Apadānapāḷi-2

5394

5. Nandakattheraapadānaṃ

5. Tự sự của Trưởng lão Nandaka

5395

143.

5396

‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;

‘‘The Victorious One named Padumuttara, endowed with vision in all phenomena;

“Đức Padumuttara, vị Toàn Giác, có mắt trong tất cả các pháp;

5397

Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.

The Leader arose a hundred thousand aeons ago from now.

Một trăm ngàn đại kiếp về trước, vị Đạo Sư ấy đã xuất hiện.

5398

144.

5399

‘‘Hitāya sabbasattānaṃ, sukhāya vadataṃ varo;

‘‘For the welfare of all beings, the best of speakers, for their happiness;

Vị tối thượng trong những người thuyết giảng, vì lợi ích của tất cả chúng sanh, vì sự an lạc;

5400

Atthāya purisājañño, paṭipanno sadevake.

For the benefit of beings, the noble man, practiced in the world with devas.

Vị bậc nhân giả cao quý ấy đã thực hành vì lợi ích của thế giới chư thiên và loài người.

5401

145.

5402

‘‘Yasaggapatto sirimā, kittivaṇṇabhato^* jino;

‘‘The glorious Victorious One, who attained the pinnacle of fame, bearer of renown;

Đấng Toàn Giác vinh quang, đạt đến đỉnh cao danh tiếng, mang tiếng tăm tốt lành;

5403

Pūjito sabbalokassa, disā sabbāsu vissuto.

Worshipped by all the world, renowned in all directions.

Được tất cả thế gian tôn kính, danh tiếng lẫy lừng khắp mọi phương.

5404

146.

5405

‘‘Uttiṇṇavicikiccho so, vītivattakathaṃkatho;

‘‘He had crossed over doubt, transcended perplexity;

Ngài đã vượt qua sự hoài nghi (vicikicchā), vượt lên mọi sự phân vân;

5406

Paripuṇṇamanasaṅkappo, patto sambodhimuttamaṃ.

With his mental resolve perfected, he attained the supreme enlightenment.

Tâm nguyện đã viên mãn, Ngài đã đạt đến Giác ngộ tối thượng.

5407

147.

5408

‘‘Anuppannassa maggassa, uppādetā naruttamo;

‘‘The supreme man, the originator of the unarisen path;

Bậc tối thượng trong loài người đã làm phát sinh con đường chưa từng phát sinh;

5409

Anakkhātañca akkhāsi, asañjātañca sañjanī.

He proclaimed what was unproclaimed, and made known what was unknown.

Ngài đã công bố điều chưa từng được công bố, và làm phát khởi điều chưa từng phát khởi.

5410

148.

5411

‘‘Maggaññū maggavidū^* ca, maggakkhāyī narāsabho;

‘‘The knower of the path, the expert in the path, the proclaimer of the path, the bull among men;

Bậc vĩ nhân ấy là người biết đạo, hiểu đạo, và chỉ bày đạo;

5412

Maggassa kusalo satthā, sārathīnaṃ varuttamo^* .

The Teacher skilled in the path, the foremost among charioteers.

Vị Đạo Sư thiện xảo về đạo, bậc tối thượng trong những người điều khiển.

5413

149.

5414

‘‘Tadā mahākāruṇiko, dhammaṃ desesi nāyako;

‘‘Then the Leader, full of great compassion, taught the Dhamma;

Khi ấy, vị Đạo Sư đại bi ấy đã thuyết giảng Pháp;

5415

Nimugge kāmapaṅkamhi^* , samuddharati pāṇine.

He rescued beings immersed in the mire of sensual pleasures.

Ngài đã cứu vớt những chúng sanh đang chìm đắm trong bùn lầy dục vọng.

5416

150.

5417

‘‘Bhikkhunīnaṃ ovadane, sāvakaṃ seṭṭhasammataṃ;

‘‘Praising a disciple considered excellent in admonishing bhikkhunīs;

Khi tán thán vị đệ tử được xem là tối thắng trong việc khuyên nhắc các Tỳ-khưu-ni;

5418

Vaṇṇayaṃ etadaggamhi, paññapesi mahāmuni.

The Great Sage designated him for this foremost position.

Đại Hiền Giả đã tuyên bố vị ấy ở địa vị tối thượng (Etadagga).

5419

151.

5420

‘‘Taṃ sutvāhaṃ pamudito, nimantetvā tathāgataṃ;

‘‘Hearing that, I was delighted, and having invited the Tathāgata;

Nghe vậy, tôi hoan hỷ, đã thỉnh cúng dường Đức Như Lai;

5421

Bhojayitvā sasaṅghaṃ taṃ, patthayiṃ ṭhānamuttamaṃ.

After feeding him and the Saṅgha, I aspired to that supreme position.

Sau khi cúng dường trai tăng cho Ngài cùng với Tăng chúng, tôi đã cầu mong địa vị tối thượng ấy.

5422

152.

5423

‘‘Tadā pamudito nātho, maṃ avoca mahāisi;

‘‘Then the delighted Protector, the Great Seer, said to me;

Khi ấy, vị Đạo Sư đại tiên hoan hỷ, đã nói với tôi:

5424

‘Sukhī bhavassu dīghāvu^* , lacchase taṃ manorathaṃ.

‘May you be happy, long-lived, you shall obtain that wish.

‘Này người có tuổi thọ dài, hãy sống an lạc, con sẽ đạt được ước nguyện ấy.

5425

153.

5426

‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

‘‘‘A hundred thousand aeons from now, born in the Okkāka clan;

Một trăm ngàn đại kiếp nữa, một vị Đạo Sư xuất thân từ dòng dõi Okkāka,

5427

Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

A Teacher named Gotama by clan, will appear in the world.

Tên là Gotama, sẽ xuất hiện trên thế gian.

5428

154.

5429

‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

‘‘‘A true son, an heir in his Dhamma, created by the Dhamma;

Trong giáo pháp của Ngài, sẽ có một đệ tử là con ruột, người thừa kế Pháp, do Pháp hóa sinh;

5430

Nandako nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.

A disciple of the Teacher, named Nandaka, will he be.’

Tên là Nandaka, sẽ là đệ tử của Đấng Đạo Sư ấy.’

5431

155.

5432

‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

‘‘By that well-performed deed, and by my aspirations;

Nhờ thiện nghiệp ấy và những lời nguyện ước;

5433

Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahaṃ.

Having abandoned the human body, I went to Tāvatiṃsa.

Sau khi từ bỏ thân người, tôi đã tái sanh vào cõi trời Tāvatiṃsa.

5434

156.

5435

‘‘Pacchime ca bhave dāni, jāto seṭṭhikule ahaṃ;

‘‘And now in this last existence, I was born into a wealthy family;

Và trong kiếp cuối cùng này, tôi đã sanh ra trong gia đình trưởng giả;

5436

Sāvatthiyaṃ pure vare, iddhe phīte mahaddhane.

In the excellent city of Sāvatthī, prosperous, flourishing, and rich.

Tại thành phố Sāvatthī cao quý, giàu có, thịnh vượng và đại phú.

5437

157.

5438

‘‘Purappavese sugataṃ, disvā vimhitamānaso;

‘‘Seeing the Sugata entering the city, my mind was amazed;

Khi Đức Sugata vào thành, tôi thấy Ngài với tâm trí kinh ngạc;

5439

Jetārāmapaṭiggāhe, pabbajiṃ anagāriyaṃ.

At the Jetavana monastery, I went forth into homelessness.

Tại tinh xá Jetavana, tôi đã xuất gia sống đời không gia đình.

5440

158.

5441

‘‘Nacireneva kālena, arahattamapāpuṇiṃ;

‘‘In no long time, I attained Arahantship;

Chẳng bao lâu sau, tôi đã đạt đến A-la-hán quả;

5442

Tatohaṃ tiṇṇasaṃsāro, sāsito sabbadassinā.

Then, having crossed saṃsāra, I was taught by the All-Seer.

Khi ấy, tôi đã vượt qua luân hồi, được Đấng Toàn Tri giáo huấn.

5443

159.

5444

‘‘Bhikkhunīnaṃ dhammakathaṃ, paṭipucchākariṃ ahaṃ;

‘‘I engaged in question and answer regarding the Dhamma with the bhikkhunīs;

Tôi đã vấn đáp Pháp thoại với các Tỳ-khưu-ni;

5445

Sāsitā tā mayā sabbā, abhaviṃsu anāsavā.

All five hundred of them, taught by me, became taint-free.

Tất cả họ đều được tôi giáo huấn và trở thành những vị vô lậu.

5446

160.

5447

‘‘Satāni pañcanūnāni, tadā tuṭṭho mahāhito;

‘‘Then the Great Benefactor, pleased, appointed me;

Khi ấy, Đức Đại Hữu Ích hoan hỷ, đã đặt tôi vào địa vị tối thượng;

5448

Bhikkhunīnaṃ ovadataṃ, aggaṭṭhāne ṭhapesi maṃ.

To the foremost position among those who admonish bhikkhunīs.

Trong số những vị khuyên nhắc các Tỳ-khưu-ni, có năm trăm vị.

5449

161.

5450

‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;

‘‘The deed done a hundred thousand aeons ago, has yielded its fruit to me here;

Nghiệp đã tạo ra một trăm ngàn kiếp trước, đã hiển lộ quả báo cho tôi ở đây;

5451

Sumutto saravegova, kilese jhāpayiṃ mama.

Like an arrow shot from a bow, I have burned up my defilements.

Như mũi tên thoát khỏi dây cung, tôi đã thiêu đốt các phiền não của mình.

5452

162.

5453

‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

‘‘My defilements are burned…pe… I dwell taint-free.

Các phiền não của tôi đã được thiêu đốt… (v.v.)... tôi sống không lậu hoặc.

5454

163.

5455

‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

‘‘Welcome indeed was my coming…pe… the Buddha’s teaching has been done.

Sự đến của tôi quả là tốt lành… (v.v.)... Giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.

5456

164.

5457

‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

‘‘The four analytical knowledges…pe… the Buddha’s teaching has been done.’’

Bốn Tuệ phân tích (Paṭisambhidā)… (v.v.)... Giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”

5458

Itthaṃ sudaṃ āyasmā nandako thero imā gāthāyo

Thus indeed, the Venerable Nandaka Thera spoke these verses.

Như vậy, Tôn giả Nandaka Thera đã nói những bài kệ này

5459

Abhāsitthāti.

.

Đã nói.

5460

Nandakattherassāpadānaṃ pañcamaṃ.

The Fifth Apadāna of Nandaka Thera.

Tự sự của Trưởng lão Nandaka, thứ năm.

5461

6. Kāḷudāyittheraapadānaṃ

6. The Apadāna of Kāḷudāyi Thera

6. Tự sự của Trưởng lão Kāḷudāyi

5462

165.

5463

‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;

‘‘The Victorious One named Padumuttara, endowed with vision in all phenomena;

“Đức Padumuttara, vị Toàn Giác, có mắt trong tất cả các pháp;

5464

Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.

The Leader arose a hundred thousand aeons ago from now.

Một trăm ngàn đại kiếp về trước, vị Đạo Sư ấy đã xuất hiện.

5465

166.

5466

‘‘Nāyakānaṃ varo satthā, guṇāguṇavidū jino;

‘‘The Teacher, the best of leaders, the Victorious One who knows good and bad qualities;

Đấng Đạo Sư tối thượng trong các vị Đạo Sư, vị Toàn Giác thấu rõ thiện ác;

5467

Kataññū katavedī ca, titthe yojeti pāṇine^* .

Grateful and acknowledging, he guides beings to the shore of Nibbāna.

Ngài là người biết ơn và đền ơn, dẫn dắt chúng sanh đến bến bờ Niết Bàn.

5468

167.

5469

‘‘Sabbaññutena ñāṇena, tulayitvā dayāsayo;

‘‘With his omniscience, full of compassion, he weighed;

Với trí tuệ Toàn Tri, Ngài là nơi nương tựa của lòng bi mẫn, tích lũy vô lượng công đức;

5470

Deseti pavaraṃ dhammaṃ, anantaguṇasañcayo.

And taught the excellent Dhamma, a collection of infinite virtues.

Ngài đã thuyết giảng giáo pháp cao quý.

5471

168.

5472

‘‘Sa kadāci mahāvīro, anantajinasaṃsari^* ;

‘‘That Great Hero, in an assembly of countless beings;

Khi ấy, Đức Đại Hùng, trong hội chúng vô số chư Phật;

5473

Deseti madhuraṃ dhammaṃ, catusaccūpasañhitaṃ.

Taught the sweet Dhamma, imbued with the Four Noble Truths.

Đã thuyết giảng giáo pháp ngọt ngào, liên quan đến Tứ Diệu Đế.

5474

169.

5475

‘‘Sutvāna taṃ dhammavaraṃ, ādimajjhantasobhaṇaṃ;

‘‘Having heard that excellent Dhamma, beautiful in the beginning, middle, and end;

Sau khi nghe giáo pháp tối thượng ấy, tuyệt diệu ở đoạn đầu, đoạn giữa và đoạn cuối;

5476

Pāṇasatasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.

There was an awakening to the Dhamma for a hundred thousand beings.

Một trăm ngàn chúng sanh đã chứng ngộ Pháp.

5477

170.

5478

‘‘Ninnāditā tadā bhūmi, gajjiṃsu ca payodharā;

‘‘Then the earth resounded, and the clouds roared;

Khi ấy, mặt đất vang dội, mây trời gầm thét;

5479

Sādhukāraṃ pavattiṃsu, devabrahmanarāsurā.

Devas, Brahmās, humans, and asuras uttered cries of approval.

Chư thiên, Phạm thiên, người và A-tu-la đều hô vang tán thán.

5480

171.

5481

‘‘‘Aho kāruṇiko satthā, aho saddhammadesanā;

‘‘‘Oh, how compassionate is the Teacher! Oh, how excellent is the Dhamma teaching!’

‘Ôi, Đấng Đạo Sư thật từ bi! Ôi, giáo pháp tuyệt vời!

5482

Aho bhavasamuddamhi, nimugge uddharī jino’.

Oh, how wonderful! The Victorious One rescued those sunk in the ocean of existence! Oh, how wonderful!

Ôi, Đấng Toàn Giác đã cứu vớt những chúng sanh đang chìm đắm trong biển luân hồi!’

5483

172.

5484

‘‘Evaṃ pavedajātesu, sanarāmarabrahmasu;

“When humans, devas, and Brahmas were thus filled with joy,

Khi chư thiên, Phạm thiên và loài người đều hoan hỷ như vậy;

5485

Kulappasādakānaggaṃ, sāvakaṃ vaṇṇayī jino.

the Victorious One praised the foremost disciple, who gladdened his family.

Đấng Toàn Giác đã tán thán vị đệ tử tối thượng trong việc làm cho gia tộc hoan hỷ.

5486

173.

5487

‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, jātomaccakule ahuṃ;

“At that time, I was born into a minister’s family in Hamsāvatī;

Khi ấy, tôi đã sanh ra trong gia đình quan lại ở Haṃsāvatī;

5488

Pāsādiko dassaniyo, pahūtadhanadhaññavā.

I was pleasing, delightful to behold, and possessed of abundant wealth and grain.

Tôi có dung mạo khả ái, dễ nhìn, và sở hữu nhiều tài sản, của cải.

5489

174.

5490

‘‘Haṃsārāmamupeccāhaṃ, vanditvā taṃ tathāgataṃ;

“Approaching Hamsārāma, I venerated that Tathāgata;

Tôi đã đến tinh xá Haṃsārāma, đảnh lễ Đức Như Lai;

5491

Suṇitvā madhuraṃ dhammaṃ, kāraṃ katvā ca tādino.

having heard the sweet Dhamma, and having paid homage to the Tranquil One.

Sau khi nghe giáo pháp ngọt ngào, và dâng cúng dường lên Đức Thế Tôn.

5492

175.

5493

‘‘Nipacca pādamūlehaṃ, imaṃ vacanamabraviṃ;

“Prostrating at his feet, I spoke these words:

Tôi đã quỳ dưới chân Ngài và bạch lời này:

5494

‘Kulappasādakānaggo, yo tayā santhuto^* mune.

‘O Sage, the foremost among those who gladden their family, whom you have praised.

‘Bạch Đức Hiền Giả, vị nào được Ngài tán thán là tối thượng trong việc làm cho gia tộc hoan hỷ,

5495

176.

5496

‘‘‘Tādiso homahaṃ vīra^* , buddhaseṭṭhassa sāsane’;

“‘May I be such a one, O Hero, in the Dispensation of the Supreme Buddha’;

Bạch Đức Đại Hùng, con mong muốn được như vị ấy trong giáo pháp của Đức Phật tối thượng.’

5497

Tadā mahākāruṇiko, siñcanto vā matena maṃ.

Then the Greatly Compassionate One, as if sprinkling me with ambrosia,

Khi ấy, Đức Đại Bi đã rưới cam lồ lên tôi, và

5498

177.

5499

‘‘Āha maṃ ‘putta uttiṭṭha, lacchase taṃ manorathaṃ;

said to me, ‘Son, arise, you will obtain that wish;

Ngài nói với tôi: ‘Này con, hãy đứng dậy, con sẽ đạt được ước nguyện ấy;

5500

Kathaṃ nāma jine kāraṃ, katvāna viphalo siyā.

How could homage paid to a Victorious One ever be fruitless?

Làm sao mà sự cúng dường dâng lên Đức Phật lại không có quả báo được?

5501

178.

5502

‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

“‘In a hundred thousand aeons from now,

Một trăm ngàn đại kiếp nữa, một vị Đạo Sư xuất thân từ dòng dõi Okkāka,

5503

Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

a Teacher named Gotama, born into the Okkāka clan, will arise in the world.

Tên là Gotama, sẽ xuất hiện trên thế gian.

5504

179.

5505

‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

“‘A true son, an heir in his Dhamma, created by the Dhamma,

Trong giáo pháp của Ngài, sẽ có một đệ tử là con ruột, người thừa kế Pháp, do Pháp hóa sinh;

5506

Udāyi nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.

a disciple of the Teacher, named Udāyi, will exist.’

Tên là Udāyi, sẽ là đệ tử của Đấng Đạo Sư ấy.’

5507

180.

5508

‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;

“Having heard that, and being delighted, I served that Victorious One for as long as I lived,

Nghe vậy, tôi hoan hỷ, và suốt đời đã phụng sự Đức Toàn Giác khi ấy;

5509

Mettacitto paricariṃ, paccayehi vināyakaṃ.

with a mind of loving-kindness, providing the Leader with requisites.

Với tâm từ bi, tôi đã phụng sự Đức Đạo Sư bằng các vật dụng.

5510

181.

5511

‘‘Tena kammavipākena, cetanāpaṇidhīhi ca;

“By the result of that kamma, and by my aspiration and resolve,

Nhờ quả báo của nghiệp ấy và những lời nguyện ước;

5512

Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

having abandoned the human body, I went to Tāvatiṃsa.

Sau khi từ bỏ thân người, tôi đã tái sanh vào cõi trời Tāvatiṃsa.

5513

182.

5514

‘‘Pacchime ca bhave dāni, ramme kapilavatthave;

“And now, in this last existence, in the delightful Kapilavatthu,

Và trong kiếp cuối cùng này, tôi đã sanh ra trong gia đình quan lại cao quý;

5515

Jāto mahāmaccakule, suddhodanamahīpate^* .

I was born into the family of a great minister, King Suddhodana.

Tại thành Kapilavatthu xinh đẹp, dưới triều vua Suddhodana.

5516

183.

5517

‘‘Tadā ajāyi siddhattho, ramme lumbinikānane;

“At that time, Siddhattha was born in the beautiful Lumbinī grove;

Khi ấy, Thái tử Siddhattha đã đản sanh trong khu rừng Lumbinī xinh đẹp;

5518

Hitāya sabbalokassa, sukhāya ca narāsabho.

the foremost of men, for the welfare and happiness of all beings.

Vì lợi ích và an lạc của tất cả thế gian, bậc vĩ nhân ấy.

5519

184.

5520

‘‘Tadaheva ahaṃ jāto, saha teneva vaḍḍhito;

“On that very day, I was born, and grew up with him;

Chính vào ngày ấy, tôi đã được sanh ra và lớn lên cùng với Ngài;

5521

Piyo sahāyo dayito, viyatto nītikovido.

I was a dear, beloved friend, astute and skilled in ethics.

Là bạn thân thiết, được yêu mến, thông minh và giỏi về chính trị.

5522

185.

5523

‘‘Ekūnatiṃso vayasā, nikkhamitvā agārato^* ;

“At the age of twenty-nine, having left home;

Ở tuổi hai mươi chín, Ngài đã xuất gia từ bỏ gia đình;

5524

Chabbassaṃ vītināmetvā, āsi buddho vināyako.

after spending six years, the Leader became a Buddha.

Sau sáu năm khổ hạnh, Đức Đạo Sư đã thành Phật.

5525

186.

5526

‘‘Jetvā sasenakaṃ māraṃ, khepayitvāna āsave;

“Having conquered Māra with his army, having eradicated the defilements;

Sau khi chiến thắng Ma vương cùng với quân đội của nó, và diệt trừ các lậu hoặc;

5527

Bhavaṇṇavaṃ taritvāna, buddho āsi sadevake.

having crossed the ocean of existence, he became a Buddha in the world of devas and humans.

Sau khi vượt qua biển luân hồi, Đức Phật đã xuất hiện trong thế giới chư thiên và loài người.

5528

187.

5529

‘‘Isivhayaṃ gamitvāna^* , vinetvā pañcavaggiye;

“Having gone to Isipatana, and having disciplined the group of five ascetics;

Sau khi đến Isipatana và giáo hóa nhóm năm vị Tỳ-khưu;

5530

Tato vinesi bhagavā, gantvā gantvā tahiṃ tahiṃ.

thereafter, the Fortunate One disciplined others, going from place to place.

Từ đó, Đức Thế Tôn đã đi khắp nơi để giáo hóa.

5531

188.

5532

‘‘Veneyye vinayanto so, saṅgaṇhanto sadevakaṃ;

“Disciplining those who were amenable to discipline, gathering together the world of devas and humans;

Khi giáo hóa những người đáng được giáo hóa, và tập hợp thế giới chư thiên và loài người;

5533

Upecca magadhe giriṃ^* , viharittha tadā jino.

the Victorious One then resided, having approached the Magadha mountain.

Đấng Toàn Giác đã đến núi Magadha và trú ngụ ở đó.

5534

189.

5535

‘‘Tadā suddhodanenāhaṃ, bhūmipālena pesito;

“At that time, I was sent by Suddhodana, the king;

Khi ấy, tôi được vua Suddhodana phái đi;

5536

Gantvā disvā dasabalaṃ, pabbajitvārahā ahuṃ.

having gone and seen the Ten-Powered One, I became worthy of ordination.

Sau khi đến gặp Đức Thập Lực, tôi đã xuất gia và trở thành A-la-hán.

5537

190.

5538

‘‘Tadā mahesiṃ yācitvā, pāpayiṃ kapilavhayaṃ;

“Then, having requested the Great Sage, I brought him to Kapilavatthu;

Khi ấy, sau khi thỉnh cầu Đức Đại Tiên, tôi đã đưa Ngài về Kapilavatthu;

5539

Tato purāhaṃ gantvāna, pasādesiṃ mahākulaṃ.

before that, I had gone and gladdened the great family.

Trước đó, tôi đã đi trước và làm cho gia tộc lớn hoan hỷ.

5540

191.

5541

‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, maṃ mahāparisāya so^* ;

“The Victorious One, pleased with that quality, in that great assembly,

Đấng Toàn Giác hoan hỷ với công đức ấy, Ngài đã tuyên bố tôi trước đại chúng;

5542

Kulappasādakānaggaṃ, paññāpesi vināyako.

the Leader declared me as the foremost among those who gladden their family.

Là vị Đạo Sư tối thượng trong việc làm cho gia tộc hoan hỷ.

5543

192.

5544

‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

“My defilements are burnt away…pe… I dwell without defilements.

Các phiền não của tôi đã được thiêu đốt… (v.v.)... tôi sống không lậu hoặc.

5545

193.

5546

‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

“My coming was indeed a good coming…pe… the Buddha’s Dispensation has been accomplished.

Sự đến của tôi quả là tốt lành… (v.v.)... Giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.

5547

194.

5548

‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

“The four analytical knowledges…pe… the Buddha’s Dispensation has been accomplished.”

“Bốn Tuệ Phân Tích… (v.v.)… Giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”

5549

Itthaṃ sudaṃ āyasmā kāḷudāyithero imā gāthāyo

Thus indeed, the Venerable Kāḷudāyi Thera recited these verses.

Như vậy, Đại đức Trưởng lão Kāḷudāyī đã nói những bài kệ này.

5550

Abhāsitthāti.

.

Đó là lời thuyết của ngài.

5551

Kāḷudāyittherassāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.

The Sixth Apadāna of Kāḷudāyi Thera.

Apādana của Trưởng lão Kāḷudāyī, thứ sáu, đã hoàn tất.

5552

7. Abhayattheraapadānaṃ

7. Abhaya Thera’s Apadāna

7. Apādana của Trưởng lão Abhaya

5553

195.

5554

‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;

“The Victorious One named Padumuttara, possessed of vision in all dhammas;

“Đức Phật tên Padumuttara, bậc có nhãn trong tất cả pháp;

5555

Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.

a hundred thousand aeons ago from this, that Leader arose.

Vị lãnh đạo ấy đã xuất hiện một trăm ngàn kiếp trước đây.

5556

196.

5557

‘‘Saraṇagamane kiñci, nivesesi tathāgato;

“The Tathāgata established some in going for refuge;

Đức Như Lai đã an lập một số người vào sự quy y;

5558

Kiñci sīle nivesesi, dasakammapathuttame.

some he established in the supreme ten courses of kamma, which are sīla.

Một số người khác vào giới hạnh, vào mười thiện nghiệp đạo tối thượng.

5559

197.

5560

‘‘Deti kassaci so vīro, sāmaññaphalamuttamaṃ;

“That hero bestowed upon some the supreme fruits of recluseship;

Vị anh hùng ấy ban cho một số người quả Sa-môn tối thượng;

5561

Samāpattī tathā aṭṭha, tisso vijjā pavacchati.

and the eight attainments, he taught the three knowledges.

Cũng như tám định, và ba minh Ngài giảng dạy.

5562

198.

5563

‘‘Chaḷabhiññāsu yojesi, kiñci sattaṃ naruttamo;

“The foremost of men engaged some beings in the six supernormal powers;

Bậc tối thượng trong loài người đã an lập một số chúng sinh vào sáu thần thông;

5564

Deti kassaci nātho so, catasso paṭisambhidā.

that protector bestowed upon some the four analytical knowledges.

Vị lãnh đạo ấy ban cho một số người bốn Tuệ Phân Tích.

5565

199.

5566

‘‘Bodhaneyyaṃ pajaṃ disvā, asaṅkheyyampi yojanaṃ^* ;

“Having seen beings amenable to instruction, even at an immeasurable distance;

Khi thấy chúng sinh có thể giác ngộ, dù cách xa vô số dặm;

5567

Khaṇena upagantvāna, vineti narasārathi.

the charioteer of men, having approached in an instant, disciplined them.

Trong khoảnh khắc, vị điều ngự nhân ấy đã đến và giáo hóa họ.

5568

200.

5569

‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, ahosiṃ brāhmaṇatrajo;

“At that time, I was born as a brahmin's son in Hamsāvatī.

Khi ấy, ta là con trai của một Bà-la-môn ở Haṃsāvatī;

5570

Pāragū sabbavedānaṃ, veyyākaraṇasammato.

I was skilled in all the Vedas, acknowledged as a grammarian.

Đã thông suốt tất cả các kinh Veda, được công nhận là bậc thông thái về ngữ pháp.

5571

201.

201.

201.

5572

‘‘Niruttiyā ca kusalo, nighaṇḍumhi visārado;

I was skilled in etymology, proficient in the lexicon;

Ta cũng thiện xảo về ngữ nguyên, tinh thông về từ điển;

5573

Padako keṭubhavidū, chandovicitikovido.

I was a master of parsing, knowledgeable in poetics, and skilled in prosody.

Là bậc thông thạo về phân tích từ ngữ, hiểu biết về thi pháp.

5574

202.

202.

202.

5575

‘‘Jaṅghāvihāraṃ vicaraṃ, haṃsārāmamupeccahaṃ;

Wandering on foot, I approached Hamsārāma;

Khi đi bộ du hành, ta đã đến khu vườn Haṃsa;

5576

Addasaṃ varadaṃ^* seṭṭhaṃ, mahājanapurakkhataṃ.

I saw the bestower of boons, the supreme one, honored by the great multitude.

Ta đã thấy bậc tối thượng ban ân, được đại chúng tôn kính.

5577

203.

203.

203.

5578

‘‘Desentaṃ virajaṃ dhammaṃ, paccanīkamatī ahaṃ;

He was teaching the stainless Dhamma, and though I was initially of a contrary mind,

Ngài đang thuyết pháp vô nhiễm, ta với ý nghĩ đối nghịch;

5579

Upetvā tassa kalyāṇaṃ, sutvāna vimalaṃ ahaṃ^* .

I approached him and heard his beautiful, pure words.

Đã đến gần Ngài, và khi nghe những lời thanh tịnh tốt đẹp của Ngài.

5580

204.

204.

204.

5581

‘‘Byāhataṃ punaruttaṃ vā, apatthaṃ vā niratthakaṃ;

I saw no repeated, contradictory, or meaningless words

Ta đã không thấy bất kỳ lời nào bị lặp lại, mâu thuẫn, vô lý hay vô nghĩa của vị ẩn sĩ ấy;

5582

Nāddasaṃ tassa munino, tato pabbajito ahaṃ.

from that sage; therefore, I went forth into homelessness.

Do đó, ta đã xuất gia.

5583

205.

205.

205.

5584

‘‘Nacireneva kālena, sabbasattavisārado;

In no long time, I became proficient in all scriptures,

Chẳng bao lâu sau, ta đã trở thành bậc thông suốt tất cả các kinh điển;

5585

Nipuṇo buddhavacane, ahosiṃ guṇisammato.

subtle in the Buddha's teaching, and acknowledged as virtuous.

Tế nhị trong lời Phật dạy, được công nhận là người có đức hạnh.

5586

206.

206.

206.

5587

‘‘Tadā catasso gāthāyo, ganthayitvā subyañjanā;

Then, having composed four well-phrased verses,

Khi ấy, ta đã kết thành bốn bài kệ với văn từ đẹp đẽ;

5588

Santhavitvā tilokaggaṃ, desayissaṃ dine dine.

I praised the foremost of the three worlds and taught daily.

Ca ngợi bậc tối thượng của ba cõi, và thuyết pháp mỗi ngày.

5589

207.

207.

207.

5590

‘‘Virattosi mahāvīro, saṃsāre sabhaye vasaṃ;

“The Great Hero is dispassionate, dwelling in fearful saṃsāra;

“Đại hùng giả, Ngài đã ly tham, dù sống trong luân hồi đầy sợ hãi;

5591

Karuṇāya na nibbāyi, tato kāruṇiko muni.

He did not attain Nibbāna due to compassion; therefore, the sage is compassionate.”

Do lòng bi mẫn, Ngài không nhập Niết-bàn, vì thế vị ẩn sĩ ấy là bậc có lòng bi mẫn.”

5592

208.

208.

208.

5593

‘‘Puthujjano vayo santo, na kilesavaso ahu;

“Though an ordinary person, he was not under the sway of defilements;

“Vị ấy là phàm nhân thanh tịnh, không bị phiền não chi phối;

5594

Sampajāno satiyutto, tasmā eso acintiyo.

He was fully aware and mindful; therefore, he is inconceivable.”

Có sự hiểu biết và chánh niệm, vì thế vị ấy là bất khả tư nghị.”

5595

209.

209.

209.

5596

‘‘Dubbalāni kilesāni, yassāsayagatāni me;

“It is amazing that the weak defilements, which were in his mind,

“Những phiền não yếu ớt đã đến trong tâm ý của ta;

5597

Ñāṇaggiparidaḍḍhāni, na khīyiṃsu tamabbhutaṃ.

though burned by the fire of knowledge, did not perish.”

Đã bị đốt cháy bởi ngọn lửa trí tuệ, chúng không còn nữa, thật kỳ diệu!”

5598

210.

210.

210.

5599

‘‘Yo sabbalokassa garu, loko^* yassa tathā garu;

“He is the teacher of all the world, and the world reveres him as such;

“Ai là bậc thầy của tất cả thế gian, thế gian cũng kính trọng Ngài;

5600

Tathāpi lokācariyo, loko tassānuvattako.

Yet, he is the world's teacher, and the world follows him.”

Như vậy, Ngài là bậc thầy của thế gian, thế gian cũng tùy thuận Ngài.”

5601

211.

211.

211.

5602

‘‘Evamādīhi sambuddhaṃ, kittayaṃ dhammadesanaṃ;

Having thus praised the Fully Enlightened One with such Dhamma teachings

Với những lời như vậy, ta đã ca ngợi Đức Phật, thuyết pháp;

5603

Yāvajīvaṃ karitvāna, gato saggaṃ tato cuto.

throughout my life, I passed away from that existence and went to heaven.

Sau khi làm điều đó suốt đời, ta đã sinh lên cõi trời, rồi từ đó tái sinh.

5604

212.

212.

212.

5605

‘‘Satasahassito kappe, yaṃ buddhamabhikittayiṃ;

One hundred thousand aeons ago, when I praised the Buddha,

Một trăm ngàn kiếp trước, ta đã ca ngợi Đức Phật;

5606

Duggatiṃ nābhijānāmi, kittanāya idaṃ phalaṃ.

I have not known a bad destination. This is the fruit of that praise.

Ta không biết đến khổ cảnh, đây là quả báo của sự ca ngợi.

5607

213.

213.

213.

5608

‘‘Devaloke mahārajjaṃ, pādesiṃ kañcanagghiyaṃ^* ;

I ruled a great kingdom in the deva world, like a golden pillar;

Ta đã cai trị vương quốc vĩ đại ở cõi trời, như một cột vàng;

5609

Cakkavattī mahārajjaṃ, bahusonubhaviṃ ahaṃ.

I experienced the great sovereignty of a Universal Monarch many times.

Ta đã nhiều lần hưởng thụ đại vương quyền của Chuyển Luân Vương.

5610

214.

214.

214.

5611

‘‘Duve bhave pajāyāmi, devatte atha mānuse;

I am born in two existences: among devas and among humans;

Ta đã tái sinh trong hai cõi, cõi trời và cõi người;

5612

Aññaṃ gatiṃ na jānāmi, kittanāya idaṃ phalaṃ.

I do not know any other destination. This is the fruit of that praise.

Ta không biết đến bất kỳ cõi nào khác, đây là quả báo của sự ca ngợi.

5613

215.

215.

215.

5614

‘‘Duve kule pajāyāmi, khattiye atha brāhmaṇe;

I am born in two families: khattiya and brahmin;

Ta đã tái sinh trong hai dòng dõi, Sát-đế-lợi và Bà-la-môn;

5615

Nīce kule na jāyāmi, kittanāya idaṃ phalaṃ.

I am not born in a low family. This is the fruit of that praise.

Ta không sinh vào dòng dõi thấp kém, đây là quả báo của sự ca ngợi.

5616

216.

216.

216.

5617

‘‘Pacchime ca bhave dāni, giribbajapuruttame;

And now, in this last existence, in the excellent city of Giribbaja,

Và trong kiếp cuối cùng này, tại thành phố tối thượng Giribbaja;

5618

Raññohaṃ bimbisārassa, putto nāmena cābhayo.

I am Abhaya by name, the son of King Bimbisāra.

Ta là con trai của vua Bimbisāra, tên là Abhaya.

5619

217.

217.

217.

5620

‘‘Pāpamittavasaṃ gantvā, nigaṇṭhena vimohito;

Having fallen under the sway of evil friends, deluded by the Nigaṇṭha,

Bị lầm lạc bởi Nigaṇṭha, theo lời của Nāṭaputta;

5621

Pesito nāṭaputtena, buddhaseṭṭhamupeccahaṃ.

I was sent by Nāṭaputta to approach the supreme Buddha.

Ta đã được phái đến, và đến gặp Đức Phật tối thượng.

5622

218.

218.

218.

5623

‘‘Pucchitvā nipuṇaṃ pañhaṃ, sutvā byākaraṇuttamaṃ;

Having asked a subtle question and heard the excellent answer,

Sau khi hỏi một câu hỏi tế nhị, và nghe câu trả lời tối thượng;

5624

Pabbajitvāna naciraṃ, arahattamapāpuṇiṃ.

I went forth into homelessness and soon attained Arahantship.

Ta đã xuất gia và chẳng bao lâu sau, đạt được quả vị A-la-hán.

5625

219.

219.

219.

5626

‘‘Kittayitvā jinavaraṃ, kittito homi sabbadā;

Having praised the Victorious One, I am always praised;

Sau khi ca ngợi Đức Phật tối thượng, ta luôn được ca ngợi;

5627

Sugandhadehavadano, āsiṃ sukhasamappito.

I had a body and mouth of sweet fragrance, endowed with happiness.

Ta có thân thể và miệng thơm ngát, tràn đầy an lạc.

5628

220.

220.

220.

5629

‘‘Tikkhahāsalahupañño, mahāpañño tathevahaṃ;

I was sharp-witted, swift-witted, and greatly wise;

Ta có trí tuệ sắc bén, nhanh nhạy, và đại trí tuệ;

5630

Vicittapaṭibhāno ca, tassa kammassa vāhasā.

And had varied eloquence, by the power of that deed.

Và có biện tài phong phú, nhờ sức mạnh của nghiệp ấy.

5631

221.

221.

221.

5632

‘‘Abhitthavitvā padumuttarāhaṃ, pasannacitto asamaṃ sayambhuṃ;

Having praised Padumuttara, the peerless Self-Awakened One, with a clear mind,

Sau khi ca ngợi Đức Padumuttara, bậc Tự Giác vô song, với tâm hoan hỷ;

5633

Na gacchi kappāni apāyabhūmiṃ, sataṃ sahassāni balena tassa.

I did not go to the planes of misery for one hundred thousand aeons, by the power of that deed.

Nhờ sức mạnh của nghiệp ấy, ta đã không rơi vào khổ cảnh trong một trăm ngàn kiếp.

5634

222.

222.

222.

5635

‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

My defilements are burnt away… I dwell without taints.

Các phiền não của ta đã bị đốt cháy… (v.v.)… ta sống không lậu hoặc.

5636

223.

223.

223.

5637

‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

Indeed, my coming was a good coming… the Buddha’s teaching has been done.

Sự đến của ta thật tốt đẹp… (v.v.)… Giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.

5638

224.

224.

224.

5639

‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

The four analytical knowledges… the Buddha’s teaching has been done.”

“Bốn Tuệ Phân Tích… (v.v.)… Giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”

5640

Itthaṃ sudaṃ āyasmā abhayo thero imā gāthāyo

Thus indeed, the Venerable Abhaya Thera spoke these verses.

Như vậy, Đại đức Trưởng lão Abhaya đã nói những bài kệ này.

5641

Abhāsitthāti.

He spoke.

Đó là lời thuyết của ngài.

5642

Abhayattherassāpadānaṃ sattamaṃ.

The Seventh Apadāna: Abhaya Thera.

Apādana của Trưởng lão Abhaya, thứ bảy, đã hoàn tất.

5643

8. Lomasakaṅgiyattheraapadānaṃ

8. The Apadāna of Lomasakaṅgiya Thera

8. Apādana của Trưởng lão Lomasakaṅgiya

5644

225.

225.

225.

5645

‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;

“In this auspicious aeon, the glorious kinsman of Brahmā,

“Trong kiếp hiền này, một bậc có đại danh tiếng, dòng dõi Bà-la-môn;

5646

Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.

Kassapa by clan, the foremost of speakers, arose.

Đức Phật tên Kassapa đã xuất hiện, bậc tối thượng trong những người thuyết giảng.

5647

226.

226.

226.

5648

‘‘Tadāhaṃ candano ceva, pabbajitvāna sāsane;

At that time, I was Candana, and having gone forth in the Dispensation,

Khi ấy, ta và Candana đã xuất gia trong giáo pháp;

5649

Āpāṇakoṭikaṃ dhammaṃ, pūrayitvāna sāsane.

I fulfilled the Dhamma in the Dispensation until the end of life.

Và đã hoàn thành giáo pháp cho đến cuối đời trong giáo pháp.

5650

227.

227.

227.

5651

‘‘Tato cutā santusitaṃ, upapannā ubho mayaṃ;

Having passed away from there, we both were reborn in Tusita;

Từ đó, chúng ta cả hai đều tái sinh vào cõi Tusita;

5652

Tattha dibbehi naccehi, gītehi vāditehi ca.

There, with divine dances, songs, and music,

Ở đó, với những điệu múa, ca hát, và âm nhạc của chư thiên.

5653

228.

228.

228.

5654

‘‘Rūpādidasahaṅgehi, abhibhotvāna sesake;

Having surpassed others with ten qualities such as beauty,

Chúng ta đã vượt trội hơn các vị khác với mười yếu tố như sắc tướng, v.v.;

5655

Yāvatāyuṃ vasitvāna, anubhotvā mahāsukhaṃ.

Having lived for our full lifespan, having experienced great happiness,

Sau khi sống trọn tuổi thọ và hưởng thụ đại lạc.

5656

229.

229.

229.

5657

‘‘Tato cavitvā tidasaṃ, candano upapajjatha;

Having passed away from that deva realm, Candana was reborn

Từ đó, Candana đã tái sinh vào cõi trời Tāvatiṃsa;

5658

Ahaṃ kapilavatthusmiṃ, ajāyiṃ sākiyatrajo.

I was born in Kapilavatthu, a descendant of the Sakyas.

Còn ta, đã sinh ra ở Kapilavatthu, là một hoàng tử Sākiya.

5659

230.

230.

230.

5660

‘‘Yadā udāyittherena, ajjhiṭṭho lokanāyako;

“When the Lord of the World, exhorted by Thera Udāyi,

Khi Đức Phật, bậc lãnh đạo thế gian, được Trưởng lão Udāyī thỉnh cầu;

5661

Anukampiya sakyānaṃ, upesi kapilavhayaṃ.

out of compassion for the Sakyas, went to Kapilavatthu.

Ngài đã đến Kapilavhaya để thương xót dòng Sākiya.

5662

231.

231.

231.

5663

‘‘Tadātimānino sakyā, na buddhassa guṇaññuno;

“Then the Sakyas, full of excessive pride, not knowing the Buddha’s qualities,

Khi ấy, các vị Sākiya quá kiêu ngạo, không biết đến đức hạnh của Đức Phật;

5664

Paṇamanti na sambuddhaṃ, jātithaddhā anādarā.

did not bow down to the Fully Enlightened One, stiff with pride of birth, disrespectful.

Họ không đảnh lễ Đức Phật, vì kiêu căng về dòng dõi và không tôn kính.

5665

232.

232.

232.

5666

‘‘Tesaṃ saṅkappamaññāya, ākāse caṅkamī jino;

“Knowing their thought, the Conqueror walked in the sky;

Biết được ý nghĩ của họ, Đức Phật đã đi kinh hành trên không trung;

5667

Pajjunno viya vassittha, pajjalittha yathā sikhī.

He rained like a thundercloud and blazed like a flame.

Ngài đã mưa pháp như mây lớn, và bừng sáng như ngọn lửa.

5668

233.

233.

233.

5669

‘‘Dassetvā rūpamatulaṃ, puna antaradhāyatha;

“Having displayed an incomparable form, he then disappeared;

Sau khi hiển thị sắc tướng vô song, Ngài lại biến mất;

5670

Ekopi hutvā bahudhā, ahosi punarekako.

Becoming one, he became many, and then again one.

Ngài đã biến từ một thành nhiều, rồi lại trở về một mình.

5671

234.

234.

234.

5672

‘‘Andhakāraṃ pakāsañca, dassayitvā anekadhā;

“Having shown darkness and light in many ways,

Sau khi hiển thị bóng tối và ánh sáng theo nhiều cách;

5673

Pāṭiheraṃ karitvāna, vinayī ñātake muni.

the Sage performed a miracle and disciplined his relatives.

Vị ẩn sĩ ấy đã thực hiện phép lạ và giáo hóa các thân quyến.

5674

235.

235.

235.

5675

‘‘Cātuddīpo mahāmegho, tāvadeva pavassatha;

“Immediately, a great cloud covering the four continents rained;

Ngay lúc đó, một trận mưa lớn bao trùm bốn châu lục đã đổ xuống;

5676

Tadā hi jātakaṃ buddho, vessantaramadesayi.

Then the Buddha recounted the Vessantara Jātaka.

Khi ấy, Đức Phật đã thuyết giảng câu chuyện tiền thân Vessantara.

5677

236.

236.

236.

5678

‘‘Tadā te khattiyā sabbe, nihantvā jātijaṃ madaṃ;

“Then all those Khattiyas, having overcome their pride of birth,

Khi ấy, tất cả các vị Sát-đế-lợi ấy, sau khi loại bỏ sự kiêu căng về dòng dõi;

5679

Upesuṃ saraṇaṃ buddhaṃ, āha suddhodano tadā.

took refuge in the Buddha. Suddhodana then said:

Đã quy y Đức Phật, khi ấy vua Suddhodana đã nói:

5680

237.

237.

237.

5681

‘‘‘Idaṃ tatiyaṃ tava bhūripañña, pādāni vandāmi samantacakkhu;

“‘This is the third time, O you of vast wisdom, O All-seeing One, that I bow at your feet;

“Này bậc đại trí tuệ, đây là lần thứ ba con đảnh lễ chân Ngài, bậc Toàn Giác;

5682

Yadābhijāto pathavī pakampayī, yadā ca taṃ najjahi jambuchāyā’.

When you were born, the earth trembled, and when the jambu shade did not leave you.’

Khi Ngài đản sinh, đất đã rung chuyển, và bóng cây jambu đã không rời Ngài.”

5683

238.

238.

238.

5684

‘‘Tadā buddhānubhāvaṃ taṃ, disvā vimhitamānaso;

“Then, seeing that power of the Buddha, with a mind filled with wonder,

Khi ấy, thấy thần thông của Đức Phật, với tâm kinh ngạc;

5685

Pabbajitvāna tattheva, nivasiṃ mātupūjako.

I went forth and lived right there, honoring my mother.

Ta đã xuất gia ngay tại đó, và sống như một người thờ phụng mẹ.

5686

239.

239.

239.

5687

‘‘Candano devaputto maṃ, upagantvānupucchatha;

“Candana, the deva, came to me and then asked me

Khi ấy, thiên tử Candana đã đến gặp ta và hỏi;

5688

Bhaddekarattassa tadā, saṅkhepavitthāraṃ nayaṃ.

about the concise and extensive meaning of the Bhaddekaratta.

Về ý nghĩa tóm tắt và chi tiết của kinh Bhaddekaratta.

5689

240.

240.

240.

5690

‘‘Coditohaṃ tadā tena, upecca naranāyakaṃ;

“Exhorted by him, I then approached the Leader of Men;

“Không nên truy tìm quá khứ, không nên mong đợi tương lai;

5691

Bhaddekarattaṃ sutvāna, saṃviggo vanamāmako.

Having heard the Bhaddekaratta, I was stirred and devoted to forest dwelling.

Quá khứ đã qua, tương lai chưa đến.

5692

241.

241.

241.

5693

‘‘Tadā mātaramapucchiṃ, vane vacchāmi ekako;

“Then I asked my mother, ‘I will live alone in the forest.’

Kẻ nào quán sát pháp hiện tại, ở đó, ở đó;

5694

Sukhumāloti me mātā, vārayī taṃ^* tadā vacaṃ.

My mother, saying ‘You are delicate,’ then forbade that wish.

Không lay chuyển, không rung động, bậc trí tuệ nên phát triển điều đó.

5695

242.

242.

242.

5696

‘‘Kāsaṃ^* kusaṃ poṭakilaṃ, usīraṃ muñjapabbajaṃ^* ;

“I will push aside kāsa grass, kusa grass, poṭakila grass, usīra grass, muñja grass, and pabbaja grass

Hãy tinh tấn ngay hôm nay, ai biết được cái chết sẽ đến ngày mai;

5697

Urasā panudissāmi, vivekamanubrūhayaṃ.

with my chest, cultivating seclusion.

Chúng ta không có cuộc chiến tranh với đại quân của Thần Chết.”

5698

243.

243.

243.

5699

‘‘Tadā vanaṃ paviṭṭhohaṃ, saritvā jinasāsanaṃ;

“Then I entered the forest, recalling the Conqueror’s teaching,

Khi ấy, ta đã bị thiên tử ấy thúc giục, đến gặp Đức Phật;

5700

Bhaddekarattaovādaṃ, arahattamapāpuṇiṃ.

the instruction on Bhaddekaratta, and attained Arahantship.

Sau khi nghe kinh Bhaddekaratta, ta đã kinh hoàng và yêu thích cuộc sống trong rừng.

5701

244.

244.

244.

5702

‘‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;

“‘One should not follow after the past, nor long for the future;

Khi ấy, ta đã hỏi mẹ: “Con sẽ sống một mình trong rừng;”

5703

Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.

What is past is abandoned, and the future is not yet reached.

Mẹ ta đã ngăn cản lời ấy, nói rằng: “Con còn non yếu.”

5704

245.

245.

245.

5705

‘‘‘Paccuppannañca yo dhammaṃ, tattha tattha vipassati;

“‘But whoever discerns the present dhamma, right here and now,

Ta sẽ dùng ngực để dọn dẹp cỏ Kāsa, Kusa, Poṭakila;

5706

Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, taṃ vidvā manubrūhaye.

unwavering, unshakeable—that, the wise one should cultivate.

Cỏ Usīra và Muñja, để phát triển sự độc cư.

5707

246.

246.

246.

5708

‘‘‘Ajjeva kiccamātappaṃ, ko jaññā maraṇaṃ suve;

“‘Today is the task for ardent effort; who knows if death will come tomorrow?

Khi ấy, ta đã vào rừng, nhớ lời giáo huấn của Đức Phật;

5709

Na hi no saṅgaraṃ^* tena, mahāsenena maccunā.

For there is no bargaining with that great army, Death.

Lời khuyên về Bhaddekaratta, ta đã đạt được quả vị A-la-hán.

5710

247.

247.

247.

5711

‘‘‘Evaṃvihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;

“‘A monk living thus, ardent, unwearied day and night—

“Vị tỳ khưu sống như vậy, tinh cần, không lười biếng ngày đêm;

5712

Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate muni’.

him, indeed, the peaceful Sage calls “one of excellent single night”.’

Bậc hiền thánh, bậc đạo sĩ, gọi vị ấy là người có một đêm tốt lành (Bhaddekaratta).”

5713

248.

248.

248.

5714

‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

“My defilements are burnt away… I live without taints.

“Các phiền não của tôi đã được thiêu đốt… (vân vân)… tôi sống không lậu hoặc.

5715

249.

249.

249.

5716

‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

“My coming was indeed a good coming… the Buddha’s teaching has been done.

“Thật là một sự đến tốt lành của tôi… (vân vân)… giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”

5717

250.

250.

250.

5718

‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

“The four analytical knowledges… the Buddha’s teaching has been done.”

“Bốn tuệ phân tích… (vân vân)… giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”

5719

Itthaṃ sudaṃ āyasmā lomasakaṅgiyo^* thero imā gāthāyo

Thus indeed, the Venerable Lomasakaṅgiya Thera uttered these verses.

Chư Tôn giả Lomasakaṅgiya Trưởng lão đã thuyết những bài kệ này như vậy.

5720

Abhāsitthāti.

The Aṭṭhama Apadāna of Lomasakaṅgiya Thera.

Đó là lời thuyết của ngài.

5721

Lomasakaṅgiyattherassāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.

The eighth Apadāna of Thera Lomasakaṅgiya is concluded.

Hạnh Xưa của Trưởng lão Lomasakaṅgiya, phẩm thứ tám.

5722

9. Vanavacchattheraapadānaṃ

9. The Apadāna of Thera Vanavaccha

Table of Contents

5. Nandakattheraapadānaṃ

5. Nandakattheraapadānaṃ

5. Tự sự của Trưởng lão Nandaka

6. Kāḷudāyittheraapadānaṃ

6. The Apadāna of Kāḷudāyi Thera

6. Tự sự của Trưởng lão Kāḷudāyi

7. Abhayattheraapadānaṃ

7. Abhaya Thera’s Apadāna

7. Apādana của Trưởng lão Abhaya

8. Lomasakaṅgiyattheraapadānaṃ

8. Apādana của Trưởng lão Lomasakaṅgiya

9. Vanavacchattheraapadānaṃ

9. Hạnh Xưa của Trưởng lão Vanavaccha

Table of Contents

Apadānapāḷi-2

5. Nandakattheraapadānaṃ

5. Nandakattheraapadānaṃ

5. Tự sự của Trưởng lão Nandaka

6. Kāḷudāyittheraapadānaṃ

6. The Apadāna of Kāḷudāyi Thera

6. Tự sự của Trưởng lão Kāḷudāyi

7. Abhayattheraapadānaṃ

7. Abhaya Thera’s Apadāna

7. Apādana của Trưởng lão Abhaya

8. Lomasakaṅgiyattheraapadānaṃ

8. Apādana của Trưởng lão Lomasakaṅgiya

9. Vanavacchattheraapadānaṃ

9. Hạnh Xưa của Trưởng lão Vanavaccha

Settings