386. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sumbhesu viharati sedakaṃ nāma sumbhānaṃ nigamo.
386. Thus have I heard: At one time the Blessed One was dwelling among the Sumbhas, in a Sumbha village named Sedaka.
386. Tôi nghe như vầy—một thời, Thế Tôn trú ở xứ Sumbha, tại một thị trấn của người Sumbha tên là Sedaka.
Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti.
There the Blessed One addressed the bhikkhus: “Bhikkhus!”
Tại đó, Thế Tôn gọi các Tỷ-kheo: “Này các Tỷ-kheo.”
‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.
‘‘Venerable Sir,’ the bhikkhus replied to the Blessed One.”
“Bạch Thế Tôn,” các Tỳ-kheo ấy vâng lời Thế Tôn.
Bhagavā etadavoca –
The Blessed One said this:
Thế Tôn nói lời này:
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ‘janapadakalyāṇī, janapadakalyāṇī’ti kho, bhikkhave, mahājanakāyo sannipateyya.
‘‘Bhikkhus, just as if a great multitude of people would assemble, thinking, ‘A country’s most beautiful woman! A country’s most beautiful woman!’
“Này các Tỳ-kheo, ví như một đám đông lớn tụ tập lại và nói: ‘Người đẹp nhất xứ! Người đẹp nhất xứ!’
‘Sā kho panassa janapadakalyāṇī paramapāsāvinī nacce, paramapāsāvinī gīte.
And if that country’s most beautiful woman were most skilled in dancing, most skilled in singing.
Và người đẹp nhất xứ ấy lại là bậc thầy về vũ điệu, bậc thầy về ca hát.
Janapadakalyāṇī naccati gāyatī’ti kho, bhikkhave, bhiyyosomattāya mahājanakāyo sannipateyya.
‘The country’s most beautiful woman is dancing and singing!’—then, bhikkhus, an even greater multitude would assemble.
Này các Tỳ-kheo, đám đông lại tụ tập đông hơn nữa và nói: ‘Người đẹp nhất xứ đang múa, đang hát!’
Atha puriso āgaccheyya jīvitukāmo amaritukāmo sukhakāmo dukkhappaṭikūlo.
Then a man would come who desired to live, not to die, who desired happiness, and was averse to suffering.
Sau đó, một người đàn ông đến, mong muốn sống, không muốn chết, mong muốn hạnh phúc, ghét bỏ đau khổ.
Tamenaṃ evaṃ vadeyya – ‘ayaṃ te, ambho purisa, samatittiko telapatto antarena ca mahāsamajjaṃ antarena ca janapadakalyāṇiyā pariharitabbo.
They would say to him: ‘Friend, this bowl of oil, filled to the brim, must be carried by you between the great assembly and the country’s most beautiful woman.
Người ta sẽ nói với anh ta rằng: ‘Này anh kia, anh phải mang cái bát dầu đầy tràn này đi qua giữa đám đông và người đẹp nhất xứ.
Puriso ca te ukkhittāsiko piṭṭhito piṭṭhito anubandhissati.
And a man with an uplifted sword will follow right behind you.
Và một người đàn ông cầm kiếm giương cao sẽ đi theo sau anh.
Yattheva naṃ thokampi chaḍḍessati tattheva te siro pātessatī’ti.
Wherever you spill even a little of it, there he will cut off your head.’
Nếu anh làm đổ dù chỉ một chút dầu ở đâu, thì ngay tại đó anh sẽ bị chém đầu.’
Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu so puriso amuṃ telapattaṃ amanasikaritvā bahiddhā pamādaṃ āhareyyā’’ti?
What do you think, bhikkhus, would that man disregard that bowl of oil and become careless about external things?”
Này các Tỳ-kheo, các ông nghĩ sao, liệu người đàn ông ấy có thể lơ là cái bát dầu đó mà để cho sự xao nhãng bên ngoài xảy ra không?”
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘No, Venerable Sir.”
“Bạch Thế Tôn, không thể được.”
‘‘Upamā kho myāyaṃ, bhikkhave, katā atthassa viññāpanāya.
‘‘This simile, bhikkhus, was made by me to convey a meaning.
“Này các Tỳ-kheo, ta đã đưa ra ví dụ này để làm rõ ý nghĩa.
Ayaṃ cevettha attho – samatittiko telapattoti kho, bhikkhave, kāyagatāya etaṃ satiyā adhivacanaṃ.
And this is the meaning here: ‘A bowl of oil, filled to the brim,’ bhikkhus, is a term for mindfulness directed to the body (kāyagatāsati).
Và đây là ý nghĩa ở đây: ‘cái bát dầu đầy tràn’ này, này các Tỳ-kheo, là một tên gọi cho niệm thân (kāyagatā sati).
Tasmātiha, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘kāyagatā sati no bhāvitā bhavissati bahulīkatā yānīkatā vatthukatā anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā’ti.
Therefore, bhikkhus, you should train yourselves thus: ‘Our mindfulness directed to the body will be developed, cultivated, made a vehicle, made a basis, established, consolidated, and well undertaken.’
Do đó, này các Tỳ-kheo, các ông phải học như sau: ‘Niệm thân của chúng ta sẽ được tu tập, được làm cho sung mãn, được làm thành cỗ xe, được làm thành nền tảng, được kiên trì, được thực hành thường xuyên, và được khởi lên một cách tốt đẹp.’
Evañhi kho, bhikkhave, sikkhitabba’’nti.
That is how you should train yourselves, bhikkhus.”
Này các Tỳ-kheo, các ông phải học như vậy.”
Dasamaṃ.
The tenth.
Thứ Mười.
387. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā ca ānando āyasmā ca bhaddo pāṭaliputte viharanti kukkuṭārāme.
387. Thus have I heard: On one occasion, Venerable Ānanda and Venerable Bhadda were dwelling in Pāṭaliputta, at Kukuṭārāma.
387. Tôi nghe như vầy: Một thời, Tôn giả Ānanda và Tôn giả Bhadda đang trú tại Pāṭaliputta, trong khu vườn Kukkuṭārāma.
Atha kho āyasmā bhaddo sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodi.
Then, in the evening, Venerable Bhadda, having risen from seclusion, approached Venerable Ānanda; and having approached, he exchanged greetings with Venerable Ānanda.
Rồi Tôn giả Bhadda, vào buổi chiều, sau khi ra khỏi chỗ độc cư, đi đến chỗ Tôn giả Ānanda; sau khi đến, ngài chào hỏi Tôn giả Ānanda.
Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi.
Having concluded their courteous and amiable talk, he sat down to one side.
Sau khi trao đổi những lời chào hỏi thân mật và đáng nhớ, ngài ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā bhaddo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘yānimāni, āvuso ānanda, kusalāni sīlāni vuttāni bhagavatā, imāni kusalāni sīlāni kimatthiyāni vuttāni bhagavatā’’ti?
Seated to one side, Venerable Bhadda said to Venerable Ānanda: ‘‘Friend Ānanda, what is the purpose of these wholesome moral virtues (kusalāni sīlāni) taught by the Blessed One? For what purpose did the Blessed One teach these wholesome moral virtues?”
Ngồi xuống một bên, Tôn giả Bhadda nói với Tôn giả Ānanda rằng: “Này Hiền giả Ānanda, những giới hạnh thiện lành mà Thế Tôn đã nói, những giới hạnh thiện lành này được Thế Tôn nói ra với mục đích gì?”
‘‘Sādhu sādhu, āvuso bhadda!
‘‘Excellent! Excellent, friend Bhadda!
“Lành thay, lành thay, này Hiền giả Bhadda!
Bhaddako kho te, āvuso bhadda, ummaṅgo* , bhaddakaṃ paṭibhānaṃ, kalyāṇī paripucchā.
Your insight, friend Bhadda, is excellent, your wisdom is excellent, your question is excellent.
Này Hiền giả Bhadda, sự hiểu biết của ngài thật tốt, trí tuệ của ngài thật tốt, câu hỏi của ngài thật hay.
Evañhi tvaṃ, āvuso bhadda, pucchasi – ‘yānimāni āvuso ānanda, kusalāni sīlāni vuttāni bhagavatā, imāni kusalāni sīlāni kimatthiyāni vuttāni bhagavatā’’’ti?
Indeed, friend Bhadda, you ask thus: ‘Friend Ānanda, what is the purpose of these wholesome moral virtues taught by the Blessed One? For what purpose did the Blessed One teach these wholesome moral virtues?’”
Này Hiền giả Bhadda, ngài hỏi như vậy: ‘Này Hiền giả Ānanda, những giới hạnh thiện lành mà Thế Tôn đã nói, những giới hạnh thiện lành này được Thế Tôn nói ra với mục đích gì?’”
‘‘Evamāvuso’’ti.
‘‘Yes, friend,” he replied.
“Thưa Hiền giả, đúng vậy.”
‘‘Yānimāni, āvuso bhadda, kusalāni sīlāni vuttāni bhagavatā, imāni kusalāni sīlāni yāvadeva catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanāya vuttāni bhagavatā’’.
‘‘Friend Bhadda, these wholesome moral virtues taught by the Blessed One were taught for the sake of developing the four foundations of mindfulness (satipaṭṭhāna) .”
“Này Hiền giả Bhadda, những giới hạnh thiện lành mà Thế Tôn đã nói, những giới hạnh thiện lành này được Thế Tôn nói ra chỉ để tu tập bốn niệm xứ.”
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ?
‘‘Which four?
“Bốn điều nào?
Idhāvuso, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, friend, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and displeasure concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings... mind in mind... phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and displeasure concerning the world.
Ở đây, này Hiền giả, một Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ trên các thọ… quán tâm trên tâm… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Yānimāni, āvuso bhadda, kusalāni sīlāni vuttāni bhagavatā, imāni kusalāni sīlāni yāvadeva imesaṃ catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanāya vuttāni bhagavatā’’ti.
Friend Bhadda, these wholesome moral virtues taught by the Blessed One were taught for the sake of developing these four foundations of mindfulness.”
Này Hiền giả Bhadda, những giới hạnh thiện lành mà Thế Tôn đã nói, những giới hạnh thiện lành này được Thế Tôn nói ra chỉ để tu tập bốn niệm xứ này.”
Paṭhamaṃ.
The first.
Thứ nhất.
388. Taṃyeva nidānaṃ.
388. The same occasion.
388. Cùng một duyên khởi.
Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā bhaddo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, āvuso ānanda, hetu, ko paccayo yena tathāgate parinibbute saddhammo na ciraṭṭhitiko hoti?
Seated to one side, Venerable Bhadda said to Venerable Ānanda: ‘‘Friend Ānanda, what is the reason, what is the cause, why the true Dhamma does not last long after the Tathāgata has attained parinibbāna?
Ngồi xuống một bên, Tôn giả Bhadda nói với Tôn giả Ānanda rằng: “Này Hiền giả Ānanda, nguyên nhân nào, điều kiện nào khiến cho sau khi Như Lai nhập Niết-bàn, Chánh pháp không tồn tại lâu dài?
Ko panāvuso ānanda, hetu, ko paccayo yena tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko hotī’’ti?
And what, friend Ānanda, is the reason, what is the cause, why the true Dhamma lasts long after the Tathāgata has attained parinibbāna?”
Và này Hiền giả Ānanda, nguyên nhân nào, điều kiện nào khiến cho sau khi Như Lai nhập Niết-bàn, Chánh pháp tồn tại lâu dài?”
‘‘Sādhu sādhu, āvuso bhadda!
‘‘Excellent! Excellent, friend Bhadda!
“Lành thay, lành thay, này Hiền giả Bhadda!
Bhaddako kho te, āvuso bhadda, ummaṅgo, bhaddakaṃ paṭibhānaṃ, kalyāṇī paripucchā.
Your insight, friend Bhadda, is excellent, your wisdom is excellent, your question is excellent.
Này Hiền giả Bhadda, sự hiểu biết của ngài thật tốt, trí tuệ của ngài thật tốt, câu hỏi của ngài thật hay.
Evañhi tvaṃ, āvuso bhadda, pucchasi – ‘ko nu kho, āvuso ānanda, hetu, ko paccayo yena tathāgate parinibbute saddhammo na ciraṭṭhitiko hoti?
Indeed, friend Bhadda, you ask thus: ‘Friend Ānanda, what is the reason, what is the cause, why the true Dhamma does not last long after the Tathāgata has attained parinibbāna?
Này Hiền giả Bhadda, ngài hỏi như vậy: ‘Này Hiền giả Ānanda, nguyên nhân nào, điều kiện nào khiến cho sau khi Như Lai nhập Niết-bàn, Chánh pháp không tồn tại lâu dài?
Ko panāvuso ānanda, hetu, ko paccayo yena tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko hotī’’’ti?
And what, friend Ānanda, is the reason, what is the cause, why the true Dhamma lasts long after the Tathāgata has attained parinibbāna?’”
Và này Hiền giả Ānanda, nguyên nhân nào, điều kiện nào khiến cho sau khi Như Lai nhập Niết-bàn, Chánh pháp tồn tại lâu dài?’”
‘‘Evamāvuso’’ti.
‘‘Yes, friend,” he replied.
“Thưa Hiền giả, đúng vậy.”
‘‘Catunnaṃ kho, āvuso, satipaṭṭhānānaṃ abhāvitattā abahulīkatattā tathāgate parinibbute saddhammo na ciraṭṭhitiko hoti.
‘‘Friend, it is due to the non-development and non-cultivation of the four foundations of mindfulness that the true Dhamma does not last long after the Tathāgata has attained parinibbāna.
“Này Hiền giả, do không tu tập, không làm cho sung mãn bốn niệm xứ, mà sau khi Như Lai nhập Niết-bàn, Chánh pháp không tồn tại lâu dài.
Catunnañca kho, āvuso, satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko hoti’’.
And, friend, it is due to the development and cultivation of the four foundations of mindfulness that the true Dhamma lasts long after the Tathāgata has attained parinibbāna.”
Và này Hiền giả, do tu tập, làm cho sung mãn bốn niệm xứ, mà sau khi Như Lai nhập Niết-bàn, Chánh pháp tồn tại lâu dài.”
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ?
‘‘Which four?
“Bốn điều nào?
Idhāvuso, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, friend, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and displeasure concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings... mind in mind... phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and displeasure concerning the world.
Ở đây, này Hiền giả, một Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ trên các thọ… quán tâm trên tâm… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imesaṃ kho, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ abhāvitattā abahulīkatattā tathāgate parinibbute saddhammo na ciraṭṭhitiko hoti.
Friend, it is due to the non-development and non-cultivation of these four foundations of mindfulness that the true Dhamma does not last long after the Tathāgata has attained parinibbāna.
Này Hiền giả, do không tu tập, không làm cho sung mãn bốn niệm xứ này, mà sau khi Như Lai nhập Niết-bàn, Chánh pháp không tồn tại lâu dài.
Imesañca kho, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko hotī’’ti.
And, friend, it is due to the development and cultivation of these four foundations of mindfulness that the true Dhamma lasts long after the Tathāgata has attained parinibbāna.”
Và này Hiền giả, do tu tập, làm cho sung mãn bốn niệm xứ này, mà sau khi Như Lai nhập Niết-bàn, Chánh pháp tồn tại lâu dài.”
Dutiyaṃ.
The second.
Thứ hai.
389. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca ānando āyasmā ca bhaddo pāṭaliputte viharanti kukkuṭārāme.
389. On one occasion, Venerable Ānanda and Venerable Bhadda were dwelling in Pāṭaliputta, at Kukuṭārāma.
389. Một thời, Tôn giả Ānanda và Tôn giả Bhadda đang trú tại Pāṭaliputta, trong khu vườn Kukkuṭārāma.
Atha kho āyasmā bhaddo sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodi.
Then, in the evening, Venerable Bhadda, having risen from seclusion, approached Venerable Ānanda; and having approached, he exchanged greetings with Venerable Ānanda.
Rồi Tôn giả Bhadda, vào buổi chiều, sau khi ra khỏi chỗ độc cư, đi đến chỗ Tôn giả Ānanda; sau khi đến, ngài chào hỏi Tôn giả Ānanda.
Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi.
Having concluded their courteous and amiable talk, he sat down to one side.
Sau khi trao đổi những lời chào hỏi thân mật và đáng nhớ, ngài ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā bhaddo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, āvuso ānanda, hetu, ko paccayo yena saddhammaparihānaṃ hoti?
Seated to one side, Venerable Bhadda said to Venerable Ānanda: ‘‘Friend Ānanda, what is the reason, what is the cause, why there is decline of the true Dhamma?
Ngồi xuống một bên, Tôn giả Bhadda nói với Tôn giả Ānanda rằng: “Này Hiền giả Ānanda, nguyên nhân nào, điều kiện nào khiến cho Chánh pháp suy tàn?
Ko nu kho, āvuso ānanda, hetu, ko paccayo yena saddhammaaparihānaṃ hotī’’ti?
And what, friend Ānanda, is the reason, what is the cause, why there is no decline of the true Dhamma?”
Và này Hiền giả Ānanda, nguyên nhân nào, điều kiện nào khiến cho Chánh pháp không suy tàn?”
‘‘Sādhu sādhu, āvuso bhadda!
‘‘Excellent! Excellent, friend Bhadda!
“Lành thay, lành thay, này Hiền giả Bhadda!
Bhaddako kho te, āvuso bhadda, ummaṅgo, bhaddakaṃ paṭibhānaṃ, kalyāṇī paripucchā.
Your insight, friend Bhadda, is excellent, your wisdom is excellent, your question is excellent.
Này Hiền giả Bhadda, sự hiểu biết của ngài thật tốt, trí tuệ của ngài thật tốt, câu hỏi của ngài thật hay.
Evañhi tvaṃ, āvuso bhadda, pucchasi – ‘ko nu kho, āvuso ānanda, hetu, ko paccayo yena saddhammaparihānaṃ hoti?
Indeed, friend Bhadda, you ask thus: ‘Friend Ānanda, what is the reason, what is the cause, why there is decline of the true Dhamma?
Này Hiền giả Bhadda, ngài hỏi như vậy: ‘Này Hiền giả Ānanda, nguyên nhân nào, điều kiện nào khiến cho Chánh pháp suy tàn?
Ko panāvuso ānanda, hetu, ko paccayo yena saddhammaaparihānaṃ hotī’’’ti?
And what, friend Ānanda, is the reason, what is the cause, why there is no decline of the true Dhamma?’”
Và này Hiền giả Ānanda, nguyên nhân nào, điều kiện nào khiến cho Chánh pháp không suy tàn?’”
‘‘Evamāvuso’’ti.
‘‘Yes, friend,” he replied.
“Thưa Hiền giả, đúng vậy.”
‘‘Catunnaṃ kho, āvuso, satipaṭṭhānānaṃ abhāvitattā abahulīkatattā saddhammaparihānaṃ hoti.
‘‘Friend, it is due to the non-development and non-cultivation of the four foundations of mindfulness that there is decline of the true Dhamma.
“Này Hiền giả, do không tu tập, không làm cho sung mãn bốn niệm xứ, mà Chánh pháp suy tàn.
Catunnañca kho, āvuso, satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā saddhammaaparihānaṃ hoti’’.
And indeed, friend, by the development and frequent practice of these four satipaṭṭhānas, there is no decline of the Saddhamma."
Này chư Hiền, do tu tập và làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ này, Chánh pháp không bị suy thoái.”
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ?
"Which four?
“Bốn điều nào?
Idhāvuso, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, friend, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings...mind in mind...phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này chư Hiền, ở đây, một Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; sống quán thọ trên các thọ…pe… sống quán tâm trên tâm…pe… sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imesaṃ kho, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ abhāvitattā abahulīkatattā saddhammaparihānaṃ hoti.
Indeed, friend, due to the non-development and non-frequent practice of these four satipaṭṭhānas, there is a decline of the Saddhamma.
Này chư Hiền, do không tu tập và không làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ này, Chánh pháp bị suy thoái.
Imesañca kho, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā saddhammaaparihānaṃ hotī’’ti.
And indeed, friend, by the development and frequent practice of these four satipaṭṭhānas, there is no decline of the Saddhamma."
Này chư Hiền, do tu tập và làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ này, Chánh pháp không bị suy thoái.”
Tatiyaṃ.
The Third.
Bài kinh thứ ba.
390. Sāvatthinidānaṃ.
390. At Sāvatthī.
390. Tại Sāvatthī.
‘‘Cattārome, bhikkhave, satipaṭṭhānā.
"Bhikkhus, there are these four satipaṭṭhānas.
“Này chư Tỳ-kheo, có bốn Tứ niệm xứ này.
Katame cattāro?
Which four?
Những gì là bốn?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu …pe… citte …pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings...mind in mind...phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này chư Tỳ-kheo, ở đây, một Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ…pe… quán tâm…pe… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ime kho, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā’’ti.
These, bhikkhus, are the four satipaṭṭhānas."
Này chư Tỳ-kheo, đây là bốn Tứ niệm xứ.”
Catutthaṃ.
The Fourth.
Bài kinh thứ tư.
391. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme.
391. Thus have I heard: On one occasion the Blessed One was dwelling at Sāvatthī in Jeta's Grove, Anāthapiṇḍika's Park.
391. Tôi nghe như vầy: Một thời, Đức Thế Tôn trú tại Sāvatthī, trong khu vườn Jetavana của ông Anāthapiṇḍika.
Atha kho aññataro brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi.
Then a certain brahmin approached the Blessed One; having approached, he exchanged greetings with the Blessed One.
Rồi một Bà-la-môn khác đi đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, ông ta chào hỏi Đức Thế Tôn.
Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi.
Having concluded the customary cordial conversation, he sat down to one side.
Sau khi trao đổi những lời chào hỏi thân mật, ông ta ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinno kho so brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo yena tathāgate parinibbute saddhammo na ciraṭṭhitiko hoti?
Seated to one side, that brahmin said to the Blessed One: "What, Master Gotama, is the cause, what is the reason, why when the Tathāgata has attained parinibbāna, the Saddhamma does not last long?
Ngồi xuống một bên, Bà-la-môn ấy bạch Đức Thế Tôn: “Thưa Tôn giả Gotama, do nhân gì, do duyên gì mà khi Như Lai đã nhập Niết-bàn, Chánh pháp không tồn tại lâu dài?
Ko pana, bho gotama, hetu, ko paccayo yena tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko hotī’’ti?
And what, Master Gotama, is the cause, what is the reason, why when the Tathāgata has attained parinibbāna, the Saddhamma lasts long?"
Và thưa Tôn giả Gotama, do nhân gì, do duyên gì mà khi Như Lai đã nhập Niết-bàn, Chánh pháp tồn tại lâu dài?”
‘‘Catunnaṃ kho, brāhmaṇa, satipaṭṭhānānaṃ abhāvitattā abahulīkatattā tathāgate parinibbute saddhammo na ciraṭṭhitiko hoti.
"Brahmin, due to the non-development and non-frequent practice of the four satipaṭṭhānas, when the Tathāgata has attained parinibbāna, the Saddhamma does not last long.
“Này Bà-la-môn, do không tu tập và không làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ, nên khi Như Lai đã nhập Niết-bàn, Chánh pháp không tồn tại lâu dài.
Catunnañca kho, brāhmaṇa, satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko hoti.
And, brahmin, by the development and frequent practice of the four satipaṭṭhānas, when the Tathāgata has attained parinibbāna, the Saddhamma lasts long."
Này Bà-la-môn, do tu tập và làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ, nên khi Như Lai đã nhập Niết-bàn, Chánh pháp tồn tại lâu dài.”
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ?
"Which four?
“Bốn điều nào?
Idha, brāhmaṇa, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, brahmin, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings...mind in mind...phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này Bà-la-môn, ở đây, một Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ…pe… quán tâm…pe… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imesaṃ kho, brāhmaṇa, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ abhāvitattā abahulīkatattā tathāgate parinibbute saddhammo na ciraṭṭhitiko hoti.
Indeed, brahmin, due to the non-development and non-frequent practice of these four satipaṭṭhānas, when the Tathāgata has attained parinibbāna, the Saddhamma does not last long.
Này Bà-la-môn, do không tu tập và không làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ này, nên khi Như Lai đã nhập Niết-bàn, Chánh pháp không tồn tại lâu dài.
Imesañca kho, brāhmaṇa, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko hotī’’ti.
And indeed, brahmin, by the development and frequent practice of these four satipaṭṭhānas, when the Tathāgata has attained parinibbāna, the Saddhamma lasts long."
Này Bà-la-môn, do tu tập và làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ này, nên khi Như Lai đã nhập Niết-bàn, Chánh pháp tồn tại lâu dài.”
392. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca sāriputto āyasmā ca mahāmoggallāno āyasmā ca anuruddho sākete viharanti kaṇḍakīvane* .
392. On one occasion Venerable Sāriputta, Venerable Mahāmoggallāna, and Venerable Anuruddha were dwelling at Sāketa in Kaṇḍakīvana.
392. Một thời, Tôn giả Sāriputta, Tôn giả Mahāmoggallāna và Tôn giả Anuruddha trú tại Sāketa, trong rừng Kaṇḍakī.
Atha kho āyasmā ca sāriputto āyasmā ca mahāmoggallāno sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhitā yenāyasmā aniruddho tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā anuruddhena saddhiṃ sammodiṃsu.
Then, in the evening, Venerable Sāriputta and Venerable Mahāmoggallāna, having risen from their seclusion, approached Venerable Anuruddha; having approached, they exchanged greetings with Venerable Anuruddha.
Rồi vào buổi chiều, Tôn giả Sāriputta và Tôn giả Mahāmoggallāna từ chỗ độc cư đứng dậy đi đến chỗ Tôn giả Anuruddha; sau khi đến, các vị ấy chào hỏi Tôn giả Anuruddha.
Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu.
Having concluded the customary cordial conversation, they sat down to one side.
Sau khi trao đổi những lời chào hỏi thân mật, các vị ấy ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca – ‘‘‘sekho, sekho’ti* , āvuso anuruddha, vuccati.
Seated to one side, Venerable Sāriputta said to Venerable Anuruddha: "'A trainee, a trainee,' friend Anuruddha, it is said.
Ngồi xuống một bên, Tôn giả Sāriputta nói với Tôn giả Anuruddha: “Này Hiền giả Anuruddha, người ta gọi là ‘Bậc Hữu học, bậc Hữu học’.
Kittāvatā nu kho, āvuso, sekho hotī’’ti?
To what extent, friend, is one a trainee?"
Này Hiền giả, cho đến mức độ nào thì là bậc Hữu học?”
‘‘Catunnaṃ kho, āvuso, satipaṭṭhānānaṃ padesaṃ bhāvitattā sekho hoti’’.
"Friend, by having partially developed the four satipaṭṭhānas, one is a trainee."
“Này Hiền giả, do tu tập một phần bốn Tứ niệm xứ, nên là bậc Hữu học.”
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ?
"Which four?
“Bốn điều nào?
Idhāvuso, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, friend, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings...mind in mind...phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này chư Hiền, ở đây, một Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ…pe… quán tâm…pe… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imesaṃ kho, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ padesaṃ bhāvitattā sekho hotī’’ti.
Indeed, friend, by having partially developed these four satipaṭṭhānas, one is a trainee."
Này chư Hiền, do tu tập một phần bốn Tứ niệm xứ này, nên là bậc Hữu học.”
Chaṭṭhaṃ.
The Sixth.
Bài kinh thứ sáu.
393. Taṃyeva nidānaṃ.
393. The same introduction.
393. Cùng một nguyên nhân như vậy.
Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca – ‘‘‘asekho, asekho’ti, āvuso anuruddha, vuccati.
Seated to one side, Venerable Sāriputta said to Venerable Anuruddha: "'A non-trainee, a non-trainee,' friend Anuruddha, it is said.
Ngồi xuống một bên, Tôn giả Sāriputta nói với Tôn giả Anuruddha: “Này Hiền giả Anuruddha, người ta gọi là ‘Bậc Vô học, bậc Vô học’.
Kittāvatā nu kho, āvuso, asekho hotī’’ti?
To what extent, friend, is one a non-trainee?"
Này Hiền giả, cho đến mức độ nào thì là bậc Vô học?”
‘‘Catunnaṃ kho, āvuso, satipaṭṭhānānaṃ samattaṃ bhāvitattā asekho hoti’’.
"Friend, by having fully developed the four satipaṭṭhānas, one is a non-trainee."
“Này chư Hiền, do tu tập viên mãn bốn Tứ niệm xứ, nên là bậc Vô học.”
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ?
"Which four?
“Bốn điều nào?
Idhāvuso, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, friend, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings...mind in mind...phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này chư Hiền, ở đây, một Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ…pe… quán tâm…pe… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imesaṃ kho, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ samattaṃ bhāvitattā asekho hotī’’ti.
Indeed, friend, by having fully developed these four satipaṭṭhānas, one is a non-trainee."
Này chư Hiền, do tu tập viên mãn bốn Tứ niệm xứ này, nên là bậc Vô học.”
Sattamaṃ.
The Seventh.
Bài kinh thứ bảy.
394. Taṃyeva nidānaṃ.
394. The same introduction.
394. Cùng một nguyên nhân như vậy.
Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca – ‘‘katamesaṃ, āvuso anuruddha, dhammānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā mahābhiññataṃ* patto’’ti?
Seated to one side, Venerable Sāriputta said to Venerable Anuruddha: "Friend Anuruddha, by the development and frequent practice of which phenomena have you attained great supernormal knowledge?"
Ngồi xuống một bên, Tôn giả Sāriputta nói với Tôn giả Anuruddha: “Này Hiền giả Anuruddha, do tu tập và làm cho sung mãn những pháp nào mà Hiền giả đã đạt được đại thắng trí?”
‘‘Catunnaṃ, āvuso, satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā mahābhiññataṃ patto’’.
"Friend, by the development and frequent practice of the four satipaṭṭhānas have I attained great supernormal knowledge."
“Này Hiền giả, do tu tập và làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ, tôi đã đạt được đại thắng trí.”
‘‘Katamesaṃ catunnaṃ?
"Which four?
“Bốn điều nào?
Idhāhaṃ, āvuso, kāye kāyānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, friend, I dwell contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; I dwell contemplating feelings in feelings...mind in mind...phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này Hiền giả, ở đây, tôi sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ…pe… quán tâm…pe… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imesaṃ khvāhaṃ, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā mahābhiññataṃ patto.
Indeed, friend, by the development and frequent practice of these four satipaṭṭhānas have I attained great supernormal knowledge.
Này Hiền giả, do tu tập và làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ này, tôi đã đạt được đại thắng trí.
Imesañca panāhaṃ, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā sahassaṃ lokaṃ abhijānāmī’’ti.
And indeed, friend, by the development and frequent practice of these four satipaṭṭhānas, I discern a thousand worlds."
Và này Hiền giả, do tu tập và làm cho sung mãn bốn Tứ niệm xứ này, tôi biết rõ một ngàn thế giới.”
Aṭṭhamaṃ.
The Eighth.
Bài kinh thứ tám.
395. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe.
395. On one occasion Venerable Ānanda was dwelling at Rājagaha in the Bamboo Grove, the Squirrels' Feeding Ground.
395. Một thời, Tôn giả Ānanda trú tại Rājagaha, trong Veḷuvana, tại khu nuôi dưỡng sóc.
Tena kho pana samayena sirivaḍḍho* gahapati ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno.
Now on that occasion, the householder Sirivaḍḍha was afflicted, suffering, gravely ill.
Lúc bấy giờ, gia chủ Sirivaḍḍha bị bệnh, đau khổ, bệnh nặng.
Atha kho sirivaḍḍho gahapati aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, ambho purisa, yenāyasmā ānando tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā mama vacanena āyasmato ānandassa pāde sirasā vanda – ‘sirivaḍḍho, bhante, gahapati ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno.
Then the householder Sirivaḍḍha addressed a certain man: “Come, good man, approach where Venerable Ānanda is; having approached, worship the feet of Venerable Ānanda with your head in my name— ‘Sir, the householder Sirivaḍḍha is afflicted, suffering, gravely ill.
Bấy giờ, gia chủ Sirivaḍḍha gọi một người đàn ông và nói: “Này anh, anh hãy đi đến chỗ Tôn giả Ānanda; sau khi đến, hãy lấy lời của tôi mà đảnh lễ chân Tôn giả Ānanda bằng đầu, rằng: ‘Bạch Thế Tôn, gia chủ Sirivaḍḍha đang bị bệnh, khổ sở, bệnh nặng.
So āyasmato ānandassa pāde sirasā vandatī’ti.
He worships the feet of Venerable Ānanda with his head.’
Ông ấy đảnh lễ chân Tôn giả Ānanda bằng đầu.’
Evañca vadehi – ‘sādhu kira, bhante, āyasmā ānando yena sirivaḍḍhassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti.
And say this: ‘Sir, it would be good if Venerable Ānanda would approach the dwelling of the householder Sirivaḍḍha, out of compassion.’ ”
Và hãy nói như vầy: ‘Bạch Thế Tôn, thật tốt lành nếu Tôn giả Ānanda vì lòng từ bi mà đến tư gia của gia chủ Sirivaḍḍha.’”
‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho so puriso sirivaḍḍhassa gahapatissa paṭissutvā yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.
“Yes, venerable sir,” that man replied to the householder Sirivaḍḍha, and then he approached where Venerable Ānanda was; having approached, he paid homage to Venerable Ānanda and sat down to one side.
“Thưa vâng, bạch Thế Tôn,” người đàn ông đó vâng lời gia chủ Sirivaḍḍha, rồi đi đến chỗ Tôn giả Ānanda; sau khi đến, đảnh lễ Tôn giả Ānanda rồi ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinno kho so puriso āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘sirivaḍḍho, bhante, gahapati ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno, so āyasmato ānandassa pāde sirasā vandati.
Seated to one side, that man said to Venerable Ānanda: “Sir, the householder Sirivaḍḍha is afflicted, suffering, gravely ill; he worships the feet of Venerable Ānanda with his head.
Ngồi xuống một bên, người đàn ông đó thưa với Tôn giả Ānanda: “Bạch Thế Tôn, gia chủ Sirivaḍḍha đang bị bệnh, khổ sở, bệnh nặng, ông ấy đảnh lễ chân Tôn giả Ānanda bằng đầu.
Evañca vadeti – ‘sādhu kira, bhante, āyasmā ānando yena sirivaḍḍhassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti.
And he says this: ‘Sir, it would be good if Venerable Ānanda would approach the dwelling of the householder Sirivaḍḍha, out of compassion.’ ”
Và ông ấy nói như vầy: ‘Bạch Thế Tôn, thật tốt lành nếu Tôn giả Ānanda vì lòng từ bi mà đến tư gia của gia chủ Sirivaḍḍha.’”
Adhivāsesi kho āyasmā ānando tuṇhībhāvena.
Venerable Ānanda consented by remaining silent.
Tôn giả Ānanda im lặng chấp thuận.
Atha kho āyasmā ānando pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena sirivaḍḍhassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.
Then, in the morning, Venerable Ānanda dressed, took his bowl and robe, and approached the dwelling of the householder Sirivaḍḍha; having approached, he sat down on the seat prepared for him.
Bấy giờ, Tôn giả Ānanda vào buổi sáng đắp y, mang bát và y, đi đến tư gia của gia chủ Sirivaḍḍha; sau khi đến, Ngài ngồi xuống chỗ đã được sửa soạn.
Nisajja kho āyasmā ānando sirivaḍḍhaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘kacci te, gahapati, khamanīyaṃ kacci yāpanīyaṃ, kacci dukkhā vedanā paṭikkamanti, no abhikkamanti; paṭikkamosānaṃ paññāyati, no abhikkamo’’ti?
Having sat down, Venerable Ānanda said to the householder Sirivaḍḍha: “I hope, householder, that you are getting by, that you are keeping well, that your painful feelings are subsiding, not increasing; that their decline is evident, not their increase?”
Ngồi xuống, Tôn giả Ānanda nói với gia chủ Sirivaḍḍha: “Này gia chủ, ông có khỏe không, có chịu đựng được không, các cảm thọ đau khổ có thuyên giảm không, có tăng thêm không; sự thuyên giảm của chúng có được nhận biết không, sự tăng thêm thì không?”
‘‘Na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ.
“Venerable sir, I am not getting by, I am not keeping well.
“Bạch Thế Tôn, con không khỏe, không chịu đựng được.
Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo’’ti.
My severe painful feelings are increasing, not subsiding; their increase is evident, not their decline.”
Các cảm thọ đau khổ dữ dội của con đang tăng thêm, không thuyên giảm; sự tăng thêm của chúng được nhận biết, sự thuyên giảm thì không.”
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘kāye kāyānupassī viharissāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharissāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassa’nti.
“Therefore, householder, you should train yourself thus: ‘I will abide contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and distress concerning the world; contemplating feelings in feelings… contemplating mind in mind… contemplating phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and distress concerning the world.’
“Do đó, này gia chủ, ông hãy học tập như vầy: ‘Tôi sẽ an trú quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; trên các cảm thọ…pe… trên tâm…pe… trên các pháp, tôi sẽ an trú quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.’
Evañhi te, gahapati, sikkhitabba’’nti.
This is how you should train yourself, householder.”
Này gia chủ, ông phải học tập như vậy.”
‘‘Yeme, bhante, bhagavatā cattāro satipaṭṭhānā desitā saṃvijjanti, te dhammā* mayi, ahañca tesu dhammesu sandissāmi.
“Venerable sir, these four foundations of mindfulness declared by the Blessed One exist in me, and I perceive myself in those phenomena.
“Bạch Thế Tôn, bốn pháp Niệm xứ mà Thế Tôn đã thuyết giảng đang hiện hữu nơi con, và con nhận thấy mình đang thực hành những pháp ấy.
Ahañhi, bhante, kāye kāyānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Indeed, venerable sir, I abide contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and distress concerning the world; contemplating feelings in feelings… contemplating mind in mind… contemplating phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and distress concerning the world.
Bạch Thế Tôn, con đang an trú quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; trên các cảm thọ…pe… trên tâm…pe… trên các pháp, con đang an trú quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Yāni cimāni, bhante, bhagavatā pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni desitāni, nāhaṃ, bhante, tesaṃ kiñci attani appahīnaṃ samanupassāmī’’ti.
And venerable sir, as for these five lower fetters declared by the Blessed One, I do not perceive any of them to be unabandoned within myself.”
Bạch Thế Tôn, năm hạ phần kiết sử mà Thế Tôn đã thuyết giảng, con không thấy cái nào chưa được đoạn trừ nơi mình.”
‘‘Lābhā te, gahapati, suladdhaṃ te, gahapati!
“These are gains for you, householder! Well-obtained for you, householder!
“Này gia chủ, ông thật có lợi lộc, này gia chủ, ông thật đã đạt được điều tốt lành!
Anāgāmiphalaṃ tayā, gahapati, byākata’’nti.
You have declared the fruit of non-returning, householder!”
Này gia chủ, ông đã tuyên bố quả vị Bất Hoàn.”
Navamaṃ.
The Ninth.
Thứ chín.
396. Taṃyeva nidānaṃ.
396. The same introduction.
396. Cũng cùng duyên sự ấy.
Tena kho pana samayena mānadinno gahapati ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno.
Now at that time, the householder Mānadinna was afflicted, suffering, gravely ill.
Bấy giờ, gia chủ Mānadinna đang bị bệnh, khổ sở, bệnh nặng.
Atha kho mānadinno gahapati aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, ambho purisa…pe… na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ.
Then the householder Mānadinna addressed a certain man: “Come, good man… I am not getting by, venerable sir, I am not keeping well.
Bấy giờ, gia chủ Mānadinna gọi một người đàn ông và nói: “Này anh…pe… Bạch Thế Tôn, con không khỏe, không chịu đựng được.
Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamoti.
My severe painful feelings are increasing, not subsiding; their increase is evident, not their decline.”
Các cảm thọ đau khổ dữ dội của con đang tăng thêm, không thuyên giảm; sự tăng thêm của chúng được nhận biết, sự thuyên giảm thì không.”
Evarūpāya cāhaṃ, bhante, dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāye kāyānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
“And venerable sir, being afflicted by such painful feelings, I abide contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and distress concerning the world; contemplating feelings in feelings… contemplating mind in mind… contemplating phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, removing covetousness and distress concerning the world.
“Bạch Thế Tôn, khi con bị chạm trán với cảm thọ đau khổ như vậy, con đang an trú quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; trên các cảm thọ…pe… trên tâm…pe… trên các pháp, con đang an trú quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Yāni cimāni, bhante, bhagavatā pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni desitāni, nāhaṃ, bhante, tesaṃ kiñci attani appahīnaṃ samanupassāmī’’ti.
And venerable sir, as for these five lower fetters declared by the Blessed One, I do not perceive any of them to be unabandoned within myself.”
Bạch Thế Tôn, năm hạ phần kiết sử mà Thế Tôn đã thuyết giảng, con không thấy cái nào chưa được đoạn trừ nơi mình.”
‘‘Lābhā te, gahapati, suladdhaṃ te, gahapati!
“These are gains for you, householder! Well-obtained for you, householder!
“Này gia chủ, ông thật có lợi lộc, này gia chủ, ông thật đã đạt được điều tốt lành!
Anāgāmiphalaṃ tayā, gahapati, byākata’’nti.
You have declared the fruit of non-returning, householder!”
Này gia chủ, ông đã tuyên bố quả vị Bất Hoàn.”
Dasamaṃ.
The Tenth.
Thứ mười.
397. Sāvatthinidānaṃ.
397. Introduction in Sāvatthī.
397. Duyên sự tại Sāvatthī.
‘‘‘Ayaṃ kāye kāyānupassanā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
“‘This is contemplation of the body in the body,’ bhikkhus, a vision arose in me concerning phenomena unheard of before, knowledge arose, wisdom arose, true knowledge arose, light arose.
“Này các Tỳ-khưu, ‘Đây là quán thân trên thân’ – đối với các pháp chưa từng được nghe trước đây, nhãn khởi lên nơi Ta, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh khởi lên, ánh sáng khởi lên.
‘Sā kho panāyaṃ kāye kāyānupassanā bhāvetabbā’ti me, bhikkhave…pe… bhāvitā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi’’.
‘This contemplation of the body in the body should be developed,’ bhikkhus… developed,’ bhikkhus, a vision arose in me concerning phenomena unheard of before, knowledge arose, wisdom arose, true knowledge arose, light arose.”
‘Quán thân trên thân ấy cần phải được tu tập’ – này các Tỳ-khưu…pe… ‘đã được tu tập’ – này các Tỳ-khưu, đối với các pháp chưa từng được nghe trước đây, nhãn khởi lên nơi Ta, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh khởi lên, ánh sáng khởi lên.”
‘‘‘Ayaṃ vedanāsu vedanānupassanā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
“‘This is contemplation of feelings in feelings,’ bhikkhus, a vision arose in me concerning phenomena unheard of before, knowledge arose, wisdom arose, true knowledge arose, light arose.
“Này các Tỳ-khưu, ‘Đây là quán cảm thọ trên các cảm thọ’ – đối với các pháp chưa từng được nghe trước đây, nhãn khởi lên nơi Ta, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh khởi lên, ánh sáng khởi lên.
‘Sā kho panāyaṃ vedanāsu vedanānupassanā bhāvetabbā’ti me, bhikkhave…pe… bhāvitā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
‘This contemplation of feelings in feelings should be developed,’ bhikkhus… developed,’ bhikkhus, a vision arose in me concerning phenomena unheard of before, knowledge arose, wisdom arose, true knowledge arose, light arose.
‘Quán cảm thọ trên các cảm thọ ấy cần phải được tu tập’ – này các Tỳ-khưu…pe… ‘đã được tu tập’ – này các Tỳ-khưu, đối với các pháp chưa từng được nghe trước đây, nhãn khởi lên nơi Ta, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh khởi lên, ánh sáng khởi lên.”
‘‘‘Ayaṃ citte cittānupassanā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
“‘This is contemplation of the mind in the mind,’ bhikkhus, a vision arose in me concerning phenomena unheard of before, knowledge arose, wisdom arose, true knowledge arose, light arose.
“Này các Tỳ-khưu, ‘Đây là quán tâm trên tâm’ – đối với các pháp chưa từng được nghe trước đây, nhãn khởi lên nơi Ta, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh khởi lên, ánh sáng khởi lên.
‘Sā kho panāyaṃ citte cittānupassanā bhāvetabbā’ti me, bhikkhave…pe… bhāvitā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
‘This contemplation of the mind in the mind should be developed,’ bhikkhus… developed,’ bhikkhus, a vision arose in me concerning phenomena unheard of before, knowledge arose, wisdom arose, true knowledge arose, light arose.
‘Quán tâm trên tâm ấy cần phải được tu tập’ – này các Tỳ-khưu…pe… ‘đã được tu tập’ – này các Tỳ-khưu, đối với các pháp chưa từng được nghe trước đây, nhãn khởi lên nơi Ta, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh khởi lên, ánh sáng khởi lên.”
‘‘‘Ayaṃ dhammesu dhammānupassanā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
“‘This is contemplation of phenomena in phenomena,’ bhikkhus, a vision arose in me concerning phenomena unheard of before, knowledge arose, wisdom arose, true knowledge arose, light arose.
“Này các Tỳ-khưu, ‘Đây là quán pháp trên các pháp’ – đối với các pháp chưa từng được nghe trước đây, nhãn khởi lên nơi Ta, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh khởi lên, ánh sáng khởi lên.
‘Sā kho panāyaṃ dhammesu dhammānupassanā bhāvetabbā’ti me, bhikkhave…pe… bhāvitā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādī’’ti.
‘This contemplation of phenomena in phenomena should be developed,’ bhikkhus… developed,’ bhikkhus, a vision arose in me concerning phenomena unheard of before, knowledge arose, wisdom arose, true knowledge arose, light arose.”
‘Quán pháp trên các pháp ấy cần phải được tu tập’ – này các Tỳ-khưu…pe… ‘đã được tu tập’ – này các Tỳ-khưu, đối với các pháp chưa từng được nghe trước đây, nhãn khởi lên nơi Ta, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh khởi lên, ánh sáng khởi lên.”
Paṭhamaṃ.
The First.
Thứ nhất.
398. ‘‘Cattārome, bhikkhave, satipaṭṭhānā bhāvitā bahulīkatā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattanti.
398. “These four foundations of mindfulness, bhikkhus, when developed and cultivated, lead exclusively to disillusionment, to dispassion, to cessation, to peace, to direct knowledge, to full enlightenment, to Nibbāna.
398. “Này các Tỳ-khưu, bốn pháp Niệm xứ này, khi được tu tập, được làm cho sung mãn, dẫn đến sự nhàm chán hoàn toàn, ly tham, đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ và Niết Bàn.
‘‘Katame cattāro?
“Which four?
“Bốn pháp nào?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings…mind in mind…dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo an trú quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ trên các thọ… quán tâm trên tâm… quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ime kho, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā bhāvitā bahulīkatā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattantī’’ti.
“These four foundations of mindfulness, bhikkhus, when developed and repeatedly practiced, conduce to exclusive disenchantment, to dispassion, to cessation, to tranquility, to direct knowledge, to full enlightenment, to Nibbāna.”
Này các Tỳ-kheo, bốn pháp Niệm xứ này, khi được tu tập và thực hành nhiều lần, sẽ dẫn đến sự hoàn toàn nhàm chán, ly tham, đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ và Niết-bàn.”
Dutiyaṃ.
The Second.
Bài kinh thứ hai.
399. ‘‘Yesaṃ kesañci, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā viraddhā, viraddho tesaṃ ariyo maggo* sammā dukkhakkhayagāmī.
399. “Whosoever, bhikkhus, neglects the four foundations of mindfulness, neglects the Noble Path that rightly leads to the destruction of suffering.
399. “Này các Tỳ-kheo, đối với những ai bỏ mất bốn pháp Niệm xứ, con đường Thánh đạo đưa đến sự đoạn tận khổ đau một cách chân chánh của họ cũng bị bỏ mất.
Yesaṃ kesañci, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā āraddhā, āraddho tesaṃ ariyo maggo sammā dukkhakkhayagāmī.
Whosoever, bhikkhus, undertakes the four foundations of mindfulness, undertakes the Noble Path that rightly leads to the destruction of suffering.”
Này các Tỳ-kheo, đối với những ai tinh tấn thực hành bốn pháp Niệm xứ, con đường Thánh đạo đưa đến sự đoạn tận khổ đau một cách chân chánh của họ cũng được tinh tấn thực hành.”
‘‘Katame cattāro?
“What are these four?
“Thế nào là bốn?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings…mind in mind…dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo an trú quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ trên các thọ… quán tâm trên tâm… quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Yesaṃ kesañci, bhikkhave, ime cattāro satipaṭṭhānā viraddhā, viraddho tesaṃ ariyo maggo sammā dukkhakkhayagāmī.
Whosoever, bhikkhus, neglects these four foundations of mindfulness, neglects the Noble Path that rightly leads to the destruction of suffering.
Này các Tỳ-kheo, đối với những ai bỏ mất bốn pháp Niệm xứ này, con đường Thánh đạo đưa đến sự đoạn tận khổ đau một cách chân chánh của họ cũng bị bỏ mất.
Yesaṃ kesañci, bhikkhave, ime cattāro satipaṭṭhānā āraddhā, āraddho tesaṃ ariyo maggo sammā dukkhakkhayagāmī’’ti.
Whosoever, bhikkhus, undertakes these four foundations of mindfulness, undertakes the Noble Path that rightly leads to the destruction of suffering.”
Này các Tỳ-kheo, đối với những ai tinh tấn thực hành bốn pháp Niệm xứ này, con đường Thánh đạo đưa đến sự đoạn tận khổ đau một cách chân chánh của họ cũng được tinh tấn thực hành.”
Tatiyaṃ.
The Third.
Bài kinh thứ ba.
‘‘Katame cattāro?
“What are these four?
“Thế nào là bốn?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings…mind in mind…dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo an trú quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ trên các thọ… quán tâm trên tâm… quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ime kho, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā bhāvitā bahulīkatā apārā pāraṃ gamanāya saṃvattantī’’ti.
These four foundations of mindfulness, bhikkhus, when developed and repeatedly practiced, conduce to going from this shore to the other shore.”
Này các Tỳ-kheo, bốn pháp Niệm xứ này, khi được tu tập và thực hành nhiều lần, sẽ đưa đến sự vượt qua bờ bên này để đến bờ bên kia.”
Catutthaṃ.
The Fourth.
Bài kinh thứ tư.
401. Sāvatthinidānaṃ.
401. Occasion at Sāvatthī.
Tại Sāvatthī.
‘‘Sato, bhikkhave, bhikkhu vihareyya sampajāno.
“A bhikkhu, bhikkhus, should dwell mindful and clearly comprehending.
“Này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo hãy an trú có chánh niệm, có tỉnh giác.
Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī’’.
This is Our instruction to you.”
Đây là lời giáo huấn của Như Lai dành cho các con.”
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sato hoti?
“And how, bhikkhus, is a bhikkhu mindful?
“Này các Tỳ-kheo, làm thế nào một Tỳ-kheo có chánh niệm?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings…mind in mind…dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo an trú quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ trên các thọ… quán tâm trên tâm… quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sato hoti.
In this way, bhikkhus, a bhikkhu is mindful.
Này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo có chánh niệm là như vậy.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sampajāno hoti?
“And how, bhikkhus, is a bhikkhu clearly comprehending?
“Này các Tỳ-kheo, làm thế nào một Tỳ-kheo có tỉnh giác?
Idha, bhikkhave, bhikkhuno viditā vedanā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, viditā abbhatthaṃ gacchanti.
Here, bhikkhus, for a bhikkhu, feelings arise known, persist known, and cease known.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, đối với Tỳ-kheo, các cảm thọ khởi lên được biết rõ, an trú được biết rõ, hoại diệt được biết rõ.
Viditā vitakkā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, viditā abbhatthaṃ gacchanti.
Thoughts arise known, persist known, and cease known.
Các tầm (suy nghĩ) khởi lên được biết rõ, an trú được biết rõ, hoại diệt được biết rõ.
Viditā saññā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, viditā abbhatthaṃ gacchanti.
Perceptions arise known, persist known, and cease known.
Các tưởng (nhận thức) khởi lên được biết rõ, an trú được biết rõ, hoại diệt được biết rõ.
Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sampajāno hoti.
In this way, bhikkhus, a bhikkhu is clearly comprehending.
Này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo có tỉnh giác là như vậy.
Sato, bhikkhave, bhikkhu vihareyya sampajāno.
A bhikkhu, bhikkhus, should dwell mindful and clearly comprehending.
Này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo hãy an trú có chánh niệm, có tỉnh giác.
Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī’’ti.
This is Our instruction to you.”
Đây là lời giáo huấn của Như Lai dành cho các con.”
Pañcamaṃ.
The Fifth.
Bài kinh thứ năm.
402. ‘‘Cattārome, bhikkhave, satipaṭṭhānā.
402. “These are the four foundations of mindfulness, bhikkhus.
402. “Này các Tỳ-kheo, có bốn pháp Niệm xứ này.
Katame cattāro?
What are these four?
Thế nào là bốn?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings…mind in mind…dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo an trú quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ trên các thọ… quán tâm trên tâm… quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ime kho, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā.
These are the four foundations of mindfulness, bhikkhus.
Này các Tỳ-kheo, đây là bốn pháp Niệm xứ.
Imesaṃ kho, bhikkhave, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ – diṭṭheva dhamme aññā, sati vā upādisese anāgāmitā’’ti.
From the development and repeated practice of these four foundations of mindfulness, bhikkhus, one of two fruits may be expected: direct knowledge in this very life, or, if there is a remainder of clinging, the state of non-returner.”
Này các Tỳ-kheo, do sự tu tập và thực hành nhiều lần bốn pháp Niệm xứ này, một trong hai quả sẽ được mong đợi: hoặc là thắng trí (A-la-hán quả) ngay trong hiện tại, hoặc là trạng thái Bất Hoàn (Anāgāmī) nếu còn dư y.”
Chaṭṭhaṃ.
The Sixth.
Bài kinh thứ sáu.
403. ‘‘Cattārome, bhikkhave, satipaṭṭhānā.
403. “These are the four foundations of mindfulness, bhikkhus.
403. “Này các Tỳ-kheo, có bốn pháp Niệm xứ này.
Katame cattāro?
What are these four?
Thế nào là bốn?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo an trú quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Tassa kāye kāyānupassino viharato yo kāyasmiṃ chando so pahīyati.
As he dwells contemplating the body in the body, the desire for the body is abandoned.
Khi Tỳ-kheo ấy an trú quán thân trên thân, sự ưa thích (chanda) đối với thân của vị ấy được đoạn trừ.
Chandassa pahānā amataṃ sacchikataṃ hoti.
With the abandoning of desire, the Deathless is realized.
Do sự đoạn trừ sự ưa thích, Niết-bàn (bất tử) được chứng đắc.
‘‘Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
“He dwells contemplating feelings in feelings, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
“Vị ấy an trú quán thọ trên các thọ, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Tassa vedanāsu vedanānupassino viharato yo vedanāsu chando so pahīyati.
As he dwells contemplating feelings in feelings, the desire for feelings is abandoned.
Khi Tỳ-kheo ấy an trú quán thọ trên các thọ, sự ưa thích đối với các thọ của vị ấy được đoạn trừ.
Chandassa pahānā amataṃ sacchikataṃ hoti.
With the abandoning of desire, the Deathless is realized.
Do sự đoạn trừ sự ưa thích, Niết-bàn được chứng đắc.
‘‘Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
“He dwells contemplating mind in mind, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
“Vị ấy an trú quán tâm trên tâm, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Tassa citte cittānupassino viharato yo cittamhi chando so pahīyati.
As he dwells contemplating mind in mind, the desire for mind is abandoned.
Khi Tỳ-kheo ấy an trú quán tâm trên tâm, sự ưa thích đối với tâm của vị ấy được đoạn trừ.
Chandassa pahānā amataṃ sacchikataṃ hoti.
With the abandoning of desire, the Deathless is realized.
Do sự đoạn trừ sự ưa thích, Niết-bàn được chứng đắc.
‘‘Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
“He dwells contemplating dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
“Vị ấy an trú quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Tassa dhammesu dhammānupassino viharato yo dhammesu chando so pahīyati.
As he dwells contemplating dhammas in dhammas, the desire for dhammas is abandoned.
Khi Tỳ-kheo ấy an trú quán pháp trên các pháp, sự ưa thích đối với các pháp của vị ấy được đoạn trừ.
Chandassa pahānā amataṃ sacchikataṃ hotī’’ti.
With the abandoning of desire, the Deathless is realized.”
Do sự đoạn trừ sự ưa thích, Niết-bàn được chứng đắc.”
Sattamaṃ.
The Seventh.
Bài kinh thứ bảy.
404. ‘‘Cattārome, bhikkhave, satipaṭṭhānā.
404. “These are the four foundations of mindfulness, bhikkhus.
404. “Này các Tỳ-kheo, có bốn pháp Niệm xứ này.
Katame cattāro?
What are these four?
Thế nào là bốn?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, một Tỳ-kheo an trú quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Tassa kāye kāyānupassino viharato kāyo pariññāto hoti.
As he dwells contemplating the body in the body, the body is fully comprehended.
Khi Tỳ-kheo ấy an trú quán thân trên thân, thân được liễu tri.
Kāyassa pariññātattā amataṃ sacchikataṃ hoti.
With the full comprehension of the body, the Deathless is realized.
Do thân được liễu tri, Niết-bàn (bất tử) được chứng đắc.
‘‘Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
“He dwells contemplating feelings in feelings, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
“Vị ấy an trú quán thọ trên các thọ, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Tassa vedanāsu vedanānupassino viharato vedanā pariññātā honti.
As he dwells contemplating feelings in feelings, feelings are fully comprehended.
Khi Tỳ-kheo ấy an trú quán thọ trên các thọ, các thọ được liễu tri.
Vedanānaṃ pariññātattā amataṃ sacchikataṃ hoti.
With the full comprehension of feelings, the Deathless is realized.
Do các thọ được liễu tri, Niết-bàn được chứng đắc.
‘‘Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
“He dwells contemplating mind in mind, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
“Vị ấy an trú quán tâm trên tâm, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Tassa citte cittānupassino viharato cittaṃ pariññātaṃ hoti.
As he dwells contemplating mind in mind, mind is fully comprehended.
Khi Tỳ-kheo ấy an trú quán tâm trên tâm, tâm được liễu tri.
Cittassa pariññātattā amataṃ sacchikataṃ hoti.
With the full comprehension of mind, the Deathless is realized.
Do tâm được liễu tri, Niết-bàn được chứng đắc.
‘‘Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
“He dwells contemplating dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
“Vị ấy an trú quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Tassa dhammesu dhammānupassino viharato dhammā pariññātā honti.
As he dwells contemplating dhammas in dhammas, dhammas are fully comprehended.
Khi Tỳ-kheo ấy an trú quán pháp trên các pháp, các pháp được liễu tri.
Dhammānaṃ pariññātattā amataṃ sacchikataṃ hotī’’ti.
With the full comprehension of dhammas, the Deathless is realized.”
Do các pháp được liễu tri, Niết-bàn được chứng đắc.”
Aṭṭhamaṃ.
The Eighth.
Bài kinh thứ tám.
405. ‘‘Catunnaṃ, bhikkhave, satipaṭṭhānānaṃ bhāvanaṃ desessāmi.
405. “Bhikkhus, I will teach you the development of the four foundations of mindfulness.
405. “Này các Tỳ-kheo, Như Lai sẽ thuyết giảng về sự tu tập bốn pháp Niệm xứ.
Taṃ suṇātha’’.
Listen to it.”
Hãy lắng nghe điều đó.”
‘‘Katamā, bhikkhave, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanā?
“What, bhikkhus, is the development of the four foundations of mindfulness?
“Này các Tỳ-kheo, thế nào là sự tu tập bốn pháp Niệm xứ?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings…mind in mind…dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Tỳ-khưu sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ trên các thọ…pe… quán tâm trên tâm…pe… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ayaṃ kho, bhikkhave, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanā’’ti.
"This, bhikkhus, is the development of the four satipaṭṭhānas."
Này các Tỳ-khưu, đây chính là sự tu tập Tứ Niệm Xứ.”
Navamaṃ.
The Ninth.
Thứ chín.
406. ‘‘Satipaṭṭhānañca vo, bhikkhave, desessāmi satipaṭṭhānabhāvanañca satipaṭṭhānabhāvanāgāminiñca paṭipadaṃ.
406. “Bhikkhus, I will teach you satipaṭṭhāna, the development of satipaṭṭhāna, and the path leading to the development of satipaṭṭhāna.
406. “Này các Tỳ-khưu, Ta sẽ thuyết giảng cho các ông về Niệm Xứ, sự tu tập Niệm Xứ, và con đường đưa đến sự tu tập Niệm Xứ.
Taṃ suṇātha’’.
Listen to it.”
Hãy lắng nghe điều đó.”
‘‘Katamañca, bhikkhave, satipaṭṭhānaṃ?
“And what, bhikkhus, is satipaṭṭhāna?
“Này các Tỳ-khưu, Niệm Xứ là gì?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu vedanānupassī viharati…pe… citte cittānupassī viharati…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings…mind in mind…dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Tỳ-khưu sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; sống quán thọ trên các thọ…pe… sống quán tâm trên tâm…pe… sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Idaṃ vuccati, bhikkhave, satipaṭṭhānaṃ’’.
This, bhikkhus, is called satipaṭṭhāna.”
Này các Tỳ-khưu, đây được gọi là Niệm Xứ.”
‘‘Katamā ca, bhikkhave, satipaṭṭhānabhāvanā?
“And what, bhikkhus, is the development of satipaṭṭhāna?
“Này các Tỳ-khưu, sự tu tập Niệm Xứ là gì?
Idha, bhikkhave, bhikkhu samudayadhammānupassī kāyasmiṃ viharati, vayadhammānupassī kāyasmiṃ viharati, samudayavayadhammānupassī kāyasmiṃ viharati, ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the arising phenomena in the body, dwells contemplating the vanishing phenomena in the body, dwells contemplating the arising and vanishing phenomena in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Tỳ-khưu sống quán thân với các pháp sanh khởi, sống quán thân với các pháp hoại diệt, sống quán thân với các pháp sanh khởi và hoại diệt, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Samudayadhammānupassī vedanāsu viharati…pe… samudayadhammānupassī citte viharati… samudayadhammānupassī dhammesu viharati, vayadhammānupassī dhammesu viharati, samudayavayadhammānupassī dhammesu viharati, ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
He dwells contemplating the arising phenomena in feelings…he dwells contemplating the arising phenomena in the mind…he dwells contemplating the arising phenomena in dhammas, dwells contemplating the vanishing phenomena in dhammas, dwells contemplating the arising and vanishing phenomena in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Sống quán thọ với các pháp sanh khởi…pe… sống quán tâm với các pháp sanh khởi… sống quán pháp với các pháp sanh khởi, sống quán pháp với các pháp hoại diệt, sống quán pháp với các pháp sanh khởi và hoại diệt, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ayaṃ vuccati, bhikkhave, satipaṭṭhānabhāvanā.
This, bhikkhus, is called the development of satipaṭṭhāna.
Này các Tỳ-khưu, đây được gọi là sự tu tập Niệm Xứ.
‘‘Katamā ca, bhikkhave, satipaṭṭhānabhāvanāgāminī paṭipadā?
“And what, bhikkhus, is the path leading to the development of satipaṭṭhāna?
“Này các Tỳ-khưu, con đường đưa đến sự tu tập Niệm Xứ là gì?
Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi.
It is this Noble Eightfold Path, that is: right view, right intention, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right concentration.
Chính là Bát Chánh Đạo này, tức là: Chánh kiến, Chánh tư duy, Chánh ngữ, Chánh nghiệp, Chánh mạng, Chánh tinh tấn, Chánh niệm, Chánh định.
Ayaṃ vuccati, bhikkhave, satipaṭṭhānabhāvanāgāminī paṭipadā’’ti.
This, bhikkhus, is called the path leading to the development of satipaṭṭhāna.”
Này các Tỳ-khưu, đây được gọi là con đường đưa đến sự tu tập Niệm Xứ.”
Dasamaṃ.
The Tenth.
Thứ mười.
407. Sāvatthinidānaṃ.
407. An account at Sāvatthī.
407. Tại Sāvatthi.
‘‘Catūsu, bhikkhave, satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā viharatha.
“Bhikkhus, dwell with your minds well-established in the four satipaṭṭhānas.
“Này các Tỳ-khưu, hãy an trú tâm kiên cố trên Tứ Niệm Xứ.
Mā vo amataṃ panassa.
Let not the Deathless be lost to you.
Chớ để Bất Tử (Nibbāna) mất đi khỏi các ông.
Katamesu catūsu?
In which four?
Trên bốn điều nào?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings…mind in mind…dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Tỳ-khưu sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; quán thọ…pe… quán tâm…pe… quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imesu, bhikkhave, catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā viharatha.
In these four satipaṭṭhānas, bhikkhus, dwell with your minds well-established.
Này các Tỳ-khưu, hãy an trú tâm kiên cố trên bốn Niệm Xứ này.
Mā vo amataṃ panassā’’ti.
Let not the Deathless be lost to you.”
Chớ để Bất Tử (Nibbāna) mất đi khỏi các ông.”
Paṭhamaṃ.
The First.
Thứ nhất.
408. ‘‘Catunnaṃ, bhikkhave, satipaṭṭhānānaṃ samudayañca atthaṅgamañca desessāmi.
408. “Bhikkhus, I will teach you the arising and vanishing of the four satipaṭṭhānas.
408. “Này các Tỳ-khưu, Ta sẽ thuyết giảng cho các ông về sự sanh khởi và sự diệt tận của Tứ Niệm Xứ.
Taṃ suṇātha.
Listen to it.
Hãy lắng nghe điều đó.
Ko ca, bhikkhave, kāyassa samudayo?
And what, bhikkhus, is the arising of the body?
Này các Tỳ-khưu, sự sanh khởi của thân là gì?
Āhārasamudayā kāyassa samudayo; āhāranirodhā kāyassa atthaṅgamo.
With the arising of nutriment, there is the arising of the body; with the cessation of nutriment, there is the vanishing of the body.
Do sự sanh khởi của thức ăn mà thân sanh khởi; do sự diệt tận của thức ăn mà thân diệt tận.
Phassasamudayā vedanānaṃ samudayo; phassanirodhā vedanānaṃ atthaṅgamo.
With the arising of contact, there is the arising of feelings; with the cessation of contact, there is the vanishing of feelings.
Do sự sanh khởi của xúc mà các thọ sanh khởi; do sự diệt tận của xúc mà các thọ diệt tận.
Nāmarūpasamudayā cittassa samudayo; nāmarūpanirodhā cittassa atthaṅgamo.
With the arising of nāmarūpa, there is the arising of the mind; with the cessation of nāmarūpa, there is the vanishing of the mind.
Do sự sanh khởi của danh sắc mà tâm sanh khởi; do sự diệt tận của danh sắc mà tâm diệt tận.
Manasikārasamudayā dhammānaṃ samudayo; manasikāranirodhā dhammānaṃ atthaṅgamo’’ti.
With the arising of attention, there is the arising of dhammas; with the cessation of attention, there is the vanishing of dhammas.”
Do sự sanh khởi của tác ý (manasikāra) mà các pháp sanh khởi; do sự diệt tận của tác ý mà các pháp diệt tận.”
Dutiyaṃ.
The Second.
Thứ hai.
409. Sāvatthinidānaṃ.
409. An account at Sāvatthī.
409. Tại Sāvatthi.
Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘ekamidāhaṃ, bhikkhave, samayaṃ uruvelāyaṃ viharāmi najjā nerañjarāya tīre ajapālanigrodhe paṭhamābhisambuddho.
There, indeed, the Blessed One addressed the bhikkhus thus: “Once, bhikkhus, I was dwelling in Uruvelā, on the bank of the Nerañjarā River, at the Ajapāla Banyan Tree, having just attained full enlightenment.
Ở đó, Thế Tôn gọi các Tỳ-khưu và nói: “Này các Tỳ-khưu, một thời Ta trú tại Uruvelā, bên bờ sông Nerañjarā, dưới gốc cây Ajapāla Nigrodha, ngay sau khi Ta thành bậc Chánh Đẳng Giác.
Tassa mayhaṃ, bhikkhave, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘ekāyano ayaṃ maggo sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya, yadidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā’’’.
Then, bhikkhus, while I was secluded and in retreat, this thought arose in my mind: ‘This is the sole path for the purification of beings, for the overcoming of sorrow and lamentation, for the vanishing of pain and displeasure, for the attainment of the true method, for the realization of Nibbāna—that is, the four satipaṭṭhānas.’”
Này các Tỳ-khưu, khi Ta sống độc cư, tĩnh lặng, ý nghĩ này khởi lên trong tâm Ta: ‘Đây là con đường độc nhất để chúng sanh thanh tịnh, vượt qua sầu bi, diệt trừ khổ ưu, đạt được Chánh Trí, chứng ngộ Nibbāna, đó chính là Tứ Niệm Xứ’.”
‘‘Katame cattāro?
“Which four?
“Bốn điều nào?
Kāye vā bhikkhu kāyānupassī vihareyya ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu vā bhikkhu vedanānupassī vihareyya…pe… citte vā bhikkhu cittānupassī vihareyya…pe… dhammesu vā bhikkhu dhammānupassī vihareyya ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, a bhikkhu may dwell contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; or a bhikkhu may dwell contemplating feelings in feelings…or a bhikkhu may dwell contemplating the mind in the mind…or a bhikkhu may dwell contemplating dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Một Tỳ-khưu sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; hoặc một Tỳ-khưu sống quán thọ trên các thọ…pe… hoặc một Tỳ-khưu sống quán tâm trên tâm…pe… hoặc một Tỳ-khưu sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ekāyano ayaṃ maggo sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya, yadidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā’’ti.
This is the sole path for the purification of beings, for the overcoming of sorrow and lamentation, for the vanishing of pain and displeasure, for the attainment of the true method, for the realization of Nibbāna—that is, the four satipaṭṭhānas.”
Đây là con đường độc nhất để chúng sanh thanh tịnh, vượt qua sầu bi, diệt trừ khổ ưu, đạt được Chánh Trí, chứng ngộ Nibbāna, đó chính là Tứ Niệm Xứ.”
‘‘Atha kho, bhikkhave, brahmā sahampati mama cetasā cetoparivitakkamaññāya – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva – brahmaloke antarahito mama purato pāturahosi.
“Then, bhikkhus, Brahmā Sahampati, having understood my thought with his own mind—just as a strong man might extend his flexed arm or flex his extended arm—vanished from the Brahmā-world and reappeared before me.
“Rồi này các Tỳ-khưu, Phạm thiên Sahampati, sau khi biết được ý nghĩ trong tâm Ta bằng tâm của mình, liền biến mất khỏi Phạm thiên giới và hiện ra trước mặt Ta, ví như một người lực sĩ co cánh tay đang duỗi ra, hoặc duỗi cánh tay đang co lại.
Atha kho, bhikkhave, brahmā sahampati ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yenāhaṃ tenañjaliṃ paṇāmetvā maṃ etadavoca – ‘evametaṃ, bhagavā, evametaṃ, sugata!
Then, bhikkhus, Brahmā Sahampati, arranging his upper robe over one shoulder, raised his hands in salutation towards me and said this to me: ‘Just so, Blessed One! Just so, Fortunate One!
Rồi này các Tỳ-khưu, Phạm thiên Sahampati đắp y một bên vai, chắp tay hướng về phía Ta và thưa với Ta: ‘Đúng vậy, Bạch Thế Tôn! Đúng vậy, Thiện Thệ!
Ekāyano ayaṃ, bhante, maggo sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya, yadidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā’’’.
This, venerable sir, is the sole path for the purification of beings, for the overcoming of sorrow and lamentation, for the vanishing of pain and displeasure, for the attainment of the true method, for the realization of Nibbāna—that is, the four satipaṭṭhānas.’”
Bạch Ngài, đây là con đường độc nhất để chúng sanh thanh tịnh, vượt qua sầu bi, diệt trừ khổ ưu, đạt được Chánh Trí, chứng ngộ Nibbāna, đó chính là Tứ Niệm Xứ’.”
‘‘Katame cattāro?
“Which four?
“Bốn điều nào?
Kāye vā, bhante, bhikkhu kāyānupassī vihareyya ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu vā…pe… citte vā …pe… dhammesu vā, bhante, bhikkhu dhammānupassī vihareyya ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, venerable sir, a bhikkhu may dwell contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; or in feelings…or in mind…or, venerable sir, a bhikkhu may dwell contemplating dhammas in dhammas, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Bạch Ngài, một Tỳ-khưu sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; hoặc quán thọ…pe… hoặc quán tâm…pe… hoặc Bạch Ngài, một Tỳ-khưu sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ekāyano ayaṃ, bhante, maggo sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya, yadidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā’’ti.
This, venerable sir, is the sole path for the purification of beings, for the overcoming of sorrow and lamentation, for the vanishing of pain and displeasure, for the attainment of the true method, for the realization of Nibbāna—that is, the four satipaṭṭhānas.”
Bạch Ngài, đây là con đường độc nhất để chúng sanh thanh tịnh, vượt qua sầu bi, diệt trừ khổ ưu, đạt được Chánh Trí, chứng ngộ Nibbāna, đó chính là Tứ Niệm Xứ.”
410. ‘‘Sato, bhikkhave, bhikkhu vihareyya.
410. “Bhikkhus, a bhikkhu should dwell mindful.
410. “Này các Tỳ-khưu, một Tỳ-khưu hãy sống với chánh niệm.
Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī.
This is our instruction to you.
Đây là lời giáo huấn của Ta dành cho các ông.
Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sato hoti?
And how, bhikkhus, is a bhikkhu mindful?
Này các Tỳ-khưu, một Tỳ-khưu có chánh niệm như thế nào?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings... mind in mind... phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-khưu, một Tỳ-khưu sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; trên các thọ…pe… trên tâm…pe… trên các pháp, sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sato hoti.
It is in this way, bhikkhus, that a bhikkhu is mindful.
Này các Tỳ-khưu, một Tỳ-khưu chánh niệm là như vậy đó.
Sato, bhikkhave, bhikkhu vihareyya.
Mindful, bhikkhus, should a bhikkhu dwell.
Này các Tỳ-khưu, một Tỳ-khưu nên sống với chánh niệm.
Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī’’ti.
This is our instruction to you."
Đây là lời giáo huấn của chúng ta dành cho các ông.”
Catutthaṃ.
The Fourth.
Thứ tư.
411. ‘‘‘Kusalarāsī’ti, bhikkhave, vadamāno cattāro satipaṭṭhāne sammā vadamāno vadeyya.
411. "Bhikkhus, one who speaks rightly when saying ‘heap of wholesome things’ would speak of the four satipaṭṭhānas.
411. “Này các Tỳ-khưu, khi nói ‘tập hợp thiện pháp’, người nói đúng đắn sẽ nói về bốn pháp Tứ Niệm Xứ.
Kevalo hāyaṃ, bhikkhave, kusalarāsi, yadidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā.
For this, bhikkhus, is the entire heap of wholesome things, namely, the four satipaṭṭhānas.
Này các Tỳ-khưu, đây là toàn bộ tập hợp thiện pháp, tức là bốn pháp Tứ Niệm Xứ.
‘‘Katame cattāro?
"Which four?
“Bốn pháp nào?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… cittānupassī…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; he dwells contemplating feelings in feelings... mind in mind... mind in mind... phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-khưu, một Tỳ-khưu sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; trên các thọ…pe… trên tâm…pe… trên các pháp, sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
‘Kusalarāsī’ti, bhikkhave, vadamāno ime cattāro satipaṭṭhāne sammā vadamāno vadeyya.
Bhikkhus, one who speaks rightly when saying ‘heap of wholesome things’ would speak of these four satipaṭṭhānas.
Này các Tỳ-khưu, khi nói ‘tập hợp thiện pháp’, người nói đúng đắn sẽ nói về bốn pháp Tứ Niệm Xứ này.
Kevalo hāyaṃ, bhikkhave, kusalarāsi, yadidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā’’ti.
For this, bhikkhus, is the entire heap of wholesome things, namely, the four satipaṭṭhānas."
Này các Tỳ-khưu, đây là toàn bộ tập hợp thiện pháp, tức là bốn pháp Tứ Niệm Xứ.”
Pañcamaṃ.
The Fifth.
Thứ năm.
‘‘Sādhu me, bhante, bhagavā saṃkhittena dhammaṃ desetu, yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto vihareyya’’nti.
"It would be good, venerable sir, if the Blessed One would teach me the Dhamma in brief, so that having heard the Dhamma from the Blessed One, I might dwell alone, secluded, diligent, ardent, and resolute."
“Bạch Ngài, lành thay nếu Thế Tôn thuyết pháp tóm tắt cho con, để con sau khi nghe pháp của Thế Tôn, có thể sống một mình, viễn ly, không phóng dật, tinh cần, tinh tấn.”
‘‘Tasmātiha tvaṃ, bhikkhu, ādimeva visodhehi kusalesu dhammesu.
"Therefore, bhikkhu, first purify the very beginning of wholesome states.
“Vậy thì, này Tỳ-khưu, trước hết hãy làm thanh tịnh phần đầu trong các thiện pháp.
Ko cādi kusalānaṃ dhammānaṃ?
And what is the beginning of wholesome states?
Phần đầu của các thiện pháp là gì?
Idha tvaṃ, bhikkhu, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharāhi ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhassu sikkhāpadesu.
Here, bhikkhu, you should dwell restrained by the Pātimokkha, complete in conduct and resort, seeing danger in the slightest faults, taking up and training in the training rules.
Ở đây, này Tỳ-khưu, ông hãy sống được phòng hộ bởi sự chế ngự theo giới bổn (Pātimokkha-saṃvara), đầy đủ oai nghi và phạm vi hoạt động, thấy sự nguy hiểm trong những lỗi nhỏ nhặt, và thọ trì, học tập trong các học giới.
Yato kho tvaṃ, bhikkhu, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharissasi ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhissu sikkhāpadesu; tato tvaṃ, bhikkhu, sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya cattāro satipaṭṭhāne bhāveyyāsi’’.
When, bhikkhu, you dwell restrained by the Pātimokkha, complete in conduct and resort, seeing danger in the slightest faults, taking up and training in the training rules; then, bhikkhu, relying on virtue and established in virtue, you should develop the four satipaṭṭhānas."
Này Tỳ-khưu, khi ông sống được phòng hộ bởi sự chế ngự theo giới bổn, đầy đủ oai nghi và phạm vi hoạt động, thấy sự nguy hiểm trong những lỗi nhỏ nhặt, thọ trì, học tập trong các học giới; thì này Tỳ-khưu, nương tựa vào giới, an trú trên giới, ông hãy tu tập bốn pháp Tứ Niệm Xứ.”
‘‘Katame cattāro?
"Which four?
“Bốn pháp nào?
Idha tvaṃ, bhikkhu, kāye kāyānupassī viharāhi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharāhi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhu, you should dwell contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; contemplating feelings in feelings... mind in mind... phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này Tỳ-khưu, ông hãy sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; trên các thọ…pe… trên tâm…pe… trên các pháp, sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Yato kho tvaṃ, bhikkhu, sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ime cattāro satipaṭṭhāne evaṃ bhāvessasi, tato tuyhaṃ, bhikkhu, yā ratti vā divaso vā āgamissati vuddhiyeva pāṭikaṅkhā kusalesu dhammesu, no parihānī’’ti.
When, bhikkhu, relying on virtue and established in virtue, you thus develop these four satipaṭṭhānas, then for you, bhikkhu, whatever night or day comes, growth alone is to be expected in wholesome states, not decline."
Này Tỳ-khưu, khi ông nương tựa vào giới, an trú trên giới mà tu tập bốn pháp Tứ Niệm Xứ này như vậy, thì này Tỳ-khưu, bất cứ đêm hay ngày nào đến với ông, sự tăng trưởng trong các thiện pháp là điều đáng mong đợi, chứ không phải sự suy giảm.”
Atha kho so bhikkhu bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.
Then that bhikkhu, having delighted in and approved the Blessed One’s words, rose from his seat, paid homage to the Blessed One, circumambulated him respectfully, and departed.
Rồi Tỳ-khưu ấy hoan hỷ, tùy hỷ với lời Thế Tôn dạy, đứng dậy khỏi chỗ ngồi, đảnh lễ Thế Tôn, đi nhiễu hữu rồi rời đi.
Atha kho so bhikkhu eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati.
Then that bhikkhu, dwelling alone, secluded, diligent, ardent, and resolute, not long after, by realizing it for himself with direct knowledge, here and now, entered and dwelt in that unsurpassed culmination of the holy life, for the sake of which clansmen rightly go forth from home into homelessness.
Rồi Tỳ-khưu ấy, sống một mình, viễn ly, không phóng dật, tinh cần, tinh tấn, chẳng bao lâu, đã tự mình chứng ngộ, thực chứng và an trú trong sự hoàn mãn tối thượng của đời sống Phạm hạnh mà các thiện nam tử xuất gia từ bỏ gia đình để đạt được.
‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi.
He knew: "Destroyed is birth, the holy life has been lived, what was to be done has been done, there is no more for this state of being."
Vị ấy đã biết rõ: “Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm, không còn tái sanh nữa.”
Aññataro ca pana so bhikkhu arahataṃ ahosīti.
And that bhikkhu became one of the Arahants.
Và Tỳ-khưu ấy trở thành một trong các vị A-la-hán.
Chaṭṭhaṃ.
The Sixth.
Thứ sáu.
413. Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ‘‘sādhu me, bhante, bhagavā saṃkhittena dhammaṃ desetu, yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto vihareyya’’nti.
413. Then a certain bhikkhu approached the Blessed One... "It would be good, venerable sir, if the Blessed One would teach me the Dhamma in brief, so that having heard the Dhamma from the Blessed One, I might dwell alone, secluded, diligent, ardent, and resolute."
413. Rồi một Tỳ-khưu đến chỗ Thế Tôn…pe… “Bạch Ngài, lành thay nếu Thế Tôn thuyết pháp tóm tắt cho con, để con sau khi nghe pháp của Thế Tôn, có thể sống một mình, viễn ly, không phóng dật, tinh cần, tinh tấn.”
‘‘Tasmātiha tvaṃ, bhikkhu, ādimeva visodhehi kusalesu dhammesu.
"Therefore, bhikkhu, first purify the very beginning of wholesome states.
“Vậy thì, này Tỳ-khưu, trước hết hãy làm thanh tịnh phần đầu trong các thiện pháp.
Ko cādi kusalānaṃ dhammānaṃ?
And what is the beginning of wholesome states?
Phần đầu của các thiện pháp là gì?
Idha tvaṃ, bhikkhu, kāyaduccaritaṃ pahāya kāyasucaritaṃ bhāvessasi.
Here, bhikkhu, abandoning bodily misconduct, you should develop good bodily conduct.
Ở đây, này Tỳ-khưu, ông hãy từ bỏ thân ác hạnh, tu tập thân thiện hạnh.
Vacīduccaritaṃ pahāya vacīsucaritaṃ bhāvessasi.
Abandoning verbal misconduct, you should develop good verbal conduct.
Từ bỏ khẩu ác hạnh, tu tập khẩu thiện hạnh.
Manoduccaritaṃ pahāya manosucaritaṃ bhāvessasi.
Abandoning mental misconduct, you should develop good mental conduct.
Từ bỏ ý ác hạnh, tu tập ý thiện hạnh.
Yato kho tvaṃ, bhikkhu, kāyaduccaritaṃ pahāya kāyasucaritaṃ bhāvessasi, vacīduccaritaṃ pahāya vacīsucaritaṃ bhāvessasi, manoduccaritaṃ pahāya manosucaritaṃ bhāvessasi, tato tvaṃ, bhikkhu, sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya cattāro satipaṭṭhāne bhāveyyāsi’’.
When, bhikkhu, abandoning bodily misconduct, you develop good bodily conduct, abandoning verbal misconduct, you develop good verbal conduct, abandoning mental misconduct, you develop good mental conduct, then, bhikkhu, relying on virtue and established in virtue, you should develop the four satipaṭṭhānas."
Này Tỳ-khưu, khi ông từ bỏ thân ác hạnh, tu tập thân thiện hạnh; từ bỏ khẩu ác hạnh, tu tập khẩu thiện hạnh; từ bỏ ý ác hạnh, tu tập ý thiện hạnh; thì này Tỳ-khưu, nương tựa vào giới, an trú trên giới, ông hãy tu tập bốn pháp Tứ Niệm Xứ.”
‘‘Katame cattāro?
"Which four?
“Bốn pháp nào?
Idha tvaṃ, bhikkhu, kāye kāyānupassī viharāhi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharāhi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhu, you should dwell contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; contemplating feelings in feelings... mind in mind... phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này Tỳ-khưu, ông hãy sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; trên các thọ…pe… trên tâm…pe… trên các pháp, sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Yato kho tvaṃ, bhikkhu, sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ime cattāro satipaṭṭhāne evaṃ bhāvessasi, tato tuyhaṃ, bhikkhu, yā ratti vā divaso vā āgamissati vuddhiyeva pāṭikaṅkhā kusalesu dhammesu, no parihānī’’ti…pe… aññataro ca pana so bhikkhu arahataṃ ahosīti.
When, bhikkhu, relying on virtue and established in virtue, you thus develop these four satipaṭṭhānas, then for you, bhikkhu, whatever night or day comes, growth alone is to be expected in wholesome states, not decline"... And that bhikkhu became one of the Arahants.
Này Tỳ-khưu, khi ông nương tựa vào giới, an trú trên giới mà tu tập bốn pháp Tứ Niệm Xứ này như vậy, thì này Tỳ-khưu, bất cứ đêm hay ngày nào đến với ông, sự tăng trưởng trong các thiện pháp là điều đáng mong đợi, chứ không phải sự suy giảm.”…pe… Và Tỳ-khưu ấy trở thành một trong các vị A-la-hán.
Sattamaṃ.
The Seventh.
Thứ bảy.
414. ‘‘Ye, bhikkhave, anukampeyyātha, ye ca kho sotabbaṃ maññeyyuṃ mittā vā amaccā vā ñātī vā sālohitā vā, te vo, bhikkhave, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanāya samādapetabbā nivesetabbā patiṭṭhāpetabbā.
414. "Bhikkhus, those whom you would pity, and those who would think it worthwhile to listen—whether they be friends, acquaintances, relatives, or blood-kin—those, bhikkhus, you should instruct, settle, and establish in the development of the four satipaṭṭhānas.
414. “Này các Tỳ-khưu, những ai mà các ông nên thương xót, và những ai mà các ông nghĩ rằng nên nghe lời khuyên, dù là bạn bè, người thân, bà con, hay huyết thống, thì này các Tỳ-khưu, các ông nên khuyên bảo, hướng dẫn, và thiết lập họ vào sự tu tập bốn pháp Tứ Niệm Xứ.
‘‘Katamesaṃ, catunnaṃ?
"In which four?
“Bốn pháp nào?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world; contemplating feelings in feelings... mind in mind... phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, and mindful, having removed covetousness and distress concerning the world.
Ở đây, này các Tỳ-khưu, một Tỳ-khưu sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; trên các thọ…pe… trên tâm…pe… trên các pháp, sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Ye, bhikkhave, anukampeyyātha, ye ca sotabbaṃ maññeyyuṃ mittā vā amaccā vā ñātī vā sālohitā vā, te vo, bhikkhave, imesaṃ catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanāya samādapetabbā nivesetabbā patiṭṭhāpetabbā’’ti.
Bhikkhus, those whom you would pity, and those who would think it worthwhile to listen—whether they be friends, acquaintances, relatives, or blood-kin—those, bhikkhus, you should instruct, settle, and establish in the development of these four satipaṭṭhānas."
Này các Tỳ-khưu, những ai mà các ông nên thương xót, và những ai mà các ông nghĩ rằng nên nghe lời khuyên, dù là bạn bè, người thân, bà con, hay huyết thống, thì này các Tỳ-khưu, các ông nên khuyên bảo, hướng dẫn, và thiết lập họ vào sự tu tập bốn pháp Tứ Niệm Xứ này.”
Aṭṭhamaṃ.
The Eighth.
Thứ tám.
415. ‘‘Tisso imā, bhikkhave, vedanā.
415. "Bhikkhus, there are these three feelings.
415. “Này các Tỳ-khưu, có ba loại thọ này.
Katamā tisso?
Which three?
Ba loại nào?
Sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā – imā kho, bhikkhave, tisso vedanā.
Pleasant feeling, painful feeling, and neither-painful-nor-pleasant feeling—these, bhikkhus, are the three feelings.
Lạc thọ, khổ thọ, và bất khổ bất lạc thọ – này các Tỳ-khưu, đây là ba loại thọ.
Imāsaṃ kho, bhikkhave, tissannaṃ vedanānaṃ pariññāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā.
For the full comprehension of these three feelings, the four satipaṭṭhānas should be developed.
Này các Tỳ-khưu, để liễu tri ba loại thọ này, bốn pháp Tứ Niệm Xứ cần được tu tập.
‘‘Katame cattāro?
"Which four?
“Bốn pháp nào?
Idha bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and displeasure in the world; he dwells contemplating feelings in feelings…pe… mind in mind…pe… phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and displeasure in the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; sống quán thọ trên các cảm thọ…pe… sống quán tâm trên tâm…pe… sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imāsaṃ kho, bhikkhave, tissannaṃ vedanānaṃ pariññāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā’’ti.
For the full comprehension of these three feelings, bhikkhus, these four foundations of mindfulness should be developed.”
Này các Tỳ-kheo, để liễu tri ba cảm thọ này, bốn niệm xứ này cần phải được tu tập.”
Navamaṃ.
The Ninth.
Thứ chín.
416. ‘‘Tayome, bhikkhave āsavā.
416. “There are, bhikkhus, these three āsavas.
416. “Này các Tỳ-kheo, có ba lậu hoặc này.
Katame tayo?
Which three?
Thế nào là ba?
Kāmāsavo, bhavāsavo, avijjāsavo – ime kho, bhikkhave, tayo āsavā.
The āsava of sensuality, the āsava of existence, and the āsava of ignorance—these, bhikkhus, are the three āsavas.
Dục lậu (kāmāsava), Hữu lậu (bhavāsava), Vô minh lậu (avijjāsava) – Này các Tỳ-kheo, đây là ba lậu hoặc.
Imesaṃ kho, bhikkhave, tiṇṇannaṃ āsavānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā.
For the abandoning of these three āsavas, bhikkhus, these four foundations of mindfulness should be developed.
Này các Tỳ-kheo, để đoạn trừ ba lậu hoặc này, bốn niệm xứ cần phải được tu tập.
‘‘Katame cattāro?
“Which four?
“Thế nào là bốn?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and displeasure in the world; he dwells contemplating feelings in feelings…pe… mind in mind…pe… phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and displeasure in the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; sống quán thọ trên các cảm thọ…pe… sống quán tâm trên tâm…pe… sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Imesaṃ kho, bhikkhave, tiṇṇannaṃ āsavānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā’’ti.
For the abandoning of these three āsavas, bhikkhus, these four foundations of mindfulness should be developed.”
Này các Tỳ-kheo, để đoạn trừ ba lậu hoặc này, bốn niệm xứ này cần phải được tu tập.”
Dasamaṃ.
The Tenth.
Thứ mười.
417-428. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, gaṅgā nadī pācīnaninnā pācīnapoṇā pācīnapabbhārā; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu cattāro satipaṭṭhāne bhāvento cattāro satipaṭṭhāne bahulīkaronto nibbānaninno hoti nibbānapoṇo nibbānapabbhāro.
417-428. “Just as, bhikkhus, the river Gaṅgā flows to the east, inclines to the east, slopes to the east; even so, bhikkhus, a bhikkhu who develops the four foundations of mindfulness, who makes much of the four foundations of mindfulness, inclines to Nibbāna, slopes to Nibbāna, gravitates to Nibbāna.
417-428. “Ví như, này các Tỳ-kheo, sông Gaṅgā chảy về phía đông, nghiêng về phía đông, xuôi về phía đông; cũng vậy, này các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo tu tập bốn niệm xứ, làm cho bốn niệm xứ sung mãn, thì nghiêng về Nibbāna, xuôi về Nibbāna, hướng về Nibbāna.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu cattāro satipaṭṭhāne bhāvento cattāro satipaṭṭhāne bahulīkaronto nibbānaninno hoti nibbānapoṇo nibbānapabbhāro?
“And how, bhikkhus, does a bhikkhu who develops the four foundations of mindfulness, who makes much of the four foundations of mindfulness, incline to Nibbāna, slope to Nibbāna, gravitate to Nibbāna?
“Và như thế nào, này các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo tu tập bốn niệm xứ, làm cho bốn niệm xứ sung mãn, thì nghiêng về Nibbāna, xuôi về Nibbāna, hướng về Nibbāna?
Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu …pe… citte …pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
Here, bhikkhus, a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and displeasure in the world; he dwells contemplating feelings in feelings…pe… mind in mind…pe… phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed covetousness and displeasure in the world.
Ở đây, này các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo sống quán thân trên thân, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời; sống quán thọ trên các cảm thọ …pe… sống quán tâm trên tâm …pe… sống quán pháp trên các pháp, tinh cần, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu cattāro satipaṭṭhāne bhāvento cattāro satipaṭṭhāne bahulīkaronto nibbānaninno hoti nibbānapoṇo nibbānapabbhāro’’ti vitthāretabbaṃ.
It should be elaborated thus: ‘It is in this way, bhikkhus, that a bhikkhu who develops the four foundations of mindfulness, who makes much of the four foundations of mindfulness, inclines to Nibbāna, slopes to Nibbāna, gravitates to Nibbāna.’”
Này các Tỳ-kheo, Tỳ-kheo tu tập bốn niệm xứ, làm cho bốn niệm xứ sung mãn như vậy, thì nghiêng về Nibbāna, xuôi về Nibbāna, hướng về Nibbāna,” – cần phải được giải thích rộng rãi.
429-438. Yāvatā, bhikkhave, sattā apadā vā dvipadā vā catuppadā vā bahuppadā vāti vitthāretabbaṃ.
429-438. “As far as, bhikkhus, beings are without feet, or with two feet, or with four feet, or with many feet, it should be elaborated.”
429-438. “Này các Tỳ-kheo, cho đến tất cả chúng sinh không chân, hai chân, bốn chân, hay nhiều chân,” – cần phải được giải thích rộng rãi.
451-460. Tisso imā, bhikkhave, esanā.
451-460. “There are, bhikkhus, these three quests.
451-460. “Này các Tỳ-kheo, có ba sự tìm cầu này.
Katamā tisso?
Which three?
Thế nào là ba?
Kāmesanā, bhavesanā, brahmacariyesanāti vitthāretabbaṃ.
The quest for sensuality, the quest for existence, and the quest for the holy life, it should be elaborated.”
Sự tìm cầu dục lạc (kāmesanā), sự tìm cầu hữu (bhavesanā), sự tìm cầu phạm hạnh (brahmacariyesanā),” – cần phải được giải thích rộng rãi.