unwholesome mental factors;
Hoài nghi trong tâm hoài nghi; mười bốn pháp bất thiện này;
4911
Dvādasākusalesveva, niyamena vavatthitā.
They are fixed in twelve unwholesome states by rule.
Luôn luôn hiện diện trong mười hai tâm bất thiện.
4912
35.
35.
35.
4913
Saddhā sati hirottappaṃ, alobhādosamajjhatā;
Faith, mindfulness, shame, fear of wrongdoing, non-greed, non-hatred, equanimity;
Tín, niệm, tàm, quý, vô tham, vô sân, hành xả;
4914
Kāyacittānaṃ passaddhi, lahutā mudutā tathā.
Tranquillity of body and mind, lightness, pliancy likewise;
Khinh an thân và tâm, khinh khoái, nhu nhuyến cũng vậy.
4915
36.
36.
36.
4916
Kammaññatā ca pāguññaujutāti yugā cha ca;
Fitness for work, proficiency, and rectitude—these are six pairs;
Thích ứng, thuần thục, đoan chính, mười hai pháp này;
4917
Ekūnavīsati dhammā, aññamaññāviyogino;
Nineteen qualities are inseparably interconnected;
Mười chín pháp không rời nhau;
4918
Ekūnasaṭṭhicittesu, sobhanesu pavattitā.
They occur in fifty-nine beautiful minds.
Hiện diện trong năm mươi chín tâm tịnh hảo.
4919
37.
37.
37.
4920
Sammāvācā ca kammantājīvāti viratī imā;
Right speech, right action, and right livelihood—these abstinences;
Chánh ngữ, chánh nghiệp, chánh mạng là các pháp ly;
4921
Lokuttare sadā sabbā, saha kāmasubhe visuṃ.
Are always all in supramundane states, separately in wholesome kāma states.
Trong tâm siêu thế, chúng luôn luôn hiện diện tất cả; trong tâm dục giới tịnh hảo thì riêng biệt.
4922
38.
38.
38.
4923
Karuṇāmuditā nānā, rūpe pañcamavajjite;
Compassion and appreciative joy, varied, excluding the fifth jhāna;
Bi, hỷ khác nhau, không có trong tâm thiền thứ năm;
4924
Kadāci kāme kusale, kriyacitte sahetuke.
Sometimes in wholesome kāma states, and in functional minds with roots.
Đôi khi có trong tâm thiện dục giới và tâm duy tác hữu nhân.
4925
39.
39.
39.
4926
Tihetukesu cittesu, paññā sabbattha labbhati;
Wisdom is found everywhere in minds with three roots;
Trong các tâm tam nhân, tuệ luôn luôn hiện diện;
4927
Ete saddhādayo dhammā, pañcavīsati sobhanā.
These mental factors, beginning with faith, are twenty-five beautiful ones.
Các pháp như tín v.v. này là hai mươi lăm pháp tịnh hảo.
4928
40.
40.
40.
4929
Issāmaccherakukkuccaviratīkaruṇādayo;
Envy, avarice, and remorse, and the abstinences, compassion and so on;
Ganh tị, xan tham, hối hận, các pháp ly, bi v.v.;
4930
Nānā kadāci māno ca, thinamiddhaṃ tathā saha.
Are varied and sometimes occur together with conceit, sloth, and torpor.
Khác nhau, đôi khi có mạn, hôn trầm, thụy miên cũng vậy.
4931
41.
41.
41.
4932
Satta sabbattha jāyanti, cha tu dhammā yathārahaṃ;
Seven arise in all instances; six qualities arise as appropriate;
Bảy pháp luôn luôn sinh khởi, sáu pháp thì tùy theo trường hợp;
4933
Cuddasākusalesveva, sobhanesveva sobhanā.
Fourteen are only in unwholesome states; the beautiful ones only in beautiful states.
Mười bốn pháp chỉ trong các tâm bất thiện, các pháp tịnh hảo chỉ trong các tâm tịnh hảo.
4934
42.
42.
42.
4935
Dvepaññāsa paniccevaṃ, dhamme saṅgayha mānase;
Thus, having included fifty-two mental factors;
Như vậy, bao gồm năm mươi hai pháp tâm sở;
4936
Labbhamāne vibhāveyya, paccekampi vicakkhaṇo.
A discerning one should investigate each separately as they are found.
Người có trí cần phải phân biệt từng pháp hiện diện.
4937
43.
43.
43.
4938
Sobhanaññasamānā ca, paṭhame viratī vinā;
Beautiful mental factors and others common to both, in the first jhāna, without the abstinences;
Các pháp tịnh hảo và biến hành, trong tâm thiền thứ nhất không có các pháp ly;
4939
Dutiyādīsu takkañca, vicāraṃ tatiyādisu.
In the second and so on, initial application; and sustained application in the third and so on;
Trong các tâm thứ hai trở đi không có tầm; trong các tâm thứ ba trở đi không có tứ.
4940
44.
44.
44.
4941
Catutthādīsu pītiñca, karuṇādiñca pañcame;
Rapture in the fourth and so on; and compassion and so on in the fifth;
Trong các tâm thứ tư trở đi không có hỷ; trong tâm thứ năm không có bi v.v.;
4942
Hitvā neva viyojeyya, saṅkhipitvāna pañcadhā.
Excluding these, one should not separate them, but summarize them in five ways.
Không nên tách rời chúng, nên tóm gọn thành năm loại.
4943
45.
45.
45.
4944
Pañcatiṃsa catuttiṃsa, tettiṃsa ca yathākkamaṃ;
Thirty-five, thirty-four, and thirty-three respectively;
Ba mươi lăm, ba mươi bốn, ba mươi ba theo thứ tự;
4945
Dvattiṃsa tiṃsa evātha, jāyantīti mahaggate.
Thirty-two and thirty—thus they arise in the supramundane states.
Ba mươi hai, ba mươi, như vậy sinh khởi trong các tâm đại hành.
4946
46.
46.
46.
4947
Gahetvā viratī sabbā, hitvāna karuṇādayo;
Having taken all abstinences, and excluding compassion and so on;
Bao gồm tất cả các pháp ly, bỏ đi bi v.v.;
4948
Paṭhame dutiyādimhi, vitakkādiṃ vinā tathā.
In the first jhāna, and likewise without initial application and so on in the second and so on.
Trong tâm thiền thứ nhất, trong các tâm thứ hai trở đi không có tầm v.v. cũng vậy.
4949
47.
47.
47.
4950
Pañcadhāva gaṇeyyevaṃ, chattiṃsā ca yathākkamaṃ;
Thus, one should count in five ways: thirty-six respectively;
Như vậy, hãy đếm thành năm loại, ba mươi sáu theo thứ tự;
4951
Pañcatiṃsa catuttiṃsa, tettiṃsadvayamuttare.
Thirty-five, thirty-four, two times thirty-three in the higher states.
Ba mươi lăm, ba mươi bốn, hai lần ba mươi ba trong các tâm siêu thế.
4952
48.
48.
48.
4953
Sobhanaññasamānā ca, kāmesu kusale kriye;
Beautiful mental factors and others common to both, in wholesome functional kāma states;
Các pháp tịnh hảo và biến hành, trong các tâm thiện dục giới và duy tác;
4954
Hitvā viratiyo pāke, viratīkaruṇādayo.
Excluding the abstinences in resultants, and the abstinences, compassion and so on.
Trong tâm quả, bỏ đi các pháp ly, các pháp ly và bi v.v.
4955
49.
49.
49.
4956
Ñāṇayutte somanasse, viyutte ñāṇavajjitā;
In joy-accompanied states associated with knowledge, those dissociated are without knowledge;
Trong tâm hỷ câu hữu với tuệ; trong tâm ly hệ không có tuệ;
4957
Upekkhake pītihīnā, vippayutte dvayaṃ vinā.
In equanimity-accompanied states, without rapture; in dissociated states, without two factors.
Trong tâm xả không có hỷ; trong tâm ly hệ không có cả hai.
4958
50.
50.
50.
4959
Catudhā tividhesvevaṃ, vigaṇeyya dvayaṃ dvayaṃ;
Thus, one should count two by two in the three types in four ways;
Như vậy, hãy đếm hai hai trong ba loại; một số người nói rằng:
4960
Na santupekkhāsahite, karuṇādīti kecana.
Some say that compassion and so on are not present in equanimity-accompanied states.
Không có bi v.v. trong tâm xả câu hữu.
4961
51.
51.
51.
4962
Aṭṭhatiṃsa sattatiṃsadvayaṃ chattiṃsakaṃ subhe;
Thirty-eight, thirty-seven (twice), thirty-six in beautiful states;
Ba mươi tám, hai lần ba mươi bảy, ba mươi sáu trong tâm thiện;
4963
Pañcatiṃsa catuttiṃsadvayaṃ tettiṃsakaṃ kriye.
Thirty-five, thirty-four (twice), thirty-three in functional states.
Ba mươi lăm, hai lần ba mươi bốn, ba mươi ba trong tâm duy tác.
4964
52.
52.
52.
4965
Tettiṃsa pāke dvattiṃsadvayekatiṃsakaṃ bhave;
Thirty-three in resultants, thirty-two (twice), thirty-one exist;
Ba mươi ba trong tâm quả, hai lần ba mươi hai, ba mươi mốt sẽ có;
4966
Sahetukāmāvacarapuññapākakriyāmane.
In kāma-realm wholesome, resultant, and functional minds with roots.
Trong các tâm thiện, quả và duy tác dục giới hữu nhân.
4967
53.
53.
53.
4968
Mohādayo samānā ca, paṭhame lobhadiṭṭhiyā;
Delusion and so on, and others common to both, in the first type of greed-rooted with wrong view;
Si v.v. và các pháp biến hành, trong tâm thứ nhất có tham và tà kiến;
4969
Tatiye lobhamānena, jāyantekūnavīsati.
In the third, with greed and conceit, nineteen arise.
Trong tâm thứ ba có tham và mạn, mười chín pháp sinh khởi.
4970
54.
54.
54.
4971
Aṭṭhārasa pītihīnā, pañcame sattame tathā;
Eighteen are without rapture, in the fifth and seventh likewise;
Mười tám pháp không có hỷ, trong tâm thứ năm và thứ bảy cũng vậy;
4972
Navame dosakukkuccamaccharissāhi vīsati.
In the ninth, with hatred, remorse, avarice, envy, twenty.
Trong tâm thứ chín có sân, hối hận, xan tham, ganh tị là hai mươi pháp.
4973
55.
55.
55.
4974
Paṭhamādīsu vuttāva, dutiyādīsu jāyare;
Those mentioned in the first jhāna and so on, arise in the second and so on;
Các pháp đã nói trong tâm thứ nhất v.v. cũng sinh khởi trong tâm thứ hai v.v.;
4975
Thinamiddhenekavīsa, vīsa dvevīsatikkamā.
With sloth and torpor, twenty-one, twenty, and twenty-two in succession.
Với hôn trầm, thụy miên là hai mươi mốt, hai mươi, hai mươi hai theo thứ tự.
4976
56.
56.
56.
4977
Chandapītiṃ vinuddhacce, kaṅkhite nicchayaṃ vinā;
Without zeal and rapture in restlessness, without decision in doubt;
Không có dục và hỷ trong tâm phóng dật, không có thắng giải trong tâm hoài nghi;
4978
Pañcadaseva kaṅkhāya, asubhesu vibhāvaye.
Only fifteen with doubt; in unwholesome states, one should explain.
Mười lăm pháp trong tâm hoài nghi, hãy phân biệt trong các tâm bất thiện.
4979
57.
57.
57.
4980
Site samānā nicchandā, dvādasekādaseva tu;
In simple states, without zeal, twelve, and only eleven;
Trong tâm lạnh nhạt, các pháp biến hành không có dục, mười hai và mười một pháp;
4981
Pītiṃ hitvāna voṭṭhabbe, vīriyaṃ sukhatīraṇe.
Excluding rapture in determining mind, energy in pleasurable investigating mind.
Bỏ hỷ trong tâm phân biệt, tinh tấn trong tâm thẩm tấn hỷ câu hữu.
4982
58.
58.
58.
4983
Dvayaṃ hitvā manodhātu, upekkhātīraṇe dasa;
Excluding two in mind-element, ten in equanimity-accompanied investigating mind;
Bỏ cả hai trong ý giới, mười pháp trong tâm thẩm tấn xả câu hữu;
4984
Satta sādhāraṇā eva, pañcaviññāṇasambhavā.
Only seven universal factors arise in the five sense-consciousnesses.
Bảy pháp biến hành, sinh khởi trong năm thức song ngũ.
4985
59.
59.
59.
4986
Iti cetasi sambhūtā,
Thus, born in the mind,
Như vậy, năm mươi hai pháp tâm sở,
4987
Dvepaññāsa yathārahaṃ;
Fifty-two as appropriate;
Sinh khởi trong tâm tùy theo trường hợp;
4988
Ñeyyā cetasikā dhammā,
Should be known as mental factors,
Cần được biết là các pháp tâm sở,
4989
Cetobhedappabhedino.
Differentiating the types of mind.
Phân biệt theo sự phân chia của tâm.
4990
60.
60.
60.
4991
Suññatañcānimittañca, tathāpaṇihitanti ca;
Emptiness, signless, and also the unconditioned;
Các bậc trí mô tả Niết Bàn bất tử,
4992
Tividhākāramīrenti, nibbānamamataṃ budhā.
The wise describe the deathless Nibbāna in three aspects.
Với ba phương diện: Không (suññatā), Vô Tướng (animitta) và Vô Nguyện (appaṇihita).
4993
61.
61.
61.
4994
Yaṃ ārabbha pavattantaṃ, tatthānuttaramānasaṃ;
That supreme mind which arises with reference to it;
Tâm vô thượng ấy, khi duyên với Niết Bàn,
4995
Suññatādivimokkhoti, nāmamālambato labhe.
Receives the name "emptiness liberation" and so on, due to its object.
Do đối tượng, được gọi là giải thoát Không v.v.
4996
62.
62.
62.
4997
Sopādisesanibbānadhātu ceva tathāparā;
That element of Nibbāna with a remainder, and likewise the other;
Giới Niết Bàn hữu dư y (sopādisesa-nibbānadhātu) và giới Niết Bàn vô dư y (anupādisesa-nibbānadhātu) khác;
4998
Anupādisesā cāti, duvidhā pariyāyato.
Without a remainder—thus, in two ways by common usage.
Như vậy, có hai loại theo phương pháp.
4999
63.
63.
63.
5000
Tadetaṃ vānanikkhantamaccantaṃ santilakkhaṇaṃ;
That Nibbāna is freed from craving, with the characteristic of extreme peace;
Điều đó là sự thoát ly khỏi ái (vānanikkhanta), có đặc tính an tịnh tuyệt đối;
5001
Assāsakaraṇarasaṃ, khemabhāvena gayhati.
Its function is to give solace, it is apprehended by its aspect of safety.
Có vị làm cho an ổn, được nắm giữ với bản chất an toàn.
5002
64.
64.
64.
5003
Taṃ nāmetīti nibbānaṃ, namantīti tatopare;
It removes, thus it is Nibbāna; others bow down to it, thus;
Nó làm cho uốn cong (nāmeti) nên gọi là Niết Bàn (Nibbāna); những điều khác uốn cong (namanti) từ đó;
5004
Tepaññāsāti nāmāni, catupaññāsa sabbathā.
Fifty-three names, or fifty-four in total.
Năm mươi ba tên, tổng cộng có năm mươi bốn tên.
5005
65.
65.
65.
5006
Cittacetasikayojanānayaṃ,
This supreme mind has been explained
Phương pháp kết hợp tâm và tâm sở,
5007
Cittamuttamamidaṃ pakāsitaṃ;
In terms of the method of combining mind and mental factors;
Tâm tối thượng này đã được trình bày;
5008
Sādhu cetasi nidhāya paṇḍitā,
Those wise ones who fix it well in mind,
Các bậc hiền trí, hãy ghi nhớ kỹ trong tâm,
5009
Sādhu sāsanadharā bhavanti te.
Become upholders of the Dhamma.
Họ sẽ trở thành những người giữ gìn giáo pháp một cách tốt đẹp.
5010
66.
66.
66.
5011
Buddhappavattamavagāhitabodhiñāṇa-
Having plunged into the Buddha's proclaimed enlightenment-knowledge,
Đã thâm nhập vào tri tuệ giác ngộ do Đức Phật thuyết giảng,
5012
Miccābhidhammamavagāhitasabbadhammaṃ;
Into this Abhidhamma, which encompasses all phenomena;
Đã thâm nhập vào Vi Diệu Pháp bao gồm tất cả các pháp;
5013
Ogayha nāmagatarāsimasesayitvā,
And having embraced the entire accumulated mass of nāma,
Đã thâm nhập vào toàn bộ khối danh pháp,
5014
Saṅgayha sabbamidha yojitamādarena.
All this has been diligently combined here.
Tất cả những điều này đã được kết hợp ở đây với sự cẩn trọng.
5015
Iti nāmarūpaparicchede nāmattayavibhāgo nāma
Here ends the division of the three nāma types in the classification of nāmarūpa,
Như vậy, trong Nāmarūpapariccheda, phần phân loại ba loại danh pháp
5016
Paṭhamo paricchedo.
The First Chapter.
Là chương thứ nhất.
5017

2. Dutiyo paricchedo

2. The Second Chapter

2. Chương thứ hai

Next Page →

Settings