Kathāvatthupāḷi

982

(12) 3. Kaṅkhākathā

(12) 3. The Discussion on Doubt

(12) 3. Phẩm Hoài Nghi (Kaṅkhākathā)

983

318. Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

Vị A-la-hán có hoài nghi phải không?

Āmantā.

Yes.

Thưa vâng.

Atthi arahato vicikicchā vicikicchāpariyuṭṭhānaṃ vicikicchāsaṃyojanaṃ vicikicchānīvaraṇanti?

Does an Arahant have vicikicchā, the obsession of vicikicchā, the fetter of vicikicchā, the hindrance of vicikicchā?

Vị A-la-hán có sự hoài nghi (vicikicchā), có sự vây hãm của hoài nghi (vicikicchāpariyuṭṭhāna), có kiết sử hoài nghi (vicikicchāsaṃyojana), có triền cái hoài nghi (vicikicchānīvaraṇa) phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus… and so on….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

984

Natthi arahato vicikicchā vicikicchāpariyuṭṭhānaṃ vicikicchāsaṃyojanaṃ vicikicchānīvaraṇanti?

Does an Arahant not have vicikicchā, the obsession of vicikicchā, the fetter of vicikicchā, the hindrance of vicikicchā?

Vị A-la-hán không có hoài nghi (vicikicchā), không có sự vây hãm của hoài nghi (vicikicchāpariyuṭṭhāna), không có kiết sử hoài nghi (vicikicchāsaṃyojana), không có triền cái hoài nghi (vicikicchānīvaraṇa) phải không?

Āmantā.

Yes.

Thưa vâng.

Hañci natthi arahato vicikicchā vicikicchāpariyuṭṭhānaṃ vicikicchāsaṃyojanaṃ vicikicchānīvaraṇaṃ, no ca vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

If an Arahant does not have vicikicchā, the obsession of vicikicchā, the fetter of vicikicchā, the hindrance of vicikicchā, then surely it should not be said: “An Arahant has doubt.”

Nếu bậc A-la-hán không có hoài nghi, sự khởi lên của hoài nghi, kiết sử hoài nghi, triền cái hoài nghi, thì không nên nói rằng: “Bậc A-la-hán có sự do dự.”

985

Atthi puthujjanassa kaṅkhā, atthi tassa vicikicchā vicikicchāpariyuṭṭhānaṃ vicikicchāsaṃyojanaṃ vicikicchānīvaraṇanti?

Does a common person have doubt, and do they have vicikicchā, the obsession of vicikicchā, the fetter of vicikicchā, the hindrance of vicikicchā?

Phàm phu có sự do dự, phàm phu có hoài nghi, sự khởi lên của hoài nghi, kiết sử hoài nghi, triền cái hoài nghi phải không?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Atthi arahato kaṅkhā, atthi tassa vicikicchā vicikicchāpariyuṭṭhānaṃ vicikicchāsaṃyojanaṃ vicikicchānīvaraṇanti?

Does an Arahant have doubt, and do they have vicikicchā, the obsession of vicikicchā, the fetter of vicikicchā, the hindrance of vicikicchā?

Bậc A-la-hán có sự do dự, bậc ấy có hoài nghi, sự khởi lên của hoài nghi, kiết sử hoài nghi, triền cái hoài nghi phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus… and so on….

Không nên nói như vậy… (vân vân).

986

Atthi arahato kaṅkhā, natthi tassa vicikicchā vicikicchāpariyuṭṭhānaṃ vicikicchāsaṃyojanaṃ vicikicchānīvaraṇanti?

Does an Arahant have doubt, but they do not have vicikicchā, the obsession of vicikicchā, the fetter of vicikicchā, the hindrance of vicikicchā?

Bậc A-la-hán có sự do dự, bậc ấy không có hoài nghi, sự khởi lên của hoài nghi, kiết sử hoài nghi, triền cái hoài nghi phải không?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Atthi puthujjanassa kaṅkhā, natthi tassa vicikicchā vicikicchāpariyuṭṭhānaṃ vicikicchāsaṃyojanaṃ vicikicchānīvaraṇanti?

Does a common person have doubt, but they do not have vicikicchā, the obsession of vicikicchā, the fetter of vicikicchā, the hindrance of vicikicchā?

Phàm phu có sự do dự, phàm phu không có hoài nghi, sự khởi lên của hoài nghi, kiết sử hoài nghi, triền cái hoài nghi phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus… and so on….

Không nên nói như vậy… (vân vân).

987

Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

Bậc A-la-hán có sự do dự phải không?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Atthi arahato satthari kaṅkhā, dhamme kaṅkhā, saṅghe kaṅkhā, sikkhāya kaṅkhā, pubbante kaṅkhā, aparante kaṅkhā, pubbantāparante kaṅkhā, idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt about the Teacher, doubt about the Dhamma, doubt about the Sangha, doubt about the training, doubt about the past, doubt about the future, doubt about the past and future, doubt about phenomena dependently arisen through this-conditionality?

Bậc A-la-hán có sự do dự về Bậc Đạo Sư, có sự do dự về Pháp, có sự do dự về Tăng, có sự do dự về Giới học, có sự do dự về quá khứ, có sự do dự về vị lai, có sự do dự về quá khứ và vị lai, có sự do dự về các pháp duyên khởi phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

988

Natthi arahato satthari kaṅkhā, dhamme kaṅkhā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu kaṅkhāti?

Does an Arahant not have doubt about the Teacher, doubt about the Dhamma… and so on… doubt about phenomena dependently arisen through this-conditionality?

Bậc A-la-hán không có sự do dự về Bậc Đạo Sư, không có sự do dự về Pháp… (vân vân)… không có sự do dự về các pháp duyên khởi phải không?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Hañci natthi arahato satthari kaṅkhā, dhamme kaṅkhā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu kaṅkhā, no ca vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

If an Arahant does not have doubt about the Teacher, doubt about the Dhamma… and so on… doubt about phenomena dependently arisen through this-conditionality, then surely it should not be said: “An Arahant has doubt.”

Nếu bậc A-la-hán không có sự do dự về Bậc Đạo Sư, không có sự do dự về Pháp… (vân vân)… không có sự do dự về các pháp duyên khởi, thì không nên nói rằng: “Bậc A-la-hán có sự do dự.”

989

Atthi puthujjanassa kaṅkhā, atthi tassa satthari kaṅkhā, dhamme kaṅkhā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu kaṅkhāti?

Does a common person have doubt, and do they have doubt about the Teacher, doubt about the Dhamma… and so on… doubt about phenomena dependently arisen through this-conditionality?

Phàm phu có sự do dự, phàm phu có sự do dự về Bậc Đạo Sư, có sự do dự về Pháp… (vân vân)… có sự do dự về các pháp duyên khởi phải không?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Atthi arahato kaṅkhā, atthi tassa satthari kaṅkhā, dhamme kaṅkhā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt, and do they have doubt about the Teacher, doubt about the Dhamma… and so on… doubt about phenomena dependently arisen through this-conditionality?

Bậc A-la-hán có sự do dự, bậc ấy có sự do dự về Bậc Đạo Sư, có sự do dự về Pháp… (vân vân)… có sự do dự về các pháp duyên khởi phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

990

Atthi arahato kaṅkhā, natthi tassa satthari kaṅkhā, dhamme kaṅkhā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt, but they do not have doubt about the Teacher, doubt about the Dhamma… and so on… doubt about phenomena dependently arisen through this-conditionality?

Bậc A-la-hán có sự do dự, bậc ấy không có sự do dự về Bậc Đạo Sư, không có sự do dự về Pháp… (vân vân)… không có sự do dự về các pháp duyên khởi phải không?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Atthi puthujjanassa kaṅkhā, natthi tassa satthari kaṅkhā, dhamme kaṅkhā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu kaṅkhāti?

Does a common person have doubt, but they do not have doubt about the Teacher, doubt about the Dhamma… and so on… doubt about phenomena dependently arisen through this-conditionality?

Phàm phu có sự do dự, phàm phu không có sự do dự về Bậc Đạo Sư, không có sự do dự về Pháp… (vân vân)… không có sự do dự về các pháp duyên khởi phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

991

319. Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

319. Bậc A-la-hán có sự do dự phải không?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Nanu arahato rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammoti?

But is it not so that for an Arahant, lust is abandoned, cut off at the root, made like a palm stump, made non-existent, of a nature not to arise again in the future?

Tham ái của bậc A-la-hán đã được đoạn trừ, đã nhổ tận gốc, đã biến thành cây thốt nốt bị chặt gốc, đã trở thành không còn nữa, không còn khởi lên trong tương lai phải không?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Hañci arahato rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, no ca vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

If for an Arahant, lust is abandoned, cut off at the root, made like a palm stump, made non-existent, of a nature not to arise again in the future, then surely it should not be said: “An Arahant has doubt.”

Nếu tham ái của bậc A-la-hán đã được đoạn trừ, đã nhổ tận gốc, đã biến thành cây thốt nốt bị chặt gốc, đã trở thành không còn nữa, không còn khởi lên trong tương lai, thì không nên nói rằng: “Bậc A-la-hán có sự do dự.”

992

Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

Bậc A-la-hán có nghi ngờ không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu arahato doso pahīno…pe… moho pahīno…pe… anottappaṃ pahīnaṃ…pe… rāgappahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… dosappahānāya…pe… anottappapahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā; nanu arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikatanti?

But is it not so that for an Arahant, hate is abandoned… and so on… delusion is abandoned… and so on… lack of moral shame is abandoned… and so on… the path for the abandoning of lust has been developed… and so on… the factors of awakening have been developed… and so on… for the abandoning of hate… and so on… for the abandoning of lack of moral shame the path has been developed… and so on… the factors of awakening have been developed; but is it not so that an Arahant is free from lust, free from hate, free from delusion… and so on… has realized what should be realized?

Há chẳng phải sân của bậc A-la-hán đã được đoạn trừ…pe… si mê đã được đoạn trừ…pe… không biết hổ thẹn đã được đoạn trừ…pe… con đường để đoạn trừ tham đã được tu tập…pe… các chi giác ngộ đã được tu tập…pe… để đoạn trừ sân…pe… để đoạn trừ không biết hổ thẹn, con đường đã được tu tập…pe… các chi giác ngộ đã được tu tập; há chẳng phải bậc A-la-hán là người đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần phải chứng ngộ đã được chứng ngộ sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, no ca vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

If an Arahant is free from lust, free from hate, free from delusion… and so on… has realized what should be realized, then surely it should not be said: “An Arahant has doubt.”

Nếu bậc A-la-hán là người đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần phải chứng ngộ đã được chứng ngộ, thì thật sự không nên nói – “Bậc A-la-hán có nghi ngờ.”

993

320. Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

320. Bậc A-la-hán có nghi ngờ không?

Sadhammakusalassa arahato atthi kaṅkhā, paradhammakusalassa arahato natthi kaṅkhāti.

An Arahant skilled in their own doctrine has doubt; an Arahant skilled in another's doctrine does not have doubt.

Bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của mình thì có nghi ngờ, bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của người khác thì không có nghi ngờ.

Sadhammakusalassa arahato atthi kaṅkhāti?

Does an Arahant skilled in their own doctrine have doubt?

Bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của mình thì có nghi ngờ sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Paradhammakusalassa arahato atthi kaṅkhāti?

Does an Arahant skilled in another's doctrine have doubt?

Bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của người khác thì có nghi ngờ sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus… and so on….

Không nên nói như vậy…pe….

994

Paradhammakusalassa arahato natthi kaṅkhāti?

Does an Arahant skilled in another's doctrine not have doubt?

Bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của người khác thì không có nghi ngờ sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Sadhammakusalassa arahato natthi kaṅkhāti?

Does an Arahant skilled in their own doctrine not have doubt?

Bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của mình thì không có nghi ngờ sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus… and so on….

Không nên nói như vậy…pe….

995

Sadhammakusalassa arahato rāgo pahīno, atthi tassa kaṅkhāti?

For an Arahant skilled in their own doctrine, is lust abandoned, and do they have doubt?

Tham của bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của mình đã được đoạn trừ, vị ấy có nghi ngờ sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Paradhammakusalassa arahato rāgo pahīno, atthi tassa kaṅkhāti?

For an Arahant skilled in another's doctrine, is lust abandoned, and do they have doubt?

Tham của bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của người khác đã được đoạn trừ, vị ấy có nghi ngờ sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus… and so on….

Không nên nói như vậy…pe….

996

Sadhammakusalassa arahato doso pahīno…pe… moho pahīno…pe… anottappaṃ pahīnaṃ…pe… rāgappahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… dosappahānāya…pe… mohappahānāya…pe… anottappapahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… sadhammakusalo arahā vītarāgo vītadoso vītamoho …pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, atthi tassa kaṅkhāti?

For an Arahant skilled in their own doctrine, is hate abandoned… and so on… delusion is abandoned… and so on… lack of moral shame is abandoned… and so on… for the abandoning of lust the path has been developed… and so on… the factors of awakening have been developed… and so on… for the abandoning of hate… and so on… for the abandoning of delusion… and so on… for the abandoning of lack of moral shame the path has been developed… and so on… the factors of awakening have been developed… and so on… is the Arahant skilled in their own doctrine free from lust, free from hate, free from delusion… and so on… has realized what should be realized, and do they have doubt?

Sân của bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của mình đã được đoạn trừ…pe… si mê đã được đoạn trừ…pe… không biết hổ thẹn đã được đoạn trừ…pe… con đường để đoạn trừ tham đã được tu tập…pe… các chi giác ngộ đã được tu tập…pe… để đoạn trừ sân…pe… để đoạn trừ si mê…pe… để đoạn trừ không biết hổ thẹn, con đường đã được tu tập…pe… các chi giác ngộ đã được tu tập…pe… bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của mình là người đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần phải chứng ngộ đã được chứng ngộ, vị ấy có nghi ngờ sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Paradhammakusalo arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, atthi tassa kaṅkhāti?

Is the Arahant skilled in another's doctrine free from lust, free from hate, free from delusion… and so on… has realized what should be realized, and do they have doubt?

Bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của người khác là người đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần phải chứng ngộ đã được chứng ngộ, vị ấy có nghi ngờ sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe… paradhammakusalassa arahato rāgo pahīno, natthi tassa kaṅkhāti?

It should not be said thus… and so on… For an Arahant skilled in another's doctrine, is lust abandoned, and do they not have doubt?

Không nên nói như vậy…pe… tham của bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của người khác đã được đoạn trừ, vị ấy không có nghi ngờ sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Sadhammakusalassa arahato rāgo pahīno, natthi tassa kaṅkhāti?

For an Arahant skilled in their own doctrine, is lust abandoned, and do they not have doubt?

Tham của bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của mình đã được đoạn trừ, vị ấy không có nghi ngờ sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus… and so on….

Không nên nói như vậy…pe….

997

Paradhammakusalassa arahato doso pahīno…pe… moho pahīno…pe… anottappaṃ pahīnaṃ…pe… rāgappahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… dosappahānāya…pe… mohappahānāya…pe… anottappapahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… paradhammakusalo arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, natthi tassa kaṅkhāti?

For an Arahant skilled in other dhammas, aversion is abandoned…pe… delusion is abandoned…pe… lack of conscientiousness is abandoned…pe… the path for the abandonment of lust is developed…pe… the factors of awakening are developed…pe… for the abandonment of aversion…pe… for the abandonment of delusion…pe… for the abandonment of lack of conscientiousness, the path is developed…pe… the factors of awakening are developed…pe… an Arahant skilled in other dhammas is devoid of lust, devoid of aversion, devoid of delusion…pe… what is to be realized is realized; is there any doubt for him?

Sân của bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của người khác đã được đoạn trừ…pe… si mê đã được đoạn trừ…pe… không biết hổ thẹn đã được đoạn trừ…pe… con đường để đoạn trừ tham đã được tu tập…pe… các chi giác ngộ đã được tu tập…pe… để đoạn trừ sân…pe… để đoạn trừ si mê…pe… để đoạn trừ không biết hổ thẹn, con đường đã được tu tập…pe… các chi giác ngộ đã được tu tập…pe… bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của người khác là người đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần phải chứng ngộ đã được chứng ngộ, vị ấy không có nghi ngờ sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Sadhammakusalo arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, natthi tassa kaṅkhāti?

Is an Arahant skilled in his own dhamma devoid of lust, devoid of aversion, devoid of delusion…pe… what is to be realized is realized; is there any doubt for him?

Bậc A-la-hán thiện xảo trong Pháp của mình là người đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần phải chứng ngộ đã được chứng ngộ, vị ấy không có nghi ngờ sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…v.v….

998

321. Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

321. Bậc A-la-hán có hoài nghi không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘jānatohaṃ, bhikkhave, passato āsavānaṃ khayaṃ vadāmi, no ajānato no apassato!

Has it not been said by the Bhagavā: "Bhikkhus, I declare the destruction of the āsavas for one who knows, for one who sees, not for one who does not know, not for one who does not see!

Há chẳng phải Thế Tôn đã nói rằng – ‘‘Này các Tỳ-khưu, Ta nói về sự đoạn tận các lậu hoặc cho người biết, người thấy, không phải cho người không biết, không thấy!

Kiñca, bhikkhave, jānato kiṃ passato āsavānaṃ khayo hoti?

And what, bhikkhus, is known and seen for the destruction of the āsavas?

Và này các Tỳ-khưu, biết gì, thấy gì thì các lậu hoặc được đoạn tận?

‘Iti rūpaṃ’…pe… ‘iti viññāṇassa atthaṅgamo’ti – evaṃ kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato āsavānaṃ khayo hotī’’ti.

'Such is form'…pe… 'such is the cessation of consciousness' – in this way, bhikkhus, for one who knows, for one who sees thus, there is the destruction of the āsavas."

‘Đây là sắc’…v.v… ‘Đây là sự diệt tận của thức’ – Này các Tỳ-khưu, biết như vậy, thấy như vậy thì các lậu hoặc được đoạn tận’’?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Há chẳng phải kinh điển có nói như vậy sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

Therefore, it should not be said: "An Arahant has doubt."

Vậy thì không nên nói – ‘‘Bậc A-la-hán có hoài nghi’’.

999

Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

Bậc A-la-hán có hoài nghi không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘jānatohaṃ, bhikkhave, passato āsavānaṃ khayaṃ vadāmi, no ajānato no apassato!

Has it not been said by the Bhagavā: "Bhikkhus, I declare the destruction of the āsavas for one who knows, for one who sees, not for one who does not know, not for one who does not see!

Há chẳng phải Thế Tôn đã nói rằng – ‘‘Này các Tỳ-khưu, Ta nói về sự đoạn tận các lậu hoặc cho người biết, người thấy, không phải cho người không biết, không thấy!

Kiñca, bhikkhave, jānato kiṃ passato āsavānaṃ khayo hoti?

And what, bhikkhus, is known and seen for the destruction of the āsavas?

Và này các Tỳ-khưu, biết gì, thấy gì thì các lậu hoặc được đoạn tận?

‘Idaṃ dukkha’nti, bhikkhave…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti jānato passato āsavānaṃ khayo hoti.

'This is suffering,' bhikkhus…pe… 'this is the path leading to the cessation of suffering' – for one who knows, for one who sees thus, there is the destruction of the āsavas.

‘Đây là Khổ’, này các Tỳ-khưu…v.v… ‘Đây là con đường đưa đến sự diệt khổ’ – biết và thấy như vậy thì các lậu hoặc được đoạn tận.

Evaṃ kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato āsavānaṃ khayo hotī’’ti.

In this way, bhikkhus, for one who knows, for one who sees thus, there is the destruction of the āsavas."

Này các Tỳ-khưu, biết như vậy, thấy như vậy thì các lậu hoặc được đoạn tận’’?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Há chẳng phải kinh điển có nói như vậy sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

Therefore, it should not be said: "An Arahant has doubt."

Vậy thì không nên nói – ‘‘Bậc A-la-hán có hoài nghi’’.

1000

Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

Bậc A-la-hán có hoài nghi không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘sabbaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya; sabbañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti!

Has it not been said by the Bhagavā: "Bhikkhus, one who does not fully know, does not fully understand, does not become dispassionate towards, does not abandon everything, is incapable of the destruction of suffering; but one who fully knows, fully understands, becomes dispassionate towards, abandons everything, is capable of the destruction of suffering!"

Há chẳng phải Thế Tôn đã nói rằng – ‘‘Này các Tỳ-khưu, không biết, không hiểu rõ, không ly tham, không từ bỏ tất cả thì không có khả năng đoạn tận khổ; nhưng này các Tỳ-khưu, biết, hiểu rõ, ly tham, từ bỏ tất cả thì có khả năng đoạn tận khổ’’?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Há chẳng phải kinh điển có nói như vậy sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

Therefore, it should not be said: "An Arahant has doubt."

Vậy thì không nên nói – ‘‘Bậc A-la-hán có hoài nghi’’.

1001

Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

Bậc A-la-hán có hoài nghi không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘sahāvassa dassanasampadāya …pe… chaccābhiṭhānāni abhabba kātu’’nti.

Has it not been said by the Bhagavā: "With the attainment of vision…pe… he is incapable of six grave deeds."

Há chẳng phải Thế Tôn đã nói rằng – ‘‘Với sự thành tựu tri kiến…v.v… sáu điều bất khả làm’’?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Há chẳng phải kinh điển có nói như vậy sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

Therefore, it should not be said: "An Arahant has doubt."

Vậy thì không nên nói – ‘‘Bậc A-la-hán có hoài nghi’’.

1002

Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

Bậc A-la-hán có hoài nghi không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘yasmiṃ, bhikkhave, samaye ariyasāvakassa virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’nti, saha dassanuppādā, bhikkhave, ariyasāvakassa tīṇi saṃyojanāni pahīyanti – sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, sīlabbataparāmāso’’ti!

Has it not been said by the Bhagavā: "Bhikkhus, when the stainless, immaculate Dhamma-eye arises for a noble disciple – 'Whatever is of the nature to arise, all that is of the nature to cease' – with the arising of vision, bhikkhus, three fetters are abandoned by the noble disciple: personality view, doubt, and adherence to rites and rituals!"

Há chẳng phải Thế Tôn đã nói rằng – ‘‘Này các Tỳ-khưu, vào lúc Thánh đệ tử phát sinh Pháp nhãn vô cấu, ly trần – ‘Phàm cái gì có tính chất tập khởi, tất cả cái đó có tính chất diệt tận’, này các Tỳ-khưu, với sự phát sinh tri kiến ấy, ba kiết sử được đoạn trừ nơi Thánh đệ tử – thân kiến, hoài nghi, giới cấm thủ’’?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Há chẳng phải kinh điển có nói như vậy sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

Therefore, it should not be said: "An Arahant has doubt."

Vậy thì không nên nói – ‘‘Bậc A-la-hán có hoài nghi’’.

1003

Atthi arahato kaṅkhāti?

Does an Arahant have doubt?

Bậc A-la-hán có hoài nghi không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā –

Has it not been said by the Bhagavā:

Há chẳng phải Thế Tôn đã nói rằng –

1004

‘‘Yadā have pātubhavanti dhammā,

"When the dhammas become manifest,

‘‘Khi các pháp hiện rõ,

1005

Ātāpino jhāyato brāhmaṇassa;

To the ardent, meditating brahman;

Đối với vị Bà-la-môn nhiệt tâm thiền định;

1006

Athassa kaṅkhā vapayanti sabbā,

Then all his doubts vanish,

Khi ấy, mọi hoài nghi của vị ấy đều tan biến,

1007

Yato pajānāti sahetudhammanti.

When he understands dhammas with their causes.

Vì vị ấy biết rõ các pháp có nguyên nhân.

1008

‘‘Yadā have pātubhavanti dhammā,

"When the dhammas become manifest,

‘‘Khi các pháp hiện rõ,

1009

Ātāpino jhāyato brāhmaṇassa;

To the ardent, meditating brahman;

Đối với vị Bà-la-môn nhiệt tâm thiền định;

1010

Athassa kaṅkhā vapayanti sabbā,

Then all his doubts vanish,

Rồi tất cả những nghi hoặc của vị ấy tiêu tan,

1011

Yato khayaṃ paccayānaṃ avedīti.

When he knows the destruction of conditions.

Khi vị ấy đã liễu tri sự diệt tận của các duyên.

1012

‘‘Yadā have pātubhavanti dhammā,

"When the dhammas become manifest,

“Quả thật, khi các pháp hiển lộ,

1013

Ātāpino jhāyato brāhmaṇassa;

To the ardent, meditating brahman;

Đối với vị Phạm chí tinh cần, thiền định;

1014

Vidhūpayaṃ tiṭṭhati mārasenaṃ,

He stands dispelling Māra's army,

Vị ấy đứng xua tan quân đội của Māra,

1015

Sūriyova^* obhāsayamantalikkhanti^* .

Like the sun illuminating the sky.

Như mặt trời chiếu sáng bầu trời.”

1016

‘‘Yā kāci kaṅkhā idha vā huraṃ vā,

"Whatever doubts, either in this life or beyond,

“Bất cứ nghi hoặc nào, ở đây hay ở đời sau,

1017

Sakavediyā vā paravediyā vā;

Or experienced by oneself, or experienced by others;

Do tự mình biết hay do người khác biết;

1018

Jhāyino^* tā pajahanti sabbā,

All those doubts are abandoned by those meditators,

Những nghi hoặc ấy, tất cả đều được những vị thiền định đoạn trừ,

1019

Ātāpino brahmacariyaṃ carantāti^* .

Who are ardent, practicing the holy life.

Những vị tinh cần, thực hành Phạm hạnh.”

1020

‘‘Ye kaṅkhāsamatikkantā, kaṅkhābhūtesu pāṇisu;

"Those who have completely overcome doubt, among beings in doubt;

“Những ai đã vượt qua nghi hoặc, giữa những chúng sanh còn nghi hoặc;

1021

Asaṃsayā visaṃyuttā, tesu dinnaṃ mahapphalanti.

Without wavering, disjoined (from doubt), to them a gift yields great fruit."

Không nghi ngờ, đã thoát ly, sự bố thí cho những vị ấy có quả báu lớn.”

1022

‘‘Etādisī dhammapakāsanettha,

"Such is the exposition of the Dhamma here,

“Sự thuyết giảng Pháp như thế này ở đây,

1023

Na tattha kiṃ kaṅkhati koci sāvako;

No disciple there harbors any doubt;

Không có bất kỳ đệ tử nào còn nghi ngờ;

1024

Nitthiṇṇaoghaṃ^* vicikicchachinnaṃ,

Having crossed the flood, having cut off doubt,

Chúng con xin đảnh lễ Đức Phật, vị đã vượt qua dòng nước lũ, đã đoạn trừ sự hoài nghi,

1025

Buddhaṃ namassāma jinaṃ janindā’’ti^* .

We bow to the Buddha, the Conqueror, the Lord of beings."

Vị Chinh Phục, bậc Chúa tể của chúng sanh.”

1026

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh điển không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

Therefore, it should not be said: "An Arahant has doubt."

Vậy thì không nên nói – “A-la-hán có nghi hoặc.”

1027

Na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti?

Should it not be said: "An Arahant has doubt"?

Không nên nói – “A-la-hán có nghi hoặc” ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu arahā itthipurisānaṃ nāmagotte kaṅkheyya, maggāmagge kaṅkheyya, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ nāme kaṅkheyyā’’ti?

Would an Arahant not doubt the names and clans of men and women, would he doubt the right and wrong paths, would he doubt the names of grasses, wood, and plants?

Há không phải bậc A-la-hán nghi ngờ về tên và dòng họ của nam nữ, nghi ngờ về con đường đúng và sai, nghi ngờ về tên của cỏ cây và thực vật sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci arahā itthipurisānaṃ nāmagotte kaṅkheyya, maggāmagge kaṅkheyya, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ nāme kaṅkheyya; tena vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato kaṅkhā’’ti.

If an Arahant would doubt the names and clans of men and women, would doubt the right and wrong paths, would doubt the names of grasses, wood, and plants; then it should indeed be said: "An Arahant has doubt."

Nếu bậc A-la-hán nghi ngờ về tên và dòng họ của nam nữ, nghi ngờ về con đường đúng và sai, nghi ngờ về tên của cỏ cây và thực vật; vậy thì quả thật phải nói – “A-la-hán có nghi hoặc.”

1028

Arahā itthipurisānaṃ nāmagotte kaṅkheyya, maggāmagge kaṅkheyya, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ nāme kaṅkheyyāti, atthi arahato kaṅkhāti?

Would an Arahant doubt the names and clans of men and women, would he doubt the right and wrong paths, would he doubt the names of grasses, wood, and plants; does an Arahant have doubt?

Bậc A-la-hán nghi ngờ về tên và dòng họ của nam nữ, nghi ngờ về con đường đúng và sai, nghi ngờ về tên của cỏ cây và thực vật, vậy A-la-hán có nghi hoặc sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Arahā sotāpattiphale vā sakadāgāmiphale vā anāgāmiphale vā arahatte vā kaṅkheyyāti?

Would an Arahant doubt in the fruit of stream-entry, or in the fruit of once-returning, or in the fruit of non-returning, or in Arahantship?

Bậc A-la-hán nghi ngờ về quả Tu-đà-hoàn, hay quả Tư-đà-hàm, hay quả A-na-hàm, hay A-la-hán sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1029

Kaṅkhākathā niṭṭhitā.

The Discourse on Doubt is finished.

Phần Nghi hoặc đã kết thúc.

1030

2. Dutiyavaggo

2. The Second Chapter

2. Phẩm thứ hai

1031

(13) 4. Paravitāraṇakathā

(13) 4. Discourse on Guiding Others

(13) 4. Phần về sự dẫn dắt người khác

1032

322. Atthi arahato paravitāraṇāti?

Is there for an Arahant the need for guidance by others?

322. A-la-hán có cần người khác dẫn dắt không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Arahā paraneyyo parapattiyo parapaccayo parapaṭibaddhabhū, na jānāti na passati sammūḷho asampajānoti?

Is an Arahant to be guided by others, to be believed by others, dependent on others, connected to others, not knowing, not seeing, deluded, not fully comprehending?

A-la-hán có phải là người được người khác dẫn dắt, được người khác tin tưởng, phụ thuộc vào người khác, bị người khác ràng buộc, không biết, không thấy, mê mờ, không tỉnh giác sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1033

Nanu arahā na paraneyyo na parapattiyo na parapaccayo na parapaṭibaddhabhū jānāti passati asammūḷho sampajānoti?

Is it not that an Arahant is not to be guided by others, not to be believed by others, not dependent on others, not connected to others, knowing, seeing, undeluded, fully comprehending?

Há không phải bậc A-la-hán không phải là người được người khác dẫn dắt, không phải được người khác tin tưởng, không phụ thuộc vào người khác, không bị người khác ràng buộc, biết, thấy, không mê mờ, tỉnh giác sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci arahā na paraneyyo na parapattiyo na parapaccayo na parapaṭibaddhabhū, jānāti passati asammūḷho sampajāno, no ca vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

If an Arahant is not to be guided by others, not to be believed by others, not dependent on others, not connected to others, knowing, seeing, undeluded, fully comprehending, then it should surely not be said: "There is for an Arahant the need for guidance by others."

Nếu bậc A-la-hán không phải là người được người khác dẫn dắt, không phải được người khác tin tưởng, không phụ thuộc vào người khác, không bị người khác ràng buộc, biết, thấy, không mê mờ, tỉnh giác, thì quả thật không nên nói – “A-la-hán có cần người khác dẫn dắt.”

1034

Atthi puthujjanassa paravitāraṇā, so ca paraneyyo parapattiyo parapaccayo parapaṭibaddhabhū, na jānāti na passati sammūḷho asampajānoti?

Is there for a puthujjana the need for guidance by others, and is he to be guided by others, to be believed by others, dependent on others, connected to others, not knowing, not seeing, deluded, not fully comprehending?

Có phải phàm phu có sự hoài nghi về người khác, và người ấy bị người khác dẫn dắt, phụ thuộc vào người khác, bị người khác ảnh hưởng, bị người khác ràng buộc, không biết, không thấy, mê muội, không tỉnh giác không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Atthi arahato paravitāraṇā, so ca paraneyyo parapattiyo parapaccayo parapaṭibaddhabhū, na jānāti na passati sammūḷho asampajānoti?

Is there for an Arahant the need for guidance by others, and is he to be guided by others, to be believed by others, dependent on others, connected to others, not knowing, not seeing, deluded, not fully comprehending?

Có phải bậc A-la-hán có sự hoài nghi về người khác, và người ấy bị người khác dẫn dắt, phụ thuộc vào người khác, bị người khác ảnh hưởng, bị người khác ràng buộc, không biết, không thấy, mê muội, không tỉnh giác không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1035

Atthi arahato paravitāraṇā, so ca na paraneyyo na parapattiyo na parapaccayo na parapaṭibaddhabhū, jānāti passati asammūḷho sampajānoti?

Is there for an Arahant the need for guidance by others, and is he not to be guided by others, not to be believed by others, not dependent on others, not connected to others, knowing, seeing, undeluded, fully comprehending?

Có phải bậc A-la-hán có sự hoài nghi về người khác, và người ấy không bị người khác dẫn dắt, không phụ thuộc vào người khác, không bị người khác ảnh hưởng, không bị người khác ràng buộc, biết, thấy, không mê muội, tỉnh giác không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Atthi puthujjanassa paravitāraṇā, so ca na paraneyyo na parapattiyo na parapaccayo na parapaṭibaddhabhū, jānāti passati asammūḷho sampajānoti?

Is there for a puthujjana the need for guidance by others, and is he not to be guided by others, not to be believed by others, not dependent on others, not connected to others, knowing, seeing, undeluded, fully comprehending?

Có phải phàm phu có sự hoài nghi về người khác, và người ấy không bị người khác dẫn dắt, không phụ thuộc vào người khác, không bị người khác ảnh hưởng, không bị người khác ràng buộc, biết, thấy, không mê muội, tỉnh giác không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1036

Atthi arahato paravitāraṇāti?

Is there for an Arahant the need for guidance by others?

Có phải bậc A-la-hán có sự hoài nghi về người khác không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Atthi arahato satthari paravitāraṇā, dhamme paravitāraṇā, saṅghe paravitāraṇā, sikkhāya paravitāraṇā, pubbante paravitāraṇā, aparante paravitāraṇā, pubbantāparante paravitāraṇā, idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu paravitāraṇāti?

Does an Arahant have perplexity regarding the Teacher, perplexity regarding the Dhamma, perplexity regarding the Saṅgha, perplexity regarding the training, perplexity regarding the past, perplexity regarding the future, perplexity regarding the past and future, perplexity regarding the Dhamma states that are dependently arisen through specific conditions?

Có phải bậc A-la-hán có sự hoài nghi về Bậc Đạo Sư, có sự hoài nghi về Pháp, có sự hoài nghi về Tăng, có sự hoài nghi về Giới học, có sự hoài nghi về quá khứ, có sự hoài nghi về vị lai, có sự hoài nghi về quá khứ và vị lai, có sự hoài nghi về các pháp duyên khởi y duyên này không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1037

Natthi arahato satthari paravitāraṇā, dhamme paravitāraṇā…pe… idapaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu paravitāraṇāti?

Does an Arahant not have perplexity regarding the Teacher, perplexity regarding the Dhamma…pe… perplexity regarding the Dhamma states that are dependently arisen through specific conditions?

Có phải bậc A-la-hán không có sự hoài nghi về Bậc Đạo Sư, không có sự hoài nghi về Pháp… (v.v.)… không có sự hoài nghi về các pháp duyên khởi y duyên này không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Hañci natthi arahato satthari paravitāraṇā, dhamme paravitāraṇā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu paravitāraṇā, no ca vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

If an Arahant does not have perplexity regarding the Teacher, perplexity regarding the Dhamma…pe… perplexity regarding the Dhamma states that are dependently arisen through specific conditions, then surely it should not be said: ‘An Arahant has perplexity.’

Nếu bậc A-la-hán không có sự hoài nghi về Bậc Đạo Sư, không có sự hoài nghi về Pháp… (v.v.)… không có sự hoài nghi về các pháp duyên khởi y duyên này, thì không nên nói rằng – “bậc A-la-hán có sự hoài nghi về người khác”.

1038

Atthi puthujjanassa paravitāraṇā, atthi tassa satthari paravitāraṇā, dhamme paravitāraṇā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu paravitāraṇāti?

Does an ordinary person have perplexity? Does he have perplexity regarding the Teacher, perplexity regarding the Dhamma…pe… perplexity regarding the Dhamma states that are dependently arisen through specific conditions?

Có phải phàm phu có sự hoài nghi về người khác, và người ấy có sự hoài nghi về Bậc Đạo Sư, có sự hoài nghi về Pháp… (v.v.)… có sự hoài nghi về các pháp duyên khởi y duyên này không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Atthi arahato paravitāraṇā, atthi tassa satthari paravitāraṇā, dhamme paravitāraṇā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu paravitāraṇāti?

Does an Arahant have perplexity? Does he have perplexity regarding the Teacher, perplexity regarding the Dhamma…pe… perplexity regarding the Dhamma states that are dependently arisen through specific conditions?

Có phải bậc A-la-hán có sự hoài nghi về người khác, và người ấy có sự hoài nghi về Bậc Đạo Sư, có sự hoài nghi về Pháp… (v.v.)… có sự hoài nghi về các pháp duyên khởi y duyên này không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1039

Atthi arahato paravitāraṇā, natthi tassa satthari paravitāraṇā, dhamme paravitāraṇā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu paravitāraṇāti?

Does an Arahant have perplexity? Does he not have perplexity regarding the Teacher, perplexity regarding the Dhamma…pe… perplexity regarding the Dhamma states that are dependently arisen through specific conditions?

Có phải bậc A-la-hán có sự hoài nghi về người khác, và người ấy không có sự hoài nghi về Bậc Đạo Sư, không có sự hoài nghi về Pháp… (v.v.)… không có sự hoài nghi về các pháp duyên khởi y duyên này không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Atthi puthujjanassa paravitāraṇā, natthi tassa satthari paravitāraṇā, dhamme paravitāraṇā…pe… idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu paravitāraṇāti?

Does an ordinary person have perplexity? Does he not have perplexity regarding the Teacher, perplexity regarding the Dhamma…pe… perplexity regarding the Dhamma states that are dependently arisen through specific conditions?

Có phải phàm phu có sự hoài nghi về người khác, và người ấy không có sự hoài nghi về Bậc Đạo Sư, không có sự hoài nghi về Pháp… (v.v.)… không có sự hoài nghi về các pháp duyên khởi y duyên này không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1040

323. Atthi arahato paravitāraṇāti?

323. Does an Arahant have perplexity?

323. Có phải bậc A-la-hán có sự hoài nghi về người khác không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Nanu arahato rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammoti?

Has not an Arahant's greed been abandoned, cut off at the root, made like a palm-stump, brought to non-existence, and is it not subject to non-arising in the future?

Há không phải tham ái của bậc A-la-hán đã được đoạn trừ, đã bị nhổ tận gốc, đã bị làm cho như gốc cây thốt nốt, đã bị làm cho không còn tồn tại, không còn khả năng phát sinh trong tương lai sao?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Hañci arahato rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, no ca vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

If an Arahant's greed has been abandoned, cut off at the root, made like a palm-stump, brought to non-existence, and is subject to non-arising in the future, then surely it should not be said: ‘An Arahant has perplexity.’

Nếu tham ái của bậc A-la-hán đã được đoạn trừ, tận gốc, như cây thốt nốt bị chặt tận gốc, không còn khả năng tái sinh, không còn sinh khởi trong tương lai, thì không thể nói rằng – ‘bậc A-la-hán có sự suy xét về người khác’.

1041

Atthi arahato paravitāraṇāti?

Does an Arahant have perplexity?

Bậc A-la-hán có sự suy xét về người khác ư?

Āmantā.

Yes, it is so.

Thưa vâng.

Nanu arahato doso pahīno…pe… moho pahīno…pe… anottappaṃ pahīnaṃ ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ…pe… rāgappahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… dosappahānāya…pe… anottappapahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… nanu arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikatanti?

Has not an Arahant's hatred been abandoned…pe… delusion been abandoned…pe… shamelessness been abandoned, cut off at the root, made like a palm-stump, brought to non-existence, and is it not subject to non-arising in the future…pe… the path for the abandoning of greed been developed…pe… the factors of awakening been developed…pe… for the abandoning of hatred…pe… for the abandoning of shamelessness the path been developed…pe… the factors of awakening been developed…pe… Is not an Arahant free from greed, free from hatred, free from delusion…pe… has he not realized what is to be realized?

Há chẳng phải sân hận của bậc A-la-hán đã được đoạn trừ…pe… si mê đã được đoạn trừ…pe… không biết hổ thẹn đã được đoạn trừ, tận gốc, như cây thốt nốt bị chặt tận gốc, không còn khả năng tái sinh, không còn sinh khởi trong tương lai…pe… con đường đoạn trừ tham ái đã được tu tập…pe… các chi phần giác ngộ đã được tu tập…pe… con đường đoạn trừ sân hận…pe… con đường đoạn trừ không biết hổ thẹn đã được tu tập…pe… các chi phần giác ngộ đã được tu tập…pe… há chẳng phải bậc A-la-hán đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần chứng ngộ đã được chứng ngộ ư?

Āmantā.

Yes, it is so.

Thưa vâng.

Hañci arahā vītarāgo vītadoso vītamoho sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, no ca vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

If an Arahant is free from greed, free from hatred, free from delusion, and has realized what is to be realized, then surely it should not be said: ‘An Arahant has perplexity.’

Nếu bậc A-la-hán đã ly tham, ly sân, ly si, điều cần chứng ngộ đã được chứng ngộ, thì không thể nói rằng – ‘bậc A-la-hán có sự suy xét về người khác’.

1042

324. Atthi arahato paravitāraṇāti?

324. Does an Arahant have perplexity?

324. Bậc A-la-hán có sự suy xét về người khác ư?

Sadhammakusalassa arahato atthi paravitāraṇā, paradhammakusalassa arahato natthi paravitāraṇāti.

An Arahant skilled in his own Dhamma has perplexity; an Arahant skilled in others' Dhamma does not have perplexity.

Bậc A-la-hán thiện xảo về Chánh pháp thì có sự suy xét về người khác; bậc A-la-hán thiện xảo về Pháp của người khác thì không có sự suy xét về người khác.

Sadhammakusalassa arahato atthi paravitāraṇāti?

Does an Arahant skilled in his own Dhamma have perplexity?

Bậc A-la-hán thiện xảo về Chánh pháp thì có sự suy xét về người khác ư?

Āmantā.

Yes, it is so.

Thưa vâng.

Paradhammakusalassa arahato atthi paravitāraṇāti?

Does an Arahant skilled in others' Dhamma have perplexity?

Bậc A-la-hán thiện xảo về Pháp của người khác thì có sự suy xét về người khác ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…pe….

1043

Paradhammakusalassa arahato natthi paravitāraṇāti?

Does an Arahant skilled in others' Dhamma not have perplexity?

Bậc A-la-hán thiện xảo về Pháp của người khác thì không có sự suy xét về người khác ư?

Āmantā.

Yes, it is so.

Thưa vâng.

Sadhammakusalassa arahato natthi paravitāraṇāti?

Does an Arahant skilled in his own Dhamma not have perplexity?

Bậc A-la-hán thiện xảo về Chánh pháp thì không có sự suy xét về người khác ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…pe….

1044

Sadhammakusalassa arahato rāgo pahīno, atthi tassa paravitāraṇāti?

Has an Arahant skilled in his own Dhamma abandoned greed, and does he have perplexity?

Tham ái của bậc A-la-hán thiện xảo về Chánh pháp đã được đoạn trừ, vị ấy có sự suy xét về người khác ư?

Āmantā.

Yes, it is so.

Thưa vâng.

Paradhammakusalassa arahato rāgo pahīno, atthi tassa paravitāraṇāti?

Has an Arahant skilled in others' Dhamma abandoned greed, and does he have perplexity?

Tham ái của bậc A-la-hán thiện xảo về Pháp của người khác đã được đoạn trừ, vị ấy có sự suy xét về người khác ư?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1045

Sadhammakusalassa arahato doso pahīno…pe… moho pahīno…pe… anottappaṃ pahīnaṃ …pe… rāgappahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… dosappahānāya…pe… anottappapahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… sadhammakusalo arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, atthi tassa paravitāraṇāti?

Has an Arahant skilled in his own Dhamma abandoned hatred…pe… abandoned delusion…pe… abandoned shamelessness…pe… has the path for the abandoning of greed been developed…pe… have the factors of awakening been developed…pe… for the abandoning of hatred…pe… for the abandoning of shamelessness the path been developed…pe… have the factors of awakening been developed…pe… Is an Arahant skilled in his own Dhamma free from greed, free from hatred, free from delusion…pe… has he realized what is to be realized, and does he have perplexity?

Sân hận của bậc A-la-hán thiện xảo về Chánh pháp đã được đoạn trừ…pe… si mê đã được đoạn trừ…pe… không biết hổ thẹn đã được đoạn trừ…pe… con đường đoạn trừ tham ái đã được tu tập…pe… các chi phần giác ngộ đã được tu tập…pe… con đường đoạn trừ sân hận…pe… con đường đoạn trừ không biết hổ thẹn đã được tu tập…pe… các chi phần giác ngộ đã được tu tập…pe… bậc A-la-hán thiện xảo về Chánh pháp đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần chứng ngộ đã được chứng ngộ, vị ấy có sự suy xét về người khác ư?

Āmantā.

Yes, it is so.

Thưa vâng.

Paradhammakusalo arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, atthi tassa paravitāraṇāti?

Is an Arahant skilled in others' Dhamma free from greed, free from hatred, free from delusion…pe… has he realized what is to be realized, and does he have perplexity?

Bậc A-la-hán thiện xảo về Pháp của người khác đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần chứng ngộ đã được chứng ngộ, vị ấy có sự suy xét về người khác ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…pe….

1046

Paradhammakusalassa arahato rāgo pahīno, natthi tassa paravitāraṇāti?

Has an Arahant skilled in others' Dhamma abandoned greed, and does he not have perplexity?

Tham ái của bậc A-la-hán thiện xảo về Pháp của người khác đã được đoạn trừ, vị ấy không có sự suy xét về người khác ư?

Āmantā.

Yes, it is so.

Thưa vâng.

Sadhammakusalassa arahato rāgo pahīno, natthi tassa paravitāraṇāti?

Has an Arahant skilled in his own Dhamma abandoned greed, and does he not have perplexity?

Tham ái của bậc A-la-hán thiện xảo về Chánh pháp đã được đoạn trừ, vị ấy không có sự suy xét về người khác ư?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1047

Paradhammakusalassa arahato doso pahīno, moho pahīno…pe… anottappaṃ pahīnaṃ…pe… rāgappahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… dosappahānāya…pe… anottappapahānāya maggo bhāvito…pe… bojjhaṅgā bhāvitā…pe… paradhammakusalo arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, natthi tassa paravitāraṇāti?

Has an Arahant skilled in others' Dhamma abandoned hatred, abandoned delusion…pe… abandoned shamelessness…pe… has the path for the abandoning of greed been developed…pe… have the factors of awakening been developed…pe… for the abandoning of hatred…pe… for the abandoning of shamelessness the path been developed…pe… have the factors of awakening been developed…pe… Is an Arahant skilled in others' Dhamma free from greed, free from hatred, free from delusion…pe… has he realized what is to be realized, and does he not have perplexity?

Đối với vị Arahant thiện xảo trong các pháp của người khác, sân đã được đoạn trừ, si đã được đoạn trừ…pe… không biết hổ thẹn đã được đoạn trừ…pe… con đường đoạn trừ tham đã được tu tập…pe… các chi giác ngộ đã được tu tập…pe… để đoạn trừ sân…pe… để đoạn trừ không biết hổ thẹn, con đường đã được tu tập…pe… các chi giác ngộ đã được tu tập…pe… vị Arahant thiện xảo trong các pháp của người khác đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần chứng ngộ đã được chứng ngộ. Vị ấy không có sự nghi ngờ về người khác phải không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Sadhammakusalo arahā vītarāgo vītadoso vītamoho…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, natthi tassa paravitāraṇāti?

Is an Arahant skilled in his own Dhamma free from greed, free from hatred, free from delusion…pe… has he realized what is to be realized, and does he not have perplexity?

Vị Arahant thiện xảo trong các pháp của mình đã ly tham, ly sân, ly si…pe… điều cần chứng ngộ đã được chứng ngộ. Vị ấy không có sự nghi ngờ về người khác phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…pe….

1048

325. Atthi arahato paravitāraṇāti?

325. Does an Arahant have perplexity?

325. Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác phải không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘jānatohaṃ, bhikkhave, passato āsavānaṃ khayaṃ vadāmi, no ajānato no apassato!

Was it not said by the Blessed One: ‘‘Monks, I declare the destruction of the asavas to one who knows and sees, not to one who does not know and does not see!

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Này các Tỳ-khưu, Ta nói về sự đoạn tận các lậu hoặc đối với người biết, người thấy, chứ không phải đối với người không biết, không thấy!

Kiñca, bhikkhave, jānato kiṃ passato āsavānaṃ khayo hoti?

And what, monks, is it that one knows and sees for the destruction of the asavas?

Này các Tỳ-khưu, đối với người biết điều gì, thấy điều gì mà có sự đoạn tận các lậu hoặc?

‘Iti rūpaṃ’…pe… ‘iti viññāṇassa atthaṅgamo’ti – evaṃ kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato āsavānaṃ khayo hotī’’ti.

‘Such is material form’…pe… ‘such is the cessation of consciousness’ – knowing thus, seeing thus, monks, there is the destruction of the asavas’’?

‘Đây là sắc’…pe… ‘đây là sự diệt tận của thức’ – Này các Tỳ-khưu, đối với người biết như vậy, thấy như vậy, có sự đoạn tận các lậu hoặc” ư?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh điển như vậy phải không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

Then it should not be said: ‘‘An Arahant has perplexity.’’

Vậy thì không nên nói rằng: “Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác”.

1049

Atthi arahato paravitāraṇāti?

Does an Arahant have perplexity?

Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác phải không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘jānatohaṃ, bhikkhave, passato āsavānaṃ khayaṃ vadāmi, no ajānato no apassato!

Was it not said by the Blessed One: ‘‘Monks, I declare the destruction of the asavas to one who knows and sees, not to one who does not know and does not see!

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Này các Tỳ-khưu, Ta nói về sự đoạn tận các lậu hoặc đối với người biết, người thấy, chứ không phải đối với người không biết, không thấy!

Kiñca, bhikkhave, jānato kiṃ passato āsavānaṃ khayo hoti?

And what, monks, is it that one knows and sees for the destruction of the asavas?

Này các Tỳ-khưu, đối với người biết điều gì, thấy điều gì mà có sự đoạn tận các lậu hoặc?

‘Idaṃ dukkha’nti – bhikkhave, jānato passato āsavānaṃ khayo hoti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti – jānato passato āsavānaṃ khayo hoti.

‘This is suffering’ – knowing and seeing thus, monks, there is the destruction of the asavas, ‘this is the origin of suffering’…pe… ‘this is the cessation of suffering’…pe… ‘this is the path leading to the cessation of suffering’ – knowing and seeing thus, there is the destruction of the asavas.

Này các Tỳ-khưu, đối với người biết, thấy ‘Đây là Khổ’ thì có sự đoạn tận các lậu hoặc; ‘Đây là Khổ tập’…pe… ‘Đây là Khổ diệt’…pe… ‘Đây là con đường đưa đến Khổ diệt’ – đối với người biết, thấy như vậy thì có sự đoạn tận các lậu hoặc.

Evaṃ kho, bhikkhave, jānato evaṃ passato āsavānaṃ khayo hotī’’ti.

Knowing thus, seeing thus, monks, there is the destruction of the asavas’’?

Này các Tỳ-khưu, đối với người biết như vậy, thấy như vậy, có sự đoạn tận các lậu hoặc” ư?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh điển như vậy phải không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

Then it should not be said: ‘‘An Arahant has perplexity.’’

Vậy thì không nên nói rằng: “Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác”.

1050

Atthi arahato paravitāraṇāti?

Does an Arahant have perplexity?

Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác phải không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘sabbaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya; sabbañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti!

Was it not said by the Blessed One: ‘‘Monks, one who does not fully know, does not fully understand, does not dispassionately relinquish, does not abandon anything at all, is incapable of the destruction of suffering; but one who fully knows, fully understands, dispassionately relinquishes, abandons everything at all, is capable of the destruction of suffering’’?

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Này các Tỳ-khưu, không biết rõ, không hiểu rõ, không ly tham, không đoạn trừ tất cả, thì không có khả năng đoạn tận Khổ; nhưng này các Tỳ-khưu, biết rõ, hiểu rõ, ly tham, đoạn trừ tất cả, thì có khả năng đoạn tận Khổ” ư?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh điển như vậy phải không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

Then it should not be said: ‘‘An Arahant has perplexity.’’

Vậy thì không nên nói rằng: “Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác”.

1051

Atthi arahato paravitāraṇāti?

Does an Arahant have perplexity?

Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác phải không?

Āmantā.

Yes, it is so.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘sahāvassa dassanasampadāya…pe… chaccābhiṭhānāni abhabba kātu’’nti.

Has it not been said by the Blessed One: "Together with his accomplishment in vision... he is incapable of six things"?

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Và cùng với sự thành tựu của cái thấy…pe… sáu điều không thể làm” ư?

Attheva suttantoti?

Is there such a Sutta?

Có kinh điển như vậy phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

If so, it should not be said, "There is inquiry into others for an Arahant."

Vậy thì không nên nói rằng: “Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác”.

1052

Atthi arahato paravitāraṇāti?

Is there inquiry into others for an Arahant?

Vị Arahant có sự nghi ngờ về người khác phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘yasmiṃ, bhikkhave, samaye ariyasāvakassa virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’nti, saha dassanuppādā, bhikkhave, ariyasāvakassa tīṇi saṃyojanāni pahīyanti – sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, sīlabbataparāmāso’’ti!

Has it not been said by the Blessed One: "Monks, when the stainless, blemishless Dhamma-eye arises for a noble disciple—'whatever is of the nature to arise, all that is of the nature to cease'—with the arising of this vision, monks, three fetters are abandoned by the noble disciple: personality view, doubt, and adherence to rites and rituals"?

Há chẳng phải Thế Tôn đã dạy rằng: “Này các tỳ khưu, vào lúc Thánh đệ tử phát sinh Pháp nhãn thanh tịnh, không cấu uế – ‘phàm cái gì có tính chất tập khởi, tất cả cái đó có tính chất đoạn diệt’ – này các tỳ khưu, cùng với sự phát sinh của cái thấy, ba kiết sử được Thánh đệ tử đoạn trừ: thân kiến (sakkāyadiṭṭhi), hoài nghi (vicikicchā), và giới cấm thủ (sīlabbataparāmāso)” đó sao?

Attheva suttantoti?

Is there such a Sutta?

Có kinh điển như vậy phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

If so, it should not be said, "There is inquiry into others for an Arahant."

Vậy thì không nên nói rằng: “Vị A-la-hán có sự giải thoát cho người khác.”

1053

Atthi arahato paravitāraṇāti?

Is there inquiry into others for an Arahant?

Vị A-la-hán có sự giải thoát cho người khác phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā –

Has it not been said by the Blessed One:

Há chẳng phải Thế Tôn đã dạy rằng:

1054

‘‘Nāhaṃ sahissāmi^* pamocanāya,

"I do not seek release,

“Ta không thể giải thoát

1055

Kathaṅkathiṃ dhotaka kañci^* loke;

Dhotaka, for any doubtful one in the world;

Bất kỳ ai còn hoài nghi trên đời;

1056

Dhammañca seṭṭhaṃ abhijānamāno,

Knowing the supreme Dhamma,

Biết được Pháp tối thượng,

1057

Evaṃ tuvaṃ oghamimaṃ taresī’’ti^* .

Thus you will cross this flood."

Ngươi hãy vượt qua dòng nước lũ này như vậy.”

1058

Attheva suttantoti?

Is there such a Sutta?

Có kinh điển như vậy phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

If so, it should not be said, "There is inquiry into others for an Arahant."

Vậy thì không nên nói rằng: “Vị A-la-hán có sự giải thoát cho người khác.”

1059

Na vattabbaṃ – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti?

Should it not be said, "There is inquiry into others for an Arahant"?

Không nên nói rằng: “Vị A-la-hán có sự giải thoát cho người khác” phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu arahato itthipurisānaṃ nāmagottaṃ pare vitāreyyuṃ, maggāmaggaṃ pare vitāreyyuṃ, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ nāmaṃ pare vitāreyyunti?

Do not others inquire for an Arahant about the names and clans of men and women, do others inquire about the right and wrong path, do others inquire about the names of grasses, wood, and plants?

Há chẳng phải những người khác có thể giải thích tên họ của đàn ông và đàn bà cho vị A-la-hán, những người khác có thể giải thích đúng đường và sai đường cho vị A-la-hán, những người khác có thể giải thích tên của cỏ, cây và thực vật cho vị A-la-hán đó sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci arahato itthipurisānaṃ nāmagottaṃ pare vitāreyyuṃ, maggāmaggaṃ pare vitāreyyuṃ, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ nāmaṃ pare vitāreyyuṃ, tena vata re vattabbe – ‘‘atthi arahato paravitāraṇā’’ti.

If others inquire for an Arahant about the names and clans of men and women, if others inquire about the right and wrong path, if others inquire about the names of grasses, wood, and plants, then indeed it should be said, "There is inquiry into others for an Arahant."

Nếu những người khác có thể giải thích tên họ của đàn ông và đàn bà cho vị A-la-hán, những người khác có thể giải thích đúng đường và sai đường cho vị A-la-hán, những người khác có thể giải thích tên của cỏ, cây và thực vật cho vị A-la-hán, thì thật vậy, nên nói rằng: “Vị A-la-hán có sự giải thoát cho người khác.”

1060

Arahato itthipurisānaṃ nāmagottaṃ pare vitāreyyuṃ, maggāmaggaṃ pare vitāreyyuṃ, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ nāmaṃ pare vitāreyyunti, atthi arahato paravitāraṇāti?

Do others inquire for an Arahant about the names and clans of men and women, do others inquire about the right and wrong path, do others inquire about the names of grasses, wood, and plants? Is there inquiry into others for an Arahant?

Những người khác có thể giải thích tên họ của đàn ông và đàn bà cho vị A-la-hán, những người khác có thể giải thích đúng đường và sai đường cho vị A-la-hán, những người khác có thể giải thích tên của cỏ, cây và thực vật cho vị A-la-hán, vậy vị A-la-hán có sự giải thoát cho người khác phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Arahato sotāpattiphalaṃ vā sakadāgāmiphalaṃ vā anāgāmiphalaṃ vā arahattaṃ vā pare vitāreyyunti?

Do others inquire for an Arahant about the fruit of Stream-entry, or the fruit of Once-returning, or the fruit of Non-returning, or Arahantship?

Những người khác có thể giải thích quả Tu-đà-hoàn (Sotāpattiphala), hay quả Tư-đà-hàm (Sakadāgāmiphala), hay quả A-na-hàm (Anāgāmiphala), hay A-la-hán (Arahant) cho vị A-la-hán phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy… (còn nữa)…

1061

Paravitāraṇakathā niṭṭhitā.

The discourse on inquiry into others is concluded.

Phẩm về sự giải thoát cho người khác đã kết thúc.

1062

2. Dutiyavaggo

2. Second Chapter

2. Chương thứ hai

1063

(14) 5. Vacībhedakathā

(14) 5. Discourse on the Cessation of Speech

(14) 5. Phẩm về sự phân biệt lời nói

1064

326. Samāpannassa atthi vacībhedoti?

326. For one in absorption, is there cessation of speech?

326. Người nhập định (samāpanna) có sự phân biệt lời nói (vacībheda) không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Sabbattha samāpannānaṃ atthi vacībhedoti?

Is there cessation of speech for all those in absorption?

Những người nhập định ở mọi nơi có sự phân biệt lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy… (còn nữa)…

1065

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there cessation of speech?

Người nhập định có sự phân biệt lời nói không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Sabbadā samāpannānaṃ atthi vacībhedoti?

Is there cessation of speech for those in absorption at all times?

Những người nhập định luôn luôn có sự phân biệt lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy… (còn nữa)…

1066

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there cessation of speech?

Người nhập định có sự phân biệt lời nói không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Sabbesaṃ samāpannānaṃ atthi vacībhedoti?

Is there cessation of speech for all those in absorption?

Tất cả những người nhập định có sự phân biệt lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy… (còn nữa)…

1067

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there cessation of speech?

Người nhập định có sự phân biệt lời nói không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Sabbasamāpattīsu atthi vacībhedoti?

Is there cessation of speech in all absorptions?

Trong tất cả các loại nhập định (samāpatti), có sự phân biệt lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy… (còn nữa)…

1068

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there cessation of speech?

Người nhập định có sự phân biệt lời nói không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Samāpannassa atthi kāyabhedoti?

For one in absorption, is there cessation of body?

Người nhập định có sự phân biệt thân (kāyabheda) không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1069

Samāpannassa natthi kāyabhedoti?

For one in absorption, is there no cessation of body?

Người nhập định không có sự phân biệt thân sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Samāpannassa natthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there no cessation of speech?

Người nhập định không có sự phân biệt lời nói sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1070

Samāpannassa atthi vācā, atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there body, is there cessation of body?

Người nhập định có lời nói, có sự phân biệt lời nói sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Samāpannassa atthi kāyo, atthi kāyabhedoti?

For one in absorption, is there body, is there cessation of body?

Người nhập định có thân, có sự phân biệt thân sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1071

Samāpannassa atthi kāyo, natthi kāyabhedoti?

For one in absorption, is there body, is there no cessation of body?

Người nhập định có thân, không có sự phân biệt thân sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Samāpannassa atthi vācā, natthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there speech, is there no cessation of speech?

Người nhập định có lời nói, không có sự phân biệt lời nói sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1072

327. Dukkhanti jānanto dukkhanti vācaṃ bhāsatīti?

327. Does one, knowing 'suffering', utter the word 'suffering'?

327. Người biết khổ, có nói lời “khổ” sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Samudayoti jānanto samudayoti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'origin', utter the word 'origin'?

Người biết tập khởi, có nói lời “tập khởi” sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1073

Dukkhanti jānanto dukkhanti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'suffering', utter the word 'suffering'?

Người biết khổ, có nói lời “khổ” sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Nirodhoti jānanto nirodhoti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'cessation', utter the word 'cessation'?

Người biết diệt tận, có nói lời “diệt tận” sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1074

Dukkhanti jānanto dukkhanti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'suffering', utter the word 'suffering'?

Người biết khổ, có nói lời “khổ” sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Maggoti jānanto maggoti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'path', utter the word 'path'?

Người biết đạo, có nói lời “đạo” sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1075

Samudayoti jānanto na ca samudayoti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'origin', not utter the word 'origin'?

Người biết tập khởi, nhưng không nói lời “tập khởi” sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Dukkhanti jānanto na ca dukkhanti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'suffering', not utter the word 'suffering'?

Người biết khổ, nhưng không nói lời “khổ” sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1076

Nirodhoti jānanto na ca nirodhoti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'cessation', not utter the word 'cessation'?

Người biết diệt tận, nhưng không nói lời “diệt tận” sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Dukkhanti jānanto na ca dukkhanti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'suffering', not utter the word 'suffering'?

Người biết khổ, nhưng không nói lời “khổ” sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1077

Maggoti jānanto na ca maggoti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'path', not utter the word 'path'?

Người biết đạo, nhưng không nói lời “đạo” sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Dukkhanti jānanto na ca dukkhanti vācaṃ bhāsatīti?

Does one, knowing 'suffering', not utter the word 'suffering'?

Người biết khổ, nhưng không nói lời “khổ” sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1078

328. Samāpannassa atthi vacībhedoti?

328. For one in absorption, is there cessation of speech?

328. Người nhập định có sự phân biệt lời nói sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Ñāṇaṃ kiṃgocaranti?

What is the object of knowledge?

Trí tuệ có đối tượng là gì?

Ñāṇaṃ saccagocaranti.

Knowledge has truth as its object.

Trí tuệ có đối tượng là các chân lý (saccagocaraṃ).

Sotaṃ saccagocaranti?

Does hearing have truth as its object?

Thính giác có đối tượng là các chân lý sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy…pe….

1079

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there cessation of speech?

Người nhập định có sự phân biệt lời nói sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Sotaṃ kiṃ gocaranti?

What is the object of hearing?

Thính giác có đối tượng là gì?

Sotaṃ saddagocaranti.

Hearing has sound as its object.

Thính giác có đối tượng là âm thanh (saddagocaraṃ).

Ñāṇaṃ saddagocaranti?

Does knowledge have sound as its object?

Trí tuệ có đối tượng là âm thanh sao?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1080

Samāpannassa atthi vacībhedo ñāṇaṃ saccagocaraṃ, sotaṃ saddagocaranti?

For one in absorption, is there cessation of speech, knowledge has truth as its object, hearing has sound as its object?

Người nhập định có sự phân biệt lời nói, trí tuệ có đối tượng là các chân lý, thính giác có đối tượng là âm thanh sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Hañci ñāṇaṃ saccagocaraṃ, sotaṃ saddagocaraṃ, no ca vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If knowledge has truth as its object and hearing has sound as its object, then indeed it should not be said, "For one in absorption, there is cessation of speech."

Nếu trí tuệ có đối tượng là các chân lý, thính giác có đối tượng là âm thanh, vậy thì không nên nói rằng – “người nhập định có sự phân biệt lời nói”.

1081

Samāpannassa atthi vacībhedo ñāṇaṃ saccagocaraṃ, sotaṃ saddagocaranti?

For one in absorption, is there cessation of speech, knowledge has truth as its object, hearing has sound as its object?

Người nhập định có sự phân biệt lời nói, trí tuệ có đối tượng là các chân lý, thính giác có đối tượng là âm thanh sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Dvinnaṃ phassānaṃ, dvinnaṃ vedanānaṃ, dvinnaṃ saññānaṃ, dvinnaṃ cetanānaṃ, dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti?

Is there a convergence of two contacts, two feelings, two perceptions, two volitions, two consciousnesses?

Có sự hội tụ của hai xúc, hai thọ, hai tưởng, hai tư, hai tâm sao?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1082

329. Samāpannassa atthi vacībhedoti?

329. For one in absorption, is there cessation of speech?

329. Người nhập định có sự phân biệt lời nói sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Pathavīkasiṇaṃ samāpattiṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one who has attained the earth kasina absorption, is there cessation of speech?

Người nhập định địa biến xứ (pathavīkasiṇa) có sự phân biệt lời nói sao?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1083

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there cessation of speech?

Người nhập định có sự phân biệt lời nói sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Āpokasiṇaṃ…pe… tejokasiṇaṃ… vāyokasiṇaṃ… nīlakasiṇaṃ… pītakasiṇaṃ… lohitakasiṇaṃ… odātakasiṇaṃ… ākāsānañcāyatanaṃ … viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ…pe… nevasaññānāsaññāyatanaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one who has attained the water kasina...pe... fire kasina... wind kasina... blue kasina... yellow kasina... red kasina... white kasina... the sphere of infinite space... the sphere of infinite consciousness... the sphere of nothingness...pe... the sphere of neither perception nor non-perception absorption, is there cessation of speech?

Người đã nhập thủy kasina… (tương tự)… hỏa kasina… phong kasina… xanh kasina… vàng kasina… đỏ kasina… trắng kasina… không vô biên xứ… thức vô biên xứ… vô sở hữu xứ… (tương tự)… phi tưởng phi phi tưởng xứ có sự gián đoạn lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy… (tương tự)….

1084

Pathavīkasiṇaṃ samāpattiṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

For one who has attained the earth kasina absorption, is there no cessation of speech?

Người đã nhập địa kasina có sự gián đoạn lời nói không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci pathavīkasiṇaṃ samāpattiṃ samāpannassa natthi vacībhedo, no ca vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If for one who has attained the earth kasina absorption, there is no cessation of speech, then indeed it should not be said, "For one in absorption, there is cessation of speech."

Nếu người đã nhập địa kasina không có sự gián đoạn lời nói, thì không nên nói rằng: “Người đã nhập có sự gián đoạn lời nói”.

1085

Āpokasiṇaṃ … tejokasiṇaṃ… vāyokasiṇaṃ… nīlakasiṇaṃ… pītakasiṇaṃ… lohitakasiṇaṃ… odātakasiṇaṃ… ākāsānañcāyatanaṃ … viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… nevasaññānāsaññāyatanaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

For one who has attained the water kasina... fire kasina... wind kasina... blue kasina... yellow kasina... red kasina... white kasina... the sphere of infinite space... the sphere of infinite consciousness... the sphere of nothingness... the sphere of neither perception nor non-perception absorption, is there no cessation of speech?

Người đã nhập thủy kasina… hỏa kasina… phong kasina… xanh kasina… vàng kasina… đỏ kasina… trắng kasina… không vô biên xứ… thức vô biên xứ… vô sở hữu xứ… phi tưởng phi phi tưởng xứ không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci nevasaññānāsaññāyatanaṃ samāpannassa natthi vacībhedo, no ca vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If for one who has attained the sphere of neither perception nor non-perception absorption, there is no cessation of speech, then indeed it should not be said, "For one in absorption, there is cessation of speech."

Nếu người đã nhập phi tưởng phi phi tưởng xứ không có sự gián đoạn lời nói, thì không nên nói rằng: “Người đã nhập có sự gián đoạn lời nói”.

1086

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there cessation of speech?

Người đã nhập có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Lokiyasamāpattiṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one who has attained mundane absorption, is there cessation of speech?

Người đã nhập các định thế gian có sự gián đoạn lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe...

Không nên nói như vậy… (tương tự)….

1087

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

For one in absorption, is there cessation of speech?

Người đã nhập có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Lokiyaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained the mundane first jhāna?

Người đã nhập sơ thiền thế gian có sự gián đoạn lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (tương tự)….

Samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained it?

Người đã nhập có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Lokiyaṃ dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained the mundane second jhāna… third jhāna… fourth jhāna?

Người đã nhập nhị thiền thế gian… tam thiền… tứ thiền có sự gián đoạn lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (tương tự)….

1088

Lokiyaṃ samāpattiṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained a mundane attainment?

Người đã nhập các định thế gian không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci lokiyaṃ samāpattiṃ samāpannassa natthi vacībhedo, no ca vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If indeed there is no disruption of speech for one who has attained a mundane attainment, then it should certainly not be said: “There is disruption of speech for one who has attained it.”

Nếu người đã nhập các định thế gian không có sự gián đoạn lời nói, thì không nên nói rằng: “Người đã nhập có sự gián đoạn lời nói”.

1089

Lokiyaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the mundane first jhāna?

Người đã nhập sơ thiền thế gian không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci lokiyaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedo, no ca vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If indeed there is no disruption of speech for one who has attained the mundane first jhāna, then it should certainly not be said: “There is disruption of speech for one who has attained it.”

Nếu người đã nhập sơ thiền thế gian không có sự gián đoạn lời nói, thì không nên nói rằng: “Người đã nhập có sự gián đoạn lời nói”.

1090

Lokiyaṃ dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the mundane second jhāna… third jhāna… fourth jhāna?

Người đã nhập nhị thiền thế gian… tam thiền… tứ thiền không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci lokiyaṃ catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedo, no ca vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If indeed there is no disruption of speech for one who has attained the mundane fourth jhāna, then it should certainly not be said: “There is disruption of speech for one who has attained it.”

Nếu người đã nhập tứ thiền thế gian không có sự gián đoạn lời nói, thì không nên nói rằng: “Người đã nhập có sự gián đoạn lời nói”.

1091

330. Lokuttaraṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

330. Is there disruption of speech for one who has attained the supramundane first jhāna?

Người đã nhập sơ thiền siêu thế có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Lokiyaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained the mundane first jhāna?

Người đã nhập sơ thiền thế gian có sự gián đoạn lời nói không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (tương tự)….

1092

Lokuttaraṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained the supramundane first jhāna?

Người đã nhập sơ thiền siêu thế có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Lokiyaṃ dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained the mundane second jhāna… third jhāna… fourth jhāna?

Người nhập thiền thế gian thứ hai… thiền thứ ba… thiền thứ tư có sự gián đoạn lời nói (vacībheda) không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1093

Lokiyaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the mundane first jhāna?

Người nhập thiền thế gian thứ nhất không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Lokuttaraṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the supramundane first jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ nhất không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1094

Lokiyaṃ dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the mundane second jhāna… third jhāna… fourth jhāna?

Người nhập thiền thế gian thứ hai… thiền thứ ba… thiền thứ tư không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Lokuttaraṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the supramundane first jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ nhất không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1095

331. Lokuttaraṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

331. Is there disruption of speech for one who has attained the supramundane first jhāna?

331. Người nhập thiền siêu thế thứ nhất có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Lokuttaraṃ dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained the supramundane second jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ hai có sự gián đoạn lời nói phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1096

Lokuttaraṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained the supramundane first jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ nhất có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Lokuttaraṃ tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vacībhedoti?

Is there disruption of speech for one who has attained the supramundane third jhāna… fourth jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ ba… thiền thứ tư có sự gián đoạn lời nói phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1097

Lokuttaraṃ dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the supramundane second jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ hai không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Lokuttaraṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the supramundane first jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ nhất không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1098

Lokuttaraṃ dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the supramundane second jhāna… third jhāna… fourth jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ hai… thiền thứ ba… thiền thứ tư không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Lokuttaraṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa natthi vacībhedoti?

Is there no disruption of speech for one who has attained the supramundane first jhāna?

Người nhập thiền siêu thế thứ nhất không có sự gián đoạn lời nói phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1099

332. Na vattabbaṃ – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti?

332. Should it not be said: “There is disruption of speech for one who has attained it”?

332. Không nên nói rằng: ‘‘Người nhập thiền có sự gián đoạn lời nói’’ phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Nanu vitakkavicārā vacīsaṅkhārā vuttā bhagavatā – ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā’’ti?

Were not vitakka and vicāra declared by the Blessed One to be verbal formations (vacīsaṅkhārā) — “for one who has attained the first jhāna there are vitakka and vicāra”?

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng tầm (vitakka) và tứ (vicāra) là các hành của lời nói (vacīsaṅkhārā) và ‘‘người nhập thiền thứ nhất có tầm và tứ’’ sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Hañci vitakkavicārā vacīsaṅkhārā vuttā bhagavatā – ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If indeed vitakka and vicāra were declared by the Blessed One to be verbal formations (vacīsaṅkhārā) — “for one who has attained the first jhāna there are vitakka and vicāra” — then it should certainly be said: “There is disruption of speech for one who has attained it.”

Nếu Đức Thế Tôn đã nói rằng tầm và tứ là các hành của lời nói, và ‘‘người nhập thiền thứ nhất có tầm và tứ,’’ thì thật vậy, phải nói rằng: ‘‘Người nhập thiền có sự gián đoạn lời nói’’.

1100

Vitakkavicārā vacīsaṅkhārā vuttā bhagavatā – ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā’’ti^* , atthi tassa vacībhedoti?

Were vitakka and vicāra declared by the Blessed One to be verbal formations (vacīsaṅkhārā) — “for one who has attained the first jhāna there are vitakka and vicāra”—is there disruption of speech for him?

Đức Thế Tôn đã nói rằng tầm và tứ là các hành của lời nói, và ‘‘người nhập thiền thứ nhất có tầm và tứ,’’ người ấy có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Pathavīkasiṇaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā, atthi tassa vacībhedoti?

For one who has attained the first jhāna of earth kasiṇa, there are vitakka and vicāra; is there disruption of speech for him?

Người nhập thiền thứ nhất địa biến xứ (pathavīkasiṇa) có tầm và tứ, người ấy có sự gián đoạn lời nói phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1101

Vitakkavicārā vacīsaṅkhārā vuttā bhagavatā – ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā’’ti, atthi tassa vacībhedoti?

Were vitakka and vicāra declared by the Blessed One to be verbal formations (vacīsaṅkhārā) — “for one who has attained the first jhāna there are vitakka and vicāra”—is there disruption of speech for him?

Đức Thế Tôn đã nói rằng tầm và tứ là các hành của lời nói, và ‘‘người nhập thiền thứ nhất có tầm và tứ,’’ người ấy có sự gián đoạn lời nói phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Āpokasiṇaṃ… tejokasiṇaṃ… vāyokasiṇaṃ… nīlakasiṇaṃ… pītakasiṇaṃ… lohitakasiṇaṃ… odātakasiṇaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā, atthi tassa vacībhedoti?

For one who has attained the first jhāna of water kasiṇa… fire kasiṇa… wind kasiṇa… blue kasiṇa… yellow kasiṇa… red kasiṇa… white kasiṇa, there are vitakka and vicāra; is there disruption of speech for him?

Người nhập thiền thứ nhất thủy biến xứ (āpokasiṇa)… hỏa biến xứ (tejokasiṇa)… phong biến xứ (vāyokasiṇa)… lam biến xứ (nīlakasiṇa)… hoàng biến xứ (pītakasiṇa)… xích biến xứ (lohitakasiṇa)… bạch biến xứ (odātakasiṇa) có tầm và tứ, người ấy có sự gián đoạn lời nói phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…v.v….

1102

Na vattabbaṃ – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti?

Should it not be said: “There is disruption of speech for one who has attained it”?

Không nên nói rằng – “người nhập định có sự phân biệt lời nói (vacībheda)” ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Nanu vitakkasamuṭṭhānā vācā vuttā bhagavatā – ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā’’ti?

Was not speech originating from vitakka declared by the Blessed One — “for one who has attained the first jhāna there are vitakka and vicāra”?

Chẳng phải Đức Thế Tôn đã nói rằng lời nói phát sinh từ tầm (vitakka) – “người nhập sơ thiền có tầm và tứ (vitakkavicāra)” ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Hañci vitakkasamuṭṭhānā vācā vuttā bhagavatā – ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If indeed speech originating from vitakka was declared by the Blessed One — “for one who has attained the first jhāna there are vitakka and vicāra” — then it should certainly be said: “There is disruption of speech for one who has attained it.”

Nếu Đức Thế Tôn đã nói rằng lời nói phát sinh từ tầm – “người nhập sơ thiền có tầm và tứ,” thì quả thật nên nói rằng – “người nhập định có sự phân biệt lời nói.”

1103

Vitakkasamuṭṭhānā vācā vuttā bhagavatā – ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā’’ti, atthi tassa vacībhedoti?

Was speech originating from vitakka declared by the Blessed One — “for one who has attained the first jhāna there are vitakka and vicāra”—is there disruption of speech for him?

Đức Thế Tôn đã nói rằng lời nói phát sinh từ tầm – “người nhập sơ thiền có tầm và tứ,” người ấy có sự phân biệt lời nói ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Saññāsamuṭṭhānā vācā vuttā bhagavatā – ‘‘dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi saññā, atthi tassa vitakkavicārā’’ti?

Was speech originating from perception declared by the Blessed One — “for one who has attained the second jhāna there is perception, are there vitakka and vicāra for him”?

Đức Thế Tôn đã nói rằng lời nói phát sinh từ tưởng (saññā) – “người nhập nhị thiền có tưởng, người ấy có tầm và tứ” ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…v.v….

1104

Vitakkasamuṭṭhānā vācā vuttā bhagavatā – ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa atthi vitakkavicārā’’ti, atthi tassa vacībhedoti?

Was speech originating from vitakka declared by the Blessed One — “for one who has attained the first jhāna there are vitakka and vicāra”—is there disruption of speech for him?

Đức Thế Tôn đã nói rằng lời nói phát sinh từ tầm – “người nhập sơ thiền có tầm và tứ,” người ấy có sự phân biệt lời nói ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Saññāsamuṭṭhānā vācā vuttā bhagavatā – tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ… ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ samāpannassa atthi saññā, atthi tassa vitakkavicārāti?

Was speech originating from perception declared by the Blessed One — for one who has attained the third jhāna…pe… fourth jhāna… the base of infinite space… the base of infinite consciousness… the base of nothingness, there is perception, are there vitakka and vicāra for him?

Đức Thế Tôn đã nói rằng lời nói phát sinh từ tưởng – người nhập tam thiền…v.v… tứ thiền… Không Vô Biên Xứ… Thức Vô Biên Xứ… Vô Sở Hữu Xứ có tưởng, người ấy có tầm và tứ ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…v.v….

1105

333. Samāpannassa atthi vacībhedoti?

333. Is there disruption of speech for one who has attained it?

333. Người nhập định có sự phân biệt lời nói ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Nanu ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā niruddhā hotī’’ti^* !

Has it not been said in the Suttanta: “For one who has attained the first jhāna, speech has ceased”!

Chẳng phải “lời nói của người nhập sơ thiền đã bị đoạn diệt” ư?

Attheva suttantoti?

Is there such a Suttanta?

Có kinh điển như vậy ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

Hañci ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā niruddhā hotī’’ti, attheva suttantoti, no ca vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If indeed there is such a Suttanta that “for one who has attained the first jhāna, speech has ceased,” then it should certainly not be said: “There is disruption of speech for one who has attained it.”

Nếu có kinh điển rằng “lời nói của người nhập sơ thiền đã bị đoạn diệt,” thì quả thật không nên nói rằng – “người nhập định có sự phân biệt lời nói.”

1106

‘‘Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā niruddhā hotī’’ti^* , attheva suttantoti, atthi tassa vacībhedoti?

Has it been said in the Suttanta that “for one who has attained the first jhāna, speech has ceased”—is there disruption of speech for him?

Có kinh điển rằng “lời nói của người nhập sơ thiền đã bị đoạn diệt,” người ấy có sự phân biệt lời nói ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

‘‘Dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa vitakkavicārā niruddhā hontī’’ti^* , attheva suttantoti, atthi tassa vitakkavicārāti?

Has it been said in the Suttanta that “for one who has attained the second jhāna, vitakka and vicāra have ceased”—are there vitakka and vicāra for him?

Có kinh điển rằng “tầm và tứ của người nhập nhị thiền đã bị đoạn diệt,” người ấy có tầm và tứ ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus…pe….

Không nên nói như vậy…v.v….

1107

‘‘Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā niruddhā hotī’’ti^* , attheva suttantoti, atthi tassa vacībhedoti?

Has it been said in the Suttanta that “for one who has attained the first jhāna, speech has ceased”—is there disruption of speech for him?

Có kinh điển rằng “lời nói của người nhập sơ thiền đã bị đoạn diệt,” người ấy có sự phân biệt lời nói ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng.

‘‘Tatiyaṃ jhānaṃ samāpannassa pīti niruddhā hoti, catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa assāsapassāsā niruddhā honti, ākāsānañcāyatanaṃ samāpannassa rūpasaññā niruddhā hoti, viññāṇañcāyatanaṃ samāpannassa ākāsānañcāyatanasaññā niruddhā hoti, ākiñcaññāyatanaṃ samāpannassa viññāṇañcāyatanasaññā niruddhā hoti, nevasaññānāsaññāyatanaṃ samāpannassa ākiñcaññāyatanasaññā niruddhā hoti, saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca niruddhā hontī’’ti^* , attheva suttantoti, atthi tassa saññā ca vedanā cāti?

‘‘For one who has attained the third jhana, rapture is ceased; for one who has attained the fourth jhana, in-breaths and out-breaths are ceased; for one who has attained the sphere of infinite space, perception of form is ceased; for one who has attained the sphere of infinite consciousness, perception of the sphere of infinite space is ceased; for one who has attained the sphere of nothingness, perception of the sphere of infinite consciousness is ceased; for one who has attained the sphere of neither perception nor non-perception, perception of the sphere of nothingness is ceased; for one who has attained the cessation of perception and feeling, perception and feeling are ceased.’ Is there such a Sutta? Does he still have perception and feeling?”

“Đối với người nhập thiền thứ ba, hỷ (pīti) đã bị đoạn diệt; đối với người nhập thiền thứ tư, hơi thở vào và hơi thở ra đã bị đoạn diệt; đối với người nhập không vô biên xứ, tưởng về sắc đã bị đoạn diệt; đối với người nhập thức vô biên xứ, tưởng về không vô biên xứ đã bị đoạn diệt; đối với người nhập vô sở hữu xứ, tưởng về thức vô biên xứ đã bị đoạn diệt; đối với người nhập phi tưởng phi phi tưởng xứ, tưởng về vô sở hữu xứ đã bị đoạn diệt; đối với người nhập diệt thọ tưởng định (saññāvedayitanirodha), tưởng và thọ đã bị đoạn diệt.” — Có phải là một kinh văn như vậy không, có phải là tưởng và thọ tồn tại đối với người ấy không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy… (còn nữa)…

1108

Na vattabbaṃ – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti?

Should it not be said that ‘for one who has attained, there is a breaking of speech’?

Không nên nói rằng: “Đối với người nhập định, có sự phá vỡ lời nói” ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu paṭhamassa jhānassa saddo kaṇḍako^* vutto bhagavatāti^* ?

Was not sound declared by the Blessed One to be a thorn to the first jhana?

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng tiếng nói là cái gai của thiền thứ nhất ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci paṭhamassa jhānassa saddo kaṇṭako vutto bhagavatā, tena vata re vattabbe – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti.

If sound was declared by the Blessed One to be a thorn to the first jhana, then it should indeed be said that ‘for one who has attained, there is a breaking of speech’.

Nếu Đức Thế Tôn đã nói rằng tiếng nói là cái gai của thiền thứ nhất, vậy thì phải nói rằng: “Đối với người nhập định, có sự phá vỡ lời nói.”

1109

Paṭhamassa jhānassa saddo kaṇṭako vutto bhagavatāti, samāpannassa atthi vacībhedoti?

Sound is declared by the Blessed One to be a thorn to the first jhana. Is there a breaking of speech for one who has attained?

Đức Thế Tôn đã nói rằng tiếng nói là cái gai của thiền thứ nhất, vậy đối với người nhập định, có sự phá vỡ lời nói ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Dutiyassa jhānassa vitakkavicārā kaṇṭako vutto bhagavatā… tatiyassa jhānassa pīti kaṇṭako vutto bhagavatā… catutthassa jhānassa assāsapassāsā kaṇṭako vutto bhagavatā^* … ākāsānañcāyatanaṃ samāpannassa rūpasaññā kaṇṭako vutto bhagavatā… viññāṇañcāyatanaṃ samāpannassa ākāsānañcāyatanasaññā kaṇṭako vutto bhagavatā… ākiñcaññāyatanaṃ samāpannassa viññāṇañcāyatanasaññā kaṇṭako vutto bhagavatā… nevasaññānāsaññāyatanaṃ samāpannassa ākiñcaññāyatanasaññā kaṇṭako vutto bhagavatā… saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca kaṇṭako vutto bhagavatā^* , atthi tassa saññā ca vedanā cāti?

Thinking and pondering are declared by the Blessed One to be a thorn to the second jhana… rapture is declared by the Blessed One to be a thorn to the third jhana… in-breaths and out-breaths are declared by the Blessed One to be a thorn to the fourth jhana… perception of form is declared by the Blessed One to be a thorn for one who has attained the sphere of infinite space… perception of the sphere of infinite space is declared by the Blessed One to be a thorn for one who has attained the sphere of infinite consciousness… perception of the sphere of infinite consciousness is declared by the Blessed One to be a thorn for one who has attained the sphere of nothingness… perception of the sphere of nothingness is declared by the Blessed One to be a thorn for one who has attained the sphere of neither perception nor non-perception… perception and feeling are declared by the Blessed One to be a thorn for one who has attained the cessation of perception and feeling. Does he still have perception and feeling?

Đức Thế Tôn đã nói rằng tầm và tứ là cái gai của thiền thứ hai… Đức Thế Tôn đã nói rằng hỷ là cái gai của thiền thứ ba… Đức Thế Tôn đã nói rằng hơi thở vào và hơi thở ra là cái gai của thiền thứ tư… Đức Thế Tôn đã nói rằng tưởng về sắc là cái gai của người nhập không vô biên xứ… Đức Thế Tôn đã nói rằng tưởng về không vô biên xứ là cái gai của người nhập thức vô biên xứ… Đức Thế Tôn đã nói rằng tưởng về thức vô biên xứ là cái gai của người nhập vô sở hữu xứ… Đức Thế Tôn đã nói rằng tưởng về vô sở hữu xứ là cái gai của người nhập phi tưởng phi phi tưởng xứ… Đức Thế Tôn đã nói rằng tưởng và thọ là cái gai của người nhập diệt thọ tưởng định (saññāvedayitanirodha), vậy có phải tưởng và thọ tồn tại đối với người ấy không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy… (còn nữa)…

1110

Na vattabbaṃ – ‘‘samāpannassa atthi vacībhedo’’ti?

Should it not be said: ‘For one who has attained, there is a breaking of speech’?

Không nên nói rằng: “Đối với người nhập định, có sự phá vỡ lời nói” ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘sikhissa, ānanda, bhagavato arahato sammāsambuddhassa abhibhū nāma sāvako brahmaloke ṭhito dasasahassilokadhātuṃ sarena viññāpesi –

Was it not said by the Blessed One: “Ananda, the disciple of the Blessed One, Arahant, Perfectly Self-Enlightened Sikhi, named Abhibhū, residing in the Brahma world, made the ten-thousand-world-system understand with his voice —

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Này Ananda, đệ tử tên Abhibhū của Đức Thế Tôn A-la-hán Chánh Đẳng Chánh Giác Sikhī, đứng trong cõi Phạm Thiên, đã làm cho mười ngàn thế giới được biết đến bằng giọng nói của mình –

1111

‘Ārabbhatha nikkamatha, yuñjatha buddhasāsane;

‘Strive and set out, engage in the Buddha’s Dispensation;

‘Hãy bắt đầu, hãy xuất ly, hãy tinh tấn trong giáo pháp của Đức Phật;

1112

Dhunātha maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro.

Shatter Māra’s army, as an elephant a reed-hut.

Hãy phá tan quân đội của tử thần, như voi chúa phá tan nhà tranh.’”

1113

‘Yo imasmiṃ dhammavinaye, appamatto vihassati^* ;

‘Whoever dwells heedfully in this Dhamma and Vinaya

“Vị nào trong Pháp và Luật này, sống không phóng dật;

1114

Pahāya jātisaṃsāraṃ, dukkhassantaṃ karissatī’’’ti^* .

Will abandon the cycle of rebirths and make an end of suffering.’”

Từ bỏ vòng luân hồi sinh tử, sẽ chấm dứt khổ đau.”

1115

Attheva suttantoti?

Is there such a Sutta?

Có kinh điển như vậy sao?

Āmantā.

Yes.

Thưa vâng.

Tena hi samāpannassa atthi vacībhedoti.

Then for one who has attained, there is a breaking of speech.

Vậy thì, đối với người nhập định có sự phân biệt lời nói chăng?

1116

Vacībhedakathā niṭṭhitā.

The Chapter on Breaking of Speech is concluded.

Phần thảo luận về sự phân biệt lời nói đã kết thúc.

1117

2. Dutiyavaggo

2. The Second Section

2. Phẩm thứ hai

1118

(15) 6. Dukkhāhārakathā

(15) 6. The Chapter on Sustenance of Suffering

(15) 6. Thảo luận về Dukkha-āhāra (Khổ thực)

1119

334. Dukkhāhāro maggaṅgaṃ maggapariyāpannanti?

334. Is the knowledge regarding suffering a factor of the path, or included in the path?

334. Khổ thực là chi phần của đạo lộ, thuộc về đạo lộ chăng?

Āmantā.

Yes.

Thưa vâng.

Ye keci dukkhanti vācaṃ bhāsanti, sabbe te maggaṃ bhāventīti?

Do all who utter the word ‘suffering’ develop the path?

Tất cả những ai nói lời “khổ”, tất cả họ đều tu tập đạo lộ chăng?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1120

Ye keci dukkhanti vācaṃ bhāsanti, sabbe te maggaṃ bhāventīti?

Do all who utter the word ‘suffering’ develop the path?

Tất cả những ai nói lời “khổ”, tất cả họ đều tu tập đạo lộ chăng?

Āmantā.

Yes.

Thưa vâng.

Bālaputhujjanā dukkhanti vācaṃ bhāsanti, bālaputhujjanā maggaṃ bhāventīti?

Foolish ordinary people utter the word ‘suffering’. Do foolish ordinary people develop the path?

Những phàm phu ngu si nói lời “khổ”, những phàm phu ngu si tu tập đạo lộ chăng?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

Mātughātako… pitughātako… arahantaghātako… ruhiruppādako^* … saṅghabhedako dukkhanti vācaṃ bhāsati, saṅghabhedako maggaṃ bhāvetīti?

A matricide… a patricide… a killer of an Arahant… one who sheds blood… one who causes schism in the Sangha utters the word ‘suffering’. Does one who causes schism in the Sangha develop the path?

Kẻ giết mẹ… kẻ giết cha… kẻ giết A-la-hán… kẻ làm chảy máu Như Lai… kẻ phá hòa hợp Tăng nói lời “khổ”, kẻ phá hòa hợp Tăng tu tập đạo lộ chăng?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1121

Dukkhāhārakathā niṭṭhitā.

The Chapter on Sustenance of Suffering is concluded.

Phần thảo luận về Dukkha-āhāra đã kết thúc.

1122

2. Dutiyavaggo

2. The Second Section

2. Phẩm thứ hai

1123

(16) 7. Cittaṭṭhitikathā

(16) 7. The Chapter on the Standing of Consciousness

(16) 7. Thảo luận về Cittaṭṭhiti (Sự tồn tại của tâm)

1124

335. Ekaṃ cittaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti?

335. Does one consciousness endure for a day?

335. Một tâm tồn tại suốt một ngày chăng?

Āmantā.

Yes.

Thưa vâng.

Upaḍḍhadivaso uppādakkhaṇo, upaḍḍhadivaso vayakkhaṇoti?

Is half a day the moment of arising, and half a day the moment of ceasing?

Nửa ngày là sát-na sinh, nửa ngày là sát-na diệt chăng?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1125

Ekaṃ cittaṃ dve divase tiṭṭhatīti?

Does one consciousness endure for two days?

Một tâm tồn tại hai ngày chăng?

Āmantā.

Yes.

Thưa vâng.

Divaso uppādakkhaṇo, divaso vayakkhaṇoti?

Is one day the moment of arising, and one day the moment of ceasing?

Một ngày là sát-na sinh, một ngày là sát-na diệt chăng?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1126

Ekaṃ cittaṃ cattāro divase tiṭṭhati… aṭṭha divase tiṭṭhati… dasa divase tiṭṭhati… vīsati divase tiṭṭhati… māsaṃ tiṭṭhati… dve māse tiṭṭhati… cattāro māse tiṭṭhati… aṭṭha māse tiṭṭhati… dasa māse tiṭṭhati… saṃvaccharaṃ tiṭṭhati… dve vassāni tiṭṭhati… cattāri vassāni tiṭṭhati… aṭṭha vassāni tiṭṭhati… dasa vassāni tiṭṭhati… vīsati vassāni tiṭṭhati… tiṃsa vassāni tiṭṭhati… cattārīsa vassāni tiṭṭhati… paññāsa vassāni tiṭṭhati… vassasataṃ tiṭṭhati… dve vassasatāni tiṭṭhati… cattāri vassasatāni tiṭṭhati… pañca vassasatāni tiṭṭhati… vassasahassaṃ tiṭṭhati… dve vassasahassāni tiṭṭhati… cattāri vassasahassāni tiṭṭhati… aṭṭha vassasahassāni tiṭṭhati… soḷasa vassasahassāni tiṭṭhati… kappaṃ tiṭṭhati… dve kappe tiṭṭhati… cattāro kappe tiṭṭhati… aṭṭha kappe tiṭṭhati… soḷasa kappe tiṭṭhati… bāttiṃsa kappe tiṭṭhati… catusaṭṭhi kappe tiṭṭhati… pañca kappasatāni tiṭṭhati… kappasahassāni tiṭṭhati… dve kappasahassāni tiṭṭhati… cattāri kappasahassāni tiṭṭhati… aṭṭha kappasahassāni tiṭṭhati… soḷasa kappasahassāni tiṭṭhati… vīsati kappasahassāni tiṭṭhati… cattārīsa kappasahassāni tiṭṭhati… saṭṭhi kappasahassāni tiṭṭhati… caturāsīti kappasahassāni tiṭṭhatīti?

Does one consciousness endure for four days… for eight days… for ten days… for twenty days… for a month… for two months… for four months… for eight months… for ten months… for a year… for two years… for four years… for eight years… for ten years… for twenty years… for thirty years… for forty years… for fifty years… for a hundred years… for two hundred years… for four hundred years… for five hundred years… for a thousand years… for two thousand years… for four thousand years… for eight thousand years… for sixteen thousand years… for an eon… for two eons… for four eons… for eight eons… for sixteen eons… for thirty-two eons… for sixty-four eons… for five hundred eons… for a thousand eons… for two thousand eons… for four thousand eons… for eight thousand eons… for sixteen thousand eons… for twenty thousand eons… for forty thousand eons… for sixty thousand eons… for eighty-four thousand eons?

Một tâm tồn tại bốn ngày… tồn tại tám ngày… tồn tại mười ngày… tồn tại hai mươi ngày… tồn tại một tháng… tồn tại hai tháng… tồn tại bốn tháng… tồn tại tám tháng… tồn tại mười tháng… tồn tại một năm… tồn tại hai năm… tồn tại bốn năm… tồn tại tám năm… tồn tại mười năm… tồn tại hai mươi năm… tồn tại ba mươi năm… tồn tại bốn mươi năm… tồn tại năm mươi năm… tồn tại một trăm năm… tồn tại hai trăm năm… tồn tại bốn trăm năm… tồn tại năm trăm năm… tồn tại một ngàn năm… tồn tại hai ngàn năm… tồn tại bốn ngàn năm… tồn tại tám ngàn năm… tồn tại mười sáu ngàn năm… tồn tại một kiếp (kappa)… tồn tại hai kiếp… tồn tại bốn kiếp… tồn tại tám kiếp… tồn tại mười sáu kiếp… tồn tại ba mươi hai kiếp… tồn tại sáu mươi bốn kiếp… tồn tại năm trăm kiếp… tồn tại một ngàn kiếp… tồn tại hai ngàn kiếp… tồn tại bốn ngàn kiếp… tồn tại tám ngàn kiếp… tồn tại mười sáu ngàn kiếp… tồn tại hai mươi ngàn kiếp… tồn tại bốn mươi ngàn kiếp… tồn tại sáu mươi ngàn kiếp… tồn tại tám mươi bốn ngàn kiếp phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Dvecattārīsa kappasahassāni uppādakkhaṇo, dvecattārīsa kappasahassāni vayakkhaṇoti?

Are forty-two thousand eons the moment of arising, and forty-two thousand eons the moment of ceasing?

Thời điểm sinh khởi là bốn mươi hai ngàn kiếp, thời điểm hoại diệt là bốn mươi hai ngàn kiếp phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1127

Ekaṃ cittaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti?

Does one consciousness endure for a day?

Một tâm tồn tại một ngày phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Atthaññe dhammā ekāhaṃ bahumpi uppajjitvā nirujjhantīti?

Are there other phenomena that arise and cease many times in a single day?

Có những pháp khác, ngoài tâm, cũng sinh khởi và diệt đi rất nhiều trong một ngày phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Te dhammā cittena lahuparivattāti?

Are those phenomena swifter than consciousness?

Những pháp đó biến đổi nhanh hơn tâm phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1128

Te dhammā cittena lahuparivattāti?

Are those phenomena swifter than consciousness?

Những pháp đó biến đổi nhanh hơn tâm phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi evaṃ lahuparivattaṃ yathayidaṃ cittaṃ.

Was it not said by the Blessed One: “Monks, I do not see any other single phenomenon that is so swiftly changing as this consciousness.

Há Đức Thế Tôn đã không dạy rằng: “Này các tỳ khưu, Ta không thấy một pháp nào khác biến đổi nhanh chóng như tâm này.

Yāvañcidaṃ, bhikkhave, upamāpi na sukarā yāva lahuparivattaṃ citta’’nti^* .

Monks, it is not easy to find a simile for how swiftly changing consciousness is.”

Này các tỳ khưu, ngay cả một ví dụ cũng khó có thể đưa ra để diễn tả sự biến đổi nhanh chóng của tâm”?

Attheva suttantoti?

Is there such a Sutta?

Có kinh điển như vậy phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘te dhammā cittena lahuparivattā’’ti.

Then it should not be said: “Those phenomena are swifter than consciousness.”

Vậy thì không nên nói rằng: “Những pháp đó biến đổi nhanh hơn tâm”.

1129

Te dhammā cittena lahuparivattāti?

Are those phenomena swifter than consciousness?

Những pháp đó biến đổi nhanh hơn tâm phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘seyyathāpi, bhikkhave, makkaṭo araññe pavane caramāno sākhaṃ gaṇhati, taṃ muñcitvā aññaṃ gaṇhati, taṃ muñcitvā aññaṃ gaṇhati; evameva kho, bhikkhave, yamidaṃ^* vuccati cittaṃ itipi mano itipi viññāṇaṃ itipi taṃ rattiyā ca divasassa ca aññadeva uppajjati aññaṃ nirujjhatī’’ti^* .

Has it not been said by the Bhagavā: ‘Just as, bhikkhus, a monkey roaming in a great forest seizes a branch, and having let it go, seizes another, and having let that go, seizes yet another; in the same way, bhikkhus, what is called mind (citta) or manas or viññāṇa, that arises as one thing and ceases as another, night and day’?

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Này các Tỳ-kheo, ví như con khỉ đang đi lại trong rừng sâu nắm lấy một cành cây, buông nó ra rồi nắm lấy cành khác, buông nó ra rồi nắm lấy cành khác; cũng vậy, này các Tỳ-kheo, cái được gọi là tâm (citta), hay ý (mano), hay thức (viññāṇa) đó, nó khởi lên khác và diệt đi khác vào ban đêm và ban ngày.”

Attheva suttantoti?

Is there indeed such a Sutta?

Có một bài kinh như vậy phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘te dhammā cittena lahuparivattā’’ti.

If so, it should not be said: ‘These phenomena are swiftly changing with the mind’.

Nếu vậy thì không nên nói rằng: “Những pháp ấy biến chuyển nhanh chóng cùng với tâm.”

1130

336. Ekaṃ cittaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti?

336. Does one mind remain for a day?

336. Một tâm trụ suốt một ngày phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Cakkhuviññāṇaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti?

Does eye-consciousness remain for a day?

Nhãn thức trụ suốt một ngày phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

That should not be said.

Không nên nói như vậy.

Sotaviññāṇaṃ…pe… ghānaviññāṇaṃ… jivhāviññāṇaṃ… kāyaviññāṇaṃ… akusalaṃ cittaṃ… rāgasahagataṃ… dosasahagataṃ… mohasahagataṃ… mānasahagataṃ… diṭṭhisahagataṃ… vicikicchāsahagataṃ… thinasahagataṃ… uddhaccasahagataṃ… ahirikasahagataṃ… anottappasahagataṃ cittaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti?

Does ear-consciousness… nose-consciousness… tongue-consciousness… body-consciousness… unwholesome mind… mind accompanied by lust… accompanied by hatred… accompanied by delusion… accompanied by conceit… accompanied by wrong view… accompanied by doubt… accompanied by sloth… accompanied by restlessness… accompanied by shamelessness… accompanied by fearlessness of wrongdoing remain for a day?

Nhĩ thức… Tỷ thức… Thiệt thức… Thân thức… Tâm bất thiện… Tâm tương ưng tham… Tâm tương ưng sân… Tâm tương ưng si… Tâm tương ưng mạn… Tâm tương ưng tà kiến… Tâm tương ưng hoài nghi… Tâm tương ưng hôn trầm… Tâm tương ưng trạo cử… Tâm tương ưng vô tàm… Tâm tương ưng vô quý trụ suốt một ngày phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

That should not be said…pe….

Không nên nói như vậy… v.v….

1131

Ekaṃ cittaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti?

Does one mind remain for a day?

Một tâm trụ suốt một ngày phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Yeneva cittena cakkhunā rūpaṃ passati, teneva cittena sotena saddaṃ suṇāti…pe… ghānena gandhaṃ ghāyati… jivhāya rasaṃ sāyati… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusati… manasā dhammaṃ vijānāti…pe… yeneva cittena manasā dhammaṃ vijānāti, teneva cittena cakkhunā rūpaṃ passati…pe… sotena saddaṃ suṇāti… ghānena gandhaṃ ghāyati… jivhāya rasaṃ sāyati…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusatīti?

Is it with the same mind that one sees a form with the eye, and with that same mind hears a sound with the ear…pe… smells an odor with the nose… tastes a flavor with the tongue… touches a tangible object with the body… cognizes a mental phenomenon with the mind…pe… and with the same mind cognizes a mental phenomenon with the mind, and with that same mind sees a form with the eye…pe… hears a sound with the ear… smells an odor with the nose… tastes a flavor with the tongue…pe… touches a tangible object with the body?

Có phải với cùng một tâm mà thấy sắc bằng mắt, và với cùng tâm ấy mà nghe tiếng bằng tai… v.v… ngửi hương bằng mũi… nếm vị bằng lưỡi… xúc chạm xúc giác bằng thân… nhận biết pháp bằng ý… v.v… và có phải với cùng một tâm mà nhận biết pháp bằng ý, và với cùng tâm ấy mà thấy sắc bằng mắt… v.v… nghe tiếng bằng tai… ngửi hương bằng mũi… nếm vị bằng lưỡi… v.v… xúc chạm xúc giác bằng thân phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

That should not be said…pe….

Không nên nói như vậy… v.v….

1132

Ekaṃ cittaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti?

Does one mind remain for a day?

Một tâm trụ suốt một ngày phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Yeneva cittena abhikkamati, teneva cittena paṭikkamati; yeneva cittena paṭikkamati, teneva cittena abhikkamati; yeneva cittena āloketi, teneva cittena viloketi; yeneva cittena viloketi, teneva cittena āloketi; yeneva cittena samiñjeti, teneva cittena pasāreti; yeneva cittena pasāreti, teneva cittena samiñjetīti?

Is it with the same mind that one advances, and with that same mind one retreats; with the same mind one retreats, and with that same mind one advances; with the same mind one looks forward, and with that same mind one looks around; with the same mind one looks around, and with that same mind one looks forward; with the same mind one flexes, and with that same mind one extends; with the same mind one extends, and with that same mind one flexes?

Có phải với cùng một tâm mà bước tới, và với cùng tâm ấy mà bước lui; với cùng một tâm mà bước lui, và với cùng tâm ấy mà bước tới; với cùng một tâm mà nhìn thẳng, và với cùng tâm ấy mà nhìn quanh; với cùng một tâm mà nhìn quanh, và với cùng tâm ấy mà nhìn thẳng; với cùng một tâm mà co lại, và với cùng tâm ấy mà duỗi ra; với cùng một tâm mà duỗi ra, và với cùng tâm ấy mà co lại phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

That should not be said…pe….

Không nên nói như vậy… v.v….

1133

337. Ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ ekaṃ cittaṃ yāvatāyukaṃ tiṭṭhatīti?

337. Does one mind of the devas who have attained the sphere of infinite space remain for the duration of their lifespan?

337. Một tâm của các vị chư thiên sinh trong cõi Không Vô Biên Xứ trụ suốt tuổi thọ phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Manussānaṃ ekaṃ cittaṃ yāvatāyukaṃ tiṭṭhatīti?

Does one mind of humans remain for the duration of their lifespan?

Một tâm của loài người trụ suốt tuổi thọ phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

That should not be said.

Không nên nói như vậy.

1134

Ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ ekaṃ cittaṃ yāvatāyukaṃ tiṭṭhatīti?

Does one mind of the devas who have attained the sphere of infinite space remain for the duration of their lifespan?

Một tâm của các vị chư thiên sinh trong cõi Không Vô Biên Xứ trụ suốt tuổi thọ phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Cātumahārājikānaṃ devānaṃ…pe… tāvatiṃsānaṃ devānaṃ… yāmānaṃ devānaṃ… tusitānaṃ devānaṃ… nimmānaratīnaṃ devānaṃ… paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ… brahmapārisajjānaṃ devānaṃ… brahmapurohitānaṃ devānaṃ… mahābrahmānaṃ devānaṃ… parittābhānaṃ devānaṃ… appamāṇābhānaṃ devānaṃ… ābhassarānaṃ devānaṃ… parittasubhānaṃ devānaṃ… appamāṇasubhānaṃ devānaṃ… subhakiṇhānaṃ devānaṃ … vehapphalānaṃ devānaṃ… avihānaṃ devānaṃ… atappānaṃ devānaṃ… sudassānaṃ devānaṃ… sudassīnaṃ devānaṃ… akaniṭṭhānaṃ devānaṃ ekaṃ cittaṃ yāvatāyukaṃ tiṭṭhatīti?

Does one mind of the Cātumahārājika devas…pe… Tāvatiṃsa devas… Yāma devas… Tusita devas… Nimmānarati devas… Paranimmitavasavattī devas… Brahmapārisajja devas… Brahmapurohita devas… Mahābrahmā devas… Parittābha devas… Appamāṇābha devas… Ābhassara devas… Parittasubha devas… Appamāṇasubha devas… Subhakiṇha devas… Vehapphala devas… Aviha devas… Atappa devas… Sudassa devas… Sudassī devas… Akaniṭṭha devas remain for the duration of their lifespan?

Một tâm của chư thiên Tứ Đại Thiên Vương… v.v… chư thiên Đao Lợi… chư thiên Dạ Ma… chư thiên Đâu Suất… chư thiên Hóa Lạc… chư thiên Tha Hóa Tự Tại… chư thiên Phạm Chúng… chư thiên Phạm Phụ… chư thiên Đại Phạm… chư thiên Thiểu Quang… chư thiên Vô Lượng Quang… chư thiên Quang Âm… chư thiên Thiểu Tịnh… chư thiên Vô Lượng Tịnh… chư thiên Biến Tịnh… chư thiên Quảng Quả… chư thiên Vô Phiền… chư thiên Vô Nhiệt… chư thiên Thiện Hiện… chư thiên Thiện Kiến… chư thiên Sắc Cứu Cánh tồn tại suốt tuổi thọ của họ ư?

Na hevaṃ vattabbe.

That should not be said.

Không nên nói như vậy.

1135

Ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ vīsati kappasahassāni āyuppamāṇaṃ, ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ ekaṃ cittaṃ vīsati kappasahassāni tiṭṭhatīti?

The lifespan of the devas who have attained the sphere of infinite space is twenty thousand kappas; does one mind of the devas who have attained the sphere of infinite space remain for twenty thousand kappas?

Tuổi thọ của chư thiên chứng đắc Không Vô Biên Xứ là hai mươi ngàn đại kiếp, một tâm của chư thiên chứng đắc Không Vô Biên Xứ tồn tại suốt hai mươi ngàn đại kiếp ư?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Manussānaṃ vassasataṃ āyuppamāṇaṃ, manussānaṃ ekaṃ cittaṃ vassasataṃ tiṭṭhatīti?

The lifespan of humans is one hundred years; does one mind of humans remain for one hundred years?

Tuổi thọ của loài người là một trăm năm, một tâm của loài người tồn tại suốt một trăm năm ư?

Na hevaṃ vattabbe.

That should not be said.

Không nên nói như vậy.

1136

Ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ vīsati kappasahassāni āyuppamāṇaṃ, ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ ekaṃ cittaṃ vīsati kappasahassāni tiṭṭhatīti?

The lifespan of the devas who have attained the sphere of infinite space is twenty thousand kappas; does one mind of the devas who have attained the sphere of infinite space remain for twenty thousand kappas?

Tuổi thọ của chư thiên chứng đắc Không Vô Biên Xứ là hai mươi ngàn đại kiếp, một tâm của chư thiên chứng đắc Không Vô Biên Xứ tồn tại suốt hai mươi ngàn đại kiếp ư?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Cātumahārājikānaṃ devānaṃ pañca vassasatāni āyuppamāṇaṃ, cātumahārājikānaṃ devānaṃ ekaṃ cittaṃ pañca vassasatāni tiṭṭhati… vassasahassaṃ tiṭṭhati… dve vassasahassāni tiṭṭhati… cattāri vassasahassāni tiṭṭhati… aṭṭha vassasahassāni tiṭṭhati… soḷasa vassasahassāni tiṭṭhati… kappassa tatiyabhāgaṃ tiṭṭhati… upaḍḍhakappaṃ tiṭṭhati… ekaṃ kappaṃ tiṭṭhati… dve kappe tiṭṭhati… cattāro kappe tiṭṭhati… aṭṭha kappe tiṭṭhati… soḷasa kappe tiṭṭhati… bāttiṃsa kappe tiṭṭhati… catusaṭṭhi kappe tiṭṭhati… pañca kappasatāni tiṭṭhati… kappasahassaṃ tiṭṭhati… dve kappasahassāni tiṭṭhati… cattāri kappasahassāni tiṭṭhati… aṭṭha kappasahassāni tiṭṭhati… akaniṭṭhānaṃ devānaṃ soḷasa kappasahassāni āyuppamāṇaṃ, akaniṭṭhānaṃ devānaṃ ekaṃ cittaṃ soḷasa kappasahassāni tiṭṭhatīti?

The lifespan of the Cātumahārājika devas is five hundred years; does one mind of the Cātumahārājika devas remain for five hundred years… does it remain for one thousand years… does it remain for two thousand years… does it remain for four thousand years… does it remain for eight thousand years… does it remain for sixteen thousand years… does it remain for a third of a kappa… does it remain for half a kappa… does it remain for one kappa… does it remain for two kappas… does it remain for four kappas… does it remain for eight kappas… does it remain for sixteen kappas… does it remain for thirty-two kappas… does it remain for sixty-four kappas… does it remain for five hundred kappas… does it remain for one thousand kappas… does it remain for two thousand kappas… does it remain for four thousand kappas… does it remain for eight thousand kappas… the lifespan of the Akaniṭṭha devas is sixteen thousand kappas; does one mind of the Akaniṭṭha devas remain for sixteen thousand kappas?

Tuổi thọ của chư thiên Tứ Đại Thiên Vương là năm trăm năm, một tâm của chư thiên Tứ Đại Thiên Vương tồn tại suốt năm trăm năm… tồn tại suốt một ngàn năm… tồn tại suốt hai ngàn năm… tồn tại suốt bốn ngàn năm… tồn tại suốt tám ngàn năm… tồn tại suốt mười sáu ngàn năm… tồn tại suốt một phần ba đại kiếp… tồn tại suốt nửa đại kiếp… tồn tại suốt một đại kiếp… tồn tại suốt hai đại kiếp… tồn tại suốt bốn đại kiếp… tồn tại suốt tám đại kiếp… tồn tại suốt mười sáu đại kiếp… tồn tại suốt ba mươi hai đại kiếp… tồn tại suốt sáu mươi bốn đại kiếp… tồn tại suốt năm trăm đại kiếp… tồn tại suốt một ngàn đại kiếp… tồn tại suốt hai ngàn đại kiếp… tồn tại suốt bốn ngàn đại kiếp… tồn tại suốt tám ngàn đại kiếp… tuổi thọ của chư thiên Sắc Cứu Cánh là mười sáu ngàn đại kiếp, một tâm của chư thiên Sắc Cứu Cánh tồn tại suốt mười sáu ngàn đại kiếp ư?

Na hevaṃ vattabbe.

That should not be said.

Không nên nói như vậy.

1137

Ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ cittaṃ muhuttaṃ muhuttaṃ uppajjati muhuttaṃ muhuttaṃ nirujjhatīti?

Does the mind of the devas who have attained the sphere of infinite space arise moment by moment and cease moment by moment?

Tâm của chư thiên chứng đắc Không Vô Biên Xứ từng sát na sanh khởi, từng sát na diệt đi ư?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Ākāsānañcāyatanūpagā devā muhuttaṃ muhuttaṃ cavanti muhuttaṃ muhuttaṃ uppajjantīti?

Do the devas who have attained the sphere of infinite space pass away moment by moment and reappear moment by moment?

Chư thiên chứng đắc Không Vô Biên Xứ từng sát na mạng chung, từng sát na tái sanh ư?

Na hevaṃ vattabbe.

That should not be said.

Không nên nói như vậy.

1138

Ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ ekaṃ cittaṃ yāvatāyukaṃ tiṭṭhatīti?

Does one mind of the devas who have attained the sphere of infinite space remain for the duration of their lifespan?

Một tâm của chư thiên chứng đắc Không Vô Biên Xứ tồn tại suốt tuổi thọ của họ ư?

Āmantā.

Yes.

Đúng vậy.

Ākāsānañcāyatanūpagā devā yeneva cittena uppajjanti, teneva cittena cavantīti?

Do the devas who have attained the sphere of infinite space reappear with the same mind with which they pass away?

Chư thiên đạt đến cõi Không Vô Biên Xứ, phải chăng họ sanh khởi với tâm nào thì diệt đi với tâm ấy?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

That should not be said…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1139

Cittaṭṭhitikathā niṭṭhitā.

Here concludes the Section on the Stability of Mind.

Bài luận về sự an trụ của tâm đã kết thúc.

1140

2. Dutiyavaggo

2. Second Chapter

2. Phẩm thứ hai

1141

(17) 8. Kukkuḷakathā

(17) 8. Section on Kukkuḷa

(17) 8. Bài luận về Kukkuḷa

1142

338. Sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷāti?

338. Are all formations, without exception, like hot ashes?

338. Tất cả các pháp hữu vi (saṅkhāra), không giới hạn, là tro nóng (kukkuḷa) phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu atthi sukhā vedanā, kāyikaṃ sukhaṃ, cetasikaṃ sukhaṃ, dibbaṃ sukhaṃ, mānusakaṃ sukhaṃ, lābhasukhaṃ, sakkārasukhaṃ, yānasukhaṃ, sayanasukhaṃ, issariyasukhaṃ, ādhipaccasukhaṃ, gihisukhaṃ, sāmaññasukhaṃ, sāsavaṃ sukhaṃ, anāsavaṃ sukhaṃ, upadhisukhaṃ, nirūpadhisukhaṃ, sāmisaṃ sukhaṃ, nirāmisaṃ sukhaṃ, sappītikaṃ sukhaṃ, nippītikaṃ sukhaṃ, jhānasukhaṃ, vimuttisukhaṃ, kāmasukhaṃ, nekkhammasukhaṃ, vivekasukhaṃ, upasamasukhaṃ, sambodhasukhanti?

Is there not pleasant feeling, bodily pleasure, mental pleasure, divine pleasure, human pleasure, pleasure from gain, pleasure from honor, pleasure from vehicles, pleasure from beds, pleasure from mastery, pleasure from dominance, pleasure of a householder, pleasure of a renunciant, pleasure with taints, pleasure without taints, pleasure with substratum, pleasure without substratum, sensual pleasure, non-sensual pleasure, pleasure with rapture, pleasure without rapture, pleasure of jhāna, pleasure of liberation, pleasure of sensuality, pleasure of renunciation, pleasure of seclusion, pleasure of tranquility, pleasure of perfect enlightenment?

Há chẳng có thọ lạc (sukha vedanā), lạc thân (kāyikaṃ sukhaṃ), lạc tâm (cetasikaṃ sukhaṃ), lạc cõi trời (dibbaṃ sukhaṃ), lạc cõi người (mānusakaṃ sukhaṃ), lạc do lợi lộc (lābhasukhaṃ), lạc do sự tôn kính (sakkārasukhaṃ), lạc do phương tiện (yānasukhaṃ), lạc do chỗ nằm (sayanasukhaṃ), lạc do quyền lực (issariyasukhaṃ), lạc do địa vị thống trị (ādhipaccasukhaṃ), lạc của gia chủ (gihisukhaṃ), lạc của sa-môn (sāmaññasukhaṃ), lạc hữu lậu (sāsavaṃ sukhaṃ), lạc vô lậu (anāsavaṃ sukhaṃ), lạc hữu sở y (upadhisukhaṃ), lạc vô sở y (nirūpadhisukhaṃ), lạc hữu vị (sāmisaṃ sukhaṃ), lạc vô vị (nirāmisaṃ sukhaṃ), lạc có hỷ (sappītikaṃ sukhaṃ), lạc không hỷ (nippītikaṃ sukhaṃ), lạc thiền (jhānasukhaṃ), lạc giải thoát (vimuttisukhaṃ), lạc dục (kāmasukhaṃ), lạc xuất ly (nekkhammasukhaṃ), lạc viễn ly (vivekasukhaṃ), lạc tịnh chỉ (upasamasukhaṃ), lạc giác ngộ (sambodhasukhaṃ) ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci atthi sukhā vedanā…pe… sambodhasukhaṃ, no ca vata re vattabbe – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

If there is indeed pleasant feeling…pe… pleasure of perfect enlightenment, then it should not be said: ‘All formations, without exception, are like hot ashes’.

Nếu có thọ lạc… (v.v.)… lạc giác ngộ, thì há không nên nói rằng: “Tất cả các pháp hữu vi, không giới hạn, là tro nóng” ư?

1143

Sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷāti?

Are all formations, without exception, like hot ashes?

Tất cả các pháp hữu vi, không giới hạn, là tro nóng phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Sabbe saṅkhārā dukkhā vedanā kāyikaṃ dukkhaṃ cetasikaṃ dukkhaṃ sokaparidevadukkhadomanassaupāyāsāti?

Are all formations painful feelings, only bodily pain, only mental pain, only sorrow, lamentation, pain, grief, and despair?

Tất cả các pháp hữu vi đều là thọ khổ, khổ thân, khổ tâm, sầu, bi, khổ, ưu, não phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

That should not be said.

Không nên nói như vậy.

1144

Na vattabbaṃ – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti?

Should it not be said: ‘All formations, without exception, are like hot ashes’?

Không nên nói rằng: “Tất cả các pháp hữu vi, không giới hạn, là tro nóng” phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘sabbaṃ, bhikkhave, ādittaṃ!

Has it not been said by the Bhagavā: ‘All, bhikkhus, is aflame!

Há Thế Tôn đã chẳng dạy rằng: “Này các tỳ-khưu, tất cả đều đang cháy!

Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ ādittaṃ?

And what, bhikkhus, is all aflame?

Này các tỳ-khưu, cái gì là tất cả đang cháy?

Cakkhuṃ, bhikkhave, ādittaṃ, rūpā ādittā, cakkhuviññāṇaṃ ādittaṃ, cakkhusamphasso āditto; yamidaṃ^* cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi ādittaṃ.

Monks, the eye is aflame; forms are aflame; eye-consciousness is aflame; eye-contact is aflame; and that which arises conditioned by eye-contact, whether it is a feeling of pleasure, or of pain, or of neither-pain-nor-pleasure, that too is aflame.

Này các tỳ-khưu, mắt đang cháy, các sắc đang cháy, nhãn thức đang cháy, nhãn xúc đang cháy; cái gì do duyên nhãn xúc mà sanh khởi, cảm thọ hoặc lạc, hoặc khổ, hoặc không khổ không lạc, cái ấy cũng đang cháy.

Kena ādittaṃ?

With what is it aflame?

Đang cháy bởi cái gì?

‘Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi āditta’nti vadāmi.

“It is aflame with the fire of lust, with the fire of hatred, with the fire of delusion; it is aflame with birth, old age, death, sorrows, lamentations, pains, griefs, and despair,” so I declare.

Ta nói rằng: ‘Đang cháy bởi lửa tham, đang cháy bởi lửa sân, đang cháy bởi lửa si; đang cháy bởi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não’.

Sotaṃ ādittaṃ, saddā ādittā…pe… ghānaṃ ādittaṃ, gandhā ādittā…pe… jivhā ādittā, rasā ādittā…pe… kāyo āditto, phoṭṭhabbā ādittā…pe… mano āditto, dhammā ādittā, manoviññāṇaṃ ādittaṃ, manosamphasso āditto; yamidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi ādittaṃ.

The ear is aflame; sounds are aflame… The nose is aflame; odours are aflame… The tongue is aflame; tastes are aflame… The body is aflame; tactile objects are aflame… The mind is aflame; mental phenomena are aflame; mind-consciousness is aflame; mind-contact is aflame; and that which arises conditioned by mind-contact, whether it is a feeling of pleasure, or of pain, or of neither-pain-nor-pleasure, that too is aflame.

Tai đang cháy, các tiếng đang cháy… (v.v.)… mũi đang cháy, các mùi đang cháy… (v.v.)… lưỡi đang cháy, các vị đang cháy… (v.v.)… thân đang cháy, các xúc chạm đang cháy… (v.v.)… ý đang cháy, các pháp đang cháy, ý thức đang cháy, ý xúc đang cháy; cái gì do duyên ý xúc mà sanh khởi, cảm thọ hoặc lạc, hoặc khổ, hoặc không khổ không lạc, cái ấy cũng đang cháy.

Kena ādittaṃ?

With what is it aflame?

Đang cháy bởi cái gì?

‘Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi āditta’nti vadāmī’’ti^* .

“It is aflame with the fire of lust, with the fire of hatred, with the fire of delusion; it is aflame with birth, old age, death, sorrows, lamentations, pains, griefs, and despair,” so I declare.

Ta nói rằng: ‘Đang cháy bởi lửa tham, đang cháy bởi lửa sân, đang cháy bởi lửa si; đang cháy bởi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não’” ư?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Há có kinh điển như vậy phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi vattabbaṃ^* – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

Then it should be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes.”

Vậy thì nên nói rằng: “Tất cả các hành đều như tro nóng một cách vô hạn.”

1145

Sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷāti?

Are all conditioned phenomena, without exception, ashes?

Tất cả các hành đều như tro nóng một cách vô hạn sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pañcime, bhikkhave, kāmaguṇā!

Has it not been said by the Bhagavā: “Monks, there are these five cords of sensual pleasure!

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Này các tỳ khưu, có năm dục công đức này!

Katame pañca?

Which five?

Năm điều nào?

Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā.

Forms cognizable by the eye that are desirable, agreeable, pleasing, lovely, connected with sensual desire, and enticing; sounds cognizable by the ear… odours cognizable by the nose… tastes cognizable by the tongue… tactile objects cognizable by the body that are desirable, agreeable, pleasing, lovely, connected with sensual desire, and enticing.

Các sắc do mắt nhận biết, đáng ưa, khả ái, khả ý, có hình tướng đáng yêu, liên hệ đến dục, đáng tham đắm; các tiếng do tai nhận biết…pe… các mùi do mũi nhận biết… các vị do lưỡi nhận biết… các xúc chạm do thân nhận biết, đáng ưa, khả ái, khả ý, có hình tướng đáng yêu, liên hệ đến dục, đáng tham đắm.

Ime kho, bhikkhave, pañca kāmaguṇā’’ti^* .

These, monks, are the five cords of sensual pleasure.”

Này các tỳ khưu, đây là năm dục công đức.”

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Há không có kinh văn đó sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

Then it should not be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes.”

Vậy thì không nên nói rằng: “Tất cả các hành đều như tro nóng một cách vô hạn.”

1146

Na vattabbaṃ – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti?

Should it not be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes”?

Không nên nói rằng: “Tất cả các hành đều như tro nóng một cách vô hạn” sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘lābhā vo, bhikkhave, suladdhaṃ vo, bhikkhave, khaṇo vo paṭiladdho^* brahmacariyavāsāya!

Has it not been said by the Bhagavā: “It is a gain for you, monks, it is well gained by you, monks, you have obtained a moment for the living of the holy life!

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Này các tỳ khưu, các ông có lợi lộc, các ông đã được thành tựu tốt đẹp, các ông đã đạt được cơ hội để sống Phạm hạnh!

Diṭṭhā mayā, bhikkhave, cha phassāyatanikā nāma nirayā.

Monks, I have seen the hells called the six sense-sphere hells.

Này các tỳ khưu, Ta đã thấy các địa ngục gọi là sáu xứ xúc.

Tattha yaṃ kiñci cakkhunā rūpaṃ passati, aniṭṭharūpaññeva passati no iṭṭharūpaṃ, akantarūpaññeva passati no kantarūpaṃ, amanāparūpaññeva passati no manāparūpaṃ.

There, whatever form one sees with the eye, one sees only an undesirable form, not a desirable form; one sees only a disagreeable form, not an agreeable form; one sees only an unpleasing form, not a pleasing form.

Ở đó, bất cứ sắc nào mắt thấy, chỉ thấy sắc không đáng ưa chứ không thấy sắc đáng ưa; chỉ thấy sắc không khả ái chứ không thấy sắc khả ái; chỉ thấy sắc không khả ý chứ không thấy sắc khả ý.

Yaṃ kiñci sotena saddaṃ suṇāti…pe… ghānena gandhaṃ ghāyati… jivhāya rasaṃ sāyati… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusati… manasā dhammaṃ vijānāti, aniṭṭharūpaññeva vijānāti no iṭṭharūpaṃ, akantarūpaññeva vijānāti no kantarūpaṃ, amanāparūpaññeva vijānāti no manāparūpa’’nti^* .

Whatever sound one hears with the ear… whatever odour one smells with the nose… whatever taste one tastes with the tongue… whatever tactile object one feels with the body… whatever mental phenomenon one cognizes with the mind, one cognizes only an undesirable mental phenomenon, not a desirable one; one cognizes only a disagreeable mental phenomenon, not an agreeable one; one cognizes only an unpleasing mental phenomenon, not a pleasing one.”

Bất cứ tiếng nào tai nghe…pe… bất cứ mùi nào mũi ngửi… bất cứ vị nào lưỡi nếm… bất cứ xúc chạm nào thân xúc chạm… bất cứ pháp nào ý nhận biết, chỉ nhận biết pháp không đáng ưa chứ không nhận biết pháp đáng ưa; chỉ nhận biết pháp không khả ái chứ không nhận biết pháp khả ái; chỉ nhận biết pháp không khả ý chứ không nhận biết pháp khả ý.”

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Há không có kinh văn đó sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi vattabbaṃ^* – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

Then it should be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes.”

Vậy thì nên nói rằng: “Tất cả các hành đều như tro nóng một cách vô hạn.”

1147

Sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷāti?

Are all conditioned phenomena, without exception, ashes?

Tất cả các hành đều như tro nóng một cách vô hạn sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘lābhā vo, bhikkhave, suladdhaṃ vo, bhikkhave, khaṇo vo paṭiladdho brahmacariyavāsāya!

Has it not been said by the Bhagavā: “It is a gain for you, monks, it is well gained by you, monks, you have obtained a moment for the living of the holy life!

Há Đức Thế Tôn đã không nói rằng: “Này các tỳ khưu, các ông có lợi lộc, các ông đã được thành tựu tốt đẹp, các ông đã đạt được cơ hội để sống Phạm hạnh!

Diṭṭhā mayā, bhikkhave, cha phassāyatanikā nāma saggā.

Monks, I have seen the heavens called the six sense-sphere heavens.

Này các tỳ khưu, Ta đã thấy các cõi trời gọi là sáu xứ xúc.

Tattha yaṃ kiñci cakkhunā rūpaṃ passati, iṭṭharūpaññeva passati no aniṭṭharūpaṃ, kantarūpaññeva passati no akantarūpaṃ, manāparūpaññeva passati no amanāparūpaṃ.

There, whatever form one sees with the eye, one sees only a desirable form, not an undesirable form; one sees only an agreeable form, not a disagreeable form; one sees only a pleasing form, not an unpleasing form.

Ở đó, bất cứ sắc nào mắt thấy, chỉ thấy sắc đáng ưa chứ không thấy sắc không đáng ưa; chỉ thấy sắc khả ái chứ không thấy sắc không khả ái; chỉ thấy sắc khả ý chứ không thấy sắc không khả ý.

Yaṃ kiñci sotena saddaṃ suṇāti…pe… ghānena gandhaṃ ghāyati… jivhāya rasaṃ sāyati… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusati… manasā dhammaṃ vijānāti, iṭṭharūpaññeva vijānāti no aniṭṭharūpaṃ, kantarūpaññeva vijānāti no akantarūpaṃ, manāparūpaññeva vijānāti no amanāparūpa’’nti^* .

Whatever sound one hears with the ear… whatever odour one smells with the nose… whatever taste one tastes with the tongue… whatever tactile object one feels with the body… whatever mental phenomenon one cognizes with the mind, one cognizes only a desirable mental phenomenon, not an undesirable one; one cognizes only an agreeable mental phenomenon, not a disagreeable one; one cognizes only a pleasing mental phenomenon, not an unpleasing one.”

Bất cứ điều gì tai nghe âm thanh…pe… mũi ngửi mùi hương… lưỡi nếm vị… thân xúc chạm xúc chạm… ý biết pháp, chỉ biết pháp khả ái chứ không biết pháp bất khả ái, chỉ biết pháp đáng ưa chứ không biết pháp không đáng ưa, chỉ biết pháp vừa ý chứ không biết pháp không vừa ý.

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh điển như vậy sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

Then it should not be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes.”

Vậy thì không nên nói – “tất cả các hành (saṅkhārā) đều là sự hối hận (kukkuḷā) khi không giới hạn (anodhiṃ katvā)” ư?

1148

Na vattabbaṃ – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti?

Should it not be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes”?

Không nên nói – “tất cả các hành đều là sự hối hận khi không giới hạn” ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu ‘‘yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ^* ,’’ vuttaṃ bhagavatā, ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā’’ti^* ?

Has it not been said by the Bhagavā: “That which is impermanent is suffering,” and “All conditioned phenomena are impermanent”?

Há Đức Thế Tôn đã không dạy rằng: “Cái gì vô thường thì cái đó là khổ,” “tất cả các hành đều vô thường” ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci ‘‘yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ,’’ vuttaṃ bhagavatā, ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

If it has been said by the Bhagavā that “That which is impermanent is suffering,” and “All conditioned phenomena are impermanent,” then indeed it should be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes.”

Nếu Đức Thế Tôn đã dạy rằng: “Cái gì vô thường thì cái đó là khổ,” “tất cả các hành đều vô thường,” vậy thì phải nói rằng – “tất cả các hành đều là sự hối hận khi không giới hạn.”

1149

Sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷāti?

Are all conditioned phenomena, without exception, ashes?

Tất cả các hành đều là sự hối hận khi không giới hạn ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Dānaṃ aniṭṭhaphalaṃ akantaphalaṃ amanuññaphalaṃ secanakaphalaṃ dukkhudrayaṃ dukkhavipākanti?

Is giving an undesirable result, a disagreeable result, an unpleasing result, a result that requires pouring out, a cause of suffering, a result of suffering?

Sự bố thí có quả không đáng mong muốn, quả không đáng ưa, quả không vừa ý, quả cần phải tưới tẩm, đưa đến khổ, có quả báo là khổ ư?

Na hevaṃ vattabbe.

No, it should not be said so.

Không nên nói như vậy.

1150

Sīlaṃ…pe… uposatho…pe… bhāvanā…pe… brahmacariyaṃ aniṭṭhaphalaṃ akantaphalaṃ amanuññaphalaṃ secanakaphalaṃ dukkhudrayaṃ dukkhavipākanti?

Is moral conduct…pe… the Uposatha…pe… meditation…pe… the holy life an undesirable result, a disagreeable result, an unpleasing result, a result that requires pouring out, a cause of suffering, a result of suffering?

Giới…pe… ngày trai giới (uposatha)…pe… sự tu tập (bhāvanā)…pe… phạm hạnh (brahmacariya) có quả không đáng mong muốn, quả không đáng ưa, quả không vừa ý, quả cần phải tưới tẩm, đưa đến khổ, có quả báo là khổ ư?

Na hevaṃ vattabbe.

No, it should not be said so.

Không nên nói như vậy.

1151

Nanu dānaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti?

Is not giving a desirable result, an agreeable result, a pleasing result, a result that does not require pouring out, a cause of happiness, a result of happiness?

Há sự bố thí không phải có quả đáng mong muốn, quả đáng ưa, quả vừa ý, quả không cần phải tưới tẩm, đưa đến lạc, có quả báo là lạc ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci dānaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākaṃ, no ca vata re vattabbe – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

If giving is a desirable result, an agreeable result, a pleasing result, a result that does not require pouring out, a cause of happiness, a result of happiness, then indeed it should not be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes.”

Nếu sự bố thí có quả đáng mong muốn, quả đáng ưa, quả vừa ý, quả không cần phải tưới tẩm, đưa đến lạc, có quả báo là lạc, vậy thì không nên nói rằng – “tất cả các hành đều là sự hối hận khi không giới hạn.”

1152

Nanu sīlaṃ… uposatho… bhāvanā… brahmacariyaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti?

Is not moral conduct… the Uposatha… meditation… the holy life a desirable result, an agreeable result, a pleasing result, a result that does not require pouring out, a cause of happiness, a result of happiness?

Há giới… ngày trai giới… sự tu tập… phạm hạnh không phải có quả đáng mong muốn, quả đáng ưa, quả vừa ý, quả không cần phải tưới tẩm, đưa đến lạc, có quả báo là lạc ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci brahmacariyaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti, no ca vata re vattabbe – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

If the holy life is a desirable result, an agreeable result, a pleasing result, a result that does not require pouring out, a cause of happiness, a result of happiness, then indeed it should not be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes.”

Nếu phạm hạnh có quả đáng mong muốn, quả đáng ưa, quả vừa ý, quả không cần phải tưới tẩm, đưa đến lạc, có quả báo là lạc, vậy thì không nên nói rằng – “tất cả các hành đều là sự hối hận khi không giới hạn.”

1153

Sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷāti?

Are all conditioned phenomena, without exception, ashes?

Tất cả các hành đều là sự hối hận khi không giới hạn ư?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu vuttaṃ bhagavatā –

Has it not been said by the Bhagavā:

Há Đức Thế Tôn đã không dạy –

1154

‘‘Sukho viveko tuṭṭhassa, sutadhammassa passato;

“Solitude is happiness for one who is content, for one who has heard the Dhamma and sees;

“Đối với người biết đủ, đã nghe pháp, và thấy được (Niết Bàn), sự sống độc cư là an lạc;

1155

Abyāpajjaṃ sukhaṃ loke, pāṇabhūtesu saṃyamo.

Non-harming is happiness in the world, restraint towards living beings is happiness.

Trong đời, không hại ai là an lạc, tự chế ngự đối với chúng sinh.

1156

‘‘Sukhā virāgatā loke, kāmānaṃ samatikkamo;

Renunciation is happiness in the world, the overcoming of sensual desires is happiness;

Trong đời, sự ly tham là an lạc, sự vượt qua các dục;

1157

Asmimānassa yo vinayo, etaṃ ve paramaṃ sukhaṃ^* .

The suppression of the conceit ‘I am’—this indeed is the supreme happiness.

Sự diệt trừ ngã mạn (asmimāna) – đó chính là an lạc tối thượng.

1158

‘‘Taṃ sukhena sukhaṃ pattaṃ, accantasukhameva taṃ;

Having attained happiness through happiness, that is indeed ultimate happiness;

Người đã đạt được an lạc từ an lạc, đó là an lạc tuyệt đối;

1159

Tisso vijjā anuppattā, etaṃ ve paramaṃ sukha’’nti.

Having attained the three knowledges—this indeed is the supreme happiness.”

Đã đạt được Tam Minh (tisso vijjā) – đó chính là an lạc tối thượng.”

1160

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh điển như vậy không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘sabbe saṅkhārā anodhiṃ katvā kukkuḷā’’ti.

Then it should not be said: “All conditioned phenomena, without exception, are ashes.”

Vậy thì không nên nói rằng – ‘‘tất cả các hành (saṅkhāra) đều là tro tàn, không có giới hạn’’.

1161

Kukkuḷakathā niṭṭhitā.

The Chapter on Ashes is concluded.

Chấm dứt phần thảo luận về tro tàn (kukkuḷa).

1162

2. Dutiyavaggo

2. The Second Chapter

2. Chương thứ hai

1163

(18) 9. Anupubbābhisamayakathā

(18) 9. Chapter on Gradual Penetration

(18) 9. Thảo luận về sự giác ngộ tuần tự (Anupubbābhisamaya)

1164

339. Anupubbābhisamayoti?

Is it gradual penetration?

339. Sự giác ngộ tuần tự (anupubbābhisamaya) là gì?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Anupubbena sotāpattimaggaṃ bhāvetīti?

Does one gradually develop the path of stream-entry?

Người ấy phát triển đạo Tu-đà-hoàn (Sotāpattimagga) một cách tuần tự phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

No, it should not be said so.

Không nên nói như vậy.

Anupubbena sotāpattimaggaṃ bhāvetīti?

Does one gradually develop the path of stream-entry?

Người ấy phát triển đạo Tu-đà-hoàn (Sotāpattimagga) một cách tuần tự phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Anupubbena sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti?

Does one successively realize the fruit of stream-entry?

Người ấy chứng đắc quả Tu-đà-hoàn (Sotāpattiphala) một cách tuần tự phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1165

Anupubbābhisamayoti?

Is it gradual comprehension?

Sự giác ngộ tuần tự (anupubbābhisamaya) là gì?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Anupubbena sakadāgāmimaggaṃ bhāvetīti?

Does one successively develop the path of once-returning?

Người ấy phát triển đạo Tư-đà-hàm (Sakadāgāmimagga) một cách tuần tự phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

Anupubbena sakadāgāmimaggaṃ bhāvetīti?

Does one successively develop the path of once-returning?

Người ấy phát triển đạo Tư-đà-hàm (Sakadāgāmimagga) một cách tuần tự phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Anupubbena sakadāgāmiphalaṃ sacchikarotīti?

Does one successively realize the fruit of once-returning?

Người ấy chứng đắc quả Tư-đà-hàm (Sakadāgāmiphala) một cách tuần tự phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1166

Anupubbābhisamayoti?

Is it gradual comprehension?

Sự giác ngộ tuần tự (anupubbābhisamaya) là gì?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Anupubbena anāgāmimaggaṃ bhāvetīti?

Does one successively develop the path of non-returning?

Người ấy phát triển đạo A-na-hàm (Anāgāmimagga) một cách tuần tự phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

Anupubbena anāgāmimaggaṃ bhāvetīti?

Does one successively develop the path of non-returning?

Người ấy phát triển đạo A-na-hàm (Anāgāmimagga) một cách tuần tự phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Anupubbena anāgāmiphalaṃ sacchikarotīti?

Does one successively realize the fruit of non-returning?

Người ấy chứng đắc quả A-na-hàm (Anāgāmiphala) một cách tuần tự phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1167

Anupubbābhisamayoti?

Is it gradual comprehension?

Sự giác ngộ tuần tự (anupubbābhisamaya) là gì?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Anupubbena arahattamaggaṃ bhāvetīti?

Does one successively develop the path of Arahantship?

Người ấy phát triển đạo A-la-hán (Arahattamagga) một cách tuần tự phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

Anupubbena arahattamaggaṃ bhāvetīti?

Does one successively develop the path of Arahantship?

Người ấy phát triển đạo A-la-hán (Arahattamagga) một cách tuần tự phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Anupubbena arahattaphalaṃ sacchikarotīti?

Does one successively realize the fruit of Arahantship?

Người ấy chứng đắc quả A-la-hán (Arahattaphala) một cách tuần tự phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1168

340. Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhadassanena kiṃ jahatīti?

340. What does the person who is committed to realizing the fruit of stream-entry abandon by seeing the suffering?

340. Người đã nhập vào con đường chứng đắc quả Tu-đà-hoàn (Sotāpattiphala), do thấy Khổ (Dukkha), đoạn trừ những gì?

Sakkāyadiṭṭhiṃ, vicikicchaṃ, sīlabbataparāmāsaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti.

He abandons sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, sīlabbataparāmāsa, and a quarter of the defilements associated with them.

Người ấy đoạn trừ tà kiến thân kiến (sakkāyadiṭṭhi), hoài nghi (vicikicchā), chấp thủ giới cấm (sīlabbataparāmāsa), và một phần tư (catubhāga) các phiền não (kilesa) cùng bản chất với chúng.

Catubhāgaṃ sotāpanno, catubhāgaṃ na sotāpanno, catubhāgaṃ sotāpattiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ sattakkhattuparamo kolaṅkolo ekabījī buddhe aveccappasādena samannāgato, dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato catubhāgaṃ na ariyakantehi sīlehi samannāgatoti?

Is he one quarter a stream-enterer, one quarter not a stream-enterer? Is he one quarter one who has attained, obtained, realized, and dwells having entered the fruit of stream-entry? Does he dwell having touched it with the body for one quarter? Does he not dwell having touched it with the body for one quarter? Is he one quarter a sattakkhattuparama, kolaṅkola, ekabījī, endowed with unwavering faith in the Buddha, in the Dhamma... in the Saṅgha... endowed with the virtuous conduct dear to the noble ones? Is he one quarter not endowed with the virtuous conduct dear to the noble ones?

Một phần tư là Tu-đà-hoàn (sotāpanna), một phần tư không phải Tu-đà-hoàn, một phần tư đạt được, thâu nhận, chứng đắc, hiện thực hóa quả Tu-đà-hoàn (sotāpattiphala), an trú trong đó, xúc chạm với nó bằng thân, một phần tư không xúc chạm với nó bằng thân, một phần tư là bậc tối đa bảy lần tái sinh (sattakkhattuparama), bậc gia gia (kolaṅkola), bậc nhất chủng (ekabījī), đầy đủ niềm tin bất động vào Phật, vào Pháp… vào Tăng… đầy đủ giới hạnh được các bậc Thánh yêu thích, một phần tư không đầy đủ giới hạnh được các bậc Thánh yêu thích phải không?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1169

Samudayadassanena…pe… nirodhadassanena…pe… maggadassanena kiṃ jahatīti?

What does he abandon by seeing the origination... by seeing the cessation... by seeing the path?

Do thấy Khổ tập (Samudaya)… do thấy Khổ diệt (Nirodha)… do thấy Đạo (Magga), đoạn trừ những gì?

Sakkāyadiṭṭhiṃ, vicikicchaṃ, sīlabbataparāmāsaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti.

He abandons sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, sīlabbataparāmāsa, and a quarter of the defilements associated with them.

Người ấy đoạn trừ tà kiến thân kiến (sakkāyadiṭṭhi), hoài nghi (vicikicchā), chấp thủ giới cấm (sīlabbataparāmāsa), và một phần tư (catubhāga) các phiền não (kilesa) cùng bản chất với chúng.

Catubhāgaṃ sotāpanno, catubhāgaṃ na sotāpanno, catubhāgaṃ sotāpattiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ sattakkhattuparamo kolaṅkolo ekabījī buddhe aveccappasādena samannāgato, dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato, catubhāgaṃ na ariyakantehi sīlehi samannāgatoti?

Is he one quarter a stream-enterer, one quarter not a stream-enterer? Is he one quarter one who has attained, obtained, realized, and dwells having entered the fruit of stream-entry? Does he dwell having touched it with the body for one quarter? Does he not dwell having touched it with the body for one quarter? Is he one quarter a sattakkhattuparama, kolaṅkola, ekabījī, endowed with unwavering faith in the Buddha, in the Dhamma... in the Saṅgha... endowed with the virtuous conduct dear to the noble ones? Is he one quarter not endowed with the virtuous conduct dear to the noble ones?

Một phần tư là bậc Nhập Lưu, một phần tư không phải bậc Nhập Lưu, một phần tư đạt được, chứng đắc, thực chứng và an trú quả Nhập Lưu, an trú bằng cách cảm nhận bằng thân, một phần tư không an trú bằng cách cảm nhận bằng thân, một phần tư là bậc Thất Lai, Gia Gia, Nhất Chủng, thành tựu lòng tin bất động nơi Đức Phật, nơi Pháp… (v.v.)… nơi Tăng… (v.v.)… thành tựu giới luật được bậc Thánh yêu thích, một phần tư không thành tựu giới luật được bậc Thánh yêu thích ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1170

341. Sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhadassanena kiṃ jahatīti?

341. What does the person who is committed to realizing the fruit of once-returning abandon by seeing the suffering?

341. Người hành đạo để chứng đắc quả Nhất Lai từ bỏ điều gì bằng cách thấy khổ đế?

Oḷārikaṃ kāmarāgaṃ, oḷārikaṃ byāpādaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti.

He abandons gross sensual desire, gross ill-will, and a quarter of the defilements associated with them.

Một phần tư từ bỏ tham dục thô thiển, sân hận thô thiển và các phiền não đồng loại với chúng.

Catubhāgaṃ sakadāgāmī, catubhāgaṃ na sakadāgāmī, catubhāgaṃ sakadāgāmiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharatīti?

Is he one quarter a once-returner, one quarter not a once-returner? Is he one quarter one who has attained, obtained, realized, and dwells having entered the fruit of once-returning? Does he dwell having touched it with the body for one quarter? Does he not dwell having touched it with the body for one quarter?

Một phần tư là bậc Nhất Lai, một phần tư không phải bậc Nhất Lai, một phần tư đạt được, chứng đắc, thực chứng và an trú quả Nhất Lai, an trú bằng cách cảm nhận bằng thân, một phần tư không an trú bằng cách cảm nhận bằng thân ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe… samudayadassanena…pe… nirodhadassanena…pe… maggadassanena kiṃ jahatīti?

It should not be said thus... What does he abandon by seeing the origination... by seeing the cessation... by seeing the path?

Không nên nói như vậy… (v.v.)… bằng cách thấy tập đế… (v.v.)… bằng cách thấy diệt đế… (v.v.)… bằng cách thấy đạo đế từ bỏ điều gì ư?

Oḷārikaṃ kāmarāgaṃ, oḷārikaṃ byāpādaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti.

He abandons gross sensual desire, gross ill-will, and a quarter of the defilements associated with them.

Một phần tư từ bỏ tham dục thô thiển, sân hận thô thiển và các phiền não đồng loại với chúng.

Catubhāgaṃ sakadāgāmī, catubhāgaṃ na sakadāgāmī, catubhāgaṃ sakadāgāmiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharatīti?

Is he one quarter a once-returner, one quarter not a once-returner? Is he one quarter one who has attained, obtained, realized, and dwells having entered the fruit of once-returning? Does he dwell having touched it with the body for one quarter? Does he not dwell having touched it with the body for one quarter?

Một phần tư là bậc Nhất Lai, một phần tư không phải bậc Nhất Lai, một phần tư đạt được, chứng đắc, thực chứng và an trú quả Nhất Lai, an trú bằng cách cảm nhận bằng thân, một phần tư không an trú bằng cách cảm nhận bằng thân ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1171

342. Anāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhadassanena kiṃ jahatīti?

342. What does the person who is committed to realizing the fruit of non-returning abandon by seeing the suffering?

342. Người hành đạo để chứng đắc quả Bất Hoàn từ bỏ điều gì bằng cách thấy khổ đế?

Aṇusahagataṃ kāmarāgaṃ, aṇusahagataṃ byāpādaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti.

He abandons subtle sensual desire, subtle ill-will, and a quarter of the defilements associated with them.

Một phần tư từ bỏ tham dục vi tế, sân hận vi tế và các phiền não đồng loại với chúng.

Catubhāgaṃ anāgāmī, catubhāgaṃ na anāgāmī, catubhāgaṃ anāgāmiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ antarāparinibbāyī…pe… upahaccaparinibbāyī… asaṅkhāraparinibbāyī… sasaṅkhāraparinibbāyī… uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī, catubhāgaṃ na uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmīti?

Is he one quarter a non-returner, one quarter not a non-returner? Is he one quarter one who has attained, obtained, realized, and dwells having entered the fruit of non-returning? Does he dwell having touched it with the body for one quarter? Does he not dwell having touched it with the body for one quarter? Is he one quarter an antarāparinibbāyī... an upahaccaparinibbāyī... an asaṅkhāraparinibbāyī... a sasaṅkhāraparinibbāyī... an uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī? Is he one quarter not an uddhaṃsoto, not an akaniṭṭhagāmī?

Một phần tư là bậc Bất Hoàn, một phần tư không phải bậc Bất Hoàn, một phần tư đạt được, chứng đắc, thực chứng và an trú quả Bất Hoàn, an trú bằng cách cảm nhận bằng thân, một phần tư không an trú bằng cách cảm nhận bằng thân, một phần tư là bậc Trung Ban Bát Niết Bàn… (v.v.)… Hữu Hành Ban Bát Niết Bàn… Vô Hành Ban Bát Niết Bàn… Thượng Lưu Đến Cõi Sắc Cứu Cánh, một phần tư không phải Thượng Lưu không phải đến cõi Sắc Cứu Cánh ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...

Không nên nói như vậy… (v.v.)….

1172

Samudayadassanena…pe… nirodhadassanena…pe… maggadassanena kiṃ jahatīti?

What does he abandon by seeing the origination... by seeing the cessation... by seeing the path?

Bằng cách thấy tập đế… (v.v.)… bằng cách thấy diệt đế… (v.v.)… bằng cách thấy đạo đế từ bỏ điều gì ư?

Aṇusahagataṃ kāmarāgaṃ, aṇusahagataṃ byāpādaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti.

He abandons subtle sensual desire, subtle ill-will, and a quarter of the defilements associated with them.

Một phần tư từ bỏ tham dục vi tế, sân hận vi tế và các phiền não đồng loại với chúng.

Catubhāgaṃ anāgāmī, catubhāgaṃ na anāgāmī, catubhāgaṃ anāgāmiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ antarāparinibbāyī…pe… upahaccaparinibbāyī… asaṅkhāraparinibbāyī… sasaṅkhāraparinibbāyī… uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī, catubhāgaṃ na uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmīti?

Is he one quarter a non-returner, one quarter not a non-returner? Is he one quarter one who has attained, obtained, realized, and dwells having entered the fruit of non-returning? Does he dwell having touched it with the body for one quarter? Does he not dwell having touched it with the body for one quarter? Is he one quarter an antarāparinibbāyī... an upahaccaparinibbāyī... an asaṅkhāraparinibbāyī... a sasaṅkhāraparinibbāyī... an uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī? Is he one quarter not an uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī?

Một phần tư là Bất Hoàn, một phần tư không phải Bất Hoàn, một phần tư đạt được quả Bất Hoàn, chứng đắc, chứng ngộ, an trú, an trú bằng cách chạm thân, một phần tư không an trú bằng cách chạm thân, một phần tư Bát-niết-bàn giữa chừng…pe… Bát-niết-bàn do tổn hại… Bát-niết-bàn không cần nỗ lực… Bát-niết-bàn cần nỗ lực… Bát-niết-bàn lên cõi Sắc Cứu Cánh, một phần tư không phải Bát-niết-bàn lên cõi Sắc Cứu Cánh ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...

Không nên nói như vậy…pe….

1173

343. Arahattasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhadassanena kiṃ jahatīti?

343. What does the person who is committed to realizing Arahantship abandon by seeing the suffering?

343. Người đang thực hành để chứng đắc A-la-hán, do thấy Khổ mà từ bỏ điều gì?

Rūparāgaṃ, arūparāgaṃ, mānaṃ, uddhaccaṃ, avijjaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti.

He abandons rūparāga, arūparāga, māna, uddhacca, avijjā, and a quarter of the defilements associated with them.

Từ bỏ tham sắc giới, tham vô sắc giới, ngã mạn, phóng dật, vô minh, và một phần tư các phiền não đồng sinh với chúng.

Catubhāgaṃ arahā, catubhāgaṃ na arahā, catubhāgaṃ arahattappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ vītarāgo…pe… vītadoso… vītamoho…pe… katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññāvimutto ukkhittapaligho saṅkiṇṇaparikho abbūḷhesiko niraggaḷo ariyo pannaddhajo pannabhāro visaññutto suvijitavijayo, dukkhaṃ tassa pariññātaṃ, samudayo pahīno, nirodho sacchikato, maggo bhāvito, abhiññeyyaṃ abhiññātaṃ, pariññeyyaṃ pariññātaṃ, pahātabbaṃ pahīnaṃ, bhāvetabbaṃ bhāvitaṃ…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, catubhāgaṃ sacchikātabbaṃ na sacchikatanti?

Is he one quarter an Arahant, one quarter not an Arahant? Is he one quarter one who has attained, obtained, realized, and dwells having entered Arahantship? Does he dwell having touched it with the body for one quarter? Does he not dwell having touched it with the body for one quarter? Is he one quarter free from passion... free from hatred... free from delusion... one whose task is done, who has laid down the burden, who has attained his own goal, whose fetters of existence are exhausted, who is rightly freed by perfect knowledge, whose cross-bar has been lifted, whose moat has been filled in, whose dart has been drawn out, who is without a bolt, noble, whose banner is lowered, whose burden is laid down, disjoined, perfectly victorious? Is suffering fully comprehended by him, origination abandoned, cessation realized, the path developed, what is to be directly known is directly known, what is to be fully comprehended is fully comprehended, what is to be abandoned is abandoned, what is to be developed is developed... what is to be realized is realized? Is one quarter of what is to be realized not realized?

Một phần tư là A-la-hán, một phần tư không phải A-la-hán, một phần tư đạt được quả A-la-hán, chứng đắc, chứng ngộ, an trú, an trú bằng cách chạm thân, một phần tư không an trú bằng cách chạm thân, một phần tư là vị đã ly tham…pe… đã ly sân… đã ly si…pe… đã hoàn thành việc cần làm, đã đặt gánh nặng xuống, đã đạt được mục đích chân thật, đã đoạn tận các kiết sử hữu, đã giải thoát hoàn toàn nhờ thắng trí, đã nhổ chốt cửa, đã lấp hào sâu, đã nhổ cọc nhọn, đã mở chốt ngang, là bậc Thánh, đã hạ cờ, đã đặt gánh nặng xuống, đã thoát ly mọi ràng buộc, đã chiến thắng một cách khéo léo, Khổ của vị ấy đã được liễu tri, tập đã được đoạn trừ, diệt đã được chứng ngộ, đạo đã được tu tập, điều cần thắng tri đã được thắng tri, điều cần liễu tri đã được liễu tri, điều cần đoạn trừ đã được đoạn trừ, điều cần tu tập đã được tu tập…pe… điều cần chứng ngộ đã được chứng ngộ, một phần tư điều cần chứng ngộ chưa được chứng ngộ ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...

Không nên nói như vậy…pe….

1174

Samudayadassanena … nirodhadassanena… maggadassanena kiṃ jahatīti?

What does he abandon by seeing the origination... cessation... path?

Do thấy Tập… do thấy Diệt… do thấy Đạo mà từ bỏ điều gì?

Rūparāgaṃ, arūparāgaṃ, mānaṃ, uddhaccaṃ, avijjaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti.

He abandons rūparāga, arūparāga, māna, uddhacca, avijjā, and a quarter of the defilements associated with them.

Từ bỏ tham sắc giới, tham vô sắc giới, ngã mạn, phóng dật, vô minh, và một phần tư các phiền não đồng sinh với chúng.

Catubhāgaṃ arahā, catubhāgaṃ na arahā, catubhāgaṃ arahattappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ vītarāgo… vītadoso… vītamoho… katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññāvimutto ukkhittapaligho saṅkiṇṇaparikho abbūḷhesiko niraggaḷo ariyo pannaddhajo pannabhāro visaññutto suvijitavijayo, dukkhaṃ tassa pariññātaṃ, samudayo pahīno, nirodho sacchikato, maggo bhāvito, abhiññeyyaṃ abhiññātaṃ, pariññeyyaṃ pariññātaṃ, pahātabbaṃ pahīnaṃ, bhāvetabbaṃ bhāvitaṃ…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, catubhāgaṃ sacchikātabbaṃ na sacchikatanti?

Is one-fourth an Arahant, is one-fourth not an Arahant? Is one-fourth one who has attained Arahantship, who has gained, realized, actualized, and dwells having entered it, dwells having touched it with the body? Is one-fourth not dwelling having touched it with the body? Is one-fourth free from greed... free from hatred... free from delusion...? One who has done what had to be done, laid down the burden, attained the true goal, whose fetters of existence are exhausted, rightly liberated by perfect knowledge, whose cross-bar has been lifted, whose moat has been filled, whose dart has been pulled out, who is without a bolt, noble, whose banner is lowered, whose burden is put down, unbound, victorious in perfect conquest? For whom suffering is fully understood, origin is abandoned, cessation is actualized, the path is developed? What is to be directly known is directly known, what is to be fully understood is fully understood, what is to be abandoned is abandoned, what is to be developed is developed...pe... what is to be actualized is actualized? Is one-fourth what is to be actualized, not actualized?

Một phần tư là A-la-hán, một phần tư không phải A-la-hán, một phần tư đã đạt được, thâu nhận, chứng đắc, chứng ngộ quả A-la-hán, an trú; an trú với sự xúc chạm thân, một phần tư không an trú với sự xúc chạm thân, một phần tư đã ly tham… đã ly sân… đã ly si… đã làm xong việc cần làm, đã đặt gánh nặng xuống, đã đạt được mục đích chân thật, đã đoạn tận các kiết sử tái sinh, đã giải thoát hoàn toàn nhờ trí tuệ, đã nhổ chốt cửa, đã lấp hào sâu, đã nhổ cột nhọn, đã mở chốt ngang, là bậc Thánh, đã hạ cờ, đã đặt gánh nặng xuống, đã thoát ly, đã chiến thắng hoàn toàn, khổ đã được biết rõ, tập đã được đoạn trừ, diệt đã được chứng ngộ, đạo đã được tu tập, cần phải thắng tri đã được thắng tri, cần phải liễu tri đã được liễu tri, cần phải đoạn trừ đã được đoạn trừ, cần phải tu tập đã được tu tập…pe… cần phải chứng ngộ đã được chứng ngộ, một phần tư cần phải chứng ngộ nhưng chưa được chứng ngộ chăng?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…pe….

1175

344. Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabboti?

344. Is it right to say that a person practicing for the realization of the fruit of Stream-entry is one who is practicing while seeing suffering?

344. Có nên nói rằng: “Người đang thực hành để chứng đắc quả Dự Lưu là người đang thực hành khi thấy khổ” chăng?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Dukkhe diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti?

Is it right to say that when suffering is seen, one stands in the fruit?

Có nên nói rằng: “Khi khổ đã được thấy thì người ấy an trú trong quả” chăng?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

Samudayaṃ dakkhanto…pe… nirodhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabboti?

Is it right to say that one who is seeing the origin...pe... seeing cessation is one who is practicing?

Có nên nói rằng: “Là người đang thực hành khi thấy tập…pe… là người đang thực hành khi thấy diệt” chăng?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nirodhe diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti?

Is it right to say that when cessation is seen, one stands in the fruit?

Có nên nói rằng: “Khi diệt đã được thấy thì người ấy an trú trong quả” chăng?

Na hevaṃ vattabbe.

It should not be said thus.

Không nên nói như vậy.

1176

Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo maggaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, magge diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti?

Is it right to say that a person practicing for the realization of the fruit of Stream-entry is one who is practicing while seeing the path, and that when the path is seen, one stands in the fruit?

Có nên nói rằng: “Người đang thực hành để chứng đắc quả Dự Lưu là người đang thực hành khi thấy đạo, khi đạo đã được thấy thì người ấy an trú trong quả” chăng?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Dukkhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, dukkhe diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti?

Is it right to say that one who is practicing while seeing suffering, and that when suffering is seen, one stands in the fruit?

Có nên nói rằng: “Là người đang thực hành khi thấy khổ, khi khổ đã được thấy thì người ấy an trú trong quả” chăng?

Na hevaṃ vattabbe…pe… maggaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, magge diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti?

It should not be said thus...pe... Is it right to say that one who is practicing while seeing the path, and that when the path is seen, one stands in the fruit?

Không nên nói như vậy…pe… có nên nói rằng: “Là người đang thực hành khi thấy đạo, khi đạo đã được thấy thì người ấy an trú trong quả” chăng?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Samudayaṃ dakkhanto…pe… nirodhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, nirodhe diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti?

Is it right to say that one who is seeing the origin...pe... seeing cessation is one who is practicing, and that when cessation is seen, one stands in the fruit?

Có nên nói rằng: “Là người đang thực hành khi thấy tập…pe… là người đang thực hành khi thấy diệt, khi diệt đã được thấy thì người ấy an trú trong quả” chăng?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…pe….

1177

Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, dukkhe diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti?

Is it right to say that a person practicing for the realization of the fruit of Stream-entry is one who is practicing while seeing suffering, and that when suffering is seen, it should not be said: "one stands in the fruit"?

Có nên nói rằng: “Người đang thực hành để chứng đắc quả Dự Lưu là người đang thực hành khi thấy khổ, khi khổ đã được thấy thì không nên nói rằng: ‘là người an trú trong quả’” chăng?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Maggaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, magge diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti?

Is it right to say that one who is practicing while seeing the path, and that when the path is seen, it should not be said: "one stands in the fruit"?

Có nên nói rằng: “Là người đang thực hành khi thấy đạo, khi đạo đã được thấy thì không nên nói rằng: ‘là người an trú trong quả’” chăng?

Na hevaṃ vattabbe…pe… samudayaṃ dakkhanto… nirodhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, nirodhe diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti?

It should not be said thus...pe... Is it right to say that one who is seeing the origin... seeing cessation is one who is practicing, and that when cessation is seen, it should not be said: "one stands in the fruit"?

Không nên nói như vậy…pe… có nên nói rằng: “Là người đang thực hành khi thấy tập… khi thấy diệt, khi diệt đã được thấy thì không nên nói rằng: ‘là người an trú trong quả’” chăng?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Maggaṃ dakkhanto ‘‘paṭipannako’’ti vattabbo, magge diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti?

Is it right to say that one who is seeing the path is "one who is practicing", and that when the path is seen, it should not be said: "one stands in the fruit"?

Có nên nói rằng: “Là người đang thực hành khi thấy đạo, khi đạo đã được thấy thì không nên nói rằng: ‘là người an trú trong quả’” chăng?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…pe….

1178

^* Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, dukkhe diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti?

^* Is it right to say that a person practicing for the realization of the fruit of Stream-entry is one who is practicing while seeing suffering, and that when suffering is seen, it should not be said: "one stands in the fruit"?

^* Một người đang thực hành để chứng đắc quả Nhập Lưu, khi thấy khổ đế thì được gọi là người đang thực hành, nhưng khi khổ đế đã được thấy thì không nên nói – “được gọi là người đã an trú trong quả vị” phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Niratthiyaṃ dukkhadassananti?

Is the seeing of suffering without purpose?

Việc thấy khổ đế là vô ích phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe… samudayaṃ dakkhanto…pe… nirodhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, nirodhe diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti?

It should not be said thus...pe... Is it right to say that one who is seeing the origin...pe... seeing cessation is one who is practicing, and that when cessation is seen, it should not be said: "one stands in the fruit"?

Không nên nói như vậy…v.v… Khi thấy tập đế…v.v… khi thấy diệt đế thì được gọi là người đang thực hành, nhưng khi diệt đế đã được thấy thì không nên nói – “được gọi là người đã an trú trong quả vị” phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Niratthiyaṃ nirodhadassananti?

Is the seeing of cessation without purpose?

Việc thấy diệt đế là vô ích phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…v.v….

1179

345.^* Dukkhe diṭṭhe cattāri saccāni diṭṭhāni hontīti?

345.^* When suffering is seen, are the four Noble Truths seen?

345.^* Khi khổ đế đã được thấy, thì bốn sự thật (Tứ Thánh Đế) đã được thấy phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Dukkhasaccaṃ cattāri saccānīti?

Is the Noble Truth of Suffering the four Noble Truths?

Khổ đế là bốn sự thật phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…v.v….

1180

^* Rūpakkhandhe aniccato diṭṭhe pañcakkhandhā aniccato diṭṭhā hontīti?

^* When the aggregate of form is seen as impermanent, are the five aggregates seen as impermanent?

^* Khi sắc uẩn được thấy là vô thường, thì năm uẩn được thấy là vô thường phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Rūpakkhandho pañcakkhandhāti?

Is the aggregate of form the five aggregates?

Sắc uẩn là năm uẩn phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…v.v….

1181

^* Cakkhāyatane aniccato diṭṭhe dvādasāyatanāni aniccato diṭṭhāni hontīti?

^* When the eye-base is seen as impermanent, are the twelve bases seen as impermanent?

^* Khi nhãn xứ được thấy là vô thường, thì mười hai xứ được thấy là vô thường phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Cakkhāyatanaṃ dvādasāyatanānīti?

Is the eye-base the twelve bases?

Nhãn xứ là mười hai xứ phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…v.v….

1182

^* Cakkhudhātuyā aniccato diṭṭhāya aṭṭhārasa dhātuyo aniccato diṭṭhā hontīti?

^* When the eye-element is seen as impermanent, are the eighteen elements seen as impermanent?

^* Khi nhãn giới được thấy là vô thường, thì mười tám giới được thấy là vô thường phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Cakkhudhātu aṭṭhārasa dhātuyoti?

Is the eye-element the eighteen elements?

Nhãn giới là mười tám giới phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…v.v….

1183

^* Cakkhundriye aniccato diṭṭhe bāvīsatindriyāni aniccato diṭṭhāni hontīti?

^* When the eye-faculty is seen as impermanent, are the twenty-two faculties seen as impermanent?

^* Khi nhãn căn được thấy là vô thường, thì hai mươi hai căn được thấy là vô thường phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Cakkhundriyaṃ bāvīsatindriyānīti?

Is the eye-faculty the twenty-two faculties?

Nhãn căn là hai mươi hai căn phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…v.v….

1184

^* Catūhi ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti?

^* Does one actualize the fruit of Stream-entry by four knowledges?

^* Chứng đắc quả Nhập Lưu bằng bốn tuệ phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Cattāri sotāpattiphalānīti?

Are there four fruits of Stream-entry?

Bốn là quả Nhập Lưu phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhahi ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti?

It should not be said thus...pe... Does one actualize the fruit of Stream-entry by eight knowledges?

Không nên nói như vậy…v.v… Chứng đắc quả Nhập Lưu bằng tám tuệ phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Aṭṭha sotāpattiphalānīti?

Are there eight fruits of Stream-entry?

Tám là quả Nhập Lưu phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe… dvādasahi ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti?

It should not be said thus...pe... Does one actualize the fruit of Stream-entry by twelve knowledges?

Không nên nói như vậy…v.v… Chứng đắc quả Nhập Lưu bằng mười hai tuệ phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Dvādasa sotāpattiphalānīti?

Are there twelve fruits of Stream-entry?

Mười hai là quả Nhập Lưu phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe… catucattārīsāya ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti?

It should not be said thus...pe... Does one actualize the fruit of Stream-entry by forty-four knowledges?

Không nên nói như vậy…v.v… Chứng đắc quả Nhập Lưu bằng bốn mươi bốn tuệ phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Catucattārīsaṃ sotāpattiphalānīti?

Are there forty-four fruits of Stream-entry?

Bốn mươi bốn là quả Nhập Lưu phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe… sattasattatiyā ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti?

It should not be said thus...pe... Does one actualize the fruit of Stream-entry by seventy-seven knowledges?

Không nên nói như vậy…v.v… Chứng đắc quả Nhập Lưu bằng bảy mươi bảy tuệ phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Sattasattati sotāpattiphalānīti?

Are there seventy-seven fruits of Stream-entry?

Bảy mươi bảy là quả Nhập Lưu phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus...pe....

Không nên nói như vậy…v.v….

1185

346. Na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti?

346. Should it not be said: "There is progressive comprehension"?

346. Không nên nói – “là sự chứng ngộ tuần tự” phải không?

Āmantā.

Yes.

Phải.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘seyyathāpi, bhikkhave, mahāsamuddo anupubbaninno anupubbapoṇo anupubbapabbhāro, na āyatakeneva papāto; evameva kho, bhikkhave, imasmiṃ dhammavinaye anupubbasikkhā anupubbakiriyā anupubbapaṭipadā, na āyatakeneva aññāpaṭivedho’’ti^* .

Has it not been said by the Blessed One: "Just as, bhikkhus, the great ocean has a gradual slope, a gradual inclination, a gradual declivity, and not a sudden drop, so too, bhikkhus, in this Dhamma and Discipline there is a gradual training, a gradual performance, a gradual path, and not a sudden penetration of knowledge"?

Chẳng phải Đức Thế Tôn đã nói: ‘Này các Tỳ-khưu, ví như đại dương dần dần thấp xuống, dần dần trũng xuống, dần dần dốc xuống, không phải là vực thẳm ngay lập tức; cũng vậy, này các Tỳ-khưu, trong Pháp và Luật này, có sự học tập tuần tự, sự thực hành tuần tự, lộ trình tuần tự, không có sự thâm nhập trí tuệ giải thoát (Aññāpaṭivedha) ngay lập tức’ đó sao?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh như vậy phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi anupubbābhisamayoti.

Then there is progressive comprehension.

Vậy thì có sự chứng ngộ tuần tự (Anupubbābhisamaya).

1186

Na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti?

Should it not be said: "There is progressive comprehension"?

Không nên nói ‘có sự chứng ngộ tuần tự’ phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā –

Has it not been said by the Blessed One:

Chẳng phải Đức Thế Tôn đã nói:

1187

‘‘Anupubbena medhāvī, thokaṃ thokaṃ khaṇe khaṇe;

“Little by little, moment by moment,

“Bậc trí dần dần từng chút,

1188

Kammāro rajatasseva, niddhame malamattano’’ti^* .

A wise person removes the impurities of oneself, just as a smith removes the dross from silver.”

Từng khoảnh khắc, từng khoảnh khắc,

1189

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh như vậy phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Tena hi anupubbābhisamayoti.

Then there is progressive comprehension.

Vậy thì có sự chứng ngộ tuần tự.

1190

Anupubbābhisamayoti?

Is there progressive comprehension?

Có sự chứng ngộ tuần tự phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, có.

Nanvāyasmā gavampati thero bhikkhū etadavoca – ‘‘sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘yo, bhikkhave, dukkhaṃ passati dukkhasamudayampi so passati, dukkhanirodhampi passati, dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadampi passati; yo dukkhasamudayaṃ passati dukkhampi so passati, dukkhanirodhampi passati, dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadampi passati; yo dukkhanirodhaṃ passati dukkhampi so passati, dukkhasamudayampi passati, dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadampi passati; yo dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ passati dukkhampi so passati, dukkhasamudayampi passati, dukkhanirodhampi passatī’’’ti^* !

Did not the Venerable Gavampati Thera say this to the bhikkhus, "Friends, this I heard from the Blessed One face-to-face, this I received and retained face-to-face: ‘Bhikkhus, whoever sees suffering also sees the origin of suffering, also sees the cessation of suffering, also sees the path leading to the cessation of suffering. Whoever sees the origin of suffering also sees suffering, also sees the cessation of suffering, also sees the path leading to the cessation of suffering. Whoever sees the cessation of suffering also sees suffering, also sees the origin of suffering, also sees the path leading to the cessation of suffering. Whoever sees the path leading to the cessation of suffering also sees suffering, also sees the origin of suffering, also sees the cessation of suffering’"?

Chẳng phải Tôn giả Gavampati trưởng lão đã nói với các Tỳ-khưu điều này: ‘Này các bạn, điều này tôi đã nghe trực tiếp từ Đức Thế Tôn, đã tiếp nhận trực tiếp: Này các Tỳ-khưu, người nào thấy Khổ thì người ấy cũng thấy Khổ tập, cũng thấy Khổ diệt, cũng thấy con đường đưa đến Khổ diệt; người nào thấy Khổ tập thì người ấy cũng thấy Khổ, cũng thấy Khổ diệt, cũng thấy con đường đưa đến Khổ diệt; người nào thấy Khổ diệt thì người ấy cũng thấy Khổ, cũng thấy Khổ tập, cũng thấy con đường đưa đến Khổ diệt; người nào thấy con đường đưa đến Khổ diệt thì người ấy cũng thấy Khổ, cũng thấy Khổ tập, cũng thấy Khổ diệt’ đó sao?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh như vậy phải không?

Āmantā.

Yes, there is.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti.

If so, it should not be said, "gradual comprehension."

Vậy thì không nên nói ‘có sự chứng ngộ tuần tự’.

1191

Anupubbābhisamayoti?

"Gradual comprehension"?

Có sự chứng ngộ tuần tự phải không?

Āmantā.

Yes, it is.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā –

Was it not said by the Blessed One:

Chẳng phải Đức Thế Tôn đã nói:

1192

‘‘Sahāvassa dassanasampadāya,

“With the attainment of vision,

“Cùng với sự thành tựu kiến (dassanasampadā)

1193

Tayassu dhammā jahitā bhavanti;

Three things are abandoned by him:

Ba pháp ấy của vị ấy được đoạn trừ:

1194

Sakkāyadiṭṭhī vicikicchitañca,

Sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā,

Thân kiến (sakkāyadiṭṭhi), hoài nghi (vicikicchā),

1195

Sīlabbataṃ vāpi yadatthi kiñci;

And any sīlabbataparāmāsa that exists.

Và bất cứ giới cấm thủ (sīlabbata) nào có;

1196

Catūhapāyehi ca vippamutto,

Freed from the four woeful states,

Vị ấy được giải thoát khỏi bốn cõi khổ (apāya),

1197

Chaccābhiṭhānāni abhabba kātu’’nti.

He is incapable of committing the six grave offenses.”

Không còn khả năng thực hiện sáu trọng tội (chaccābhiṭhānāni)” đó sao?

1198

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh như vậy phải không?

Āmantā.

Yes, there is.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti.

If so, it should not be said, "gradual comprehension."

Vậy thì không nên nói ‘có sự chứng ngộ tuần tự’.

1199

Anupubbābhisamayoti?

"Gradual comprehension"?

Có sự chứng ngộ tuần tự phải không?

Āmantā.

Yes, it is.

Vâng, có.

Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘yasmiṃ, bhikkhave, samaye ariyasāvakassa virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’nti, saha dassanuppādā, bhikkhave, ariyasāvakassa tīṇi saṃyojanāni pahīyanti – sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, sīlabbataparāmāso’’ti!

Was it not said by the Blessed One: "Bhikkhus, at whatever time the noble disciple's stainless, blemishless Dhamma-eye arises – ‘whatever is of the nature to arise, all that is of the nature to cease’ – with the arising of vision, bhikkhus, three fetters are abandoned by the noble disciple: sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, and sīlabbataparāmāsa"?

Chẳng phải Đức Thế Tôn đã nói: ‘Này các Tỳ-khưu, vào lúc nào pháp nhãn (dhammacakkhu) không bụi bặm, không cấu uế khởi lên cho bậc Thánh đệ tử – ‘bất cứ cái gì có tính chất tập khởi, tất cả cái đó đều có tính chất đoạn diệt’ – cùng với sự khởi lên của kiến (dassanuppādā), này các Tỳ-khưu, ba kiết sử (saṃyojana) được đoạn trừ cho bậc Thánh đệ tử: thân kiến (sakkāyadiṭṭhi), hoài nghi (vicikicchā), giới cấm thủ (sīlabbataparāmāsa)’ đó sao?

Attheva suttantoti?

Is there such a discourse?

Có kinh như vậy phải không?

Āmantā.

Yes, there is.

Vâng, có.

Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti.

If so, it should not be said, "gradual comprehension."

Vậy thì không nên nói rằng – “sự chứng ngộ tuần tự”.

1200

Anupubbābhisamayakathā niṭṭhitā.

The discussion on gradual comprehension is concluded.

Chuyện về sự chứng ngộ tuần tự đã chấm dứt.

1201

2. Dutiyavaggo

2. Second Chapter

2. Phẩm thứ hai

1202

(19) 10. Vohārakathā

(19) 10. Discussion on Utterance

(19) 10. Chuyện về cách nói năng (Vohāra)

1203

347. Buddhassa bhagavato vohāro lokuttaroti?

347. Is the Blessed One's utterance Lokuttara?

347. Lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế (lokuttara) ư?

Āmantā.

Yes, it is.

Vâng.

Lokuttare sote paṭihaññati no lokiye, lokuttarena viññāṇena paṭivijānanti no lokiyena, sāvakā paṭivijānanti no puthujjanāti?

Does it impact a Lokuttara ear, not a Lokiya one? Do people understand it with Lokuttara consciousness, not with Lokiya? Do disciples understand it, not ordinary people?

Nó chạm đến tai siêu thế (lokuttara) chứ không phải tai thế gian (lokiya), họ nhận biết bằng thức siêu thế chứ không phải bằng thức thế gian, các đệ tử nhận biết chứ không phải phàm phu ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said so…pe….

Không nên nói như vậy…pe….

1204

Nanu buddhassa bhagavato vohāro lokiye sote paṭihaññatīti?

Does not the Blessed One's utterance impact a Lokiya ear?

Há lời nói của Đức Thế Tôn không chạm đến tai thế gian ư?

Āmantā.

Yes, it does.

Vâng.

Hañci buddhassa bhagavato vohāro lokiye sote paṭihaññati, no ca vata re vattabbe – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokuttaro’’ti.

If the Blessed One's utterance impacts a Lokiya ear, then it should certainly not be said, "The Blessed One's utterance is Lokuttara."

Nếu lời nói của Đức Thế Tôn chạm đến tai thế gian, thì thật sự không nên nói rằng – “lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế”.

1205

Nanu buddhassa bhagavato vohāraṃ lokiyena viññāṇena paṭivijānantīti?

Do not people understand the Blessed One's utterance with Lokiya consciousness?

Há họ không nhận biết lời nói của Đức Thế Tôn bằng thức thế gian ư?

Āmantā.

Yes, they do.

Vâng.

Hañci buddhassa bhagavato vohāraṃ lokiyena viññāṇena paṭivijānanti, no ca vata re vattabbe – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokuttaro’’ti.

If people understand the Blessed One's utterance with Lokiya consciousness, then it should certainly not be said, "The Blessed One's utterance is Lokuttara."

Nếu họ nhận biết lời nói của Đức Thế Tôn bằng thức thế gian, thì thật sự không nên nói rằng – “lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế”.

1206

Nanu buddhassa bhagavato vohāraṃ puthujjanā paṭivijānantīti?

Do not ordinary people understand the Blessed One's utterance?

Há phàm phu không nhận biết lời nói của Đức Thế Tôn ư?

Āmantā.

Yes, they do.

Vâng.

Hañci buddhassa bhagavato vohāraṃ puthujjanā paṭivijānanti, no ca vata re vattabbe – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokuttaro’’ti.

If ordinary people understand the Blessed One's utterance, then it should certainly not be said, "The Blessed One's utterance is Lokuttara."

Nếu phàm phu nhận biết lời nói của Đức Thế Tôn, thì thật sự không nên nói rằng – “lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế”.

1207

348. Buddhassa bhagavato vohāro lokuttaroti?

348. Is the Blessed One's utterance Lokuttara?

348. Lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế ư?

Āmantā.

Yes, it is.

Vâng.

Maggo phalaṃ nibbānaṃ, sotāpattimaggo sotāpattiphalaṃ, sakadāgāmimaggo sakadāgāmiphalaṃ, anāgāmimaggo anāgāmiphalaṃ, arahattamaggo arahattaphalaṃ, satipaṭṭhānaṃ sammappadhānaṃ iddhipādo indriyaṃ balaṃ bojjhaṅgoti?

Is it the path, the fruit, Nibbāna? The Sotāpatti-magga, Sotāpatti-phala? The Sakadāgāmi-magga, Sakadāgāmi-phala? The Anāgāmi-magga, Anāgāmi-phala? The Arahatta-magga, Arahatta-phala? Satipaṭṭhāna, Sammappadhāna, Iddhipāda, Indriya, Bala, Bojjhaṅga?

Đạo, quả, Nibbāna, Sơ quả Tu-đà-hoàn, Nhất lai quả, Bất hoàn quả, A-la-hán quả, Tứ niệm xứ (satipaṭṭhāna), Tứ chánh cần (sammappadhāna), Tứ như ý túc (iddhipāda), Ngũ căn (indriya), Ngũ lực (bala), Thất giác chi (bojjhaṅga) ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said so…pe….

Không nên nói như vậy…pe….

1208

Buddhassa bhagavato vohāro lokuttaroti?

Is the Blessed One's utterance Lokuttara?

Lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế ư?

Āmantā.

Yes, it is.

Vâng.

Atthi keci buddhassa bhagavato vohāraṃ suṇantīti?

Are there some who hear the Blessed One's utterance?

Có ai nghe lời nói của Đức Thế Tôn ư?

Āmantā.

Yes, there are.

Vâng.

Lokuttaro dhammo sotaviññeyyo, sotasmiṃ paṭihaññati, sotassa āpāthaṃ āgacchatīti?

Is Lokuttara Dhamma cognizable by the ear, does it impact the ear, does it come within the range of the ear?

Pháp siêu thế có thể nhận biết bằng thính thức (sotaviññeyya), chạm đến tai, đi vào tầm nghe của tai ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said so…pe….

Không nên nói như vậy…pe….

1209

Nanu lokuttaro dhammo na sotaviññeyyo, na sotasmiṃ paṭihaññati, na sotassa āpāthaṃ āgacchatīti?

Is not Lokuttara Dhamma not cognizable by the ear, not impacting the ear, not coming within the range of the ear?

Há pháp siêu thế không thể nhận biết bằng thính thức, không chạm đến tai, không đi vào tầm nghe của tai ư?

Āmantā.

Yes, it is.

Vâng.

Hañci lokuttaro dhammo na sotaviññeyyo, na sotasmiṃ paṭihaññati, na sotassa āpāthaṃ āgacchati, no ca vata re vattabbe – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokuttaro’’ti.

If Lokuttara Dhamma is not cognizable by the ear, does not impact the ear, and does not come within the range of the ear, then it should certainly not be said, "The Blessed One's utterance is Lokuttara."

Nếu pháp siêu thế không thể nhận biết bằng thính thức, không chạm đến tai, không đi vào tầm nghe của tai, thì thật sự không nên nói rằng – “lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế”.

1210

349. Buddhassa bhagavato vohāro lokuttaroti?

349. Is the Blessed One's utterance Lokuttara?

349. Lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế ư?

Āmantā.

Yes, it is.

Vâng.

Atthi keci buddhassa bhagavato vohāre rajjeyyunti?

Are there some who would be delighted by the Blessed One's utterance?

Có ai sẽ đắm nhiễm vào lời nói của Đức Thế Tôn ư?

Āmantā.

Yes, there are.

Vâng.

Lokuttaro dhammo rāgaṭṭhāniyo rajanīyo kamanīyo madanīyo bandhanīyo mucchanīyoti?

Is Lokuttara Dhamma a basis for lust, delight-inducing, desirable, intoxicating, binding, deluding?

Pháp siêu thế là chỗ của tham ái (rāgaṭṭhāniya), đáng đắm nhiễm (rajanīya), đáng thèm muốn (kamanīya), đáng say mê (madanīya), đáng trói buộc (bandhanīya), đáng mê muội (mucchanīya) ư?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said so…pe….

Không nên nói như vậy…pe….

1211

Nanu lokuttaro dhammo na rāgaṭṭhāniyo na rajanīyo na kamanīyo na madanīyo na bandhanīyo na mucchanīyoti?

Is not Lokuttara Dhamma not a basis for lust, not delight-inducing, not desirable, not intoxicating, not binding, not deluding?

Chẳng phải pháp siêu thế không phải là chỗ đứng của tham ái, không làm cho tham nhiễm, không làm cho ham muốn, không làm cho say đắm, không làm cho trói buộc, không làm cho mê muội sao?

Āmantā.

Yes, it is.

Phải, đúng vậy.

Hañci lokuttaro dhammo na rāgaṭṭhāniyo na rajanīyo na kamanīyo na madanīyo na bandhanīyo na mucchanīyo, no ca vata re vattabbe – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokuttaro’’ti.

If Lokuttara Dhamma is not a basis for lust, not delight-inducing, not desirable, not intoxicating, not binding, and not deluding, then it should certainly not be said, "The Blessed One's utterance is Lokuttara."

Nếu pháp siêu thế không phải là chỗ đứng của tham ái, không làm cho tham nhiễm, không làm cho ham muốn, không làm cho say đắm, không làm cho trói buộc, không làm cho mê muội, thì không nên nói rằng – “lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế”.

1212

Buddhassa bhagavato vohāro lokuttaroti?

Is the Blessed One's utterance Lokuttara?

Lẽ nào lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế?

Āmantā.

Yes, it is.

Phải, đúng vậy.

Atthi keci buddhassa bhagavato vohāre dusseyyunti?

Are there some who would be hateful towards the Blessed One's utterance?

Có ai đó có thể phạm lỗi trong lời nói của Đức Thế Tôn sao?

Āmantā.

Yes, there are.

Phải, đúng vậy.

Lokuttaro dhammo dosaṭṭhāniyo kopaṭṭhāniyo paṭighaṭṭhāniyoti?

Is Lokuttara Dhamma a basis for hatred, a basis for anger, a basis for irritation?

Lẽ nào pháp siêu thế là chỗ đứng của sự sân hận, là chỗ đứng của sự tức giận, là chỗ đứng của sự thù ghét?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said so…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1213

Nanu lokuttaro dhammo na dosaṭṭhāniyo na kopaṭṭhāniyo na paṭighaṭṭhāniyoti?

Is not Lokuttara Dhamma not a basis for hatred, not a basis for anger, not a basis for irritation?

Chẳng phải pháp siêu thế không phải là chỗ đứng của sân hận, không phải là chỗ đứng của tức giận, không phải là chỗ đứng của thù ghét sao?

Āmantā.

Yes, it is.

Phải, đúng vậy.

Hañci lokuttaro dhammo na dosaṭṭhāniyo na kopaṭṭhāniyo na paṭighaṭṭhāniyo, no ca vata re vattabbe – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokuttaro’’ti.

If Lokuttara Dhamma is not a basis for hatred, not a basis for anger, and not a basis for irritation, then it should certainly not be said, "The Blessed One's utterance is Lokuttara."

Nếu pháp siêu thế không phải là chỗ đứng của sân hận, không phải là chỗ đứng của tức giận, không phải là chỗ đứng của thù ghét, thì không nên nói rằng – “lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế”.

1214

Buddhassa bhagavato vohāro lokuttaroti?

Is the Blessed One's utterance Lokuttara?

Lẽ nào lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế?

Āmantā.

Yes, it is.

Phải, đúng vậy.

Atthi keci buddhassa bhagavato vohāre muyheyyunti?

Are there some who would be deluded by the Blessed One's utterance?

Có ai đó có thể mê muội trong lời nói của Đức Thế Tôn sao?

Āmantā.

Yes, there are.

Phải, đúng vậy.

Lokuttaro dhammo mohaṭṭhāniyo aññāṇakaraṇo acakkhukaraṇo paññānirodhiko vighātapakkhiko anibbānasaṃvattanikoti?

Is Lokuttara Dhamma a basis for delusion, causing ignorance, causing blindness, stifling wisdom, belonging to the side of harm, not conducive to Nibbāna?

Lẽ nào pháp siêu thế là chỗ đứng của sự si mê, gây ra vô minh, gây ra mù lòa, làm tiêu diệt trí tuệ, thuộc về sự hủy hoại, không đưa đến Niết Bàn?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said so…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1215

Nanu lokuttaro dhammo na mohaṭṭhāniyo na aññāṇakaraṇo na acakkhukaraṇo paññāvuddhiko avighātapakkhiko nibbānasaṃvattanikoti?

Is not Lokuttara Dhamma not a basis for delusion, not causing ignorance, not causing blindness, but conducive to the growth of wisdom, not belonging to the side of harm, conducive to Nibbāna?

Chẳng phải pháp siêu thế không phải là chỗ đứng của si mê, không gây ra vô minh, không gây ra mù lòa, làm tăng trưởng trí tuệ, không thuộc về sự hủy hoại, đưa đến Niết Bàn sao?

Āmantā.

Yes, it is.

Phải, đúng vậy.

Hañci lokuttaro dhammo na mohaṭṭhāniyo na aññāṇakaraṇo na acakkhukaraṇo paññāvuddhiko avighātapakkhiko nibbānasaṃvattaniko, no ca vata re vattabbe – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokuttaro’’ti.

If Lokuttara Dhamma is not a basis for delusion, not causing ignorance, not causing blindness, but conducive to the growth of wisdom, not belonging to the side of harm, and conducive to Nibbāna, then it should certainly not be said, "The Blessed One's utterance is Lokuttara."

Nếu pháp siêu thế không phải là chỗ đứng của si mê, không gây ra vô minh, không gây ra mù lòa, làm tăng trưởng trí tuệ, không thuộc về sự hủy hoại, đưa đến Niết Bàn, thì không nên nói rằng – “lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế”.

1216

350. Buddhassa bhagavato vohāro lokuttaroti?

350. Is the Blessed One's utterance Lokuttara?

350. Lẽ nào lời nói của Đức Thế Tôn là siêu thế?

Āmantā.

Yes, it is.

Phải, đúng vậy.

Ye keci buddhassa bhagavato vohāraṃ suṇanti, sabbe te maggaṃ bhāventīti?

Do all who hear the Blessed One's utterance cultivate the path?

Tất cả những ai nghe lời nói của Đức Thế Tôn, tất cả họ đều tu tập Đạo sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said so…pe….

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1217

Ye keci buddhassa bhagavato vohāraṃ suṇanti, sabbe te maggaṃ bhāventīti?

Do all who hear the Blessed One's utterance cultivate the path?

Tất cả những ai nghe lời nói của Đức Thế Tôn, tất cả họ đều tu tập Đạo sao?

Āmantā.

Yes, they do.

Phải, đúng vậy.

Bālaputhujjanā buddhassa bhagavato vohāraṃ suṇanti, bālaputhujjanā maggaṃ bhāventīti?

Do foolish ordinary people hear the Blessed One's utterance, and do foolish ordinary people cultivate the path?

Những phàm phu ngu si nghe lời nói của Đức Thế Tôn, những phàm phu ngu si tu tập Đạo sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe… mātughātako maggaṃ bhāveti…pe… pitughātako… arahantaghātako… ruhiruppādako… saṅghabhedako buddhassa bhagavato vohāraṃ suṇāti, saṅghabhedako maggaṃ bhāvetīti?

It should not be said so…pe… Does a matricide cultivate the path…pe… a parricide… a killer of an Arahant… one who sheds the Buddha’s blood… a schismatic of the Saṅgha hear the Blessed One's utterance, and does a schismatic of the Saṅgha cultivate the path?

Không nên nói như vậy… (v.v.)… kẻ giết mẹ tu tập Đạo sao… (v.v.)… kẻ giết cha… kẻ giết A-la-hán… kẻ làm chảy máu Phật… kẻ phá hòa hợp Tăng nghe lời nói của Đức Thế Tôn, kẻ phá hòa hợp Tăng tu tập Đạo sao?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus... .

Không nên nói như vậy… (v.v.).

1218

351. Labbhā sovaṇṇamayāya laṭṭhiyā dhaññapuñjopi suvaṇṇapuñjopi ācikkhitunti?

351. Is it possible to point out a heap of grain or a heap of gold with a golden rod?

351. Có thể dùng một cây gậy bằng vàng để chỉ đống lúa hay đống vàng không?

Āmantā.

Yes.

Phải, đúng vậy.

Evamevaṃ bhagavā lokuttarena vohārena lokiyampi lokuttarampi dhammaṃ voharatīti.

Just so, the Blessed One, by means of supramundane expression, declares both mundane and supramundane Dhamma.

Cũng vậy, Đức Thế Tôn dùng lời nói siêu thế để nói về cả pháp thế gian và pháp siêu thế.

1219

Labbhā elaṇḍiyāya laṭṭhiyā dhaññapuñjopi suvaṇṇapuñjopi ācikkhitunti?

Is it possible to point out a heap of grain or a heap of gold with a castor-wood rod?

Có thể dùng cành thầu dầu để chỉ đống ngũ cốc hoặc đống vàng không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Evamevaṃ bhagavā lokiyena vohārena lokiyampi lokuttarampi dhammaṃ voharatīti.

Just so, the Blessed One, by means of mundane expression, declares both mundane and supramundane Dhamma.

Cũng vậy, Đức Thế Tôn dùng ngôn ngữ thế gian để giảng dạy cả pháp thế gian lẫn pháp siêu thế.

1220

352. Buddhassa bhagavato vohāro lokiyaṃ voharantassa lokiyo hoti, lokuttaraṃ voharantassa lokuttaro hotīti?

352. Is the Blessed One's expression mundane when he expresses the mundane, and supramundane when he expresses the supramundane?

352. Lời nói của Đức Thế Tôn, khi Ngài nói về pháp thế gian, thì là thế gian; khi Ngài nói về pháp siêu thế, thì là siêu thế, phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Lokiyaṃ voharantassa lokiye sote paṭihaññati, lokuttaraṃ voharantassa lokuttare sote paṭihaññati; lokiyaṃ voharantassa lokiyena viññāṇena paṭivijānanti, lokuttaraṃ voharantassa lokuttarena viññāṇena paṭivijānanti; lokiyaṃ voharantassa puthujjanā paṭivijānanti, lokuttaraṃ voharantassa sāvakā paṭivijānantīti?

When he expresses the mundane, does it rebound in a mundane ear, and when he expresses the supramundane, does it rebound in a supramundane ear? Do ordinary people understand when he expresses the mundane, and disciples understand when he expresses the supramundane?

Khi Ngài nói về pháp thế gian, thì nó đập vào thính giác thế gian; khi Ngài nói về pháp siêu thế, thì nó đập vào thính giác siêu thế; khi Ngài nói về pháp thế gian, thì những phàm nhân nhận biết; khi Ngài nói về pháp siêu thế, thì các đệ tử nhận biết, phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus... .

Không nên nói như vậy…pe….

1221

Na vattabbaṃ – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokiyaṃ voharantassa lokiyo hoti, lokuttaraṃ voharantassa lokuttaro hotīti?

Should it not be said: "Is the Blessed One's expression mundane when he expresses the mundane, and supramundane when he expresses the supramundane?"

Không nên nói rằng: “Lời nói của Đức Thế Tôn, khi Ngài nói về pháp thế gian, thì là thế gian; khi Ngài nói về pháp siêu thế, thì là siêu thế”, phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Nanu bhagavā lokiyampi lokuttarampi dhammaṃ voharatīti?

Does the Blessed One not declare both mundane and supramundane Dhamma?

Há chẳng phải Đức Thế Tôn giảng dạy cả pháp thế gian lẫn pháp siêu thế sao?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Hañci bhagavā lokiyampi lokuttarampi dhammaṃ voharati, tena vata re vattabbe – ‘‘buddhassa bhagavato vohāro lokiyaṃ voharantassa lokiyo hoti, lokuttaraṃ voharantassa lokuttaro hotī’’ti.

If the Blessed One declares both mundane and supramundane Dhamma, then indeed it should be said: "The Blessed One's expression is mundane when he expresses the mundane, and supramundane when he expresses the supramundane."

Nếu Đức Thế Tôn giảng dạy cả pháp thế gian lẫn pháp siêu thế, thì nên nói rằng: “Lời nói của Đức Thế Tôn, khi Ngài nói về pháp thế gian, thì là thế gian; khi Ngài nói về pháp siêu thế, thì là siêu thế.”

1222

Buddhassa bhagavato vohāro lokiyaṃ voharantassa lokiyo hoti, lokuttaraṃ voharantassa lokuttaro hotīti?

Is the Blessed One's expression mundane when he expresses the mundane, and supramundane when he expresses the supramundane?

Lời nói của Đức Thế Tôn, khi Ngài nói về pháp thế gian, thì là thế gian; khi Ngài nói về pháp siêu thế, thì là siêu thế, phải không?

Āmantā.

Yes.

Vâng, đúng vậy.

Maggaṃ voharantassa maggo hoti, amaggaṃ voharantassa amaggo hoti, phalaṃ voharantassa phalaṃ hoti, aphalaṃ voharantassa aphalaṃ hoti, nibbānaṃ voharantassa nibbānaṃ hoti, anibbānaṃ voharantassa anibbānaṃ hoti, saṅkhataṃ voharantassa saṅkhataṃ hoti, asaṅkhataṃ voharantassa asaṅkhataṃ hoti, rūpaṃ voharantassa rūpaṃ hoti, arūpaṃ voharantassa arūpaṃ hoti, vedanaṃ voharantassa vedanā hoti, avedanaṃ voharantassa avedanā hoti, saññaṃ voharantassa saññā hoti, asaññaṃ voharantassa asaññā hoti, saṅkhāre voharantassa saṅkhārā honti, asaṅkhāre voharantassa asaṅkhārā honti, viññāṇaṃ voharantassa viññāṇaṃ hoti, aviññāṇaṃ voharantassa aviññāṇaṃ hotīti?

Is it the path when he expresses the path, not the path when he expresses what is not the path, the fruit when he expresses the fruit, not the fruit when he expresses what is not the fruit, Nibbāna when he expresses Nibbāna, not Nibbāna when he expresses what is not Nibbāna, conditioned when he expresses the conditioned, unconditioned when he expresses the unconditioned, form when he expresses form, formless when he expresses the formless, feeling when he expresses feeling, non-feeling when he expresses non-feeling, perception when he expresses perception, non-perception when he expresses non-perception, volitional formations when he expresses volitional formations, non-volitional formations when he expresses non-volitional formations, consciousness when he expresses consciousness, non-consciousness when he expresses non-consciousness?

Khi Ngài nói về con đường, thì là con đường; khi Ngài nói về phi đạo, thì là phi đạo; khi Ngài nói về quả, thì là quả; khi Ngài nói về phi quả, thì là phi quả; khi Ngài nói về Nibbāna, thì là Nibbāna; khi Ngài nói về phi Nibbāna, thì là phi Nibbāna; khi Ngài nói về hữu vi, thì là hữu vi; khi Ngài nói về vô vi, thì là vô vi; khi Ngài nói về sắc, thì là sắc; khi Ngài nói về phi sắc, thì là phi sắc; khi Ngài nói về thọ, thì là thọ; khi Ngài nói về phi thọ, thì là phi thọ; khi Ngài nói về tưởng, thì là tưởng; khi Ngài nói về phi tưởng, thì là phi tưởng; khi Ngài nói về hành, thì là hành; khi Ngài nói về phi hành, thì là phi hành; khi Ngài nói về thức, thì là thức; khi Ngài nói về phi thức, thì là phi thức, phải không?

Na hevaṃ vattabbe…pe….

It should not be said thus... .

Không nên nói như vậy…pe….

1223

Vohārakathā niṭṭhitā.

The Discourse on Expression is concluded.

Phần Vohārakathā đã hoàn tất.

1224

2. Dutiyavaggo

2. The Second Chapter

2. Phẩm thứ hai

1225

Table of Contents

(12) 3. Kaṅkhākathā

(12) 3. The Discussion on Doubt

(12) 3. Phẩm Hoài Nghi (Kaṅkhākathā)

2. Dutiyavaggo

2. The Second Chapter

2. Phẩm thứ hai

(13) 4. Paravitāraṇakathā

(13) 4. Discourse on Guiding Others

(13) 4. Phần về sự dẫn dắt người khác

2. Dutiyavaggo

2. Second Chapter

2. Chương thứ hai

(14) 5. Vacībhedakathā

(14) 5. Discourse on the Cessation of Speech

(14) 5. Phẩm về sự phân biệt lời nói

2. Dutiyavaggo

2. The Second Section

2. Phẩm thứ hai

(15) 6. Dukkhāhārakathā

(15) 6. The Chapter on Sustenance of Suffering

(15) 6. Thảo luận về Dukkha-āhāra (Khổ thực)

2. Dutiyavaggo

2. The Second Section

2. Phẩm thứ hai

(16) 7. Cittaṭṭhitikathā

(16) 7. The Chapter on the Standing of Consciousness

(16) 7. Thảo luận về Cittaṭṭhiti (Sự tồn tại của tâm)

2. Dutiyavaggo

2. Second Chapter

2. Phẩm thứ hai

(17) 8. Kukkuḷakathā

(17) 8. Section on Kukkuḷa

(17) 8. Bài luận về Kukkuḷa

2. Dutiyavaggo

2. The Second Chapter

2. Chương thứ hai

(18) 9. Anupubbābhisamayakathā

(18) 9. Chapter on Gradual Penetration

(18) 9. Thảo luận về sự giác ngộ tuần tự (Anupubbābhisamaya)

2. Dutiyavaggo

2. Second Chapter

2. Phẩm thứ hai

(19) 10. Vohārakathā

(19) 10. Discussion on Utterance

(19) 10. Chuyện về cách nói năng (Vohāra)

2. Dutiyavaggo

2. The Second Chapter

2. Phẩm thứ hai

(20) 11. Nirodhakathā

(20) 11. The Discourse on Cessation

(20) 11. Phần Nirodhakathā

Settings