341. ‘‘Alaṃ āvuso’’ti attapaccatthike saññāpetvāti pattacīvarādiatthāya alaṃ bhaṇḍanādikaraṇanti vivādādīsu dosadassanamattena saññāpetvā aññamaññaṃ khamāpetvā vūpasamenti, na pana aññamaññaṃ āpattānāpattidassanavasenāti adhippāyo.
341. "Enough, friends," having made the parties understand means, for the purpose of robes and bowls, "enough of quarreling," etc. The intention is that they are made to understand by merely pointing out the faults in disputes, etc., and are made to forgive each other and settle the matter, not by showing each other offenses and non-offenses.
341. "Đủ rồi, thưa chư hiền giả" bằng cách khuyên nhủ những người tranh cãi (‘‘Alaṃ āvuso’’ti attapaccatthike saññāpetvā) có nghĩa là: "Đủ rồi, đừng tranh cãi vì y áo và vân vân", bằng cách chỉ ra lỗi lầm trong các tranh chấp và vân vân, khuyên nhủ họ, làm cho họ hòa giải lẫn nhau, chứ không phải bằng cách chỉ ra tội hay không tội cho nhau. Đó là ý nghĩa.
Tenāha ‘‘pāḷimuttakavinicchayenevā’’ti.
Therefore, it is said, "only by a decision outside the Pāḷi."
Vì vậy, nói rằng "chỉ bằng sự phán quyết ngoài Pāḷi" (pāḷimuttakavinicchayenevā).
342. Āpattiṃ nissāya uppajjanakaāpattivasenāti paresaṃ, attano ca āpattiṃ paṭicchādentānaṃ vajjapaṭicchādīnaṃ pārājikādiāpattimeva sandhāya vuttaṃ, na sabbāpattiyo.
342. "In the manner of an offense arising dependent on an offense" refers to the Pārājika and other offenses of those who conceal the offenses of others and themselves, those who conceal transgressions, etc., not all offenses.
342. Theo các tội phát sinh do nương tựa vào tội (Āpattiṃ nissāya uppajjanakaāpattivasenā) có nghĩa là chỉ đề cập đến các tội Pārājika và vân vân của những người che giấu tội lỗi của người khác và của chính mình, chứ không phải tất cả các tội.
Kiccaṃ nissāya uppajjanakakiccānanti ukkhepanīyādikammaṃ nissāya uppajjanakānaṃ tadanuvattikāya bhikkhuniyā yāvatatiyānussāvanānaṃ kiccānaṃ vasena, na sabbesaṃ kiccānaṃ vasenāti.
"In the manner of duties arising dependent on a duty" means in the manner of the duties of the bhikkhunī who follows the ukkhepanīya and other acts, namely the yāvatatiyānussāvanā, not in the manner of all duties.
Theo các việc phát sinh do nương tựa vào việc (Kiccaṃ nissāya uppajjanakakiccānaṃ) có nghĩa là theo các việc như ba lần nhắc nhở của tỳ-khu-ni liên quan đến các hành động như Ukkhepanīya và vân vân, chứ không phải theo tất cả các việc.
344. Pāḷiyaṃ ‘‘katihi adhikaraṇehī’’ti pucchāya ‘‘ekena adhikaraṇena kiccādhikaraṇenā’’ti vuttaṃ.
344. In the Pāḷi, to the question "by how many legal questions?" it is said, "by one legal question, the duty-legal question."
344. Trong Pāḷi, khi được hỏi "có bao nhiêu tranh chấp?", đã trả lời "có một tranh chấp, đó là tranh chấp về việc".
‘‘Katisu ṭhānesū’’ti pucchāya ‘‘tīsu ṭhānesu saṅghamajjhe, gaṇamajjhe, puggalassa santike’’ti vuttaṃ.
To the question "in how many places?" it is said, "in three places: in the midst of the Saṅgha, in the midst of a group, in the presence of an individual."
Khi được hỏi "ở bao nhiêu nơi?", đã trả lời "ở ba nơi: giữa Tăng, giữa nhóm, trước một cá nhân".
‘‘Katihi samathehī’’ti pucchāya ‘‘tīhi samathehī’’ti vuttaṃ.
To the question "by how many settlements?" it is said, "by three settlements."
Khi được hỏi "bằng bao nhiêu pháp diệt tranh?", đã trả lời "bằng ba pháp diệt tranh".
Tīhipi etehi eko vūpasamanappakārova pucchito, vissajjito cāti veditabbo.
It should be understood that by all three of these, only one type of settlement was asked and answered.
Nên hiểu rằng bằng cả ba câu hỏi này, chỉ hỏi và trả lời về một loại cách giải quyết.
348. Vivādādhikaraṇaṃ hoti anuvādādhikaraṇantiādīsu vivādādhikaraṇameva anuvādādhikaraṇādipi hotīti pucchāya vivādādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇameva hoti, anuvādādayo na hotīti vissajjanaṃ.
348. In phrases like "a dispute-legal question arises, an accusation-legal question," to the question whether a dispute-legal question also becomes an accusation-legal question, etc., the answer is that a dispute-legal question is only a dispute-legal question, and does not become an accusation-legal question, etc.
348. Trong các câu như "tranh chấp về tranh luận là tranh chấp về cáo buộc" (Vivādādhikaraṇaṃ hoti anuvādādhikaraṇaṃ) và vân vân, khi được hỏi liệu tranh chấp về tranh luận có phải là tranh chấp về cáo buộc và vân vân hay không, câu trả lời là tranh chấp về tranh luận chỉ là tranh chấp về tranh luận, không phải là tranh chấp về cáo buộc và vân vân.
Abbhussahanatāti ativiya sañjātussāhatā.
"Abbhussahanatā" means having excessive zeal.
Sự nỗ lực quá mức (Abbhussahanatā) là sự nhiệt tình quá mức.
Anubalappadānanti codakānampi upatthambhakaraṇaṃ.
"Anubalappadāna" means giving support even to the accusers.
Sự ủng hộ (Anubalappadānaṃ) là việc hỗ trợ những người tố cáo.
Kammasaṅgahābhāvenāti saṅghasammukhatādimattassa sammukhāvinayassa saṅghādīhi kattabbakiccesu saṅgahābhāvā.
"Due to the absence of inclusion of acts" means due to the absence of inclusion of the sammukhāvinaya (settlement in the presence), which is merely being in the presence of the Saṅgha, etc., among the acts to be performed by the Saṅgha, etc.
Do không bao gồm trong hành động (Kammasaṅgahābhāvenā) là do sự vắng mặt của việc bao gồm trong các hành động cần được thực hiện bởi Tăng và vân vân, đối với pháp diệt tranh hiện tiền chỉ là sự hiện diện của Tăng và vân vân.
359. Dutiyagāthāsaṅgaṇikāya ‘‘codanā kimatthāyā’’tiādikā pucchā upālittherena katā.
359. In the Second Gāthā Collection, the question "for what purpose is accusation?" etc., was asked by Venerable Upāli.
359. Trong tập hợp kệ thứ hai, câu hỏi "sự cáo buộc để làm gì?" và vân vân, đã được Trưởng lão Upāli hỏi.
‘‘Codanā sāraṇatthāyā’’tiādivissajjanaṃ bhagavatā vuttaṃ.
The answer "accusation is for the purpose of recalling" etc., was spoken by the Blessed One.
Câu trả lời "sự cáo buộc để nhắc nhở" và vân vân, đã được Đức Thế Tôn nói.
Upālitthero sayameva pucchitvā vissajjanaṃ akāsītipi vadanti.
Some also say that Venerable Upāli himself asked and answered the question.
Một số người cũng nói rằng Trưởng lão Upāli tự mình hỏi và trả lời.
Mantaggahaṇanti tesaṃ vicāraṇāgahaṇaṃ, suttantikattherānaṃ, vinayadharattherānañca adhippāyagahaṇanti attho.
"Mantaggahaṇa" means understanding their deliberation, understanding the intentions of the elders learned in Suttanta and the elders learned in Vinaya.
Sự nắm bắt ý nghĩa (Mantaggahaṇaṃ) có nghĩa là sự nắm bắt sự xem xét của chúng, sự nắm bắt ý định của các trưởng lão thông hiểu kinh tạng và các trưởng lão thông hiểu luật tạng.
Pāṭekkaṃ vinicchayasanniṭṭhāpanatthanti tesaṃ paccekaṃ adhippāyaṃ ñatvā tehi samuṭṭhāpitanayampi gahetvā vinicchayapariyosāpanatthanti adhippāyo.
"For the purpose of concluding individual decisions" means understanding their individual intentions and also adopting the method established by them, for the purpose of concluding the decision.
Để kết thúc sự phán quyết riêng biệt (Pāṭekkaṃ vinicchayasanniṭṭhāpanattha) có nghĩa là để biết ý định riêng của họ và cũng nắm bắt phương pháp được họ khởi xướng để kết thúc sự phán quyết.
Anuyuñjanavattanti anuyujjanakkamaṃ, taṃ pana yasmā sabbasikkhāpadavītikkamavisayepi taṃtaṃsikkhāpadānulomena kattabbaṃ, tasmā ‘‘sikkhāpadānulomika’’nti vuttaṃ.
"Anuyuñjanavatta" means the sequence of questioning. Since this must be done in accordance with each training rule, even in the case of transgressing all training rules, it is called "sikkhāpadānulomika" (in accordance with the training rules).
Phép tra hỏi (Anuyuñjanavatta) là cách thức tra hỏi. Nhưng vì điều đó phải được thực hiện theo từng học giới tương ứng, ngay cả trong phạm vi vi phạm tất cả các học giới, do đó được gọi là ‘‘phù hợp với các học giới’’ (sikkhāpadānulomika).
Attano gatiṃ nāsetīti attano sugatigamanaṃ vināseti.
"Destroys one's own destiny" means destroys one's going to a good destiny.
‘‘Hủy hoại đường đi của mình’’ (Attano gatiṃ nāsetī) nghĩa là hủy hoại sự đi đến thiện thú của mình.
Anusandhita-saddo bhāvasādhanoti āha ‘‘anusandhitanti kathānusandhī’’ti.
The word anusandhita is derived from the sense of state, so it says "anusandhita means the connection of the discourse."
Từ anusandhita- là một danh từ chỉ trạng thái, nên* nói: ‘‘anusandhita nghĩa là sự liên kết câu chuyện’’ (kathānusandhī).
Vattānusandhitenāti etthāpi eseva nayo.
Vattānusandhitenā: Here too, the same method applies.
Trong ‘‘theo sự liên kết của phép tắc’’ (vattānusandhitena) cũng vậy, ý nghĩa tương tự.
Vattānusandhitenāti ācārānusandhinā, ācārena saddhiṃ samentiyā paṭiññāyāti attho.
Vattānusandhitenā means by following the conduct, that is to say, by a declaration that is in harmony with the conduct.
‘‘Theo sự liên kết của phép tắc’’ (Vattānusandhitena) nghĩa là theo sự liên kết của hành vi, tức là sự chấp thuận phù hợp với hành vi.
Tenāha ‘‘yā assa vattenā’’tiādi.
Therefore it is said: "whatever practice he has" and so on.
Do đó,* nói: ‘‘Cái gì là của phép tắc ấy’’ v.v.
Pāḷiyaṃ sañcicca āpattintiādi alajjilajjilakkhaṇaṃ bhikkhubhikkhunīnaṃ vasena vuttaṃ tesaññeva sabbappakārato sikkhāpadādhikārattā.
In the Pali text, "intentionally committed offense" and so on, referring to the characteristic of being shameless or shameful, is stated with reference to bhikkhus and bhikkhunīs, because they alone are subject to all kinds of training rules.
Trong Pāḷi, ‘‘phạm tội cố ý’’ (sañcicca āpatti) v.v., đặc điểm của người không biết hổ thẹn và người biết hổ thẹn, được nói đến dựa trên các Tỳ-khưu và Tỳ-khưu-ni, vì chỉ có họ mới có thẩm quyền đối với tất cả các loại học giới.
Sāmaṇerādīnampi sādhāraṇavasena pana sañcicca yathāsakaṃ sikkhāpadavītikkamanādikaṃ alajjilajjilakkhaṇaṃ veditabbaṃ.
However, for sāmaṇeras and others, in a general sense, the characteristic of being shameless or shameful, such as intentionally transgressing their respective training rules, should be understood.
Tuy nhiên, đặc điểm của người không biết hổ thẹn và người biết hổ thẹn, như cố ý vi phạm học giới của mình, v.v., cũng cần được hiểu theo nghĩa chung đối với các Sāmaṇera, v.v.
Kathānusandhivacananti cuditakaanuvijjakānaṃ kathāya anusandhiyuttaṃ vacanaṃ na jānāti, tehi ekasmiṃ kāraṇe vutte sayaṃ taṃ asallakkhetvā attano abhirucitameva asambandhitatthanti attho.
Kathānusandhivacanaṃ means that one does not know the statement that is connected with the discussion between the accuser and the investigator; it means that when they state a certain point, one does not notice it oneself, but instead states what one prefers, which is unrelated to the matter.
Lời nói có sự liên kết trong câu chuyện nghĩa là, người bị cáo và người thẩm vấn không biết lời nói có sự liên kết trong câu chuyện. Khi họ nói về một vấn đề, tự mình không chú ý đến điều đó, mà chỉ nói những điều mình thích, không liên quan đến vấn đề.
Vinicchayānusandhivacanañcāti anuvijjakena katassa āpattānāpattivinicchayassa anuguṇaṃ, sambandhavacanañca.
Vinicchayānusandhivacanañca means a statement that is in harmony with and connected to the investigator's decision regarding an offense or non-offense.
Và lời nói có sự liên kết trong việc phán quyết là lời nói phù hợp và có liên quan đến sự phán quyết về tội hay không tội do người thẩm vấn đưa ra.
360. Pāḷiyaṃ yaṃ kho tvantiādīsu tvaṃ, āvuso, yaṃ imaṃ bhikkhuṃ codesi, taṃ kimhi dose codesi, katarāya vipattiyā codesīti attho.
360. In the Pali text, in phrases like "yaṃ kho tvaṃ" and so on, the meaning is: "You, venerable sir, for what fault do you accuse this bhikkhu? For what transgression do you accuse him?"
Trong Pāḷi, nơi này đây ngươi, v.v., nghĩa là: “Này chư Hiền, ngươi buộc tội Tỳ-khưu này, ngươi buộc tội về lỗi gì, ngươi buộc tội về sự phạm giới nào?”
Evaṃ sabbattha.
This applies everywhere.
Cũng vậy ở mọi nơi.
364. Pāḷiyaṃ uposatho sāmaggatthāyāti visuddhānaṃ bhikkhūnaṃ aññoññanirapekkho ahutvā uposatho uposathaṭṭhānaṃ sannipatitvā ‘‘pārisuddhiṃ āyasmanto ārocetha, parisuddhetthāyasmanto, parisuddho ahaṃ āvuso’’tiādinā aññamaññaṃ parisuddhivīmaṃsanārocanavasena ayutte vivajjetvā yutteheva kāyacittasāmaggīkaraṇatthāya.
364. In the Pali text, "uposatho sāmaggatthāya" means that the Uposatha, the place of Uposatha, is for the purpose of bringing about harmony of body and mind among pure bhikkhus, by avoiding what is improper and acting with what is proper, through mutual inquiry and declaration of purity, such as "Venerable sirs, declare your purity. Venerable sirs, are you pure? Venerable sir, I am pure," without being dependent on each other.
Trong Pāḷi, lễ Uposatha vì sự hòa hợp là để các Tỳ-khưu thanh tịnh không phụ thuộc lẫn nhau, mà tập hợp tại nơi làm lễ Uposatha, rồi bằng cách hỏi han và thông báo sự thanh tịnh lẫn nhau như “chư Tôn giả hãy thông báo sự thanh tịnh, chư Tôn giả đã thanh tịnh chưa, này chư Hiền, tôi đã thanh tịnh”, để tránh những điều không phù hợp và làm cho thân và tâm hòa hợp với những người phù hợp.
365. Tatra hīti tasmiṃ sannipāte.
365. Tatra hī means in that assembly.
Tại đó nghĩa là tại cuộc họp đó.
Attapaccatthikāti lajjipesalassa codakapāpagarahīpuggalassa anatthakāmā verīpuggalā.
Attapaccatthikā means enemies who wish ill for the accuser, who is a modest and scrupulous individual, and one who censures the wicked.
Kẻ thù của mình là những người thù địch, không muốn lợi ích cho người buộc tội có lòng hổ thẹn và thiện hạnh, người chỉ trích những điều ác.
Sāsanapaccatthikāti attano anācārānuguṇaṃ buddhavacanaṃ pakāsento taṇhāgatikā, diṭṭhigatikā ca.
Sāsanapaccatthikā means those who are driven by craving and wrong views, who proclaim the Buddha's teachings in a way that aligns with their own improper conduct.
Kẻ thù của Giáo pháp là những người đi theo tham ái, đi theo tà kiến, khi Giáo pháp được tuyên bố phù hợp với sự vô hạnh của họ.
Ajjhogāhetvāti alajjiabhibhavanavasena saṅghamajjhaṃ pavisitvā.
Ajjhogāhetvā means entering the midst of the Saṅgha by overpowering the shameless ones.
Xâm nhập nghĩa là đi vào giữa Tăng đoàn bằng cách chế ngự những người không có lòng hổ thẹn.
So saṅgāmāvacaroti so codako saṅgāmāvacaro nāma.
So saṅgāmāvacaro means that accuser is called a "battle-goer".
Người chiến sĩ đó là người buộc tội đó được gọi là chiến sĩ.
Diṭṭhasutamutampi rājakathādikanti diṭṭhasutavaseneva rājacorādikathaṃ, mutavasenapi annādikathañca akathentenāti yojetabbaṃ.
Diṭṭhasutamutampi rājakathādikaṃ should be construed as: by not speaking about royal stories and so on based on what is seen or heard, nor about food and so on based on what is perceived.
Chuyện về vua, v.v., đã thấy, đã nghe, đã biết nên được phối hợp là: không nói chuyện về vua, giặc, v.v. qua những gì đã thấy, đã nghe, và không nói chuyện về đồ ăn, v.v. qua những gì đã biết.
Kappiyākappiyanissitā vātiādīsu rūpārūpapaṭicchedapadena sakalaabhidhammatthapiṭakattaṃ dasseti.
Kappiyākappiyanissitā vā and so on, by the term "distinction of form and formless," indicates the entire Abhidhamma Piṭaka.
Hoặc liên quan đến điều hợp lệ, không hợp lệ, v.v., ở đây, bằng từ “sự phân biệt hình sắc và vô hình sắc” để chỉ toàn bộ Tạng Vi Diệu Pháp.
Samathācārādīhi paṭisaṃyuttanti sakalasuttantapiṭakattaṃ.
Samathācārādīhi paṭisaṃyuttaṃ means the entire Suttanta Piṭaka.
Liên quan đến các pháp Samatha, hạnh kiểm, v.v. là toàn bộ Tạng Kinh.
Tattha samathācāro nāma samathabhāvanākkamo.
Here, samathācāro means the method of samatha meditation.
Trong đó, hạnh kiểm Samatha là phương pháp tu tập Samatha.
Tathā vipassanācāro.
Similarly, vipassanācāro.
Cũng vậy, hạnh kiểm Vipassanā.
Ṭhānanisajjavattādinissitāti saṅghamajjhādīsu garucittīkāraṃ paccupaṭṭhapetvā ṭhānādikkamanissitā ceva cuddasamahāvattādivattanissitā ca, ādi-saddena appicchatādinissitā cāti attho.
Ṭhānanisajjavattādinissitā means those who rely on standing and sitting practices, showing respect in the midst of the Saṅgha and so on, and those who rely on the fourteen great observances and so on; the term ādi also includes those who rely on fewness of wishes and so on.
Liên quan đến các phép đứng, ngồi, hạnh giữ giới, v.v. là liên quan đến việc đi lại, v.v. bằng cách thể hiện sự tôn kính trong Tăng đoàn, v.v., và liên quan đến việc thực hành mười bốn đại hạnh, v.v., và bằng từ v.v. nghĩa là liên quan đến sự ít dục, v.v.
Pañhe uppanneti kenaci uppanne pañhe pucchite.
Pañhe uppanne means when a question is raised by someone.
Khi vấn đề phát sinh nghĩa là khi có ai đó hỏi một vấn đề phát sinh.
Idañca upalakkhaṇamattaṃ, yaṃ kiñci upaṭṭhitaṃ dhammaṃ bhāsassūti adhippāyo.
This is merely an illustration; the intention is to speak about any Dhamma that arises.
Điều này chỉ là một ví dụ, ý nghĩa là hãy nói bất cứ pháp nào được nêu ra.
Kulapadeso nāma khattiyādijātiyampi kāsikarājakulādikulaviseso.
Kulapadeso means a specific noble family, such as the royal family of Kāsī, even within the Khattiya and other castes.
Vùng đất của gia tộc là một loại gia tộc đặc biệt như gia tộc vua Kāsī, v.v., trong các dòng dõi Sát-đế-lợi, v.v.
Etamevāha ‘‘kulapadeso khattiyakulādivaseneva veditabbo’’ti.
This is what is meant by "kulapadeso should be understood as referring to Khattiya families and so on".
Chính điều này được nói là “vùng đất của gia tộc nên được hiểu theo dòng dõi Sát-đế-lợi, v.v.”.
Sannipātamaṇḍaleti attano anuvijjamānappakāraṃ saṅghassa ñāpanatthaṃ uṭṭhāya saṅghasannipātamajjhe ito cito ca paresaṃ mukhaṃ olokentena na caritabbaṃ.
Sannipātamaṇḍale means that one should not walk back and forth, looking at the faces of others in the midst of the Saṅgha assembly, after rising to make the Saṅgha aware of one's investigative procedure.
Trong vòng tròn hội họp nghĩa là không nên đi lại đây đó trong Tăng đoàn, nhìn mặt người khác, để thông báo cho Tăng đoàn về cách mình đang thẩm vấn.
Yathānisinneneva dhammavinayānuguṇaṃ vinicchayaṃ yathā sabbe suṇanti, tathā vattabbanti attho.
The meaning is that the judgment, in accordance with the Dhamma and Vinaya, should be spoken in such a way that everyone can hear it, just as they are seated.
Nghĩa là, nên nói về sự phán quyết phù hợp với Pháp và Luật một cách mà mọi người đều có thể nghe được, ngay tại chỗ mình đang ngồi.
Pāḷiyaṃ acaṇḍikatenāti akatacaṇḍabhāvena, apharusenāti attho.
In the Pali, acaṇḍikatenā means not having acted with fierceness, meaning without harshness.
Trong Pāḷi, không nóng nảy nghĩa là không có thái độ nóng nảy, không thô lỗ.
‘‘Hitānukampinā’’ti etena mettāpubbabhāgo vutto.
By "with compassion for welfare," the preliminary stage of mettā (loving-kindness) is stated.
Bằng “có lòng từ bi lợi ích” là nói về sự khởi đầu của lòng từ.
‘‘Kāruṇikena bhavitabba’’nti iminā appanāppattakaruṇā vuttā.
By "one should be compassionate," the karuṇā (compassion) that has reached absorption is stated.
Bằng “nên có lòng bi mẫn” là nói về lòng bi đã đạt đến sự an trú.
‘‘Hitaparisakkinā’’ti iminā karuṇāpubbabhāgo.
By "striving for welfare," this is the preliminary stage of karuṇā.
Bằng “có lòng từ bi lợi ích” là nói về sự khởi đầu của lòng bi.
Tenāha ‘‘karuṇā ca karuṇāpubbabhāgo ca upaṭṭhāpetabboti ayaṃ padadvayepi adhippāyo’’ti.
Therefore, he said, "The meaning in both these terms is that karuṇā and its preliminary stage should be established."
Vì vậy, có nói “lòng bi và sự khởi đầu của lòng bi nên được thiết lập, đây là ý nghĩa của cả hai từ”.
Lajjiyāti lajjinī.
Lajjiyā means one who is conscientious.
Người có lòng hổ thẹn nghĩa là người có lòng hổ thẹn.
Anuyogavattaṃ kathāpetvāti ‘‘kālena vakkhāmī’’tiādinā (pari. 362) vuttavattaṃ.
Anuyogavattaṃ kathāpetvā refers to the practice stated with "I will speak at the proper time," and so on.
Sau khi nói về phép tra vấn là phép đã được nói đến như “tôi sẽ nói đúng lúc”, v.v. (pari. 362).
Anuyuñjanācārakkameneva anuyuñjanaṃ anuyogavattaṃ nāma, taṃ kathāpetvā teneva kamena anuyuñjāpetvāti attho.
The questioning itself, in the manner of the procedure of questioning, is called anuyogavattaṃ. The meaning is, having caused it to be spoken, having caused the questioning to be done in that very manner.
Sự tra vấn theo đúng cách thức tra vấn được gọi là phép tra vấn, nghĩa là sau khi nói về phép đó, hãy tra vấn theo đúng cách thức đó.
Ujumaddavenāti ettha ajjhāharitabbapadaṃ dasseti ‘‘upacaritabbo’’ti.
In ujumaddavenā (with straightforwardness and gentleness), the word to be supplied is shown as "should be practiced."
Ở đây, thẳng thắn và mềm mỏng, từ cần được thêm vào là “nên được đối xử”.
‘‘Dhammesu ca puggalesu cā’’ti idaṃ ‘‘majjhattena bhavitabba’’nti pakatena sambandhitabbanti āha ‘‘dhammesu ca puggalesu ca…pe… majjhattoti veditabbo’’ti.
He said that "in the Dhamma and in individuals" should be connected with the established phrase "one should be impartial," thus: "in the Dhamma and in individuals... he should be known as impartial."
“Đối với các pháp và đối với các cá nhân” điều này nên được liên kết với “nên giữ thái độ trung lập” như đã nói: “đối với các pháp và đối với các cá nhân… v.v… nên được hiểu là trung lập”.
Yañhi yattha katthaci kattabbaṃ, taṃ tattha atikkamanto majjhatto nāma na hoti, dhammesu ca gāravo kattabbo.
For indeed, one who transgresses what should be done anywhere is not called impartial, and respect should be shown to the Dhamma.
Thật vậy, bất cứ điều gì cần làm ở đâu, nếu vượt quá điều đó thì không phải là trung lập, và đối với các pháp, sự tôn kính cần được thực hiện.
Puggalesu pana mettābhāvena pakkhapātagāravo.
However, regarding individuals, partiality and respect arise from the state of mettā.
Nhưng đối với các cá nhân, sự tôn kính thiên vị là do lòng từ ái.
Tasmā imaṃ vidhiṃ anatikkantova tesu majjhattoti veditabbo.
Therefore, one who does not transgress this rule should be known as impartial towards them.
Do đó, người không vượt quá quy tắc này mới được hiểu là trung lập đối với họ.
366. Saṃsandanatthanti āpatti vā anāpatti vāti saṃsaye jāte saṃsanditvā nicchayakaraṇatthaṃ vuttanti adhippāyo.
366. Saṃsandanatthaṃ: The meaning is that it is stated for the purpose of comparison and making a decision when doubt arises as to whether it is an offense or not.
Để so sánh nghĩa là khi có nghi ngờ về tội hay không tội, ý nghĩa là đã nói để so sánh và đưa ra quyết định.
Atthadassanāyāti sādhetabbassa āpattādiupameyyatthassa codakacuditake attano paṭiññāya eva sarūpavibhāvanatthaṃ.
Atthadassanāyā: For the purpose of revealing the nature of the comparable matter, such as an offense, which is to be established, according to the admission of the accuser and the accused.
Để chỉ rõ ý nghĩa là để trình bày bản chất của ý nghĩa tương đồng về tội, v.v., cần được chứng minh, theo lời thú nhận của người buộc tội và người bị buộc tội.
Attho jānāpanatthāyāti evaṃ vibhāvito attho codakacuditakasaṅghānaṃ ñāpanatthāya nijjhāpanatthāya, sampaṭicchāpanatthāyāti attho.
Attho jānāpanatthāyā: For the purpose of making this revealed meaning known to the accuser, the accused, and the Saṅgha; for the purpose of making them understand; for the purpose of making them accept, is the meaning.
Để làm cho ý nghĩa được biết nghĩa là để làm cho ý nghĩa đã được trình bày như vậy được biết, được hiểu rõ, được chấp nhận bởi người buộc tội, người bị buộc tội và Tăng đoàn.
Puggalassa ṭhapanatthāyāti codakacuditake attano paṭiññāya eva āpattiyaṃ, anāpattiyaṃ vā patiṭṭhāpanatthāya.
Puggalassa ṭhapanatthāyā: For the purpose of establishing the accuser and the accused in an offense or non-offense, according to their own admission.
Để thiết lập cá nhân là để thiết lập người buộc tội và người bị buộc tội vào tội hay không tội, theo lời thú nhận của chính họ.
Sāraṇatthāyāti pamuṭṭhasarāpanatthāya.
Sāraṇatthāyā: For the purpose of reminding what has been forgotten.
Để nhắc nhở là để nhắc nhở những điều đã quên.
Savacanīyakaraṇatthāyāti dose sāritepi sampaṭicchitvā paṭikammaṃ akarontassa savacanīyakaraṇatthāya.
Savacanīyakaraṇatthāyā: For the purpose of making one amenable to admonition, even after a fault has been reminded, if one does not accept it and make amends.
Để có thể khiển trách là để có thể khiển trách người không chấp nhận và không sửa chữa lỗi lầm ngay cả khi đã được nhắc nhở về lỗi.
‘‘Na te apasādetabbā’’ti idaṃ adhippetatthadassanaṃ.
"They should not be slighted" is the indication of the intended meaning.
“Không nên xua đuổi họ” là để chỉ rõ ý nghĩa mong muốn.
Tattha avisaṃvādakaṭṭhāne ṭhitā eva na apasādetabbā, na itareti daṭṭhabbaṃ.
It should be understood that only those who stand in a truthful position should not be slighted, not others.
Trong đó, chỉ những người đứng vững trong sự không sai lạc mới không nên bị xua đuổi, không phải những người khác.
Appaccayaparinibbānatthāyāti āyatiṃ paṭisandhiyā akāraṇabhūtaparinibbānatthāya.
Appaccayaparinibbānatthāyā: For the purpose of parinibbāna, which is not a cause for rebirth in the future.
Để đạt đến sự Niết Bàn không có nhân duyên là để đạt đến sự Niết Bàn không phải là nhân duyên cho sự tái sinh trong tương lai.
Parinibbānañhi nāma khīṇāsavānaṃ sabbapacchimā cuticittakammajarūpasaṅkhātā khandhā, te ca sabbākārato samucchinnānusayatāya punabbhavāya anantarādipaccayā na honti aññehi ca taṇhādipaccayehi virahitattā.
For parinibbāna refers to the aggregates, namely the last consciousness and karma-born matter of Arahants, and since their underlying defilements are utterly eradicated, they do not become immediate or other causes for future existence, and they are devoid of other causes such as craving.
Niết Bàn là các uẩn, tức là tâm tử và sắc do nghiệp sinh ra cuối cùng của các bậc A-la-hán, và chúng không phải là nhân duyên trực tiếp cho sự tái sinh vì mọi tùy miên đã được đoạn trừ hoàn toàn, và vì chúng đã thoát khỏi các nhân duyên khác như tham ái, v.v.
Tasmā ‘‘appaccayaparinibbāna’’nti vuccati.
Therefore, it is called appaccayaparinibbāna (parinibbāna without conditions).
Do đó, được gọi là “Niết Bàn không có nhân duyên”.
Tanti vimuttiñāṇadassanaṃ.
Taṃ: That refers to the knowledge and vision of liberation.
Điều đó là sự giải thoát tri kiến.
Tenevāha ‘‘tasmi’’nti.
Therefore, he said, "in that."
Chính vì thế, có nói “trong điều đó”.
Vinayamantanāti vinayavinicchayo.
Vinayamantanā: Judgment according to the Vinaya.
Sự bàn luận về Luật là sự phán quyết về Luật.
Sotāvadhānanti sotassa odahanaṃ, savananti attho.
Sotāvadhānaṃ: The application of the ear, meaning listening.
Sự lắng nghe là sự chú ý của tai, nghĩa là sự nghe.
Tenāha ‘‘yaṃ uppajjati ñāṇa’’nti.
Therefore, he said, "the knowledge that arises."
Chính vì thế, có nói “trí tuệ phát sinh”.
Yathāvuttāya vinayasaṃvarādikāraṇaparamparāya vimuttiyā eva padhānattā sā puna cittassa vimokkhoti uddhaṭoti āha ‘‘arahattaphalasaṅkhāto vimokkho’’ti.
Since liberation is primary among the various causes such as Vinaya restraint as stated, that liberation is again called the "release of the mind," thus he said, "the liberation which is the fruit of Arahantship."
Bởi vì sự giải thoát là chính yếu trong chuỗi các nguyên nhân như sự giữ giới luật đã nói ở trên, nên nó lại được trình bày là "sự giải thoát của tâm". Ngài nói: "Sự giải thoát được gọi là quả A-la-hán."
Atha vā yo yaṃ kiñci dhammaṃ anupādiyitvā parinibbānavasena cittassa cittasantatiyā, tappaṭibaddhakammajarūpasantatiyā ca vimokkho vimuccanaṃ apunappavattivasena vigamo, etadatthāya etassa vigamassatthāya evāti evaṃ nigamanavasenapettha attho veditabbo.
Alternatively, yo (whatever) Dhamma anupādiyitvā (without clinging), in the sense of parinibbāna, cittassa (of the mind), of the mental continuum, and of the karma-born material continuum connected with it, vimokkho (liberation) means cessation in the sense of non-recurrence, etadatthāya (for this purpose) means for the purpose of this cessation. This is how the meaning should be understood here in the concluding sense.
Hoặc là, không chấp thủ bất kỳ pháp nào, sự giải thoát của dòng tâm và dòng sắc do nghiệp tương ứng, sự thoát ly, sự chấm dứt không tái diễn theo cách Bát-niết-bàn, ý nghĩa ở đây nên được hiểu theo cách kết luận rằng: "Chính vì mục đích của sự chấm dứt này."
367. Anuyogavattagāthāsu kusalena buddhimatāti sammāsambuddhena.
367. In the Anuyogavatta verses, kusalena buddhimatā means by the Perfectly Enlightened One.
367. Trong các bài kệ về anuyogavatta, kusalena buddhimatā có nghĩa là bậc Chánh Đẳng Giác.
Katanti nibbattitaṃ, pakāsitanti attho.
Kataṃ means produced, meaning revealed.
Kataṃ có nghĩa là đã tạo ra, đã tuyên bố.
Tenevātiādīsu teneva katākatassa ajānaneva pubbāparaṃ ajānanassa, aññassapi bhikkhuno yaṃ katākataṃ hoti, tampi na jānātīti attho.
In phrases like "Teneva" (by that very means), it means that by not knowing what has been done and what has not been done by that very means, one does not know the past and future, and one does not even know what has been done or not done by another bhikkhu.
Trong tenevātiādīsu, teneva có nghĩa là do không biết việc đã làm và chưa làm, không biết điều trước sau, thì vị tỳ khưu khác cũng không biết việc đã làm và chưa làm của mình.
Attano sadisāyāti yathāvuttehi dosehi yuttatāya attanā sadisāya.
"Attano sadisāyā" (for one similar to oneself) means for one similar to oneself due to being endowed with the faults mentioned above.
Attano sadisāya có nghĩa là giống như mình vì bị vướng mắc vào các lỗi lầm đã nói ở trên.
368-374. Mahāsaṅgāme pāḷiyaṃ saṅgāmāvacarenāti anuvijjakaṃ sandhāya vuttaṃ.
368-374. In the Pali of Mahāsaṅgāma, "saṅgāmāvacarena" (by one who frequents the assembly) is said with reference to the investigator.
368-374. Trong Pāḷi của Mahāsaṅgāmaṃ, saṅgāmāvacarenā được nói đến để chỉ vị điều tra.
Vatthūti methunādivītikkamo.
"Vatthu" (the basis) means the transgression of sexual intercourse, etc.
Vatthu có nghĩa là sự vi phạm như tà dâm, v.v.
Nidānanti vesāliādipaññattiṭṭhānaṃ.
"Nidāna" (the origin) means the place of promulgation, such as Vesālī.
Nidānaṃ có nghĩa là nơi chế định như Vesālī, v.v.
Puggalo akārako jānitabboti ettha saṅghe vā gaṇe vā pariṇāyakabhūto puggaloti daṭṭhabbaṃ.
Here, "Puggalo akārako jānitabbo" (the person who is not the doer should be known) should be understood as the person who is the leader in the Saṅgha or in the group.
Ở đây, puggalo akārako jānitabbo nên được hiểu là người lãnh đạo trong Tăng đoàn hoặc hội chúng.
375. Vissaṭṭhisikkhāpadanti nīlādidasannaṃ sukkānaṃ mocanavasena vuttaṃ sukkavissaṭṭhisikkhāpadaṃ.
375. "Vissaṭṭhisikkhāpada" (the training rule concerning emission) refers to the training rule concerning the emission of semen, which is mentioned in terms of the discharge of the ten types of semen, such as blue, etc.
375. Vissaṭṭhisikkhāpadaṃ là giới điều về sự xuất tinh (sukkavissaṭṭhisikkhāpada) được nói đến để chỉ sự xuất ra mười loại tinh dịch như màu xanh, v.v.
Tañhi telādimandavaṇṇānaṃ nīlādipacuravaṇṇānaṃ vasena ‘‘vaṇṇāvaṇṇā’’ti vuttaṃ.
This is expressed as "vaṇṇāvaṇṇā" (with color and without color) in terms of the predominant colors like blue, etc., for the faint colors like oil, etc.
Giới điều đó được gọi là ‘‘vaṇṇāvaṇṇā’’ theo nghĩa các loại màu sắc như màu xanh, v.v., và các loại màu nhạt như dầu, v.v.
Pacuratthe hi idha avaṇṇoti a-kāro.
Here, the prefix "a" in "avaṇṇa" is used in the sense of abundance.
Ở đây, chữ a trong avaṇṇo có nghĩa là "nhiều".
404. Kathine anāgatavasenāti udakāharaṇādipayoge uppanne pacchā dhovanādipubbakaraṇassa uppattito tappayogassa anāgatavaseneva anantarapaccayo.
404. In the Kathina, "anāgatavasena" (in the sense of the future) means that when the application of fetching water, etc., arises, the subsequent preliminary preparations like washing, etc., arise, so it is an immediate condition in the sense of the future of that application.
404. Trong Kathina, anāgatavasenā có nghĩa là duyên vô gián theo cách vị lai của sự áp dụng đó, vì các tiền sự như giặt giũ, v.v., phát sinh sau khi sự áp dụng như lấy nước, v.v., đã phát sinh.
Paccayattañcassa kāriyabhūtassa yasmā nipphādetabbataṃ nissāya paccayā pavattā, na vinā tena, tasmā tena pariyāyena vuttaṃ, na sabhāvato sabbattha.
And its conditionality is said by way of implication, not by nature in all cases, because the conditions arise depending on the result that is to be produced, not without it.
Sự kiện là duyên của cái được tạo ra, vì các duyên phát sinh dựa vào sự cần phải tạo ra cái đó, chứ không phải không có cái đó. Vì vậy, điều đó được nói theo cách gián tiếp, không phải bản chất ở mọi nơi.
Tenāha ‘‘payogassa hī’’tiādi.
Therefore, it is said "payogassa hi" (for the application), etc.
Do đó, Ngài nói ‘‘payogassa hī’’tiādi.
Tattha payogassa sattavidhampi pubbakaraṇaṃ paccayo hotīti sambandho.
There, the connection is that all seven kinds of preliminary preparations are conditions for the application.
Ở đó, tất cả bảy tiền sự của sự áp dụng đều là duyên. Đó là sự liên kết.
Kāraṇamāha ‘‘yasmā’’tiādi.
The reason is stated "yasmā" (because), etc.
Ngài nói nguyên nhân là ‘‘yasmā’’tiādi.
Pubbakaraṇassatthāyāti pubbakaraṇassa nipphādanatthāya.
"Pubbakaraṇassatthāyā" (for the purpose of preliminary preparation) means for the purpose of producing the preliminary preparation.
Pubbakaraṇassatthāya có nghĩa là để hoàn thành tiền sự.
Purejātapaccayeti purejātapaccayassa visaye.
"Purejātapaccaye" (in the purejāta condition) means in the sphere of the purejāta condition.
Purejātapaccaye có nghĩa là trong phạm vi của duyên tiên sanh.
Esāti payogo.
"Esā" (this) refers to the application.
Esā có nghĩa là sự áp dụng.
Dhovanādidhammesu ekampi attano purejātapaccayabhūtaṃ dhammaṃ na labhati, attano uppattito purejātassa pubbakaraṇassa abhāvāti attho.
The meaning is that not a single one of the dhammas like washing, etc., obtains a dhamma that is its own purejāta condition, because there is no preliminary preparation that existed prior to its own arising.
Không một pháp nào trong các pháp như giặt giũ, v.v., có được pháp là duyên tiên sanh của chính nó, vì không có tiền sự đã phát sinh trước sự phát sinh của nó.
Labhatīti pacchājātapaccayaṃ pubbakaraṇaṃ labhati, pacchājātapaccayo hotīti attho.
"Labhatī" (obtains) means it obtains a preliminary preparation that is a pacchājāta condition; it becomes a pacchājāta condition.
Labhatī có nghĩa là có được tiền sự là duyên hậu sanh, có nghĩa là trở thành duyên hậu sanh.
Pāḷiyaṃ pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayoti ettha pubbakaraṇassāti vā payogassāti vā aññassa kassaci paccayuppannassa aparāmaṭṭhattā pannarasa dhammā sayaṃ aññamaññasahajātapaccayena paccayoti evamattho gahetabbo, tehi saha uppajjanakassa aññassa abhāvā.
In the Pali, "pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayo" (the fifteen dhammas are conditions by way of sahajāta condition), here, since no other conditioned phenomenon, whether preliminary preparation or application, is referred to, the meaning should be understood as the fifteen dhammas are conditions for each other by way of sahajāta condition, because there is no other phenomenon that arises together with them.
Trong Pāḷi, pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayo có nghĩa là mười lăm pháp là duyên hỗ tương đồng sanh của chính chúng, vì không có pháp nào khác phát sinh cùng với chúng. Do đó, nên hiểu ý nghĩa này, không đề cập đến tiền sự hoặc sự áp dụng hay bất kỳ duyên sanh nào khác.
Evaṃ upari sabbattha.
This applies everywhere above.
Tương tự như vậy ở tất cả các trường hợp trên.
Tenāha ‘‘sahajātapaccayaṃ panā’’tiādi.
Therefore, it is said "sahajātapaccayaṃ panā" (the sahajāta condition, however), etc.
Do đó, Ngài nói ‘‘sahajātapaccayaṃ panā’’tiādi.
Mātikā ca palibodhā cāti ettha ca-saddena pañcānisaṃsāni gahitānīti daṭṭhabbaṃ.
Here, "Mātikā ca palibodhā ca" (both the mātikā and the impediments), it should be understood that the five benefits are also included by the word "ca".
Ở đây, trong mātikā ca palibodhā cā, nên hiểu rằng năm lợi ích cũng được bao gồm bởi chữ ca.
Evaṃ mātikānañca palibodhānañcāti etthāpi.
Similarly, in "mātikānañca palibodhānañcā" (of both the mātikās and the impediments).
Tương tự như vậy trong mātikānañca palibodhānañcāti etthāpi.
Tehipi attho anantarameva mātikādīhi saha jāyanti.
The meaning is that they arise immediately together with the mātikās, etc.
Ý nghĩa là chúng phát sinh cùng với các điều đã nói ở trên ngay lập tức.
Teneva ‘‘pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayo’’ti vuttā.
Therefore, it is said, "the fifteen dhammas are conditions by way of sahajāta condition."
Do đó, đã nói: "mười lăm pháp là duyên đồng sanh."
Āsāti cīvarāsā.
"Āsā" (hope) means hope for robes.
Āsā có nghĩa là sự mong ước y phục.
Vatthūti āsāya nimittabhūtaṃ anuppannacīvaraṃ.
"Vatthu" (the basis) means the unobtained robe that is the sign of hope.
Vatthu có nghĩa là y phục chưa có, là dấu hiệu của sự mong ước.
‘‘Dassāma karissāmā’’ti hi dāyakehi paṭiññātacīvaraṃ nissāya anantaraṃ uppajjamānā cīvarāsā anantarapaccayādibhāvena vuttā.
Indeed, the hope for robes that arises immediately based on the robe promised by the donors ("We will give, we will make") is stated as being in the nature of anantarapaccaya, etc.
Sự mong ước y phục phát sinh ngay lập tức dựa vào y phục đã được thí chủ hứa hẹn "chúng tôi sẽ dâng, chúng tôi sẽ làm", được nói đến như duyên vô gián, v.v.
Āsānañca anāsānañcāti labbhamānakacīvare uppajjanakacīvarāsānañceva alabbhamāne cīvare uppajjanakaanāsānañca, āsānaṃ, tabbigamānañcāti attho.
"Āsānañca anāsānañcā" (of hopes and non-hopes) means of the hopes for robes that arise concerning obtainable robes, and of the non-hopes that arise concerning unobtainable robes, and of hopes, and of their cessation.
Āsānañca anāsānañcā có nghĩa là sự mong ước y phục phát sinh đối với y phục có thể nhận được và sự không mong ước phát sinh đối với y phục không thể nhận được, có nghĩa là sự mong ước và sự chấm dứt của nó.
Khaṇe khaṇe uppattibhedaṃ sandhāya ‘‘āsāna’’nti bahuvacanaṃ kataṃ, āsāya, anāsāya cāti attho.
The plural "āsāna" (of hopes) is used with reference to the distinction of arising moment by moment; the meaning is of hope and non-hope.
Chữ ‘‘āsāna’’ ở số nhiều được dùng để chỉ sự khác biệt trong sự phát sinh từng khoảnh khắc, có nghĩa là sự mong ước và sự không mong ước.
Tenāha ‘‘āsā ca anāsā cā’’ti.
Therefore, it is said "āsā ca anāsā cā" (both hope and non-hope).
Do đó, Ngài nói ‘‘āsā ca anāsā cā’’ti.
406-7. Cha cīvarānīti khomādīsu chasu aññataraṃ sandhāya vuttaṃ.
406-7. "Cha cīvarāni" (six robes) is said with reference to one of the six, such as linen, etc.
406-7. Cha cīvarānī được nói đến để chỉ một trong sáu loại y phục như y phục vải lanh, v.v.
Sabbasaṅgāhikavasena pana ‘‘cīvarānī’’ti bahuvacanaṃ kataṃ.
However, the plural "cīvarāni" (robes) is used to encompass all types.
Tuy nhiên, chữ ‘‘cīvarānī’’ ở số nhiều được dùng theo nghĩa bao gồm tất cả.
Pāḷiyaṃ panettha vatthu, āsā ca anāsā cātiādīsu atthate kathine ānisaṃsavasena uppajjanakapaccāsācīvaraṃ ‘‘vatthū’’ti vuttaṃ.
In the Pali, among terms like "vatthu, āsā ca anāsā ca" (basis, hope, and no hope), the robe that arises as a prospect due to the benefits of the spread kathina is called "vatthu."
Ở đây, trong Pāḷi, vatthu, āsā ca anāsā cātiādīsu, y phục được mong đợi, phát sinh theo lợi ích khi Kathina được trải, được gọi là ‘‘vatthu’’.
Kathinacīvaraṃ hetupaccaya-saddehi vuttanti veditabbaṃ.
The kathina robe should be understood as being referred to by terms indicating cause and condition.
Y phục Kathina nên được hiểu là đã được nói đến bằng các từ "duyên nhân" (hetupaccaya).
408. Paccuddhāro tīhi dhammehītiādi kathinatthāratthāya ticīvarato aññaṃ vassikasāṭikādiṃ paccuddharituṃ, adhiṭṭhahitvā attharituñca na vaṭṭatīti dassanatthaṃ vuttaṃ.
408. "Paccuddhāro tīhi dhammehī" (The withdrawal by three factors), etc., is stated to show that it is not permissible to withdraw a rain-cloak or other items apart from the three robes for the purpose of spreading the kathina, nor to determine and spread it.
408. Paccuddhāro tīhi dhammehītiādi được nói đến để chỉ rằng không được phép hoàn lại (paccuddharituṃ) y phục khác ngoài tam y như y phục mưa, v.v., để trải Kathina, và cũng không được phép tác ý để trải Kathina.
‘‘Vacībhedenā’’ti etena kevalaṃ kāyena kathinatthāro na ruhatīti dasseti.
By "vacībhedena" (by breaking the speech), it is shown that spreading the kathina merely by bodily action is not valid.
‘‘Vacībhedenā’’ chỉ ra rằng việc trải Kathina chỉ bằng thân không có hiệu lực.
412. Yesu rūpādidhammesūti ‘‘purimavassaṃvutthā bhikkhū, pañcahi anūno saṅgho, cīvaramāso, dhammena samena samuppannaṃ cīvara’’nti evamādīsu yesu rūpārūpadhammesu.
412. "Yesu rūpādidhammesu" refers to those material and immaterial phenomena, such as "monastics who have resided for the previous rains, a Saṅgha of not less than five, the robe month, a robe that has arisen righteously and properly," and so on.
412. Yesu rūpādidhammesūti có nghĩa là trong các pháp sắc và vô sắc như: "các tỳ khưu đã an cư mùa mưa trước", "Tăng đoàn không ít hơn năm vị", "tháng y phục", "y phục phát sinh một cách hợp pháp và công bằng", v.v.
Satīti santesu.
"Satī" means "when they exist."
Satī có nghĩa là khi chúng hiện hữu.
Missībhāvoti saṃsaggatā samūhapaññattimattaṃ.
"Missībhāvo" is merely a designation of association or aggregation.
Missībhāvo có nghĩa là sự hòa trộn, chỉ là sự chế định của một nhóm.
Tenāha ‘‘na paramatthato eko dhammo atthī’’ti.
Therefore, it is said, "there is no single phenomenon in the ultimate sense."
Do đó, Ngài nói ‘‘na paramatthato eko dhammo atthī’’ti.
416. Ekato uppajjantīti kathinuddhārena saha uppajjamānārahā hontīti attho.
416. "Ekato uppajjantī" means they are fit to arise together with the withdrawal of the kathina.
416. Ekato uppajjantī có nghĩa là chúng có thể phát sinh cùng với sự thâu hồi Kathina.
Kathinatthārato hi pabhuti sabbe kathinuddhārā taṃ taṃ kāraṇantaramāgamma uppajjanti, tasmā sabbe ekuppādā nāma jātā.
Indeed, all kathina withdrawals, from the time of spreading the kathina, arise due to various specific causes; therefore, all are called "ekuppādā" (of a single arising).
Thật vậy, kể từ khi trải Kathina, tất cả các sự thâu hồi Kathina đều phát sinh dựa vào những nguyên nhân khác nhau, do đó tất cả đều được gọi là ekuppādā (đồng sanh).
Tesu antarubbhārasahubbhārā dve eva taṃ vihāraṃ anatthatakathinavihārasadisaṃ karontā sayaṃ sakalena kathinatthārena saha nirujjhanti uddhārabhāvaṃ pāpuṇanti.
Among these, the first two, antarubbhāra and sahabbhāra, cease together with the entire spreading of the kathina, making that monastery like a monastery where kathina has not been spread, and they attain the state of withdrawal.
Trong số đó, hai loại thâu hồi là antarubbhāra và sahubbhāra, khi làm cho trú xứ đó giống như trú xứ chưa trải Kathina, chúng tự diệt đi cùng với toàn bộ sự trải Kathina và đạt đến trạng thái thâu hồi.
Avasesā pana taṃ taṃ pāṭipuggalikameva kathinatthāraṃ dvinnaṃ palibodhānaṃ upacchindanavasena nirodhentā sayaṃ uddhārabhāvaṃ pāpuṇanti, na sakalaṃ kathinatthāraṃ.
The remaining ones, however, cease the individual kathina spreading by removing the two impediments, and they themselves attain the state of withdrawal, not the entire kathina spreading.
Tuy nhiên, những loại còn lại thì diệt đi sự trải Kathina cá nhân bằng cách cắt đứt hai chướng ngại đó, và tự đạt đến trạng thái thâu hồi, chứ không phải toàn bộ sự trải Kathina.
Kathinuddhārānañca nirodho nāma taṃ taṃ kāraṇamāgamma uddhārabhāvappatti, evañca uppatti nāma kathinuddhāro eva.
The "nirodha" (cessation) of kathina withdrawals is the attainment of the state of withdrawal due to that specific cause, and in this way, "uppatti" (arising) is indeed the kathina withdrawal itself.
Và sự chấm dứt (nirodha) của việc rút lại y Kathina được gọi là sự đạt đến trạng thái rút lại dựa vào nguyên nhân này nọ; và như vậy, sự phát sinh (uppatti) chính là việc rút lại y Kathina.
Tenāha ‘‘sabbepi atthārena saddhiṃ ekato uppajjantī’’tiādi.
Therefore, it is said, "all arise together with the spreading," etc.
Vì vậy, đã nói: “Tất cả đều cùng phát sinh với sự trải y” v.v.
Tattha purimā dveti ‘‘ekuppādā ekanirodhā’’ti pāḷiyaṃ paṭhamaṃ vuttā antarubbhārasahubbhārā dve.
Here, "purimā dve" (the first two) refers to the antarubbhāra and sahabbhāra, which are mentioned first in the Pali as "ekuppādā ekanirodhā" (of a single arising, of a single cessation).
Ở đó, “hai điều trước” có nghĩa là hai điều được nói đến đầu tiên trong Pāḷi là “có một sự phát sinh và một sự chấm dứt”, đó là sự rút lại trung gian (antarubbhāra) và sự rút lại đồng thời (sahubbhāra).
Tesūti pakkamanantikādīsu.
"Tesū" refers to cases like departure (pakkamanā), etc.
“Trong những điều đó” (tesu) có nghĩa là trong những điều như sự rời đi gần đó (pakkamanantika) v.v.
Uddhārabhāvaṃ pattesūti uddhārabhāvappattisaṅkhātanirodhaṃ pattesūti attho.
"Uddhārabhāvaṃ pattesū" means "having attained cessation, which is the attainment of the state of withdrawal."
“Đã đạt đến trạng thái rút lại” có nghĩa là đã đạt đến sự chấm dứt được gọi là sự đạt đến trạng thái rút lại.
Atthāro tiṭṭhatīti katacīvaraṃ ādāya pakkantādipuggalaṃ ṭhapetvā tadavasesānaṃ palibodhasabbhāvato kathinatthāro tiṭṭhati.
"Atthāro tiṭṭhatī" means that the kathina spreading remains due to the existence of impediments for the remaining individuals, excluding the person who has departed taking the made robe, etc.
“Sự trải y vẫn còn” có nghĩa là, trừ người đã rời đi sau khi làm y v.v., sự trải y Kathina vẫn còn do sự hiện hữu của các chướng ngại vật (palibodha) đối với những người còn lại.
421. Samaggehi karaṇīyānīti vivādādhikaraṇehi pubbe asamaggā hutvā pacchā sāmaggiṃ upagatehi kattabbāni.
421. "Samaggehi karaṇīyānī" refers to actions that should be performed by those who were previously disunited due to disputes and legal questions, but who later achieved unity.
421. “Các việc phải làm bởi những người hòa hợp” có nghĩa là các việc phải làm bởi những người trước đây không hòa hợp do các tranh chấp (vivādādhikaraṇa), sau đó đã đạt được sự hòa hợp.
Kiṃ pana asaññatamissaparisāya saddhiṃ lajjino sāmaggiṃ karontīti āha ‘‘uposathapavāraṇādīsu hī’’tiādi.
But do conscientious monastics achieve unity with an assembly that includes the unrestrained? To this, it is said, "uposathapavāraṇādīsu hī" (indeed, in uposatha and pavāraṇā), etc.
Liệu những người có lòng hổ thẹn có hòa hợp với hội chúng gồm những người không biết hổ thẹn không? Vì vậy, đã nói: “Trong các lễ Uposatha và Pavāraṇā” v.v.
Tattha ṭhitāsūti uposathapavāraṇāsu appavattīsu.
Here, "ṭhitāsū" means when uposatha and pavāraṇā are not being observed.
Ở đó, “đã ngừng” có nghĩa là khi các lễ Uposatha và Pavāraṇā không được thực hiện.
Upatthambho na dātabboti uparūpari appavattanatthāya mayampi uposathaṃ na karissāmātiādinā kalahassa upatthambho na dātabbo, dhammena vinayena sāmaggiṃ katvā samaggeheva asaññatā bhikkhū vinetabbāti adhippāyo.
"Upatthambho na dātabbo" means support should not be given to further non-observance by saying, "we too will not perform uposatha," etc., thereby supporting the quarrel. The intention is that the unrestrained monastics should be disciplined by establishing unity through Dhamma and Vinaya.
“Không nên hỗ trợ” có nghĩa là không nên hỗ trợ cho sự tranh cãi bằng cách nói: “Chúng tôi cũng sẽ không làm lễ Uposatha” v.v. để ngăn cản việc thực hiện liên tục; ý nghĩa là các tỳ khưu không biết hổ thẹn phải được giáo huấn bởi những người hòa hợp sau khi đã tạo sự hòa hợp theo Dhamma và Vinaya.
Tenāha ‘‘sace saṅgho accayaṃ desāpetvā’’tiādi.
Therefore, it is said, "sace saṅgho accayaṃ desāpetvā" (if the Saṅgha, having had the transgression confessed), etc.
Vì vậy, đã nói: “Nếu Tăng chúng đã cho phép sám hối tội lỗi” v.v.
Bhikkhuno nakkhamatīti kesuci puggalesu appamattakadosadassanena na ruccati.
"Bhikkhuno nakkhamatī" means it is not agreeable to some individuals due to seeing even a minor fault.
“Không phù hợp với tỳ khưu” có nghĩa là không vừa lòng một số người do thấy một lỗi nhỏ.
Diṭṭhāvikammampi katvāti ‘‘na metaṃ khamatī’’ti sabhāgassa bhikkhuno attano diṭṭhiṃ āvikatvā.
"Diṭṭhāvikammampi katvā" means having revealed one's own view to a fellow monastic, saying, "this is not agreeable to me."
“Sau khi đã bày tỏ quan điểm” có nghĩa là sau khi đã bày tỏ quan điểm của mình với một tỳ khưu cùng phe rằng “điều này không phù hợp với tôi”.
Upetabbāti sāsanahāniyā abhāvā sāmaggiṃ akopetvā kāyasāmaggī dātabbā, īdise ṭhāne alajjiparibhogo āpattikaro na hoti, vaṭṭatiyeva.
"Upetabbā" means, because there is no harm to the Dispensation, bodily unity should be given without disrupting harmony; in such a situation, association with the unconscientious does not incur an offense, it is permissible.
“Nên đến” có nghĩa là nên tạo sự hòa hợp về thân (kāyasāmaggī) mà không làm tổn hại đến Giáo pháp, vì không có sự mất mát Giáo pháp; trong trường hợp như vậy, việc sử dụng của người không biết hổ thẹn không gây ra tội lỗi, mà là hợp lệ.
Ye pana sāsanavināsāya paṭipannā, tehi saha na vattati, āpatti eva hoti sāsanavināso ca.
However, it is not permissible to associate with those who are intent on destroying the Dispensation; it would indeed be an offense and lead to the destruction of the Dispensation.
Nhưng đối với những người đã đi theo con đường hủy hoại Giáo pháp, thì không hợp lệ khi ở cùng họ, và đó là một tội lỗi và sự hủy hoại Giáo pháp.
Tenāha ‘‘yatra pana uddhamma’’ntiādi.
Therefore, he said, "But where the Dhamma..." and so on.
Vì vậy, đã nói: “Nhưng ở đâu có sự phi Dhamma” v.v.
‘‘Diṭṭhāvikammaṃ na vaṭṭatī’’ti iminā diṭṭhiyā āvikatāyapi āpattiṃ dasseti.
By "making known one's view is not allowable," he shows an offense even when the view is made known.
“Không được bày tỏ quan điểm” cho thấy rằng ngay cả khi quan điểm được bày tỏ, vẫn có tội lỗi.
422. Kaṇhavācoti rāgadosādīhi kiliṭṭhavacano.
422. Kaṇhavāco (one of dark speech) means one whose speech is defiled by lust, hatred, and so on.
422. “Lời nói đen tối” (kaṇhavāca) có nghĩa là lời nói bị ô nhiễm bởi tham, sân v.v.
Anatthakavacanassa dīpanaṃ pakāsanaṃ assāti anatthakadīpano.
Because it is an exposition, a revelation of unbeneficial speech, it is called anatthakadīpano (revealing what is unbeneficial).
“Anatthakadīpano” có nghĩa là sự làm sáng tỏ, sự công bố về lời nói vô ích.
Mānaṃ nissāyāti vinicchayakaraṇaṃ tava bhāroti saṅghena bhāre akatepi ‘‘ahamevettha voharituṃ araharūpo’’ti mānaṃ nissāya.
Mānaṃ nissāya (relying on conceit) means relying on conceit, thinking "I alone am fit to decide this matter," even when the Saṅgha has not entrusted the responsibility of making a decision to him.
“Dựa vào sự kiêu ngạo” có nghĩa là dựa vào sự kiêu ngạo rằng “chỉ có tôi mới xứng đáng để phán quyết ở đây” ngay cả khi Tăng chúng chưa giao phó trách nhiệm phán quyết.
Yathādiṭṭhiyāti anurūpaladdhiyā.
Yathādiṭṭhiyā (according to one's view) means according to the suitable doctrine.
“Theo quan điểm của chính mình” có nghĩa là theo quan điểm phù hợp.
Yassa hi atthassa yādisī diṭṭhi anurūpā, taṃ gahetvā na byākatāti attho. Assa attanoti adhammādiatthaṃ sandhāya vadati, na puggalaṃ, assa adhammādiatthasaṅkhātassa attano sarūpassa yā anurūpā diṭṭhīti attho.
The meaning is that he did not declare it by taking the view that is appropriate for that particular matter. Assa attano (of his own) refers to the meaning of non-Dhamma and so on, not to a person; the meaning is "the view that is appropriate for the nature of that non-Dhamma and so on."
Ý nghĩa là người đó không giải thích bằng cách chấp nhận quan điểm nào là phù hợp với vấn đề đó. “Của chính mình” nói đến vấn đề phi Dhamma v.v., chứ không phải cá nhân; ý nghĩa là quan điểm nào phù hợp với bản chất của vấn đề phi Dhamma v.v. đó.
Laddhiṃ nikkhipitvāti anurūpaladdhiṃ chaḍḍetvā, aggahetvāti attho.
Laddhiṃ nikkhipitvā (having laid aside his doctrine) means having abandoned the suitable doctrine, or not having adopted it.
“Bỏ quan điểm của mình” có nghĩa là từ bỏ quan điểm phù hợp, ý nghĩa là không chấp nhận.
Tenāha ‘‘adhammādīsu dhammādiladdhiko hutvā’’ti.
Therefore, he said, "being one who holds the Dhamma-doctrine regarding non-Dhamma and so on."
Vì vậy, đã nói: “Trở thành người có quan điểm về Dhamma trong các vấn đề phi Dhamma v.v.”.
Atha vā attano laddhiṃ nigūhitvā puggalānuguṇaṃ tathā byākaronto na yathādiṭṭhiyā byākatā nāma.
Alternatively, concealing one's own doctrine and declaring it in accordance with the person, one is not said to have declared it yathādiṭṭhiyā.
Hoặc, người giải thích như vậy theo cá nhân mà che giấu quan điểm của mình thì không được gọi là giải thích theo quan điểm của chính mình.
Imasmiṃ pakkhe adhammādīsu dhammādiladdhiko hutvāti ettha adhammādīsu dhammādiladdhiko viya hutvāti attho gahetabbo.
In this case, in "being one who holds the Dhamma-doctrine regarding non-Dhamma and so on," the meaning "being as if one who holds the Dhamma-doctrine regarding non-Dhamma and so on" should be understood.
Trong trường hợp này, ý nghĩa của “trở thành người có quan điểm về Dhamma trong các vấn đề phi Dhamma v.v.” nên được hiểu là giống như người có quan điểm về Dhamma trong các vấn đề phi Dhamma v.v.
424. Kammañattīti kammabhūtā ñatti.
424. Kammañatti (the motion of a kamma) means a motion that is a kamma.
424. “Kammañatti” có nghĩa là ñatti (tuyên ngôn) là một hành vi (kamma).
Anussāvananirapekkhā ñattikammabhūtā ñattīti attho.
The meaning is a motion that is a ñattikamma, independent of anussāvana.
Ý nghĩa là ñatti không phụ thuộc vào sự tuyên bố (anussāvana), ñatti là một hành vi ñatti.
Kammapādañatti nāma ñattidutiyakammādīsu anussāvanakammassa pādabhūtā adhiṭṭhānabhūtā ñatti.
Kammapādañatti (the motion as the basis of a kamma) means a motion that is the basis, the foundation, of the anussāvana-kamma in ñattidutiyakamma and so on.
“Kammapādañatti” có nghĩa là ñatti là nền tảng, là cơ sở của hành vi tuyên bố (anussāvanakamma) trong các hành vi ñatti-đệ nhị (ñattidutiyakamma) v.v.
Navasu ṭhānesūti osāraṇādīsu navasu ṭhānesu.
Navasu ṭhānesu (in nine instances) means in the nine instances such as osāraṇa.
“Trong chín trường hợp” có nghĩa là trong chín trường hợp như sự triệu tập (osāraṇa) v.v.
Dvīsu ṭhānesūti ñattidutiyañatticatutthakammesu.
Dvīsu ṭhānesu (in two instances) means in ñattidutiyakamma and ñatticatutthakamma.
“Trong hai trường hợp” có nghĩa là trong các hành vi ñatti-đệ nhị (ñattidutiyakamma) và ñatti-đệ tứ (ñatticatutthakamma).
Suttānulomanti ubhatovibhaṅge suttānulomabhūte mahāpadese sandhāya vuttaṃ.
Suttānulomaṃ (in conformity with the Suttas) was stated with reference to the Mahāpadesas that are in conformity with the Suttas in both Vibhaṅgas.
“Suttānuloma” được nói đến liên quan đến các Đại Giáo Pháp (mahāpadesa) phù hợp với các Suttas trong cả hai bộ Vibhaṅga.
Vinayānulomanti khandhakaparivārānulomabhūte mahāpadese.
Vinayānulomaṃ (in conformity with the Vinaya) refers to the Mahāpadesas that are in conformity with the Khandhakas and Parivāra.
“Vinayānuloma” liên quan đến các Đại Giáo Pháp phù hợp với các Khandhaka và Parivāra.
Suttantike cattāro mahāpadeseti suttābhidhammapiṭakesu anuññātapaṭikkhittasuttānulomavasena nayato gahetabbe cattāro atthe.
Suttantike cattāro mahāpadese (the four great authorities in the Suttantas) refers to the four meanings to be understood by way of the Suttas that are permitted and prohibited in the Sutta and Abhidhamma Piṭakas.
“Bốn Đại Giáo Pháp trong các Suttanta” có nghĩa là bốn ý nghĩa cần được hiểu theo phương pháp phù hợp với các Suttas được cho phép và bị cấm trong các Tạng Sutta và Abhidhamma.
Yathā catūhi pañcahi diṭṭhi āvikatā hotīti yathā āvikate catūhi pañcahi ekībhūtehi ekassa puggalassa santike āpatti desitā nāma hoti, evaṃ desetīti attho.
Yathā catūhi pañcahi diṭṭhi āvikatā hotīti (just as by four or five, a view is made known) means just as when a view is made known by four or five united individuals, an offense is said to have been confessed to one person; thus he confesses.
“Như thế nào quan điểm được bày tỏ bởi bốn hoặc năm người” có nghĩa là như thế nào tội lỗi được sám hối trước một người bởi bốn hoặc năm người hợp nhất đã bày tỏ quan điểm, người đó sám hối như vậy.
Evaṃ desento ca attanā saddhiṃ tayo vā cattāro vā bhikkhū gahetvā ekassa santike deseti.
Confessing thus, he takes three or four bhikkhus with him and confesses to one person.
Và khi sám hối như vậy, người đó dẫn theo ba hoặc bốn tỳ khưu cùng với mình và sám hối trước một người.
Evaṃ desetuṃ na vaṭṭati.
It is not allowable to confess in this manner.
Không hợp lệ để sám hối như vậy.
Desitā ca āpatti na vuṭṭhāti, desanāpaccayā dukkaṭañca hoti.
And if confessed, the offense is not expiated, and a dukkaṭa results from the confession.
Và tội lỗi đã sám hối sẽ không được giải quyết, và có một tội dukkaṭa do sự sám hối đó.
Dvinnaṃ tiṇṇaṃ pana ekato desetuṃ vaṭṭati.
However, it is allowable for two or three to confess together.
Tuy nhiên, hợp lệ để hai hoặc ba người sám hối cùng nhau.
444. Adassanenāti imassa akappiyaṃ parivajjentānaṃ vinayadharānaṃ paṭipattiyā adassanena, tesaṃ diṭṭhānugatiṃ anāpajjanenātipi attho gahetabbo.
444. Adassanenā (by not seeing) means by not seeing the practice of Vinaya-holders who avoid what is unallowable, or by not following their view.
444. “Do không thấy” có nghĩa là do không thấy hành vi của các vị trì luật (vinayadhara) tránh những điều không hợp lệ, ý nghĩa cũng nên được hiểu là do không theo gương của họ.
Akappiye kappiyasaañatāyāti rajatādiakappiye tipuādisaññitāya.
Akappiye kappiyasaañatāyā (by perceiving what is unallowable as allowable) means perceiving unallowable things like silver as tin and so on.
“Với sự nhận thức về điều hợp lệ trong điều không hợp lệ” có nghĩa là nhận thức về thiếc v.v. trong bạc v.v. không hợp lệ.
Pucchitvā vā aññesaṃ vā vuccamānaṃ asuṇanto āpajjatīti ettha pucchitvā asuṇanto vā pucchiyamānaṃ asuṇanto vāti paccekaṃ yojetabbaṃ.
In pucchitvā vā aññesaṃ vā vuccamānaṃ asuṇanto āpajjatīti (having asked or not listening when spoken to by others, he incurs an offense), it should be construed separately as "having asked and not listening" or "not listening when being asked."
Trong câu “sau khi hỏi hoặc không nghe người khác nói thì phạm tội”, nên kết nối riêng rẽ là “sau khi hỏi mà không nghe” hoặc “không nghe khi được hỏi”.
Ekarattātikkamādivasenāti adhiṭṭhitacīvarena vippavasitvā ekarattātikkamena pācittiyaṃ āpajjati.
Ekarattātikkamādivasenā (by way of exceeding one night and so on) means by exceeding one night while separated from an अधिष्ठित (adhiṭṭhita) robe, he incurs a pācittiya.
“Theo cách vượt quá một đêm v.v.” có nghĩa là phạm tội pācittiya khi đi xa với y đã được định đoạt và vượt quá một đêm.
Ādi-saddena charattātikkamādīnaṃ saṅgaho.
The word ādi (and so on) includes exceeding six nights and so on.
Từ “v.v.” bao gồm việc vượt quá sáu đêm v.v.
458. Anussāvanenāti anu anu kathanena.
458. Anussāvanenā (by repeated declaration) means by speaking repeatedly.
458. “Anussāvanena” có nghĩa là bằng cách nói đi nói lại.
Tenāha ‘‘nanu tumhe’’tiādi, yaṃ avocumha, svāyaṃ pakāsitoti sambandho.
Therefore, he said, "Indeed, you..." and so on; the connection is "that which we said, that is declared."
Vì vậy, đã nói: “Chẳng phải các ông” v.v., và mối liên hệ là: “điều chúng tôi đã nói, đó là sự công bố này”.
Tattha yanti idaṃ yasmā vacanāpekkhaṃ na hoti, vacanatthāpekkhameva, tasmā tena vacanena nānākaraṇābhāvaṃ pakāsayissāmāti yamatthaṃ avocumhāti attho gahetabbo.
There, since the word " ya" (which) does not depend on the wording but only on the meaning of the wording, the meaning to be understood is that "we have stated that meaning in order to declare the absence of distinction by that wording."
Ở đó, vì “yaṃ” (điều mà) không phụ thuộc vào lời nói mà chỉ phụ thuộc vào ý nghĩa của lời nói, nên ý nghĩa “chúng tôi đã nói về điều gì” nên được hiểu là “chúng tôi sẽ công bố sự không khác biệt bằng lời nói đó”.
Teneva ‘‘svāya’’nti pulliṅgavasena paṭiniddeso kato, tassa so ayaṃ nānākaraṇābhāvoti attho.
For this very reason, the reference " svāyaṃ" (this one) is made in the masculine gender, meaning "this is the absence of distinction."
Vì vậy, đã dùng đại từ chỉ định ở giống đực là “svāyaṃ” (đó là), ý nghĩa là “đó là sự không khác biệt này”.
467. Mañcapadādīsupi naḷāṭaṃ paṭihaññeyyāti andhakāre cammakhaṇḍaṃ paññapetvā vandituṃ onamantassa naḷāṭaṃ vā akkhi vā mañcādīsu paṭihaññati.
467. Even the forehead might strike against bed-legs, etc. means that in the dark, when one spreads a piece of leather and bows down to pay homage, one's forehead or eye might strike against beds, etc.
467. “Ngay cả trên giường v.v., trán có thể bị va đập” có nghĩa là trong bóng tối, khi một người cúi xuống để lạy sau khi đã trải một tấm da, trán hoặc mắt của người đó có thể bị va vào giường v.v.
Etena vandatopi āpattiabhāvaṃ vatvā vandanāya sabbathā paṭikkhepābhāvañca dīpeti.
By this, it states that there is no offense even when paying homage, and it also indicates that there is no absolute prohibition of homage.
Bằng cách này,* đã nói rằng không có tội lỗi ngay cả khi đảnh lễ, và cũng chỉ ra rằng không có sự cấm đoán hoàn toàn đối với việc đảnh lễ.
Evaṃ sabbattha suttantarehi appaṭikkhittesu.
This applies everywhere to those not prohibited by other Suttantas.
Tương tự, ở mọi nơi, những điều không bị cấm đoán bởi các kinh điển khác.
Naggādīsu pana vandituṃ na vaṭṭatīti.
However, it is not proper to pay homage to naked persons, etc.
Tuy nhiên, không nên đảnh lễ những người trần truồng, v.v.
Ekato āvaṭṭoti ekasmiṃ dosāgatipakkhe parivatto paviṭṭhoti attho.
Turned to one side means "turned or entered into one side where fault arises."
Ekato āvaṭṭo (đã quay về một phía) có nghĩa là đã xoay chuyển, đã đi vào phe phái có lỗi.
Tenāha ‘‘sapattapakkhe ṭhito’’ti.
Therefore, it says, " standing on the side of the rival."
Vì vậy,* nói ‘đứng về phía đối thủ’.
Vandiyamānoti onamitvā vandiyamāno.
Being paid homage to means "being bowed down to and paid homage to."
Vandiyamāno (được đảnh lễ) là được đảnh lễ bằng cách cúi mình.
Vanditabbesu uddesācariyo, nissayācariyo ca yasmā navakāpi honti, tasmā te vuḍḍhā eva vandiyāti veditabbā.
Among those to whom homage should be paid, the teacher of recitation (uddesācariya) and the teacher of dependence (nissayācariya) can be junior monks; therefore, it should be understood that only elders are to be paid homage to.
Trong số những người đáng được đảnh lễ, vì uddesācariya (giáo thọ) và nissayācariya (y chỉ sư) cũng có thể là người mới (navaka), nên cần biết rằng chỉ những người lớn tuổi (vuḍḍha) mới đáng được đảnh lễ.
475. Kammañca kammapādakā cāti ettha yasmā ñattikammesu ñatti sayameva kammaṃ hoti, ñattidutiyañatticatutthesu kammesu anussāvanasaṅkhātassa kammassa ñattipādakabhāvena tiṭṭhati, tasmā imāni dve ‘‘ñattikiccānī’’ti vuttāni.
475. Act and the basis of the act: Here, since in ñatti-kamma (announcement-only formal acts), the ñatti itself is the kamma, and in ñatti-dutiya (announcement-followed-by-one-motion) and ñatti-catuttha (announcement-followed-by-three-motions) kammas, the ñatti stands as the basis for the kamma, which is the anussāvanā (motion), these two are called "ñatti-kiccāni" (duties of announcement).
475. Trong cụm từ Kammañca kammapādakā ca (nghiệp và những điều làm nền tảng cho nghiệp), vì trong các nghi thức ñatti (tuyên bố), ñatti tự nó là nghiệp, và trong các nghi thức ñattidutiya (tuyên bố hai lần) và ñatticatuttha (tuyên bố bốn lần), anussāvana (tuyên cáo) được coi là nghiệp làm nền tảng cho nghiệp, nên hai điều này được gọi là ‘‘ñattikiccāni’’ (những việc liên quan đến ñatti).
Pācittiyena saddhiṃ dukkaṭā katāti dasasupi sikkhāpadesu ekatoupasampannāya vasena vuttadukkaṭaṃ sandhāya vuttaṃ.
Dukkaṭas are made along with a pācittiya refers to the dukkaṭa stated in relation to a bhikkhunī who has received upasampadā together, concerning all ten training rules.
Dukkaṭa được thực hiện cùng với pācittiya được nói đến liên quan đến dukkaṭa được đề cập trong mười giới học theo cách của một người được thọ giới cùng lúc.
Paṭhamasikkhāpadamhīti bhikkhunovādavaggassa paṭhamasikkhāpadavibhaṅge (pāci. 144 ādayo).
In the first training rule refers to the Vibhaṅga of the first training rule of the Bhikkhunovādavagga.
Trong giới học đầu tiên là trong phần phân tích giới học đầu tiên của Bhikkhunovādavagga.
Adhammakammeti bhikkhunovādakasammutikamme adhammakamme jāte āpajjitabbā dve āpattinavakā, dhammakamme dve āpattinavakāti cattāro navakā vuttā.
In an improper formal act refers to the two sets of nine offenses (āpattinavaka) incurred when the formal act of appointing a bhikkhunī instructor is improper, and the two sets of nine offenses when the formal act is proper, making a total of four sets of nine.
Trong adhammakamma (nghiệp không đúng pháp), khi việc ủy quyền cho tỳ khưu ni giáo giới trở thành adhammakamma, có hai āpatti navaka (mới) phải phạm, và trong dhammakamma (nghiệp đúng pháp), có hai āpatti navaka, tổng cộng có bốn navaka được đề cập.
Āmakadhaññaṃ viññāpetvā bhuñjantiyā viññāpanādipubbapayoge dukkaṭaṃ, ajjhohāre pācittiyaṃ.
For a bhikkhunī who requests and consumes raw grain: there is a dukkaṭa for the preliminary actions like requesting, and a pācittiya upon swallowing.
Khi một tỳ khưu ni xin ngũ cốc thô và ăn, có dukkaṭa trong các hành vi chuẩn bị như việc xin, và pācittiya khi nuốt.
Pācittiyena saddhiṃ dukkaṭā katāyevāti vuttaṃ.
It is stated that dukkaṭas are indeed made along with a pācittiya.
Được nói rằng dukkaṭa được thực hiện cùng với pācittiya.
Vijahantī tiṭṭhatītiādīsu yadā bhikkhuniyā ekena pādena hatthapāsaṃ vijahitvā ṭhatvā kiñci kammaṃ katvā tato aparena pādena vijahitvā ṭhātukāmatā uppajjati, tadā sā yathākkamaṃ ‘‘vijahantī tiṭṭhati, vijahitvā tiṭṭhatī’’ti imaṃ vohāraṃ labhati.
She stands having abandoned and so on: When a bhikkhunī, having abandoned the arm's length with one foot and stood, performs some act, and then wishes to stand having abandoned it with the other foot, she then receives the designation "vijahantī tiṭṭhati" (she stands abandoning) and "vijahitvā tiṭṭhati" (she stands having abandoned) in sequence.
Trong Vijahantī tiṭṭhatī (đang rời đi đứng) v.v., khi một tỳ khưu ni, sau khi rời khỏi tầm với bằng một chân và làm một việc gì đó, sau đó muốn đứng bằng cách rời đi bằng chân kia, khi đó cô ấy lần lượt nhận được cách gọi là ‘‘vijahantī tiṭṭhati, vijahitvā tiṭṭhati’’ (đang rời đi đứng, đã rời đi đứng).
Aññathā hissā gāmūpacāramokkantiyā viseso na siyā hatthapāsavijahanassāpi gamanattā.
Otherwise, there would be no distinction between her abandoning the arm's length and her going beyond the village boundary, since abandoning the arm's length is also a form of going.
Nếu không, sẽ không có sự khác biệt giữa việc rời khỏi tầm với và việc rời khỏi khu vực làng mạc, vì việc rời khỏi tầm với cũng là một hành động đi.
Nisīdati vā nipajjati vāti etthāpi yathāvuttādhippāyena addhāsanena hatthapāsaṃ vijahantī nisīdati, sakalena vā āsanena vijahitvā nisīdati, addhasarīrena vijahantī nipajjati, sakalena sarīrena vijahitvā nipajjatīti yojetabbaṃ.
Sits or lies down: Here too, with the aforementioned intention, it should be understood as: she sits abandoning the arm's length with half her seat, or she sits having abandoned it with her entire seat; she lies down abandoning with half her body, or she lies down having abandoned it with her entire body.
Trong Nisīdati vā nipajjati vā (ngồi hoặc nằm), cũng vậy, cần phải phối hợp theo ý nghĩa đã nói ở trên: ngồi bằng cách rời khỏi tầm với bằng nửa chỗ ngồi, hoặc ngồi bằng cách rời đi bằng toàn bộ chỗ ngồi; nằm bằng cách rời khỏi tầm với bằng nửa thân, hoặc nằm bằng cách rời đi bằng toàn bộ thân.
476. Sabbāni nānāvatthukānīti sappinavanītādīnaṃ pañcannaṃ vatthūnaṃ bhedena pācittiyāni pañca nānāvatthukāni.
476. All are of various grounds: The five pācittiyas are of various grounds due to the distinction of the five substances such as ghee and fresh butter.
476. Tất cả đều có các sự việc khác nhau có nghĩa là có năm pācittiya với các sự việc khác nhau do sự phân biệt của năm vật phẩm như bơ và bơ tươi.
Esa nayo paṇītabhojanavisaye nava pācittiyānītiādīsupi.
This method applies also to nine pācittiyas, etc., concerning choice foods.
Nguyên tắc này cũng áp dụng cho chín pācittiya v.v., trong trường hợp thức ăn ngon.
Etena bhesajjapaṇītabhojanasikkhāpadāni ekekasikkhāpadavasena paññattānipi vatthubhedena paccekaṃ pañcasikkhāpadanavasikkhāpadasadisāni bhikkhunīnaṃ pāṭidesanīyāpattiyo viyāti dasseti.
By this, it shows that even though the training rules concerning medicines and choice foods are laid down as single training rules, due to the distinction of the grounds, they are like five training rules and nine training rules respectively, similar to the pāṭidesanīya offenses for bhikkhunīs.
Bằng cách này,* chỉ ra rằng các giới học về thuốc men và thức ăn ngon, mặc dù được chế định như từng giới học riêng lẻ, nhưng do sự phân biệt về vật phẩm, chúng tương tự như năm giới học và chín giới học riêng biệt, giống như các pāṭidesanīya āpatti của các tỳ khưu ni.
Teneva ‘‘nānāvatthukānī’’ti vuttaṃ.
For this reason, it is said, "of various grounds."
Chính vì vậy mà được gọi là ‘‘nānāvatthukāni’’ (có các sự việc khác nhau).
Sappiṃ eva paṭiggahetvā anekabhājanesu ṭhapetvā sattāhaṃ atikkāmentassa bhājanagaṇanāya sambhavantiyo bahukāpi āpattiyo ekavatthukā eva honti, evaṃ sappibhojanameva bahūsu ṭhānesu viññāpetvā ekato vā visuṃ visumeva vā bhuñjantassa āpattiyo ekavatthukā evāti daṭṭhabbā.
Having received ghee and kept it in many vessels, for one who overstays the seven-day limit, the many offenses that arise due to the number of vessels are nevertheless of a single basis. Similarly, it should be understood that for one who requests ghee-food in many places and consumes it either together or separately, the offenses are of a single basis.
Cần hiểu rằng khi một người nhận bơ và cất giữ trong nhiều bình, và để quá bảy ngày, dù có nhiều āpatti phát sinh theo số lượng bình, chúng vẫn là một sự việc duy nhất; tương tự, khi một người xin bơ để ăn ở nhiều nơi, hoặc cùng lúc, hoặc riêng lẻ, các āpatti vẫn là một sự việc duy nhất.
Pāḷiyaṃ ekavācāya deseyya, vuttā ādiccabandhunāti ettha ‘‘deseyyāti vuttā’’ti iti-saddaṃ ajjhāharitvā yojetabbaṃ.
In the Pāḷi text, at " should declare with one utterance, said by the Kinsman of the Sun," the word iti should be inserted and construed as "it is said, 'should declare'."
Trong Pāḷi, cụm từ ekavācāya deseyya, vuttā ādiccabandhunā (nên xưng tội bằng một lời, đã được Đức Phật nói) cần được phối hợp bằng cách thêm từ ‘‘iti’’ (rằng) vào sau ‘‘deseyyāti vuttā’’ (đã nói rằng nên xưng tội).
Evaṃ sesesupi.
Similarly in the remaining cases.
Tương tự đối với những trường hợp còn lại.
Bhedānuvattakānanti ettha ādi-saddo luttaniddiṭṭho.
In " those who follow division," the word ādi (etc.) is implicitly understood.
Trong Bhedānuvattakānaṃ (của những người theo sự chia rẽ), từ ‘‘ādi’’ (v.v.) đã bị lược bỏ.
Yāvatatiyakā ca sabbe ubhatovibhaṅge āgatā, saṅghādisesasāmaññena ekaṃ, pācittiyasāmaññena ca ekaṃ katvā ‘‘yāvatatiyake tisso’’ti vuttanti daṭṭhabbaṃ.
All the yāvatatiyaka (up to the third time) offenses are mentioned in both Vibhaṅgas. It should be understood that "three yāvatatiyaka offenses" is stated by counting one under the general category of Saṅghādisesa and one under the general category of Pācittiya.
Tất cả các yāvatatiyaka (lần thứ ba) đều được đề cập trong cả hai Vibhaṅga, và cần hiểu rằng ‘‘yāvatatiyake tisso’’ (ba trong yāvatatiyaka) được nói đến bằng cách gộp chung một cho saṅghādisesa và một cho pācittiya.
Ettha ca ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccayāpi santi eva.
Here, there is a dukkata for the motion, and thullaccaya offenses also exist for the two formal acts (kammavācā).
Ở đây, cũng có dukkaṭa do ñatti (tuyên bố), và thullaccaya (trọng tội) do hai kammavācā (lời tuyên cáo nghiệp).
Tāni mātikāya na āgatāni.
These are not included in the Mātika.
Những điều đó không được đề cập trong mātikā (bảng tổng hợp).
Mātikāgatavasena hettha ‘‘tisso’’ti vuttaṃ.
Here, "three" is stated according to what is included in the Mātika.
Ở đây, ‘‘tisso’’ (ba) được nói đến theo mātikā.
Saṅghādīhīti saṅghagaṇapuggalehi kāraṇabhūtehi.
By the Saṅgha and others means by the Saṅgha, the group, and individuals, who are the causes.
Saṅghādīhi (bởi Tăng, v.v.) là bởi Tăng, nhóm, và cá nhân như là nguyên nhân.
Abbhuṇhasīloti parisuddhabhāvūpagamanena abhinavuppannasīlo.
One whose virtue is fresh means one whose virtue has newly arisen through achieving purity.
Abbhuṇhasīlo (người có giới hạnh mới mẻ) là người có giới hạnh mới phát sinh do đạt được sự thanh tịnh.
Abhinavuppannañhi ‘‘abbhuṇha’’nti vuccati, parisuddhasīloti attho.
That which has newly arisen is called "fresh," meaning one whose virtue is pure.
Điều mới phát sinh được gọi là ‘‘abbhuṇha’’ (mới mẻ), có nghĩa là người có giới hạnh thanh tịnh.
Tenāha ‘‘pākatiko’’ti.
Therefore, it is said, " normal."
Vì vậy,* nói ‘‘pākatiko’’ (người bình thường).
‘‘Kosambakakkhandhake vuttānisaṃse’’ti idaṃ kosambakakkhandhake ‘‘sace maṃ ime bhikkhū āpattiyā adassane ukkhipissanti, na mayā saddhiṃ uposathaṃ karissantī’’tiādinā āpattiyā adassane ādīnavaṃ dassetvā paresampi saddhāya āpattidesanāvidhānamukhena sāmatthiyato pakāsito.
" The advantages stated in the Kosambaka Khandhaka" refers to what is revealed in the Kosambaka Khandhaka through the method of confessing offenses to others for their faith, by first showing the danger of not seeing an offense with phrases like "If these bhikkhus suspend me for not seeing an offense, they will not perform the Uposatha with me," and then by the ability to do so.
‘‘Những lợi ích được nói trong Kosambakakkhandhaka’’ là điều được Đức Phật làm sáng tỏ một cách khéo léo thông qua phương pháp xưng tội của người khác, sau khi chỉ ra những bất lợi của việc không xưng tội trong Kosambakakkhandhaka với câu ‘‘Nếu những tỳ khưu này trục xuất tôi vì không xưng tội, họ sẽ không làm lễ Uposatha cùng với tôi’’ v.v.
Ekato uposathakaraṇa, pavāraṇākaraṇa, saṅghakammakaraṇa, āsanenisīdana, yāgupānenisīdana, bhattaggenisīdana, ekacchannesayana, yathāvuḍḍhaabhivādanādikaraṇasaṅkhāte aṭṭhānisaṃse sandhāya vuttaṃ.
It is said with reference to the eight advantages, namely: performing Uposatha together, performing Pavāraṇā, performing Saṅgha acts, sitting on seats, sitting for gruel and drink, sitting at the meal-hall, sleeping under one roof, and performing salutations according to seniority.
Được nói đến liên quan đến tám lợi ích bao gồm việc làm lễ Uposatha cùng nhau, làm lễ Pavāraṇā, thực hiện các hành động của Tăng, ngồi cùng một chỗ, ngồi cùng nhau khi uống cháo, ngồi cùng nhau ở nhà ăn, ngủ cùng một mái che, và đảnh lễ theo thứ bậc tuổi tác.
Catunnanti vinayapiṭake āgatānaṃ vasena vuttaṃ.
" Of four" is stated with reference to those mentioned in the Vinaya Piṭaka.
Bốn được nói đến theo những gì được đề cập trong Tạng Luật.
Katamā pana sāti sā catubbidhā accayadesanā katamāti attho.
" But what is that?" means what is that fourfold confession of transgression?
Vậy đó là gì? Có nghĩa là bốn loại xưng tội ấy là gì?
Abhimārānanti māraṇatthāya payojitadhanuggahānaṃ.
Of archers intent on killing refers to archers employed for the purpose of killing.
Abhimārānaṃ (của những người muốn giết) là của những cung thủ được thuê để giết người.
Upaṭṭhāyikāyāti sahaseyyasikkhāpadavatthusmiṃ āgatāya.
By the female supporter refers to the one mentioned in the Sahaseyya Sikkhāpada story.
Upaṭṭhāyikāyā (của nữ cư sĩ phục vụ) là của người được đề cập trong câu chuyện về giới học ngủ chung.
Aṭṭhannaṃ bhikkhunīnanti therāsanato paṭṭhāya aṭṭhahi bhikkhunīhi itarāya āgatāya vuḍḍhāya bhikkhuniyā āsanaṃ dātabbaṃ.
To eight bhikkhunīs means that from the seat of the senior bhikkhunī onwards, a seat should be given by eight bhikkhunīs to a senior bhikkhunī who has arrived from elsewhere.
Đối với tám tỳ khưu ni, từ chỗ ngồi của trưởng lão trở đi, tám tỳ khưu ni phải nhường chỗ cho tỳ khưu ni lớn tuổi đến từ nơi khác.
Aṭṭhannaṃ pana bhikkhunīnaṃ navakāya āgatāya adātumpi vaṭṭati.
However, it is permissible for eight bhikkhunīs not to give a seat to a newly arrived bhikkhunī.
Tuy nhiên, tám tỳ khưu ni không cần nhường chỗ cho một tỳ khưu ni mới đến.
Tāya pana saṅghanavakāsane laddhokāse nisīditabbaṃ.
But she should sit in a place obtained on the seat for new members of the Saṅgha.
Tỳ khưu ni đó phải ngồi vào chỗ được phép trong Tăng đoàn dành cho người mới.
Atha vā aṭṭhannaṃ vuḍḍhānaṃ bhikkhunīnaṃ itarāya navakatarāya āsanaṃ dātabbaṃ.
Alternatively, a seat should be given by eight senior bhikkhunīs to a bhikkhunī who is newer than them.
Hoặc là, tám tỳ khưu ni lớn tuổi phải nhường chỗ cho tỳ khưu ni mới hơn đến từ nơi khác.
Kammāni navāti osāraṇādīni nava eva.
The acts are nine means there are nine acts such as reinstatement.
Có chín nghiệp là có chín nghiệp như Osāraṇā (phục hồi).
477. Dasa janāti ‘‘dasa ime, bhikkhave, avandiyā’’tiādinā (pari. 330) vuttā navakaanupasampannanānāsaṃvāsakamātugāmapaṇḍakā pañca, pārivāsikādayo ca pañcāti dasa janā.
477. Ten persons refers to the ten persons mentioned in "These ten, bhikkhus, are not to be saluted," etc. (Pari. 330): the five — a novice, an unordained person, one of different communion, a woman, and an eunuch — and the five — a probationer, etc.
477. Mười người là năm người được đề cập trong ‘‘Này các tỳ khưu, có mười người không đáng đảnh lễ’’ v.v., đó là người mới (navaka), người chưa thọ giới (anupasampanna), người có cộng trú khác (nānāsaṃvāsa), nữ giới (mātugāma), người á nam (paṇḍaka), và năm người khác như người đang bị biệt trú (pārivāsika), tổng cộng là mười người.
Dvādasa kammadosāti dosayuttakammāni dvādasāti attho.
Twelve faults of acts means there are twelve acts with faults.
Mười hai lỗi nghiệp có nghĩa là có mười hai nghiệp có lỗi.
Kammasampattiyoti sampannakammāni, visuddhakammānīti attho.
Accomplishments of acts means accomplished acts, meaning pure acts.
Kammasampattiyo (những thành tựu nghiệp) có nghĩa là những nghiệp đã hoàn thành, những nghiệp thanh tịnh.
Etadevāti dhammena samaggameva.
This very thing means that which is in accordance with the Dhamma and in harmony.
Chính điều này là điều đúng pháp và hòa hợp.
Anantaṃ nibbānaṃ ajini jinitvā paṭilabhatīti anantajinoti āha ‘‘pariyanta’’iccādi.
He conquered the endless Nibbāna, and having conquered it, he attains it, therefore he is Anantajina (conqueror of the endless); thus he says, " limit," etc.
Đã chiến thắng Niết Bàn vô biên, sau khi chiến thắng thì đạt được, nên được gọi là Anantajina (Vô Biên Thắng), như đã nói “giới hạn”, v.v.
Svevāti so eva bhagavā.
He himself refers to that very Bhagavā.
Svevā (chính Đức Thế Tôn ấy) là chính Đức Thế Tôn ấy.
‘‘Vinayaṃ paṭijānantassa, vinayāni suṇoma te’’tiādinā upālitthereneva ekaṃ vinayadharaṃ sammukhe ṭhitaṃ pucchantena viya pucchitvā tena vissajjitaṃ viya vissajjanaṃ kataṃ.
" To one who professes the Vinaya, we shall listen to your Vinayas," etc., was posed as if the Elder Upāli himself was questioning a Vinaya-holder standing before him, and answered as if by that Vinaya-holder.
Với câu “Chúng tôi sẽ nghe các giới luật từ bậc tuyên xưng giới luật”, v.v., chính Trưởng lão Upāli đã hỏi như thể hỏi một vị trì luật đang đứng trước mặt, và đã được trả lời như thể đã được vị ấy giải thích.
Tattha vinayaṃ paṭijānantassāti vinayaṃ jānāmīti paṭijānantassa.
Here, to one who professes the Vinaya means to one who professes, "I know the Vinaya."
Trong đó, vinayaṃ paṭijānantassā (của người tuyên xưng giới luật) là của người tuyên xưng “Tôi biết giới luật”.
Vinayānīti vinaye tayā vuccamāne suṇoma.
Your Vinayas means we shall listen to what is spoken by you in the Vinaya.
Vinayānī (các giới luật) là chúng tôi sẽ nghe những giới luật do ngài thuyết giảng.
479. Sedamocanagāthāsu akappiyasambhogoti anupasampannehi saddhiṃ kātuṃ paṭikkhitto uposathādisaṃvāso eva vutto.
In the verses on 'sweat-releasing', 'improper communion' refers solely to communion such as Uposatha, which is prohibited from being performed with unordained persons.
479. Trong các bài kệ Sedamocana, akappiyasambhogo (sự chung sống không hợp pháp) chỉ đề cập đến sự chung sống như Uposatha, v.v. bị cấm với những người chưa thọ giới Tỳ-khưu.
Pañhā mesāti ettha ma-kāro padasandhikaro.
In "This is my question," the letter 'ma' forms a euphonic conjunction.
Trong pañhā mesā (vấn đề này của tôi), chữ ma là từ nối.
Esāti ca liṅgavipallāsavasena vuttaṃ, pañho esoti attho.
And "esā" is stated by way of gender inversion; the meaning is "eso pañho" (this question).
Và esā (này) được nói theo cách đảo giống, nghĩa là pañho eso (vấn đề này).
Pañha-saddo vā dviliṅgo daṭṭhabbo.
Or the word 'pañha' should be understood as being of two genders.
Hoặc từ pañha (vấn đề) phải được hiểu là có hai giống.
Tenāha ‘‘esā pañhā’’tiādi.
Therefore, it says, "esā pañhā" (this question), and so on.
Vì thế, đã nói “esā pañhā”, v.v.
Garubhaṇḍaṃ sandhāyāti garubhaṇḍena garubhaṇḍaparivattanaṃ sandhāya.
"Referring to heavy articles" means referring to the exchange of heavy articles for other heavy articles.
Garubhaṇḍaṃ sandhāyā (liên quan đến vật nặng) là liên quan đến việc đổi vật nặng lấy vật nặng.
Dasāti dasa avandiyapuggale.
"Ten" refers to the ten persons not to be venerated.
Dasā (mười) là mười cá nhân không đáng đảnh lễ.
Ekādaseti abhabbapuggale.
"Eleven" refers to the incapable person.
Ekādase (mười một) là cá nhân không thể tu tập.
Sikkhāya asādhāraṇoti khurabhaṇḍaṃ dhāretuṃ anuññātasikkhāpadena bhikkhūhi asādhāraṇasikkhāpadoti attho.
"Not common to the training" means a training rule not common to bhikkhus, being a training rule for which one is permitted to keep a razor and its accessories.
Sikkhāya asādhāraṇo (không phổ biến trong giới học) là giới học không phổ biến đối với các Tỳ-khưu, nghĩa là giới học được cho phép giữ dao cạo.
Ubbhakkhake na vadāmīti akkhato uddhaṃ sīse ṭhitamukhamaggepi pārājikaṃ sandhāya na vadāmi.
"I do not speak of above the mouth" means I do not speak of a Pārājika in reference to the mouth passage located above the throat.
Ubbhakkhake na vadāmī (Tôi không nói về phần trên) là tôi không nói về tội Pārājika liên quan đến đường miệng nằm trên cổ họng, phía trên đầu.
Adhonābhinti nābhito heṭṭhā ṭhitavaccapassāvamaggepi vivajjiya aññasmiṃ sarīrappadese methunadhammapaccayā kathaṃ pārājiko siyāti attho.
"Below the navel" means, excluding the urinary and anal passages located below the navel, how could one incur a Pārājika due to sexual intercourse in any other part of the body?
Adhonābhiṃ (phía dưới rốn) là nghĩa là làm sao có thể phạm tội Pārājika do hành vi tà dâm ở bất kỳ bộ phận nào khác của cơ thể, ngoại trừ đường tiểu tiện và đại tiện nằm dưới rốn.
480. Dussakuṭiādīnīti ādi-saddena acchataratipupaṭṭādīhi, tiṇapaṇṇādīhi ca paṭicchannakuṭiyo saṅgaṇhāti.
"Cloth hut and so on" means that the word 'ādi' (and so on) includes huts covered with clear-water-lily leaves and so on, and with grass and leaves and so on.
480. Dussakuṭiādīnī (túp lều vải, v.v.) là từ “v.v.” bao gồm các túp lều được che phủ bằng da, cỏ, lá, v.v.
Tādisāya hi kuṭiyā bahi ṭhatvā anto ṭhitāya itthiyā magge dussādinā santhataṃ katvā pavesentopi pārājiko siyā.
Indeed, even if one stands outside such a hut and causes a woman inside to enter through her passage, having spread a cloth or similar, one would incur a Pārājika.
Thật vậy, nếu một người đàn ông đứng bên ngoài một túp lều như vậy và trải vải, v.v. trên đường đi của một người phụ nữ đang ở bên trong và bước vào, thì người đó cũng có thể phạm tội Pārājika.
Liṅgaparivattaṃ sandhāya vuttāti liṅge parivatte paṭiggahaṇassa vijahanato puna appaṭiggahetvā paribhuñjanāpattiṃ sandhāya vuttaṃ.
"Stated with reference to gender change" means stated with reference to the offense of consuming again without accepting, due to abandoning acceptance when the gender changes.
Liṅgaparivattaṃ sandhāya vuttā (được nói liên quan đến việc thay đổi giới tính) là được nói liên quan đến việc từ bỏ sự chấp nhận khi giới tính thay đổi, và sau đó không chấp nhận lại mà sử dụng, dẫn đến tội Pācittiya.
Nivatthoti gāthāya antaravāsakena nivattho uttarāsaṅgena diguṇaṃ katvā pārutasaṅghāṭiyo.
"Clothed" refers to the bhikkhunī who is clothed with the inner robe (antaravāsaka) and has the outer robe (uttarāsaṅga) and the double robe (saṅghāṭī) wrapped around her.
Nivattho (đã mặc) là các Tỳ-khưu-ni đã mặc y Antaravāsaka (y nội) và khoác y Saṅghāṭī (y tăng-già-lê) gấp đôi bằng y Uttarāsaṅga (y thượng y).
Iti tāni tīṇipi cīvarāni kāye gatāneva bhikkhuniyā bindumattaṃ kāḷakaṃ udakena dhovitamatte nissaggiyāni hontīti attho.
Thus, it means that even if a tiny speck of black is washed off with water from these three robes worn on the body of a bhikkhunī, they become Nissaggiya.
Nghĩa là, khi cả ba y này đã được mặc trên người của Tỳ-khưu-ni, dù chỉ một chấm nhỏ màu đen được giặt bằng nước, thì các y này trở thành Nissaggiya (phải xả bỏ).
Itthiṃ haneti gāthāya na mātubhūtaṃ itthiṃ haneyya, na pitubhūtaṃ purisaṃ haneyya.
In the verse, "strikes a woman" means one should not strike a woman who is not one's mother, nor a man who is not one's father.
Itthiṃ hane (giết phụ nữ) trong bài kệ là không nên giết người phụ nữ không phải mẹ, không nên giết người đàn ông không phải cha.
Anariyanti tañca anarahantameva haneyya, etena arahantaghātakopi na hotīti dasseti.
"Ignoble" means one should strike only a non-arahat; by this, it shows that one does not become an arahant-slayer.
Anariyaṃ (không phải bậc Thánh) là chỉ nên giết người không phải A-la-hán, điều này cho thấy người đó không phải là kẻ giết A-la-hán.
Anantaraṃ phuseti ānantariyaṃ phusatīti attho.
"Touches immediately" means one touches an immediate karma.
Anantaraṃ phuse (chạm ngay lập tức) là nghĩa là chạm vào tội Ānantariya (vô gián).
483. Kammavagge ṭhapitauposathapavāraṇānaṃ kattikamāse sāmaggiyā katāya sāmaggīpavāraṇaṃ muñcitvā uposathaṃ kātuṃ na vaṭṭatīti āha ‘‘ṭhapetvā kattikamāsa’’nti.
Regarding the Uposatha and Pavāraṇā placed in the Section on Acts, it is not proper to perform Uposatha after a communal Pavāraṇā has been performed in the month of Kattika, except for the communal Pavāraṇā itself. Thus, it says, "excluding the month of Kattika."
483. Liên quan đến Uposatha và Pavāraṇā được đặt trong phần Kamma, không được phép thực hiện Uposatha sau khi đã thực hiện Pavāraṇā hòa hợp vào tháng Kattika, nên đã nói “trừ tháng Kattika”.
Sace pana tesaṃ nānāsīmāsu mahāpavāraṇāya visuṃ pavāritānaṃ kattikamāsabbhantare sāmaggī hoti, sāmaggīuposatho eva tehi kattabbo, na pavāraṇā.
However, if those who have performed a separate great Pavāraṇā in different sīmās achieve communal harmony within the month of Kattika, they should perform a communal Uposatha, not a Pavāraṇā.
Nhưng nếu trong tháng Kattika, có sự hòa hợp giữa những người đã riêng rẽ thực hiện Đại Pavāraṇā trong các sīmā (khu vực) khác nhau, thì họ phải thực hiện Uposatha hòa hợp, chứ không phải Pavāraṇā.
Ekasmiṃ vasse katapavāraṇānaṃ puna pavāraṇāya avihitattā.
This is because it is not prescribed to perform Pavāraṇā again for those who have performed it in the same year.
Vì không có quy định thực hiện Pavāraṇā lần nữa cho những người đã thực hiện Pavāraṇā trong cùng một năm.
Sāmaggīdivasoti anuposathadivase sāmaggīkaraṇaṃ sandhāya vuttaṃ.
"Day of communal harmony" is stated with reference to achieving communal harmony on a non-Uposatha day.
Sāmaggīdivaso (ngày hòa hợp) được nói liên quan đến việc thực hiện sự hòa hợp vào ngày không phải Uposatha.
Sace pana cātuddasiyaṃ, pannarasiyaṃ vā saṅgho sāmaggiṃ karoti, tadā sāmaggīuposathadivaso na hoti, cātuddasīpannarasīuposathova hoti.
However, if the Saṅgha achieves communal harmony on the fourteenth or fifteenth day, then it is not a day of communal Uposatha, but rather the Uposatha of the fourteenth or fifteenth day.
Nhưng nếu Tăng đoàn thực hiện sự hòa hợp vào ngày 14 hoặc 15, thì đó không phải là ngày Uposatha hòa hợp, mà là Uposatha của ngày 14 hoặc 15.
Upari pavāraṇāyapi eseva nayo.
The same method applies to Pavāraṇā above.
Đối với Pavāraṇā phía trên cũng vậy.
Paccukkaḍḍhitvā ṭhapitadivasoti bhaṇḍanakārakehi upaddutā vā kenacideva karaṇīyena pavāraṇāsaṅgahaṃ vā katvā ṭhapito kāḷapakkhacātuddasīdivasova.
"A day set aside by postponement" refers to the fourteenth day of the dark fortnight, set aside by those troubled by quarrelsome persons or by some necessary act, or by having included it in a Pavāraṇā.
Paccukkaḍḍhitvā ṭhapitadivaso (ngày đã được dời lại và đặt ra) là ngày 14 của nửa tối (kāḷapakkhacātuddasī) đã được dời lại và đặt ra do bị quấy rầy bởi những người gây tranh cãi hoặc do một việc cần làm nào đó, hoặc đã thực hiện Pavāraṇāsaṅgaha.
Dve ca puṇṇamāsiyoti pubba-kattikapuṇṇamā, pacchimakattikapuṇṇamā cāti dve puṇṇamāsiyo.
"And two full moon days" refers to the two full moon days: the former Kattika full moon and the latter Kattika full moon.
Dve ca puṇṇamāsiyo (hai ngày trăng tròn) là hai ngày trăng tròn: trăng tròn Kattika đầu tiên và trăng tròn Kattika sau đó.
Evaṃ catubbidhampīti puṇṇamāsīdvayena saddhiṃ sāmaggīpavāraṇaṃ, cātuddasīpavāraṇañca sampiṇḍetvā vuttaṃ.
"Thus, all four types" is stated by combining the communal Pavāraṇā with the two full moon days and the fourteenth-day Pavāraṇā.
Evaṃ catubbidhampī (cả bốn loại như vậy) được nói bao gồm Pavāraṇā hòa hợp và Pavāraṇā ngày 14 cùng với hai ngày trăng tròn.
Idañca pakaticārittavasena vuttaṃ.
And this is stated according to common practice.
Điều này được nói theo tập quán thông thường.
Tathārūpapaccaye pana sati ubhinnaṃ puṇṇamāsīnaṃ purimā dve cātuddasiyopi kāḷapakkhacātuddasiyā anantarā pannarasīpīti imepi tayo divasā pavāraṇādivasā evāti imaṃ sattavidhampi pavāraṇādivasaṃ ṭhapetvā aññasmiṃ divase pavāretuṃ na vaṭṭati.
However, when such a condition exists, it is not permissible to perform Pavāraṇā on any other day, apart from these seven kinds of Pavāraṇā days: the two full moon days, the two preceding fourteenth days (of the bright half), and the fifteenth day immediately following the fourteenth day of the dark half, these three days being indeed Pavāraṇā days.
Tuy nhiên, nếu có lý do thích hợp, thì hai ngày 14 trước của cả hai ngày trăng tròn và ngày 15 ngay sau ngày 14 của nửa tối cũng là những ngày Pavāraṇā, và không được phép thực hiện Pavāraṇā vào một ngày khác ngoài bảy ngày Pavāraṇā này.
485. Yvāyanti byañjanappabhedo adhippeto.
485. Yvāyaṃ refers to a difference in consonant pronunciation.
485. Yvāyaṃ (cái này) là sự phân biệt về phụ âm được đề cập.
Dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedoti ettha dasadhā dasavidhena byañjanānaṃ pabhedoti yojetabbaṃ.
In dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedo, it should be construed as "tenfold difference in consonants."
Trong dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedo (sự phân biệt mười loại về trí tuệ phụ âm), dasadhā (mười loại) phải được kết nối với byañjanānaṃ pabhedo (sự phân biệt các phụ âm).
Kenāyaṃ pabhedoti āha ‘‘byañjanabuddhiyā’’ti.
To the question of what causes this difference, it says "byañjanabuddhiyā".
Ai là người phân biệt này? Đã nói ‘‘byañjanabuddhiyā’’ (bởi trí tuệ phụ âm).
Yathādhippetatthabyañjanato byañjanasaṅkhātānaṃ akkharānaṃ janikā buddhi byañjanabuddhi, tāya byañjanabuddhiyā, akkharasamuṭṭhāpakacittabhedenevāti attho.
Byañjanabuddhi is the understanding (buddhi) that generates consonants (akkhara), which are called byañjana due to their expressing the intended meaning. The meaning is: by the difference in the mind that produces the consonants.
Trí tuệ tạo ra các phụ âm được gọi là trí tuệ phụ âm, từ các phụ âm là biểu thức của ý nghĩa dự định; nghĩa là, bởi sự phân biệt các tâm tạo ra các chữ cái.
Yaṃ vā saṃyogaparaṃ katvā vuccati, idampi garukanti yojanā.
And what is said by making it saṃyogapara, this too is serious, is the construction.
Hoặc điều này cũng được coi là quan trọng khi được nói là có sự kết hợp (saṃyoga) theo sau.
Tattha āyasmatotiādīsu yāni anantaritāni sa-kāra ma-kārādibyañjanāni ‘‘saṃyogo’’ti vuccanti, so saṃyogo paro yassa a-kārādino, so saṃyogaparo nāma.
Among these, in āyasmato and so on, the immediately following consonants like sa and ma are called "saṃyoga." That which has a saṃyoga following it, such as an a vowel, is called saṃyogapara.
Trong đó, trong āyasmato (của Tôn giả), v.v., những phụ âm sa, ma, v.v. không bị gián đoạn được gọi là saṃyoga (kết hợp), và saṃyogaparo (có kết hợp theo sau) là âm tiết mà saṃyoga theo sau, như a, v.v.
Rassanti akārādibyañjanarahitaṃ saraṃ.
Rassaṃ means a short vowel without an accompanying consonant like a.
Rassaṃ (ngắn) là nguyên âm không có phụ âm a, v.v.
Asaṃyogaparanti ‘‘yassa nakkhamatī’’tiādīsu ya-kāra na-kārādibyañjanasahitasaraṃ sandhāya vuttaṃ.
Asaṃyogaparaṃ is said with reference to a vowel accompanied by a consonant like ya or na, as in "yassa nakkhamatī" and so on.
Asaṃyogaparaṃ (không có kết hợp theo sau) được nói liên quan đến nguyên âm có kèm theo phụ âm ya, na, v.v. trong ‘‘yassa nakkhamatī’’ (cái mà không xuất hiện), v.v.
Ta-kārassa tha-kāraṃ akatvā vaggantare sithilameva katvā ‘‘suṇāṭu me’’tiādiṃ vadantopi duruttaṃ karotiyeva ṭhapetvā anurūpaṃ ādesaṃ.
Even those who say "suṇāṭu me" and so on, making the ta a soft consonant in a different class without changing it to ṭha, are making an incorrect pronunciation, unless it is an appropriate substitution.
Ngay cả người nói ‘‘suṇāṭu me’’ (hãy nghe tôi), v.v. mà không biến ta thành tha và chỉ làm mềm phụ âm trong nhóm khác, thì cũng đang nói sai, trừ khi có sự thay thế phù hợp.
Yañhi ‘‘saccikatthaparamatthenā’’ti vattabbe ‘‘saccikaṭṭhaparamaṭṭhenā’’ti ca ‘‘atthakathā’’ti vattabbe ‘‘aṭṭhakathā’’ti ca tattha tattha vuccati, tādisaṃ pāḷiaṭṭhakathāsu diṭṭhapayogaṃ, tadanurūpañca vattuṃ vaṭṭati, tato aññaṃ na vaṭṭati.
Indeed, it is permissible to say what is seen in the Pāḷi commentaries in such places, for example, "saccikaṭṭhaparamaṭṭhenā" instead of "saccikatthaparamatthenā," and "aṭṭhakathā" instead of "atthakathā," and to say something similar. Anything else is not permissible.
Quả thật, khi đáng lẽ phải nói là ‘‘saccikatthaparamatthenā’’ thì lại nói là ‘‘saccikaṭṭhaparamaṭṭhenā’’ và khi đáng lẽ phải nói là ‘‘atthakathā’’ thì lại nói là ‘‘aṭṭhakathā’’ ở chỗ này chỗ kia; việc nói như vậy, tức là cách dùng đã thấy trong các bản Pali và Aṭṭhakathā, và những cách nói tương tự, là được phép, còn những cách khác thì không được phép.
Tenāha ‘‘anukkamāgataṃ paveṇiṃ avināsentenā’’tiādi.
Therefore, it says "without destroying the tradition that has come down in due order" and so on.
Vì thế, đã nói ‘‘không hủy hoại truyền thống đã được kế thừa’’ và vân vân.
Dīghe vattabbe rassantiādīsu ‘‘bhikkhūna’’nti vattabbe ‘‘bhikkhuna’’nti vā ‘‘bahūsū’’ti vattabbe ‘‘bahusū’’ti vā ‘‘nakkhamatī’’ti vattabbe ‘‘na khamatī’’ti vā ‘‘upasampadāpekkho’’ti vattabbe ‘‘upasampadāpekho’’ti vā evaṃ anurūpaṭṭhānesu eva dīgharassādi rassadīghādivasena parivattetuṃ vaṭṭati, na pana ‘‘nāgo’’ti vattabbe ‘‘nago’’ti vā ‘‘saṅgho’’ti vattabbe ‘‘sagho’’ti vā ‘‘tisso’’ti vattabbe ‘‘tiso’’ti vā ‘‘yācatī’’ti vattabbe ‘‘yācantī’’ti vā evaṃ ananurūpaṭṭhānesu vattuṃ.
In dīghe vattabbe rassaṃ and so on, it is permissible to change a long vowel to a short one or a short vowel to a long one in appropriate places, such as saying "bhikkhuna" instead of "bhikkhūna," or "bahusū" instead of "bahūsū," or "na khamatī" instead of "nakkhamatī," or "upasampadāpekho" instead of "upasampadāpekkho." But it is not permissible to say "nago" instead of "nāgo," or "sagho" instead of "saṅgho," or "tiso" instead of "tisso," or "yācantī" instead of "yācatī" in inappropriate places.
Trong các trường hợp như dài đáng lẽ nói ngắn và vân vân, như khi đáng lẽ nói ‘‘bhikkhūnaṃ’’ thì nói ‘‘bhikkhunaṃ’’ hoặc khi đáng lẽ nói ‘‘bahūsu’’ thì nói ‘‘bahusu’’ hoặc khi đáng lẽ nói ‘‘nakkhamatī’’ thì nói ‘‘na khamatī’’ hoặc khi đáng lẽ nói ‘‘upasampadāpekkho’’ thì nói ‘‘upasampadāpekho’’; như vậy, ở những chỗ tương ứng thì được phép thay đổi từ nguyên âm dài thành ngắn hoặc từ ngắn thành dài, nhưng không được phép nói ở những chỗ không tương ứng như khi đáng lẽ nói ‘‘nāgo’’ thì nói ‘‘nago’’ hoặc khi đáng lẽ nói ‘‘saṅgho’’ thì nói ‘‘sagho’’ hoặc khi đáng lẽ nói ‘‘tisso’’ thì nói ‘‘tiso’’ hoặc khi đáng lẽ nói ‘‘yācatī’’ thì nói ‘‘yācantī’’.
Sambandhaṃ, pana vavatthānañca sabbathāpi vaṭṭatīti gahetabbaṃ.
However, it should be understood that connection and determination are permissible in all respects.
Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng việc liên kết và phân định thì hoàn toàn được phép.
488. Catuvaggakaraṇeti catuvaggena saṅghena kattabbe.
488. In a procedure requiring a group of four means to be performed by a Sangha of four.
488. Trong việc tác thành giới tứ bộ là việc được thực hiện bởi Tăng đoàn tứ bộ.
Anissāritāti uposathaṭṭhapanādinā vā laddhinānāsaṃvāsakabhāvena vā na bahikatā.
Anissāritā means not excluded by suspension of Uposatha and so on, or by being in a different communion due to differing views.
Không bị trục xuất là không bị loại trừ bằng cách đình chỉ bố-tát hoặc do có quan điểm khác biệt về Saṃvāsā.
Aṭṭhakathāyañhi ‘‘apakatattassāti ukkhittakassa vā, yassa vā uposathapavāraṇā ṭhapitā hontī’’ti (pari. aṭṭha. 425) vuttattā ṭhapitauposathapavāraṇo bhikkhu apakatatto evāti gahetabbaṃ.
For in the Commentary it is stated: "apakatattassa means of one who is suspended, or one whose Uposatha and Pavāraṇā have been suspended." Therefore, a bhikkhu whose Uposatha and Pavāraṇā have been suspended should be understood as an apakatatta.
Quả thật, trong Aṭṭhakathā đã nói ‘‘apakatattassāti đối với người bị đình chỉ hoặc người mà bố-tát và tự tứ của họ đã bị đình chỉ’’ (pari. aṭṭha. 425), nên phải hiểu rằng một Tỳ-kheo mà bố-tát và tự tứ của họ đã bị đình chỉ là một người apakatatta.
Parisuddhasīlāti pārājikaṃ anāpannā adhippetā.
Parisuddhasīlā refers to those who have not committed a pārājika offense.
Giới hạnh thanh tịnh được hiểu là những người không phạm tội Pārājika.
Parivāsādikammesu pana garukaṭṭhāpi apakatattā evāti gahetabbaṃ.
However, those who are undergoing parivāsa and other such severe procedures should also be understood as apakatatta.
Tuy nhiên, trong các hành sự như Parivāsa và vân vân, những người phạm tội nặng cũng cần được hiểu là apakatatta.
Avasesā…pe… chandārahāva hontīti saṅghato hatthapāsaṃ vijahitvā ṭhite sandhāya vuttaṃ.
The remaining… and so on… are indeed eligible to give their consent (chandārahāva honti) is said with reference to those who stand outside the arm's reach of the Sangha.
Những người còn lại…pe… chỉ là những người đáng được cho Chanda được nói để chỉ những người đứng cách xa Tăng đoàn một tầm tay.
Avijahitvā ṭhitā pana chandārahā na honti, tepi catuvaggādito adhikā hatthapāsaṃ vijahitvāva chandārahā honti.
However, those who stand within arm's reach are not eligible to give their consent; even if they are more than a group of four, they are only eligible to give their consent if they stand outside arm's reach.
Những người đứng không cách xa thì không phải là những người đáng được cho Chanda, họ cũng là những người vượt quá số tứ bộ và vân vân, chỉ khi đứng cách xa một tầm tay thì mới đáng được cho Chanda.
Tasmā saṅghato hatthapāsaṃ vijahitvā ṭhiteneva chando vā pārisuddhi vā dātabbā.
Therefore, consent (chanda) or purity (pārisuddhi) must be given by one who stands outside the arm's reach of the Sangha.
Vì vậy, Chanda hoặc Pārisuddhi phải được cho bởi người đứng cách xa Tăng đoàn một tầm tay.
496. Etarahi sacepi sāmaṇerotiādīsu buddhādīnaṃ avaṇṇabhāsanampi akappiyādiṃ kappiyādibhāvena dīpanampi diṭṭhivipattiyaññeva pavisati.
496. Even speaking ill of the Buddha and others, or presenting what is unallowable as allowable, as in "Even if a sāmaṇera now," and so on, falls under wrong view.
496. Trong các trường hợp như hiện tại ngay cả một Sa-di và vân vân, việc nói lời phỉ báng chư Phật và vân vân, hoặc việc trình bày những điều phi pháp như là pháp, cũng đều rơi vào sự sai lầm về quan điểm.
Teneva vakkhati ‘‘taṃ laddhiṃ nissajjāpetabbo’’ti.
Therefore, it will be said, "He should be made to renounce that view."
Vì thế, sẽ nói ‘‘người đó phải bị bắt từ bỏ quan điểm ấy’’.
Bhikkhūnampi eseva nayo.
The same method applies to bhikkhus.
Đối với các Tỳ-kheo cũng theo cách này.
Micchādiṭṭhikoti buddhavacanādhippāyaṃ viparītato gaṇhanto, so eva antaggāhikāya diṭṭhiyā samannāgatoti ca vutto.
"One with wrong view" means one who grasps the intention of the Buddha's words in a perverse way, and he is also called "one endowed with an extreme view."
Người có tà kiến là người hiểu sai ý nghĩa lời dạy của Đức Phật và vân vân, và cũng được gọi là người có quan điểm chấp thủ cực đoan.
Keci pana ‘‘sassatucchedānaṃ aññataradiṭṭhiyā samannāgato’’ti vadanti, taṃ na yuttaṃ, sassatucchedaggāhassa sāmaṇerānaṃ liṅganāsanāya kāraṇattena heṭṭhā aṭṭhakathāyameva (mahāva. aṭṭha. 108) vuttattā, idha ca daṇḍakammanāsanāya eva adhippetattā.
Some, however, say, "one endowed with one of the views of eternalism or annihilationism." That is not appropriate, because the grasping of eternalism or annihilationism is stated below in the Aṭṭhakathā itself as a reason for the expulsion of sāmaṇeras, and here, only the expulsion by means of a disciplinary act is intended.
Một số người nói rằng ‘‘người có một trong các quan điểm thường kiến hoặc đoạn kiến’’, điều đó không hợp lý, vì việc chấp thủ thường kiến hoặc đoạn kiến là nguyên nhân để hủy bỏ giới thể của các Sa-di đã được nói trong chính Aṭṭhakathā ở phần dưới (mahāva. aṭṭha. 108), và ở đây chỉ đề cập đến việc hủy bỏ hình phạt.
Tassāpi dātabboti vijjamānaṃ mukharādibhāvaṃ nissāya appaṭipucchitvāpi paṭiññaṃ aggahetvāpi āpattiṃ anāropetvāpi desitāyapi āpattiyā khuṃsanādito anoramantassa dātabbova.
"It should be imposed on him too" means that relying on his existing rudeness, etc., even without questioning him, even without obtaining his confession, even without charging him with an offense, and even if the offense has been taught, if he does not desist from scoffing, etc., it must be imposed.
Cũng phải trao cho người đó là phải trao cho người không từ bỏ việc phỉ báng và vân vân, ngay cả khi không hỏi lại, không nhận lời hứa, không nêu tội, và ngay cả khi tội đã được chỉ ra, dựa vào sự hiện diện của các trạng thái như cứng đầu và vân vân.
Oramantassa pana khamāpentassa na dātabbo.
But if he desists and asks for forgiveness, it should not be imposed.
Tuy nhiên, đối với người từ bỏ và xin lỗi thì không được trao.
Brahmadaṇḍassa dānanti kharadaṇḍassa ukkaṭṭhadaṇḍassa dānaṃ.
"Imposition of the Brahmadaṇḍa" means the imposition of a severe, extreme punishment.
Việc trao Phạm trừng là việc trao hình phạt khắc nghiệt, hình phạt tối cao.
Tajjanīyādikamme hi kate ovādānusāsanippadānapaṭikkhepo natthi.
For when acts like tajjanīyakamma (reprimand) are performed, there is no prohibition against giving advice or instruction.
Thật vậy, khi đã thực hiện các hành sự như Tajjanīya và vân vân, không có sự cấm đoán việc ban lời khuyên răn và giáo huấn.
Dinnabrahmadaṇḍe pana tasmiṃ saddhiṃ tajjanīyādikammakatehi paṭikkhittampi kātuṃ na vaṭṭati, ‘‘neva vattabbo’’tiādinā ālāpasallāpādimattassāpi nakārena paṭikkhittattā.
However, when the Brahmadaṇḍa has been imposed, it is not permissible to do even what is prohibited along with the tajjanīyakamma, etc., because even mere conversation and communication are prohibited by the negative particle in phrases like "he should not be spoken to."
Tuy nhiên, khi Phạm trừng đã được trao, thì ngay cả những việc bị cấm đoán khi đã thực hiện các hành sự như Tajjanīya và vân vân cũng không được làm, vì ngay cả việc nói chuyện và giao tiếp cũng bị cấm đoán bằng cách nói ‘‘không được nói chuyện’’ và vân vân.
Tañhi disvā bhikkhū gīvaṃ parivattetvā olokanamattampi na karonti, evaṃ vivajjetabbaṃ nimmadanakaraṇatthameva tassa daṇḍassa anuññātattā.
Indeed, upon seeing him, bhikkhus do not even turn their necks to look, for that punishment was authorized precisely to make him avoid such contact and to humble him.
Khi thấy người đó, các Tỳ-kheo thậm chí không quay cổ nhìn, vì hình phạt đó được cho phép chỉ để làm cho người đó bị xa lánh và bị khinh miệt.
Teneva channattheropi ukkhepanīyādikammakatopi abhāyitvā brahmadaṇḍe dinne ‘‘saṅghenāhaṃ sabbathā vivajjito’’ti mucchito papati.
Therefore, even the Elder Channa, though subject to ukkhepanīyakamma (suspension), did not fear, but when the Brahmadaṇḍa was imposed, he fainted and fell, thinking, "I am completely avoided by the Saṅgha."
Vì thế, Tôn giả Channa, dù đã bị thực hiện các hành sự như Ukkhepanīya và vân vân, nhưng không sợ hãi, khi Phạm trừng được trao, ngài đã ngất xỉu và ngã xuống, nói rằng ‘‘Con đã bị Tăng đoàn hoàn toàn xa lánh’’.
Yo pana brahmadaṇḍakatena saddhiṃ ñatvā saṃsaṭṭho avivajjetvā viharati, tassa dukkaṭamevāti gahetabbaṃ aññathā brahmadaṇḍavidhānassa niratthakatāpasaṅgato.
But if one knowingly associates with a bhikkhu on whom the Brahmadaṇḍa has been imposed, and lives without avoiding him, it should be understood that he incurs a dukkaṭa offense; otherwise, the provision for the Brahmadaṇḍa would be meaningless.
Người nào biết mà giao thiệp với người bị Phạm trừng, không xa lánh người đó, thì phải hiểu rằng người đó phạm tội Dukkaṭa, nếu không thì việc quy định Phạm trừng sẽ trở nên vô nghĩa.
Tenāti brahmadaṇḍakatena.
"By him" refers to the one on whom the Brahmadaṇḍa has been imposed.
Vì thế là vì người bị Phạm trừng.
Yathā tajjanīyādikammakatehi, evameva tato adhikampi saṅghaṃārādhentena sammāvattitabbaṃ.
Just as with those on whom tajjanīyakamma has been performed, so too, he must behave properly, even more so, to please the Saṅgha.
Như đối với những người bị thực hiện các hành sự như Tajjanīya và vân vân, người đó phải cư xử đúng mực hơn nữa để làm hài lòng Tăng đoàn.
Tañca ‘‘sorato nivātavuttī’’tiādinā sarūpato dassitameva.
This has been shown in its form by phrases like "gentle and humble in conduct."
Điều đó đã được chỉ rõ về bản chất bằng cách nói ‘‘hòa nhã, khiêm tốn’’ và vân vân.
Tenāha ‘‘sammāvattitvā khamāpentassa brahmadaṇḍo paṭippassambhetabbo’’ti.
Therefore, it is said, "When he has behaved properly and asked for forgiveness, the Brahmadaṇḍa should be revoked."
Vì thế, đã nói ‘‘khi đã cư xử đúng mực và xin lỗi, Phạm trừng phải được đình chỉ’’.
Yaṃ taṃ bhagavatā avandiyakammaṃ anuññātanti sambandho.
This connects to "that act of not bowing which was permitted by the Blessed One."
Điều mà Đức Thế Tôn đã cho phép về hành sự không đảnh lễ là có liên quan.
‘‘Tassa bhikkhuno daṇḍakammaṃ kātu’’nti sāmaññato anuññātappakāraṃ dassetvā puna visesato anuññātappakāraṃ dassetuṃ ‘‘atha kho’’tiādipāḷi uddhaṭāti veditabbaṃ.
It should be understood that the Pāḷi passage beginning with "Then indeed" is cited to show the specifically permitted manner, after having shown the generally permitted manner of "performing a disciplinary act against that bhikkhu."
Cần phải hiểu rằng sau khi chỉ ra cách thức cho phép chung ‘‘thực hiện hình phạt đối với Tỳ-kheo đó’’, đoạn Pali ‘‘atha kho’’ và vân vân đã được trích dẫn để chỉ ra cách thức cho phép đặc biệt.
Imassa apalokanakammassa ṭhānaṃ hotīti apalokanakammassa sāmaññassa pavattiṭṭhānaṃ hotīti.
"This is the basis for an apalokanakamma" means it is the basis for the occurrence of the general apalokanakamma.
Đây là nơi diễn ra hành sự apalokana này nghĩa là đây là nơi diễn ra hành sự apalokana chung.
Visesabyatirekena avijjamānampi tadaññattha appavattiṃ dassetuṃ visesanissitaṃ viya voharīyati.
Even though it does not exist by way of specific differentiation, it is spoken of as if it were specific, to show its non-occurrence elsewhere.
Mặc dù không tồn tại ở nơi khác do sự khác biệt đặc biệt, nhưng nó được nói như thể dựa vào sự đặc biệt để chỉ ra rằng nó không diễn ra ở nơi khác.
‘‘Kammaññeva lakkhaṇa’’nti iminā osāraṇādivasena gahitāvasesānaṃ sabbesaṃ apalokanakammassa sāmaññalakkhaṇavasena gahitattā kammaññeva lakkhaṇamassāti kammalakkhaṇanti nibbacanaṃ dasseti.
"The act itself is the characteristic" shows the etymology kammalakkhaṇa (characteristic of an act) by stating that the act itself is its characteristic, because all remaining acts, apart from those taken in the sense of osāraṇā (rehabilitation) etc., are taken in the sense of the general characteristic of apalokanakamma.
‘‘Hành sự chính là đặc tính’’ bằng cách này, sau khi đã lấy tất cả các hành sự còn lại được chấp nhận theo cách Osāraṇā và vân vân, theo đặc tính chung của hành sự apalokana, nó chỉ ra định nghĩa rằng hành sự chính là đặc tính của nó, gọi là kammalakkhaṇa.
Idañca vuttāvasesānaṃ kammānaṃ niṭṭhānaṭṭhānaṃ, saṅkhārakkhandhadhammāyatanāni viya vuttāvasesakhandhāyatanānanti daṭṭhabbaṃ.
This should be seen as the conclusion of the remaining acts mentioned, just as the aggregates, elements, and sense bases are the remaining aggregates and sense bases mentioned.
Và điều này cần được xem là nơi kết thúc của các hành sự đã nói, giống như các uẩn, xứ, giới còn lại đã nói, giống như Saṅkhārakkhandha, Dhamma, Āyatana.
Teneva vakkhati ‘‘ayaṃ panettha pāḷimuttakopi kammalakkhaṇavinicchayo’’tiādi (pari. aṭṭha. 495-496).
Therefore, it will be said, "This is the determination of the characteristic of an act, even outside the Pāḷi, in this regard," and so on.
Vì thế, sẽ nói ‘‘đây là sự phân định đặc tính của hành sự, ngay cả ngoài Pali’’ và vân vân (pari. aṭṭha. 495-496).
Yathā cettha, evaṃ upari ñattikammādīsupi kammalakkhaṇaṃ vuttanti veditabbaṃ.
It should be understood that just as here, the characteristic of an act is stated in the ñattikamma (motion-only act) and so on above.
Cần phải hiểu rằng, như ở đây, đặc tính của hành sự cũng đã được nói trong các hành sự Ñatti và vân vân ở phần trên.
Tassa karaṇanti avandiyakammassa karaṇavidhānaṃ.
"The performance of it" refers to the method of performing the act of not bowing.
Việc thực hiện điều đó là quy định về việc thực hiện hành sự không đảnh lễ.
‘‘Na vanditabbo’’ti iminā vandantiyā dukkaṭanti dassetīti daṭṭhabbaṃ.
It should be understood that "he should not be bowed to" indicates that bowing to him incurs a dukkaṭa offense.
Cần phải hiểu rằng bằng cách nói ‘‘không được đảnh lễ’’, điều đó chỉ ra rằng người đảnh lễ sẽ phạm tội Dukkaṭa.
Saṅghena kataṃ katikaṃ ñatvā maddanaṃ viya hi saṅghasammutiṃ anādarena atikkamantassa āpatti eva hoti.
For just as crushing (an insect) after knowing the Saṅgha's agreement, so too, one who disrespectfully transgresses the Saṅgha's resolution incurs an offense.
Quả thật, việc vượt qua sự đồng thuận của Tăng đoàn một cách bất kính, giống như việc giẫm đạp lên một thỏa thuận đã được Tăng đoàn thực hiện, sẽ dẫn đến việc phạm tội.
Salākadānaṭṭhānaṃ salākaggaṃ nāma.
The place for distributing tickets is called salākagga.
Nơi phát phiếu bầu được gọi là salākagga.
Yāgubhattānaṃ bhājanaṭṭhānāni yāgaggabhattaggāni nāma.
The places for distributing gruel and meals are called yāgaggabhattaggāni.
Nơi chia cháo và cơm được gọi là yāgaggabhattaggāni.
Etesupi hi ṭhānesu sabbo saṅgho uposathe viya sannipatito, kammañca vaggakammaṃ na hoti, ‘‘mayametaṃ na jānimhā’’ti pacchā khiyyantāpi na honti.
For in these places too, the entire Saṅgha is assembled as if on an Uposatha day, and the act is not a factional act, nor do they later complain, "We did not know this."
Thật vậy, ở những nơi này, toàn thể Tăng đoàn tập hợp như trong ngày Uposatha, và hành sự không phải là hành sự vaggakamma, và sau đó không có ai than phiền rằng ‘‘chúng tôi không biết điều này’’.
Khaṇḍasīmāya pana kate khiyyanti.
However, they do complain when it is done within a broken sīmā.
Tuy nhiên, khi thực hiện trong giới hạn bị chia cắt (khaṇḍasīmā), họ sẽ than phiền.
Saṅghikapaccayañhi acchinnacīvarādīnaṃ dātuṃ apalokentehi upacārasīmaṭṭhānaṃ sabbesaṃ anumatiṃ gahetvāva kātabbaṃ.
Indeed, when announcing the giving of Saṅgha property such as robes that have not been cut, it must be done by obtaining the consent of all within the upacāra-sīmā.
Đối với việc thông báo để cho vật dụng của Tăng như y chưa cắt, v.v., phải được thực hiện tại giới trường sau khi đã được sự đồng ý của tất cả.
Yo pana visabhāgapuggalo dhammikaṃ apalokanaṃ paṭibāhati, taṃ upāyena bahiupacārasīmāgataṃ vā katvā khaṇḍasīmaṃ vā pavisitvā kātuṃ vaṭṭati.
But if a person of unsuitable character obstructs a lawful announcement, it is permissible to do it by taking him outside the upacāra-sīmā by some means, or by entering a broken sīmā.
Nhưng nếu có người không đồng thuận ngăn cản sự thông báo hợp pháp, thì được phép thực hiện bằng cách đưa người đó ra ngoài giới trường hoặc đi vào một giới trường nhỏ.
Yaṃ sandhāya ‘‘apalokanakammaṃ karotī’’ti sāmaññato dasseti, taṃ apalokanakammaṃ sarūpato dassetumāha ‘‘acchinnacīvaraṃ’’iccādi.
In reference to which it generally states, "performs an act of announcement," to show that act of announcement in its specific form, it says, "a robe that has not been cut," and so on.
Liên quan đến điều mà* chỉ nói một cách chung chung là “thực hiện sự thông báo”, thì để chỉ rõ bản chất của hành động thông báo đó,* đã nói “y chưa cắt”, v.v.
Yadi apaloketvāva cīvaraṃ dātabbaṃ, kiṃ pana appamattakavissajjakasammutiyāti āha ‘‘appamattakavissajjanakena panā’’tiādi.
If a robe must be given only after announcement, then what is the purpose of the appointment of a dispenser of small items? To this, it says, "by the dispenser of small items," and so on.
Nếu y phải được thông báo rồi mới cho, thì việc chấp thuận cho phép chi dùng một lượng nhỏ có ý nghĩa gì?* đáp “nhưng với việc chi dùng một lượng nhỏ”, v.v.
Nāḷi vā upaḍḍhanāḷi vāti divase divase apaloketvā dātabbassa pamāṇadassanaṃ.
"A nāḷi or half a nāḷi" is a statement of the measure to be given after announcement day by day.
Một nāḷi hoặc nửa nāḷi là chỉ lượng được phép thông báo để cho từng ngày.
Tena yāpanamattameva apaloketabbaṃ, na adhikanti dasseti.
Thereby, it shows that only enough for sustenance should be announced, not more.
Điều đó chỉ rõ rằng chỉ nên thông báo vừa đủ cho sự duy trì, không nên nhiều hơn.
Ekadivasaṃyeva vātiādi dasavīsatidivasānaṃ ekasmiṃ divaseyeva dātabbaparicchedadassanaṃ, tena yāva jīvanti vā yāva rogā vuṭṭhahatīti vā evaṃ apaloketuṃ na vaṭṭatīti dasseti.
"Or for one day only" and so on, is a statement of the portion to be given on one day for ten or twenty days; thereby, it shows that it is not permissible to announce "for as long as one lives" or "until one recovers from illness" in this manner.
Hoặc chỉ một ngày v.v., là chỉ giới hạn về số lượng có thể cho trong một ngày, hai mươi ngày hoặc mười ngày; điều đó chỉ rõ rằng không được phép thông báo để cho “cho đến trọn đời” hoặc “cho đến khi hết bệnh”, v.v.
Iṇapalibodhanti iṇavatthuṃ dātuṃ vaṭṭatīti sambandho.
"Debt impediment" – the connection is that it is permissible to give a debt item.
Sự ràng buộc về nợ có nghĩa là được phép cho vật để trả nợ.
Tañca iṇāyikehi palibuddhassa lajjipesalassa sāsanupakārakassa pamāṇayuttameva kappiyabhaṇḍaṃ niyametvā apaloketvā dātabbaṃ, na pana sahassaṃ vā satasahassaṃ vā mahāiṇaṃ.
And that is a suitable item, of appropriate measure, to be given after announcement, to a modest and scrupulous person who is a supporter of the Dispensation, who is hindered by debt, not a large debt of a thousand or a hundred thousand.
Và vật đó phải là vật thích hợp, có chừng mực, được chỉ định, cho người mắc nợ, biết hổ thẹn, có đức hạnh, có ích cho Giáo Pháp, và phải được thông báo rồi mới cho, chứ không phải một món nợ lớn như một ngàn hay một trăm ngàn.
Tādisañhi bhikkhācariyavattena sabbehi bhikkhūhi tādisassa bhikkhuno pariyesitvā dātabbaṃ.
For such a debt, all bhikkhus should seek out and give to such a bhikkhu through the practice of alms-round.
Vì một vị tỳ khưu như vậy phải được tất cả các tỳ khưu tìm kiếm và cho theo hạnh khất thực.
‘‘Yathāsukhaṃ paribhuñjituṃ ruccatī’’ti vuttattā attano paribhogappahonakaṃ appaṃ vā bahuṃ vā gahetabbaṃ, adhikaṃ pana gahetuṃ na labhati.
Since it is said, "it is pleasing to use as one wishes," a small or large amount sufficient for one's own use should be taken, but it is not permissible to take more.
Vì đã nói “thích dùng tùy ý” nên được phép lấy ít hay nhiều tùy theo khả năng sử dụng của mình, nhưng không được lấy nhiều hơn.
Uposathadivaseti nidassanamattaṃ, yasmiṃ kismiñci divasepi kataṃ sukatameva hoti.
"On the Uposatha day" is merely an example; whatever day it is done, it is well done.
Vào ngày Bố tát chỉ là một ví dụ; bất cứ ngày nào làm cũng là việc tốt.
Karontena ‘‘yaṃ imasmiṃ vihāre antosīmāya saṅghasantakaṃ…pe… yathāsukhaṃ paribhuñjituṃ mayhaṃ ruccatī’’ti evaṃ katikā kātabbā, tathā dvīhi tīhipi ‘‘āyasmantānaṃ ruccatī’’ti vacanameva hettha viseso.
The one doing it should make the agreement thus: "Whatever Saṅgha property within the sīmā of this monastery... (etc.)... it is pleasing to me to use as I wish." The only difference here is the statement by two or three bhikkhus, "It is pleasing to the venerable ones."
Khi làm, phải lập thỏa thuận như sau: “Những gì là tài sản của Tăng trong giới trường của ngôi tịnh xá này… v.v… tôi thích dùng tùy ý”, và sự khác biệt ở đây là hai hoặc ba vị nói “các Tôn giả thích”.
Tesampīti rukkhānaṃ.
"Of them" refers to the trees.
Của chúng là của cây cối.
Sā eva katikāti visuṃ katikā na kātabbāti attho.
"The same agreement" means that a separate agreement should not be made; this is the meaning.
Chính là thỏa thuận đó có nghĩa là không cần phải lập thỏa thuận riêng.
Tesanti rukkhānaṃ.
"Of them" refers to the trees.
Của chúng là của cây cối.
Saṅgho sāmīti sambandho.
The Saṅgha is the owner; this is the connection.
Tăng là chủ, là sự liên hệ.
Purimavihāreti purime yathāsukhaṃ paribhogatthāya katakatike vihāre.
"In the former monastery" refers to the former monastery where an agreement was made for use as one wishes.
Trong tịnh xá trước là trong tịnh xá đã lập thỏa thuận trước đó để dùng tùy ý.
Pariveṇāni katvā jaggantīti yattha arakkhiyamāne phalāphalāni, rukkhā ca vinassanti, tādisaṃ ṭhānaṃ sandhāya vuttaṃ, tattha saṅghassa katikā na pavattīti adhippāyo.
"They maintain by making enclosures" – this is said in reference to a place where fruits and trees would be destroyed if not protected; the intention is that the Saṅgha's agreement does not apply there.
Làm các khu vực riêng và bảo trì là nói đến những nơi mà nếu không được bảo vệ thì trái cây và cây cối sẽ bị hư hại; ý nghĩa là thỏa thuận của Tăng không áp dụng ở đó.
Ye pana rukkhā bījāni ropetvā ādito paṭṭhāya paṭijaggitā, tepi dasamabhāgaṃ datvā ropakeheva paribhuñjitabbā.
However, those trees that were planted and maintained from the beginning by planting seeds should also be used by the planters themselves after giving a tenth share.
Còn những cây đã được trồng và bảo trì ngay từ đầu, thì những người trồng vẫn được hưởng dụng sau khi đã dâng cúng một phần mười.
Tehīti jaggakehi.
"By them" refers to the maintainers.
Bởi những người đó là bởi những người bảo trì.
Tatthāti tasmiṃ vihāre.
"There" refers to that monastery.
Ở đó là ở tịnh xá đó.
Mūleti ādikāle, pubbeti attho.
"At the root" means at the beginning, formerly; this is the meaning.
Ban đầu là vào thời điểm ban đầu, nghĩa là trước đây.
Dīghā katikāti aparicchinnakālā yathāsukhaṃ paribhogatthāya katikā.
"A long agreement" means an agreement made for unlimited time for use as one wishes.
Thỏa thuận dài hạn là thỏa thuận được lập ra để dùng tùy ý mà không giới hạn thời gian.
Nikkukkuccenāti ‘‘abhājitamida’’nti kukkuccaṃ akatvāti attho.
"Without remorse" means without feeling remorse, thinking, "This has not been divided"; this is the meaning.
Không hối hận có nghĩa là không hối hận rằng “cái này chưa được chia”.
Khiyyanamattamevetanti tena khiyyanena bahuṃ khādantānaṃ doso natthi attano paribhogappamāṇasseva gahitattā, khiyyantepi attano pahonakaṃ gahetvā khāditabbanti adhippāyo.
"This is merely a complaint" means that by that complaint, there is no fault for those who eat much, as they have taken only their own measure for consumption. The intention is that even if they complain, they should take what is sufficient for themselves and eat.
Đây chỉ là sự than phiền có nghĩa là không có lỗi đối với những người ăn nhiều vì sự than phiền đó, bởi vì họ đã lấy vừa đủ cho sự sử dụng của mình; ý nghĩa là ngay cả khi có người than phiền, họ vẫn nên lấy vừa đủ cho mình và ăn.
Gaṇhathāti na vattabbāti tathāvutte teneva bhikkhunā dinnaṃ viya maññeyyuṃ, taṃ nissāya micchājīvasambhavo hotīti vuttaṃ.
"It should not be said, 'Take it'" means that if it were said thus, they might think it was given by that bhikkhu himself. It is said that based on that, wrong livelihood might arise.
Không nên nói “hãy lấy” vì nếu nói như vậy, họ có thể nghĩ rằng đó là do vị tỳ khưu đó cho, và do đó có thể phát sinh tà mạng.
Tenāha ‘‘anuvicaritvā’’tiādi.
Therefore, it is said, "having walked around," and so on.
Vì vậy,* nói “sau khi đã đi khắp nơi”, v.v.
Upaḍḍhabhāgoti ekabhikkhuno paṭivīsato upaḍḍhabhāgo.
"Half share" means half the share of one bhikkhu.
Nửa phần là nửa phần của mỗi vị tỳ khưu.
Dentena ca ‘‘ettakaṃ dātuṃ saṅgho anuññāsī’’ti evaṃ attānaṃ parimocetvā yathā te saṅghe eva pasīdanti, evaṃ vatvā dātabbaṃ.
And by the giver, having thus freed himself by saying, "The Saṅgha has permitted this much to be given," it should be given in such a way that they become confident in the Saṅgha.
Khi cho, phải nói rằng “Tăng đã cho phép cho bấy nhiêu”, để tự giải thoát mình và để họ tin tưởng vào Tăng.
Apaccāsīsantenāti gilānagamikissarādīnaṃ anuññātapuggalānampi attano santakaṃ dentena apaccāsīsanteneva dātabbaṃ, ananuññātapuggalānaṃ pana apaccāsīsantenāpi dātuṃ na vaṭṭatīti.
"Without expecting anything in return" means that even to authorized individuals such as the sick, travelers, or those in authority, one's own property should be given without expecting anything in return. However, it is not permissible to give to unauthorized individuals even without expecting anything in return.
Không mong đợi gì có nghĩa là ngay cả khi cho vật của mình cho những người được phép như người bệnh, người đi đường, người có quyền lực, v.v., thì cũng phải cho mà không mong đợi gì; nhưng không được phép cho những người không được phép, ngay cả khi không mong đợi gì.
Saṅghikameva yathākatitāya dāpetabbaṃ.
Only Saṅgha property should be given as stated.
Vật dụng của Tăng phải được cho theo cách đã nói.
Attano santakampi paccayadāyakādī sayameva vissāsena gaṇhanti, na vāretabbā, laddhakappiyanti tuṇhī bhavitabbaṃ.
If donors of requisites and others take one's own property familiarly, they should not be prevented; one should remain silent, as it is permissible to receive.
Ngay cả khi các thí chủ, v.v., tự ý lấy vật của mình, thì cũng không nên ngăn cản, nên im lặng vì đó là vật thích hợp đã được nhận.
Pubbe vuttamevāti ‘‘kuddho hi so rukkhepi chindeyyā’’tiādinā tuṇhībhāve kāraṇaṃ pubbe vuttameva.
"It was stated before" refers to the reason for silence, which was stated before with phrases like, "for he, being angry, might even cut down trees."
Đã nói trước đây là lý do để im lặng đã được nói trước đây với câu “vì người đó giận dữ có thể chặt cây”, v.v.
Tehi kataanatthābhāvepi kāruññena tuṇhī bhavituṃ vaṭṭati, ‘‘gaṇhathā’’tiādi pana vattuṃ na vaṭṭati.
Even if no harm is done by them, it is permissible to remain silent out of compassion, but it is not permissible to say, "Take it," and so on.
Ngay cả khi họ không làm điều gì sai trái, thì cũng nên im lặng vì lòng từ bi, nhưng không được phép nói “hãy lấy”, v.v.
Garubhaṇḍattā…pe… na dātabbanti jīvarukkhānaṃ ārāmaṭṭhānīyattā, dārūnañca gehasambhārānupagatattā ‘‘sabbaṃ tvameva gaṇhā’’ti dātuṃ na vaṭṭatīti vuttaṃ.
"Because they are heavy property... should not be given" means that because trees for robes are like monastery grounds, and timber is not included in house-building materials, it is said that it is not permissible to give by saying, "Take it all yourself."
Vì là vật nặng… v.v… không nên cho có nghĩa là vì cây sống là vật dụng của khu vườn, và gỗ không phải là vật liệu xây nhà, nên không được phép cho rằng “hãy lấy tất cả”.
Akatāvāsaṃ vā katvāti pubbe avijjamānaṃ senāsanaṃ katvā jaggitakāle phalavāre sampatte.
"Or having made an unbuilt dwelling" means when the time for fruit arrives after having built and maintained a dwelling that did not exist before.
Hoặc làm thành khu cư trú chưa có có nghĩa là khi đến mùa trái cây, sau khi đã làm và bảo trì một chỗ ở chưa từng có trước đây.
498. Vipākadukkhasaṅkhātānaṃ samparāyikaverānanti ettha pāṇātipātādiverena nibbattattā, verappattiyā hetuttā ca ‘‘vipākadukkhavedanā’’ti vuttā.
498. In "future enmities, which are called the suffering of results," the phrase "suffering of results" is used because they arise from enmities such as taking life, and because they are the cause of obtaining enmity.
498. Trong câu “những sự thù hằn trong đời sau được gọi là khổ quả”, ở đây, vì được sinh ra từ sự thù hằn như sát sinh, v.v., và vì là nguyên nhân dẫn đến sự thù hằn, nên được gọi là “thọ khổ quả”.
Pāṇātipātādipañcaveravinimuttānampi akusalānaṃ verehi saha ekato saṅgaṇhanatthaṃ ‘‘dasaakusalakammapathappabhedāna’’nti puna vuttaṃ.
The phrase "the ten courses of unwholesome action" is repeated to include unwholesome actions that are not among the five enmities, such as taking life, together with enmities.
Để bao gồm cả những điều bất thiện không thuộc năm sự thù hằn như sát sinh, v.v., cùng với các sự thù hằn,* lại nói “mười đường nghiệp bất thiện”.
499-500. Taṃ kammanti tajjanīyādikammameva, sattā āpattikkhandhā paññattaṃ nāmāti sambandho.
499-500. "That action" refers to the action of censure and so on. The connection is that the seven groups of offenses are called "prescribed."
499-500. Nghiệp đó là chính nghiệp khiển trách, v.v., có liên quan đến việc bảy uẩn phạm giới được chế định.
Antarā kenaci apaññatte sikkhāpadeti imasmiṃ kappe ādito paṭṭhāya yāva amhākaṃ bhagavato abhisambodhi, tāva antarākāle kakusandhādiṃ ṭhapetvā kenaci apaññatte sikkhāpadeti attho.
"In a training rule not prescribed by anyone in between" means in this eon, from the beginning up to the enlightenment of our Blessed One, in the intervening period, excluding Kakusandha and others, in a training rule not prescribed by anyone.
Trong khoảng thời gian không có giới học nào được chế định bởi bất kỳ ai có nghĩa là trong khoảng thời gian từ đầu kiếp này cho đến khi Đức Phật của chúng ta giác ngộ, không có giới học nào được chế định bởi bất kỳ ai ngoại trừ Kakusandha, v.v.
Vinītakathā sikkhāpadanti vinītavatthūni eva.
"A training rule of disciplined speech" refers to the disciplined matters themselves.
Giới học là những lời dạy về sự rèn luyện là chính những điều cần được rèn luyện.
Tāni hi taṃtaṃsikkhākoṭṭhāsānaṃ pakāsanato ‘‘sikkhāpada’’nti ca āpattianāpattīnaṃ anupaññāpanato ‘‘anupaññatta’’nti ca vuccanti.
For these are called "training rules" because they reveal the respective parts of the training, and "supplementary rules" because they further prescribe offenses and non-offenses.
Vì chúng làm sáng tỏ từng phần giới học, nên chúng được gọi là “giới học”, và vì chúng quy định về các tội và không tội, nên chúng được gọi là “giới phụ”.
Avasānagāthāsu ubhatovibhaṅga-khandhaka-parivārehi vibhattattā vibhāgapaṭidesanā yasmiṃ vinayapiṭake.
In the concluding verses, the Vinaya Piṭaka is that in which the exposition of divisions is made, being divided by the Ubhatovibhaṅga, Khandhaka, and Parivāra.
Trong Vinaya Piṭaka, nơi mà sự trình bày các phân chia được phân loại bởi cả hai Vibhaṅga, các Khandhaka và Parivāra trong các bài kệ kết thúc.
So ubhatovibhaṅga-khandhaka-parivāravibhattadesano āhāti yojanā.
The construction is: "He spoke of that Vinaya Piṭaka, whose exposition is divided by the Ubhatovibhaṅga, Khandhaka, and Parivāra."
Đó là sự kết nối (của câu trước) có nghĩa là: “nơi mà sự trình bày được phân chia bởi cả hai Vibhaṅga, các Khandhaka và Parivāra”.
Tassāti vinayapiṭakassa.
"Of that" means of the Vinaya Piṭaka.
Tassā (của điều đó) có nghĩa là của Vinaya Piṭaka.
Satthu mahābodhīti dakkhiṇasākhaṃ sandhāya vadati.
"The Great Bodhi of the Teacher" refers to the southern branch.
Satthu mahābodhī (Đại Bồ Đề của Bậc Đạo Sư) muốn nói đến cành phía nam.
Yaṃ padhānagharaṃ nāma pariveṇaṃ, tattha cārupākārena sañcitaṃ parikkhittaṃ yaṃ pāsādaṃ kārayi, tatra tasmiṃ mahānigamasāmino pāsāde vasatāti yojetabbā.
It should be construed as: "He dwells in that palace of the great village chief, which he caused to be built, beautifully constructed and enclosed, in the monastery called the main residence."
Nên hiểu rằng vị ấy trú ngụ trong cung điện của vị chủ làng lớn, cung điện mà vị ấy đã xây dựng trong tu viện gọi là Padhānaghara, được xây dựng và bao quanh bằng những bức tường đẹp đẽ.
Sirinivāsassāti siriyā nivāsanaṭṭhānabhūtassa siripālanāmakassa rañño.
Sirinivāsa means of King Siripāla, who was the abode of glory.
Sirinivāsassa (nơi trú ngụ của sự thịnh vượng) có nghĩa là của vị vua tên là Siripāla.
Jayasaṃvacchareti vijayayutte saṃvacchare.
Jayasaṃvacchara means in the year endowed with victory.
Jayasaṃvacchare (trong năm chiến thắng) có nghĩa là trong năm gắn liền với chiến thắng.
Āraddhakāladassanatthaṃ puna ‘‘jayasaṃvacchare ayaṃ āraddhā’’ti vuttaṃ.
It was stated again, "this was commenced in the year of victory," for the purpose of showing the time of commencement.
Để chỉ ra thời điểm khởi đầu, câu “ayaṃ āraddhā” (điều này đã được bắt đầu) lại được nói đến trong “jayasaṃvacchare” (năm chiến thắng).